არმენოფობია და ვარაუდებზე დაყრდნობილი მსჯელობა გენის უპირატესობაზე 'მთავარ არხზე'
06.04.2020
ტელეკომპანია „მთავარი არხის“ 5 აპრილის კვირის შემაჯამებელი გადაცემის „Post Factum-ის“ ერთ-ერთი სიუჟეტი  - “გენები კორონას წინააღმდეგ” კორონავირუსის მიმართ ერების გენების რეზისტენტულობას ეხებოდა. მასალა სრულად ეფუძნებოდა მეცნიერების ვარაუდებს და არა დადასტურებულ ფაქტებს, პარალელურად კი გადაცემის წამყვანის არმენოფობიური შეფასებები გასდევდა.

კერძოდ, თემის წარდგენისას წამყვანმა თქვა, რომ “მეცნიერებმა ჯერჯერობით ვერ ახსნეს, რა პრინციპით არჩევს კორონავირუსი თავის მსხვერპლს, ამიტომ გაუჩნდათ ეჭვი, რომ შეიძლება ამა თუ იმ პირის ორგანიზმის მდგრადობა ვირუსის წინააღმდეგ მის გენეტიკურ კოდზეა დამოკიდებული… ქართველ მეცნიერთა ერთი ჯგუფი ვარაუდობს, რომ სწორედ ჩვენ ქართველები ვართ ისეთი დნმ-ის მატარებლები, ვისაც სხვებზე ბევრად უფრო მარტივად შეუძლია Covid -19-თან გამკლავება”.

სრულად ვარაუდებზე დაფუძნებული სიუჟეტის ბოლოს კი წამყვანმა ჩვეული ირონიის გამოყენებით დაამატა, რომ საკითხზე უცხოელი და ქართველი მეცნიერების მოსაზრებების შემდეგ, იგი უკვე სომეხი მეცნიერების დასკვნას ელოდება.

alt„ძალიან მაინტერესებს ჩვენი მეზობლები რომელ გენეტიკურ ჯგუფს მიეკუთვნებიან. დარწმუნებული ვარ, აღმოჩნდება, რომ მათი დნმ-ი ქართველებისაზე ძლიერია და კორონავირუსს პირდაპირ ანადგურებს, ვაქცინა და მედიკამენტიც კი არ სჭირდება“, - თქვა წამყვანმა ღიმილნარევი სახით.

ეს კი იმ ფონზე, როდესაც სიუჟეტის წარდგენისას თავადვე თქვა, რომ ასეთი მეცნიერები უკვე მოიძებნენ საქართველოში, რომლებიც სწორედ ქართული გენის უპირატესობაზე ალაპარაკდნენ და ამის შემდეგ, წამყვანის მხრიდან სხვა ეროვნების მეცნიერების მიმართ სარკაზმი სრულიად უადგილო იყო.

მედიაექსპერტი ზვიად ქორიძე, “მედიაჩეკერთან საუბარში” ტელეკომპანია “მათავარი არხის” მიერ მომზადებულ მასალაში სამ ძირითად პრობლემას გამოყოფს. მისი განმარტებით, თეორია, რომელიც სიუჟეტში განვითარდა, არანაირ მეცნიერულ დასაბუთებას არ ეყრდნობა და არის „საკმაოდ არაჯანსაღი ვარაუდები ქართველი ერის გენეტიკური უპირატესობის შესახებ”. “ასეთი რასისტული ხედვები აყალიბებს ფაშისტურ მიდგომებს საზოგადოებაში და ძალიან ახალისებს მას”, - უთხრა მან “მედიაჩეკერს”.

მისივე შეფასებით, მსგავს რიტორიკას, შესაძლოა, საზოგადოებისთვის დამაზიანებელი ეფექტი ჰქონდეს და ერთმა ნაწილმა” საერთოდაც ხელი ჩაიქნიოს იმ წესებისა და რეგლამენტების დაცვისგან, რასაც მისგან საზოგადოების ჯანდაცვის სისტემა” ითხოვს.

