თბილისში, ხორავას ქუჩაზე მომხდარი მკვლელობა და მოკლული არასრულწლოვნის, დავით სარალიძის მამის, ზაზა სარალიძის პროტესტი 31 მაისიდან დღემდე მაუწყებლების ერთ-ერთი მთავარი თემაა. “იმედის”, “რუსთავი 2-სა” და საზოგადოებრივი მაუწყებლის გადაცემები კვირის ბოლოსაც ამ საკითხს დაეთმო, თუმცა განსხვავებული გზავნილებით.

“იმედი” და საზოგადოებრივი მაუწყებელი როგორც შაბათს, ასევე კვირას, ამ თემაზე მომზადებულ სიუჟეტებსა და გადაცემებში მთავარ აქცენტს აკეთებდნენ აქციის პოლიტიზებაზე - სოლიდარობის მიზნით დაწყებული პროტესტი გადაიქცა პოლიტიკურ აქციად. მაშინ, როდესაც “რუსთავი 2” ხაზგასმით ამბობდა, რომ ეს იყო მოკლული არასრულწლოვნის მამის სოლიდარობის აქცია.

სამივე არხი განსხვავებული რაკურსებით გვთავაზობდა რუსთაველის გამზირსა და ვაკის პარკში მიმდინარე აქციების კადრებს. ასევე, რადიკალურად განსხვავდებოდნენ საქმის ის მთავარი ფიგურები, რომლებზეც მაუწყებლებმა ვრცელი სიუჟეტები მოამზადეს. “იმედმა” ასეთ რესპონდენტად აქციების ერთ-ერთი ლიდერი ზვიად კუპრავა, “რუსთავი 2-მა” კი ყოფილი მაღალჩინოსანი, მირზა სუბელიანი შეარჩია.

შაბათი, 2 ივნისი

შაბათის გადაცემები სამივე არხმა ხორავას ქუჩაზე მომხდარი მკვლელობის გამოძიების დეტალებით დაიწყო. “იმედმა” გამოშვება შსს-ს მაღალჩინოსნების დაკითხვის თემით გახსნა, საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა - მომხდარის თვითმხილველი არასრულწლოვნების, “რუსთავი 2-მა” კი აუდიტორიას საქმეში არსებული ერთ-ერთი არასრულწლოვნის შესახებ მიაწოდა ინფორმაცია, რომელიც სასულიერო პირის შვილია და სავარაუდოდ მას გამოძიება ხელს აფარებს.

• გამოძიება გამოწვევის წინაშე დგას, რადგან მასთან მოწმეები არ თანამშრომლობენ - ეს გზავნილი ცენტრალური კრიმინალური პოლიციის დეპარტამენტის დირექტორისგან ვლადიმერ ბორცვაძისგან მოვისმინეთ, რომლის ჩართვა სტუდიაში გადაცემის დასრულებამდე სამჯერ შემოგვთავაზეს განმეორებით.
  
  
• აქცია გუშინდელთან შედარებით გაცილებით პოლიტიკურია - “მოამბემ” ამის დასადასტურებლად საპროტესტო აქციაზე რამდენიმე გამომსვლელის განცხადება მოგვასმენინა.
  
  
• “პარლამენტმა მიიღო უპრეცენდენტო გადაწყვეტილება და პირველად ასეთ საქმეში, შექმნა საგამოძიებო კომისია”, - დეპუტატმა ეკა ბესელიამ საგამოძიებო კომისიის შემქნის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. ბორცვაძის მსგავსად, ეკა ბესელიას ჩართვაც გადაცემის დასრულებამდე განმეორებითაც გვაჩვენეს.

