დღეს პირველი ივნისია, ბავშვთა დაცვის დღე, და როგორც წესი, მედიის ყურადღების ცენტრშიც ბავშვები იქნებიან. შეიძლება ვიფიქროთ, რომ ეს კარგია და მოსალოდნელიც. თუმცა მთავარია, როგორ არიან ბავშვები წარმოდგენილნი მედიასაშუალებების მიერ.

ბავშვები ხშირად გვევლინებიან ან ქველმოქმედების ობიექტებად,ან ფონად მავანთა ქველმოქმედების წარმოსაჩენად. პოლიტიკოსები და კერძო კომპანიების წარმომადგენლები ამ დღეს თავს ვალდებულად თვლიან ბავშვებს, განსაკუთრებით კი სოციალურად დაუცველებსა თუ სახელმწიფო ზრუნვის ქვეშ მყოფებს, საჩუქრები მიუტანონ და ამ გზით საკუთარი მისიაც შესრულებულად ჩათვალონ. და ვხედავთ ტელემარათონს,თუ ვინ ვის ეწვია და რა მიუტანა, სად რა კონცერტი და ღონისძიება გაიმართა და ა.შ.

ბავშვების გარკვეული სტერეოტიპებით წარმოჩენა ჩვენს მედიაში ჯერ კიდევ აქტუალურია. ძირითადად ორი სტერეოტიპი დომინირებს - ბავშვები, როგორც მსხვერპლნი და ბავშვები, როგორც გულუბრყვილო და საყვარელი არსებები. პირველ ივნისს ძირითადად მეორე სტერეოტიპს ვხვდებით, როცა იმართება სხვადასხვა გასართობი ღონისძიება ბავშვებისათვის და სადაც პატარა, საყვარელი არსებები ბედნიერნი ჩანან. რასაკვირველია, ეს მნიშვნელოვანია, თამაში და დასვენება ხომ ბავშვის ერთ-ერთი უფლებაა.

სხვა დროს კი ძირითადად მეორე სტერეოტიპი მუშაობს - ბავშვები როგორც მსხვერპლნი. ისინი გვახსენდებიან, როცა მაგალითად, მათ მიმართ ძალადობა ხდება ან რაიმე ტრაგიკული შემთხვევის მსხვერპლნი ხდებიან.

ცხადია, უნდა გავაშუქოთ ამბავი, მაგრამ ხშირად ამბის თხრობა მხოლოდ ფაქტის კონსტატაციით შემოიფარგლება და არ გვაინტერესებს ის საკითხი, რომელიც საზოგადოებრივ ინტერესს შეიძლება წარმოადგენდეს. აქცენტი კეთდება კონკრეტულ ფაქტზე და ნაკლები ყურადღება ექცევა იმ მიზეზებს, რაც ამ ამბის გამომწვევი შეიძლება იყოს და რაც სწორედ საზოგადოებაში მყარად ფესვგადგმულ სოციალურ ნორმებსა და სტერეოტიპებსუკავშირდება.

ცოტა ხნის წინ ერთ-ერთი რეგიონში მამინაცვალმა ბავშვებს სასტიკად სცემა და ეს ფაქტი, ბუნებრივია, მედიასაშუალებების ყურადღების ქვეშ მოექცა.

შემთხვევა ფართოდ გაშუქდა, იყო საუბარი იმაზეც, თუ რა მდგომარეობაა ბავშვთა მიმართ ძალადობის მხრივ, რა არის სტატისტიკა, რა კეთდება და ა.შ. ეს ძალიან კარგი. მაგრამ ეს შემთხვევა ხომ არც პირველია და სამწუხაროდ, არც უკანასკნელი იქნება იმ საზოგადოებაში, რომლის ნახევარიც დასაშვებად მიიჩნევს ბავშვის მიმართ ძალადობას. მხოლოდ ერთი კონკრეტული ფაქტის წარმოჩენით არაფერი შეიცვლება, თუ მედია უფრო სიღრმისეულად არ დაინტერესდა აღნიშნული საკითხით.

