9 ნოემბერს, მედიასაშუალებების ნაწილმა გაავრცელა მცდარი ინფორმაცია, რომ უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარე ნინო გვენეტაძე თანამდებობიდან გადადგა. ზოგიერთ მათგანს მასალა ამ დრომდე არ შეუსწორებია.

Pia, ghn.ge, Euronews.ge, news.ge -მცდარი ინფორმაცია ფაქტის სახით ამ სააგენტოებმა გაავრცელეს.

“უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარე ნინო გვენეტაძემ თანამდებობა დატოვა. ამის შესახებ ინფორმაციას imedinews.ge ავრცელებს” - ვკითხულობდით Ghn-ის სიახლეში. წყაროდ მითითებულ Imedinews-ს ინფორმაცია ვარაუდის სახით ეწერა და არა ფაქტად. თავისმხრივ, Imedinews საზოგადოებრივი მაუწყებლის საიტს ეყრდნობოდა, რომელსაც ასევე არ გაუვცელებია ინფორმაცია ფაქტად.

Imedinews: „საქართველოს უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარემ ნინო გვენეტაძემ შესაძლოა, თანამდებობა დატოვოს.ამის შესახებ 1tv იუწყება“.

1tv.ge: „საქართველოს უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარემ ნინო გვენეტაძემ შესაძლოა, თანამდებობა დატოვოს. პირველი არხის ინფორმაციით, ამის მიზეზი სავარაუდოდ მოსამართლეთა უვადო დანიშვნასთან დაკავშირებული პრობლემა გახდება“.

Euronews.ge და news.ge კი საერთოდ არ ჩანდა, წყარო, რომელზე დაყრდნობითაც მედიასაშუალებები გვენეტაძის გადადგომის შესახებ ინფორმაციას ფაქტის სახით ავრცელებდნენ.

Ghn.ge-ზე და Euronmews.ge-ზე სიახლე ამ დრომდე არ შესწორებულა. Pia-მ და News.ge-მ კი მცდარი ინფორმაციის შემცველი სიახლეები მოგვიანებით წაშალეს, მაგრამ ისე, რომ არსად მიუთითებია, თავდაპირველად გავრცელებული ინფორმაციის არაზუსტობის შესახებ. ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის მეხუთე პრინციპი შესწორების სტანდარტს ეხება. ამ პრინციპის განმარტებებში აღნიშნულია: “ამ მუხლით ჟურნალისტები და რედაქტორები პასუხისმგებლობას იღებენ, რომ პატიოსნად განაცხადონ არაზუსტი ინფორმაციის გამოქვეყნების შესახებ და შეასწორონ ის. მიუღებელია შესწორება იმგვარად, რომ თავიდან გაკეთდეს სიუჟეტი ან სტატია, სადაც არაზუსტ ინფორმაციას ჩაენაცვლება ზუსტი ინფორმაცია, მაგრამ არ იქნება გაცხადებული უკვე დაშვებული შეცდომის შესახებ”. საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭოს მიერ ქარტიის მეხუთე მუხლზე (შესწორება) მიღებული გადაწყვეტილებების პრაქტიკა აჩვენებს, რომ ის ინფორმაცია, რომელიც მცდარი იყო, აღარ უნდა იძებნებოდეს ინტერნეტსივრცეში. არსებობს მეორე ვარიანტიც, სტატია შესაძლოა იძებნებოდეს ძველი ფორმით, ახალი მასალის ბმული, რომელიც ასწორებს ძველ სტატიას, აუცილებლად უნდა იყოს ძველშიც მითითებული, რადგან მკითხველს შეეძლოს ზუსტი ინფორმაციის მიღება. გარდა ამისა, მნიშვნელოვანია მითითება, რომ მასალა ჩასწორებულია, მედიამ აუდიტორიას უნდა აუხსნას, რა და რატომ ჩაასწორა.

ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის პირველ პრინციპში აღნიშნულია: ჟურნალისტმა პატივი უნდა სცეს სიმართლეს და საზოგადების უფლებას – მიიღოს ზუსტი ინფორმაცია. ამავე მუხლის განმარტებაში კი აღნიშნულია: „უნდა ჩანდეს ჟურნალისტის მცდელობა, რომ მან საზოგადოების მიმართ გამოიჩინა პატივისცემა და ბოლომდე გადაამოწმა ფაქტები, რათა გამოექვეყნებინა სიმართლე და ზუსტი ინფორმაცია.ზუსტ ინფორმაციად, შეთანხმების თანახმად, ჩაითვლება ორ წყაროსთან გადამოწმებული ინფორმაცია, რომელშიც იდენტიფიცირებულია ადამიანი, ადგილი, მოვლენა – ვისაც და რასაც ეხება ინფორმაცია".

9 ნოემბერს, მედიასაშუალებების ნაწილმა გაავრცელა მცდარი ინფორმაცია, რომ უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარე ნინო გვენეტაძე თანამდებობიდან გადადგა. ზოგიერთ მათგანს მასალა ამ დრომდე არ შეუსწორებია.

Pia, ghn.ge, Euronews.ge, news.ge -მცდარი ინფორმაცია ფაქტის სახით ამ სააგენტოებმა გაავრცელეს.

“უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარე ნინო გვენეტაძემ თანამდებობა დატოვა. ამის შესახებ ინფორმაციას imedinews.ge ავრცელებს” - ვკითხულობდით Ghn-ის სიახლეში. წყაროდ მითითებულ Imedinews-ს ინფორმაცია ვარაუდის სახით ეწერა და არა ფაქტად. თავისმხრივ, Imedinews საზოგადოებრივი მაუწყებლის საიტს ეყრდნობოდა, რომელსაც ასევე არ გაუვცელებია ინფორმაცია ფაქტად.

