26.04.2019
პანკისში მომხდარი დაპირისპირება რამდენიმე დღის განმავლობაში მაუწყებლების დღის შემაჯამებელი საინფორმაციო გამოშვებების მთავარი თემა იყო. თითოეული მედიის დღის წესრიგის გათვალისწინებით, განსხვავებული იყო თემის გაშუქების ფოკუსი და მასალებში დასმული აქცენტები. მაგალითად, ტელეკომპანია იმედზე მომხდარის კვალი არასამთავრობო სექტორისა და “ნაციონალური მოძრაობის” ერთობლივ ინტერესებამდე მივიდა. იდენტური ხაზი, შედარებით ნაკლები სიმძაფრით გამოიკვეთა საზოგადოებრივ მაუწყებელზეც.
რა თქვა ტელეკომპანია “იმედმა”?
⇒ 22
აპრილი
პანკისის მოვლენების მეორე დღეს ტელეკომპანია “იმედმა” თემას რამდენიმე სიუჟეტი მიუძღვნა. ერთ-ერთი ქვეყნისთვის მცირე და საშუალო ზომის ჰესების მნიშვნელობას ეხებოდა. მასალაში ჟურნალისტი გვიყვება, რომ ჰესის მშენებელი კომპანიის წარმომადგენელი ლაშა იორდანიშვილი შექმნილ აჟიოტაჟსა და მოსახლეობის მათ წინააღმდეგ განწყობაში ცალკეულ არასამთავრობო ორგანიზაციებს ადანაშაულებს. აღნიშნულს უკვე თავად იორდანიშვილის განმარტება მოსდევს, რომ ჰიდროელექტროსადგურის მშენებლობამდე კომპანიამ წელიწადნახევრის განმავლობაში მოსახლებასთან საჯარო განხილვები ჩაატარა.
“თვეები გრძელდებოდა მილსადენის შეტანა და არავის პროტესტი არ გამოუთქვამს, ამის შემდეგ ჩაერთვნენ უკვე რაღაც ძალები, ჩვენი ცნობილი არასამთავრობო კომპანიები. იმაზე კი არ არის მიმართული, რომ მოსახლეობას რამე პრობლემა ექმნება, არა, უბრალოდ ჩვენი გადასახლება, ჩვენი ამოწყვეტა, ჩვენ რაღაც უმცირესობა… ეს არის ყველაზე მეტად ყურადსაღები”, - ამბობს ის.
აღნიშნულს მომდევნო სიუჟეტი მოსდევს, სადაც წამყვანი ხაზგასმით ამბობს, რომ “ვიდრე გამოძიება დასრულდება ანალიტიკოსებს გაუჩნდათ ვერსია, რომ შესაძლოა პროცესი გარკვეული ძალების მხრიდან მართულიც კი იყოს”. წამყვანის ამ ტექსტს უკვე ჟურნალისტის განმარტება მოსდევს, რომ ანალიტიკოსები ადგილზე ვითარების ესკალაციის ორ ძირითად ვერსიას განიხილავენ - ადგილობრივ მოსახლეობასთან კომუნიკაციის ნაკლებობის პარალელურად, ისინი საუბრობენ მიზანმიმართულ პროვოკაციაზე. ჟურალისტი ამბობს, რომ ანალიტიკოსებს ამის თქმის საფუძველს თელავში შს მინისტრთან მიმდინარე მოლაპარაკებების პარალელურად, ხეობაში ვითარების უკიდურესად დაძაბვა აძლევთ და ისინი ვარაუდობენ, რომ ვიღაცას ამ მოლაპარაკებების კონკრეტული შედეგის დასრულება არ სურდა. სიუჟეტში კონკრეტული ძალა არ დასახელებულა, მინიშნება ზოგადად, გარეშე და შიდა ფაქტორებზე გაკეთდა.
⇒ 23 აპრილი
პანკისის მოვლენებში “ნაციონალური მოძრაობის” და კონკრეტული არასამთავრობო ორგანიზაციების კვალზე უკვე მკაფიო განცხადებები “იმედზე” 23 აპრილის მთავარ საინფორმაციო გამოშვებაში გაკეთდა. თემაზე მომზადებული ერთ-ერთი სიუჟტის წარდგენისას, წამყვანი ამბობს, რომ “ექსპერტები არასამათავრობო ორგანიზაციების ერთ ნაწილს ცრუ ინფორმაციის ტირაჟირებასა და “ნაციონალურ მოძრაობასთან” ალიანსში ადანაშაულებენ. ისინი ფიქრობენ, რომ სწორედ ამის გამო დაიძაბა ხელოვნურად სიტუაცია ხეობაში, რასაც დაპირისპირებაც მოჰყვა”.