საქართველოში ფიზიკური დასჯა ბავშვების აღზრდის მიღებული და გავრცელებული ფორმაა და მშობლები ხშირად ვერ აცნობიერებენ იმ საფრთხეს, რომელიც საკუთარი შვილების აღზრდისას ძალადობრივი მეთოდების გამოყენებას შეიძლება მოჰყვეს. ამგვარი მეთოდების გამოყენებასთან დაკავშირებული საფრთხეებისა და აღზრდის პოზიტიური მეთოდების შესახებ მშობლებისთვის ინფორმაციის მიწოდებაში მედიის როლი მნიშვნელოვანია.

საზოგადოებაში ფართო დისკუსია და მსჯელობა უნდა მიმდინარეობდეს ძალადობის მიზეზებზე, იმ მანკიერ სოციალურ ნორმებსა თუ სტერეოტიპებზე, რომლებიც პირდაპირ უკავშირდება ძალადობას და ხელს უშლის ჩვენი საზოგადოების განვითარებას. მაგალითად, ჩვენთან მიღებული სოციალური ნორმა -„თუ ძალადობის მოწმე გავხდი, ვერ ჩავერევი, იმიტომ რომ რეაგირება ჩემი საქმე არაა“, ვერ შეუწყობს ხელს ნამდვილი დემოკრატიული საზოგადოების ჩამოყალიბებას, სადაც პასუხისმგებლობის გრძნობის მქონე მოქალაქეები იცხოვრებენ და თავადაც აქტიურ მონაწილეობას მიიღებენ ამ საზოგადოების მშენებლობაში.

ამ სოციალური ნორმებისა და სტერეოტიპების მსხვრევაში მედიის როლი განუზომელია. ხშირად კი მედია ხელს უწყობს არა სტერეოტიპების მსხვრევას, არამედ მათ კიდევ უფრო გამყარებას, როცა ბავშვებს საკუთარი აზრის არმქონე ქველმოქმედების ობიექტებად წარმოაჩენს და არა ინდივიდებად, რომელთაც აქვთ საკუთარი აზრი იმ საკითხებზე, რომლებიც მათ ეხებათ;როცა საუბრობს ფაქტზე, მაგრამ არა მიზეზებსა და იმ სოციალურ ნორმებზე, რომლებიც პირდაპირ უკავშირდება აღნიშნულ ფაქტს და რომელზე საუბარიც აუცილებელია ამ პრობლემის მოსაგვარებლად;როცა ბავშვებს ისეთი განზოგადებული სიტყვებითა და ეპითეტებით მოიხსენიებს, როგორიცაა „მაწანწალა ბავშვები“, „არასრულწლოვანი დამნაშავეები“, „უპატრონო ბავშვები“; როცა აქცენტს აკეთებს არა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვების უნარებზე, იმაზე თუ რამდენი რამ შუძლიათ მათ, არამედ სწორედ იმაზე, თუ რა არ შეუძლიათ.

ისევ პირველ ივნისს დავუბრუნდეთ, კარგია გასართობი ღონისძიებები, საჩუქრებიც, მაგრამ საქართველოში ბევრი ბავშვია, რომლებსაც, ალბათ, არც გასართობ პარკში წაიყვანენ და არც საჩუქარს მიუტანენ, ბევრი ისეთი პრობლემაა ბავშვების წინაშე, რომლის მოგვარებაც პირდაპირ უკავშირდება ქვეყნის განვითარებას. ბავშვები ხვალინდელი საქართველოს ადამიანური რესურსია და როგორ უნდა ვილაპარაკოთ ქვეყნის ეკონომიკის აღმავლობაზე, თუ ხვალ კვალიფიციური რესურსი არ ეყოლება ქვეყანას.სწორედ დღესაა მნიშვნელოვანი მეტი ინვესტიცია ბავშვებში, მათ განათლებაში, მათ ჯანდაცვაში. მედიის როლიც სწორედ ისაა, რომ ზემოქმედება მოახდინოს გადაწყვეტილების მიმღებებზე ამ საკითხების შესახებ, მოუთხროს საზოგადოებას, თუ როგორ ასრულებს მთავრობა თავის ვალდებულებებს, როგორ იცავს ბავშვის უფლებებს.

და რაც მთავარია, მოდით ვკითხოთ თავად ბავშვებს, მათ რა სურთ, რა მოსწონთ და რა არ მოსწონთ იმ საზოგადოებაში, სადაც ცხოვრობენ და იზრდებიან. მათ ბევრი რამის თქმა შეუძლიათ. მათი ხმა კი, სამწუხაროდ, დღეს მედიაში არ ისმის.