შაბათის “ქრონიკა” შინაგან საქმეთა სამინისტროში ხორავას ქუჩაზე მომხდარის თვითმხილველი არასრუწლოვნების დაკითხვის თემით დაიწყო. მეორე სიუჟეტად “იმედმა” პატრიარქთან ზაზა სარალიძის შეხვედრის შესახებ მოუთხრო მაყურებელს, შემდეგ კი პირდაპირ ეთერში აქცია ჩართო. ჩართვისას “იმედის” ჟურნალისტმა განაცხადა, რომ მას მუშაობაში ხელს უშლიდნენ, შეეცადნენ ტრიბუნასთან ახლოს მისვლას, თუმცა იქ მდგომი პირები ამბობდნენ, რომ ზაზა სარალიძეს იცავდნენ და ახლოს მისვლის საშუალებას არ აძლევდნენ, ასევე მთელი დღის განმავლობაში ცდილობდნენ ზაზა სარალიძისგან ინტერვიუს აღებას, თუმცა მათ ამის საშუალება არ მიეცათ.

შაბათის "ქრონიკაში" ცალკე სიუჟეტი მიეძღვნა იმას, ვინ არის ზვიად კუპრავა. მასალის თანახმად, კუპრავა -”ნაციონალური მოძრაობის” მხარდამჭერია, წინა ხელისუფების პერიოდში მუშაობდა შსს-ში, აქციაზე ავრცელებს ცრუ ინფორმაციებს, მის გამო ხალხის ნაწილმა დატოვა აქცია (გვაჩვენეს აქციის ერთ-ერთი მონაწილის სტატუსი ფეისბუქზე, სადაც იგი ამბობს, რომ კუპრავა არის მკვლელი, მონაწილეობდა 26 მაისის აქციის დარბევაში), არასდროს ტოვებს მარტო ზაზა სარალიძეს, მისი წარსულით დაინტერესდა დეპუტატი სალომე ზურაბიშვილიც, ხელისუფლება კი “ნაციონალურ მოძრაობას” ტრაგედიით მანიპულირებაში ადანაშაულებს (თბილისის მერის კახა კალაძის კომენტარი).

ამ სიუჟეტის შემდეგ “იმედმა” მიმდინარე მოვლენების შეფასებები შემოგვთავაზა. სტუმრებთან (დავით ბაქრაძე, მამუკა მდინარაძე, ნინო ლომჯარია) კითხვების ფოკუსი იყო: არ ფიქრობთ, რომ პოლიტიკოსები აზარალებენ პროცესს, რომელიც შეიძლება აქციებიდან საქმეზე გადავიდეს? პოლიტიკოსების ერთი ჯგუფის წახალისებით აქციაზე ვადამდელი არჩევნების ჩატარების მოთხოვნა ადექვატურია? ხომ არ შეჰყავს, გარკვეულ პოლიტიკურ სპექტრს მოქალაქეები შეცდომაში? და ა.შ.


შაბათის “კურიერმა” მაყურებელს რამდენიმე ახალი ინფორმაცია მიაწოდა. გადაცემა ექსკლუზივით დაიწყო, რომელშიც მაყურებელმა გაიგო, რომ საქმეს კიდევ ერთი სავარაუდო დამნაშვე ჰყავს, ასევე არასრულწლოვანი, სასულიერო პირის შვილი, რომელსაც გამოძიება ხელს აფარებს; მიუხედავად იმისა, რომ ეთიკური სტანდარტები მედიას არასრულწლოვანი სავარაუდო ბრალდებულის ვინაობის დაფარვას ავალდებულებს, გადაცემის წამყვანმა მისი სახელისა და გვარის გამჟღავნება მაღალი საჯარო ინტერესით ახსნა. მასალაში არ ჩანდა სრული კონტექსტი, რატომ შეიძლება აფარებდეს ხელს ხელისუფლება ამ არასრულწლოვანს, რა გავლენა აქვს სასულიერო პირს, მაყურებელს არ უნახავს არასრულწლოვნის ოჯახთან დაკავშირების მცდელობა.

არხმა აუდიტორიას შესთავაზა სიუჟეტი მირზა სუბელიანზე, რომლის დაკავებასაც ზაზა სარალიძე დიდი ხანია ითხოვს. მოგვიანებით კი აუდიტორიას ის ახალგაზრდები გააცნო, რომლებიც სარალიძის მხარდამჭერ მოძრაობას - “ნუ მომკლავ” უდგანან სათავეში.