იმავე პათოსს იმერობს ჟურნალისტიც, რომელიც განმარტავს, რომ “ანალიტიკოსების დაკვირვებით, კონკრეტულმა არასამთავრობო ორგანიზაციებმა პანკისელები შეცდომაში შეიყვანეს და მიზანმიმართულად დააჯერეს, რომ ჰესების მშენებლობა მათი ჯანმრთელობისთვისა და ხეობისთვის კატასტროფული შედეგებით დასრულდება. ექსპერტები ამტკიცებენ, რომ არასამთვრობო ორგანიზაციების ნაწილი “ნაციონალური მოძრაობის” რიტორიკით გამოირჩევა და სენსიტიური საკითხებით სპეკულირება, შესაძლოა, ეთნიკურ-რელიგიური შუღლის გაღვივებას ემსახურება”.
ამის შემდეგ მასალაში ვისმენთ ხელისუფლების პოლიტიკის მხარდამჭერი ანალიტიკოსის გია აბაშიძის შეფასებას, რომელიც ამბობს: “იქაური ადგილობრივი მედია თუ არასამთავრობო აქტივისტები, თამთა მიქელაძე, სულხან ბორძიკაშვილი და სხვები მიზანმიმართულად, ერთი წლით ადრე, როდესაც დაიწყო ამ მცირე ჰესის პროექტზე საუბარი, ავრცლებდნენ ისეთ ტყუილებს ადგილობრივ მოსახლეობაში, რომელიც აბსოლუტურად მიუღებელია. იყო ცრუ აღქმები და ცრუ მოლოდინები შექნილი, რაც ახასიათებს სამწუხაროდ არასამთავრობოთა ერთ ნაწილს, რომლებიც ქმნიან იმის შთაბეჭდილებას, რომ თითქოს ქვეყანა ინგრევა, აპოკალიფტური მოვლენები ვითარდება, რაც როგორც წესი, ერთი-ერთში ემთხვევა ხოლმე პოლიტიკურ ნარატივებს, რომელიც ახასიათებს ნაც მოძრაობას… ერთი-ერთში ემთხვევა ზუსტად წინადადებებიც კი და რა არის “ნაციონალური მოძრაობის” პოლიტიკური დღის წესრიგი? ის, რომ ხელისუფლება ჩამოშლილია”.
აბაშიძის შეფასებას, კიდევ ერთი ანალიტიკოსის - ნიკოლოზ მეტრეველის კომენტარი მოსდევს, რომელიც პანკისში განვითარებულ მოვლენებში ასევე არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და “ნაციონალური მოძრაობის” კვალს ხედავს.
“რეალურად ისინი [არასამთავრობოები] უფლებადამცველი ორგანიზაციებისგან განსხვავებით, დღეს არიან დაკავებულნი პოლიტიკური საქმიანობით, ისინი არიან “ნაციონალური მოძრაობის” დანამატი და არასამთავრობო სექტორის საფარქვეშ ეწევიან ძალიან მავნებლურ საქმიანობას და მათი ერთადერთი მიზანი არის ის, რომ ნებისმიერი გზით ქვეყანაში მოახდინონ დესტაბილიზაცია”, - ამბობს ის.
⇒ 24 აპრილი
“ნაციონალური მოძრაობისა” და არასამთავრობო ორგანიზაციების ინტერესებზე გაკეთდა აქცენტი 24 აპრილს “იმედის” მიერ პანკისის მოვლენების შესახებ მომზადებულ კიდევ ერთ სიუჟეტში. წამყვანმა აღნიშნა, რომ “ჰესის მშენებელ კომპანიაში პანკისში მომხდარი არეულობის უკან კონკრეტული არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და “ნაციონალური მოძრაობის” ინტერესებს ხედავენ…. ენერგეტიკული პროექტებისა და ინვესტორების მიმართ მიზანმიმართულ შეტევაზე აკეთებენ აქცენტს სფეროს ექსპერტებიც”. მასალიდან ასევე შევიტყვეთ, რომ ჰესის მშენებელი კომპანიის ხელმძღვანელის ლაშა იორდანიშვილის თქმით, “მოსახლეობასთან შეთანხმების შემდეგ სოფელში დეზინფორმაციის ტირაჟირება დაიწყო, რამაც მისივე განმარტებით 21 აპრილს განვითარებულ მოვლენებში დიდი წვლილი შეიტანა”. სიუჟეტში თავად იორდანიშვილი განმარტავს, რომ “ყველა ეტაპზე, როდესაც შეთანხმება იყო მიღწეული ჩნდებოდნენ ეს ცნობილი ტიპები, რომლებიც ცდილობდნენ, რომ მოსახლეობა გადაერწმუნებინათ და ეთქვათ, რომ ეს არის მცდარი, ტყული და ა.შ. ეს არის მაგალთად მწვანე ალტერნატივა, როდესაც საქმე ეხება ჩვენი ქვეყნის ენერგოდამოუკიდებლობას, გადამცემ ხაზებს, ჰიდროელექტროსადგურებს და ჩვენი საკუთარი რესურსების ათვისებას, მათ ყოველთვის აქვთ პრობლემა და მთავარია, რომ ეს არ უნდა გაკეთდეს”.
მასალაში ცალკეული დაინტერესებული ჯგუფების მხრიდან მოსახლეობის მიზანმიმართულად შეცდომაში შეყვანის მცდელობაზე საუბრობს კიდევ ერთი ექსპერტი შოთა გულბანიც. ამის შემდეგ, უკვე ვისმენთ, რომ “მმართველი გუნდი ქვეყნის ენერგოდამოუკიდებლობის შეფერხებაში არასათავრობო სექტორთან ერთად ოპოზიციასაც ადანაშაულებს. ოცნების დეპუტატები ოპონენტებს ახენებენ, რომ ხადორი 1 და ხადორი 2 სწორედ “ნაციონალური მოძრაობის” ხელისუფლების დროს აშენდა შესაბამისად დღეს საკითხის არაკეთილსინდისიერი შეფასებები მიუღებელია”.
რა თქვა საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა?⇒ 22 აპრილი
პანკისის განვითარებულ მოვლენებში არასამთავრობო სექტორის ბრალეულობის შესახებ პირველი მინიშნება საზოგადოებრივი მაუწყებლის მიერ ინციდენტის შესახებ მეორე დღეს მომზადებული სიუჟეტშივე გაკეთდა. კერძოდ, ჟურნალისტმა ერთ-ერთ სიუჟეტში ხაზი გაუსვა, რომ “პანკისელებისთვის მცდარი ინფორმაციის მიწოდებაში ინვესტორი კომპანიის ხელმძღვანელი ლაშა იორდანიშვილი მესამე სექტორს, კერძოდ კი “მწვანე ალტერნატივას” ადანაშაულებს”, რასაც უკვე თავად იორდანიშვილის კომენტარი მოსდევს, რომელიც ამბობს: “ეს იყო ის მესიჯები, რომლითაც კვებეს (უნდაჩ ჩვენი განადგურება, მოსპობა) ამ ადამიანებმა ეს მოსახლეობა, პასუხისმგებლობას, რა თქმა უნდა, არასამთავრობოებს ვაკისრებ - მწვანე ალტერნატივას”.
ამავე სიუჟეტში პანკისის პროცესის მესამე ძალის მიერ პროვოცირებაზე აკეთებს აქცენტს, გარმოსა და ბუნებრივი რესურსების დაცვის მინისტრის მოადგილე ნინო თანდილაშვილიც, რომელიც ამბობს: “მე არ გამოვრიცხავ, რომ გარკვეული ძალები არიან არასწორად ჩართულები ამ პროცესში და ცდილობენ გარკვეული საკითხების პროვოცირებას”.
იმავე პათოსს ავითარებს, “განახლებადი ენერგიის განვითარების ასოციაციის” ხელმძღვანელი გიორგი აბრამიშვილიც. მისი განმარტებით, ვერანაირი არგუმენტის გარემოს დამცველებისგან ვერ მოვისმინეთ თუ რა საფრთხეს ქმნის ეს პატარა ჰესი, აქედან გამომდინარე, ჩვენ დასაბუთებული ეჭვი გვაქვს, რომ ეს პროცესები არის მართული”.
