კატეგორია: საერთაშორისო ამბები
“სექსუალური ძალადობის ან ზეწოლის ნებისმიერ მსხვერპლს, მათ შორის ბავშვებს ანონიმურად დარჩენის გარანტირებული უფლება უნდა ჰქონდეთ მანამდე, სანამ თავად არ გადაწყვეტენ იმის ხმამაღლა თქმას, რომ სექსუალური შევიწროების მსხვერპლები არიან”, - ვკითხულობთ სექსუალური ძალადობის შესახებ ამბის გაშუქების ახალ გზამკვლევში, რომელიც ბრიტანეთის დამოუკიდებელი პრესის თვითრეგულირების ორგანომ (IPSO) გამოსცა. 

გზამკვლევში ხაზგასმით წერია, რომ ჟურნალისტებმა არ უნდა გამოაქვეყნონ ისეთი რამ, რაც დაზარალებულის იდენტიფიცირებას გახდის შესაძლებელს. გარდა ამისა,  განსაკუთრებული ყურადღებაა საჭირო მაშინ, როდესაც საქმე ბავშვს ეხება. 

ამავე გზამკვლევის მიხედვით, მსგავსი ამბების გაშუქების დროს,  ძალიან მნიშვნელოვანია თხრობის სტილი და გამოყენებული ლექსიკა. 

“თხრობის დროს არ უნდა გამოვიყენოთ ისეთი ტერმინოლოგია, რომელიც ჩადენილ დანაშაულს სენსაციად აქცევს, ვინმეს ბრალეულობაზე მიუთითებს, ან იმის ხაზგსმას ახდენს, რომ მსხვერპლი თანახმა იყო სექსუალურ აქტზე”, - აღნიშნავს IPSO.

ბრიტანეთის პრესის თვითრეგულირების ორგანო მსხვერპლის იდენტიფიცირების თავიდან აცილების მიზნით ჟურნალისტებს ონლაინსივრცეში განთავსებული მასალების ქვეშ დაწერილი კომენტარების მართვის რეკომენდაციით მიმართავს.

IPSO ჟურნალისტებისთვის, რომლებიც სექსუალური ძალადობის შესახებ მასალებზე მუშაობენ, რამდენიმე მთავარ კითხვას სვამს:
  • რა ინფორმაციას დებ მასალაში სავარაუდო დანაშაულის შესახებ?

  • ხომ არ შეიცავს შენს მიერ მოთხრობილი ამბავი რაიმე ისეთ ინფორმაციას, რაც მსხვერპლის იდენტიფიცირებას შეუწყობს ხელს?

  • ხომ არ შეიცავს ამბავი დანაშაულის ჩადენის ადგილის ან რაიმე სხვა გარემოების შესახებ ინფორმაციას, რაც ასევე ხელს შეუწყობდა დაზარალებულის იდენტიფიცირებას?

  • ხომ არ შეიცავს ამბავი ინფორმაციას იმის შესახებ, თუ სად გაიცნეს ერთმანეთი ბრალდებულმა და მსხვერპლმა?

  • ხომ არ ამოიცნობს საზოგადოება ამბის წაკითხვის/ყურების შემდეგ მსხვერპლის ვინაობას?

წყარო: imediaethics.org.
კატეგორია: საერთაშორისო ამბები
ბრიტანულმა გამოცემამ Sunday Life-მა 1990-იან წლებში მომხდარ ერთ-ერთ გახმაურებულ მკვლელობაზე მასალა გამოაქვეყნა. სტატიას მსჯავრდებულის ისეთი ფოტო დაურთო, რომელზეც მასთან ერთად ბავშვიც ჩანდა. ფოტოზე გამოსახული ბავშვის დედამ გამოცემას ბრიტანეთის პრესის თვითრეგულირების ორგანოში უჩივლა. ის ამბობდა, რომ ფოტოს დაბეჭდვით Sunday Life-ი მისი შვილის პირად სივრცეში შეიჭრა. მისი მტკიცებით, შვილის ამოცნობა და მკვლელთან მისიკავშირის დადგენა შესაძლებელი იყო. დედა ამბობდა, რომ სტატიისა და დაბეჭდილი ფოტოს გამო ის და მისი შვილი რეალური საფრთხი ქვეშ აღმოჩნდნენ. დედა ასევე შეშფოთებას გამოთქვამდა იმის გამოც, რომ სტატიის გამოქვეყნების შემდეგ მის შვილს მეგობრები სათამაშოდ აღარ ეძახდნენ.

ბრიტანეთის თვითრეგულირების ორგანომ საკითხის განხილვის შემდეგ, დაადგინა, რომ Sunda Life-ს ფოტოს დაბეჭდვით სტანდარტი არ დაურღვევია. კერძოდ, თვითრეგულირების ორგანოს განმარტებით, მართალია, გამოცემას ფოტოს დაბეჭდვის შესახებ ბავშვის ოჯახისგან თანხმობა არ ჰქონდა, მაგრამ ფოტოზე გაზრდილი პიქსელების ზომის, ასევე იმ გარემოების გათვალისწინებით, რომ მას არ ახლდა რაიმე სხვა ინფორმაცია, რაც ბავშვის იდენტიფიცირებას და მკვლელსა და მას შორის კავშირის დადგენას შესაძლებელს გახდიდა, Sunday Life-ს სტანდარტი არ დაურღვევია.

“გამოცემის მიერ დაბეჭდილმა ფოტომ, რომელზეც მსჯავრდებულს მუხლებზე პატარა ბავშვი უზის, რომლის სახეც დაფარულია, აჩვენა, რომ მსხვერპლისგან განსხვავებით, მკვლელობაში ბრალდებულს ბედნიერი ცხოვრების შესაძლებლობა ჰქონდა”, - განმარტეს ბრიტანეთის პრესის თვითრეგულირების ორგანოში, სადაც ასევე დასძინეს, რომ ყველა დეტალისა და გარემოების გათვალისწინებით, გამოცემის მიერ ფოტოს დაბეჭდვა საჯარო ინტერესს წარმოადგენდა და რაციონალური გადაწყვეტილება იყო.

Sunday LIfe-ში თვითრეგულირების ორგანოს მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებას მიესალმნენ და ფოტოს გამოქვეყნების მოტივიც განმარტეს.

“Sunday LIfe-მა სტატია იმ ადამიანზე დაწერა, რომელიც ჩრდილოეთ ირლანდიაში ერთ-ერთ ყველაზე გახმაურებულ სექტანტური მკვლელობისთვის იყო გასამართლებული. მსხვერპლი ცნობილი ბიზნესმენი იყო. მსხვერპლის შვილმა, მამის მკვლელობასა და ოჯახისთვის მიყენებულ ტკივილზე საჯაროდ წლების შემდეგ ისაუბრა. სატელევიზიო დოკუმენტურ ფილმში მოთხრობილმა მისმა ამბავმა საზოგადოებისა და მედიის დიდი გამოხმაურება გამოიწვია.

