საქართველო
კატეგორია - საქართველო
კრიტიკული მედიების მენეჯერები და ჟურნალისტები ნიკა გვარამიას პატიმრობის საქმეზე აშშ-ს ელჩ კელი დეგნანს შეხვდნენ.

„ვთხოვეთ აშშ-ს ელჩს, რომ გამოიყენონ მათ ხელთ არსებული ყველანაირი ბერკეტი, რათა ნიკა და მისი სახით, მედია გათავისუფლდეს“ - თქვა მედიებთან „მთავარი არხის“ საინფორმაციო სამსახურის უფროსმა გიორგი გაბუნიამ შეხვედრის დასრულების შემდეგ.

შეხვედრა დახურულ ფორმატში გაიმართა და დეტალებზე არ უსაუბრიათ, თუმცა აღნიშნეს, რომ კელი დეგნანი საქმის დეტალებს კარგად იცნობს და მიმდინარე მოვლენებზე ინფორმირებულია.

„ფორმულას“ ტელეწამყვანი, ნინო ჟიჟილაშვილის ამბობს, რომ ელჩთან შეხვედრის შემდეგ აქვს აღქმა, რომ „მედიას ძალიან სერიოზული მხარდაჭერა ექნება“.

მედიის წარმომადგენელთა ნაწილმა ელჩთან შეხვედრის შემდეგ საქართველოს პრეზიდენტსაც მიმართა და ნიკა გვარამიას შეწყალებასთან დაკავშირებით შეხვედრა სთხოვა.

„მთავარი არხის“ საინფორმაციო სამსახურის უფროსი გიორგი გაბუნია ამბობს, რომ ნიკა გვარამიას პოზიციის და სურვილის გათვალისწინებით, „მთავარი არხი“ პრეზიდენტს მის შეწყალებას არ სთხოვს, თუმცა ფორმულას ჟურნალისტის, ნინო ჟუჟილაშვილის თქმით, გვარამიას გასათავისუფლებლად „ყველა რესურსი უნდა გამოიყენონ“.

კონტექსტი

16 მაისს თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე ლაშა ჩხიკვაძემ „მთავარი არხის” დირექტორ ნიკა გვარამიას „რუსთავი 2-ის“ საქმეზე 3 წლით და 6 თვით პატიმრობა მიუსაჯა.

მედიის უფლებებზე მომუშავე ორგანიზაციების შეფასებით, გვარამიას საქმე პოლიტიკურად მოტივირებულია.
კატეგორია - საქართველო
"მთავარი არხის" დირექტორის ნიკა გვარამიას დაპატიმრებას საერთაშორისო გამოხმაურება მოჰყვა:

ბრიტანეთის საელჩო საქართველოში

იმედგაცრუებულები ვართ, „მთავარი არხის“ გენერალური დირექტორის, ნიკა გვარამიას დაპატიმრების გამო. ეს განსაკუთრებით საგულისხმოა „რეპორტიორები საზღვრების გარეშეს“ ბოლო ანგარიშის ჭრილში, რომელშიც საერთაშორისო პრესის თავისუფლების ინდექსში საქართველოს რეიტინგი მნიშვნელოვნად დაკლებულია.

დიდი ბრიტანეთი გლობალური მედია თავისუფლების სადარაჯოზეა. თავისუფალი მედიის გარეშე, მოქალაქეები, პოლიტიკური სპექტრის რომელ მხარესაც არ უნდა იდგნენ, ვერ შეძლებენ თავიანთი დემოკრატიული უფლებების განხორციელებას.

პოლონეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრო

პოლონეთი შეშფოთებულია ოპოზიციური ტელეკომპანია „მთავარი არხის“ გენერალური დირექტორისა და ყოფილ პრეზიდენტ მიხეილ სააკაშვილთან დაახლოებული პირის - ნიკა გვარამიას დაკავების გამო.

გადაწყვეტილებამ შესაძლოა უარყოფითად იმოქმედოს როგორც კანონის უზენაესობის აღქმაზე, ისე - მედიის თავისუფლებაზე საქართველოში

ჯიმ რიში - სენატის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის წევრი

ნიკა გვარამიას, ქართული მედიის, „მთავარი არხის“ დირექტორს პოლიტიკურად მოტივირებული ბრალდებით 3.5 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიესაჯა. პოლიტიკური ოპოზიციის გაჩუმება საქართველოს ძალიან შემაშფოთებელი მიმართულებთ დააყენებს. კანონის უზენაესობა და თავისუფალი პრესა აუცილებელია დემოკრატიისთვის

ამერიკის შეერთებული შტატების საელჩო საქართველოში

დღევანდელი სასამართლო გადაწყვეტილება გვარამიას, იაშვილისა და დამენიას საქმეებზე ეჭვქვეშ აყენებს საქართველოს ერთგულებას კანონის უზენაესობისადმი და უფრო მეტად წარმოაჩენს საქართველოში დამოუკიდებელი, მიუკერძოებელი სასამართლო სისტემის არსებობის ფუნდამენტურ მნიშვნელობას.

თავიდანვე ამ საქმემ წარმოშვა კითხვები დროის გარემოებასა და ბრალდებებთან დაკავშირებით. შერჩევითი გამოძიებისა და სისხლისსამართლებრივი დევნის შემაშფოთებელი პრაქტიკა, მიმართული ამჟამინდელი მთავრობის ოპოზიციაში მყოფი პირების მიმართ, ძირს უთხრის საზოგადოების ნდობას პოლიციის, პროკურატურის, სასამართლოებისა და თვით მთავრობის მიმართ.

განსაკუთრებით ამ დროს, როდესაც საქართველოს ევროატლანტიკური ინტეგრაციის გაღრმავების უპრეცედენტო შესაძლებლობა აქვს, სისხლის სამართლებრივი დევნის პოლიტიზირებულად აღქმაც კი ზიანის მომტანია.

აშშ-ის მტკიცე პოზიციაა, რომ ჯანსაღი დემოკრატია სასამართლო დამოუკიდებლობის უზრუნველყოფასა და მედიის თავისუფლების დაცვაზეა დამოკიდებული. სწორედ ამიტომ, მუდმივად მოვუწოდებდით მთავრობას არსებითი რეფორმების განხორციელებისკენ, ამ ფუნდამენტური დემოკრატიული პრინციპების დასაცავად.