Imedinews: „საქართველოს უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარემ ნინო გვენეტაძემ შესაძლოა, თანამდებობა დატოვოს.ამის შესახებ 1tv იუწყება“.

1tv.ge: „საქართველოს უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარემ ნინო გვენეტაძემ შესაძლოა, თანამდებობა დატოვოს. პირველი არხის ინფორმაციით, ამის მიზეზი სავარაუდოდ მოსამართლეთა უვადო დანიშვნასთან დაკავშირებული პრობლემა გახდება“.

Euronews.ge და news.ge კი საერთოდ არ ჩანდა, წყარო, რომელზე დაყრდნობითაც მედიასაშუალებები გვენეტაძის გადადგომის შესახებ ინფორმაციას ფაქტის სახით ავრცელებდნენ.

Ghn.ge-ზე და Euronmews.ge-ზე სიახლე ამ დრომდე არ შესწორებულა. Pia-მ და News.ge-მ კი მცდარი ინფორმაციის შემცველი სიახლეები მოგვიანებით წაშალეს, მაგრამ ისე, რომ არსად მიუთითებია, თავდაპირველად გავრცელებული ინფორმაციის არაზუსტობის შესახებ. ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის მეხუთე პრინციპი შესწორების სტანდარტს ეხება. ამ პრინციპის განმარტებებში აღნიშნულია: “ამ მუხლით ჟურნალისტები და რედაქტორები პასუხისმგებლობას იღებენ, რომ პატიოსნად განაცხადონ არაზუსტი ინფორმაციის გამოქვეყნების შესახებ და შეასწორონ ის. მიუღებელია შესწორება იმგვარად, რომ თავიდან გაკეთდეს სიუჟეტი ან სტატია, სადაც არაზუსტ ინფორმაციას ჩაენაცვლება ზუსტი ინფორმაცია, მაგრამ არ იქნება გაცხადებული უკვე დაშვებული შეცდომის შესახებ”. საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭოს მიერ ქარტიის მეხუთე მუხლზე (შესწორება) მიღებული გადაწყვეტილებების პრაქტიკა აჩვენებს, რომ ის ინფორმაცია, რომელიც მცდარი იყო, აღარ უნდა იძებნებოდეს ინტერნეტსივრცეში. არსებობს მეორე ვარიანტიც, სტატია შესაძლოა იძებნებოდეს ძველი ფორმით, ახალი მასალის ბმული, რომელიც ასწორებს ძველ სტატიას, აუცილებლად უნდა იყოს ძველშიც მითითებული, რადგან მკითხველს შეეძლოს ზუსტი ინფორმაციის მიღება. გარდა ამისა, მნიშვნელოვანია მითითება, რომ მასალა ჩასწორებულია, მედიამ აუდიტორიას უნდა აუხსნას, რა და რატომ ჩაასწორა.

ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის პირველ პრინციპში აღნიშნულია: ჟურნალისტმა პატივი უნდა სცეს სიმართლეს და საზოგადების უფლებას – მიიღოს ზუსტი ინფორმაცია. ამავე მუხლის განმარტებაში კი აღნიშნულია: „უნდა ჩანდეს ჟურნალისტის მცდელობა, რომ მან საზოგადოების მიმართ გამოიჩინა პატივისცემა და ბოლომდე გადაამოწმა ფაქტები, რათა გამოექვეყნებინა სიმართლე და ზუსტი ინფორმაცია.ზუსტ ინფორმაციად, შეთანხმების თანახმად, ჩაითვლება ორ წყაროსთან გადამოწმებული ინფორმაცია, რომელშიც იდენტიფიცირებულია ადამიანი, ადგილი, მოვლენა – ვისაც და რასაც ეხება ინფორმაცია".

6 ნოემბერს „ობიექტივის“ გადაცემა „ღამის სტუდიაში“ სტუმრებისა და წამყვანის მხრიდან ისმოდა სიძულვილის ენა, ჰომოფობია და სექსისტური გამონათქვამები. „მამათმავლობა და დედათმავლობა ეს არის დაავადება, ეს არის ფსიქიკის დაავადება, ხშირად ეს არის გენეტიკის და ფსიქიკის დაავადება ერთად, მაგრამ ნებისმიერ შემთხვევაში ეს არის დაავადება. ეს არ არის სიკეთე, ეს არის ძალიან ცუდი და ეს დაავადება საჭიროებს მკურნალობას. მინდა გითხრათ, რომ 1991 წლამდე, მთელი მსოფლიოს მედიცინა ასე ფიქრობდა. მერე ამერიკის ორგანიზაციებმა დაიწყეს ლაპარაკი, რომ ეს დაავადება არ არის და ბოლოს იმდენი ქნეს, რომ მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციამ თქვა, რომ არ არის დაავადება. მაგრამ ექიმების ნახევარზე მეტი დღესაც თვლის, რომ დაავადებაა. უბრალოდ, ყველა ამას ღიად ვერ ამბობს, მაგრამ ექიმების მესამედი მაინც ღიად ამბობს, რომ ეს დაავადებაა. ახლა, ვილაპარაკოთ, რომ დაავადება კარგია, ეს არის ბოდვა“ - ამბობს გადაცემის სტუმარი დავით თარხან-მოურავი და ამატებს, რომ ეს ადამიანები „ჩაგრულის ნიღაბს“ ამოფარებული მტრები არიან, სინამვდილეში მათ უფლებებს არავინ არღვევს, მათი მიზანი ამგვარი ცხოვრების წესის პროპაგანდა და საზოგადოებისთვის თავსმოხვევაა, ამ ყველაფრის შედეგად, მისი აზრით, ბევრ ახალგაზრდას დაუმახინჯდა ფსიქიკა და დაიწყო „უკუღმართულად აზროვნება“. გადაცემის წამყვანი არათუ ეწინააღმდეგება სტუმრის მიერ გამოთქმულ ჰომოფობიას, არამედ ეთანხმება კიდეც მას. გადაცემის სტუმარი ამ თემას პოლიტიკური ქულების დასაწერადაც იყენებს და მოუწოდებს აუდიტორიას, „პატრიოტთა ალიანსს“ მხარი დაუჭირონ, რადგან ეს პოლიტიკური ჯგუფი, ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ, „ლგბტ პროპაგანდის“ ამკრძალავ კანონს მიიღებს. გარდა ჰომოფობისაა, ეთერში ისმის სექსისტური განცხადებებიც. დავით თარხან-მოურავი: არ უნდა ცდილობდეს საბავშვო ბაღი და სკოლა პატარა გოგონაში, მანდილოსანში აღზარდოს სურვილი იყოს ბეტონის ჩამსხმელი მშენებელი. ეს იდიოტობაა. წამყვანი: და ბიჭი თამაშობდეს თოჯინებით და დედოფალებით. თახრან-მოურავი: ეს სისულელეა ყველაფერი. მანდილოსანმა მანდილზე უარი არ უნდა თქვას. და მამაკაცმა კაცობაზე უარი არ უნდა თქვას.

