8 აგვისტოს გაზეთ რეზონანსის ვებსაიტმა და სააგენტო news.coa.ge-მ გაავრცელეს ინფორმაცია თითქოს საქართველოს პრეზიდენტობის დამოუკიდებელი კანდიდატის, სალომე ზურაბიშვილის განცხადებას რუსეთის პრეზიდენტი, ვლადიმერ პუტინი ეხმაურება. სალომე ზურაბიშვილმა განაცხადა, რომ 2008 წელს აგვისტოს ომი საქართველომ დაიწყო. გამოცემების მტკიცებით კი, ამის საპასუხოდ ვლადიმერ პუტინმა ამ განცხადებას "უპრეცედენტო გმირობა" უწოდა. 

რეზონანსმა თავდაპირველად წყაროდ რუსული მედია მიუთითა. ვინაიდან მსგავსი ინფორმაცია არსად იძებნებოდა, "მედიაჩეკერი" დაუკავშრდა რეზონანსს და კონკრეტული წყაროს მითითება სთხოვა. რედაქციამ კი განაცხადა, რომ ისინი cyc.ge-ს დაეყრდნენ, რის შემდეგაც მასალა ჩასწორდა და წყაროდ აღნიშნული ვებსაიტი მიეთითა. საძიებო სისტემაში ჩანს, რომ cyc.ge-ზე მსგავსი მასალა მართლაც იყო გამოქვეყნებული, თუმცა ამ დროისთვის წაშლილია. ამასთან, რატომ მიიჩნია გამოცემამ ეს ვებსაიტი პუტინის განცხადებების მოსაძიებლად რელევანტურ წყაროდ გაუგებარია. 

„დიდმა ბრიტანეთმა, პრაქტიკულად, აღიარა აფხაზეთის დამოუკიდებლობა“, - 8 ივნისს, ამ სათაურით, გამოცემამ „საქართველო და მსოფლიო“ მოამზადა მასალა, რომელშიც საქართველოს გეოპოლიტიკურ ვითარებას მიმოიხილავს. სტატია გაჯერებულია ანტიდასავლური და რუსული პროპაგანდისტული გზავნილებით, შეიცავს ყალბ ინფორმაციას, ქსონოფობიასა და მანიპულაციას.

სტატიის პირველ ნაწილში საუბარია ოკუპირებული აფხაზეთის დამოუკიდებელ სახელმწიფოდ აღიარების შესახებ. ავტორი ჯერ სირიის მაგალითს მიმოიხილავს და ამბობს, რომ სირიამ ეს ნაბიჯი იმიტომ გადადგა, რომ „სირიაში საომრად საქართველოს ბევრი მოქალაქე წავიდა“.

შემდეგ ბრიტანეთს ეხება და ამბავს, რომ თითქოს დიდმა ბრიტანეთმა აფხაზეთის დამოუკიდებლობა აღიარა, ავტორი იმაზე დაყრდნობით წერს, რომ ლონდონში მიმდინარე საფეხბურთო ჩემპიონატში მონაწილეობდა გუნდი ოკუპირებული აფხაზეთიდან: „ქვეყნები, რომლებსაც მსოფლიოსა და ევროპის საფეხბურთო ორგანიზაციები, ფიფა და უეფა არ აღიარებენ, ლონდონში ჩავიდნენ და მსოფლიოს საკუთარ ჩემპიონატს ატარებენ. შესაბამისად, აფხაზეთის, ტიბეტის, ჩრდილოეთ კვიპროსისა და კიდევ სხვა ნაკრებებს ლონდონში ყველანაირი პირობა შეუქმნეს, საკუთარი ჭია რომ გაახარონ“.

შეჯიბრი არაოფიციალური იყო, ეს ნათქვამია სტატიაშიც, მაგრამ აქცენტირების გარეშე. ამავე დროს, სტატიაში არაფერია იმის შესახებ, რომ დიდი ბრიტანეთის საელჩო ამ ფაქტს გამოეხმაურა და საქართველოს ტერიტორიულ მთლიანობასა და სუვერენიტეტს კიდევ ერთხელ, მტკიცე მხარდაჭერა გამოუცხადა.

რუსული პროპაგანდისტული გზავნილები მთელი სტატიის თანმდევია. რუსეთის „სიკეთეებზე“ ავტორი სხვადასხვა კონტექსტში საუბრობს. მათ შორის, მსოფლიო ჩემპიონატზე: „მომავალი მსოფლიოს ჩემპიონატისგან ხეირი შეიძლებასაქართველოსაც ენახა შესაბამისი კამპანიის პირობებში; რუსეთში ჩასულ მილიონობით ტურისტს ხომ შეიძლებოდა საქართველოდან გატანილი ღვინო, მინერალური წყალი და ხილი გაესინჯა, მაგრამ რუსეთი ხომ მტერია და ჩვენი ეკონომიკისთვის ესოდენ საჭირო მილიონების გაკეთება რუსეთში თურმე არ შეიძლება?!