მირიამ ლექსმანი - ევროპარლამენტარი

ნიკა გვარამიასთვის 3.5 წლით თავისუფლების აღკვეთა სერიოზული შეტევაა მედიის თავისუფლებაზე და საქართველოში ფუნდამენტური თავისუფლებების, დემოკრატიისა და კანონის უზენაესობის შელახვის უწყვეტი მცდელობების ნაწილია. საქართველოს ევროკავშირში წევრობის განაცხადის ფონზე არ შეიძლება ამ მოვლენების უგულებელყოფა.

ჟიგიმანტას პავილიონისი - ლიეტუვის სეიმის წევრი

როგორც ჩანს, „ქართული ოცნებას“ სურს, რაც შესაძლებელია ყველაფერი გააკეთოს ქვეყნის დემოკრატიული მიღწევების გასანადგურებლად და დაუშვას ყველა შეცდომა – მათ შორის უკრაინისთვის სოლიდარობის გამოცხადების ნაწილში, ასევე ევროკავშირის მიერ კანდიდატის სტატუსის შესახებ ისტორიული განხილვის წინ პრეზიდენტ სააკაშვილის დაკავების ნაწილში. სამწუხაროა იმის ყურება, როგორ კარგავს საქართველო შესაძლებლობას

კონტექსტი

16 მაისს თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე ლაშა ჩხიკვაძემ „მთავარი არხის” დირექტორ ნიკა გვარამიას „რუსთავი 2-ის“ საქმეზე 3 წლით და 6 თვით პატიმრობა მიუსაჯა.

ამ თემაზე ვრცლად: სასაამართლომ ნიკა გვარამიას პატიმრობა მიუსაჯა - საქმის დეტალები და შეფასებები
კატეგორია - საქართველო
"მთავარი არხის" დირექტორის ნიკა გვარამიასთვის პატიმრობის მისჯას ეხმაურება ამერიკის შეერთებული შტატების საელჩო საქართველოში.
 
საელჩოს განცხადებით, სასამართლოს გადაწყვეტილება გვარამიას, იაშვილისა და დამენიას საქმეებზე ეჭვქვეშ აყენებს საქართველოს ერთგულებას კანონის უზენაესობისადმი და უფრო მეტად წარმოაჩენს საქართველოში დამოუკიდებელი, მიუკერძოებელი სასამართლო სისტემის არსებობის ფუნდამენტურ მნიშვნელობას.

დიპლომატიური მისიის გავრცელებულ განცხადებაში წერია, რომ ამ საქმემ თავიდანვე წარმოშვა კითხვები დროის გარემოებასა და ბრალდებებთან დაკავშირებით.
  • "შერჩევითი გამოძიებისა და სისხლისსამართლებრივი დევნის შემაშფოთებელი პრაქტიკა, მიმართული ამჟამინდელი მთავრობის ოპოზიციაში მყოფი პირების მიმართ, ძირს უთხრის საზოგადოების ნდობას პოლიციის, პროკურატურის, სასამართლოებისა და თვით მთავრობის მიმართ.
  • განსაკუთრებით ამ დროს, როდესაც საქართველოს ევროატლანტიკური ინტეგრაციის გაღრმავების უპრეცედენტო შესაძლებლობა აქვს, სისხლის სამართლებრივი დევნის პოლიტიზირებულად აღქმაც კი ზიანის მომტანია.
  • აშშ-ის მტკიცე პოზიციაა, რომ ჯანსაღი დემოკრატია სასამართლო დამოუკიდებლობის უზრუნველყოფასა და მედიის თავისუფლების დაცვაზეა დამოკიდებული. სწორედ ამიტომ, მუდმივად მოვუწოდებდით მთავრობას არსებითი რეფორმების განხორციელებისკენ, ამ ფუნდამენტური დემოკრატიული პრინციპების დასაცავად.", - წერია საელჩოს განცხადებაში, 

16 მაისს თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე ლაშა ჩხიკვაძემ „მთავარი არხის” დირექტორს, ნიკა გვარამიას „რუსთავი 2-ის“ საქმეზე 3 წლით და 6 თვით პატიმრობა მიუსაჯა. განაჩენის დეტალები და შეფასებები წაიკითხეთ ამ ბმულზე.
კატეგორია - საქართველო
მორიგი საერთაშორისო ანგარიში აღნიშნავს საქართველოში მედიის მდგომარეობის გაუარესებას.

84-გვერდიანი პუბლიკაციაში, “პრესის თავისუფლების დაცვა დაძაბულობისა და კონფლიქტის დროს”, საუბარია საქართველოში 5 ივლისს, ჟურნალისტებზე თავდასხმიდან 1 კვირაში გარდაცვლილ ოპერატორ, ლექსო ლაშქარავაზე და გახშირებულ მუქარაზე ჟურნალისტების მიმართ.

ეს ანგარიში ევროპის საბჭოს წევრ ქვეყნებში მედიის თავისუფლების საფრთხეებსა აფასებს და ეყრდნობა მედიის მკვლევარი საერთაშორისო ორგანიზაციების დასკვნებს.

ანგარიშის მიხედვით:

  • 2021 წელს ევროპაში ჟურნალისტთან მკვლელობების ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი იყო 2015 წლის შემდეგ (პარიზში ჟურნალ Charlie Hebdo-ზე ტერორისტული თავდასხმა).
  • გასულ წელს 3 ჟურნალისტი დაიღუპა საბერძნეთში, ნიდერლანდებსა და თურქეთში მიზანმიმართული სასიკვდილო თავდასხმების შედეგად.
  • ერთი მათგანი დაიღუპა საქართველოში ძალადობრივი საპროტესტო აქციების შედეგად და 2 აზერბაიჯანში ნაღმთან დაკავშირებული ინციდენტის გამო.