მომხდარზე წლების შემდეგ მომზადებული მასალის გამოქვეყნებით გამოცემის მთავარი მიზანი იმის ჩვენება იყო, რომ ერთ-ერთი ყველაზე დაუნდობელი მკვლელობის თანამონაწილე საპატიმროდან ვადაზე ადრე გათავისუფლდა და სიცოცხლით ტკბებოდა, რაც სოციალურ ქსელში მის მიერ გავრცელებული ფოტოებით დასტურდებოდა. ამის საპირისპიროდ კი, გარდაცვლილის ოჯახს მის საყვარელ ადამიანთან ყოფნის შესაძლებლობა არ ჰქონდა”, - განაცხადა Sunday LIfe-ის ახალი ამბების განყოფილების ხელმძღვანელმა სტეფან გორდონმა.

წყარო: imediaethics.org
კატეგორია: ეთიკა
საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭომ გამოიკვლია და დაადგინა, რომ “POSTV-ს” გადაცემაში „STOP ხამი“ პარკირების შესახებ ქალაქ გორში გადაღებული ეპიზოდი დადგმული იყო.

სადავო გადაცემა “POSTV”-ს ეთერში 2018 წლის 26 მარტს გავიდა. განმცხადებელი, დავით მახარაშვილი გადაცემაში პრობლემურად შემდეგ ეპიზოდს მიიჩნევდა: გადაცემის გადამღები ჯგუფი უახლოვდება BMW მარკის ავტომობილს, რომელიც გაჩერებულია ფეხით მოსიარულეთა გადასასვლელზე, რაც დარღვევაა. მანქანაში მძღოლის ადგილის გვერდით ზის ერთი პირი, რომელსაც გადაცემის წამყვანი ავტომობილის გადაყენებას სთხოვს. საპასუხოდ მანქანაში მჯდომი პირისაგან ისმის გინება და შეურაცხმყოფელი სიტყვები წამყვანის მიმართ. ხაზს უსვამს, რომ „გორელია“ და „არაფერი არ უნდა შეეშალოთ“. მაყურებელს შთაბეჭდილება რჩება, რომ ეპიზოდი ასახავს რეალურ ფაქტს, რომ მანქანაში მყოფი „გორელი“ პირი არის აგრესიული, უზრდელი და არ ემორჩილება კანონს.

ქარტიის საბჭო ამ ეპიზოდის დეტალების შესასწავლად გორში ჩავიდა და უშუალოდ გამოჰკითხა სადავო ეპიზოდში მონაწილე პირები. გამოკითხვის შედეგად დადგინდა, რომ ეპიზოდი დადგმული იყო.

შესაბამისად, საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის საბჭოს გადაწყვეტილებით, ამ ეპიზოდში დაირღვა ქარტიის პირველი პრინციპი [არასწორი ინფორმაციის გავრცელება], მე-3 პრინციპი [გავრცელდა გაყალბებული ინფორმაცია] და მე-11 პრინციპი [განზრახ მოხდა არასწორი/გაყალბებული ინფორმაციის მომზადება/დამახინჯება].

„გადაცემის მთავარი იდეა ემსახურება იმას, რომ გამოავლინოს პარკირებასთან დაკავშირებული რეალური მდგომარეობა და ასევე სოციალური პასუხისმგებლობისაკენ მოუწოდოს იმ ადამიანებს, ვინც არღვევს კანონს, შესაბამისად გამოგონილი, გაზვიადებული, დადგმული ეპიზოდების გამოყენება არის ინფორმაციის განზრახ ფალსიფიცირებით აუდიტორიის მიზანმიმართულად შეცდომაში შეყვანა“, - აღნიშნულია ქარტიის საბჭოს გადაწყვეტილებაში.

ამავე გადაწყვეტილების მიხედვით, დადგმულმა სცენამ და წამყვანის შეფასებითმა კომენტარებმა (გადაცემის წამყვანი ბოლოს აღნიშნავს, რომ იგი გორში აღარ ჩამოვა, ვინაიდან მის მიმართ გამოიჩინეს ასეთი აგრესია) გამოიწვია დისკრიმინაციის წახალისება. ვიდეო გახდა საფუძველი ასეულობით კომენტარის, რომელთა უმრავლესობაში ლანძღავდნენ გორელებს, მაშინ როცა მედიის ვალია ყველანაირად შეუშალოს ხელი ნებისმიერი სახის დისკრიმინაციას, ამ შემთხვევაში მედია თავად მოგვევლინა მის წამხალისებლად.
კატეგორია: საერთაშორისო ამბები
ინდოეთის ბევრმა მედიასაშუალებამ 8 წლის მოზარდის ჯგუფური გაუპატიურებისა და მკვლელობის გაშუქებისას, მისი ვინაობა დაასახელა. აღნიშნულის გამო ინდოეთის პრესის საბჭომ მედიას კიდევ ერთხელ შეახსენა, რომ სექსუალური ძალადობის მსხვერპლის ვინაობა არ უნდა გაამჟღავნონ.

საბჭომ განმარტა, რომ სექსუალური ძალადობის მსხვერპლი ბავშვის იდენტიფიცირება არღვევს ჟურნლისტური ეთიკის სტანდარტებს, ასევე ინდოეთში მოქმედ ორ კანონს და წინააღმდეგობაში მოდის ბავშვთა სექსუალური ძალადობისგან დაცვის პრინციპებთან.

ინდური მედიის პარალელურად, მსხვერპლის ვინაობა დასავლურმა გამოცემებმაც დაასახელეს. ერთ-ერთი ასეთი The Washington Post იყო, რომელმაც გადაწყვეტილება ასე განმარტა: “როგორც წესი, გადარჩენილი მსხვერპლის ვინაობას არასდროს ვასახელებთ, მაგრამ ასიფა მოკლეს. გარდა ამისა, მისი ვინაობა ინდურ მედიას უკვე გამჟღავნებული ჰქონდა და ამ შემთხვევისადმი საზოგადოების ყურადღების მიპყრობის მიზნით, მისი სახელი სოციალურ ქსელში “ჰეშთეგადაც” იყო გამოყენებული”.

მსგავსი განმარტება ჰქონდა The Associated Press-საც. “როგორც წესი, The Associated Press სექსუალური ძალადობის მსხვერპლის ვინაობას არასდროს ამხელს, მაგრამ მისი სახელი უკვე ფართოდ იყო გავრცელებული ინდური მედიის მიერ”, - ნათქვამია The Associated Press - ის განცხადებაში.

წყარო: imediaethics.org

კატეგორია: საერთაშორისო ამბები
ინგლისის ქალაქ პლიმუთში გაზეთმა Plymouth Herald ადგილობრივი სტრიპტიზ კლუბის შესახებ სტატია გამოაქვეყნა. ამბავს გაზეთმა თან დაურთო 2005 წელს გადაღებული ფოტოები, სადაც ქალები საცეკვაო ბოძთან პოზირებდნენ. სტატიის გამოქვეყნების შემდეგ, ერთ-ერთმა ქალმა ბრიტანეთის პრესის საბჭოში (IPSO) იჩივლა და განაცხადა, რომ 2005 წელს გამოქვეყნებული ფოტოს ხელახლა დაბეჭდვა მისი პირადი სივრცის დარღვევა იყო. ქალი, რომლის ვინაობასაც IPSO არ ასახელებს, საჩივარში აღნიშნავს, რომ ფოტოს გადაღებისას ის 18 თუ 19 წლის იყო და დიდი ხანია, სტრიპტიზ კლუბში აღარ მუშაობს.