8 საათიანი „მოამბე“ აუდიტორიას მერობის კანდიდატების ხედვებს პერიოდულად აცნობს. 3 ოქტომბერს ამგვარი სიუჟეტი თბილისის მერობის დამოუკიდებელი კანდიდატის, ალეკო ელისაშვილის შესახებ გავიდა.

„იმაზე, რისი მოგვარებაც სურს, საუბრობს ყველგან, ყველაზე მეტს კი პოტენციურ ამომრჩევლებთან შეხვედრისას, თუმცა სტაჟიანმა ჟურნალისტმა და უკვე პოლიტიკოსმა იცის, რომ წინასაარჩევნო შეხვედრების მედალს ორი მხარე აქვს, ერთი, როცა კონკურენტების უფრო სჯერათ, ვიდრე შენი და მეორე, როცა პირიქით, მეტად გენდობიან“ - ჟურნალისტის ამ ტექსტს ადევს კადრები 19 სექტემბრის შეხვედრიდან, სადაც ქართული ოცნების“ შტაბის წევრები მაშინ მივიდნენ, როცა კანდიდატი ჟურნალისტს ინტერვიუს აძლევდა. „ქართული ოცნების“ შტაბის წევრმა და დიდუბის გამგებლის მოადგილემ ელისაშვილს ტყუილების გავრცელებაში დასდეს ბრალი.

„ველოდები, რომ ჩემმა შვილებმა ირბინონ და ითამაშონ, აი ეს მამაკაცი (ელისაშვილი) ტყუილს ამბობს, რომ კორპუსი შენდებაო“ - ისმის 3 ოქტომბრის სიუჟეტში „ქართული ოცნების“ შტაბის წევრის ხმაც.


საზოგადოებრივი მაუწყებლის ჟურნალისტის ტექსტიდან ისე იკვეთებოდა, თითქოს ელისაშვილს რიგითი ამომრჩევლები შეხვდნენ და მათ დასდეს ბრალი ტყუილების ტირაჟირებაში. მასალაში ჟურნალისტს არ აღუნიშნავს, რომ ისინი „ქართული ოცნების“ შტაბის წევრები იყვნენ.

ის, რომ 19 სექტემბრის ინციდენტის მონაწილეები არა რიგითი, უპარტიო ამომრჩევლები, არამედ თავად მმართველი გუნდის შტაბის წევრები და გამგებლის მოადგილე იყვნენ, დასტურდება ვიდეოდან, რომელიც ელისაშვილის შტაბმა გაავრცელა.

29 სექტემბერს თბილისის საკრებულოს უმრავლესობის გადაწყვეტილებით, თავისუფლების მოედანზე, სადაც “პანორამა თბილისის” სასტუმრო უნდა აშენდეს, მიწისქვეშა ავტოსადგომის განსათავსებლად მიწის ნაკვეთს ფუნქციური ზონის სტატუსი შეეცვალა, თაბორის მთაზე 4 700 მ2 ფართობის მიწას კი რეკრეაციული სტატუსი “თაბორი რიზორთსის” სასარგებლოდ მოეხსნა. „თანაინვესტირების ფონდი“, რომელიც პროექტ “პანორამა თბილისსა” და “თაბორი რიზორთს” ახორციელებს, ყოფილ პრემიერ-მინისტრთან, ბიძინა ივანიშვილთანაა დაკავშირებული.

საზოგადოებრივი მაუწყებლის დღის მთავარ საინფორმაციო გამოშვებებში 29 სექტემბრიდან 3 ოქტომბრის ჩათვლით, თემაზე მომზადებულ ზოგიერთ სიუჟეტში „თანაინვესტირების ფონდთან“ ბიძინა ივანიშვილის კავშირი საერთოდ არ აღნიშნულა, ზოგში კი იკვეთებოდა განსახორციელებელი პროექტების პოზიტიურ ჭრილში გაშუქება.

“დღევანდელ სხდომაზე განხილვის საგანი ორი ლოკაციისთვის ლანდშაპტურ-რეკრეაციული სტატუსის შეცვლა იყო. იმის მიუხედავად, რომ დეპუტატებს კონკრეტული ტერიტორიების კონკრეტული კომპანიებისთვის გადაცემის საკითხზე არ უმსჯელიათ, სწორედ ამ მიმართულებით კეთდებოდა ყველაზე ხმაურიანი და პოლიტიკური განცხადებები საგნობრივ დებატებზე მეტად”, - ასე წარადგინა ჟურნალისტმა 29 სექტემბერს ეთერში გასული სიუჟეტი.