საქართველო:

  • ანგარიშში საუბარია 2021 წლის 11 ივლისს გარდაცვლილ ოპერატორ ლექსო ლაშქარავაზე, რომელსაც 5 ივლისს ძალადობრივი ჯგუფები ფიზიკურად გაუსწორდნენ სხვა 50-მდე ჟურნალისტთან ერთად.
  • აქვე აღნიშნულია ისიც, რომ გარდაცვალებიდან 5 თვის შემდეგაც არ იყო ხელმისაწვდომი ლაშქარავას ცხედრის ექსპერტიზის დასკვნა, ხოლო 5 ივლისის თავდასხმის ორგანიზატორების პასუხისგებაში მისიაცემად სახელმწიფომ საკმარისად არ იმუშავა.
  • ჟურნალისტებს ემუქრებოდნენ ჯანდაცვის კრიზისის საჯარო მენეჯმენტში არსებული ხარვეზების, დარღვევების ან პოტენციური დანაშაულის გამოძიების დროს. ასეთი შემთხვევები იყო ბელგიაში, კვიპროსში, საფრანგეთში, საქართველოში, რუმინეთსა და უკრაინაში.
“ჟურნალისტთა უსაფრთხოების პლატფორმა” ევროსაბჭომ 2015 წელს შექმნა მედიის სფეროში საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაციებთან თანამშრომლობით. მისი ფუნქციაა ევროპის საბჭოს წევრ ქვეყნებში მედიის თავისუფლებისა და ჟურნალისტების უსაფრთხოების სერიოზული საფრთხეების შესახებ ინფორმაციის შეგროვებისა და გავრცელების ხელშეწყობა.

პლატფორმა საშუალებას აძლევს ევროსაბჭოს დროულად და სისტემატურად მიიღოს ინფორმაცია ამ საფრთხეების შესახებ და საჭიროების შემთხვევაში კოორდინირებულად და სწრაფად იმოქმედოს.

ანგარიშში გამოთქმული მოსაზრებები არ ასახავს ევროსაბჭოს ოფიციალურ პოლიტიკას.
კატეგორია - საქართველო
ბათუმსა და ქუთაისში ადგილობრივმა ჟურნალისტებმა ნიკა გვარამიას სოლიდარობის ნიშნად აქციები გამართეს.

რა მოხდა?

16 მაისს, ბათუმსა და ქუთაისში ცენტრალურ მოედანზე „მთავარი არხის“ დირექტორის ნიკა გვარამიას დაკავება გააპროტესტეს ადგოლიბრივმა ჟურნალისტებმა, არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და პოლიტიკური პარტიების წარმომადგენლებმა.

აქციის მონაწილეები გვარამიას დაკავებას მედიაზე წეზოლად აფასებენ და ამბობენ, რომ სასამართლომ ნიკა გვარამიას წინააღმდეგ პოლიტიკური გადაწყვეტილება გამოიტანა და არა - სამართლებრივი.

კონტექსტი

16 მაისს თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე ლაშა ჩხიკვაძემ „მთავარი არხის” დირექტორ ნიკა გვარამიას „რუსთავი 2-ის“ საქმეზე 3 წლით და 6 თვით პატიმრობა მიუსაჯა.

მედიის უფლებებზე მომუშავე ორგანიზაციები ამას პოლიტიკურად მოტივირებულ გადაწყვეტილებას უწოდებენ.

ამ თემაზე ვრცლად: სასაამართლომ ნიკა გვარამიას პატიმრობა მიუსაჯა - საქმის დეტალები და შეფასებები
კატეგორია - საქართველო
სასაამართლომ ნიკა გვარამიას 3 წლითა და 6 თვით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა. მედიის უფლებებზე მომუშავე ორგანიზაციების შეფასებით, გვარამიას საქმე პოლიტიკურად მოტივირებულია.


რა ხდება

16 მაისს თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლე ლაშა ჩხიკვაძემ „მთავარი არხის” დირექტორ ნიკა გვარამიას „რუსთავი 2-ის“ საქმეზე 3 წლით და 6 თვით პატიმრობა მიუსაჯა.

  • დარჩით "მთავარზე" და მოიპოვეთ ჩვენთან ერთად თავისუფლება! - დაწერა ნიკა გვარამიამ ფეისბუკის პირად გვერდზე სასამართლო დარბაზიდან, დაპატიმრებამდე რამდენიმე წუთით ადრე.

ნიკა გვარამიას რუსთავის მე-12 სასჯელაღსრულების დაწესებულებაში უკვე გადაიყვანეს.

განაჩენის გამოცხადების შემდეგ, ნიკა გვარამიას ადვოკატმა დიტო საძაგლიშვილმა თქვა, რომ გადაწყვეტილებას გაასაჩივრებენ, თუმცა, არც სააპელაციო სასამართლოსგან აქვთ მიუკერძოებელი განაჩენის გამოტანის იმედი:

  • „ესენი ხომ არ იღებენ გადაწყვეტილებას, არამედ - აჟღერებენ. როგორც ჩხიკვაძეს დღეს არ ეყო არანაირი ღირსება, დამოუკიდებლობა და გააჟღერა ბიძინა ივანიშვილის მიერ მიღებული გადაწყვეტილება, იგივე იქნება ზედა ინსტანციებშიც, მაგრამ ჩვენ, ცხადია, სამართლებრივად მაინც მოგვიწევს შესაბამისი ნაიჯების გადადგმა.”

რას ედავებოდა პროკურატურა გვარამიას

ნიკა გვარამიას წინააღმდეგ სადავო საქმე „რუსთავი 2-ის“ დირექტორობის პერიოდში მის მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებებს ეხება.