ავტორი ამას არ ჯერდება და რუსეთის პოზიტიურად წარმოჩენას მეზობელი ქვეყნის, სომხეთის მაგალითზეც ცდილობს. ავტორი წერს, რომ საქართველო არ ალაგებს ურთიერთობას რუსეთთან და სამაგიეროდ, „ხელისუფლება ერთი კვირის ინტერვალით, ზარ-ზეიმით შეხვდა მეზობელი სომხეთის პრეზიდენტსა და პრემიერს“.

ამ ნაწილში გვხვდება ქსენოფობიური ტექსტიც სომხეთის მიმართ: „ჩვენ ხომ “სტუმარ-მასპინძლის” შემქმნელი ქვეყანა ვართ და ისტორიულად სომხების მიერ არაერთხელ გაყიდულები, მათ ისევ კოჭს ვუგორებთ“. ს

სომხეთთან კავშირში მასალაში ყალბი ინფორმაციაც გვხვდება, მაგალითად: „სომხეთმა ოფიციალურად აღიარა აფხაზური პასპორტები”, ან კიდევ: „სომხეთის ხელისუფლება ახალციხეში მცხოვრებ სომხებს მოქალაქეობის მიღებას აიძულებს“.

სტატიას ავტორი ისევ ანტიდასავლური და რუსული პროპაგანდისტული გზავნილით ასრულებს.

„მოგვცემს რუსეთთან დიალოგის უფლებას ევროპა და ამერიკა?! ხომ შეიძლება, გრანტებით გაბრუებულ ხელისუფლებას უცებ გამოეღვიძოს და მიხვდეს, რომ რუსეთთან დიალოგს ალტერნატივა არ აქვს?! - წერს ავტორი და ამატებს, რომ „ ნატო“ და „ევროკავშირი“ აღარ არის ქართველი ხალხის არჩევანი და რეფერენდუმი ნათლად გამოავლენდა ქართველი ხალხის განწყობას“.

საერთო ჯამში, მასალა კითხვის ნიშნის ქვეშ აყენებს ქვეყნის საგარეო კურსს, ყალბი ინფორმაციით ცდილობს საზოგადოების შეცდომაში შეყვანას, აღვივებს ანტიდასავლური განწყობებს და რუსეთს წარმოაჩენს როგორც საქართველოს მიმართ კეთილგანწყობილ და უალტერნატივო მოკავშირე ქვეყანას.

გამოცემა „ჯორჯიან თაიმსმა“ გამოაქვეყნა სტატია სათაურით „პირველი ქართველი ჯაშუში ქალი იზოლდა (ალექსანდრა) კვეტენაძე - უნიკალური ფოტო ლევილის არქივიდან“.

სინამდვილეში, იზოლდა კვეტენაძე არ არის რეალური პიროვნება და შესაბამისად არც პირველი ჯაშუში ქალი არ ყოფილა არასდროს.  სტატიაში თანდართულ ფოტოზე ასახული ქალი კი არის ამერიკელი მსახიობი, მოდელი და ყოფილი პორნოვარსკვლავი საშა გრეი.

საშა გრეის ფოტო, რომელიც გამოყენებულია სტატიაში

იუმორისტული შოუს წამყვანმა ვანო ჯავახიშვილმა სოციალურ ქსელში გამოაქვეყნა ფოტო წარწერით - „როგორც იქნა ხაშურში ასფალტი დააგეს“. ფოტოზე ჩანს ქუჩა, რომელზეც ასფალტი მხოლოდ ვიწრო ზოლზეა დაგებული.

ეს ფოტო თანდართული ტექსტით უცვლელად, დამატებითი ინფორმაციისა და განმარტებების გარეშე გამოაქვეყნა რამდენიმე ონლაინ გამოცემამ: Metronome.ge, DiaNews.ge, Gurianews.com და Accent.com.ge.

სინამდვილეში, ფოტო 2017 წლის ოქტომბერში, უკრაინის ქალაქ ნიკოპოლში, ბაქოს ქუჩაზეა გადაღებული.



ვანო ჯავახიშვილმა გავრცელებული ფოტო სოციალური ქსელიდან რამდენიმე საათში წაშალა, სააგენტოებზე კი ეს ფოტო და ტექსტი დღემდეა განთავსებული.