“მედიაჩეკერთან” საუბარში ზვიად ქორიძე წამყვანის არმენოფობიურ შეფასებასაც უსვამს ხაზს და აღნიშნავს, რომ ამან “არმენოფონბიური განწყობები, რომლითაც მდიდარია ქართული საზოგადოება, სამწუხაროდ კიდევ უფრო მეტად გააღვივა”.

“ამ ტექსტით, რისი მინიშნება უნდოდა მას, მართალი გითხრათ, ვერ მივხვდი. ძალიან გული დამწყდა, რომ ასეთი რასისტული, ქსენოფობიური და თავისი შინაარსით არაკვალიფიციური სიუჟეტის მომზადება იკისრა „Post Factum-მა“, რომელიც ყოველთვის გამოირჩევა სიღრმისეული და კარგი რეპორტაჟებით. ძალიან ცუდია, თუ ტელეკომპანია “მთავარი არხიც” ასეთ იფფასიან ტრიუკებს მიმართავს. ეს ძალიან ცუდია”, - უთხრა ზვიად ქორიძემ “მედიაჩეკერს”.

“მთავარი არხის” სიუჟეტს დღეს სპეციალური განცხადებით გამოეხმაურა ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია” და განმარტა, რომ “მასალა არის რასისტული ხასიათის, ქსენოფობიური და ახალისებს ეთნიკური ნიშნით დისკრიმინაციას”.

“გაუგებარია, რას ემსახურება Post Factum-ში მხოლოდ ვარაუდებზე დაყრდნობით დაუსაბუთებელი თეორიების გავრცელება, რომელიც ქართული გენის უპირატესობას წარმოაჩენს, რაც დამაზიანებელი შეიძლება აღმოჩნდეს მოქალქეებისთვის და ატარებს ქსენოფობიურ ნიშნებს”, - ვკითხულობთ ქარტიის განცხადებაში.

ქარტია იქვე განმარტავს, რომ “მედიას აქვს სოციალური პასუხისმგებლობა არ გაამძაფროს დისკრიმინაცია, მედიასაშუალებებმა კი - არ შეუწყონ ხელი არატოლერანტული, დისკრიმინაციული გარემოს ჩამოყალიბებას, სიძულვილის წახალისებას”. ქარტია მოუწოდებს მედიასაშუალებებს, “განსაკუთრებული სიფრთხილით გააშუქონ მიღებული ინფორმაცია და ყველა ზომა მიიღონ რასობრივი და ეთნიკური ნიშნით დისკრიმინაციის თავიდან ასაცილებლად”.

გარდა ამისა, ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის მე-7 პრინციპის თანახმად, ჟურნალისტმა „ყველაფერი უნდა იღონოს ნებისმიერი პირის დისკრიმინაციის თავიდან ასაცილებლად რასის, სქესის, სექსუალური ორიენტაციის, ენის, რელიგიის, პოლიტიკური და სხვა შეხედულებების, ეროვნული ან სოციალური წარმოშობის საფუძველზე ან რაიმე სხვა ნიშნით“.

ამასთან, მაუწყებელთა ქცევის კოდექსის მიხედვით, „მაუწყებელმა თავი უნდა შეიკავოს ისეთი მასალის გამოქვეყნებისგან, რომელიც გააღვივებს სიძულვილს ან არატოლერანტობას რასის, ენის, სქესის, რელიგიური კუთვნილების, პოლიტიკური შეხედულებების, ეთნიკური, გეოგრაფიული ან სოციალური წარმოშობის საფუძველზე“.

ავტორი : ნატალია ვახტანგაშვილი;
კომენტარი, რომელიც შეიცავს უხამსობას, დისკრედიტაციას, შეურაცხყოფას, ძალადობისკენ მოწოდებას, სიძულვილის ენას, კომერციული ხასიათის რეკლამას, წაიშლება საიტის ადმინისტრაციის მიერ

ასევე იხილეთ