მასალაში ჟურნალისტი მაყურებელს ოპოზიციის მოსაზრებას აცნობდა, რომ ცვლილებები „თანაინვესტირების ფონდის“ პროექტსა და ბიძინა ივანიშვილთან ასოცირებულ კომპანიას უკავშირდებოდა. სიუჟეტის დასრულების შემდეგ კი, ეთერში მასალის ავტორი ჩაერთო და მაყურებელს დაგეგმილი სამუშაოების შესახებ უამბო.

სიუჟეტში არ მოხვდა საქართველოს პარლამენტის წევრის და თბილისის მერობის კანდიდატის ელენე ხოშტარიასა და ასევე თბილისის მერობის კანდიდატის, ზაალ უდუმაშვილის პოლიციის ძალით გაყვანის შესახებ ინფორმაცია.



ამავე გამოშვებაში ამ მასალას მოსდევდა სიუჟეტი თბილისში პარკირების პრობლემის მოგვარებაზე, რომლის წარდგენისას წამყვანმა საკრებულოს მიერ თავისუფლების მოედანზე მიწის ნაკვეთისთვის სტატუსის შეცვლა პოზიტიურ კონტექსტში წარმოაჩინა: “პროექტი, რომელიც დღეს პროტესტის მიზეზი გახდა, თბილისის ერთ-ერთი მთავარი გამოწვევის - პარკირების პრობლემის გადაჭრას გულისხმობს”. თავად სიუჟეტში მიწისთვის სტატუსის შეცვლას აღარ შეხებიან და მხოლოდ მერობის კანდიდატების ხედვები აჩვენეს პარკირების პრობლემის მოგვარებასთან დაკავშირებით.

2 ოქტომბერსაც “თანაინვესტიორების ფონდის” პროექტი დადებით კონტექსტში გაშუქდა, გარდა ამისა, ბიძინა ივანიშვილის კავშირზე არაფერი თქმულა. სტატუსშეცვლილ მიწებზე საინფორმაციო გამოშვებაში ორი სიუჟეტი გავიდა.

პირველი მასალა მიწისთვის სტატუსის შეცვლაზე თბილისის მერიასთან “ნაციონალური მოძრაობის” აქციას შეეხებოდა, მეორე სიუჟეტი კი, რომელიც თითქმის ხუთ წუთს გაგრძელდა, განსახორციელებელი პროექტების სიკეთეებზე საუბარს დაეთმო.



მასალიდან ვიგებთ, რომ “მშენებარე პარკინგის სივრცე ორჯერ აღემატება სასტუმროსთვის საჭირო მანქანების რაოდენობას და დამატებითი ავტოსადგომიც, სასტუმროს კუთვნილი ტერიტორიის მსგავსად, საზოგადო მოხმარებისთვის იქნება განკუთვნილი. ადგილის 1 ლარად გადაცემას კი ინვესტორი მილიონი ლარის დახარჯვის სანაცვლოდ ითხოვს”.

სტატუსშეცვლილ მიწებზე მასალები “მოამბის” მთავარ გამოშვებებში 30 სექტემბერს და 3 ოქტომბერსაც გავიდა. ზემოთგანხილული სიუჟეტებისგან განსხვავებით, ამ მასალებში ბიძინა ივანიშვილის კავშირი თანაინვესტირების ფონდსა და მიწისთვის სტატუსის შეცვლასთან დაკავშირებით აღნიშნული იყო (ოპოზიციური პარტიების წარმომადგენელთა კომენტარებში) და არ შეინიშნებოდა „თანაინვესტირების ფონდისა“ და განსახორციელებელი პროექტების პოზიტიური გაშუქება.

3 ნოემბერს, მარტვილის ერთ-ერთ სკოლაშიმომხდარ ინციდენტს, რომლის დროსაც ლგბტ თემის მიმართ განსხვავებული დამოკიდებულების გამო მოსწავლეებმა იჩხუბეს, “რუსთავი 2-ის“ დღის მთავარ საინფორმაციო გამოშვებაში თითქმის 6 წუთიანი სიუჟეტი მიეძღვნა. მასალის მიხედვით, მოსწავლეებს შორის დაპირისპირება მას შემდეგ დაიწყო, რაც სამოქალქო განათლების გაკვეთილზე გურამ კაშიას მიერ სამკლაურის გაკეთებას განიხილავდნენ. ერთ-ერთმა მოსწავლემ გაკვეთილის მსვლელობისას აღნიშნა, რომ ის ფეხბურთელის ქმედებას არ მიესალმება, რადგან ამით, ლბგტ თემის პროპაგანდა მოხდა. მისივე თქმით, ამ განხილვის გამო, გაკვეთილების შემდეგ მას თანაკლასელებმა სცემეს. გაუგებარი დარჩა, რა პრინციპით დაფარა „კურიერმა“ ინციდენტში მონაწილება ბავშვი - ინტერვიუებში არასრულწლოვნის სახე დაფარული იყო, თუმცა ზოგად კადრებში ის დაუფარავად ჩანდა, შესაბამისად, იდენტიფიცირება მარტივად შეიძლებოდა. დაფარვის მიუხედავად, ასევე მარტივად იდენტიფიცირებადი იყვნენ მოსწავლის ოჯახის წევრებიც.

ბავშვთა საკითხების გაშუქების სახელმძღვანელო წესებში აღნიშნულია: „ბავშვის დაფარვა საჭიროა მხოლოდ მაშინ, როდესაც შესაძლებელია მას რა­იმე ტიპის ზიანი მიადგეს, მაგალითად, იძალადონ მასზე, გახდეს ბულინგის მსხვერპლი, მოხდეს მისი სტიგმატიზება, გარიყვა ან ნებისმიერი სახით გაუარეს­დეს მისი მდგომარეობა“.

