პოლიტიკური/წინასაარჩევნო რეკლამა - ისეთი შინაარსის რეკლამა, რომელიც მიზნად ისახავს საარჩევნო სუბიექტის არჩევისთვის ხელის შეწყობას/ხელის შეშლას, რომელშიც ნაჩვენებია საარჩევნო სუბიექტი ან/და მისი არჩევნებში მონაწილეობის რიგითი ნომერი…

პოლიტიკური რეკლამა საარჩევნო კამპანიის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ელემენტია. საზოგადოებაში დებატებსა და ამომრჩეველზე ზეგავლენისათვის პოლიტიკური რეკლამის გამოყენებას დიდი ხნის ისტორია აქვს. მათ შორის, საქართველოშიც, როდესაც საქართველოს პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკის 1921 წლის 21 თებერვალს კონსტიტუციის მიხედვით, წინასაარჩევნო აგიტაცია შესაბამის ჩარჩოებში იყო ჩასმული და მისი დამრღვევის მიმართ გამოიყენებოდა სხვადასხვა სადამსჯელო ღონისძიება.

რა დრო ეთმობა სატელევიზიო პოლიტიკურ რეკლამას და რა ღირს ეროვნულ და რეგიონულ მაუწყებლებში? რომელმა პოლიტიკურმა პარტიამ დახარჯა ყველაზე მეტი სატელევიზიო პოლიტიკურ რეკლამაში და რომელმა ტელეკომპანიამ მიიღო აქედან ყველაზე დიდი შემოსავალი?

წინასაარჩევნო პერიოდში საერთო ეროვნული მაუწყებლების საეთერო დროის თითქმის ნახევარი შესაძლოა მხოლოდ რეკლამას დაეთმოს. ასეთი მაუწყებლები არიან ისინი, რომლებიც მთელი საქართველოს მასშტაბით ვრცელდებიან და აუდიტორიას სხვადასხვა თემაზე მომზადებულ გადაცემებს სთავაზობენ.

საქართველოს კანონმდებლობით, ასეთ მაუწყებლებზე თითოეულ კვალიფიციურ სუბიექტს ეკუთვნის უფასო პოლიტიკური რეკლამა 3 საათაში არაუმეტეს 90 წამისა. 2018 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში 17 კვალიფიციური სუბიექტი მონაწილეობს, შესაბამისად, მაუწყებელს შეუძლია მთლიანი საეთერო დროის 14% უფასო პოლიტიკურ რეკლამას დაუთმოს. ამას ემატება ფასიანი პოლიტიკური რეკლამისთვის გამოყოფილი 15% და კომერციული რეკლამის განთავსებისთვის გამოყოფილი 20%. საერთო ჯამში, მაუწყებლის მთლიანი ეთერის 49%-მდე შესაძლოა დაეთმოს რეკლამას. და, ასევე, ამას ემატება სოციალური რეკლამის ვალდებულებაც - 3 საათში არანაკლებ 90 წამისა შესაძლოა დაეთმოს სოციალურ რეკლამას.

მაუწყებლების მიერ გამოქვეყნებული ყოველკვირეული ინფორმაციის თანახმად, წინასაარჩევნო პერიოდის ბოლო კვირას პოლიტიკური რეკლამის განთავსება ყველაზე ძვირი ტელეკომპანია რუსთავი 2-ის ეთერში ღირდა. ფასიანი პოლიტიკური რეკლამის ერთი წუთი მინიმუმ 1 350 ლარი იყო, მაქსიმუმ კი - 11 450 ლარი. რეკლამის განსათავსებლად ყველაზე ძვირიან გადაცემებში ვანოს შოუ ლიდერობს; მეორე ადგილზე 11 000 ლარით სერიალი ჩემი ცოლის დაქალებია; სამეულში ბოლო ადგილს კი საზოგადოებრივ-პოლიტიკური გადაცემა არჩევანი იკავებს 10 850 ლარით.

ტელეიმედში ფასიანი პოლიტიკური რეკლამის ერთი წუთი მინიმუმ 1 134 ლარი ღირდა. იმედის ეთერში ყველაზე მაღალი ფასი პოლიტიკურ რეკლამას შოუში ცეკვავენ ვარსკვლავები ჰქონდა და 9 618 ლარი ღირდა. მას მოჰყვება ტოქშოუ პირისპირ, სხვა რაკურსი, სიცრუის დეტექტორი და ღამის შოუ 8 232 ლარით. იმედის კვირაში კი რეკლამის ერთი წუთი 6 252 ლარი ღირდა.




საზოგადოებრივ მაუწყებელზე პოლიტიკური რეკლამის ერთი წუთი 550 ლარიდან 3 000 ლარამდეა.



