11  ივნისს რამდენიმე გამოცემამ,  pia.ge, for.ge და kvira.ge-მ  გამოაქვეყნეს თითქმის იდენტური შინაარსის მასალები, რომლის  მიხედვითაც"40 ათასიანი ხელფასის   მქონე ნიკა გვარამიას გლეხები ფეხებზე ჰკიდია".  სამივე სტატია ასახავს ყვარლის მკვიდრის, თენგის დათუნაშვილის მოსაზრებას. ის აკრიტიკებს ტელეკომპანია "რუსთავი 2-ის" დირექტორს, ნიკა გვარამიას, რომელმაც  თქვა, „პუტინი კარგიაო იმიტომ უნდა ვთქვათ, რომ ვიღაცამ “ბორჯომი”, ღვინო და “ნაბეღლავი” შეიტანოს რუსეთში?"  თენგიზ დათუნაიშვილის თქმით, რუსეთის ბაზარი რომ გადაიკეტოს, ძალიან გაუჭირდებათ ღვინისა და ყურძნის გაყიდვა. 

მასალა სავარაუდოდ სარეკლამოა, თუმცა, სამივე გამოცემას pia.ge-ს, for.ge-ს და kvira.ge-ს ეს სტატია შესაბამისი აღნიშვნის გარეშე აქვს გამოქვეყნებული, შესაბამისად გაუგებარი რჩება მკითხველისთვის სად მიაგნო სამივე გამოცემამ ამ მევენახეს,  სად გააკეთა მან ეს კომენტარი და როგორ მოხვდა მისი მოსაზრება ამ გამოცემების ვებსაიტებზე.  მასალები რომ ხელშეკრულების ფარგლებში შეიძლება იყოს გამოქვეყნებული, ადასტურებს გამოცემა reginfo.ge-ს რედაქტორის, გელა მთივლიშვილის მიერ სოციალურ ქსელში გაკეთებული განცხადება, რომლის მიხდვითაც ამ სტატიის გამოქვეყნებას სთხოვდა ერთ-ერთი საბიუჯეტო ორგანიზაცია საინფორმაციო - სარეკლამო მომსახურებაზე გაფორმებული ხელშეკრულების ფარგლებში, რაზეც მან უარი უთხრა.























სარეკლამო და სარედაქციო მასალების გამჯვნის ვალდებულებას ჟურნალისტებს ქარტიის მეცხრე პრინციპი ავალდებულებს. იმისათვის, რომ აუდიტორია შეცდომაში არ შევიდეს და სხვის მიერ მომზადებული, საფასურის სანაცვლოდ გამოქვეყნებული მასალა არ მიიჩნიოს სარედაქციო მასალად, აუცილებელია ნათლად ჰქონდეს მითითება რეკლამის შესახებ. სარეკლამო და სარედაქციო მასალის გამიჯვნის წესები დაკონკრეტებულია ქარტიის მიერ მომზადებულ გაიდლაინში. 

ამ დოკუმენტის თანახმად, მედიასაშუალებამ არ შეიყვანოს აუდიტორია შეცდომაში - არ მიაწოდოს ინფორმაცია ისე, თითქოს ის გადამოწმებული და დაზუსტებულია მაშინ, როდესაც გამოქვეყნდა გარკვეული საფასურის სანაცვლოდ. აქვე აღნიშნულია, რომ "იმ შემთხვევაში, როდესაც დამკვეთის მიერ მოწოდებული მასალა შეიცავს კონკრეტულ ბრალდებებს რომელიმე პირის მიმართ, ანდა ცალსახაა, რომ მიზნად ისახავს მის დისკრედიტაციას, მის გამოქვეყნებაზე გადაწყვეტილება რედაქციამ უნდა მიიღოს საკუთარი სარედაქციო პოლიტიკის შესაბამისად."

„ნენსკრა ჰესის პროექტი და „ნენსკრა ჰიდროს” სოციალური პროექტები სვანეთში“ - ამ სათაურით 7 ივლისს ტელეკომპანია "იმედზე", გადაცემა "იმედის კვირაში", ნენსკრა ჰესის შესახებ გავიდა სიუჟეტი. 7 წუთის განმავლობაში მაყურებელი ისმენდა წამყვანის, ჟურნალისტისა და რესპონდენტების მტკიცებას იმის შესახებ,  რამდენად დიდ სიკეთეს მოუტანს „ნენსკრა ჰესი“ ადგილობრივებსა და საქართველოს ეკონომიკას. მაყურებელს არ მოუსმენია საწინააღმდეგო აზრი, არც ერთი დამოუკიდებელი ექსპერტის შეფასება და დასაბუთებული, არგუმენტირებული მსჯელობა იმის შესახებ, რომ ჰესი მართლაც მხოლოდ და მხოლოდ სარგებლის მომტანია. მასლის ავტორს არც ჰესის მშენებლობით გამოწვეული ადგილობრივების პროტესტი უხსენებია და არც ის საფრთხეები, რაზეც გარემოსდამცველი ორგანიზაციები საუბრობენ. 

სიუჟეტის წარდგენისას წამყვანი აქცენტს აკეთებს „ნენსკრა ჰესის“ სიკეთეებსა და სარგებელზე - „პროექტი ჭუბერის თემში ხორციელდება. ის დასახლებული პუნქტისგან მოშორებით არის და არ გულისხმობს ოჯახების განსახლებას. გარდა ჰესის მშენებლობისა, „ნენსკრა ჰიდრო“ რეგიონში ფართო მასშტაბიან სოციალურ პროექტებსაც ახორციელებს და იმაზეც ზრუნავს, რომ სამშენებლო სამუშაოებზე ადგილობრივები დაასაქმოს. ამისთვის კომპანიამ კადრების საკუთარი რესურსით გადამზადება უკვე დაიწყო“.

წამყვანის მსგავსად, სიუჟეტის ავტორიც არაერთხელ ახსენებს მაყურებელს „ნენსკრა ჰიდროს“ სიკეთეებს და ხაზს უსვამს, რომ ჰესი საქართველოს ენერგოდამოუკიდებლობას კიდევ უფრო განამტკიცებს. გარდა ამისა, ჟურნალისტი მაყურებელს ინვესტორი კომპანიის გამოცდილების შესახებაც უყვება და არწმუნებს, რომ „მას სვანეთის წყლებთან შეჭიდება არ გაუჭირდება“.

ჟურნალისტი საუბრობს სოციალურ პროექტებზეც - „ნენსკრა ჰესის მშენებლობის აქტიურ ფაზაში შესვლისას 1000-ზე მეტი სამუშაო ადგილი შეიქმნება. პრიორიტეტი კი, ადგილობრივ მოსახლეობას მიენიჭება. კომპანიამ ამაზე წინასწარ იზრუნა და ადგილობრივები პროფესიულ გადამზადებას უკვე თბილისში გადიან… ფართომასშტაბიანი სოციალური პროექტების განხორციელებაც ნენსკრა ჰიდრომ თავის თავზე აიღო და 400-მდე ოჯახს მიწის ნაკვეთების აზომვაში, ნახაზის მომზადებასა და მიწის ნაკვეთის რეგისტრაციის პროცესში უწევს დახმარებას. ტურისტებისთვის არც თუ ისე ნაცნობ მხარეში ამუშავდა საოჯახო სასტუმროები, სადაც, ძირითადად, პროექტში დასაქმებული ადამიანები ცხოვრობენ. ადგილობრივებს იმედი აქვთ, რომ ჰესი ამ მხარეს კიდევ უფრო განავითარებს“, - ამბობს ჟურნალისტი და არც კი ახსენებს იმ ადგილობრივებს, რომლებიც ჰესის მშენებლობას ეწინააღმდეგებიან, მის უარყოფით მხარეებზე, ზიანზე და მოსალოდნელ საფრთხეებზე საუბრობენ.

სიუჟეტის დასასრულს, ჟურნალისტი ამტკიცებს, რომ სვანეთის სარგებელი ჰესის მშენებლობის პროცესში კიდევ უფრო გამოჩნდება, თუმცა მშენებლობის და ექსპლუატაციაში ჩაშვების შემდეგ ჰესი გაცილებით დიდ სარგებელს საქართველოს ენერგოსისტემას მოუტანს.

გასული წლის 5 ივლისს ჭუბერში სტიქია მოხდა და ადიდებულმა მდინარე ნენსკრამ რამდენიმე სოფელი დატბორა. ღვარცოფის შემდეგ, ადამიანის უფლებებზე მომუშავე 8 არასამთავრობო ორგანიზაციამ ხელისუფლებას განცხადებით მიმართა. განცხადებაში აღნიშნულია, რომ „გეოლოგიური რისკები კიდევ უფრო გაძლიერდება ჰესის პროექტის ზეგავლენის შედეგად, ვინაიდან მშენებლობის პროცესში ტყე/მცენარეული საფარი პირწმინდად მოიჭრება, რაც დამატებით მეწყრულ და ღვარცოფულ კერებს გააჩენს.“

ჟურნალისტს ეს ფაქტი მაყურებლისთვის არ უცნობებია , არ დაუსვამს კითხვა, ჰქონდა თუ არა რაიმე კავშირი წყალდიდობასა და ჰესის მშენებლობას, სამაგიეროდ, აღნიშნა, რომ „როგორც კომპანიაში ამბობენ, ნენსკრა ჰესი ერთგვარი პრევენცია იქნება წყალდიდობისგან“ - თუმცა არც ამ შემთხვევაში დაუსვამს კითხვა, თუ „როგორ“ და მაყურებელს არ მოუსმენია არც ერთი არგუმენტი იმის დასტურად, რომ ჰესი წყალდიდობის ან სხვა სტიქიისგან დაიცავს მოსახლეობას.

ჟურნალისტს იმის თქმაც „დაავიწყდა“, რომ 2015 წლიდან დღემდე სვანეთსა და თბილისში არაერთხელ გამართა საპროტესტო აქცია და არც ის უხსენებია, რომ პროტესტის გამო 2016 წელს ადგილობრივ მოსახლეობას ერთ კვირაზე მეტი გზა ჰქონდათ გადაკეტილი. არც იმის შესახებ მიუწვდია ინფორმაცია, რომ „ნენსკრა ჰესის“ მშენებლობას გარემოსდაცვითი არასამთავრობო ორგანიზაციების ნაწილიც ეწინააღმდეგება.

მაყურებელმა ჯამში მოისმინა 7 რესპონდენტის შეფასება. მათგან 2 - ხელისუფლების, 3 - უშუალოდ კომპანიის წარმომადგენელი და 2 ჰესის მშენებლობის მომხრე ადგილობრივი იყო. თითოეული მათგანი, ისევე როგორც წამყვანი და ჟურნალისტი, „ნენსკრა ჰესის“ სიკეთეებზე საუბრობდა და ეკონომიკურ სარგებელს უსვამდა ხაზს. მაყურებელს არ ჰქონდა შესაძლეობლობა, რომ მოესმინა დამოუკიდებელი ექსპერტის, გეოლოგის, ჰიდროლოგის ან გარემოსდამცველის შეფასება. მთელი სიუჟეტის განმავლობაში მაყურებელს არ მოუსმენია განსხვავებული აზრი და არც იმის შესახებ მიუღია ინფორმაცია, თუ რა რისკები არსებობს და რა ზიანს მოუტანს გარემოს ჰესის მშენებლობა.

აღსანიშნავია ისიც, რომ „ნენსკრა ჰესის“ გარშემო დისკუსია მას შემდეგ გააქტიურდა, რაც სახელმწიფოსა და „ნენსკრა ჰესის“ მშენებელ კომპანიას შორის გაფორმებული ხელშეკრულება 8 ივნისს, „რუსთავი 2“-ის გადაცემა „შაბათის კურიერმა“ გაასაჯაროვა. გარემოსდაცვითმა ორგანიზაცია „მწვანე ალტერნატივამ“ კი ხელშეკრულების გააანალიზების საფუძველზე განაცხადა, რომ პროექტი ქვეყნის ბიუჯეტს წელიწადში 60 მილიონი დოლარის ზარალს მიაყენებს.

10 ივლისს რამდენიმე გამოცემამ გაავრცელა ყალბი ინფორმაცია, თითქოს სერგეი გავრილოვი მალტაზე ისვენებს. გამოცემებმა ამბავს პიარ სპეციალისტ ელდარ პირმისაშვილის მიერ გადაღებულ ფოტო დაურთეს და მისი იუმორისტული პოსტი ნამდვილ ამბად გაავრცელეს.

თავდაპირველად, ელდარ პირმისაშვილმა ფეისბუკის პირად გვერდზე უცნობი პირის ფოტო გამოაქვეყნა და დაწერა, "ამოვდივარ ზღვიდან და რას ვხედავ ?! გავრილოვი დამჯდარა ჩემს შეზლონგზე, მივვარდი და ვილანძღები რუსულად… რაც მერე მოხდა, გაგაოცებთ".  პირმისაშვილმა მედიაჩეკერს უთხრა, რომ პოსტი იუმორით დაწერა და მალევე წაშალა.

რადიო ფორტუნამ, ელდარ პირმისაშვილის მიერ გადაღებული უცნობი ადამიანის ფოტო შემდეგი სათაურით გამოაქვეყნა „სეერგეი გავრილოვმა მალტაზე ქართველი დამსვენებლის შეზლონგის ოკუპაცია მოახდინა“. თუმცა, მასალა მალევე წაშალა და ამ დროისთვის ინფორმაცია გამოცემის გვერდზე აღარ იძებნება.

იდენტური შინაარსის მასალა, რადიო ფორტუნაზე დაყრდნობით, გაავრცელა გამოცემა „დაიჯესტმა“. „პრაიმ ტაიმმა“ კი ფეისბუკის გვერდზე, გამოცემის ლოგოს დართვით და ავტორის მითითების გარეშე, პირმისაშვილის გადაღებული ფოტო გამოაქვეყნა ტექსტით „სერგეი გავრილოვი მალტაზე ისვენებს“.

ზემოთხსენებულმა გამოცემებმა ამბავი ისე გამოაქვეყნეს, რომ პირველწყაროსთანაც არ გადაუმოწმებიათ.

 

 

სიცხისგან დამდნარი ავტომობილები, ჯანდაცვის პროგრამით დაფინანსებული მშობიარობა პენსიონერებისთვის და პოლონეთში საქართველოს ელჩის გადადგომა - ივნისის თვეში გავრცელებულ ამ სამ ყალბ ამბავს არაფერი ჰქონდა საერთო და მათგან მხოლოდ ერთი უკავშირდებოდა ქვეყანაში მიმდინარე მოვლენებს. მიუხედავად იმისა, რომ სამივე შემთხვევაში მარტივად დასადგენი იყო სიმართლე, სოციალურ ქსელში გავრცელებული კომენტარებიდან და რეაქციებიდან გამომდინარე, შეიძლება ითქვას, რომ საზოგადოების გარკვეულმა ნაწილმა ზემოთ ჩამოთვლილი ყალბი ამბები მარტივად დაიჯერა.

სიცხისგან დამდნარი ავტომობილების შესახებ ინფორმაცია თავდაპირველად „ექსკლუზივი TV“-ის ფეისბუკის გვერდზე გავრცელდა. გვერდი იუწყებოდა, რომ 14 ივნისს არაბულ ქვეყნებში მსოფლიოში ყველაზე მაღალი ტემპერატურა - 63°C დაფიქსირდა, რის გამოც ავტომობილები დადნა.

„ქუვეითში შუადღის საათებში ტემპერატურამ 50°C მიაღწია(იხ.ფოტოზე), რის შემდეგაც, ტემპერატურა ისევ გაიზარდა და 63°C გახდა, რამაც ქუჩებში მანქანების დნობა გამოიწვია. ადგილობრივებმა კი მოძრაობა შეწყვიტეს და ქუჩები ორ წუთში დაცარიელდა,“ - წერდა „ექსკლუზივი TV“.  მოგვიანებით, 14-18 ივნისის პერიოდში კი იდენტური ინფორმაცია გავრცელდა რადიო ოდიშისა და „The Tbilisi Times“ ფეისბუკის გვერდებზე და საიტებზე: sarkenews.ge, progressnews.ge, cnobisfurceli.ge, gmtv.ge.

სინამდვილეში, ფოტოზე ასახული მანქანები არიზონაშია გადაღებული და მათი დადნობა არა სიცხემ, არამედ ხანძარმა გამოიწვია. აღნიშნულ ყალბ ამბავს სხვადასხვა დროს უცხოური გვერდებიც ხშირად ავრცელებენ.

ყალბი ამბავი, თითქოს ჯანდაცვის პროგრამით პენსიონერებს მშობიარობა დაუფინანსდებოდათ, 10 ივნისს გავრცელდა. გამოცემა გურიის მოამბე და საიტები qronika.ge, newpost.com.ge, geoshock.blogspot.com წერდნენ, რომ „ჯანდაცვის პროგრამით პენსიონერებს მშობიარობა/საკეისრო კვეთა დაუფინანსდებათ:

"პროგრამით ვერ ისარგებლებენ პირები, რომელთა წლიური შემოსავალი არის 40 000 ლარი და მეტი, გარდა საპენსიო ასაკის პირებისა. მათ შესაძლებლობა ექნებათ მიიღონ მომსახურება პროგრამის მხოლოდ შემდეგი კომპონენტების ფარგლებში: მშობიარობა/საკეისრო კვეთა და მაღალი რისკის ორსულთა, მშობიარეთა და მელოგინეთა სტაციონარული მომსახურება". - წერდნენ გვერდები.

იდენტური შინაარსის ყალბი ინფორმაცია 2017 წელსაც გავრცელდა. საქართველოს შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს ინფორმაციით, აღნიშნული ინფორმაცია სიმართლეს არ შეესაბამება და ზემოთ მოყვანილი ამონარიდი არასწორად არის გაგებული.

გვერდების ნაწილმა (მაგალითად, digest.pia.ge, bfm.ge) ინფორმაცია წაშალა და ახლა მხოლოდ საძიებო სისტემაში ჩანს, რომ ეს ამბავი გამოცემებს გამოქვეყნებული ჰქონდათ.

ბოლო ყალბი ინფორმაცია მიმდინარე მოვლენებს უკავშირდებოდა. 20 ივნისს, მაშინ, როდესაც თბილისში, საქართველოს პარლამენტის შენობაში რუსეთის დუმის დეპუტატ სერგეი გავრილოვის გამოსვლას აპროტესტებდნენ, გამოცემა presa.ge-მ გაავრცელა ინფორმაცია პოლონეთში საქართველოს ელჩის გადადგომის შესახებ. „პოლონეთში საქართველოს სრულუფლებიანმა ელჩმა ილია დარჩიაშვილმა პროტესტის ნიშნად თანამდებობა დატოვა“ -წერდა presa.ge, სტატიის კომენტარებში კი მოქალაქეები, ვისაც ინფორმაცია ნამდვილი ეგონა, აღნიშნავდნენ, რომ ელჩის საქციელი გმირობის ტოლფასი იყო.

მოგვიანებით, presa.ge-ის მიერ გავრცელებულ ცრუ ინფორმაციას საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო გამოეხმაურა. სამინისტროს წარმომადგენელმა ელჩის მიერ თანამდებობის დატოვება არ დაადასტურა . presa.ge-მ კი გამოქვეყნებული ტექსტი ვებგვერდიდან და სოციალური ქსეიდან ისე წაშალა, რომ მკითხველისთვის შეცდომის შესახებ არ უცნობებია.

ორი კვირაა თბილისში, პარლამენტის წინ, ყოველ საღამოს საპროტესტო აქციები იმართება, რომელშიც ათასობით ადამიანი მონაწილეობს. ხალხის სიმრავლის გამო, დედაქალაქის მთავარ გამზირზე, მეტწილად ქუჩაც იკეტება. ამ აქციებს, რომელიც თავდაპირველად რუსეთის დუმის დეპუტატის სერგეი გავრილოვის თბილისში ვიზიტს მოჰყვა, ანტისაოკუპაციო აქციები უწოდეს. პროტესტი გამწვავდა მას შემდეგ, რაც აქციის პირველ დღეს ხალხმრავალი საპროტესტო აქცია ხელისუფლებამ ძალის გამოყენებით დაშალა და შედეგად არაერთი ადამიანი დაშავდა. ახლა აქციის მონაწილეების მთავარი მოთხოვნა საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის გიორგი გახარიას გადადგომაა.

ამბის მასშტაბურობისა და მნიშვნელობიდან გამომდინარე, მე-14 დღეა საპროტესტო აქციები მედიის ერთ-ერთი მთავარი თემაა. ცენტრალურმა მაუწყებლებმა, ამ ამბის გამო, შეცვალეს სამაუწყებლო ბადე და საღამოობით ეთერში სპეციალური გამოშვებით გადიან. თუმცა, სპეციალური გამოშვების ხანგრძლივობა, კადრები, რასაც ამ გამოშვებებში ვხედავთ და მიმდინარე მოვლენების შეფასებები, ერთმანეთისგან, რიგ შემთხვევაში, მკვეთრად განსხვავდება.

საპროტესტო აქციების გაშუქების ტენდენციას “მედიაჩეკერი” პროტესტის მე-10 დღეს დააკვირდა. მაშინ, როდესაც აქციის ორგანიზატორებმა მასშტაბური, ხალხმრავალი საპროტესტო მსვლელობა - თავისუფლების მარში დააანონსეს. “მედიაჩეკერი” 18:00-დან 24:00 საათამდე პერიოდში 4 მაუწყებელს დააკვირდა: ტელეკომპანია “იმედი”, “რუსთავი 2”, ტელეკომპანია “პირველი” და საზოგადოებრივი მაუწყებლის პირველი არხი.

4-დან 3-მა მაუწყებელმა, საზოგადოებრივი მაუწყებლის პირველმა არხმა, “ტელეკომპანია პირველმა” და “რუსთავი 2-მა”, 29 ივნისის საღამოს, აქციასა და მსვლელობაზე საუბარი 18:00 საათიდან დაიწყო, ტელეკომპანია “იმედმა” კი 19:00 საათზე. 19:00 საათზე, “იმედის” 20:00-საათიანი “ქრონიკის” დაანონსებისას, წამყვანმა თქვა, რომ თბილისში საპროტესტო მსვლელობისთვის ემზადებოდნენ და ამ დეტალებს 20:00-საათიან “ქრონიკაში” ნახავდნენ, თუმცა, “ქრონიკის” სპეციალური გამოშვება დაგეგმილზე ნახევარი საათით ადრე, 19:25 საათზე დაიწყო.

ორ არხს, საზოგადოებრივ მაუწყებელსა და რუსთავი 2-ს საინფორმაციო გამოშვება, არასპეციალური ეთერის დროსაც 18:00 საათზე აქვს. ამ დღისთვის განრიგი, “იმედის” გარდა, შეცვალა “TV პირველმაც”, რომელსაც საინფორმაციო გამოშვებები შაბათ დღეს 17:00 საათზე და შემდეგი 22:00 საათზე აქვს.

4-დან 2-მა მაუწყებელმა, “რუსთავი 2-მა” და “Tv პირველმა” 29 ივნისის საღამოს სპეციალური გამოშვება საპროტესტო აქციის დასრულებამდე გააგრძელა: “რუსთავი 2” - 23:22 სთ, “tv პირველი” - 23:29 სთ. 2-მა, საზოგადოებრივი მაუწყებლის პირველმა არხმა და “იმედმა” სპეციალური ეთერები იქამდე დაასრულა, ვიდრე რუსთაველზე აქცია დამთავრდებოდა, "იმედმა” 22:26 საათზე, პირველმა არხმა კი 22:02 საათზე. (სპეციალური ეთერის დასრულების შემდეგ, საზოგადოებრივი მაუწყებლის წამყვანმა მაყურებელს განუმარტა, რომ აქციის პირდაპირ ეთერში გაშუქება გაგრძელდებოდა მათ ონლაინ პლატფორმებზე და ასევე საზოგადოებრივი მაუწყებლის მეორე არხზე).

ამ ხნის განმავლობაში, ყველა მაუწყებელს ჰქონდა სარეკლამო ჭრები და აქციის, ან ქვეყანაში მიმდინარე მოვლენებზე მომზადებული სხვა თემები, თუმცა მცირე დოზით (იმ დღის ამბავი იყო ასევე ბრიფინგი “ქართულ ოცნებაში”).

29 ივნისის საღამოს, შაბათს, “რუსთავი 2-ის” ეთერში გადაცემა “შაბათის კურიერიც” გავიდა. წამყვანს გადაცემა აქციების ეპიცენტრიდან, რუსთაველის გამზირზე მოწყობილი სპეციალური ღია სტუდიიდან მიჰყავდა. გადაცემა 21:00 საათზე, აქციაზე მიმდინარე მოვლენების მიმოხილვით (მარიამ გაფრინდაშვილის ჩართვა) დაიწყო და 22:24 საათზე დასრულდა. გადაცემაში ხუთი სიუჟეტი გავიდა და ყველა მათგანის თემა საპროტესტო აქციები იყო. სიუჟეტებს შორის პერიოდში ეთერში აქციის კადრები გადიოდა, მათ შორის, მაყურებელს მოასმენინეს რამდენიმე გამომსვლელის სიტყვა, ანიტა რაჭველიშვილის სიმღერა და აჩვენეს ბანერის “გახარია წადი” გაშლა. “შაბათის კურიერის” დასრულების შემდეგ “რუსთავი 2-ზე” ისევ “კურიერის” სპეციალური გამოშვება გაგრძელდა.

ტელეკომპანია “იმედზე” კი გადიოდა შაბათის “ქრონიკა”, რომლის ფორმატი სხვადასხვა საკითხების სტუმრებთან ერთად განხილვას ითვალისწინებს. იმ საღამოს “ქრონიკას” 7 სტუმარი ჰყავდა, მათგან 2 სტუდიაში მივიდა, დანარჩენები კი სხვადასხვა ადგილებიდან ერთვებოდნენ. გამოშვების პარალელურად, ეკრანზე გადიოდა აქციის კადრებიც და იმ კონკრეტულ თემასთან ერთად, რაზე სასაუბროდაც კონკრეტული სტუმარი იყო მიწვეული, საუბრობდნენ თბილისში მიმდინარე აქციებზეც, პერიოდულად კი უბრუნდებოდნენ რუსთაველის გამზირს და მაყურებელს ჰქონდა საშუალება მოესმინა აქციაზე გამომსვლელებისთვის.

29 ივნისის საღამოს, აქციების მიმდინარეობისას, ოთხივე მაუწყებელი მაყურებელს ძირითადად აქციაზე მყოფი მოქალაქეებისა და ოპოზიციური პარტიების ლიდერების მოსაზრებებს აცნობდა. თუმცა, განსხვავება რესპონდენტებში, არხებს შორის, მაინც თვალშისაცემია.

ქვემოთ გთავაზობთ ინფორმაციას რესპონდენტების რაოდენობის შესახებ და ამ მონაცემებში, “იმედის” შემთხვევაში, მითვლილია ის რესპონდენტებიც, რომლებიც “შაბათის ქრონიკას” ჰყავდა ეთერში სტუმრად, ან ჩართვით სხვა ლოკაციიდან.

აქვე, ამ მონაცემებში არ შედიან აქციაზე გამომსვლელები, რომელთა მოსმენის შესაძლებლობა, პერიოდულად, პირდაპირ ეთერში ყველა არხის მაყურებელს ჰქონდა.



საზოგადოებრივი მაუწყებლის პირველ არხზე, გამომსვლელების გარდა, მოვისმინეთ ოპოზიციის 13 წარმომადგენლის, აქციის 2 ორგანიზატორისა და 6 მონაწილის (6-დან ერთი იყო არასამთავრობო სექტორიდან) შეფასება.

“იმედის” მაყურებელმა, აქციაზე გამომსვლელების გარდა, იმ საღამოს უსმინა ეთერში მყოფ 7 რესპონდენტს, საიდანაც 6 მმართველი გუნდის წარმომადგენელი იყო და მხოლოდ ერთი ოპოზიციის. მოისმინა ოპოზიციის 4 წარმომადგენლის და აქციის 2 მონაწილის კომენტარი.

“TV პირველზე”, აქციაზე სიტყვით გამომსვლელთა პარალელურად, შესაძლებელი იყო ოპოზიციის 21 წარმომადგენელის, მთავრობის 2 წარმომადგენელის, აქციის 5 ორგანიზატორისა და 23 მონაწილის (მათ შორის იყვნენ: 2 არასამთავრობო სექტორიდან, 7 ხელოვანი, ერთი ფოტოჟურნალისტი) შეფასების მოსმენა.

“რუსთავი 2-ზე” კი, აქციაზე გამომსვლელთა პარალელურად, გავიდა ოპოზიციის 27 წარმომადგენლის, მთავრობის 2 წევრის, აქციის 3 ორგანიზატორისა და 26 მონაწილის (მათ შორის იყვნენ, 8 ხელოვნების სფერდან, 3 ჟურნალისტიკის, 1 პოლიტოლოგი, 1 გარემოსდამცველი აქტივისტი) კომენტარი.

 

4-დან სამ არხზე, აქციებზე საუბრისას, საინფორმაციო გამოშვებების წამყვანები ან ჟურნალისტები, რომლებიც ჩართვებზე იდგნენ, აქციას რომელიმე პოლიტიკურ ძალას არ მიაწერდნენ. ტელეკომპანია “იმედზე” კი ყურადღებას ამახვილებდნენ იმ ფაქტზე, რომ მსვლელობას ოპოზიციური პოლიტიკური პარტების ლიდერები მიუძღოდნენ, განსაკუთრებული აქცენტი კი "ნაციონალური მოძრაობაზე" კეთდებოდა.

მაგალითისთვის, სპეციალური გამოშვების დასაწყისში, წამყვანმა თქვა:

“ეს მსვლელობა დაიგეგმა გუშინ, როგორც იქ შეკრებილმა პოლიტიკოსებმა გუშინვე განაცხადეს, მოხდებოდა მათი აქტივისტების მობილიზება რეგიონებიდან. ჩვენს მაყურებელს ჰქონდა შესაძლებლობა, რომ მიეღო ინფორმაცია იმის შესახებ, თუ როგორ მოემართებიან რეგიონებიდან სწორედ ნაციონალური მოძრაობისა და ევროპული საქართველოს პარტიის რეგიონული აქტივისტები ამ აქცია-მსვლელობაში მონაწილეობის მისაღებად. თქვენ კადრში სწორედ პოლიტიკოსებს ხედავთ, ნაციონალური მოძრაობის ლიდერებს. ისინი წინ მიუძღვიან ამ აქცია-მსვლელობას” [იმედი, წამყვანი, 19:28სთ, 29 ივნისი, 2019წ]

მსვლელობაში ოპოზიციური პოლიტიკური პარტიების მონაწილეობაზე საუბრობდნენ სხვა არხებზეც და ცხადია, აჩვენებდნენ კიდეც შესაბამის კადრებს, თუმცა, ამ არხებზე, “იმედის” მსგავსად, “ნაციონალური მოძრაობაზე” განსაკუთრებული აქცენტი არ კეთდებოდა.

მაგალითად, ისევ “იმედის” წამყვანის ტექსტი:

“თქვენ ხედავთ, ამ აქცია-მსვლელობის სათავეში ნაციონალური მოძრაობის ლიდერები იმყოფებიან და ისინი მიუძღვიან სწორედ ამ აქციას, რომელსაც ერთადერთი მოთხოვნა აქვს ამჯერად - ეს არის შს მინისტრის გადადგომა...

მთელი ამ დროის განმავლობაში, აქციის ორგანიზატორები ხაზს უსვამდნენ იმას, რომ ეს არ არის პოლიტიკოსების მიერ დაგეგმილი პროტესტი, აქცია, რომ ამ აქციის სათავეში დგანან რიგითი მოქალაქეები და პოლიტიკური პარტიის წარმომადგენლები არიან გამიჯნულები, გვერდზე დგანან, მაგრამ ჩვენ თითქმის ყოველდღე, ამ აქციის მსვლელობას როდესაც ვაკვირდებით, პირდაპირ ეთერში ვხედავთ, რომ პოლიტიკოსები აქტიურად არიან აქციებზე წარმოდგენილნი, რიგ შემთხვევაში სიტყვითაც მიმართავენ იქ მოქალაქეებს. დღეს კი უკვე ვხედავთ, რომ ამ აქციის პირველ რიგებში დგანან და ისინი მოუძღვებიან სწორედ ამ მსვლელობას. როგორც უკვე გითხარით, თავადვე დააანონსეს, რომ რეგიონებიდან ჩამოიყვანდნენ ისინი საკუთარ მხარდამჭერებს და აქტივისტებს და მიიღებდნენ ამ მსვლელობაში მონაწილეობას”. [იმედი, წამყვანი, 19:30 სთ, 29 ივნისი, 2019წ]

მსგავსი აქცენტი ჰქონდა ჩართვებში იმედის ჟურნალისტსაც. მაგალითად: „აქ მყოფ ადამიანებში საკმაოდ დიდი ნაწილი არიან ამ პოლიტიკური პარტიების მხარდამჭერები და სავარაუდოდ, დღეს ტრიბუნასთან ამ პარტიის ლიდერებს ვიხილავთ“ [იმედი, ჟურნალისტის ჩართვა აქციიდან, 19:33 სთ. 29 ივნისი, 2019წ]

საპროტესტო აქციების დაწყებიდან დღემდე, მაუწყებლები აქციაზე რამდენიმე კამერით მუშაობენ, მათ შორის, საჰაერო გადაღების კამერებით, ე.წ. დრონით. 29 ივნისის საღამოს დრონით გადაღებული კადრები ოთხივე მაუწყებელმა გამოიყენა, თუმცა, სხვადასხვა დროს, განსხვავებული რაკურსითა და სიხშირით.

მსვლელობის დაწყებამდეც და შემდეგ, მსვლელობის პერიოდშიც, ოთხივე მაუწყებელი მაყურებელს ახლო კადრებით უყვებოდა რა ხდებოდა თბილისში.

საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა საჰაერო გადაღების კამერის მიერ გადაღებული კადრების გამოყენება დაახლოებით 21:00 საათიდან დაიწყო. სპეციალური გამოშვების დაწყებიდან ამ დრომდე, ეთერში სამი სხვადასხვა რაკურსით გადაღებული ახლო კადრები გადიოდა.

21:00 საათამდე ასევე ახლო ხედები და პანორამული ხედები გადიოდა “იმედის” ეთერშიც. 21:00 საათიდან გამოშვების ბოლომდე კი მაყურებელი ძირითადად ხედავდა დრონის კადრს და იშვიათად გამომსვლელების საშუალო ხედით გადაღებულ კადრს.

“TV პირველზე” მუშაობდა 4 კამერა სხვადასხვა ადგილიდან. მაყურებელი ხედავდა აქციის მონაწილეების პანორამულ ხედებს, გამომსვლელების ახლო და საშუალო კადრებს, დრონით გადაღებული კადრი კი მხოლოდ ერთ ეპიზოდში(გიორგი გახარიას ბანერის გაშლისას) იხილა.

TV პირველის მსგავსად, აქციის ახლო კადრები გადიოდა “რუსთავი 2-ის” ეთერშიც. აქ დრონის კადრი პირველად 22:17 საათიდან გამოჩნდა.

[შენიშვნა: სტატიის მთავარ ფოტოდ გამოყენებულია On.ge-ს ფოტო]

დრონის კადრები მაუწყებლებიდან

27 ივნისს 19:00 საათზე თბილისში, პარლამენტის წინ ანტისაოკუპაციო აქცია გაიმართა. აქციის ბოლოს, დაახლოებით, 22:30 საათზე საპროტესტო აქციის მონაწილეებმა პარტია „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის ბიძინა ივანიშვილის სახლისკენ მსვლელობა გამართეს. საპროტესტო აქციას და შემდგომ მსვლელობას პირდაპირ ეთერში გადასცემდნენ მაუწყებლები - ტელეკომპანია პირველი, საზოგადოებრივი მაუწყებლის პირველი არხი და “რუსთავი 2”. ტელეკომპანია „იმედმა“ კი არც საპროტესტო აქცია და არც მსვლელობა, 27 ივნისის საღამოს არ გააშუქა.

„იმედის“ ეთერში დღის მთავარი საინფორმაციო გამოშვება 22:18 საათზე დასრულდა, რის შემდეგაც ეთერში მხატვრული ფილმი - „მანდარინების“ ჩვენება დაიწყო. მანამდე, “იმედის” მაყურებელს შესაძლებლობა ჰქონდა პირდაპირ ეთერში ედევნებინა თვალი პრემიერ მინისტრ მამუკა ბახტაძის ბრიფინგისთვის და შემდგომ შინაგან საქმეთა მინისტრ გიორგი გახარიას ტელეწამყვანებთან შეხვედრისთვის.

იმ დროს, როდესაც ტელეკომპანია „იმედის“ ეთერში მხატვრული ფილმი გადიოდა, მშვიდობიანი აქციის მონაწილეები, შს მინისტრის გადადგომის მოთხოვნით, რუსთაველის გამზირიდან ბიძინა ივანიშვილის სახლამდე ფეხით მსვლელობით მივიდნენ.

პარლამენტის წინ საპროტესტო აქციები 20 ივნისიდან იმართება. საპროტესტო აქცია თბილისში, პარლამენტთან, მას შემდეგ დაიგეგმა, რაც რუსეთის დუმის დეპუტატი სერგეი გავრილოვი მართლმადიდებლობის საპარლამენტთაშორისო გენერალურ ასამბლეას პარლამენტის თავმჯდომარის სავარძლიდან გაუძღვა. აქციის პირველ დღეს, გვიან ღამით, ხალხმრავალი საპროტესტო აქცია ხელისუფლებამ ძალის გამოყენებით დაშალა. აქციის დარვების დროს 2-მა ადამიანმა თვალი დაკარგა, დაშავდა 240 მოქალაქე, მათ შორის, 38 ჟურნალისტი და 80 პოლიციელი, 305 მოქალაქე კი დააკავეს.

მეცხრე დღეა აქციის მონაწილეები შინაგან საქმეთა მინისტრის გიორგი გახარიას გადადგომას ითხოვენ. მათი დანარჩენი ორი მოთხოვნა - 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნების პროპორციული წესით ჩატარება და აქციის დაკავებული მონაწილეების გათავისუფლება, ხელისუფლებამ დააკმაყოფილა.

 

 

26 ივნისს მედიაში გავრცელდა ინფორმაცია, რომ სვანეთში 12 წლის მოზარდმა ცეცხლსასროლი იარაღით მამა, შემთხვევით, სასიკვდილოდ დაჭრა. გამოცემების ნაწილმა, ამბის გაშუქებისას დაასახელა გარდაცვლილის სახელი და გვარი, ასაკი, ფოტო და სხვა დეტალები, რითაც არასრულწლოვნის ირიბი იდენტიფიცირება მოხდა. ეთიკური ჟურნალისტიკის მიხედვით, დაუშვებელია კრიმინალურ ისტორიებში მონაწილე არასრულწლოვნის როგორც პირდაპირი, ისე ირიბი იდენტიფიცირება.

გამოცემებმა „ინტერპრესნიუსი“, „კვირის პალიტრა“, „დრონი.ჯი“, „პალიტრა ვიდეო“, „ნიუპოსტი“, „ინტერმედია“, „პრაიმტაიმი“, „ალია“, „რეზონანსი“ და გვერდებმა itv.ge, ambebi.ge, geoinformer.tk, vog.ge, news.coa.ge, timenews.ge მომხდარის გაშუქებისას, გაავრცელეს არასრულწლოვნის მიერ შემთხვევით მოკლული მამის ფოტო, დაასახელეს მისი სახელი, გვარი და სხვა არასაჭირო დეტალები, რამაც არასრულწლოვნის ირიბი იდენტიფიცირება გამოიწვია.

ჟურნალისტური ეთიკის მიერ მომზადებულ კრიმინალის გაშუქების სახელმძღვანელოში ხაზგასმით აღნიშნულია, რომ დაუშვებელია კრიმინალურ ისტორიებში მონაწილე, დაზარალებული, ბრალდებული და მსჯავრდებული ან/და თვითმხილველი არასრულწლოვნების იდენტიფიცირება. ბავშვთა საკითხების გაშუქების სახელმძღვანელოში კი ნათქვამია, რომ ბავშვის დაფარვა უპირობოდ აუცილებელია, როდესაც იგი არის ბრალდებული/მსჯავრდებული ან თუნდაც მოწმე. გარდა ამისა, სახელმძღვანელო მიუთითებს მედიებს, რომ გაითვალისწინონ „ბავშვის სახის დაფარვა არ არის საკმარისი მისი სრულად არაიდენტიფიცირებისთვის, ხშირად მისი ამოცნობა შესაძლებელია გარემოს აღწერით, ან სხვა რესპონდენტების იდენტიფიცირებით“.

 

აქვე, იხილეთ:   

5 რეკომენდაცია მედიას მკვლელობაში ბრალდებული არასრულწლოვნის საკითხის გაშუქებისთვის [Video]

26 ივნისს რუსთავი2-მა გაავრცელა ინფორმაცია, თითქოს 20 ივნისს, რუსთაველის გამზირზე საპროტესტო აქციის დარბევაში მონაწილე სპეცრაზმელები დასასვენებლად ანტალიაში გაუშვეს. რუსთავი 2-ზე დაყრდნობით, დაუდასტურებელი ინფორმაცია, გადამოწმების გარეშე გაავრცელეს გვერდებმა დრონი.ge, პრესა.ge, ფაქტები.ge, თაიმერი, ალია, newsreport.ge, itv.ge.

რუსთავი 2 წერდა, რომ სპეცრაზმელების დასასვენებლად გაშვების შესახებ ინფორმაცია „სპეციალური ავიარესის ერთ-ერთმა მგზავრმა აცნობა და ფოტო მიაწოდა. ამავე მგზავრის ინფორმაციით, სპეცრაზმელები ბორტზე სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის თანამშრომლებმა შეაცილეს.“

შსს-ის პრესსამსახურში „მედიაჩეკერს“ განუცხადეს, რომ რუსთავი2-ის მიერ გავრცელებული ინფორმაცია სიმართლეს არ შეესაბამება. დაშავებული 80 სამართალდამცველიდან ორს მკურნალობის საზღვარგარეთ გაგრძელება დასჭირდა, რის გამოც ისინი თურქეთში გაემგზავრნენ.

რუსთავი 2-ის გავრცელებულ ინფორმაციას სოციალურ ქსელში ერთ-ერთი პოლიციელის ოჯახის წევრიც გამოეხმაურა. მისი თქმით, მის მეუღლეს აქციის დროს თვალი დაუზიანდა და მხედველობა თითქმის დაკარგა, რის გამოც, მინისტრის ბრძანებით, იგი თურქეთში, ქალაქ სტამბოლში წაიყვანეს, რათა მხედველობა შეუნარჩუნდეს.

განახლება: 02.10.2024

2019 წლის 26 ივნისს მაღაზია „აიპლიუსის“ დაყაჩაღების მცდელობის ბრალდებით, სამართალდამცველებმა ახალგაზრდა კაცი დააკავეს. შემთხვევიდან მალევე, ონლაინ ტელევიზია POSTV-მ სოციალურ ქსელში სათვალთვალო კამერის ჩანაწერები გაავრცელა. სიუჟეტის შესავალში ონლაინ ტელევიზიამ ყურადღება იმაზე გაამახვილა, რომ „აიპლიუსის” მაღაზიის დაყაჩაღების მცდელობისას დაკავებული მოქალაქე, 21 ივნისს, პარლამენტთან აქციაზე, გიორგი გახარიას გადადგომას ითხოვდა.

იგივე ნარატივით გაავრცელეს ამბავი გამოცემებმა „ქართული აზრი“, „კვირა +“, „პრაიმტაიმი“, „ექსკლუზივ ნიუსი“, ტელეკომპანია „დია“, „ალია“, digest.pia.ge და სოციალურ ქსელში არსებულმა გვერდმა iNews. ამ მედიასაშუალებათა უმეტესობამ სათაურში მიუთითა, რომ “მაღაზიის დაყაჩაღებაში ბრალდებული აქციაზე გახარიას გადადგომას ითხოვდა, ან აქციის ერთ-ერთი მონაწილეა".

ბრალდებული აქციებთან დააკავშირა ტელეკომპანია „იმედმაც“. 26 ივნისს 14:00 საათიან საინფორმაციო გამოშვებაში გასულ სიუჟეტში ჟურნალისტმა აღნიშნა, რომ დაკავებული პარლამენტის წინ მიმდინარე აქციაში მონაწილეობდა.

ვინ არის ბრალდებული მოქალაქე ან რა კავშირი აქვს აქციასთან, - დამატებითი ინფორმაცია მკითხველისთვის არცერთ გამოცემას არ შეუთავაზებია. მოგვიანებით, გამოცემებმა „ტაბულა“ და „ნეტგაზეთი“, გაავრცელეს ინფორმაცია, რომ      ახალგაზრდა კაცს არანაირი კავშირი არ აქვს აქციის ორგანიზატორებთან და, პირიქით, ის აქციაზე პროვოკაციის მოწყობას ცდილობდა. არსებობს ვიდეომასალაც, რომელშიც ჩანს, როგორ გაჰყავთ სამართალდამცავებს აქციიდან ეს მოქალაქე.

როგორც “მედიაჩეკერმა” გადაამოწმა, ახალგაზრდა კაცი 2015 წლიდან 2019 წლის ივნისის დასაწყისამდე თბილისის მერიის მიერ დაფინანსებული ერთ-ერთი შპს-ს      დირექტორი იყო. ის 50%-იან წილს ფლობს 2012 წელს დაფუძნებულ კერძო კომპანიაში, რომლის შესახებაც ინტერნეტში რაიმე ინფორმაცია არ იძებნება.

ახალგაზრდა კაცის შესახებ ეს მონაცემები იმ გამოცემებს, რომელთა გაშუქების მთავარი აქცენტი მისი აქციასთან კავშირი იყო, მასალისთვის არ დაურთავთ. გამოცემებს არც აქციიდან მისი გაძევების შესახებ უცნობებიათ მკითხველისთვის. ამბის ამგვარი გაშუქება კი ტოვებს შთაბეჭდილებას, რომ ის თბილისში მიმდინარე ანტისაოკუპაციო აქციების დისკრედიტაციას ისახავს მიზნად.

***

პარლამენტის წინ საპროტესტო აქციები 20 ივნისიდან იმართება. საპროტესტო აქცია თბილისში, პარლამენტთან, მას შემდეგ დაიგეგმა, რაც რუსეთის დუმის დეპუტატი სერგეი გავრილოვი მართლმადიდებლობის საპარლამენტთაშორისო გენერალურ ასამბლეას პარლამენტის თავმჯდომარის სავარძლიდან გაუძღვა. აქციის პირველ დღეს, გვიან ღამით, ხალხმრავალი საპროტესტო აქცია ხელისუფლებამ ძალის გამოყენებით დაშალა. აქციის დარბევის დროს ორმა ადამიანმა თვალი დაკარგა, დაშავდა 240 მოქალაქე, მათ შორის, 38 ჟურნალისტი და 80 პოლიციელი, 305 მოქალაქე კი დააკავეს.

მეშვიდე დღეა აქციის მონაწილეები შინაგან საქმეთა მინისტრის გიორგი გახარიას გადადგომასა და დაკავებულების გათავისუფლებას ითხოვენ. მათი კიდევ ერთი მოთხოვნა, 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნების პროპორციული წესით ჩატარება, ხელისუფლებამ დააკმაყოფილა.

---

 

მასალა განახლდა 2024 წლის 2 ოქტომბერს ამ მოქალაქის მომართვის საფუძველზე, რომელმაც „მედიაჩეკერს“ წარუდგინა 2019 წლით დათარიღებული სასამართლოს განჩინება, საიდანაც დასტურდება, რომ დანაშაულის ჩადენის მომენტში ის შეურაცხადი იყო და არ შეეძლო გაეცნობიერებინა თავისი ქმედების ფაქტობრივი ხასიათი და მართლწინააღმდეგობა. შესაბამისად, „მედიაჩეკერმა“ მასალიდან ამოიღო ის ინფორმაცია, რაც მოქალაქის იდენტიფიცირების საშუალებას იძლეოდა.

 

    

"ამ წუთებში ცნობილი გახდა, რომ პოლონეთში საქართველოს სრულუფლებიანმა ელჩმა ილია დარჩიაშვილმა პროტესტის ნიშნად თანამდებობა დატოვა", - ეს ტექსტი, ამავე სათაურით, გამოცემა presa.ge-მ 20 ივნისს გამოაქვეყნა, იმ მოვლენების პარალელურად, რაც თბილისში, საქართველოს პარლამენტში, მართლმადიდებლობის საპარლამენტთაშორისო გენერალურ ასამბლეაზე რუსი დეპუტატის მიერ თავმდჯომარის სავარძლის დაკავებას მოჰყვა.

მასალა, სოციალურ ქსელში გამოქვეყნებიდან ერთ საათში 70-მდე ადამიანმა გააზიარა, მოქალაქეები წერდნენ, რომ ელჩის საქციელი გმირობის ტოლფასია.

როგორც "მედიაჩეკერმა" გაარკვია, presa.ge-ს მიერ გავრცელებული ინფორმაცია სიმართლეს არ შეესაბამება. ელჩის მიერ თანამდებობის დატოვებას არ ადასტურებენ საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროში. აღნიშნული ინფორმაცია სხვა მედიასაშუალებებმაც გადაამოწმეს, presa.ge-მ კი გამოქვეყნებული ტექსტი ვებგვერდიდანაც და სოციალური ქსეიდანაც ისე წაშალა, რომ მკითხველისთვის შეცდომის შესახებ არ უცნობებია.

 

შეგახსენებთ, დღეს, 20 ივნისს, თბილისში, საქართველოს პარლამენტის შენობაში მართლმადიდებლობის საპარლამენტთაშორისო გენერალური ასამბლეის სესია მიმდინარეობდა, რომელიც რუსეთის დუმის დეპუტატმა სერგეი გავრილოვმა გახსნა. გავრილოვი სესიას საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარის სავარძლიდან უძღვებოდა. ამ ფაქტს მოქალაქეთა და ოპოზიცისს აღშფოთება მოჰყვა. “ევროპული საქართველოსა” და “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის” დეპუტატებმა ასამბლეის მონაწილეებს სესიის გაგრძელების საშუალება არ მისცეს, მოქალაქეებმა კი სოციალური ქსელით პარლამენტთან საპროტესტო აქცია დააორგანიზეს.

ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრის პოსტზე ეკატერინე ტიკარაძის დანიშვნამდე ორი დღით ადრე, რომელსაც მანამდე საჩხერის სამედიცინო ცენტრის ხელმძღვანელის თანამდებობა ეკავა, ტელეკომპანია “იმედმა” სწორედ ამ კლინიკის “საერთაშორისო აღიარების” შესახებ ამბავს კვირის შემაჯამებელ გადაცემაში - “იმედის კვირა” 10 წუთიანი სიუჟეტი მიუძღვნა.

“სიკვდილს გადარჩენილი პაციენტების ისტორიები საჩხერის საავადმყოფოდან. "იმედის კვირა" იმ დაწესებულებას სტუმრობდა, რომელიც მომავალში საერთაშორისო აღიარებას ელოდება. თანამედროვე სტანდარტების შესაბამისად აღჭურვილი საავადმყოფო არა მარტო საჩხერეში, არამედ ქვეყნის მასშტაბით ერთ-ერთ მოწინავე ადგილს იკავებს. ეს არის კლინიკა, რომელიც ჭიათურელ მაღაროელებს უფასოდ მოემსახურება, ამის შესახებ მათ მთავრობის წარმომადგენელმა მიმდინარე კვირას აცნობა”, - ასე წარადგინა წამყვანმა თემა.

ამის შემდეგ სიუჟეტში უკვე ჟურნალისტი გვიყვება, რომ “აქ მთავარი სიკვდილზე გამარჯვებაა, მართვითი სუნთქვით რეანიმაციულ განყოფილებაში და კომატოზური მდგომარეობიდან გამოყვანა, საჩხერის საავადმყოფოს ექიმებისთვის მარტივი არ არის”.

სიუჟეტიდან აღნიშნული კლინიკის მედპერსონალის მხრიდან „უმძიმესი ბრძოლისა და შრომის შედეგად“ გადარჩენილი სიცოცხლეების შესახებ ისტორიები მოვისმინეთ და იმ „ულტრათანამედროვე“ აპარატურისა და ტექნიკის შესახებ მივიღეთ ინფორმაცია, რომელსაც საჩხერის კლინიკა ფლობს.

„საჩხერის რეანიმაციულ განყოფილებაში სულ 10 ინდივიდუალური პალატაა, ყველა ოთახი თანამედროვე, მაღალი საერთაშორისო აპარატურითა და ინვენტარითაა აღჭურვილი“, - ვისმენთ სიუჟეტიდან და იმ მომსახურებების შესახებ დეტალურად ვიღებთ ინფორმაციას, რომლითაც „ათობით საჩხერელი და სხვადასხვა რეგიონიდან ჩამოსული პაციენტები ყოველდღიურად სარგებლობს“.

„2018 წლის აპრილში საავადმყოფოში გაიხსნა ჰემოდიალეზის განყოფილება, თანამედროვე სტანდარტის 14 სპეციალური აპარატით სარგებლობა უფასოა საყოველთაო ჯანდაცვის პროგრამის ფარგლებში. ჰემოდიალეზის განყოფილების გახსნიდან დღემდე პროფესიონალმა ექიმებმა დახმარება 50 ადამიანზე მეტს გაუწიეს. ჰემოდიალეზის განყოფილება რეგიონში ახალია და ადგილობრივებს კვირაში ოთხჯერ დედაქალაქში ჩასვლა აღარ უწევთ“, - განმარტავს ჟურნალისტი.

ამასთან, ის ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ საჩხერის სამედიცინო ცენტრი ერთ-ერთი მოწინავეა არა მარტო რეგიონში არამედ ქვეყნის მასშტაბით, რომ წლებია საავადმყოფო საერთაშორისო სტანდარტების შესაბამისად ფუნქციონირებს. ყველაფერს თან კლინიკის შიდა პერიმეტრის კადრები ახლავს, რის ფონზეც ჟურნალისტი გვიყვება:

„ასე გამოიყურება კლინიკის საოპერაციო, ახალი თანამედროვე სამედიცინო ტექნიკით, დაწესებულების ხელმძღვანელობის ინიციატივით შეიძინეს გულის კონორანოგრაფიის სპეციალური აპარატი, რომელიც სისხლძარღვების გამოკვლევებისთვის არის საჭირო, გარდა ამისა, კლინიკაშია უნიკალური, 2018 წელს გამოშვებული ვიდეოენდოსკოპური აპარატი, რომლითაც საჭმლის მომნელებელი სისტემის დეტალური კვლევა ხდება“.

სიუჟეტიდან ისიც შევიტყვეთ, რომ ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის წარმომადგენელი საჩხერის საავადმყოფოს მუშაობას აქტიურად აკვირდება, სულ მალე დაწესებულება სამედიცინო სფეროში ერთ-ერთ მაღალ საფეხურზე აიწევს და აისო სერტიფიკატს მიიღებს, სერტიფიცირების პროცესი უკვე დაწყებულია.

„საჩხერის სამედიცინო ცენტრში, სულ 500 ადგილობრივია დასაქმებული. დაწესებულება მუდმივად ცდილობს ექიმებისა და მედპერსონალის განვითარებასა და გადამზადებას. რამდენიმე დღის წინ საავადმყოფოშივე გაიხსნა უფასო საბავშვო ბაღი მხოლოდ საავადმყოფოს თანამშრომლების შვილებისთვის. საჩხერის სამედიცინო დაწესებულება თანამშრომლობს თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტთან და აქტიურად მონაწილეობს მომავალი ექიმების აღზრდაში… საჩხერის საავადმყოფოს წინ დიდი გეგმები აქვს, მალე პალიატიური განყოფილებაც დაემატება და უფრო მეტიც, აქვე გაიხსნება კოლეჯი, სადაც საავადმყოფოს გამოცდილი ექიმები ცოდნას მომავალ ექთნებს გაუზიარებენ“, - ასე სრულდება მაყურებლისთვის საჩხერის სამედიცინო ცენტრში 10 წუთიანი მოგზაურობა.

ტელეკომპანია „იმედის“ მხრიდან ჯანდაცვის მინისტრის ცვლილებამდე ორი დღით ადრე, საჩხერის სამედიცინო ცენტრის შესახებ მსგავსი შინაარსის სიუჟეტის მომზადება და კლინიკის სიკეთეებზე სიკეთეებზე ხაზგასმა, იმის შთაბეჭდილებას ქმნის, რომ არხის მხრიდან ეს სწორედ ამ კლინიკის ხელმძღვანელის და მომავალი ჯანდაცვის მინისტრის შესახებ საზოგადოებაში გარკვეული პოზიტიური განწყობისა და დამოკიდებულების შექმნის მცდელობა იყო. ამასთან, კლინიკის აშენება ბიძინა ივანიშვილის სახელთან არის ასოცირებული. მინისტრად დანიშვნამდე, აღნიშნული ცენტრის ხელმძღვანელი იყო ჯანდაცვის უკვე ყოფილი მინისტრი დავით სერგეენკოც.

24 მაისს მხატვარმა ლია უკლებამ ფეისბუკის პირად გვერდზე თავისი ახალი ნამუშევრის ფოტო გამოაქვეყნა. ფოტოზე ასახულია ტრანსგენდერი ქალი, რომელსაც თავზე შარავანდედი აქვს და ხელში ბავშვი უჭირავს.

ლია უკლებას ნახატს სოციალურ ქსელში სიძულვილის ენის შემცველი დისკუსია მოყვა. 10 ივნისს კი მის ნამუშევარს „ასავალ-დასავალის“ ჟურნალისტი გიორგი გიგაური გამოეხმაურა. გიგაურმა მხატვრის წინააღმდეგ ფეისბუკის გვერდზე მუქარის და სიძულვილის ენის შემცველი, ჰომოფობიური ტექსტი გამოაქვეყნა, რომელიც სხვადასხვა საიტებზე და სოციალურ ქსელში ვირუსულად გავრცელდა.

გიგაური წერდა, რომ ლია უკლებას ნახატზე „ტრანსგენდერი იესოა“ გამოსახული და ნამუშევარს „სატანისტობად“ აფასებდა. მისივე თქმით, ამით ავტორი ქართველთა რელიგიურ გრძნობებს შეურაცხყოფდა და წერდა, „სანამ ამ სატანისტებს ,,შარლი ებდოს'' მოუწყობდეს ვინმე, სასწრაფოდ მისაღებია კანონი, რომლითაც რელიგიური სიწმინდეებისა და გრძნობების შეურაცხყოფისათვის, პატიმრობა მიესჯებათ!“

გამოცემებმა topnews.com.ge, alia.ge, resonancedaily.com, progressnews.ge გიგაურის მუქარანარევი ტექსტი უცვლელად გამოაქვეყნეს და, მიუხედავად იმისა, მხატვარს ნამუშევრის სახელი არ დაუსახელებია, წერდნენ, თითქოს „იესო პომადით და ჩვილი ბავშვით ხელში“ ნახატის სახელწოდება იყო.

თავად ავტორი „ნეტგაზეთთან“ საუბრისას განმარტავს, რომ მისი ნამუშევარი რეფლექსიაა ტრანსგენდერი ადამიანების პრობლემებზე, ნახატზე ქრისტეს წარმოდგენაზე კი ამბობს, რომ ეს მხოლოდ და მხოლოდ მათი ინტერპრეტაციაა.

„სკანდალზე ორიენტირებული ონლაინ-მედიების ნაწილმა, ისე, რომ ამბავი ჩემთან არ გადაუმოწმებიათ, ეს სათაური ფაქტად გაასაღეს, ნებით თუ უნებლიეთ, ტყუილის ტირაჟირებას შეუწყვეს ხელი. ასე იქცა გუნდა ზვავად. ადამიანებმა ეს ინტერპრეტაცია ჭეშმარიტებად ისე მიიღეს, რომ საკუთარი თავისთვის არ უკითხავთ – იქნებ ტილოზე ქრისტე არ არის. იქნებ შარავანდედი დედასაც შეიძლება ჰქონდეს, დედას, რომელიც ყველაფერს აკეთებს შვილის კეთილდღეობისთვის,“ - აცხადებს ლია უკლება და ამბობს, რომ მისი მიზანი ადამიანების და მათი რწმენის შეურაცხყოფა არ ყოფილა.

გამოცემებმა, რომლებმაც ჰომოფობიური და სიძულვილის ენის შემცველი ტექსტების გაავრცელეს, ლია უკლებას წინააღმდეგ მიმართული აგრესია უფრო გააღვივეს. მსგავსი შეტევა მხატვარზე 2015 წელსაც იყო,  მაშინ, როდესაც მისი ნამუშევარი „თვითმკვლელი ღვთისმშობელი“ ილიას უნივერსიტეტში გამოიფინა.

ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის მეშვიდე პრინციპის თანახმად,

• ჟურნალისტს უნდა ესმოდეს მედიის მიერ დისკრიმინაციის წახალისების საფრთხე; ამიტომ ყველაფერი უნდა იღონოს ნებისმიერი პირის დისკრიმინაციის თავიდან ასაცილებლად რასის, სქესის, სექსუალური ორიენტაციის, ენის, რელიგიის, პოლიტიკური და სხვა შეხედულებების, ეროვნული ან სოციალური წარმოშობის საფუძველზე ან რაიმე სხვა ნიშნით.
  
  
  ⇒  ⇒ ფოტოგალერეა