გარდა ამისა, ბუნდოვანი დარჩა, რატომ არსებობდა ამ ამბის მიმართ იმდენად მაღალი საჯარო ინტერესი, რომ მას 6 წუთიანი სიუჟეტი დღის მთავარ საინფორმაციო გამოშვებაში დაეთმო. აღსანიშნავია, რომ ეს მასალა უკვე გაზიარდა ფეისბუკ გვერდზე - „ანტილიბერალური კლუბი“. კომენტარების ველში მომხმარებლები წერენ, რომ სკოლებში "ლგბტ პროპაგანდა" ხდება, ხოლო ის მოსწავლეები, ვინც "ლგბტ პროპაგანდას" არ ეთანხმებიან, იჩაგრებიან.

4 ოქტომბერს 9 საათიან კურიერში იმ არასრულწლოვნის იდენტიფიცირება მოხდა, რომელსაც თანაკლასელის მკვლელობაში მსხვერპლის ოჯახი სდებს ბრალს. საქმეზე გამოძიება ამ დრომდე არ დასრულებულა და შესაბამისად, საქმეს ჯერჯერობით არ ჰყავს არც ბრალდებული და არც მსჯავრდებული. ძიება თვითმკვლელობამდე მიყვანის მუხლით მიმდინარეობს.

სიუჟეტში არასრულწლოვანი მსხვერპლის ოჯახის წევრების მიერ მოხსენიებულია „მკვლელად“. ამგვარი კომენტარების ტირაჟირება ხელს უწყობს პირის დამნაშავედ წარმოჩენას მაშინ, როცა არათუ სასამართლოს გამამტყუნებელი განაჩენი არ არსებობს, არამედ პირი ბრალდებულადაც კი არ არის ცნობილი საქმეში. გარდა ამისა, ბავშვთა საკითხების გაშუქების ეთიკური სტანდარტების მიხედვით, „ბავშვის დაფარვა საჭიროა მაშინ, როდესაც შესაძლებელია მას რა­იმე ტიპის ზიანი მიადგეს, მაგალითად, იძალადონ მასზე, გახდეს ბულინგის მსხვერპლი, მოხდეს მისი სტიგმატიზება, გარიყვა ან ნებისმიერი სახით გაუარესდეს მისი მდგომარეობა“. ამავე სტანდარტის მიხედვით, დაუშვებელია მოწმე, ბრალდებული ან მსჯავრდებული ბავშვის იდენტიფიცირება.

„კურიერის“ სიუჟეტიდან ვიგებთ, რომ მოზარდის მკვლელობის საქმის გამოძიება ჭიანურდება, აგვიანებს ექსპერტიზის დასკვნებიც. ნაცვლად იმისა, რომ მთავარი აქცენტი სწორედ საგამოძიებო უწყებების პასუხისმგებლობაზე გაკეთებულიყო, მასალა ძირითადად იმაზე იყო აგებული, რომ მსხვერპლის ოჯახი იმ არასრულწლოვნის ოჯახის გასახლებას ითხოვს, რომელსაც ბავშვის მკვლელობას აბრალებს.

მასალა მომზადებულია UNICEF- ის მიერ დაფინანსებული პროექტის ფარგლებში - "ბავშვთა საკითხების ეთიკური გაშუქება მედიაში". პუბლიკაციაში გამოხატული მოსაზრებანი ეკუთვნის ავტორს და არ ასახავს გაეროს ბავშვთა ფონდის ოფიციალურ თვალსაზრისს .

„შიდსიანმა პატიმარმა ნემსი, რომელიც მას გაუკეთეს, ექიმს შეურჭო“ - ამ სათაურით ქვეყნდება გაზეთ „ახალ თაობაში“ ინტერვიუ უფლებადაცმველთა გაერთიანების თავმჯდომარესთან, ნიკოლოზ მჟავანაძესთან. მჟავანაძე ფონდ „ღია საზოგადოება - საქართველოს“ კვლევას ეხმიანება, სადაც მისი განმარტებით, აღნიშნულია, რომ ექიმების მიერ პატიმრების შემოწმებისას, ადგილზე სასჯელაღსრულების დაწესებულების თანამშრომლების ყოფნა, პრობლემაა. მჟავანაძე ფონდს სამინისტროს და მისი თქმით, ყველაზე წარმატებული მინისტრის, კახი კახიშვილის მიზანმიმართულ დისკრედიტაციაში ადანაშაულებს და ცდილობს მკითხველი დაარწმუნოს, რომ ექიმის უსაფრთხოებიდან გამომდინარე, რიგ შემთხვევებში დაწესებულების თანამშრომლის ადგილზე ყოფნა აუცილებელია. ამ არგუმენტის გასამყარებლად, მჟავანაძე ყვება, რომ იყო შემთხვევა, როცა „შიდსიანმა პატიმარმა ნემსი, რომელიც მას გაუკეთეს, ექიმს შეურჭო“. მჟავანაძეს არ დაუკონკრეტებია, როდის მოხდა ეს ფაქტი, ან საიდან იცის მან ამის შესახებ. ინფორმაცია არც ჟურნალისტს გადაუმოწმებია შესაბამის წყაროებთან (გადამოწმების მცდელობა მასალიდან არ ჩანს), მიუხედავად ამისა, ინტერვიუს ეს ნაწილი სათაურად არის გატანილი.

ინფორმაციის სანდოობა ეჭვს აჩენს, არ დასტურდება, ნამდვილად მოხდა თუ არა ამგვარი ფაქტი და არ ჩანს მისი გადამოწმების მცდელობა. გარდა ამისა, შესაძლოა, აივ/შიდსთან დაკავშირებული საკითხების ამგვარად გაშუქებამ ხელი შეუწყოს აივ დადებითი ადამიანების სტიგმატიზაციას.

“აივ ინფექციისა და ნარკოტიკის მოხმარებასთან დაკავშირებული საკითხების გაშუქება მედიაში” - ამ სახელმძღვანელო წესებში, რომელიც USAID-ის დაფინანსებით და “აივ პრევენციის პროექტის” ფინანსური და ტექნიკური მხარდაჭერით მომზადდა, აღნიშნულია:

„თავი აარიდეთ უარყოფით ქვეტექსტს: აივ/შიდსთან დაკავშირებული პუბლიკაციები აუცილებლად ადამიანის უფლებების დაცვაზე დაყრდნობით უნდა მომზადდეს. განსაკუთრებით მაშინ, როცა საუბარია მარგინალიზებულ ან მოწყვლად ჯგუფებზე. გამიჯნეთ ერთმანეთისგან ფაქტები და მოსაზრები: მოსაზრების ფაქტებთან აღრევის საფრთხემ შესაძლოა გამოიწვიოს დისკრიმინაციული ქმედებები. თავი აარიდეთ სენსაციური ენას. მნიშვნელოვანია ინფორმაციის გადამოწმება: განსაკუთრებული ყურადღება მივაქციოთ “გადამოწმების” პრინციპს“.

ონლაინგამოცემა geworld.ge-მ მორიგი ჰომოფობიური მასალა გამოაქვეყნა. მასალის მიხედვით, ადამიანებში გარკვეული თეორიების გამოყენებით იდეების ჩანერგვა და თავსმოხვევა ხდება. სტატიის მიხედვით, ჰომოსექსუალობასაც სწორედ ამ მეთოდებით გვინერგავენ ტვინში.

მასალაში ჰომოსექსუალობა ჰომოფობიური ტერმინოლოგიით - მამათმავლობითა და სექსუალური გადახრითაა მოხსენიებული. მასალის ავტორის აზრით, ამ “სექსუალურ გადახრას” ბიძგი მასმედიამ მისცა.

“როგორც, საერთოდ, ბევრ რამეს, ამ სექსუალურ გადახრასაც ბიძგი მასმედიამ მისცა. მედიასაშუალებებმა დაიწყეს ისეთი წერილების ბეჭდვა, რომელთა მიხედვითაც ჰომოსექსუალიზმის არსებობა ბუნებრივი მოვლენაა. ჩვენ ხომ არ ვკილავთ ძალიან ტანმაღალ ადამიანებს იმის გამო, რომ მათი განსხვავებულობა გენეტიკით არის განპირობებული? - არა. მაშასადამე, - წერდნენ ჟურნალისტები, - ასევე უნდა შევაფასოთ ჰომოსექსუალური მიდრეკილებაც“, - ვკთხულობთ geworld.ge-ზე.

მაშინ, როცა ჰომოსექსუალები საზოგადოებისგან ჩაგრულ ჯგუფს მიეკუთვნებიან, გამოცემა წერს, რომ პირიქით, საზოგადოების ეს ჯგუფი პრივილეგირებულია:

“წვერიანმა ქალკაცებმა, რომლებიც ელასტიკურ კოლჰოტებსადა მაქმანიან საცვლებში არიან გამოპრანჭულები (საინტერესოა, რომ ტერმინი “კრუჟევოიანინიფხავი აცვიაო“ ერთ–ერთი პიჟონის დასახასიათებლად პირველად გამოიყენა მწერალმა დალიტერატორმა ელგუჯა მაღრაძემ), სრულად დაიპყრეს მედიასივრცე. ბევრ განვითარებულ ქვეყანაში ჰომოსექსუალობა არა მხოლოდ ნორმალურ სტატუსად ითვლება, არამედ - პრესტიჟულადაც. პოპულარულ მსოფლიო კონკურსში შეიძლება მხოლოდ იმიტომ გაიმარჯვო, რომ შენი სახე იდეალურად ჩაეწერა ოვერტონის ერთ–ერთ “ფანჯარაში“ და არა იმიტომ, რომ ნიჭიერი ხარ“.

ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია, პრინციპი 7: ჟურნალისტს უნდა ესმოდეს მედიის მიერ დისკრიმინაციის წახალისების საფრთხე; ამიტომ ყველაფერი უნდა იღონოს ნებისმიერი პირის დისკრიმინაციის თავიდან ასაცილებლად რასის, სქესის, სექსუალური ორიენტაციის, ენის, რელიგიის, პოლიტიკური და სხვა შეხედულებების, ეროვნული ან სოციალური წარმოშობის საფუძველზე ან რაიმე სხვა ნიშნით.

26 სექტემბერს ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „ამომრჩევლის პირისპირ“ საკრებულოს თავმჯდომარეობის კანდიდატებს შორის დებატები შედგა. „ნაციონალური მოძრაობის“ ლიდერმა ნიკა მელიამ არაერთხელ გაუსვა ხაზი, რომ მისთვის არაკომფორტულია „ქართული ოცნების“ კანდიდატთან, მარიკა დარჩიასთან დებატი, ვინაიდან ოპონენტი ქალია. მელიას სექსისტურ გამონათქვამებს არ მოჰყოლია შესაბამისი რეაგირება არც ადრესატის, არც სხვა ოპონენტების და არც წამყვანის მხრიდან.

„არ გეწყინოთ ჩემო ქალბატონო, რაც არ უნდა ისაუბროთ, რომ თქვენ ბრძანდებით უპარტიო და არ აიღებთ ასე ვთქვათ, პასუხისმგებლობას თქვენ გუნდზე, თქვენი კეთილსახიერი ნიღბის უკან იმალება ნარმანია, კალაძე, თქვენი ღიმილის უკან იმალება ფარცხალაძე, გოგიაშვილი და ა.შ. მე ძალიან მერიდება, თქვენთან, როგორც ქალბატონთან ამაზე საუბარი“ - უთხრა ნიკა მელიამ მარიკა დარჩიას.

