საქართველოს, ბოლო წლების განმავლობაში, მნიშვნელოვანი მიღწევები აქვს ევროინტეგრაციის მიმართულებით. ხანგრძლივი მოლაპარაკების შედეგად, ქვეყანამ 2014 წელს გააფორმა ასოცირების ხელშეკრულება და უზრუნველყო ევროკავშირის ინსტიტუციური და ეკონომიკური დაახლოება. ღრმა და ყოვლისმომცველმა თავისუფალი ვაჭრობის შესახებ შეთანხმებამ ევროკავშირის 500 მილიონიანი ბაზარი გახსნა, რაც ქვეყნის ეკონომიკური განვითარებისთვის წინგადადგმული დიდი ნაბიჯია. 2017 წელს კი ძალაში შევიდა რეგულაცია უვიზო მიმოსვლის შესახებ, რომლითაც საქართველოს მოქალაქეებმა შენგენის წევრ ქვეყნებში მხოლოდ ბიომეტრიული პასპორტით შეუძლია გადაადგილება. ამ შესაძლებლობით, დღეისათვის უკვე ისარგებლა 12ათასზე მეტმა ადამიანმა.

ამ მიმართულებით, დღეს მთავარი კითხვაა - რა იქნება საქართველოს შემდეგი ნაბიჯი ევროინტეგრაციის გზაზე, უნდა ველოდოთ თუ არა გაწევრიანებას ახლო მომავალში?

2017 წელს დაგეგმილია მრავალი ღონისძიება, რომელთა თემატიკა საქართველოს ინტერესებში პირდაპირ შედის. მნიშვნელოვანია, რომ ყურადღების მიღმა არ დარჩეს ისეთი აქტივობის გაშუქება, სადაც მედიას პირდაპირ შეეძლება მიიღოს საჭირო პასუხები ევროინეტგრაციის შესახებ .

საქართველო-ევროკავშირის ურთიერთობები ევროკავშირის სამეზობლო პოლიტიკის აღმოსავლეთ პარტნიორობის ინიციატივის ფარგლებში ხორციელდება. სწორედ ამ ინიციატივის ფარგლებში შეთანხმებით მივიღეთ ასოცირების ხელშეკრულება ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი ვაჭრობის შესახებ და უვიზო რეჟიმი. წელს, აღმოსავლეთ პარტნიორობის პროცესების დაწყებიდან 7 წელი გადის და დაგეგმილია მისი შეფასება - მოდიფიცირება. სწორედ ეს ცვლილებები გადაწყვეტს, როგორი იქნება საქართველო–ევროკავშირის ურთიერთობები და გახდება თუ არა საქართველო ევროკავშირის წევრი უახლოეს მომავალში.

მოვლენები, რომელთაც თვალი აქტიურად უნდა მივადევნოთ, არის:

1. ლუქსემბურგის აღმოსავლეთ პარტნიორობის სამიტი, 19 ივნისი

სამიტზე გაიმართება აღმოსავლეთ პარტნიორობის საგარეო საქმეთა მინისტრების შეხვედრა. საქართველოდან მიხეილ ჯანელიძე და მისი კოლეგები უკრაინიდან, მოლდოვიდან, სომხეთიდან, აზერბაიჯანიდან და ბელარუსიდან, იმსჯელებენ 2016 წლის 14 ნოემბერს ევროკავშირის საგარეო კომიტეტის მიერ მიღებულ დასკვნით დოკუმენტზე აღმოსავლეთ პარტნიორობის (EaP) განვითარების შესაძლებლობის შესახებ. აღნიშნულ დოკუმენტში ხაზგასმულია ევროკავშირის საგარეო პოლიტიკის სტრატეგიაში EaP-ის მნიშვნელობა და გამოკვეთილია ეკონომიკის, ვაჭრობის , ტრანსპორტისა და ახალგაზრდების ჩართულობის ხელშემწყობი პროგრამების განვითარების აუცილებლობა. განსაკუთრებით დიდი ყურადღება ეთმობა ხელშესახები, კონკრეტული შესაძლებლობების შექმნის აუცილებლობას ქვეყნების განვითარებისათვის.