განსხვავებით იმედისა და საზოგადოებრივი მაუწყებლისგან, “შაბათის კურიერში” როგორც წამყვანის, ასევე ჟურნალისტის ტექსტში ხაზგასმული იყო, რომ აქციაზე დგანან რიგითი მოქალაქეები: “ბოლო დროის ყველაზე მასშტაბურ აქციებზე სიტყვით მხოლოდ ხალხი გამოდის - ხელისუფლების პოლიტიკას აპროტესტებს და ამბობს, რომ ქვეყნის ათობით მოქალაქე სამართლის გარეშე დარჩა”, - თქვა წამყვანმა ნოდარ მელაძემ და იგივე აქცენტებით გააგრძელა საუბარი ჩართვისას ჟურნალისტმა თეონა ცხომელიძემ.

კვირა, 3 ივნისი

კვირის გადაცემებში რუსთაველის გამზირზე მიმდინარე აქციას ვაკის პარკში მიმდინარე აქციის თემაც დაემატა. განსხვავებებიც ამჯერად ამ აქციის გაშუქებისას გამოიკვეთა. სხვადასხვა იყო ვაკის აქციის გაშუქების ხანგრძლივობა, კადრები ამ ორი აქციიდან და აქცენტები. საზოგადოებრივ მაუწყებელს ეთერში არ გაუშვია ინცინდენტები, რა დროსაც სახალხო დამცველს ნინო ლომჯარიას აგინეს.

კვირის გადაცემაში, “ახალი კვირა” საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა უკვე პირდაპირ თქვა, რომ საპროტესტო აქციაზე მართვის სადავეები ხელში ოპოზიციურმა პარტიებმა აიღეს და მიკროფონი პოლიტიკოსების ხელშია. ტელევიზიამ მაყურებელს სიუჟეტიც შესთავაზა, სახეწოდებით, - სოლიდარობიდან პოლიტიკამდე, რომელშიც დეტალურად მოუთხრო “როგორც იქცა სოლიდარობის გამომტახველი აქცია პოლიტიკურ პროტესტად”.

განსხვავებით რუსთაველის გამზირზე მიმდინარე აქციისა, რომლის კადრებს აღნიშნული მაუწყებელი შორი ხედით აჩვენებდა, ვაკის აქციიდან კადრებს გვთავაზობდა ახლო ხედით, შესაბამისად, აქციას უფრო ხალხმრავალს ხედავდა აუდიტორია. ამ სიუჟეტს კი წინ უძღოდა ამბავი იმის შესახებ, რომ ახალგაზრდების ნაწილი გაემიჯნა რუსთაველზე მიმდინარე პროცესებს მისი პოლიტიზებულობის გამო.

ჩართვაში ჟურნალისტი ყვებოდა, რომ აქ არიან ადამიანები, ვინც წინა ხელისუფლების დროს განიცდიდნენ რეპრესიებს, შვილმკვდარი მშობლები და სხვადასხვა აქციაზე დაზარალებლები. ისინი ამბობენ, რომ რუსთაველზე იმის გამო არ გადიოდნენ და დღესაც არ გავიდნენ, რომ იქ კონკრეტულმა პარტიამ ჩაიგდო მართვის სადავეები ხელში.

“წარმოუდგენელია იმათთან ერთად დგომა რუსთაველზე. რა უნდა ამ კაცს ვერ ჩამოყალიბდა, თუ თავისი შვილის მკვლელობის გამოძიება უნდა, გადადგა მთავარი პროკურორი, შეიქმნა საგამოძიებო კომისია და უნდა ვაცადოთ, რაღაც დრო მივცეთ”, - თქვა აქციის ერთ-ერთმა მონაწილემ ჩართვისას.

