“აქტუალური თემა” არააქტუალური თემებით, სტუმრებითა და კითხვებით
13.04.2018
“აქტუალური თემა” დღის მნიშვნელოვან საკითხს უნდა ეძღვნებოდეს, დამატებით ინფორმაციას, ანალიზს, არგუმენტებს აწვდიდეს აუდიტორიას. ასეც წერია გადაცემის ანოტაციაში. ანოტაცია ეკრანზე სხვაგვარად აისახა. ზოგჯერ გადაცემა სულაც არ ეხება აქტუალურ თემას. მოწვეული სტუმარი კი არ არის სასაუბრო საკითხთან კავშირში. ხანდახან ისეც ხდება, რომ მხოლოდ ერთი პოზიციის მოსმენა უწევს მაყურებელს ანდა, წამყვანი სულაც არ სვამს კრიტიკულ კითხვებს, არ წამოაჩენს საზოგადოების პრეტენზიებს და არ სთხოვს სტუმრებს მასზე პასუხს. უფრო მეტიც, ხანდახან გადაცემის წამყვანი თავად იქცევა პასიურ მსმენელად და საზოგადოებრივი მაუწყებლის ეთერი სტუმართა მონოლოგების ტრიბუნა ხდება.

“აქტუალური თემა” საზოგადოებრივი მაუწყებლის საღამოს ეთერში გადის. ორშაბათიდან ხუთშაბათის ჩათვლით წამყვანი სტუმრებთან ერთად წინასწარ შერჩეულ რამდენიმე საკითხს განიხილავს. ერთთვიანი დაკვირვება აჩვენებს, რომ ამ საკითხებს შორის დღის აქტუალური თემა ხშირად ვერ ხვდება. მაგალითად:
  • 2 აპრილს ომბუდსმენის 2017 წლის ანგარიში გასაჯაროვდა, რომელშიც საუბარი იყო არაერთ მნიშვნელოვან საკითხზე. ამ დღეს აქტუალური თემა “სათამაშო ბიზნესსა და რეგულაციებს” დაეთმო.
  • 26 მარტს, როცა ერთ-ერთი მთავარი თემა საჯარო რეესტრის ხელმძღვანელის, პაპუნა უგრეხელიძის სექსუალურ შევიწრობაში დადანაშუალება იყო, აქტუალურ თემაში “იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს წევრის ინიციატივები და სასამართლო რეფორმა / ორმაგი მოქალაქეობა და გენდერული კვოტირება” განიხილეს.
  • 5 მარტს პარლამენტში ტატუნაშვილი/ოთხოზორიას სიის საკითხი განიხილებოდა და საინფორმაციო პროგრამების ერთ-ერთი მთავარი თემაც ეს იყო, “აქტუალური თემა” კი ადგილობრივი თვითმმართველობის ახალ ხედვას მიეძღვნა.
იშვიათია დღე, როდესაც სტუდიაში არგუმენტირებული კამათი და დისკუსიაა, რაც მაყურებელს პრობლემის არსის უკეთ გაგებაში დაეხმარება. გადაცემაში არც თუ ისე ხშირად იწვევენ ოპოზიციონერ პოლიტიკოსებს და ამ შემთხვევაშიც მათ არ აქვთ საშუალება ხელისუფლების წარმომადგენლებს ეკამათონ, გაცვალონ აზრები. ეს საკითხი ნაკლებად პრობლემური იქნებოდა, თავად წამყვანს რომ შეეძლოს ოპონირება, ის კი, ძირითადად, წინასწარ გაწერილ კითხვებს მიჰყვება, რომელიც არ გამომდინარეობს რესპონდენტთა პასუხებიდან, იშვიათად ცდილობს დამატებითი ინფორმაციის მიღებას და ჩაკითხვას.

გოგა ხაინდრავა ზოგჯერ გაუგებარია რა კავშირშია საერთოდ მოწვეული სტუმარი გადაცემის თემასთან. მაგალითად, 19 მარტს საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭოს წევრების შესარჩევ კონკურსზე სასაუბროდ რეჟისორი გოგა ხაინდრავა მიიწვიეს, თუმცა რა კავშირი ჰქონდა მას ამ თემასთან, რატომ იყო რელევანტური მისი მოსაზრებები, გადაცემის დასრულების შემდეგაც გაურკვეველი დარჩა. წამყვანმა თქვა, რომ მონაწილეობა შესთავაზეს არასამთავრობო ორგანიზაციებსაც მაგრამ, არ დაუკონკრეტებია კონკრეტულად ვისგან მიიღო უარი.

ხშირია შემთხვევა, როცა გადაცემის განსახილველი თემის ყველა შესაძლო მხარე არ მონაწილეობს. როგორც წამყვანი გადაცემის მიმდინარეობისას აღნიშნავს ხოლმე, რიგ შემთხვევებში სტუმრები თავად ამბობენ უარს გადაცემაში მონაწილეობაზე, ზოგჯერ კი მიზეზი უცნობი რჩება. ფაქტი ისაა, რომ სხვდასხვა მიზეზთა გამო აუდიტორია სხვადასხვა მხარის არგუმენტებს ვერ ეცნობა. არის შემთხვევები, როდესაც წამყვანი სხვადასხვა საკითხს ერთმანეთს არამართებულად უკავშირებს. ასე მოხდა 22 მარტსაც, როცა გადაცემაში “რეპრესიული ნარკოპოლიტიკის ლიბერალიზაციაზე” საუბრობდნენ.