  • საქართველოს პროკურატურამ ნიკა გვარამიას ბრალი 2019 წლის 9 აგვისტოს, სისხლის სამართლის კოდექსის 220-ე მუხლით წარუდგინა.
  • “რუსთავი 2-ის” ყოფილ დირექტორს უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენებას, ტელევიზიის კუთვნილი დიდი ოდენობით თანხების სამსახურებრივი მდგომარეობის გამოყენებით მითვისებას და ქონების მოჩვენებითი ან/და თვალთმაქცური გარიგებით გადამალვას და ორგანიზაციის ინტერესის საწინააღმდეგოდ მოქმედებას ედავებოდა, რითაც მაუწყებელს 7 მილიონ ლარამდე ზარალი მიადგა.
  • საქმე ეხება 2015 წელს, სარეკლამო კომპანია „ინტერ მედია პლიუსთან“ გაფორმებულ ხელშეკრულებას.
  • ამავე საქმეზე გვარამიასთან ერთად ბრალი წარედგინათ მაუწყებლის ყოფილ ფინანსურ დირექტორს კახაბერ დამენიასა და “ინტერ მედია პლიუსის” დირექტორ ზურაბ იაშვილს.
  • ნიკა გვარამიას წინააღმდეგ გამოძიება მას შემდეგ დაიწყო, რაც 2019 წლის 16 ივლისს „რუსთავი 2-ის“ 9%-იანი წილის ყოფილმა მფლობელმა, ნინო ნიჟარაძემ მის წინააღმდეგ პროკურატურაში საჩივარი შეიტანა.

საქმის დეტალები ვრცლად: “რუსთავი 2-ის” ყოფილ დირექტორს პროკურატურამ ბრალი წაუყენა


განაჩენი

  • თბილისის საქალაქო სასამართლომ გვარამია დამნაშავედ ცნო „რუსთავი 2-სთვის“ 7 მილიონი ლარის ზიანის მიყენების ფაქტზე.
  • ამ ნაწილში, თბილისის საქალაქო სასამართლომ სრულად გაიზიარა პროკურატურის მიერ წარდგენილი მტკიცებულებები, თუმცა არ დაეთანხმა ბრალდების მხარის შეფასებას ჩადენილი დანაშაულის სამართლებრივ კვალიფიკაციაში, რის გამოც გვარამიას ქმედება დაკვალიფიცირდა სამეწარმეო ორგანიზაციაში უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენებად, სისხლის სამართლის კოდექსის 220-ე მუხლით, ნაცვლად ამავე კოდექსის 182-ე მუხლისა.
  • ამ ნაწილში, გვარამიას სასჯელის ზომად დაეკისრა 50 000 ლარის ოდენობით ჯარიმა
  • სასამართლომ ნიკა გვარამია დამნაშავედ ცნო სამეწარმეო ორგანიზაციაში უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენების ფაქტზე, სისხლის სამართლის კოდექსის 220-ე მუხლით და საბოლოო სასჯელის სახედ და ზომად 3 წლითა და 6 თვით თავისუფლების აღკვეთა განესაზღვრა.
  • სხვა ყველა წარდგენილ ბრალდებაში კი გვარამია გამართლდა
  • პროკურატურის განცხადებით, სასამართლოს გადაწყვეტილებას სააპელაციო სასამართლოში გაასაჩივრებენ
  • განაჩენამდე, სასამართლო პროცესის მიმდინარეობისას, ნიკა გვარამიას აღკვეთის ზომად 40 000 ლარიანი გირაო ჰქონდა შეფარდებული.
  • 2022 წლის 11 მაისს საქმის განხილვა კახაბერ დამენიასა და ზურაბ იაშვილის საქმეზე დასრულდა და მათ სასამართლომ 50 000 ლარის ოდენობით გირაოები შეუფარდათ.

ვინ გაასამართლა გვარამია

  • ნიკა გვარამიას პატიმრობა მოსამართლე ლაშა ჩხიკვაძემ მიუსაჯა
  • 2021 წლის 15 დეკემბერს გვარამიამ ლაშა ჩხიკვაძის აცილება მოითხოვა.
  • მისი თქმით, ჩხიკვაძე ამაბვე საქმეზე გამოკითხული ერთ-ერთი მოწმის, “რუსთავი 2-ის” მმართველი კომპანიის, სს "მედია ჰოლდინგის" დირექტორის ზაზა გველესიანის მეგობარია.
  • მოსამართლემ გვარამიას შუამდგომლობა არ დააკმაყოფილა.

საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის თავმჯდომარე ნიკა სიმონიშვილის განცხადებით ნიკა გვარამიას განაჩენი გამოუტანა მოსამართლემ, რომელსაც ამ საქმის განხილვის უფლებაც კი არ ჰქონდა:

„დაუსაბუთებელი ბრალდება და წარმართული პროცესი მხოლოდ იმის თქმის საფუძველს გვაძლევს, რომ ეს პროცესი პოლიტიკურად მოტივირებულია, მიზანი კი კრიტიკულ მედიასთან ანგარიშსწორება", - წერს ნიკა სიმონიშვილი.

შეფასებები

საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოს შეფასებით, ნიკა გვარამიას დასჯით სასამართლომ პოლიტიკური დაკვეთა შეასრულა:

  • საქმე პოლიტიკურად მოტივირებულია და მისი მიზანი ნიკა გვარამიას დასჯა და კრიტიკული ტელეკომპანიის საქმიანობის შეფერხებაა.
  • მედიის ცენზურისა და დაშინებისათვის მართლმსაჯულების სისტემის გამოყენება სახიფათო გზავნილია სხვა კრიტიკული მედიასაშუალებებისთვისაც.
  • განაჩენი გაგრძელებაა იმ პოლიტიკური დევნისა, რომელსაც სახელმწიფო ოპონენტების წინააღმდეგ წლებია აწარმოებს. ბოლო პერიოდში მიმდინარე მოვლენებით ცხადი ხდება, რომ კრიტიკული მედიასაშუალებების საქმიანობა საშიში გახდა.
  • ჩნდება განცდა, რომ მმართველი პარტიის და მთავრობის ბოლო პერიოდის რიტორიკა და კონკრეტული ქმედებები მიზანმიმართულია იმისაკენ, რომ საქართველომ ევროკავშირის მხრიდან დადებითი პასუხი არ მიიღოს.
განაჩენის გამოტანამდე, მედიის და გამოხატვის თავისუფლების საკითხებზე მომუშავე 16 არასამთავრობო ორგანიზაციისგან შემდგარ მედიაკოალიციას “ლეგიტიმური მოლოდინი” ჰქონდა, რომ სასამართლო სათანადო ყურადღებას დაუთმობდა ნიკა გვარამიას საქმესთან დაკავშირებით მომზადებულ დასკვნებს.

