20.06.2023
ტრადიციული გაშუქება "Tik Tok"-ის, "Instagram" რილსებმა და "Facebook"-ის პოსტებმა გადაფარა.
დღეს, აუდიტორიიისთვის აღარ არის მიმზიდველი გრძლად საკითხავი სტატიები (ე.წ "ლონგ რიდები"), რაც სოციალურ ქსელებში ძირითადად მოკლე ვიდეოებით ან ე.წ ქარდებით ინფორმაციის მიღებითაა განპირობებული.
რა ხდება?
2023 წლის ივნისში, "როიტერსის ინსტუტიტუმა" და "ოქსფორდის უნივერსიტეტმა" გამოაქვეყნეს ციფრული ახალი ამბების კვლევა.
მთავარი მიგნებები, მოკლედ:
- წინა წლების კვლევების მსგავსად, წელსაც კლებადია იმ მომხმარებლების რაოდენობა, რომლებიც ახალ ამბებს საინფორმაციო ვებგვერდებიდან იღებენ და არა სოციალური ქსელებიდან, 2023 წელს გამოკითხულთა მხოლოდ 22% ეცნობა სიახლეებს სხვადასხვა გამოცემის ვებსაიტზე.
- ახალი ამბებით დაინტერსებულთა წინა 2017 წლიდან დღემდე 15%-ით არის შემცირებული და გამოკითხულთა ნახევარზე ნაკლებია.
ე.წ "ინფლუენსერები" ახალი ამბების მიღების მთავარი წყაროა - რას ნიშნავს ეს?
ერთერთი მთავარი მიგნება, რომელიც 2023 წლის კვლევამ გამოავლინა არის, რომ აუდიტორია უფრო მეტ ყურადღებას აქცევს ცნობილ ადამიანებს, "ინფლუენსერებსა" და სოციალური მედიაში აქტიურ სხვა პირებს ვიდრე ჟურნალისტებს ან მედია გამოცემებს.
დღეს, ერთგვარი ბრძოლაა ინფლუენსერების მიერ მოწოდებულ ინდივიდუალურ (სახასიათო) ახალ ამბებსა და მეინსტრიმ მედიას შორის.
- მნიშვნელოვანია, რომ სოციალურ მედიაში აქტიურმა ადამიანებმა გაიაზრონ თავიანთი გავლენა და ეს სხვადასხვა მნიშვნელოვან თემაზე ცნობიერების ამაღლებისა და დისკუსიის წამოწყებისთვის გამოიყენონ.
- ამის მაგალითად, კვლევის ავტორს ნიკ ნიუმენს 2020 წელს ერთერთი ფეხბურთელის მიერ წამოწყებული კამპანია მოჰყავს, რომელიც სკოლებში ბავშვთა უფასო კვებას შეეხებოდა.
- ჟურნალისტებმა უნდა ისწავლონ მათი პროფესიული ეთიკის, ღირებულებებისა და კრიტიკის შერწყმა ალგორითმთან და მომხმარებელს მიაწოდონ ხარისხიანი მედიაპროდუქტი.
- ე.წ "ინფლუენსერების" აზრს დიდი გავლენა აქვს. გამოკითხულთა მესამედზე მეტი ამბობს, რომ უნახავს სოციალური მედიის "ინფლუენსერი", რომელიც აკრიტიკებს ტრადიციული მედიის ჟურნალისტს - ეს კი თავის მხრივ მედიისადმიო საზოგადოების განწყობას ცვლის და სანდოობის ხარისხს ამცირებს.
- ერთი მხრივ ჟურნალისტებმა გამოიყენონ ინფორმაციის გადამოწმების თავიანთი პროფესიული უნარები რათა თავიდან ავიცილოთ ინფლუენსერების მიერ დეზინფორმაციის გავრცელება;
- მეორე მხრივ, სოციალურ ქსელებში აქტიურად მოღვაწე ადამიანებმა ჟურნალისტების კრიტიკასთან ერთად აუდიტორიას მიაწოდონ ინფორმაცია ხარისხიანი მედიაპროდუქტის შემქმნელ გამოცემებზე.
კიდევ რა უნდა ვიცოდეთ?
- ახალი ამბებისგან თავის არიდება კვლავ მთავარ გამოწვევად რჩება, თუმცა წლევანდელი კვლევით დგინდება, რომ იმ ნეგატიური ამბებით გადაღლილ მომხმარებელს, ან მათ, ვინც უბრალოდ თავს არიდს სიახლეებს, უფრო მეტად პოზიტიური და გამოსავლის ჟურნალისტიკა აინტერესებთ.
კვლევაში ვკითხულობთ, რომ ალგორითმის მიერ "ზედმეტად პერსონალიზებული" მასალა ახალი გამოწვევების წინაშე გვაყენებს, რადგან ადამიანებს სოციალურ ქსელების ფიდში ფაქტობრივად არ ხვდებათ განსხვავებული აზრი ან შეიძლება უბრალოდ გამორჩეთ ე.წ "ბაბლს" მიღმა მიმდინარე მნიშვნელოვანი ამბავი.
- თუმცა, გამოკითხულთა მესამედისთვის მისაღებია ალგორითმის მუშაობის ტექნიკა ანუ ის, რომ აწვდის იმ კონტენტს რაც მათ აინტერესებთ.
- ტრადიციული მედია ძირითადად "Facebook-სა და "Twitter"-ზეა წარმატებული, თუმცა მათთვის გამოწვევაა "Tik Tok" პლატფორმაზე ადაპტირება.
- გამოწვევა ისაა, რომ ტიკტოკზე ძირითადად ახალგაზრდები არიან და მათთვის ახალი ამბავი არის არა მხოლოდ პოლიტიკა, არამედ ყველაფერი რაც შეიძლება მოიცავდეს სპორტს, ყვითელი პრესისთვის დამახასიათებელ ამბებს, ტექნოლოგიებს, ხელოვნებას თუ სხვას.