IPSO არ დაეთანხმა განმცხადებლის პოზიციას და აღნიშნა, რომ ფოტოს ხელმეორედ გამოქვეყნებით, მედია არ შეჭრილა ქალის პირად ცხოვრებაში. პრესის საბჭომ გადაწყვეტილებაში ხაზი გაუსვა, რომ თავის დროზე, ქალს ფოტო მისივე თანხმობით გადაუღეს, გამოცემას კი ნათლად ჰქონდა მითითებული, რომ ფოტო არქივიდან იყო.

Herald-მა საჩივრის განხილვისას განაცხადა, რომ ახალი ამბების გამოცემას არ მოეთხოვება განსაზღვროს, არის თუ არა ამჟამად ვინმესთვის მისაღები, მისი წარსული საქმიანობის ამსახველი რაიმე კადრის ხელახლა გამოქვეყნება მაშინ, როცა ეს კადრი თავის დროზე, ნებაყოფლობით იყო გადაღებული. მიუხედავად იმისა, რომ გამოცემას არ დაუდგინდა ეთიკური სტანდარტების დარღვევა, რედაქციამ სტატიის ონლაინ ვერსიიდან ფოტოს წაშლა მაინც გადაწყვიტა: „ ჩვენ კარგად გვესმის, რომ როცა ადამიანი ახალგაზრდაა, ხშირად აკეთებს ისეთ არჩევას, რომელიც შესაძლოა მომავალში ინანოს“ -აღნიშნულია Herald-ის მიერ IPSO გაგზავნილ განცხადებაში.

წყარო: Imediaethics
კატეგორია: ეთიკა
ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭომ 27 დეკემბერს იმსჯელა მწერალთა ჯგუფის მიერ, ზვიად რატიანის საქმის გაშუქებასთან დაკავშირებით, საზოგადოებრივი მაუწყებლის წინააღმდეგ შეტანილ საქმეზე და ეთიკის ქარტიის ორი პრინციპის - სიზუსტის და პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობის დარღვევა დაადგინა. გადაწყვეტილების სამოტივაციო ნაწილი დღეს გამოქვეყნდა.

სადავო მასალა ეხებოდა პოეტ ზვიად რატიანის დაკავებას. საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა 27 დეკემბერს ვებსაიტზე გამოაქვეყნა შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიერ მიწოდებული ვიდეო კადრები, სადაც არაფხიზელ მდგომარეობაში მყოფი ზვიად რატიანი იყო ასახული. სადავო გახდა არა მხოლოდ ვებგვერდზე გამოქვეყნებული ვიდეომასალა, არამედ ამ თემაზე იმავე დღეს, საინფორმაციო გამოშვებაში გასული სიუჟეტიც.

სიზუსტის პრინციპის დარღვევა

ქარტიის საბჭო მიიჩნევს, რომ „მაომბეში“ ამ თემის ამგვარად გაშუქებით, მაუწყებელმა არ სცა პატივი საზოგადოების უფლებას, მიეღო სრული და ამომწურავი ინფორმაცია: “მაყურებელს არ მიეწოდა ყველა იმ გარემოების შესახებ ინფორმაცია, რომელიც შეცვლიდა ან/და სრულყოფდა მის აღქმას და წარმოდგენას ზვიად რატიანის დაკავებასთან დაკავშირებით, რითიც დაირღვა ქარტიის პირველი პრინციპი“ - ვკითხულობთ საბჭოს გადაწყვეტილებაში.

საბჭო გადაწყვეტილებაში ასევე აღნიშნავს, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებელი, ამ თემის გაშუქებისას, მიჰყვა შინაგან საქმეთა სამინისტროს დღის წესრიგს: „ამბის ამ კონტექსტით გაშუქება სრულად შეესაბამებოდა შინაგან საქმეთა სამინისტროს პოზიციას და საერთოდ უგულებელყოფდა მედიის, როგორც მეთვალყურის [watchdog] როლს, რომელსაც სრულად და ამომწურავად უნდა მიეწოდებინა მაყურებლისათვის ის ინფორმაცია, რომლის გამოც ზვიად რატიანის დაკავება რეზონანსულ საქმედ იქცა“.

საბჭომ მიიჩნია, რომ ამ მასალით, მაყურებელმა ვერ მიიღო ამბის მნიშვნელოვანი დეტალების შესახებ ინფორმაცია. კერძოდ, საბჭო აღნიშნავს, რომ საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა აუდიტორიას არ უთხრა, რომ:

1. ზვიად რატიანის თქმით, მას რამდენიმე საათის განმავლობაში აყენებდნენ ფიზიკურ და სიტყვიერ შეურაცხყოფას.

2. საბჭოს მოკვლეული მასალებით დგინდება, რომ შსს-ს განცხადებით რატიანი შეაჩერეს საპოლიციო კონტროლის ფარგლებში, პოლიციის შესახებ კანონით (24-ე მუხლის მე-5 პუნქტი) და შს მინისტრის 2017 წლის 21 დეკემბრის # MIA 3 17 00000604ბრძანებით, საპოლიციო კონტროლში მონაწილე პოლიციელი ვალდებული იყო ჩართული ვიდეო კამერით განეხორციელებინა ყველა ქმედება. აქედან გამომდინარე კანონის დაცვით თუ მოქმედებდა პოლიცია, უნდა არსებობდეს რატიანის შეჩერება-დაკავების სრული ვიდეო ჩანაწერი, რომლის გასაჯაროებასაც რატიანის მხარე თავიდანვე ითხოვდა. თუმცა, შსს-ს არც სასამართლოზე და არც საჯაროდ ასეთი ჩანაწერი არ წარმოუდგენია. მიუხედავად იმისა, რომ ეს საინტერესო, მნიშვნელოვანი დეტალი პროცესზეც ითქვა და „მოამბის“ მასალაშიც ახსენა რატიანის ადვოკატმა, მაუწყებლის ჟურნალისტს ამ ფაქტის გადამოწმება და შედეგების მაყურებლამდე მიტანა არ უცდია. ამისთვის ყველაზე მარტივი გზა იყო ნებისმიერი კვალიფიციური იურისტისთვის დაესვათ ერთი შეკითხვა, კანონით ვალდებული იყო თუ არა პოლიცია საპოლიციო კონტროლისას რატიანის დაკავების სრული ვიდეო ჩაწერა ეწარმოებინა და მისი კომენტარი მიეწოდებინა მაყურებლისთვის. უფრო მეტი სიზუსტისთვის შსს-სთვის დაესვათ შეკითხვა (ჰქონოდათ მცდელობა მაინც), კანონით აუცილებელი დაკავების სრული ვიდეო ჩანაწერი გააჩნდა თუ არა სამინისტროს. ამ კითხვებზე პასუხით საზოგადოება მიიღებდა გაცილებით ზუსტ ინფორმაციას.

3. სასამართლო პროცესზე რატიანის ადვოკატის მიერ წარდგენილო იყო სამედიცინო დაწესებულებების მიერ გაცემული დოკუმენტაცია, რომლითაც დასტურდებოდა ზვიად რატიანის სხეულზე დაზიანებების არსებობა, რაც სავარაუდოდ სამართალდამცავი ორგანოების წარმომადგენლებთან ყოფნისას მიიღო რატიანმა. ამის შესახებ სიუჟეტში არ თქმულა.