წამყვანმა შეურაცხყოფა, სიძულვილის ენის გამოყენება და მუქარა ფაქტობრივად ერთ კონტექსტში განიხილა, როდესაც ნარკოლოგს ჰკითხა: “ზოგადად, ფეისბუქში ჩვეულებრივ ამბად იქცა, ფაქტობრივად, ბოლო პერიოდში განსაკუთრებით, იგივე სიძულვილის ენა, მუქარა, შანტაჟი, დაშინების მცდელობები საკმაოდ ხშირია და შეურაცხყოფა. არის თუ არა, როგორ ფიქრობთ, საჭირო რაიმე სტანდარტის შემუშავება. და მიგაჩნიათ თუ არა, რომ  უნდა ისჯებოდეს თუ არა თუნდაც სოციალურ ქსელში, აი, ამ ტიპის ქმედებები” [სტილი დაცულია].

წამყვანის მიერ დასმული ამგვარი კითხვები და ზედაპირული მსჯელობა საბოლოოდ აუდოტორიას გადაცემის თემაზე ამომწურავი ინფორმაციის მიღების გარეშე ტოვებს. ამის ნათელი მაგალითია 26 მარტის გადაცემა, როცა ტოქშოუს ერთი ნაწილის თემა ორმაგი მოქალაქეობის მინიჭება და გენდერული კვოტირება იყო. სასაუბროდ კი მხოლოდ ერთი ადამიანი, პარლამენტის უპარტიო დეპუტატი, სალომე ზურაბიშვილი მიიწვიეს. მას გადაცემაში 20 წუთი დაუთმეს და აქედან, კვოტირებას თემას მხოლოდ 7 წუთი შეეხებოდა. 6 წუთი პრეზიდენტის პარლამენტში არმისვლისა და სალომე ზურაბიშვილის საპრეზიდნეტო არჩევნებში მონაწილეობის შესახებ კითხვა-პასუხს დაეთმო.

მაკა ცინცაძე და სალომე ზურაბიშვილი

გაცილებით რთულადაა საქმე, როდესაც გადაცემაში სენსიტიურ თემას განიხილავენ. “აქტუალური თემის” ეთერი ორჯერ დაეთმო სექსუალურ შევიწორებაში დადანაშაულებული ზვიად დევდარიანის საქმეს. პირველად, როდესაც სავარაუდო მსხვერპლი ქალების ისტორიები გასაჯაროვდა (21 მარტი) და მეორედ, როდესაც ზვიად დევდარიანმა, პრესკონფერენციით, სამართლებრივი ბრძოლა დააანონსა (3 აპრილი). ორივე გადაცემის ფოკუსი იყო არა ქალთა მიმართ ძალადობა, არამედ სავარაუდო მოძალადის უფლებების დაცვა, და ეს მაშინ, როდესაც სავარაუდო მსხვერპლმა ქალებმა დიდხნიანი დუმილი დაარღვიეს და სექსუალური შევიწროებისა და ძალადობის შესახებ ხმამაღლა საუბარი დაიწყეს.

2015 წელს საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭომ პროგრამული პრიორიტეტები დაადგინა. მას მერე ახალი ვერ შეიმუშავეს, ამიტომაც კვლავაც ძველია სახელმძღვანელო დოკუმენტი, სადაც მაუწყებლის პრიორიტეტად მითითებულია სოციალურ-პოლიტიკური ტოქ-შოუები, რომელებმაც “უნდა ასახონ თემების და შეხედულებების მრავალფეროვნება, რისთვისაც უნდა გაიზარდოს მათში რიგით მოქალაქეთა, სამოქალაქო აქტივისტთა, არასახელისუფლებო პოლიტიკური ჯგუფების, ექსპერტთა მონაწილეობის მოცულობა და ხარისხი.” იქვე ნათქვამია, რომ ამგვარი გადაცემები ხელისუფლების ანგარიშვალდებულების უზრუნველყოფას უნდა ემსახურებოდეს.

პრიორიტეტების შესრულებაზე მონიტორინგი სამეურვეო საბჭოს ვალდებულებაა, თავის მხრივ საბჭოს თავმჯდომარე პარლამენტის წინაშეა ანგარიშვალდებული. “აქტუალური თემის” და მთლიანად სამაუწყებლო ბადის შეფასება, თუ რამდენად ასრულებს არხის ხელმძღვანელობა ამ პრიორიტეტებს, საბჭოს სწორედ ანგარიშის წარდგენისას მოუწევს.

თეგები : მიმოხილვა;
კომენტარი, რომელიც შეიცავს უხამსობას, დისკრედიტაციას, შეურაცხყოფას, ძალადობისკენ მოწოდებას, სიძულვილის ენას, კომერციული ხასიათის რეკლამას, წაიშლება საიტის ადმინისტრაციის მიერ

მსგავსი სტატიები

ასევე იხილეთ