19.09.2016
სწორედ ამ უცნაური ფორმატის წყალობით, 17 სექტემბრის „ცეცხლის ხაზი“ სიძულვილის ენისა და ჰომოფობიის ტრიბუნად იქცა. სიძულვილის ენის ტირაჟირებას კი ყველაზე ხშირად, სწორედ ერთ-ერთი წამყვანი კონსერვატორი ვაკა გორგილაძე ახდენდა. გადაცემაში მეტად სენსიტუირ თემას, კონსტიტუციაში ქორწინების, როგორც ქალისა და მამაკაცის კავშირის შესახებ ჩანაწერის გაჩენას განიხილავდნენ.
“აგრესიული ლიბერალიზმი, რომელსაც არაფერი საერთო აქვს ტრადიციულ ლიბერალურ ფილოსოფიასთან, ახდენს კიდევ ერთი გლობალური პროექტის პრომოუშენს. დასავლური ცივილიზაცია შეპყრობილია დაუოკებელი ჟინით, მოახდინოს ერთსქესიანთა საქორწინო ურთიერთობების ლეგალიზაცია და მთელ თავის საკანონმდებლო, ინტელექტუალურ რესურსს იყენებს საუკუნის მთავრი სოციალური აბსურდის ინსტიტუციონალიზაციისთვის . რას უპასუხებენ ნაშვილებ ბავშვებს გეები და ლესბოსელები, ბავშვების მთავარ ფილოსოფიურ კითხვას, თუ რა მოხდება მას შემდეგ, როცა პატარა ადამიანი გაიგებს, რომ მას არ ჰყავს არც დედა, არც მამა და მას ზრდის მშობელი იქს ერთი და მშობელი იქს ორი” - ეს ჰომოფობიური ტექსტი სწორედ წამყვანის შესავალი სიტყვაა.
მსგავსი მესიჯები ამკვიდრებს მოსაზრებას, რომ ლიბერალიზმი ერთნაირი სქესის ადამიანებისთვის საქორწინო ურთიერთობების დაკანონებით, საფრთხეს უქმნის მომავალ თაობებს და ოჯახის ინსტიტუტს.
გარდა ამდაგვარი მონოლოგებისა, ისმოდა ისეთი სიტყვათშეხამებები როგორიცაა: „სოდომი და გომორი“, „ჰომოსექსუალიზმი ცოდვაა“ „ლიბერასტები“, „ლიბერალიზმი არის ფაშისტური იდეოლოგია“, „გრანტიჭამია NGO-ები“.
“როგორც ჩანს, ეს რაღაც თეორიაა, რომლის თანახმადაც, ჯერ გათავისუფლდნენ მონები, შემდეგ მოხდა ქალების ემანსიპაცია დღეს LGBT- თემის და ხომ არაა ლოგიკური ეს გაგრძელება აი იმ დიალექტიკური ევოლუციის, რომელსაც დასასრული არ აქვს, როგორც ჩანს, რომ ერთ მშვენიერ დღეს დადგება საკითხი ადამიანის და ცხოველის ქორწინების, ურთიერთობების“ - კითხულობს გადაცემის “კონსერვატორი” წამყვანი.
ამ კითხვის შემდგომ გადაცემაში მსჯელობა პოლიგამიაზე და ცხოველებთან შესაძლო სასიყვარულო ურთიერთობებზე გაგრძელდა. ერთი და იმავე სქესის მქონე ადამიანთა და ცხოველთა და ადამიანთა ქორწინება ერთ სიბრტყეში განიხილებოდა. დარჩა შთაბეჭდილება, რომ კონსერვატორ წამყვანს LGBT თემზე მსჯელობისას დაავიწყდა, რომ საუბარი იყო ადამიანებზე, პატივისა და ღირსების მქონე ადამიანებზე და საკითხის ცხოველებთან სასიყვარულო ურთიერთობის კონტექსტში განხილვა, სხვა არაფერი იყო, თუ არა ამ ადამიანების პატივისა და ღირსების შელახვა.
გადაცემაში კონსერვატორი წამყვანისგან ისმის აბსურდული, სიძულვილის ენისა და ჰომოფობიის შემცველი შეკითხვები. ის სვამს კითხვას, თუკი ჰეტეროსექსუალები არ აწყობენ აღლუმებს, ჰომოსექსუალებმა რატომ უნდა მოაწყონ... მაშინ როცა ჰომოსექსუალი კლავს ჰეტეროსექსუალს, არავინ აღნიშნავს ამ დღეს და რატომ აღვნიშნავთ ჰომოსექსუალებზე ძალადობის დღეს....