ნიკა გვარამიასათვის წარდგენილი ბრალდების შეფასებისას კი სახალხო დამცველმა განმარტა, რომ:

  • კომპანიის დირექტორის მიერ მიღებული გადაწყვეტილება არათუ სისხლის სამართლის, არამედ საკორპორაციო-სამართლებრივ პასუხისმგებლობასაც კი მხოლოდ განსაკუთრებულ შემთხვევებში ექვემდებარება.
  • ხოლო პროკურატურის მიერ ნიკა გვარამიასთვის წარდგენილი ბრალდება არ შეიცავს სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობის დაკისრებისთვის საკმარის მკაფიო ნიშნებს.

მთავარი ფოტო: ინტერპრესნიუსი
კატეგორია - საქართველო
დემოკრატიის კვლევის ინსტიტუტის შეფასებით, „ალტ-ინფო“ რუსეთ-უკრაინის ომის ფონზე ღიად ატარებს პროკრემლისტურ დისკურსს და რუსეთის მიერ ჩადენილი სამხედრო დანაშაულების გამართლებას ან უარყოფას ცდილობს.

რა ხდება

  • 11 მაისს დემოკრატიის კვლევის ინსტიტუტმა (DRI) ულტრა-მემარჯვენე ღიად პრორუსული პოლიტიკური აქტორებისა და მედია საშუალებების დისკურსზე დაკვირვების ანგარიში გამოაქვეყნა.
  • ორგანიზაცია აკვირდებოდა მარტი-აპრილის პერიოდში რუსეთ-უკრაინის ომის ფონზე დეზინფორმაციის გამავრცელებელი ულტრამემარჯვენე მედია საშუალებების გზავნილებს და სწავლობდა მათი მანიპულაციური დისკურსის ძირითად ტენდენციებს.
  • კვლევაში გაანალიზებულია სოციალურ და ონლაინ მედიაში გავრცელებული პროპაგანდისტული შინაარსის მქონე 475 შემთხვევა

რა აჩვენა 2 თვიანმა დაკვირვებამ

DRI-ის დაკვირვებით, საქართველოში კრემლისტური სადეზინფორმაციო კამპანიის მთავარი პლატფორმა „ალტ-ინფოა“.

ორგანიზაცია ამბობს, რომ „ალტ-ინფოს“ რიტორიკაში ორი ძირითადი მიმართულება გამოიკვეთა:

  • ერთი მხრივ, შესამჩნევი იყო რუსეთ-უკრაინის ომში რუსეთის პირდაპირი მხარდაჭერა და უკრაინის დისკრედიტაციის მცდელობა
  • ხოლო მეორე მხრივ, ძირითადი აქცენტები კეთდებოდა ანტიდასავლური და ანტი-ნატო ნარატივების გავრცელებაზე.

DRI-ის შეფასებით, „ალტ-ინფო“ რუსეთ-უკრაინის ომის ფონზე ღიად ატარებს პროკრემლისტურ დისკურსს და რუსეთის მიერ ჩადენილი სამხედრო დანაშაულების გამართლებას ან უარყოფას ცდილობს.

  • „უკრაინაში მიმდინარე მოვლენების შეფასებისას, „ალტ-ინფოს“ წამყვანები, რომლებიც ამავე დროს ღიად პროკრემლისტური პარტია „კონსერვატიული მოძრაობის“ ლიდერები არიან, აქტიურად აკეთებდნენ რუსეთის მხარდამჭერ განცხადებებს, ახდენდნენ კრემლის აგრესიული სამხედრო ინტერვენციის ნორმალიზაციას და ავრცელებდნენ დეზინფორმაციას უკრაინის წინააღმდეგ“.

DRI-ის დაკვირვებით, „ალტ-ინფოს“ ეთერში უწყვეტ რეჟიმში მიმდინარეობს პრორუსული, პროპაგანდისტული მედია კამპანია და ომის მაპროვოცირებელ ძალად დასავლეთია წარმოჩენილი.

ორგანიზაციის დაკვირვებით:

  • ტენდენციად ჩამოყალიბდა „ქართული ოცნებისა“ და „ალტინფოს“ ერთმანეთის მსგავსი განცხადებები, როდესაც საქმე უკრაინის ხელისუფლების დისკრედიტაციას ეხება.
  • „ალტ-ინფოს“ წამყვანებმა საქართველოს ხელისუფლებას მხარდაჭერა გამოუცხადეს რუსეთის წინააღმდეგ დაწესებულ სანქციებთან არ შეერთების გამო.
  • „ალტ ინფოს“ წამყვანები ცდილობენ, უკრაინაში მიმდინარე ომის ფონზე, ხაზი გაუსვან საქართველოს რუსეთთან დაახლოებისა და პირდაპირი დიალოგის აუცილებლობას, როგორც ქვეყნის გადარჩენის ერთადერთ გზას.

ალტ-ინფოს მთავარი გზავნილები

DRI-იმ თავის ანგარიშში„ალტ-ინფოს“ მიერ გაჟღერებული რამდენიმე ძირითადი გზავნილი გამოკვეთა:

  1. რუსეთი, თავს არ ესხმის მშვიდობიან მოსახლეობას და არ ბომბავს დასახლებულ პუნქტებს.
  2. რუსეთის სამხედრო უპირატესობა აშკარაა და ომში უკრაინა დამარცხდება.
  3. დასავლეთის მიერ რუსეთისთვის დაწესებული სანქციები არაეფექტიანია.
  4. უკრაინა თავად ვაჭრობს რუსეთთან, შესაბამისად, მისი პრეტენზიები საქართველოს მიმართ დაუშვებელია.
  5. დასავლეთს საქართველოში „მეორე ფრონტის“ გახსნა სურს.

„ერთი მხრივ, ეს არის რუსეთის მხარდამჭერი მოწოდებები და მისი სამხედრო პოტენციალის გაიდეალება, ხოლო მეორე მხრივ, უკრაინის დემონიზებისა და ანტიდასავლური განწყობების გაღვივების მცდელობები“ - ვკითხულობთ ანგარიშში.