ვაკის აქციას საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა 13 წუთი დაუთმო და აქციიდან ექვსი მონაწილე ჩართო ექვსივე ერთი და იმავე ტექსტით - რუსთაველზე მიმდინარე აქცია პოლიტიკურია.

საზოგადოებრივი მაუწყებლის კვირის გადაცემის სტუმრები იყვნენ: კახა კალაძე, რომელმაც თქვა, რომ მასაც აქვს გამოცდილი, როგორ ცდილობენ პოლიტიკოსები ოჯახის ტრაგედიის გამოყენებას. ასევე, არხს ჰქონდა ექსკლუზიური ინტერვიუ მირზა სუბელიანთან, რომელიც ამბობდა, რომ მზადაა გასცეს პასუხი ყველა კითხვას, არსად არ წასულა და არც შვილს აფარებს ხელს, პირიქით, თავად მიიყვანა საგამოძიებო ორგანოში.

გადაცემა “ახალ კვირაში”, რამდენჯერმე გაუსვეს ხაზი იმას, რომ ზაზა სარალიძე, რომელიც ვაკის აქციიდან სახლში წავიდა, რუსთაველის გამზირზე იქ მიმდინარე აქციის მონაწილეებმა მიიყვანეს.

“ახლა კადრში შეგიძლიათ ნახოთ აქციის მონაწილეები, რომლებმაც ზაზა სარალიძეს სახლში მიაკითხეს და სავარაუდოდ ის აქციაზე დააბრუნეს”... “მე შეგახსენებთ, რომ მას სახლში მიაკითხეს აქციის მონაწილეებმა და წაიყვანეს”... “სარალიძე აქციაზე არ იმყოფებოდა მთელი დღის განმავლობაში, ის ვაკის პარკში მიმდინარე აქციას შეუერთდა, რომელსაც ახალგაზრდები მართავდნენ, რომ პოლიტიკოსები არ შეერთებოდნენ ამ აქციას და ყოფილიყო სუფთა სამართლის აქცია სუფთა ხელებით, პოლიტიკოსების გარეშე…ეს აქცია დატოვა ზაზა სარალიძემ და სახლში წავიდა, თუმცა მას სახლში მიაკითხეს, ეს ჩვენ გადავიღეთ. რუსთაველის აქციის ორგანიზატორებმა მას სახლშ მიაკითხეს და ის აქციაზე დააბრუნეს” (და კადრები კიდევ ერთხელ გაიმეორეს).


“ოპოზიციური პარტიების წინასწარ შემუშვებულმა გეგმამ და აქტივობამ სამწუხაროდ ზაზა სარალიძის მიერ ორგანიზებული, სრულიად ლეგიტიმური პროტესტი რუსთაველზე პრაქტიკულად ჩაახშო და სხვა მიმართულებით წაიყვანა” - ამ სიტყვებით დაიწყო “იმედის კვირის” წამყვანმა კვირის მთავარი გადაცემა და ეს აქცენტი გაჰყვა ბოლომდე.

კვირის გადაცემაში გაგრძელდა წინა დღის ნარატივი ზვიად კუპრავას შესახებ. ამჯერად კუპრავა პირდაპირ ეთერში ჩართეს და კითხვებს გადაცემის წამყვანი უსვამდა.

“იმედის კვირა”, იგივე აქცენტით დასრულდა, როგორც დაიწყო. სიუჟეტის ავტორი მოჰყვა როდის და რა ვითარებაში მოუწოდეს პოლიტიკოსებს უკვე აშკარად და პირდაპირ აქციაში ჩართვის შესახებ, რა პოზიცია ჰქონდა ამაზე ზაზა სარალიძეს, გაგვაცნო კარავში კუპრავასა და სარალიძეს შორის თათბირის შესახებ პოლიტიკოსების თემაზე და კუპრავას შეძახილი ამ თათბირის შემდეგ, - “ჩვენ გავიმარჯვეთ”, - კადრში ხელებჩაჭიდული კუპრავა, სარალიძე და მაჩალიკაშვილი.