„საქართველოში „ნარკომანების რევოლუცია“ მზადდება!“ - თბილისში გამართული აქციების შესახებ ასეთი მანიპულაციური სათაურით გამოაქვეყნა გამოცემა „საქინფორმმა“ მასალა, რომელიც გაჯერებულია ანტიდასავლური გზავნილებით, შეცდომაში შეჰყავს მკითხველი და ადამიანების გარკვეული ჯგუფების სტიგმატიზებას ახდენს.

12 და 13 მაისს მიმდინარე აქციებს „საქინფორმმა“ ვრცელი სტატია მიუძღვნა, რომელსაც რამდენიმე გზავნილი აქვს. მასში ნათქვამია, რომ „ეს იყო ექსპრეზიდენტ მიხეილ სააკაშვილის მხარდამჭერების მიერ მოწყობილი სახელმწიფო გადატრიალების მცდელობა", "აქციის მონაწილეები ითხოვდნენ ნარკოტიკების ლეგალიზებას" და "მოსახლეობის უმრავლესობა უკიდურესად უარყოფითად ეკიდება ე.წ. „დასავლურ ღირებულებებს“. ამ გზავნილებს გამოცემა მასალის სხვადასხვა ნაწილში არაერთხელ იმეორებს და ამავდროულად, ისე, რომ მასალაში არ ჩანს რაზე დაყრდნობით, რის საფუძველზე ავითარებს ასეთ მსჯელობას ავტორი.

ექსპრეზიდენტ მიხელ სააკაშვილს გამოცემა ახსენებს მასალის დასაწყისშიც და დასასრულშიც: „მომხდარის მიღმა აშკარად იკვეთება ოპოზიციის და საქართველოს ექსპრეზიდენტ მიხეილ სააკაშვილის პოლიტიკური ინტერესები, რომელიც საპროტესტო ტალღაზე საქართველოში დასაბრუნებლად და, რადაც უნდა დაუჯდეს, ახალი „ფერადი რევოლუციის“ მოსაწყობად ემზადება - თუნდაც ეს „ნარკომანების რევოლუცია“ იყოს“, - ვკითხულობთ სტატიაში.

სტატიაში არასწორი ინფორმაციაა აქციის მიზნის შესახებაც. გამოცემა წერს, რომ ორგანიზატორებმა ხელისუფლებას „ყველა სახეობის ნარკოტიკების ლეგალიზაცია მოსთხოვეს“. მაშინ, როდესაც აქციის მოთხოვნა ეს არ ყოფილა. გარდა ამისა, მასალაში საქართველოს სკოლებში მომხდარი დაპირისპირებები და ოჯახში ძალადობის გახშირებული შემთხვევებიც ნარკოპოლიტიკის ლიბერალიზაციასთან არის დაკავშირებული, ომბუდსმენი და საქართველოს პრეზიდენტი კი ნარკორეალიზატორების მხარდაჭერაში არიან დადანაშაულებული.

გარდა ამისა, სტატიაში გვხვდება სიძულვილის ენა და ხდება წამალდამოკიდებული ადამიანების დისკრედიტაცია და სტიგმატიზება. აქციის მონაწილეები მოხსენიებული არიან ბრბოდ, ორგანიზატორები კი ნარკომანებად.

სტატია ორი ნაწილისგან შედგება და ანტიდასავლური გზავნილები განსაკუთრებულად აქცენტირებულად მასალის მეორე ნაწილში გვხვდება. მაგალითად: „მომხდარმა აჩვენა, რომ მოსახლეობის უმრავლესობა უკიდურესად უარყოფითად ეკიდება ე.წ. „დასავლურ ღირებულებებს“ - ნარკომანიის ლეგალიზაციას, ლგბტ-ს ცხოვრების სტილის პროპაგანდას და „კლუბურ კულტურას“;

ამ ნაწილში აქციის „ჩვენი თავისუფლებისთვის“ მონაწილეები მოხსენიებული არიან როგორც „ქართველი საზოგადოების „ელიტარული გამოსული“ პროდასავლური ნაწილი - ლიბერტარიანელები, ლგბტ, ფემინისტები, ბომონდის და მათი უფლებების დამცველი, დასავლურ გრანტებზე შექმნილი არასამთავრობო ორგანიზაციები“, კონტრაქციის მონაწილეები კი „პატრიოტული ძალები, ანუ - ქვეყნის მოსახლეობის უმრავლესობა”.

სტატია მკითხველს აქციის ფოტოებსაც სთავაზობს, თუმცა, ყველა ავთენტური არ არის. სტატიაში გამოყენებულია ლგბტ პირების ფოტო, რომელსაც ამ აქციასთან კავშირი არ აქვს, არის ფოტომანიპულაცია და აქციის მიზნების ლგბტ-საზოგადოებასთან დაკავშირებასა და ჰომოფობიური განწყობების გაღვივებას ემსახურება.

საქართველოს სახალხო დამცველმა, 2 აპრილს, საქართველოში ადამიანის უფლებათა და თავისუფლებათა დაცვის მდგომარეობის შესახებ ანგარიში გამოაქვეყნა. დოკუმენტის ერთ-ერთი ნაწილი ლგბტ პირთა უფლებრივ მდგომარეობას ეხება. ანგარიშში ნათქვამია, რომ საკონსტიტუციო ცვლილებების ფონზე, ომბუდსმენი უარყოფითად აფასებს ქორწინების ცნების, როგორც ქალისა და მამაკაცის კავშირის, რეგულირებას. ნინო ლომჯარიას აზრით, მსგავსი ჩანაწერი ხელს უწყობს ჰომოფობიური განწყობებისა და ლგბტ პირთა მიმართ ნეგატიური დამოკიდებულების გაზრდას. „კონსტიტუციაში მსგავსი ჩანაწერის პარალელურად, მნიშვნელოვანია ერთი და იმავე სქესის წყვილთა სამართლებრივი მდგომარეობის აღიარების სხვა ფორმების შემოღებაც, მაგალითად, სამოქალაქო პარტნიორობის“, - ვკითხულობთ ანგარიშში.

ონლაინ გამოცემებმა: alt-info.com, saqinform.ge, 2020news.ge, timenews.ge, და geonewest.com, სახალხო დამცველის ანგარიშის ამ ნაწილზე გააკეთეს აქცენტი და ჰომოფობიური, დისკრიმინაციული და სიძულვილის ენის შემცველი, ერთი და იმავე ტექსტით მიაწოდეს აუდიტორიას.

გამოცემების მტკიცებით, ჰომოსექსუალთა სამოქალაქო პარტნიორობა ოჯახისგან მხოლოდ იმით განსხვავდება, რომ პარტნიორობის შემთხვევაში ჰომოსექსუალ წყვილებს შვილის აყვანის უფლება არ ეძლევათ. "გარკვეული დროის შემდეგ, როცა ამ განსხვავებული სახელწოდებით ჰომოსექსუალთა ოჯახების არსებობას საზოგადოება შეეგუება, ამ ურთიერთობის ფორმას ოჯახს დაარქმევენ და შვილის აყვანის უფლებას დაამატებენ. პროცესი სწორედ ამგვარი სახით ვითარდებოდა დასავლეთში და ასე განვითარდება აქაც", - იდენტური ტექსტი დაწერეს გამოცემებმა ისე, რომ არცერთს არ მიუთითებია ვის ეკუთვნოდა ეს მოსაზრება და რას ეყრდნობოდა დასკვნა.

"ჰომოსექსუალთა ქორწინება დაკანონდება" - ამ მესიჯით, მტკიცებით ფორმაში ჰქონდა სათაურები geonewest.com-ის, 2020news.ge-სა და timenews.ge-ს მასალებს. saqinform.ge-მ მკითხველს ამბავი სახალხო დამცველის ნინო ლომჯარიას დამონტაჟებული ფოტოთი შესთავაზა.


ამ გამოცემებისგან განსხვავებით, ომბუდსმენის ანგარიშიდან „საქართველო და მსოფლიოს“ ყურადღების ქვეშ ქორწინების საკითხთან ერთად ყოფილი შინაგან საქმეთა მინისტრის, ვანო მერაბიშვილის საქმეც მოხვდა. მასალა მოიცავს ინტერვიუებს ჰამლეტ ჭიპაშვილთან და გია ხუხაშვილთან. ქორწინების ნაწილზე ლომჯარიას მოსაზრებას გია ხუხაშვილი აფასებს: „ომბუდსმენი ამას ჩვენთვის არ ლაპარაკობს, ის ეპრანჭება უცხოელ სპონსორებს“, ჰამლეტ ჭიპაშვილი კი ამბობს, „ლომჯარია გააკეთებს იმას, რასაც უკარნახებენ დასავლეთიდან.“ „საქართველო და მსოფლიოსაც“, სათაურში აქვს გატანილი, რომ “ოცნების” რჩეული სახალხო დამცველი ვანო მერაბიშვილის ციხიდან გათავისუფლებასა და ჰომოსექსუალთა შორის ქორწინების დაკანონებას მოითხოვს“.

საერთო ჯამში, ამ სააგენტოებმა ომბუდსმენის ანგარიში კონტექსტიდან ამოგლეჯილად, საკუთარი შეფასებით გაავრცელეს და ჰომოფობიური ნარატივის გავრცელებას შეუწყეს ხელი.