11.07.2023
მოუსმინეთ პოდკასტს აქ:
მოკლედ, რაზე ვისაუბრეთ:
- როგორ აღიქვამს პოლიტიკურ პროცესს 1-წლიანი პატიმრობის შემდეგ;
- რა საფრთხეს ქმნის საქართველოში მკვეთრად გაზრდილი რუსული პროპაგანდა;
- ქვეყნის წინაშე არსებული გამოწვევების ფონზე, რა არის "მთავარი არხის" დიდი მიზანი;
- როგორია ტელევიზიის ფინანსური კრიზისიდან დაღწევის გეგმა;
- მისი ხედვით, რა ინსტრუმენტების გამოყენებით ხდება საზოგადოების პოლარიზება და რა გავლენა აქვს ამ პროცესზე სამთავრობო, თუ კრიტიკულ მედიას.
უყურეთ ვიდეოს აქ:
"ვცდილობ, არ ვიფიქრო იმაზე, რაც მოხდა", — ამბობს "მთავარი არხის" დამფუძნებელი, პატიმრობაზე საუბრისას, — "კონტრპროდუქტიულია ტრავმებზე ფიქრი, რაც, თავისთავად ცხადია, იყო. გამოსვლის შემდეგ, ცოტა გაბრუებული ვარ, რადგან ბევრი ადამიანი და გაშლილი სივრცეები ცოტა უჩვეულო გახდა, მაგრამ ნორმალურად ვარ, ვცდილობ, მივეჩვიო ტემპს და ფორმაში ჩავდგე."
"მთელი ცხოვრებაა, საკუთარ თავში ზომიერებისთვის ვიბრძვი"
ნიკა გვარამია: ვამჩნევ ცვლილებებს საკუთარ თავში და ხელს ვუწყობ ამ ცვლილებებს. ეს მოაქვს ასაკსაც, მაგრამ ვითარებისა და კონტექსტის მიხედვითაც ახდენენ ადამიანები კორექციას. თუ ამას ვერ ახერხებენ, ეს პრობლემაა.ჩემთვის ეს ცოტა უჩვეულო ცვლილებაა, რადგან ზოგადად, ტემპერამენტიანი ადამიანი ვარ. მაგრამ საეკრანო და საზოგადოებრივი სახე, გარკვეულწილად, შექმნილია. უბრალოდ, არ უნდა დაშორდეს ერთი — მეორეს, თორემ ამ შემთხვევაში, თამაშია. არ შეიძლება ზედმეტად ნატურალისტური იყო. მე, ალბათ, ამით "ვცოდავდი", რომ ზედმეტად ნატურალისტური ვიყავი, მაგრამ ხელოვნური სახის შექმნა, რაც ახასიათებს მედიასა და პოლიტიკას, ანუ გადამლაშება, არ არის ჩემი ხასიათის თვისება, არ მიყვარს და მარტივად ვხვდები, როდესაც ამას აკეთებენ ადამიანები.
ხშირად ვიყავი ისეთი, როგორიც ვარ, თუმცა, ადამიანმა საზოგადოებრივი სახის "შექმნის" დროს არ უნდა დაკარგოს ზომიერება. მთელი ცხოვრება ვიბრძვი ზომიერებისთვის საკუთარ თავში, ეს მიმაჩნია ადამიანში მთავარ სიქველედ და ამ თვალსაზრისით, მამა იყო ჩემთვის სამაგალითო, მაგრამ ხშირად დავკარგე ეს, ჩემი ტემპერამენტის, ხშირად — შექმნილი ვითარების გამო. ახლა ვცდილობ, დავიცვა.
თეატრალიზება პრობლემაა მედიისთვისაც და პოლიტიკისთვისაც. თეატრი სიყალბეა, თამაშია, და ამით არის საინტერესო. პოლიტიკა და მედია კი არ უნდა იყოს თეატრალიზებული, განსაკუთრებით, სატელევიზიო მედია, რადგან მაყურებელი ეგრევე ხვდება სიყალბეს. და თუ ეს სჭირდება, წავა თეატრში და არ შეხედავს ტელევიზორს, არ მოუსმენს პოლიტიკოსებს.
"ხელნაწერები არ იწვის" და ეთერი არ ქრება"
ნიკა გვარამია: ტემპერამენტი, ჩემს გუნდთან, ახლაც არ დამიკარგავს. ამ თვალსაზრისით არ "გავციებულვარ", კიდევ მეტად მიყვარს ჩემი თანამშრომლები, კიდევ უფრო მეტ პატივს ვცემ და მეტად ვაღიარებ. ამან [ტემპერამენტმა], რა თქმა უნდა, საერთო საქმისთვის, "მთავარი არხისთვის", შედეგი მოიტანა, მაგრამ ჩემთვის დამაზიანებელი იყო, როგორც საზოგადოებრივი აღქმის, ასევე, ოჯახის, ჩემი ჯანმრთელობის თვალსაზრისით.ამან მთლიანად გამომაცალა ენერგია. ძალიან კომპლექსური ამბავია: ეკრანიდან ეს არის ტელემაყურებელთან კომუნიკაცია, რაც დიდ ძალისხმევას მოითხოვს, ხოლო არხს შიგნით — ტელევიზიის მშენებლობაა, ფინანსური სახსრების მოძიება და ნერვიულობა ტექნიკური უზრუნველყოფისთვის. ეს, ასევე, არის ფორს-მაჟორთან და თავდასხმებთან გამკლავება, მათ შორის, სიტყვიერთან, ფიზიკურთან.
ამას ემატებოდა სისხლის სამართლის საქმე, რომელიც, როგორც არ უნდა "გაატარო", "დამოკლეს მახვილივით" ჰკიდია, არაცნობიერზე მაინც მოქმედებს და ამან მძიმე პრობლემები მომიტანა. მაგრამ ეს ღირდა იმად, ქართული მედიისა და დემოკრატიისთვის, "მთავარი არხის" სახით რაც შედგა. ამ გზას ისევ დაუფიქრებლად გავივლიდი, თუმცა, შევიტანდი ცვლილებებს, მათ შორის, ზოგიერთ რამეს — ეთერში. იყო შემთხვევები, როდესაც გადაცემის დასრულების შემდეგ მიფიქრია, ეს არ უნდა მექნა-თქო, მაგრამ ეთერის ძალაც და პრობლემატურობაც იმაშია, რომ რაღაც იმ კონკრეტულ მომენტში ხდება და მისი გამოსწორება შეუძლებელია. "ხელნაწერები არ იწვის" და ეთერი არ ქრება.
"არ შეიძლება, ომში წასული ჟურნალისტის უსაფრთხოება ნაკლებად პრობლემატური იყოს, ვიდრე — მიტინგის გაშუქება საკუთარსავე ქალაქში"
ნიკა გვარამია: 5 ივლისი სახელმწიფოს მიერ განხორციელებული ძალადობა იყო, რაშიც ეჭვი არავის ეპარება. ეს იყო არა წახალისებული, არამედ, პირდაპირ ორგანიზებული, ორკესტრირებული, როგორც იდეოლოგიური, ასევე, ფინანსური თვალსაზრისით. დარწმუნებული ვარ, გაირკვევა ეს, მაგრამ არა ამ ხელისუფლების პირობებში, რადგან ეს მათი დანაშაულია.დანაშაულია ამ საქმეების გამოძიებაზე უარის თქმაც და მიჩუმათებაც. დანაშაულია კონკრეტული თანამდებობის პირების, ვისაც პასუხისმგებლობა ეკისრება სამ ფაზაზე: პრევენცია, აღკვეთა და რეაგირება. როდესაც სამივე აღუსრულებელია და როგორც ხდება, პირიქით — ინსპირირებული და ორკესტრირებულია ხელისუფლების მიერ, ეს, თავისთავად ცხადია, დანაშაულია და ამას მოჰყვება-ხოლმე კონკრეტული სასჯელები, დღეს არა - ხვალ, ხვალ არადა - ზეგ.
5 ივლისის მოვლენები, ცხადია, ლგბტქი ჯგუფების მიმართ გამოხატული აგრესიაც იყო, მაგრამ მედია სპეციალური სამიზნე ჯგუფი იყო და ისინი დაზარალდნენ, გარდაცვლილია ლექსო ლაშქარავა.
"ქართული ოცნებისთვის" ეს დღე იყო უკანდაუხევლობის წერტილი ხელისუფლების უზურპაციისკენ, რის გარეშეც საკუთარ თავს არა მხოლოდ პოლიტიკურ სივრცეში, საერთოდ, თავისუფლებაზე ვერ ხედავს; უსაფრთხოების გარანტიებს ვერ ხედავს, ქონების შენარჩუნების გარანტიებს ვერ ხედავს. ეს არის ოლიგარქიის ყველაზე მოკლე განმარტება — პირადი უსაფრთხოების დაცვა, ამიტომ ყველაფერს გააკეთებენ ხელისუფლების უზურპაციისთვის 2024 წელს, რაც არ უნდა დავუშვათ.
მედიამ, 2021 წლის 5 ივლისს ძალიან გარისკა თანამშრომლების ჯანმრთელობით და ახლა, ვფიქრობ, ჟურნალისტები ასეთი პირდაპირი ანგარიშსწორების ცენტრში აღარ უნდა მოხვდნენ, რადგან გაშუქება მნიშვნელოვანი ინტერესია, მაგრამ ადამიანების სიცოცხლე — კიდევ უფრო მეტად.
მოგვიწევს, გავიაროთ ზღვარზე გაშუქებასა და უსაფრთხოებას შორის. გაშუქება ჟურნალისტიკის მთავარი ინტერესია, მაგრამ ჟურნალისტი უნდა იყოს ხელშეუხებელი და მისი დაზარალების რისკი — მინიმალური.
არ შეიძლება, ომში წასული ჟურნალისტის უსაფრთხოება იყოს ნაკლებად პრობლემატური, ვიდრე მიტინგის გაშუქება საკუთარსავე ქალაქში. რეალურად, ასე ხდება.
"მთავრობა, მედიასთან ასეთი მწვავე დაპირისპირით აღიარებს მას, როგორც ყველაზე ეფექტურ მოწინააღმდეგეს"
ნიკა გვარამია: მედიამ არაერთხელ აჩვენა, რომ კრიტიკული მედია გაცილებით მძლავრი და მნიშვნელოვანი პლატფორმაა, ვიდრე, თუნდაც, არასამთავრობო ორგანიზაციები და პოლიტიკოსები, რომლებიც ასევე აკეთებენ საქმეს.მედიის როლი დიდია, როგორც მოქალაქეებამდე სიმართლის მიტანის, ასევე, სამწუხაროდ, იმაშიც, რაც არ არის მისი პირველადი დანიშნულება. მაგრამ რას ვიზამთ, მზარდი ავტოკრატიის მოცემულობა განაპირობებს ამას და ნებსით, თუ უნებლიედ გვიწევს ჩართულობა პოლიტიკურ პროცესებში. ამაში არ ვგულისხმობ პოლიტიკურ ადვოკატირებას კონკრეტული პოლიტიკური პარტიებისთვის, არამედ — იმ პოლიტიკური პროპაგანდისა და გადაწყვეტილებების დაზიანებას, რაც, თავის მხრივ, ამ ქვეყანას და მის ევროპულ მომავალს აზიანებს. ამიტომ კარგად იცის ხელისუფლებამ, ვის უნდა დაუპირისპირდეს პირველ რიგში, და ეს არის მედია; მედიის მიმართ ასეთი მწვავე დაპირისპირება, არის იმის აღიარება, როგორც მთავარი და ყველაზე ეფექტიანი მოწინააღმდეგისა.
მაგრამ პოლიტიკურ პროცესებს მედია კი არა, პოლიტიკური პარტიები წარმართავენ. მედიები ქმნიან განწყობებს, აჩვენებენ კონტექსტს და მიაქვთ ინფორმაცია ადამიანებამდე, მაგრამ პოლიტიკურ ცვლილებებს ქმნიან და აფორმებენ პოლიტიკური აქტორები.
"სოციალური პოლარიზაცია ქმნის კომფორტს "ოცნებისთვის", 2024 წლის არჩევნების წინ"
ნიკა გვარამია: ის, რაც ახლა ხდება, არ არის პოლიტიკური პოლარიზაცია; ეს ავთვისებიანი, სოციალური პოლარიზაციაა, რომელმაც მთელი საზოგადოება მოიცვა, რადგან ასეთ გარემოში გაცნობიერებული, ინფორმირებული არჩევანის ნაცვლად, ე.წ. ცხოველური არჩევანის გაკეთება ხდება, რაც განპირობებულია შიშითა და თავდაცვით.ეს, "ოცნებისთვის" ერთადერთი გამოსავალია და ამისთვის ქმნის წინაპირობებს — კოლექტიურ შიშსა და პანიკას, სოციალური დაპირისპირების კერებს.
"ჰიბრიდულ რეჟიმებში" სოციალური დაპირისპირება არ შედგება ქუჩაში გამოსული ორი ბანაკისგან და სროლით, როგორც ეს თბილისის ომისას ხდებოდა. იცვლება დრო და მეთოდები და როდესაც ქუჩაში ყოველდღიურად სცემენ ჟურნალისტებს, განსხვავებული რწმენის, სექსუალური ორიენტაციის ადამიანებს, ყოველდღიურია ოჯახური ძალადობის შემთხვევები ქალებზე თუ ბავშვებზე, ეს ამ ფონის შედეგია, რადგან ძალადობა არის ძალიან გადამდები; საშიში "ჯინია" და მისი ბოთლიდან გამოშვება არ შეიძლება, მაგრამ ეს უკვე მოხდა "ქართული ოცნების" პირობებში.
მოგვისმინეთ ამ პლატფორმებზე:
პროექტის შესახებ: მედია განსაზღვრავს პოლიტიკას, ისევე, როგორც პოლიტიკა — მედიას. და შენზე, ერთ მოქალაქეზე, ამ ორი სფეროს ურთიერთგავლენა, ციფრული მედიის განვითარებასთან ერთად, სულ უფრო მნიშვნელოვანი ხდება.
- ეს არის პროექტ 64-ის და მედიაჩეკერის ერთობლივი პოდკასტი - მედიასა და პოლიტიკაზე.
- პოდკასტების ამ სერიაში ვესაუბრებით მათ, ვისი როლიც გადამწყვეტია მოქალაქის სწორ ინფორმირებაში.