“2 ივნისის აქცია სრულდება ისე, როგორც ზოგი ვარაუდობდა, ზოგი იმედოვნებდა, ზოგიც იმას იმედოვნებდა, რომ ასეთ ფინალს არ იხილავდა. საპროტესტო აქციის ტრიბუნას პოლიტიკოები იკავებენ”, - თქვა ჟურნალისტმა და შემდეგ ეთერში აქციიდან პოლიტიკოსების გამოსვლები გაუშვა.

კვირას ღამით “იმედის კვირამ” გადაცემაში ჩართო: ალეკო ელისაშვილი, იაგო ხვიჩია, (ორივე მათგანი ემიჯნება რუსთაველის გამზირზე მიმდინარე აქციას), ნიკა მელია, ოთარ კახიძე და არჩილ თალაკვაძე.


გადაცემა “პოსტკრიპტუმი” მთლიანად ხორავას ქუჩის საქმეს მიეძღვნა. გამოშვება რუსთაველის გამზირზე მიმდინარე აქციით დაიწყო, სადაც იმ პერიოდში ზაზა სარალიძის ადგილსამყოფელს იკვლევდნენ. “იმედისა” და საზოგადოებრივი მაუწყებლისგან განსხვავებით, “რუსთავი 2-მა” მაყურებელს უთხრა და აჩვენა ვინ იდგა ვაკის პარკში მიმდინარე აქციაზე: “ქართული ოცნების” მხარდამჭერები, სუს-თან და ქართულ მარშთან დაკავშირებული პირები და ასევე მართლმადიდებელ მშობელთა კავშირის წევრები.

კვირის გადაცემაში “რუსთავი 2-მა” ბოლო პერიოდის ტენდენციებიც გააცნო მაყურებელს - რა გზებით ცდილობს ხელისუფლება საპროტესტო განწყობების ჩახშობას და იმ თემების მარგინალიზებას, რაზეც საზოგადოების პროტესტი იწყება.

“რუსთავი 2-მა” კვლავ გააგრძელა საქმეში გამოჩენილი ახალი არასრულწლოვნის შესახებ თხრობა, თუმცა, ამჯერად სიუჟეტი გაცილებით მრავალმხრივი და დაბალანსებული იყო.

“პოსტკრიპტუმის” დასრულების შემდეგ  “კვირის აქცენტები” დაიწყო. წამყვანებმა ნიკა გვარამიამ და ეკა კვესიტაძემ, რომელსაც ამ გადაცემაში შედარებით პასიური როლი აქვს, სტუმრებთან ერთად ხორავას ქუჩის მკვლელობის საქმეზე გააგრძელეს საუბარი. გადაცემა დღის შეჯამებით დაიწყო, რა დროსაც ნიკა გვარამიამ ვაკის აქციასთან მიმართებით ასეთი ფრაზები გამოიყენა: “ძირითადი ნაწილი იქ იყო სუსის კონიუნქტურა, “ქართული ოცნების” შლეიფი, ასე ვთქვათ სეფექალები და სეფეკაცები, რომლებიც უბრალოდ აი პირდაპირ ხელიდან კენკავენ დღევანდელი ხელისუფლების”... “ღმერთო მეტეორი გვესროლეო რომ ამბობენ, თუ გვესროდა ღმერთი მეტეორს, იქვე ჩავარდნილიყო იქნებოდა არაჩვეულებრივი”.

"პოსტკრიპტუმისგან" განსხვავებით, "კვირის აქცენტების" წამყვანები არ ერიდებოდნენ სუბიექტური მოსაზრებების გახმოვანებას აქციებთან, თუ სხვადასხვა, ამ საქმესთან დაკავშირებულ პირებთან დაკავშირებით. ეთერიდან ისმოდა ერთგვარი მითითებებიც, როგორ უნდა მოიქცეს ოპოზიცია, იმისათვის რომ არ განელდეს ის საპროტესტო მუხტი რაც ახლა რუსთაველის გამზირზეა.