აღნიშნული სამიტი EaP-ის ქვეყნებისათვის ერთ-ერთი შესაძლებლობაა, ბრიუსელის სამიტის წინ დააფიქსირონ თავიანთი დღის წესრიგი. ამიტომ Follow on Twitter MikheilJanelidze; MFA Luxembourg;

თუმცა აღსანიშნავია, რომ საბოლოო სიტყვა პარტნიორობის მომავალზე ბრიუსელის სამიტზე გადაწყდება.

2. ბრიუსელის აღმოსავლეთ პარტნიორობის მე-5 სამიტი, 24 ნოემბერი, 2017

სამიტზე ევროკავშირის ყველა წევრი და აღმოსავლეთ პარტნიორობის 6 ქვეყნის უმაღლესი წარმომადგენლობა შეიმუშავებს ინიციატივებს თანამშრომლობის შემდგომ მიმართულებებზე. შეხვედრაზე, გარდა ზოგადად EaP-ის მომავლისა, გადაწყდება სამი ასოცირებული წევრის ევროკავშირში გაწევრიანების შესაძლებლობის პერსპექტივაც. ფოკუსი გაკეთდება რიგის სამიტის ოთხი პრიორიტეტის ფარგლებში მიღებულ შედეგებზე. ეს პრიორიტეტებია :

ძლიერი ეკონომიკა - ეკონომიკური განვითარება და უკეთესი საბაზრო შესაძლებლობები.

ძლიერი მმართველობა - ინსტიტუტების გაძლიერება და კარგი მმართველობა.

ძლიერი ურთიერთდაკავშირებულობა - ურთიერთკავშირების გაძლიერება. განსაკუთრებით ენერგიისა და ტრანსპორტის საკითხებში.

ძლიერი საზოგადოება - მობილობის გაძლიერება და ხალხთა შორის კონტაქტების გაღრმავება.

სამიტი რამდენიმე სამუშაო დოკუმენტით იხელმძღვანელებს, მათ შორის, 2020 წლისთვის აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნებისთვის 20 კონკრეტული შედეგის მიწოდების (deliverables) პოლიტიკის დოკუმენტით.

ამიტომ Follow on Twitter EU NEAR; Johannes Hahn; Federica Mogherini).

სამიტის შედეგებზე დიდი გავლენა ექნება ევროკავშირის საბჭოს პრეზიდენტის დღის წესრიგსა და მის მიერ ინიცირებული საკითხებს.

3. ესტონეთის ევროკავშირის საბჭოს პრეზიდენტობის დღის წესრიგი

ზოგადად, ევროკავშირის საბჭოს 6 თვის ვადით ხელმძღვანელობს ერთ-ერთი წევრი სახელმწიფო წინა და მომდევნო ხელმძღვანელებთან ერთად. ივლისიდან დეკემბრის ჩათვლით პრეზიდენტი ქვეყანა ხდება ესტონეთი, რომელმაც უკვე წარმოადგინა 6 თვიანი სამუშაო გეგმა, რომელშიც აღმოსავლეთ პარტნიორობის მნიშვნელობა ხაზგასმულია, თუმცა, უფრო მკაფიოდ, სამიტისთვის კონკრეტულ ინიციატივებზე მიმდინარე პერიოდში ესტონეთის მთავრობის აქტივობებით გახდება ცნობილი ამიტომ Follow on Twitter: eesistumine2017; EU2017EE; Estonian Embassy in Tbilisi; Google alert: www.eesistumine.ee;www.eu2017.ee

ესტონეთის ევროკავშირის პოლიტიკის დოკუმენტის მიხედვით, ესტონეთი მხარს უჭერს აღმოსავლეთ პარტნიორობას ევროკავშირის სამეზობლო პოლიტიკის ფარგლებში. ევროინტეგრაციის გზაზე ასოცირებული ქვეყნებისათვის საშუალოვადიან პერიოდში, ოთხ თავისუფლებასთან ერთად, უნდა მოხდეს მეხუთეც: ინფორმაციის თავისუფალი გადაადგილების მინიჭება.