ანგარიში სრულად: ულტრამემარჯვენე რიტორიკა და ტენდენციები სოციალურ მედიაში
კატეგორია - საქართველო
მუქარის შემცველი შეტყობინებების მიღების გამო, "TV პირველის“ წამყვანი ვიკა ბუკია სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურსა და შინაგან საქმეთა სამინისტროში გამოკითხვაზე დაიბარეს.

რა მოხდა?

10 მაისს TV პირველის წამყვანმა ვიკა ბუკიამ ფეისბუქზე გაასაჯაროვა მუქარის შეტყობინებების ამსახველი ფოტო, სადაც ჩანს, რომ ანონიმური პირი უცენზურო სიტყვებით მიმართავს და მას და მის თანაწამყვანს სიცოცხლის მოსპობით ემუქრება.

  • ვიკა ბუკია ამბობს, რომ გასაჯაროებული „სქრინი“ მხოლოდ ნაწილია შეტყობინებისა და ანონიმური პირები მის ოჯახის წევრებსაც ემუქრებიან.
  • მისი თქმით, მსგავსი შინაარსის რამდენიმე შეტყობინება უცნობი პირებისგან მარტის თვეში მიიღო, თუმცა მოწერილები spam-ში იყო და ახლა აღმოაჩინა.



რას ამბობს ვიკა ბუკია?

ვიკა ბუკია მუქარის წერილებს თავის პროფესიულ საქმიანობას უკავშირებს, თუმცა, ამბობს, რომ ვერ იხსენებს კონკრეტულ გაშუქებას ან ფაქტს, რასაც შეიძლება მსგავსი შეტყობინება მოჰყოლოდა.

  • ტელეწამყვანი მიიჩნევს, რომ მუქარის მესიჯების გაგზავნის მიზანი ჟურნალისტების დაშინების მცდელობა და ამ გზით, სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლების შეზღუდვაა.
  • „ვფიქრობ, რომ ამას დამნაშავეთა დაუსჯელობა ახალისებს. მინდა შეიქმნას პრეცენდენტი, რომ ამ ტიპის მუქარებს მოჰყვეს რეაგირება“. 

გამოხმაურება

ვიკა ბუკიას მიერ გავრცელებულ მუქარის შეტყობინებებს გამოეხმაურა კოალიცია მედიის ადვოკატირების და სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს სწრაფი და ეფექტური გამოძიებიებისკენ მოუწოდა.

  • „ჟურნალისტებსა და სხვა მედია აქტორებზე თავდასხმასა და მათ დაშინებას გარდაუვალი მსუსხავი ეფექტი აქვს გამოხატვის თავისუფლებაზე. ეს ეფექტი კიდევ უფრო მძაფრია, თუ თავდასხმებისა და დაშინების ფაქტებს თან ახლავს დამნაშავეთა დაუსჯელობა“ - აცხადებს მედიაკოალიცია

ვიკა ბუკიას უკვე დაუკავშირდნენ შინაგან საქმეთა სამინისტროდან და სპეციალური საგამოძიებო სამსახურიდან და ორივე უწყებაში გამომძიებელს დღეს შეხვდება.
კატეგორია - საქართველო
ბათუმის სასამართლომ არ დააკმაყოფილა აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლის ყოფილი დირექტორის, ნათია საჩივარი ტელეკომპანიის წინააღმდეგ. კაპანაძე სასამართლოს გადაწყვეტილებას პოლიტიკურად მოტივირებულს უწოდებს.

რა ხდება?

6 მაისს, სამწლიანი განხილვის შემდეგ, ბათუმის საქალაქო სასამართლომ გამოაცხადა გადაწყვეტილება საქმეზე, ნათია კაპანაძე აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლის წინააღმდეგ.

მოსამართლე ჯუმბერ ბეჟანიძემ არ დააკმაყოფილა ტელეკომპანიის ყოფილი დირექტორის სარჩელი, სადაც ის ითხოვდა:

  • მაუწყებლის ბორდის მხრიდან მის მიმართ გამოცხადებული უნდობლობის საკითხზე მიღებული გადაწყვეტილების ბათილად ცნობას.
  • თანამდებობაზე აღდგენას.
  • იძულებითი განაცდური ხელფასის ანაზღაურებას.
  • დირექტორის პოზიციაზე გამოცხადებული კონკურსის ბათილად ცნობას.

კონტექსტი

ნათია კაპანაძე, აჭარის ტელევიზიისა დირექტორობიდან მრჩეველთა საბჭომ იმპიჩმენტის წესით თანამდებობიდან 2019 წლის 19 აპრილს გადააყენა.

იმპიჩმენტის ინიციატორები გიგა ჩხარტიშვილი და ირაკლი დარცმელიძე სხვადასხვა საკითხთან ერთად ნათია კაპანაძეს ედავებოდნენ:

  • „მისი დირექტორობის დროს მაუწყებლის რეიტინგის შემცირებას.“ 
  • „რომ ის არ თანამშრომლობდა მრჩეველთა საბჭოს წევრებთან და მათთან ურთიერთობას ტელევიზიის თანამშრომლებსაც უკრძალავდა.“
  • „რომ ტელევიზიაში არ სრულდებოდა პრიორიტეტები და გარკვეული საკითხები კანონის გვერდის ავლით წყდებოდა.“

2019 წლის 30 აპრილს ნათია კაპანაძემ, მაუწყებლის წინააღმდეგ სარჩელი შეიტანა.

სასამართლოს არგუმენტები

2019 წელს, აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლის ბორდმა კაპანაძის იმპიჩმენტის საფუძვლად 17 საკითხი მოიყვანა.
სასამართლომ მათგან სამი გაიზიარა:

  1. თანამშრომლების შრომითი ანაზღაურების მოუწესრიგებლობის საკითხი.
  2. ბიუჯეტის არამიზნობრივი ხარჯვა - რაშიც იგულისხმება აჭარის რადიოს ინტერნეტიზაციის გამოყოფილი თანხების სხვა გამოწვევებისთვის დახარჯვა.
  3. პროგრამული პრიორიტეტების შეუსრულებლობა, რასაც ებმის რეიტინგის საკითხი.

