27.04.2018
რუსეთის კომუნიკაციების მარეგულირებელი ორგანო "როსკომნადზორი" 16 აპრილის შემდეგ ცდილობს დაბლოკოს რუსული მესენჯერ აპლიკაცია Telegram. ამის გამო 10 დღეზე მეტია ინტერნეტის მომხმარებლებს რუსეთში სხვადასხვა რესურსის გამოყენება უჭირთ. "როსკომნადზორის" ომი ტელეგრამის წინააღმდეგ შეეხო ისეთ სერვისებს, როგორიცაა: Facebook, Twitter, Google, Amazon, Яндекс, ВКонтакте და სხვა.
ტელეგრამი cloud-ზე დაფუძნებული შეტყობინებების სერვისია, რომელიც მომხმარებელს დაცულ კომუნიკაციას სთავაზობს. კომპანია ლონდონშია რეგისტრირებული და მისი დამაარსებელი რუსი პაველ დუროვია. რუსეთის უსაფრთხოების სამსახურისა და "როსკომნადზორის" მტკიცებით, აპლიკაციას ტერორისტები იყენებენ, რის გამოც ტელეგრამისგან მომხმარებლების მიმოწერაზე წვდომა მოითხოვეს.
პაველ დუროვს რუსეთის ხელისუფლებასთან დიდი ხანია დაძაბული ურთიერთობა აქვს. დუროვი რუსული სოციალური ქსელის VKontakte-ს დამფუძნებელიცაა. 2011 წელს, როდესაც მან ოპოზიციის ლიდერების პროფაილების წაშლაზე საჯაროდ განაცხადა უარი, მისი თქმით, სახლში შეიარაღებული ძალები მიუვარდნენ.
"დავიწყე ფიქრი, როგორ დამეცვა თავი, როგორ დავკავშირებოდი ჩემს ძმას და გავაანალიზე, რომ დაცული კომუნიკაციის ძალიან ცოტა არჩევანი მქონდა", - ამბობს დუროვი. საბოლოოდ, მან VK-ზე კონტროლი დაკარგა და რუსეთის დატოვება მოუწია, რის შემდეგაც ტელეგრამი დააფუძნა.
ტელეგრამი აცხადებს, რომ შიფრების გასაღების გაცემა ტექნიკურად შეუძლებელია, რადგან მესენჯერი მომხმარებლების მოწყობილობებს იყენებს და შიფრებიც მუდმივად იცვლება. აპლიკაცია ასევე იყენებს სხვადასხვა ტექნიკური გიგანტის სერვისებს და მუდმივად იცვლის IP მისამართებს.
სწორედ IP მისამართების დაბლოკვით ცდილობს "როსკომნადზორი" ტელეგრამზე წვდომა შეზღუდოს, რის გამოც რუსი მომხმარებლები ხან კინოს ბილეთებს ვერ ყიდულობენ, ხან კი კბილების სკანირებას ვერ ახერხებენ სტომატოლოგთან.
27 აპრილს, დროებით დაიბლოკა: Twitter, Facebook და რუსული ტექნოლოგიური გიგანტები, როგორიცაა: Yandex და VKontakte. მიუხედავად იმისა, რომ შეზღუდვა მხოლოდ ორი საათით გაგრძელდა, იანდექსმა განმარტებები მოითხოვა:
"ტელეგრამის დაბლოკვის მცდელობამ მოულოდნელად მთელ რუსულ ინტერნეტ სივრცეს დაარტყა. დაბლოკვა შეეხო არა მხოლოდ მესენჯერს - დაზარალდა უამრავი რესურსი და მათი მომხმარებლები. ჩვენ ვფიქრობთ, რომ ეს სიტუაცია ნორმალური არაა. რუსული ბაზარი შეიძლება განვითარდეს მხოლოდ ღია კონკურენციის პირობებში”, - განაცხადა იანდექსის საზოგადოებასთან ურთიერთობის დირექტორმა, ოჩირ მანჯიკოვმა.
“როსკომნადზორის” ქმედებებით დაზარალებულ საიტებს შორის მოხვდა Coda Story-ის რუსულენოვანი ვერსია.
დაიბლოკა ერთი თვის წინ გაშვებული ტელეარხის Астрахань-24-ის საიტი, ხარვეზით მუშაობდა ონლაინ ლექსიკონი ABBYY Lingvo, სპამებისგან დამცავი სერვისი reCAPTCHA, რომელიც Google-ს ეკუთვნის. მასობრივი დაბლოკვის კიდევ ერთი მსხვერპლი გახდა მობილური აპლიკაცია VSCO - ფოტოების დამუშავების ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული ინსტრუმენტი. პრობლემები ჰქონდა “საპრეზიდენტო გრანტების ფონდის” ვებსაიტი.
ტელეგრამის დაბლოკვის მცდელობისას “როსკომნადზორმა” პრობლემები შეუქმნა Viber-ისა და Skype-ის მომხმარებლებს. ეს მესენჯერები კი Microsoft-ს ეკუთვნის.
ავიაბილეთების კომპანია “Купибилет-მა” მომხმარებლებს წერილები დაუგზავნა, რომლითაც აფრთხილებდა, რომ ზოგიერთი ფუნქცია საიტზე შესაძლოა არ მუშაობდეს.
The Moscow Times-ის ცნობით, რუსეთში ამ დრომდე დაბლოკილია Google-ისა და YouTube-ის 18 მილიონამდე IP მისამართი. ამის მიუხედავად, ტელეგრამი მაინც მუშაობს და ეს 26 აპრილს კრემლის პრეს სპიკერმა, დიმიტრი პესკოვმაც დაადასტურა. მისი თქმით, “როსკომნადზორის” მცდელობების მიუხედავად ტელეგრამს იყენებს.