მოგვიანებით, ნიკა მელიამ კიდევ ერთხელ გაუსვა ხაზი, რომ მისთვის არაკომფორტულია „ქალბატონთან“ დებატი: „არ ვგრძნობ კომფორტულად თავს, პირველ რიგში იმიტომ, რომ ქალბატონი ბრძანდებით“.

ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის „გენდერული საკითხების გაშუქების სახელმძღვანელო წესებში“ აღნიშნულია:

· მედიამ არათუ ხელი არ უნდა შეუწყოს გენდერული სტერეოტიპების გამყარებას, არამედ უნდა ებრძოლოს მას.

· სხვა პირთა მიერ სტერეოტიპული ენის გამოყენების შემთხვევაში პასუხისმგებლობა არ ეხსნება მედიას. ასეთ დროს ისევე უნდა მოიქცეთ, როგორც სიძულვილის ენის გამოყენების შემთხვევაში. თუ პირდაპირი ეთერია, იქვე უნდა გაემიჯნოთ, ჩანაწერის დროს კი, შესაბამისად უნდა დაარედაქტიროთ თუ, რა თქმა უნდა, გაშუქების მიზანი არ არის ის, რომ აჩვენოთ როგორ შეუფერებელ ტერმინოლოგიას იყენებს ესა თუ ის საჯარო პირი.

წინა კვირის მსგავსად, 25 ოქტომბრის „პრაიმშოუც“ სასჯელაღსრულების დაწესებულებას და იქ არსებული პირობების დადებითად წარმოჩენას მიეძღვნა. ამჯერად, დეტალურად გაგვაცნეს ბათუმის N3 განსაკუთრებული რისკის დაწესებულება, გვიჩვენეს კეთილმოწყობილი სასადილო, სამედიცინო კაბინეტები და გრძელვადიანი პაემნებისთვის განკუთვნილი ოთახები. იქამდე კი სტუდიაში მყოფმა სტუმრებმა გაიხსენეს, რა მძიმე პირობები იყო საპატიმროებში 2012 წლამდე და რა კარგი მდგომარეობაა ახლა, როგორ ეძლევათ მსჯავრდებულებს თვითგანვითარების და თვითრეალიზაციის საშუალება.



სტუდიაში სტუმრად იყო ქალთა დაწესებულების დირექტორი, რომლის შესახებაც წამყვანმა აღნიშნა, რომ ის დაწესებულებაში ყველას დედა და დაა, რომ ყველას უყვარს, შემდეგ კი სტუმარს ჰკითხა, როგორ ახერხებს ამგვარი დამოკიდებულების დამსახურებას. სტუმარმაც ვრცლად ისაუბრა, თუ რა კეთილმოწყობილი გარემო აქვთ მსჯავრდებულებს. მანვე განგვიმარტა, რომ სამ წლამდე ბავშვები დედასთან იმყოფებიან დაწესებულებაში, მათი კვებისა თუ ყველა სხვა საჭირო ხარჯს კი სახელმწიფო ანაზღაურებს. სამინისტროს კიდევ ერთმა თანამშრომელმა კი სიახლე გაგვაცნო და გვითხრა, რომ მსჯავრდებულებს ახლა უკვე დისტანციურად, საპატიმროდან გაუსვლელად შეეძლებათ განათლების მიღება. მანვე გვითხრა, რომ სულ მალე, ახალი დაწესებულებაც გაიხსნება. „სასტუმროს ტიპის იქნება?“ - ჩაეკითხა გადაცემის წამყვანი ნინა კუზანოვა სტუმარს.

სტუდიაში სტუმრად მყოფი ყოფილი მსჯავრდებულები კიდევ ერთხელ საუბრობენ იმაზე, თუ რა შესაძლებლობებს იძლევა სასჯელაღსრულების დაწესებულება. ერთ-ერთი მათგანი ყვება, რომ ჩართული იყო ყველა პროექტში, შეისწავლა ხატვა, მონაწილეობა მიიღო სპექტაკლში, თუმცა კულინარიის კურსებზე სიარული ვეღარ მოასწრო - მისი პატიმრობის ვადა ამოიწურა.

გადაცემის დასასრულს გვიჩვენებენ, როგორ გაატარეს 1 დღე წამყვანებმა ბათუმის ნომერ მესამე, განსაკუთრებული რისკის დაწესებულებაში.

„დღეს ჩვენ პატიმრები ვართ“ - ამბობს წამყვანი და კამერას დაწესებულების შენობაში მიუძღვება. ისინი ყველა სახის პროცედურას გადიან, მათ აცნობენ შინაგანა წესს, უღებენ ფოტოებს და ანაბეჭდებს შემდეგ კი საკანში შეჰყავთ. საკანი კეთილმოწყობილი და სუფთაა, კადრში ვხედავთ საპირფარეშოსაც.

ერთი დღით, მსჯავრდებულის როლში მყოფმა წამყვანებმა კვების რაციონიც გაგვაცნეს, შემოთავაზებული საკვებიდან მათ გუფთა აირჩიეს და არც იმის თქმა დავიწყებიათ, რომ „ძალიან გემრიელია“. სადილის შემდეგ კი მათთან წიგნებიც შემოაქვთ. მალევე, ერთ-ერთ წამყვანს წნევა უწევს, შესაბამის ღილაკს აჭერს და რამდენიმე წამში მასთან დაწესებულების თანამშრომელი ჩნდება. წამყვანი კეთილმოწყობილ სამედიცინო კაბინეტში გადაჰყავთ, სადაც შესაბამის სამედიცინო პროცედურებს უტარებენ - უზომავენ წნევას.