„ყველა დანარჩენ ცილისწამებაზე, მაგალითად, ფინანსების მართვაზე, ხელშეკრულებების გაფორმებაზე, რაც პრინციპულად მნიშვნელოვანი იყო დავისთვის, მოსამართლემ თქვა, რომ არ იზიარებს მრჩეველთა საბჭოს შეფასებებს“ - ამბობს კაპანაძე.

ნათია კაპანაძის არგუმენტები

აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებლის ყოფილი დირექტორი სასამართლოს გადაწყვეტილებას პოლიტიკურად მოტივირებულს მოსამართლის არგუმენტებს კი აბსურდულს უწოდებს, რადგან:

  • „შეუძლებელია, ერთ დღეში შესრულდეს პროგრამული პრიორიტეტები, განსაკუთრებით, აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებელის შემთხვევაში, რადგან ადამიანური და ტექნიკური რესურსები უნდა გადაეწყოს მრჩეველთა საბჭოს მიერ დადგენილ შინაარსზე“
  • სამაუწყებლო ბადის გადაწყობა გრძელვადიანი პროცესია და ამის შესახებ მრჩეველთა საბჭოც ინფორმირებული იყო.
  • „სასამართლო პროცესზე არაერთხელ განვმარტეთ, რომ რეიტინგის ცვლილება, რომელიც იდგა მხოლოდ ფილმებზე და მექანიკურ პროდუქციაზე, იყო მოსალოდნელი. რადგან, ბადე შეიცვალა ყოველდღიური გადაცემებით“.
  • პროცესზე, მოსამართლემ არ გაიზიარა რეიტინგის მთვლელი კომპანიის სპეციალისტის არგუმენტიც იმის შესახებ, რომ ცვლილება სამაუწყებლო ბადეში შესაძლოა ხდებოდეს რეიტინგის ცვლილების მიზეზი.

6 მაისს გამოქვეყნებულ განცხადებაში საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია კაპანაძის საქმეზე სასამართლოს გადაწყვეტილებას „ხელისუფლების ინტერესებით ნაკარნახებს“ უწოდებს.

ნათია კაპანაძე აპირებს, საქმე სააპელაციო სასამართლოში გაასაჩივროს და გამოიყენოს „ყველა შიდა და საერთაშორისო ბერკეტი, მაუწყებლის და სარედაქციო დამოუკიდებლობის მნიშვნელობაზე სასაუბროდ“.

„არა იმიტომ, რომ მჯერა, პოლიტიკურად მოტივირებული გადაწყვეტილების შეცვლის, არამედ იმიტომ, რომ, როგორც მოქალაქემ საჯარო პასუხისმგებლობის მატარებელმა, საზოგადოების წინაშე ჩემი ვალდებულებები სრულად შევასრულო.“ - ამბობს ნათია კაპანაძე.
კატეგორია - საქართველო
თბილისის საქალაქო სასამართლომ, "რუსთავი 2-ის" საინფორმაციო სამსახურის უფროსის თანამდებობიდან ნოდარ მელაძის გათავისუფლება უკანონოდ სცნო, ბრძანება გააუქმა და ტელეკომპანიას კომპენსაციის სახით 80 000 ლარის გადახდა დააკისრა.

რუსთავის 2-ის საინფორმაციო სამსახურის ყოფილი უფროსის, ნოდარ მელაძის, ინტერესების დამცველი იურისტი თეო ზაქარაშვილი ამბობს, რომ სასამართლოში ორ-წლიანი დავის შემდეგ მათი ძირითადი მოთხოვნები დაკმაყოფილებულია.

ნოდარ მელაძე სასამართლოს გზით ითხოვდა:
  • მისი გათავისუფლების ბრძანების ბათილად ცნობას
  • განაცდურის ანაზღაურებას
  • სამსახურში აღდგენას
  • დამატებითი კომპენსაციის განსაკუთრებული წესით გამოთვლას

“2-წლიანი დავის შემდეგ, ჩვენ დავამტკიცეთ, რომ ბოლო წუთამდე ჩემს მოვალეობას კეთილსინდისიერად ვასრულებდი და გათავისუფლება მოხდა გამოგონილი მიზეზით, ჰოდა ეს ბრძანება გაუქმებულია”, - წერს მელაძე.

მოსამართლემ არ დააკმაყოფილა მოთხოვნა კომპენსაციის გაანგარიშების განსაკუთრებული წესის შესახებ. “საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოს” იურისტი ამ საკითხზე სასამართლოს დასაბუთებულ გადაწყვეტილებას დაელოდება და, ამბობს, რომ, სავარაუდოდ, ამ ნაწილს გაასაჩივრებს.

თეო ზაქარაშვილის ინფორმაციით, არ დაკმაყოფილდა მოთხოვნა აღდგენის ნაწილშიც და სანაცვლოდ სასამართლომ ტელეკომპანიას ნოდარ მელაძისთვის კომპენსაცია დააკისრა. 

კონტექსტი

ნოდარ მელაძე, რომელიც ამჟამად “ტვ პირველის” საინფორმაციო სამსახურის უფროსია, 2019 წლის აგვისტოში “რუსთავი 2-დან” “სამსახურეობრივი მოვალეობის უხეში დარღვევის გამო” გაათავისუფლეს.
  • "რუსთავი 2-ში" ცვლილებები მას შემდეგ დაიწყო, რაც 2019 წლის 18 ივლისს სტრასბურგის სასამართლომ ძალაში დატოვა საქართველოს უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილება, არხის მფლობელად ქიბარ ხალვაშის ცნობის შესახებ.
  • მფლობელის შეცვლის შემდეგ, გენერალური დირექტორის, ნიკა გვარამიას ადგილი პაატა სალიამ დაიაკავა.
  • შედეგად, ტელევიზია, პროტესტის ნიშნად, თანამშრომლების დიდმა ნაწილმა დატოვა.
კატეგორია - საქართველო
ორგანიზაციის, “რეპორტიორები საზღვრებს გარეშე”, ანგარიშით, საქართველომ პრესის თავისუფლების ინდექსში მე-60-დან 89-ე ადგილზე გადაინაცვლა.