⇒ 23 აპრილი
საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა 23 აპრილის მთავარ საინფორმაციო გამოშვებაში პანკისის საკითხთან დაკავშირებით, ანალიტიკოს გია აბაშიძის შეფასება ე.წ. კადრ-სინქრონის სახით შემოგვთავაზა. ჟურნალისტმა განმარტა: “ანალიტიკოს გია აბაშიძის განცხადებით, პანკისის მოსახლეობას ჰესის მშენებლობაზე არასწორ ინფორმაციას არასამთავრობო ორგანიზაციები აქვდიან. მისი შეფასებით, არასამთავრობო სექტორის ნაწილის განცხადებები “ნაციონალური მოძრაობის” პოზიციას ემთხვევა. პანკისში განვითარებულ მოვლენებთან მიმართებით, აბაშიძე ხელისუფლების ბრალეულობაზეც საუბრობს და ამბობს, რომ შესაბამისი სტრუქტურები მათზე დაკისრებულ მოვალეობას ვერ ასრულებენ”.
ამის შემდეგ გადაცემაში უკვე უშუალოდ გია აბაშიძის კომენტარს ვისმენთ, რომელიც 21 აპრილის პანკისის მოვლენებში არასამთავრობო სექტორსა და “ნაციონალურ მოძრაობას” ადანაშაულებს.
გია აბაშიძე: “პანკისის ხეობაში ჰესების მშენებლობასთან დაკავშირებით ადგილობრივ მოსახლეობაში და საზოგადოებაში შეიქმნა ცრუ მოლოდინები და აღქმები გარკვეული არასაამთავრობო ორგანიზაციების მიერ, რომ ეს ჰესები მავნეა ჯანმრთელობისთვის, სიცოცხლისთვის საშიშია, თუ სხვა მანიპულირებელი და ფეიკნიუსების გავრცელება. სამწუხაროდ ამაში რამდენიმე არასამთავრობო ორგანიზაცია მონაწილეობდა. კვირასაც და მას შემდეგაც მიმდინარეობდა არასამთავრობოების მიერ სიტუაციის ხელოვნურად დაძაბვის მცდელობა, თითქოს აქ ეთნიკურ-რელიგიურ ჭრილში უნდოდათ ამის გადატანა, მაჩალიკაშვილის საქმესთან დაკავშირება და ათასი სხვა პოლიტიკური ინსინუაციები და სპეკულაციები, რომლებიც ერთი-ერთში ჩაჯდა “ნაციონალური მოძრაობის” დღის წესრიგში და მათ პოლიტიკურ ნარატივებში, რომ ქვეყანა არის ჩამოშილი, არაფერი მუშაობს, აპოკალიფტური სურათია დახატული”.
⇒ 24 აპრილი
პანკსში განვითარებულ მოვლენების პოლიტიზებაზე მცირეოდენი აქცენტი გაკეთდა 24 აპრილს მაუწყებლის მიერ მომზადებულ ერთ-ერთ სიუჟეტშიც. ჟურნალისტმა განმარტა, რომ ექსპერტების შეფასებით, “ბოლო მოვლენებში პოლიტიკური ინტერესებიც იკვეთება”. აღშნისულს ეკონომისტ ვახტანფ ჭარაიას კომენტარი მოსდევს, რომელიც ამბობს, რომ “ხდება საკითხის პოლიტიკურ ჭრილში გადატანა, რაც არ არის სწორი და აზიანებს ქვეყნის განვითარების შესაძლებლობას”.
შეჯამება
ვინ არის გია აბაშიძე?
აბაშიძემ, აპრილის დასაწყისში, მის მიერვე ჩატარებული კვლევის შედეგებიც გამოაქვეყნა, რომელშიც იგი 20 არასამთავრობო ორგანიზაციას, მათ შორის, “ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციას”, “საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოსა” და “სამართლიანი არჩევნებისა და დემოკრატიის საერთაშორისო საზოგადოებას” ერთიანი “ნაციონალური მოძრაობის” სიტუაციურ მოკავშირედ მოიხსენიებს.