„კონტრასტი რაც იყო და რაც არის ახლა ასევე აუცილებლად ხაზგასასმელია, ჩვენ ძალიან გვინდოდა ჩასვლა და ვერ ჩავედით ქსნის იმ ნაწილში, სადაც ერთ-ერთ ავტორიტეტს ვილაც კი ჰქონდა აშენებული შიგნით ციხეში, ეს უკვე ყველაფერი განადგურებულია დღესდღეობით რა“ - ამბობს წამყვანი.

წამყვანების ერთი დღე დაწესებულებაში სრულდება და მათ „გასათავისუფლებლად“ სამინისტროს პენიტენციალური დაწესებულების უფროსის მოადგილე საკანში შემოდის. საკნიდან გამოსვლის შემდეგ კი, სწორედ ის გვათვალიერებინებს ტელევიზორით, ავეჯითა და ყველა სხვა საჭირო ინვენტარით კეთილმოწყობილ ოთხას, რომელიც გრძელვადიანი პაემნებისთვისაა განკუთვნილი. კადრში ვხედავთ ასევე კეთილმოწყობილ საპირფარეშოსაც. პაემნების ოთახის შემდეგ, სასადილოში გადავდივართ, დეპარტამენტის უფროსის მოადგილე გვიხსნის, რომ აქ რამდენიმე მენიუ კეთდება და შედგენისას გათვალისწინებულია მსჯავრდებულების როგორც ჯანმრთელობის მდგომარეობა, ისე რელიგიასთან დაკავშირებული მოთხოვნები: „მსჯავრდებული ერთი და იგივე საჭმელს ჭამს პრაქტიკულად ორ კვირაში, ან თვეში ერთხელ“.

„სამედიცინო ბლოკი არის თანამედროვე სტანდარტებით მოწყობილი ყველა იმ მომსახურებით, რომელიც შესაძლებელია, რომ იყოს ადგილზე“ - ამ სიტყვებით კი დეპარტამენტის უფროსის მოადგილე სამედიცინო ბლოკისკენ მიგვიძღვება, პანორამული კადრებით ვათვალიერებთ კეთილმოწყობილ სტომატოლოგიურ კაბინეტს. ბოლოს კი ისიც გავიგეთ, რომ დაწესებულებას აქვს „ძალიან ხშირად განახლებადი აფთიაქი“.

დაწესებულების დათვალიერების შემდეგ, წამყვანებმა აღნიშნეს, რომ მათთვის „შთამბეჭდავი იყო ერთი დღე ამ დაწესებულებაში“, თავისმხრივ, პრობაციის დეპარტამენტის უფროსის მოადგილემ „პრაიმშოუს“ მადლობა იმისთვის გადაუხადა, რომ ის „რეალობას ანახებს საზოგადოებას“.

გადაცემის მიწურულს კი დაგვათვალიერებინეს ის ფოტოები, სადაც აღბეჭდილი იყო, როგორ ცუდად გამოიყურებოდა დაწესებულება ადრე. გვარწმუნებდნენ, რომ მიუხედავად იმისა, რომ ეს დაწესებულება განსაკუთრებული რისკისაა, ანუ საპატიმრო სადაც მძიმე დანაშაულისთვის მსჯავრდებულები იხდიან სასჯელს, პირობები მაინც ძალიან კარგია.

შეგახსენებთ, რომ საპატიმროები პოზიტიური რაკურსით წინა გადაცემაშიც გაშუქდა, ამის შესახებ მედიაჩეკერიც წერდა. არც მაშინ და არც ახლა, არ ისმის არც ერთი კრიტიკული აზრი დაწესებულების შესახებ და საუბარი მხოლოდ პოზიტიურ მხარეებზეა. ბუნდოვანია, რატომ არის ეს საკითხი იმდენად მნიშვნელოვანი, რომ უკვე ზედიზედ მეორე კვირაა, კერძო ტელევიზიის ყველაზე ყურებადი დრო - პრაიმტაიმი, ამ თემას ეძღვნება, რატომ საუბრობენ მხოლოდ პოზიტიურ მხარეებზე და რატომ არ განიხილავენ პრობლემებს.

20 ოქტომბრის „რუსთავი 2-ის“ დღის მთავარ საინფორმაციო გამოშვებაში IDFI-ს მიერ, თბილისის მერიასა და საკრებულოში გაწეული ხარჯების შესახებ ჩატარებული კვლევის შედეგები გაგვაცნეს. მონაცემები გრაფიკულად იყო წარმოდგენილი. ერთ-ერთ მათგანზე საკრებულოს მიერ საწვავის მოხმარების ხარჯები არასწორად იყო ასახული. მიუხედავად იმისა, რომ 2015 და 2016 წელს დახარჯული თანხა უფრო ნაკლებია, ვიდრე 2011 და 2012 წლებში, გრაფიკაზე ისეა მოცემული, თითქოს, ბოლო წლების განმავლობაში ხარჯებმა იმატა.

IDFI-ს კვლევის ანგარიშში ეს მონაცემი ასე გამოიყურება:


ტელეკომპანიას ინფორმაცია არ შეუსწორებია. არაზუსტი გრაფიკის შემცველი მასალა ახლაც იძებნება „რუსთავი 2-ის“ საიტზე. იყო თუ არა გარფიკის აწყობისას დაშვებული შეცდომა ტექნიკური ხასიათის, ეს აუდიტორიისთვის არ განუმარტავთ.

შესწორების სტანდარტის მიხედვით, მედიამ ინფორმაცია ისე უნდა შეასწოროს, რომ ძველი, არაზუსტი მასალა აღარ უნდა იძებნებოდეს მის ვებსაიტზე, ან იმავე მასალას უნდა ჰქონდეს მინიშნება, რომ არაზუსტია.