4. სიზუსტის უზრუნველყოფისთვის აუცილებელი იყო "მოამბის" ჟურნალისტს საზოგადოებისთვის ეცნობებინა, რომ სასამართლოზე გამოქვეყნებული ინფორმაციით რატიანი პოლიციელების კონტროლის ქვეშ იმყოფებოდა რამდენიმე საათის (დაახლოებით 3 საათის) განმავლობაში. სასამართლოზე შსს-ს მიერ წარდგენილი ვიდეო მასალა რამდენიმე წუთს გრძელდებოდა, იყო ფრაგმენტული, დამონტაჟებული და არ ასახავდა პოლიციელების განკარგულებაში ყოფნის სრულ დროს და სურათს. ამ დამატებითი ფაქტების მაყურებელისთვის მიწოდებით შესაძლებელი იქნებოდა სრული კონტექსტით ჩვენება, რომ ჩანაწერი იყო ერთი დაინტერესებული მხარის მიერ გადაღებულ-დამონტაჟებული და არ ასახავდა სრულ სურათს. გავრცელებული ვიდეომასალიდან, რომელიც მხოლოდ მოქალაქე რატიანის აგრესიულ ქმედებებს და პოლიციელთა "სანიმუშო" ქცევებს ასახავდა, რჩებოდა შთაბეჭდილება, რომ აგრესიული მოქალაქე პოლიციელებს შეურაცხყოფას უმიზეზოდ აყენებს, თუმცა რატიანის საუბრის ფრაგმენტები მიანიშნებს, რომ მისი აგრესია პოლიციელების ქმედებებმა გამოიწვია, ეს სავარაუდო ქმედებები კი შსს-ს მიერ სასამართლოში წარდგენილ ვიდეომასალაში არ ჩანს.

5.მიუხედავად ზემოაღნიშნული საეჭვო გარემოებებისა, ჟურნალისტი პროცესის რამდენიმე მონაწილის და ზვიად რატიანის ადვოკატის მოკლე კომენტარით შემოიფარგლა. ჟურნალისტი ადვოკატზე დაყრდნობით ამბობს, რომ ჩანაწერი არ იყო უწყვეტი და არ უნდა დართოდა საქმეს მტკიცებულებად. ეს კი არ არის საკმარისი. ჟურნალისტი, რომელიც სასამართლოს დარბაზიდან რეპორტაჟს გვთავაზობს, თავად უნდა აღწერდეს, მაქსიმალურად ზუსტად და მიუკერძოებლად ფაქტებს. კერძოდ, თუ ჟურნალისტმა პროცესზე მოისმინა, დარწმუნდა, რომ პოლიციაში რამდენიმე საათის განმავლობაში ყოფნის მხოლოდ რამდენიმე წუთის მასალა წარადგინა შსს-მ, უნდა ეთქვა მაყურებლისთვის. ასევე, ჟურნალისტს კრიტიკული კითხვები უნდა დაესვა სამინისტროს წარმომადგენლისთვის, რომელიც სასამართლო პროცესს ესწრებოდა. თუ შსს-ს წარმომადგენელმა კომენტარზე უარი თქვა, ესეც უნდა ეცნობებინა მაყურებლისთვის.

6.კითხვები, რომლებიც მასალაში არ დასვა ჟურნალისტმა: 1. რატომ არ იყო ვიდეო სამხრე კამერით გადაღებული? 2. რამდენად კანონიერია პოლიციის მხრიდან ტელეფონით ასეთი ფაქტის ფრაგმენტულად გადაღება? 3. არსებობდა თუ არა რატიანსა და პოლიციას შორის მომხდარი ინციდენტის სრული ჩანაწერი? 4. იყო თუ არა სასამართლოში წარმოდგენილი ვიდეომასალა დამონტაჟებული, ფრაგმენტული? 5. მართლაც ჰქონდა თუ არა დაზიანებები რატიანს, როგორც ეს სასამართლოზე დაცვის მხარემ განაცხადა და ჩაუტარდა თუ არა მას სასამართლო-სამედიცინო ექსპერტიზა? 6. არსებობდა თუ არა იმის რაიმე მტკიცებულება, რომ ინციდენტი რატიანმა დაიწყო და არა პოლიციელებმა და ა.შ. ამ და სხვა კითხვების დასმის შემთხვევაში, ჟურნალისტს შეეძლო საზოგადოებისთვის უფრო ზუსტი და დაბალანსებული ამბავი მიეწოდებინა.

რაც შეეხება საზოგადოებრივი მაუწყებლის ვებგვერდზე ვიდეოს გამოქვეყნებას, საბჭო აღნიშნავს, რომ ვიდეოს არ ახლდა განმარტებები: რა ტექნიკური საშუალებით და რამდენად კანონიერად გადაიღეს პოლიციელებმა ვიდეო. არ თქმულა, რომ მასალა იყო დამონტაჟებული, ფრაგმენტული და სრულად არ ასახავდა პოლიციასთან რატიანის კონფლიქტს. არ აღნიშნულა, რომ ეს რამდენიმე წუთიანი ვიდეო ბევრ კითხვას აჩენს, როცა რატიანი პოლიციაში რამდენიმე საათი ჰყავდათ, ვიდეოს დასაწყისში ან/და დასასრულს არ იყო რატიანის ან/და მისი წარმომადგენლის კომენტარი ამ ვიდეოსთან დაკავშირებით. ვიდეოში ან/და ტექსტში არ ყოფილა მითითებული თუ რა პოზიცია ჰქონდა ამ ვიდეოსთან დაკავშირებით რატიანის მხარეს: “მართალია, მისი ადვოკატის პოზიცია პირველი არხის სხვა მედია პროდუქტში იყო ასახული, მაგრამ ეს არ არის საკმარისი სიზუსტის უზრუნველსაყოფად, მით უფრო, როცა ეს ვიდეო სწრაფად გავრცელდა და სოციალურ ქსელში, საძიებო სისტემებში როგორც ცალკე მედია პროდუქტი იძებნებოდა. ამ მასალას თან არ ერთვოდა სხვა დროს ამავე ვებსაიტზე გამოქვეყნებული რატიანის მხარის განმარტებების ამსახველი მასალა, შესაბამისად სპეციალური ძებნის გარეშე სავარაუდო სამართალდამრღვევი პირის პოზიციის გაცნობა შეუძლებელი იყო. ყოველივე ზემოაღნიშნულის გათვალისწინებით ქარტიის საბჭომ დაადგინა, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებლის შესაბამისმა პასუხისმგებელმა პირმა აღნიშნული ვიდეომასალის ამ ფორმით გავრცელებით ვერ უზრუნველყო საზოგადოებამდე მაქსიმალურად დაზუსტებული ინფორმაციის მიტანა და დაირღვა ქარტიის პირველი პრინციპი“.

პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობის უფლების დარღვევა

ქარტიის საბჭო აღნიშნავს, რომ გავრცელებული ვიდეო ცალსახად შეიცავს ზვიად რატიანის პირადი ცხოვრების ამსახველ ინფორმაციას, თუმცა იქვე აღნიშნავს, რომ „რატიანის საქმე“ არის მაღალი საზოგადოებრივი ინტერესის საგანი. საბჭო გადაწყვეტილებაში მსჯელობას, რამდენად არსებობდა საჯარო ინტერესი იმ ინფორმაციის მიმართ, რასაც აუდიტორია გავრცელებული ვიდეოდან იღებდა და ასკვნის:

„საზოგადოებამ მხოლოდ ის გაიგო, რომ “მთვრალი რატიანი პოლიციას აგინებდა”. ეს ინფორმაცია თავად ზვიად რატიანმა არაერთხელ საჯაროდ თქვა. მათ შორის სასამართლო პროცესზეც განაცხადა, რომ იგი იყო ნასვამი და სიტყვიერ შეურაცხყოფას აყენებდა სამართალდამცავი ორგანოების წარმომადგენლებს. ამ განცხადების დამადასტურებელი არაერთი ბმულიიძებნება ინტერნეტში.შესაბამისად, ვიდეო მასალის გასაჯაროებით საზოგადოებას საქმის გარემოებებთან დაკავშირებით მნიშვნელოვანი ახალი ინფორმაცია არ მიუღია გარდა იმისა, რაზეც თავად რატიანი მიუთითებდა და ისედაც დადასტურებული ფაქტი იყო. აღნიშნულიდან გამომდინარე საზოგადოების ემოციებზე ზემოქმედებისა და შსს-ს რეპუტაციის გაკეთილშობილების გარდა, ვიდეო მასალის გავრცელებას არ გააჩნდა არავითარი ობიექტური მიზანი ან და საფუძველი“.

საბჭომ ასევე იმსჯელა ვიდეო მასალის იმ ნაწილის გასაჯაროებაზეც, რომლის ნახვის შემდეგ რჩება შთაბეჭდილება, რომ ზვიად რატიანი ასევე შეურაცხმყოფელ ტერმინს იყენებს საქართველოს კათოლიკოს პატრიარქის მიმართ: “საქართველოში, სადაც პატრიარქის პიროვნების მიმართ საზოგადოების დიდი ნაწილის განსაკუთრებული პატივისცემა არსებობს, მსგავსი მასალის გამოქვეყნება პირდაპირი და რეალური საფრთხის შემცველია - ზვიად რატიანი შეიძლება გახდეს ფიზიკური ანგარიშსწორების მსხვერპლი. ამის დასადასტურებლად საკმარისია ის მუქარის შემცველი კომენტარები, რომელიც ვიდეო მასალას სოციალურ ქსელებში მოჰყვა. მედიის მხრიდან ამ მასალის გავრცელება სრულიად უპასუხისმგებლო საქციელია, მეტიც, პროვოცირებას უწევს ძალადობას. ამასთან, ზვიად რატიანის პიროვნული და მიზანმიმართული დისკრედიტაციის გარდა სხვა არავითარ ღირებულ ინფორმაციას არ შეიცავს“ - აღნიშნულია გადაწყვეტილებაში.
კატეგორია: საერთაშორისო ამბები
როზმარი მაკლეოდმა, ცნობილი ველომრბოლერის, ქრის ჰოის სახელით, 2012 წელს Scottish Sun-ში გამოქვეყნებული სტატიის გამო პრესის საბჭოში იჩივლა. მომჩივანი ფიქრობდა, რომ სტატიით: „დავიტიროთ ჰოის ბიძა,“ დაირღვა ეთიკის კოდექსის მე-5 მუხლი, რომელიც მედიის მხრიდან ადამიანის პირადი ტრაგედიისა და მწუხარების პატივისცემას გულისხმობს. საბჭომ საჩივარი დააკმაყოფილა.

სტატია ეხებოდა იმას, რომ ცნობილი ველომრბოლერი ქრის ჰოი დაესწრო თავისი ბიძის, დერეკ ჰოის დაკრძალვას. მასალაში მოცემული იყო გამოსამშვიდობებელი სიტყვის ტრანსკრიპტი და ჭირისუფლის, გარდაცვლილის მეუღლის ფოტოები.

მომჩივანმა განაცხადა, რომ ოჯახმა არაერთხელ სთხოვა ფოტოგრაფს დაეტოვებინა ტერიტორია, მიუხედავად ამისა, მან მაინც მოახერხა ფოტოების გადაღება და შემდეგ, ეს ფოტოები გამოცემაში დაიბეჭდა.

პრესის საბჭომ დაადგინა, რომ ჟურნალისტების ქმედება იყო პირის პირად ცხოვრებაში უხეში ჩარევა.

„ზოგჯერ ოჯახის წევრები ფიქრობენ, რომ მათი საყვარელი ადამიანის დაკრძალვის ცერემონიალი საჯარო უნდა იყოს და პრესასაც ნებას რთავენ, გადაიღონ ფოტოები, გაავრცელონ ინფორმაცია, მაგრამ ეს ყოველთვის ასე არ არის. ბევრისთვის დაკრძალვის ცერემონიალი ძალიან პირადი სივრცეა, რომელშიც შეჭრის უფლება, მედიას არ აქვს. ამ კონკრეტულ შემთხვევაში, ოჯახმა არაერთხელ მოუწოდა ფოტოგრაფს დაეტოვებინა ტერიტორია, შესაბამისად, რეპორტიორისთვის თავიდანვე ცხადი იყო, რომ ოჯახს არ სურდა დაკრძალვის დეტალების გასაჯაროება. გამოცემას პატივი უნდა ეცა ჭირისუფლების გადაწყვეტილებისთვის. ადამიანები ასეთ დროს, ისედაც მძიმე ფსიქოლოგიურ მდგომარეობაში არიან და არ უნდა უწევდეთ მათი ნების საწინააღმდეგოდ გადაღებული ფოტოებისა თუ მოპოვებული ინფორმაციის გამოქვეყნებაზე ფიქრი. ის რომ პირი, რომელსაც მასალა ეხება ცნობილი და საჯარო ფიგურაა, არ ათავისუფლებს მედიას ეთიკური ვალდებულებისგან, უხეშად არ შეიჭრას პირად ცხოვრებაში განსაკუთრებით მაშინ, როცა საქმე პირად ტრაგედიასთან გვაქვს“ - აღნიშნა საბჭომ.

გაზეთმა ოჯახს უსიამოვნებისთვის მოუბოდიშა. მოგვიანებით, ფოტოგრაფმა ოჯახს საბოდიშო წერილის გავრცელება შესთავაზა და ფოტოებიც ამოიღო ინტერნეტსივრციდან.

კატეგორია: რესურსები
მომჩივანი ფიქრობდა, რომ ის გამოცემის ახალი ამბების რედაქტორმა შეავიწროვა მაშინ, როცა მის შესახებ სოციალურ ქსელში დამამცირებელი პოსტები გამოაქვეყნა. მიუხედავად იმისა, რომ პრესის საბჭოს მანდატი არ ითვალისწინებს სოციალურ ქსელში გამოქვეყნებული კონტენტის განხილვას, PCC-მ ეს შემთვევა მაინც განიხილა, ვინაიდან მომჩივნის მიერ მითითებულ მეორე მუხლში აღნიშნულია, რომ„ჟურნალისტები არ უნდა ჩაერთონ შეურაცხყოფაში, შევიწროებასა და დევნაში“, მათ შორის არც სოციალურ ქსელებში.

პრესის საბჭომ დააკმაყოფილა მომჩივანის საჩივარი.

მომჩივანი ფიქრობდა, რომ ის გამოცემის ახალი ამბების რედაქტორმა შეავიწროვა. კერძოდ, აცხადებდა, რომ გაზეთს, წერილების რუბრიკაში გამოსაქვეყნებლად, არაერთხელ მისწერა წერილი სიჩქარის შემზღუდველ ხელოვნურ ბორცვებთან დაკავშირებული პრობლემების შესახებ, თუმცა გამოცემაში ეს წერილები არ გამოქვეყნდა. მოგვიანებით, მომჩივანმა კიდევ ერთხელ მიწერა გამოცემის იმ რედაქტორს, რომელიც სწორედ ამ წერილების მიღებაზე, დარედაქტირებასა და გამოქვეყნებაზე იყო პასუხისმგებელი და გამოხატა უკმაყოფილება იმის გამო, რომ მისი წერილები უგულებელყვეს და არ გამოაქვეყნეს. ამ წერილის გაგზავნის დღეს, რედაქტორმა თავის ფეისბუკის გვერდზე დაპოსტა: „წარუმატებელი პარლამენტარი“, „შევეცდები მას ცხოვრება ჯოჯოხეთად ვუქციო“. მიუხედავად იმისა, რომ რედაქტორის პოსტში მომჩივანის სახელი და გვარი ნახსენები არ ყოფილა, მომჩივანი ფიქრობდა, რომ პოსტების ადრესატად სწორედ ის მოიაზრებოდა. რედაქტორის პოსტები მოიწონა 53 ადამიანმა და დააკომენტარა 43-მა. მომჩივანი შეშფოთებული იყო ამ პოსტების შინაარსით.

გამოცემამ აღიარა, რომ რედაქტორის ქმედება „სამწუხარო და არასასიამოვნო“ იყო, მაგრამ ეთიკის კოდექსის დარღვევას არ ეთანხმებოდა, რადგან მიიჩნევდა, რომ ეს ფაქტი არ იყო შევიწროვება, როგორც ამას მომჩივანი მიუთითებდა, გარდა ამისა, რედაქტორმა კომენტარები პირად ფეისბუქის გვერდზე დაწერა, პოსტს ჰქონდა ჩართული პირადი მოხმარების პარამეტრები, რაც იმას ნიშნავს, რომ მისი ნახვა მხოლოდ „მეგობრებს“, ფეისბუკ friend-ებს შეეძლოთ.

პრესის საბჭოს გადაწყვეტილება:

მიუხედავად იმისა, რომ პრესის საბჭო, როგორც წესი არ განიხილავს სოციალურ მედია გვერდებზე გამოქვეყნებულ კონტენტს, ეთიკის კოდექსის მე-4 მუხლი (შევიწროება) ეხება ჟურნალისტების ყველა პროფესიულ ქცევას, მათ შორის, გამოხატვას სოციალურ მედია გვერდებზე. ამ მუხლში წერია, რომ „ჟურნალისტები არ უნდა ჩაერთონ შეურაცხყოფაში, შევიწროებასა და დევნაში“. მომჩივნის წუხილი ფეისბუქზე გამოქვეყნებულ პოსტებთან დაკავშირებით ეხებოდა უშუალოდ ახალი ამბების რედაქტორის კონტაქტს მომჩივანთან მის პროფესიულ როლში, სწორედ ამიტომ ეს საჩივარი დასაშვებად სცნო პრესის საბჭომ.

კომენტარები შეიცავდა ლანძღვა-გინებას, პირად შეურაცხყოფასა და ძალადობრივი ხასიათის მუქარას, თუმცა კომისიამ მიიჩნია, რომ ეს სერიოზულ ხასიათს არ ატარებდა. ამის გარდა, ამ კომენტარებიდან ჩანდა, რომ ახალი ამბების რედაქტორი აპირებდა გამოეყენებინა პროფესიული უფლებამოსილება იმისათვის, რომ მომჩივანის „ცხოვრება უბედურებად ექცია“. გაზეთს არ უარუყვია, რომ რედაქტორის პოსტებში სწორედ მომჩივანი იგულისხმებოდა და მისი ვინაობის ამოცნობა ამ პოსტებიდან, ფართო საზოგადოებასაც მარტივად შეეძლო.

*********************************************************************

მოჰერმა აგრეთვე იჩივლა იმასთან დაკავშირებით, რომ გაზეთში გამოქვეყნდა არაზუსტი ინფორმაცია პირველი მუხლის (უზუსტობა) დარღვევით და მასში მას არ მიეცა პასუხის გაცემის შესაძლებლობა, რითაც მისი აზრით, დაირღვა კოდექსის მე-2 მუხლი (პასუხის გაცემის შესაძლებლობა). ამის გარდა, მრჩეველმა მოჰერმა იჩივლა იმასთან დაკავშირებითაც, რომ მისი პოლიტიკური ოპონენტების წერილების განმეორებითმა გამოქვეყნებამ და მისი პასუხების გამოქვეყნებაზე უარმა, კიდევ ერთხელ შეავიწროვა ის, რითაც დაირღვა კოდექსის მე-4 მუხლი (შევიწროება).

საჩივარი არ დაკმაყოფილდა.

მომჩივანმა განაცხადა, რომ გაზეთმა გამოაქვეყნა მისი კოლეგა საკრებულოს წევრების და პოლიტიკური ოპონენტის რამდენიმე წერილი სიჩქარის შემზღუდველ ხელოვნურ ბორცვებზე. მან აღნიშნა, რომ მასალები შეიცავდა უზუსტობებს და განსაკუთრებით შეწუხებული იყო იმით, რომ გაზეთმა თავისი მკითხველები შეცდომაში შეიყვანა. მან თქვა, რომ საპასუხოდ გადააგზავნა წერილები, მაგრამ გამოცემამ გამოქვეყნებაზე უარი უთხრა. მომჩივანმა განაცხადა, რომ რედაქციის ეს გადაწყვეტილებები წარმოადგენდა ახალი ამბების რედაქტორის მუქარის გაგრძელებას იმის შესახებ, რომ მის ცხოვრებას „უბედურებად გადააქცევდა“, და მის წინააღმდეგ მიმართული შევიწროების საერთო კამპანიის ნაწილი იყო.

1-ლი და მე-2 მუხლების საფუძველზე წარდგენილ საჩივრებთან დაკავშირებით, გაზეთმა განაცხადა, რომ მისი მიზანი იყო თანაბრად გაეშუქებინა პოლიტიკოსების მოსაზრებები წერილების რუბრიკაში და რომ ადრე მას მომჩივნის უამრავი წერილი ჰქონდა გამოქვეყნებული. ისინი გამოსაქვეყნებლად ახალი ამბების რედაქტორმა შეარჩია, რომელიც საჭიროების შემთხვევაში, გააგრძელებდა მომჩივანის კორესპონდენციის გამოქვეყნებას.

საბჭოს გადაწყვეტილება

გაზეთებს აქვთ სარედაქციო თავისუფლება იმ მასალის გამოქვეყნებისას, რასაც ისინი თავიანთი მკითხველისთვის საინტერესოდ მიიჩნევენ. ადგილობრივი გაზეთის წერილების რუბრიკა, ტრადიციულად, მკითხველებს სთავაზობს ღირებულ ფორუმს დებატებისთვის, მათ შორის, არჩეული წარმომადგენლების მიერ.

საბჭომ აღნიშნა, გაზეთი უფლებამოსილი იყო გამოექვეყნებინა მომჩივანის ოპონენტების წერილები. გაზეთს არ დაურღვევია სიზუსტის პრინციპი, არ გამოვლენილა რაიმე ისეთი კონკრეტული უზუსტობა, რომ საჭირო ყოფილიყო მომჩივანის მხრიდან პასუხის გაცემა მე-2 მუხლის პირობების მიხედვით.

გაზეთმა აჩვენა, რომ ადრე მას გამოქვეყნებული ჰქონდა მომჩივნის უამრავი წერილი, რომელიც გამოსაქვეყნებლად ახალი ამბების რედაქტორმა შეარჩია, და განაცხადა, რომ თუ საჭიროდ ჩათვლიდა, მომავალშიც გამოაქვეყნებდა მოჰერის პუბლიკაციებს. საბჭომ მიიჩნია, რომ არ არსებობდა იმის მტკიცებულება, რომ რედაქციის შემდგომი გადაწყვეტილებები არასწორი ან მიზანმიმართული კამპანიის ნაწილი იყო, მომჩივანის წინააღმგედ, შესაბამისად, საჩივარი არ დაკმაყოფილდა.
კატეგორია: ეთიკა
საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭომ გამოაქვეყნა გადაწყვეტილებები გაზეთ „კვირის პალიტრის“ მასალებთან დაკავშირებით. სადავო მასალებზე საბჭომ მიიჩნია, რომ დარღვეული იყო ქარტიის პირველი, ინფორმაციის სიზუსტის, პრინციპი. ქარტიას განცხადებით მომართა სტუდენტურმა გაერთიანებამ „აუდიტორია 115-მა“.

პირველ სტატიაში სათაურით ,,აუდიტორია 115-ის” წევრები გამოცდების გადატანისთვის ყალბ ცნობებს ამზადებდნენ?!“, აღნიშნული იყო, რომ “აუდიტორია 115”-ის ერთ-ერთმა ლიდერმა, გიორგი ჩიხლაძემ, ამავე მოძრაობის წევრ თეიმურაზ ბეჟანიძეს დაამზადებინა ყალბი ცნობა, რომელიც თსუ-ში წარადგინა და დოკუმენტის საფუძველზე საგამოცდო თარიღი გადაავადებინა. ჟურნალისტი “სანდო წყაროს“ ეყრდნობოდა.

„წყაროს ცნობით, იმისათვის, რომ გიორგი ჩიხლაძე უკვე გადადებულ გამოცდაზე ისევ არ მისულიყო, მან კვლავ დაამზადებინა თეიმურაზ ბეჟანიძეს ყალბი სამსახურებრივი მივლინების ცნობა“ ,- აღნიშნულია სადავო სტატიაში.

საბჭოს გადაწყვეტილებაში ვკითხულობთ: „წყაროს ინფორმაციით თემურ ბეჟანიძეს წარედგინა მძიმე ბრალდება, კერძოდ დოკუმენტის გაყალბება, რაც შეიძლება დანაშაულის ნიშნებს შეიცავდეს. არ არსებობდა სხვა არც ერთი გარემოება, რომელიც მეტ – ნაკლებად სავარაუდოს გახდიდა, რომ ბეჟანიძეს შეიძლება გაეყალბებინა ცნობები [ბეჟანიძე არ არის ცნობაზე ხელმომწერი პირი, არ ფიგურირებს თავად ცნობის ტექსტში, არ დგინდება თეიმურაზ ბეჟანიძის და იმ კომპანიების კავშირი რომელთა სახელითაც გაიცა ცნობები]. ჟურნალისტს ჰყავს მხოლოდ ერთი კონფიდენციალური წყარო. „ბრალდებულ“ თეიმურაზ ბეჟანიძის კომენტარი რუსუდან შელიას არ მიუღია. ჟურნალისტმა არ გამოიჩინა სათანადო ძალისხმევა, რათა მიეღო ბეჟანიძის პასუხი. ერთი უპასუხო ზარის განხორციელება, როცა ჟურნალისტი აპირებს გაავრცელოს დაუდასტურებელი, სავარაუდო დანაშაულის შემცველი ინფორმაცია პირზე, არ ჩაითვლება ჟურნალისტის მცდელობად გადაემოწმებინა ინფორმაცია. სიმართლეს არ შეესაბამება ჟურნალისტი მიერ მითითებული ფრაზა, რომ: „შეკითხვის დასმის შემდეგ სატელეფონო ზარებს აღარ უპასუხა სტუდენტმა თეიმურაზ ბეჟანიძემაც“. რამდენჯერმე დაკავშირების მცდელობა არ დასტურდება. ჟურნალისტს არ გამოუყენებია სხვა საშუალებები [მაგ. სოციალური ქსელი], რომ თემურ ბეჟანიძისაგან მიეღო კომენტარი“.

ამ გარემოებების გათვალისწინებით, საბჭომ მიიჩნია, რომ სიზუსტის პრინციპი დაირღვა, რადგან საქმე გვქონდა ლოგიკურად ნაკლებად სარწმუნო, ერთი კონფიდენციალური წყაროს მიერ მოწოდებულ და ამასთან, მძიმე ბრალდების შემცველ ინფორმაციასთან. გარდა ამისა, საბჭო აღნიშნავს, რომ ვერ მოხერხდა ამ ინფორმაციის გადამოწმება, მათ შორის ვერც ამ ბრალდებების ობიექტის კომენტარის მოპოვება, მხოლოდ იმის მითითება, რომ წყაროს მიერ არის ინფორმაცია მიწოდებული და ასეთი სახით მისი გავრცელება, წარმოადგენს პირველი პრინციპის დარღევევას.

სიზუსტის პრინციპის დარღვევა დადგინდა კიდევ ერთ სადავო მსალაში, რომელიც „კვირის პალიტრამ“ შემდეგი სათაურით გამოაქვეყნდა: „როგორი სქემით მოქმედებდა (მოქმედებს) “აუდიტორია 115″ “ბიბლუსის” წინააღმდეგ“. საბჭო მიიჩნევს, რომ სტატიაში მითითებული რიგი გარემოებები უნდა შეფასდეს, როგორც ჟურნალისტის მიერ დადასტურებული ფაქტის სახით გავრცელება, მაშინ როცა ეს ინფორმაცია სტატიაშივე სათანადოდ არ დასტურდება. საბჭოს აზრით, ჟურნალისტი მტკიცებით ფორმაში აღნიშნავს, რომ სქემა „მოქმედებდა“/„მოქმედებს“და არ უთითებს, რომ ეს მისი პირადი მოსაზრება ან ვარაუდია.
კატეგორია: ეთიკა
ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის საბჭომ გამოაქვეყნა გადაწყვეტილება „რუსთავი2-ზე“, გადაცემა „კურიერი P.S.-ში“ გასულ სიუჟეტთან დაკავშირებით. მასალა თბილისში არსებული საზოგადოებრივი საპირფარეშოების კეთილმოწყობის პრობლემას ეხებოდა. ქარტიის საბჭომ მიიჩნია, რომ სიუჟეტში ფაქტების ნაწილი არაზუსტად გაშუქდა, ნაწილი კი მიიჩქმალა, ხოლო წამყვანის შესავალი ტექსტი დისკრიმინაციული იყო.

სიუჟეტის მიხედვით, დავით ნარმანიას მერობისას გახსნილი საპირფარეშოები არ ფუნქციონირებს, მერიამ საზოგადოებრივი საპირფარეშოები ისე ააშენა, რომ საკანალიზაციო სისტემა არ გაითვალისწინა. საბჭოს გადაწყვეტილების მიხედვით, სიუჟეტის ავტორი დაეყრდნო სახელმწიფო აუდიტის სამსახურის დასკვნას, რომლიდანაც ნათლად იკვეთება, რომ საპირფარეშოების კეთილმოწყობაზე ხელშეკრულებები დაიდო არა თბილის მოქმედი, არამედ ყოფილი მთავრობის უფლებამოსილების ფარგლებში. შესაბამისად, საბჭოს გადაწყვეტილებით, წამყვანის შესავალი ტექსტი, სადაც საპირფარეშოების გახსნა დავით ნარმანიას მიეწერებოდა, არ შეესაბამებოდა სიმართლეს და დაირღვა ქარტიის პირველი, ინფორმაციის სიზუსტის პრინციპი. შესავალი ტექსტი კი ასეთი იყო: „დავით ნარმანიას შეუდარებელმა კოლექტივმა გადაწყვიტა, ადამიანობა გამოეჩინა და თბილისის ყველაზე დატვირთულ წერტილებში საზოგადოებრივი ტუალეტები დაამონტაჟა“.

გარდა ამისა, საბჭო აღნიშნავს, რომ სიუჟეტის ავტორი იცნობდა აუდიტის დასკვნას, შესაბამისად, მისთვის ცნობილი იყო, რომ ხელშეკრულებები გაფორმდა ქ. თბილისის წინა მთავრობის მიერ. შესაბამისად, საბჭოს აზრით, სიუჟეტში მიიჩქმალა ეს ფაქტი და დადგინდა ქარტიის მესამე პრინციპის (ფაქტის მიჩქმალვა) დარღვევაც.

საბჭოს აზრით, გადაცემის წამყვანმა შესავალი ტექსტით ქარტიის მეშვიდე, დისკრიმინაციის პრინციპიც დაარღვია. „ალბათ დავით ნარმანიას დაავიწყდა, რომ ის დედაქალაქის მერად აირჩიეს და ისევ სადმე სოფელში ჰგონია თავი, სადაც ტუალეტებს დიდი ორმოების თავზე აშენებენ კანალიზაციის გარეშე“- ასეთი იყო წამყვანის ტექსტი. საბჭომ აღნიშნა, რომ გეოგრაფიულ წარმომავლობისა და უკანალიზაციო საპირფარეშოების პრობლემის ერთმანეთთან დაკავშირება დისკრიმინაციულია იმ ადამიანების მიმართ, რომლებიც სოფელში ცხოვრობენ. “წამყვანმა ისე გამოიყვანა თითქოს, კონკრეტულ გეოგრაფიულ არეალში მცხოვრები პირებისთვის მისაღები და დამაკმაყოფილებელია ის, რაც არ შეეფერება ქვეყნის დედაქალაქს“- ვკითხულობთ გადაწყვეტილებში.

განმცხადებელი ასევე ფიქრობდა, რომ წამყვანმა გიორგი გაბუნიამ დაარღვია ქარტიის მეთერთმეტე პრინციპიც, რომელიც ფაქტის განზრახ დამახინჯებას გულისხმობს, თუმცა საბჭომ არ გაიზიარა განმცხადებლის პოზიცია და ამ მუხლის დარღვევა არ დაუდგენია: „აღსანიშნავია, რომ თავად გიორგი გაბუნია არ იყო სიუჟეტის ავტორი და ლოგიკურად დასაშვებია, არ სცოდნოდა, რომ საზოგადოებრივი საპირფარეშოების მოწყობის შესახებ გადაწყვეტილება მიღებული იყო დავით ნარმანიას უფლებამოსილების ცნობამდე. საბჭო მიიჩნევს, რომ არასწორი ფაქტი გავრცელდა გიორგი გაბუნიას მიერ სიუჟეტის სუბიექტური შეფასების/ინტერპრეტაციის და ფაქტების გადაუმოწმებლობის საფუძველზე“ - აღნიშნულია გადაწყვეტილებაში.

კურიერ P.S- ს სიუჟეტი

კატეგორია: ეთიკა
გერმანიის პრესის საბჭომ „ბილდის“ წინააღმდეგ საჩივარი წარმოებაში მიიღო. სადავო მასალა საქართველოს ეხება და ის გერმანულ ტაბლოიდში 7 ივნისს გამოქვეყნდა.

პრესის საბჭოს საჩივრით მიმართა ორგანიზაცია „გერმანულ-ქართულმა ცენტრმა საერთაშორისო ურთიერთობებისათვის“.

„ბილდის“ სტატია სათაურით: “ქრისტიან-დემოკრატიული კავშირი საქართველოსათვის ვიზის ლიბერალიზაციაზე უარს ამბობს” კრიმინალის რუბრიკაში გამოქვეყნდა. სტატიის ქვემოთ აღწერაში კი წერია: “შიდა ექსპერტები გაფრთხილებას იძლევიან: ქართველი თავშესაფრის მაძიებლები უფრო დიდი კრიმინალები არიან, ვიდრე სხვა ჯგუფები“.

სტატიის მიხედვით, გერმანიაში ქურდობისა და ბინების ძარცვისთვის უფრო და უფრო მეტი ქართველი ჩადის, ამის მიუხედავად კი ევროკავშირი ქვეყანას უვიზო მიმოსვლას ჰპირდება. ჟურნალისტ ფრანც ზოლმს-ლაუბახს ინტერვიუ აქვს ჩაწერილი გერმანიის მმართველი კოალიციის, ქრისტიან-დემოკრატიული გაერთიანების წევრ არმინ შუსტერთან და ახსენებს როგორც ექსპერტს. რესპონდენტის თქმით, ქართველები მასობრივად არიან ჩართულნი ორგანიზებულ დანაშაულში, უფრო მეტადაც ვიდრე სხვა ჯგუფები და ამიტომ, უვიზო რეჟიმის მიცემით ქვეყნისთვის, დანაშაულებრივი ქმედებები სამომავლოდაც წახალისდება.

მომჩივანისთვის გამოგზავნილ წერილში გერმანიის პრესის საბჭო იტყობინება, რომ საქმემ დასაშვებობის ეტაპი გაიარა და ის აუცილებლად განიხილება. საბჭო წელიწადში ოთხჯერ იკრიბება და საქმის განხილვის ზუსტი თარიღი ჯერჯერობით დაზუსტებული არ არის.