„ცოლ-ცოლი“, „ქმარ-ქმარი“ - წამყვანი ირონიულად გვთავაზობს ამგვარ განმარტებას ჰომოსექსუალი წყვილების ცნების აღსანიშნად.
და ამ ყველაფერში ყველაზე ცუდი ისაა, რომ კონსერვატორი წამყვანი თავისი ჰომოფობიური განცხადებებით უფრო დამაჯერებლად გამოიყურება, ვიდრე ე.წ. „ლიბერალი“ წამყვანი.
რომ შევაჯამოთ, გადაცემას აქვს რამდენიმე ფუნდამენტური პრობლემა:
1. გაუგებარია, რა ფორმატისაა გადაცემა, რა კონცეფცია აქვს მას. რა იდეა დევს იმაში, რომ წამყვანები მხარეები არიან. თუკი გადაცემის მიზანი „იდეოლოგიათა ჯახის“ ჩვენებაა, რატომ არ შეიძლებოდა ეს „ჯახი“ გვეხილა მიუკერძოებელი, მომზადებული წამყვანების პირობებში, რატომ არის აუცილებელი, რომ წამყვანები იყვნენ მხარები. რატომ გადაწყვიტეს გადაცემის ავტორებმა, რომ წამყვანების სუბიექტური პოზიციები უფრო საინტერსოა ჩვენთვის, ვიდრე მათ მიერ დასმული მიუკერძოებელი, კრიტიკული, აზრიანი შეკითხვები. ან საერთოდ, რატომ არის აუცილებელი პოზიციის დასაცავად სიძულვილის ენის გამოყენება?
2. „ლიბერალ“ ანიკაშვილს ამავე არხზე „მაესტროს ფაქტორიც“ მიჰყავს, სადაც წესით, ფორმატიდან გამომდინარე, მიუკერძოებლი მოდერატორის როლი უნდა შეასრულოს. როგორ უნდა წარმართოს „მაესტროს ფაქტორში“ ანიკაშვილმა მაგალითად, კახა კუკავასთან ნებისმიერ თემაზე ინტერვიუ, მაშინ როცა მას „ცეცხლის ხაზში“ კრემლის პროპაგანდის გამავრცელებელი უწოდა და ნეგატიურ კონტექსტში რუსეთის დუმის დეპუტატებს შეადარა? რესპონდენტმა კი, თავისმხრივ, არაერთხელ მიუთითა წამყვანის არაკომპეტენტურობაზე. ან საერთოდ, რა მიდგომაა, როცა წამყვანი ერთ გადაცემაში კონკრეტულ თემებზე მკვეთრად გამოხატავს სუბიექტურ პოზიციებს, იმავე არხის სხვა გადაცემაში კი ცდილობს მიუკერძოებელი მოდერატორის როლი შეასრულოს?
3. ამ გადაცემაში ნაცვლად არგუმენტირებული, აზრიანი, მრავალფეროვანი მსჯელობისა, მაყურებელი ისმენს ოთხ ხმაში გაშლილ ქაოტურ, არაფრისმომცემ კამათს, რომელიც არც თუ იშვიათად, მონაწილეთა შორის პირად შეურაცხყოფაში გადადის.
4. დაბოლოს, გადაცემაში გაჟღერებული მოსაზრებები ცდება გამოხატვის ეთიკურ სტანდარტებს. სრულიად წარმოაუდნელია, ერთ სიბრტყეში ისაუბრო ერთი და იმავე სქესისის მქონე ადამიანებისა და ცხოველისა და ადამიანის ქორწინების დაკანონებაზე. მნიშვნელოვანია ისიც, რომ ხშირად, მსგავსი ალოგიკური შეურაცხმყოფელი შედარებების ავტორი გადაცემის წამყვანია. არადა, მაუწყებელთა ქცევის კოდექსი მაუწყებლის ჟურნალისტებს ავალდებულებს არათუ თავად არ გამოიყენონ სიძულვილის ენა, არამედ რესპონდენტსაც არ მისცენ საშუალება, შეუწყნარებლობის ტრიბუნად აქციონ სატელევიზიო ეთერი. მაუწყებელთა ქცევის კოდექსის ამ ნორმის დარღვევა გადაცემის ფორმატით ვერ გამართლდება. გაუგებარია, რატომ ხდება გადაცემაში წამყვანის მხრიდან სიძულვილის ენის ტირაჟირება, რა მიზანი აქვს ამ გადაცემას, მართლაც მრავალფეროვანი მოსაზრებების შემოთავაზება და საკითხის მრავალმხრივი გაშუქება, თუ ჰომოფობიური, ანტიდასავლური დისკურსის გაძლიერება....