ბლოგი
კატეგორია - ბლოგი


ხშირად ვფიქრობ, ვისთვის ვწერ?! — ფაქტია, რომ დღითიდღე გვეზარება კითხვა. ვიწროვდება თანამოაზრეთა რიცხვიც, ვიკეტებით ე.წ. “ბაბლში” და ერთი მეორეს ვუზიარებთ იმ აზრებს, რომლებშიც ისედაც თანამოაზრეები ვართ. მძიმე პოლიტიკურმა ყოველდღიურობამ კი ისე დაგვძაბა, განსხვავებული აზრის მოსმენაც ჭირს, შეუძლებელი ხდება დიალოგი და ყოვლად მომაბეზრებელი გახდა ბაღის ზეიმზე დაზუთხული ლექსებივით გულისგამაწვრილებელი პოლიტიკური მონოლოგები, დამაჯერებლობისა რომ არაფერი სცხია. 

ბოლო დღეებმა კიდევ უფრო ნათელი გახადა ჩვენი საზოგადოების მანკიერება კრიტიკის ამბავში: ჩვენიანს ყველაფერი ეპატიება, გამართლება მოეძებნება, ან, უკიდურეს შემთხვევაში, დუმილის უფლებით ვისარგებლებთ, ხოლო ვინც ