თვითრეგულირება - ეს ერთგვარი ტესტია ყველა მაუწყებლისთვის, მისცეს შესაძლებლობა დაინტერესებულ პირს, დაიცვას თავის­­ი უფლებები და გამოასწოროს დაშვებული შეცდომა.

მედიასთან დაკავშირებული პირებისთვის უცნობი არ არის მაუწყებლის თვითრეგულირების მექანიზმის მნიშვნელობა. ეთიკური ნორმების დაცვასა და მაღალი პროფესიული სტანდარტების უზრუნველყოფაზე პასუხისმგებლობას თავად მედია იღებს. დარღვევის შემთხვევაში, სათანადო რეაგირებით, კი მაყურებელთა ნდობას იმსახურებს.

სამწუხაროდ, საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა ტესტი ვერ ჩააბარა. ეს ალბათ ყველაზე მსუბუქი შეფასებაა სამეურვეო საბჭოს იმ სხდომების (2018 წლის 22 თებერვლისა და 1 მარტის), სადაც პოეტ ზვიად რატიანის საჩივარი განიხილეს. საკითხი ზვიად რატიანის სასამართლო პროცესის შესახებ, „მოამბის“ მიერ ეთიკისა და სტანდარტების დარღვევით მომზადებულ სიუჟეტს ეხებოდა.

სამეურვეო საბჭომ უარყო 2017 წლის 29 დეკემბერს დაფიქსირებული პოზიცია, რომ მისთვის სიუჟეტი იყო მიუღებელი და არც ჯეროვანი სიზუსტის დარღვევა, არც სიძულვილის გაღვივება და არც პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობის დარღვევა არ დაადგინა.

ვერ წარმოვიდგენდი, რომ ამ გადაწყვეტილებაზე მეტად განხილვების პროცესი გამაოცებდა.

ასეთ დროს ხვდები რამდენად რთულია ესაუბრო ადამიანებს, რომლებსაც არ უნდათ შენი მოსმენა და მნიშვნელობა არ აქვს რას იტყვი. აცნობიერებ, რომ უბრალოდ აზრი არ აქვს რამის თქმას თვითრეგულირების ორგანოსთვის, რომელიც შენზე მეტად უნდა იყოს დაინტერესებული გაშუქების სტანდარტების დახვეწით.

განხილვაზე ისმოდა კითხვები, რომლებიც განსახილველ საკითხს საერთოდ არ უკავშირდებოდა: ,,რუსეთმა რომ დაარღვია ჩვენი ტერიტორიული მთლიანობა და გვეწყინა, გასაგებია. თუ ავსტრალია დაარღვევს, არ გვეწყინება? ავსტრალიამ რომ მიიტაცოს აფხაზეთი, ჩვენ ეს არ გვეწყინება, ხო?”

მსჯელობდნენ ვინ დაარღვია პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობის უფლება საზოგადოებრივი მაუწყებლის მიერ ვიდეოს გავრცელებით და ასახელებენ ყველას, თავად საზოგადოებრივი მაუწყებლის გარდა.

აჟღერებდნენ მედიის დამოუკიდებლობის წინააღმდეგ მიმართულ ფრაზებს, რომ მარეგულირებელმა კომისიამ უნდა უზრუნველყოს მაუწყებლების მხრიდან ,,მაუწყებელთა ქცევის კოდექსით” გათვალისწინებული ნორმების (თვითრეგულირების განსახილველი საკითხების) დაცვა.

მრჩება შთაბეჭდილება, რომ სამეურვეო საბჭოს წევრთა უმრავლესობა ვერ აცნობიერებს თვითრეგულირების არსს და მათთვის უცნობია ამ ინსტიტუტის ღირებულება. წინააღმდეგ შემთხვევაში განხილვისას:

· არ იქნებოდა მითითება სხვა მაუწყებლებზე - ყველა მაუწყებელი თავად აგებს პასუხს თავისი სარედაქციო პასუხისმგებლობით შექმნილ პროდუქციაზე.

· არ გაჟღერდებოდა შინაარსობრივი რეგულირებისა და ცენზურის დაწესების სურვილი!

· არ იქნებოდასაუბარი იურიდიულ რეგულაციებზე, მაშინ, როდესაც ეთიკის ნორმების დარღვევას უნდა განიხილავდეს.

· არ იარსებებდა პრეტენზია საზოგადოებრივი მაუწყებლის მიმართ მიზანმიმართულ კამპანიაზე. საზოგადოებრივი მაუწყებელი უნდა აცნობიერებდეს თავის მნიშვნელობას, მას თითოეული ჩვენგანი ვაფინანსებთ და პასუხისმგებლობა ასევე თითოეული ჩვენგანის წინაშე აქვს.

· და რაც მთავარია, არ შეუქმნიდა თითოეულ მოქალაქეს იმის განცდას, რომ არ აქვს აზრი საზოგადოებრივი მაუწყებლის თვითრეგულირების ორგანოსთვის უფლებების დასაცავად მიმართვას. მაყურებელთა მხრიდან ასეთი დამოკიდებულება კი უარყოფითად აისახება ნდობის ხარისხზე.

რეიტინგს ვერც 52 მილიონიანი სახელმწიფო დაფინანსება და ვერც კომერციული რეკლამა თუ სპონსორობა ,,დაწერს”.

რეიტინგი მაყურებელთა ნდობის მოპოვებით იწყება.

მარიამ გოგოსაშვილი, ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის იურისტი