ტვ პირველზე პოლიტიკური რეკლამის ფასი 650-დან 3 250 ლარამდე მერყეობს. რეკლამის განთავსება ყველაზე მეტი ინგა გრიგოლიას რეაქციაში ღირს. გადაცემაში პირველები - 2 250 ლარი, ხალხის პოლიტიკასა და დღის ამბებში - 2 000 ლარი. GDS-ზე - 400-1200 ლარამდე,  კავკასიაზე - 300-900, ხოლო ობიექტივზე - 300 ლარია.

რეგიონული ტელეკომპანიების ტარიფები მნიშვნელოვნად ნაკლებია ნაციოანლური მაუწყებლების ფასებზე. 

• ტვ თრიალეთი - 750 ლარი;
• მარნეულის ტელევიზია - 100-500;
• ტელეკომპანია დია - 800 ლარი, მორბენალი სტრიქონი - 10;
• რიონი TV - 300-944 ლარი;
• ოდიში TV - 920 ლარი;
• ეგრისი - 350-450 ლარი;
• TOK TV - 150-250 ლარი.

ცენტრალურ საარჩევნო კომისიაში წარდგენილი დოკუმენტები აჩვენებს, რომ , ნაციონალურმა მოძრაობამ 2018 წელს, წინასაარჩევნოდ, რუსთავი 2-ის ეთერში ჯამში140 ათასი ლარის რეკლამა განათავსა. ; ტვ პირველში - 30 ათასის; კავკასიაში - 10 200; რეგიონულ მედიაში (13 მაუწყებელი) პარტიამ 20 ათასზე მეტი ლარის სარეკლამო დრო შეიძინა.

ნაციონალურ მიძრაობაზე მცირედ მეტი, 200 ათასამდე ლარის სარეკლამო დრო შეიძინა ევროპულმა საქართველომ რუსთავი 2-ში. ამ პარტიამ 7 რეგიონულ მაუწყებელში 24 ათასამდე ლარის სარეკლამო დრო იყიდა; ხოლო ტელეკომპანია კავკასიაზე - 10 ათასამდე ლარის.

ლეიბორისტებმა 12 რეგიონულ არხზე 23 ათასამდე ლარის სარეკლამო დრო შეიძინეს; ტვ პირველსა და იბერიაზე - 30-30 ათასი; რუსთავი 2-ზე - 60 000.

ეროვნულ-დემოკრატიული პარტია (ედპ) სარეკლამო ხარჯი: 13 რეგიონული მაუწყებელი 25 ათას ლარზე მეტი; რუსთავი 2 - 170 000; კავკასია - 5 000 ლარამდე.

ქრისტიან კონსერვატიული პარტიის სარეკლამო ხარჯი: 13 რეგიონული მაუწყებელი - 20 ათასამდე ლარი; რუსთავი 2 - 160 000; კავკასია და იბერია 10-10 ათასამდე ლარი. მოძრაობა თავისუფალი საქართველოსთვის სარეკლამო ხარჯი: 36 ათასამდე ლარი - 15 რეგიონული მაუწყებელი; ტვ პირველი - 33 ათას ლარზე მეტი, რუსთავი 2 - 46 000-მდე, ხოლო ტელეიმედი - 120 ათასი.

მნიშვნელოვანია, რომ ტელეკომპანია იმედთან სარეკლამო დროის შეძენაზე ხელშეკრულება ცესკოსთვის გადაგზავნილი დოკუმენტების მიხედვით, ჩამოთვლილთაგან მხოლოდ პარტიამ მოძრაობა თავისუფალი საქართველოსთვის გააფორმა.

“საარჩევნო კოდექსის” თანახმად, საარჩევნო წელს სატელევიზიო რეკლამის განთავსების ხარჯების დასაფარავად კვალლიფიციური პოლიტიკური პარტიები სახელმწიფო ბიუჯეტიდან დამატებით დაფინანსებას იღებენ. ბიუჯეტიდან ამ მიზნისთვის მიღებული თანხა თითოეული სუბიექტისთვის არ უნდა აღემატებოდეს 600 000 ლარს. ამ თანხიდან არანაკლებ 15%-ისა უნდა დაიხარჯოს სულ ცოტა 7 არაეროვნულ მაუწყებელში, ანუ იმ მაუწყებლებში, რომლებიც მთელი საქართველოს მასშტაბით არ ვრცელდებიან. მაუწყებელს ამ სარეკლამო ხარჯებს უნაზღაურებს ცესკო მაუწყებელსა და საარჩევნო სუბიექტს შორის დადებული ხელშეკრულების საფუძველზე