“ოფიციალური ჩარევა ძირს უთხრის პრესის თავისუფლების გაუმჯობესების ძალისხმევას. 2021 წელს ქვეყანამ ჟურნალისტებზე ფიზიკური შეურაცხყოფის უპრეცედენტო რაოდენობა ნახა”- წერს RSF.

რატომ არის მნიშვნელოვანი? პრესის თავისუფლება დემოკრატიის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი განმსაზღვრელი ფაქტორია. “რეპორტიორები საზღვრებს გარეშე” კი თავის შეფასებაში მიუთითებს, რომ ეს თავისუფლება კიდევ უფრო გაუარესებულია და საქართველო ამ კუთხით ისევ პრობლემურ ქვეყნებს შორისაა.

რა უნდა ვიცოდეთ? “რეპორტიორიები საზღვრებს გარეშე” (RSF) ყოველწლიურად აქვეყნებს მსოფლიოს ქვეყნებში პრესის თავისუფლების ამსახველ ინდექსს. ორგანიზაცია შეფასებისას პოლიტიკური, ეკონომიკური, სამართლებრივი, სოციალური და უსაფრთხოების მაჩვენებლებით ხელმძღვანელობს.

RSF-ის შეფასებით მედია ლანდშაფტი საქართველოში:

  • მრავალფეროვანია და, ამავე დროს, მძიმედ პოლარიზებული.
  • მედიის მფლობელები ხშირად ერევიან სარედაქციო შინაარსის კონტროლში.
  • ბეჭდური მედიის მკითხველი იკლებს, იზრდება ონლაინ ახალი ამბების აუდიტორია და ძლიერდება რეგიონული და სათემო რადიოსადგურები.

პოლიტიკური ინტერესები

  • დიდი მედიასაშუალებები ზოგადად იცავენ თავიანთი მფლობელების ინტერესებს, რომლებსაც ხშირად აქვთ მჭიდრო კავშირები პოლიტიკურ ლიდერებთან.
  • ხელისუფლება ერევა სახელმწიფო მედიაში და მედიის კრიტიკას პასუხობს ცენზურით, რეიდებითა და დაშინებით.

სამართლებრივი პრობლემები

  • მთავრობამ ნათლად აჩვენა თავისი მიზანი, გააკონტროლოს დამოუკიდებელი რადიოები და სატელევიზიო ქსელები ელექტრონული კომუნიკაციების კანონის ცვლილების გზით.
  • სასამართლოები ეცადნენ წყაროს კონფიდენციალობაზე თავდასხმას, მიუხედავად იმისა, რომ გამოხატვის თავისუფლების შესახებ კანონი მის გარანტიას იძლევა.

სარეკლამო ბაზრის განუვითარებლობა და დაფინანსების პრობლემა

სარეკლამო ბაზარი არასაკმარისად განვითარებულია ბეჭდურ და ონლაინ პრესაში, რომლებსაც ძირითადად აფინანსებენ დონორები, როგორც წესი, დასავლეთიდან.

საკითხები, რომლებიც გავლენას ახდენს გაშუქებაზე

  • ქართული საზოგადოება გამოირჩევა ძლიერი სოციალური დაძაბულობით გარკვეულ საკითხებზე, რაც გავლენას ახდენს ჟურნალისტურ გაშუქებაზე.
  • ეს თემები მოიცავს რელიგიას, ლგბტ უფლებებს და რუსეთის გავლენას.
  • გავლენიანი სოციალური ფიგურები, როგორებიცაა მართლმადიდებელი სამღცდელოების წევრები, ელექტრონულად კონტროლდებიან უსაფრთხოების სამსახურების მიერ, ამით ირღვევა ჟურნალისტების კონფიდენციალური წყაროს დაცულობა.

უპრეცედენტო თავდასხმა მედიაზე

  • ხშირია სიტყვიერი თავდასხმები და ფიზიკური შეურაცხყოფა ჟურნალისტებზე. აგრესორებს შორის არიან ხელისუფლების მაღალჩინოსნები, განსაკუთრებით საარჩევნო კამპანიის დროს.
  • უპრეცენდენტო უკუსვლა იყო 2021 ივლისში 50 რეპორტიორზე თავდასხმა უსაფრთხოების ძალების თვალწინ.
  • მოვლენის გამოძიებაში გამჭვირვალობისა და პროგრესის არარსებობა აჩვენებს იმ დაუსჯელობას, რომლითაც სარგებლობენ ჟურნალისტების მიმართ დანაშაულის ჩამდენი პირები.
კატეგორია - საქართველო
გადაცემა „ახალი კვირის“ წამყვანი იმედა დარსალია და ჟურნალისეტები - სოფო ზედელაშვილი და თამთა ჯანაძე საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა სამსახურიდან გაათავისუფლა.


იმედა დარსალიას თქმით, გათავისუფლების შესახებ შეტყობინება დღეს მიიღეს. დირექტორის ხელმოწერილ ბრძანებაში, მათი გათავისუფლების მიზეზად, „დაუსაბუთებელი და ცრუ განცხადებების“ გავრცელებაა დასახელებული.

მაუწყებლის დირექტორი ჩვენს ზარებს და შეტყობინებებს არ პასუხობს.

იმედა დარსალია ამბობს, რომ ბრძოლას ბოლომდე აპირებენ, უახლოეს დღეებში პრესკონფერენციას გამართავენ და დეტალებზე იქ ისაუბრებენ.

“პირველი არხის” სამივე გათავისუფლებული ჟურნალისტის უფლებებს „საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველო“ იცავს.

კონტექსტი

  • საქართველოს საზოგადოებრივი მაუწყებლის “პირველი არხის” წამყვანი და 2 ჟურნალისტი მაუწყებელში ცენზურისა და ე.წ შავი სიების არსებობაზე რამდენიმე თვეა საუბრობენ.
  • პირველი არხი ბრალდებებს მის წინააღმდეგ მიმდინარე მიზანმიმართულ კამპანიას უწოდებდა.
  • 25 მარტს ჟურნალისტებმა პრესკონფერენცია გამართეს და ე.წ. „შავი სია“ გაასაჯაროეს.

ვრცლად ამ თემაზე: