ადამიანის უფლებათა დაცვის საერთაშორისო ორგანიზაცია “Human Rights Watch”-მა საქართველოში 2023 წლის მოვლენები ყოველწლიური ანგარიშით შეაჯამა. დასაწყისშივეა აღნიშნული, რომ "ხელისუფლებას სურდა მიეღო "უცხოეთის გავლენის აგენტის შესახებ" კანონი, რომელიც შელახავდა გამოხატვის თავისუფლებას.

• "ხელისუფლების წარმომადგენლები ამტკიცებდნენ, რომ კანონი ფინანსური გამჭვირვალობისთვის იყო აუცილებელი, თუმცა მათი საჯარო განცხადებებით, ნათელი იყო, რომ მმართველ პარტიას სურდა კრიტიკის, მედიისა და დამოუკიდებელი ჯგუფების სტიგმატიზაცია და მათთვის ფინანსური სანქციების დაკისრება" - ვკითხულობთ ანგარიშში.
• წაიკითხეთ ვრცლად: "საფრთხეები ქართული მედიისთვის კანონპროექტში "უცხოეთის აგენტის" შესახებ".

თავდასხმები ჟურნალისტებზე

2023 წლის ოქტომბრისთვის, სპეციალურ საგამოძოებო სამსახურში დაფიქსირებული იყო 37 საჩივარი და 12 მიმდინარე გამოძიება ჟურნალისტურ საქმიანობაში უკანონოდ ხელისშეშლის ფაქტებზე.

• 2023 წლის თებერვალში, საქართველოს პარლამენტმა დაამტკიცა ჟურნალისტების აკრედიტაციის ახალი წესი, ჟურნალისტი ვალდებულია, შეწყვიტოს ინტერვიუ მაშინვე, როდესაც ამას პარლამენტის წევრი, აპარატის თანამშრომელი, ან პარლამენტში სტუმრად მყოფი პირი მოითხოვს. წაიკითხეთ ვრცლად: "რატომ არის პრობლემური პარლამენტში მედიის აკრედიტაციის ახალი წელის?"
• 22 ივნისს, სალომე ზურაბიშვილმა "მთავარი არხის" ყოფილი დირექტორი, ნიკა გვარამია შეიწყალა.წაიკითხეთ ვრცლად - "სალომე ზურაბიშვილმა ნიკა გვარამია შეიწყალა".
• 27 ივნისს თავს დაესხნენ ტელეკომპანია "ფორმულას" ერთ-ერთ დამფუძნებელს, მიშა მშვილდაძეს. წაიკითხეთ ვრცლად: "მიშა მშვილდაძეს თავს დაესხნენ".
• ოქტომბერში, საქართველოს პარლამენტმა მესამე მოსმენით დაამტკიცა ცვლილებები მაუწყებლობის შესახებ კანონში. - წაიკითხეთ ვრცლად: სადაო ცვლილებების დაჩქარებული განხილვა - რა საფრთხეს ხედავენ კანონპროექტში?"

შრომითი უფლებების ნაწილში, "Human Rights Watch"-ის ანგარიშში ასევე მოხვდნენ, 2023 წლის თებერვალში, ტელეკომპანია "ფორმულადან" გაფიცული ოპერატორები. წაიკითხეთ ვრცლად: "გაფიცულია "ფორმულას" 20-ზე მეტი ოპერატორი - რა ხდება?"

2022 წლის ანგარიში იხილეთ ბმულზე.

საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია, პარტნიორ ორგანიზაციებთან ერთად (ევროკავშირი საქართველოსთვის, სამართლიანი არჩევნებისა და დემოკრატიის საერთაშორისო საზოგადოება (ISFED) და საქართველოს სტრატეგიისა და საერთაშორისო ურთიერთობების კვლევის ფონდი), 2024 წლის საპარლამენტო არჩევნების მიმდინარეობისას მედიამონიტორინგს აწარმოებს.

პროექტის, "თავისუფალი და სამართლიანი საარჩევნო პროცესების ხელშეწყობა საქართველოში", პრეზენტაცია 1 თებერვალს გაიმართა, ღონისძიებას ესწრებოდნენ დიპლომატები, პოლიტიკური პარტიებისა და მედიის წარმომადგენლები.

როგორც საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის დირექტორი, ლია ჩახუნაშვილი "მედიაჩეკერთან" საუბრისას აღნიშნავს, მედიამონიტორინგის პერიოდში, დააკვირდებიან მხოლოდ საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ გადაცემებს და ახალ ამბებს. სატელევიზიო მაუწყებლების შემთხვევაში, ქარტია გაანალიზებს მათ მიერ ე.წ "პრაიმ თაიმში" (* ყველაზე მაღალრეიტინგული საათები) გაშუქებულ საინფორმაციო გამოშვებებსა და თოქ შოუებს.

"გარდა ამისა, იმ მედიასაშუალებებს, რომლებსაც ამის სურვილი ექნებათ, ინდივიდუალურად შევხვდებით და გავუზიარებთ ჩვენს მიგნებებს და რეკომენდაციებს".

მონიტორინგი მიზნად ისახავს იმის შესწავლას, თუ რა სიხშირითა და ტონით გაშუქდება სატელევიზიო მედია სხვადასხვა სუბიექტს პოსტ-საარჩევნო პერიოდში. გაშუქების ტონის მიხედვით შეინიშნება თუ არა სატელევიზიო მედიასაშუალებების მიკერძოება რომელიმე სუბიექტის მიმართ? რამდენად იცავს სატელევიზიო მედია საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის ძირითად პრინციპებს არჩევნებამდე ორი თვით ადრე და ერთი თვის შემდგომ პერიოდში სუბიექტთა გაშუქების დროს.

სატელევიზიო ახალი ამბების პოსტ-საარჩევნო მონიტორინგის ანგარიში 2022 - წაიკითხეთ ვრცლად.

ტელეკომპანია "ფორმულა" ახალ ფორმატზე გადასვლის შესახებ ავრცელებს განცხადებას .

"ჩვენი მაუწყებლობა თებერვლისა და მარტის განმავლობაში ფორმატს შეიცვლის და მიმდინარე სატელევიზიო სეზონზე მთლიანად გახდება საინფორმაციო-ანალიტიკური შინაარსის" - ვკითხულობთ მათ მიმართვაში.

ასევე "ფორმულას" ინფორმაციით, ამ გადაწყვეტილების პარალელურად, მათ უწევთ, არხის გასართობი სეგმენტის შეზღუდვა და საშტატო ოპტიმიზაცია, საკადრო რესურსის შემცირება და გუნდის მნიშვნელოვან ნაწილთან დამშვიდობება.

ტელეკომპანიის განცხადებაში ასევე საუბარია ახალ ფორმატზე გადასვლის მიზეზებზე - "ტელეკომპანია „ფორმულამ“ სტაბილური რეიტინგული ზრდის მიუხედავად, გასულ წელს ვერ შეძლო დაგეგმილი თანხების მობილიზება. პოლიტიკურ კონიუნქტურასთან ერთად პროცესზე იმოქმედა ქვეყანაში მოქმედმა იმ რეგულაციებმა, რომელთა მთავარი ამოცანაც კრიტიკული მედიისთვის დაფინანსების წყაროების შემცირება იყო. ამ მიზეზების გამო ოპტიმიზაცია მოუხდა საქართველოში მოქმედ ყველა კრიტიკულ მაუწყებელს და ახლა გვიწევს ჩვენც."

2024 წლის არჩევნებისთვის საზოგადოების მაქსიმალურად ინფორმირებისა და ჩვენი ქვეყნის დასავლური ღირებულებებისთვის ბრძოლაში შედეგის მისაღწევად ტელეკომპანია „ფორმულა“ გადაწყვეტილებას იღებს არჩევანი გააკეთოს საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ კონტენტზე - წერია მათ მიმართვაში.

ტელეკომპანია ფორმულას დამფუძნებელი დავით კეზერაშვილი აცხადებს, რომ BBC-ის წინააღმდეგ ოფიციალური სარჩელი შეიტანა. მისი თქმით, არაფერი აქვს საერთო Milton Group-თან ან ქოლცენტრებთან დაკავშირებულ რომელიმე თაღლითობასთან.

როგორც თავდაცვის ყოფილი მინისტრი ამბობს, ამჟამინდელი ხელისუფლების მხრიდან მის წინააღმდეგ დღემდე გრძელდება შევიწროების, მუქარისა და დევნის კამპანია.

• “ძალიან უპასუხისმგებლო იყო BBC-ისგან ამ სიუჟეტის ეთერში გაშვება, რომელსაც არ გააჩნდა სათანადო საფუძველი, რომ ჩემთვის ასეთი სერიოზული ბრალდებები წაეყენებინა”,- აცხადებს კეზერაშვილი.
• მისივე მტკიცებით, მას შემდეგ, რაც BBC-ის მასალა გამოქვეყნდა, “ქართული რეჟიმი აგრძელებს ამის პროპაგანდის ინსტრუმენტად გამოყენებას, როგორც მისი ხანგრძლივი ცილისმწამებლური კამპანიის ნაწილს, რათა შელახოს ჩემი, როგორც კრიტიკული ტელეარხის, ფორმულას დამფუძნებლისა და საქართველოში ლიბერალური ღირებულებების დამცველის რეპუტაცია”.

“ეს ყალბი პროგრამა პირდაპირ მოხვდა საქართველოს რეჟიმის ხელში, რომელიც იყენებს BBC-ის "სანდოობას", რათა საფრთხე შეუქმნას ჩემი და ჩემი ოჯახის უსაფრთხოებას, ამავდროულად, ვერ შეუსწავლია თავისივე როლი თაღლითურ ქოლ-ცენტრებში, რომელიც საქართველოში არაერთმა დამოუკიდებელმა ჟურნალისტმა გამოააშკარავა. ჩემი რეპუტაციის დასაცავად, არ დავიხევ უკან, რომ BBC-ის წინააღმდეგ სამართლებრივ ზომებს მივმართო”.

კონტექსტი

ტელეკომპანია BBC-ის ჟურნალისტური გამოძიება მიუთითებს "ფორმულას" მფლობელის კავშირებზე, გლობალურ თაღლითურ სქემაში ჩართულ Milton group-ის კომპანიებთან.

• კეზერაშვილი ამ კავშირებს უარყოფს, თუმცა ფორმულას საკონტროლო პაკეტის დათმობის შესახებ გამოძიების გამოქვეყნებიდან ერთ კვირაში გამოაცხადა.

რა ფორმით გადაეცემათ წილი ფორმულას თანამშრომლებს

12 მაისს ფორმულას გენერალურმა დირექტორმა, ზუკა გუმბარიძემ თქვა, რომ ტელეკომპანიის თანამშრომლები დააფუძნებენ ა(ა)იპ-ს, რომელშიც 40 ადამიანი იქნება გაერთიანებული.

• აირჩიეს გამგეობის წევრები, თავმჯდომარე კი ჟურნალისტი ნინო ჟიჟილაშვილი იქნება.
• ჩამოყალიბდება ბორდი, რომელშიც სხვა დამფუძნებლებთან ერთად იქნება წარმოდგენილი გამგეობის თავმჯდომარეც.

გუმბერიძის განცხადებით, ხელისუფლება ეცდება ამ პროცესის შეყოვნებას და პროცესი იუსტიციის სახლში შესაძლოა, შეჩერდეს.

• მისი თქმით, მიზეხეი გახდება ის, რომ დავით კეზერაშვილს პირადობისა და პასპორტის ვადა აქვს გასული.