„ესტონეთი მხარს უჭერს ამ ქვეყნებისთვის ევროპული პერსპექტივის მინიჭებას.“(მუხლი 242)

ევროპული პერსპექტივა, ეს არის შესაძლებლობა, მოგვენიჭოს წევრობის პოტენციური კანდიდატის სტატუსი. ასოცირების ხელშეკრულება აღიარებს საქართველოს ევროპულ მისწრაფებებსა და ევროპულ არჩევანს, მაგრამ არ მოიცავს გაწევრიანების პირობას. ევროპული პერსპექტივა კი შესაძლებლობას გვაძლევს, გავხდეთ გაწევრიანებამდე დახმარების ინსტრუმენტის (IPA II)-ის ბენეფიციარი; შემდეგი ნაბიჯი კი იქნება საქართველოს მიერ წევრობაზე ფორმალური განაცხადის შეტანა და ოფიციალური კანდიდატის საჭირო სტატუსის მინიჭება.

4. კიშინიოვის აღმოსავლეთ პარტნიორობის მინისტრების არაფორმალური სავარუდო შეხვედრა, ივლისში

აღნიშნული მინისტერიალი დამატებითი შესაძლებლობა იქნება აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნებისათვის, შეათანხმონ საერთო პოლიტიკური დღის წესრიგი და ბრიუსელის სამიტის წინ ერთობლივი, ძლიერი მესიჯი გაუგზავნონ ევროკომისიას. 2016 წელს, ერევანში გამართულ მსგავს შეხვედრაზე “ EU4Inovation“ შეთანხმდნენ ახალ ინიციატივაზე, რომელიც EaP-ის ქვეყნების ადმინისტრაციული სამსახურების, ბიზნესის, სტუდენტებისა და მკვლევარებისთვის კვლევითი პარტნიორობის ჩამოყალიბებისა და მობილობის შესაძლებლობას ქმნის.

ამიტომ Follow on Twitter: Andrei Galbur; MFA Moldova

5. ტალინის მე-9 ყოველწლიური აღმოსავლეთ პარტნიორობის ფორუმის სამოქალაქო საზოგადოების კონფერენცია, 25-27 ოქტომბერი,2017

წელს ფორუმის ასამბლეა და კონფერენცია ერთად გაიმართება და ეს იქნება ბრიუსელის სამიტისთვის გაგზავნილი სამოქალაქო საზოგადოების მოლოდინები და რეკომენდაციები.

2017 წელს ასამბლეა იმართება აღმოსავლეთ პარტნიორობის ფორუმისა და ესტონეთის, როგორც ევროკავშირის საბჭოს პრეზიდენტი ქვეყნის ერთობლივი ორგანიზებით. მასზე წარმოდგენელი იქნება საქართველოს 22 არასამთავრობო ორგანიზაცია და მნიშვნელოვანია, თუ რა მოხვდება საბოლოო რეკომენდაციებში. შედარებისთვის, გასულ წელს საქართველოზე რეკომენდაციის ჩანაწერში იყო უვიზო რეჟიმის მინიჭება, ვინაიდან ყველა არსებული მოთხოვნა უკვე შესრულდა, თუმცა, ამავე დროს, დაფიქსირდა სექტორული გაუმჯობესების აუცილებლობა:

სიძულვილის ენა და უმცირესობების უფლებების დაცვის, პოლიციის კვალიფიკაციის, გენდერული საკითხების მეტად წინ წამოწევის, ეთნიკური უმცირესობებით დასახლებული რეგიონების ინტეგრაციისა და რუსული პროპაგანდისადმი მოწყვალადობის, დეცენტრალიზაციისა და ადგილობრივი თვითმართველობის ხარჯების მონიტორინგის მიმართულებებით.

ამიტომ Follow on Twitter: Civil Society Forum; KakhaGogolashvili

მნიშვნელოვანია, რომ თემები, რომელთაც ზემოთ ჩამოთვლილი ღონისძიებები ფარავენ, მოიცავს პასუხებს ყველა იმ კითხვასა თუ მოლოდინზე, რომელიც შეიძლება ამ ეტაპზე გვქონდეს ევროკავშირის წევრობასთან დაკავშირებით. საინტერესო იქნება, მედიასაშუალებების აქტიური ჩართულობა და ძალისხმევა ამ პროცესების გაშუქებასა და ევროკავშირის შესახებ ცნობიერების ამაღლების თვალსაზრისით. თუ ფიქრობთ, რომ ამ თემებზე კიდევ უფრო მეტი ინფორმაცია უნდა გაშუქდეს ქართულ მედიაში FOLLOW on twitter Giorgi Jangiani

გიორგი ჯანგიანი, საქართველოს რეფორმების ასოციაცია, კონფლიქტებისა და ევროინტეგრაციის ანალიტიკოსი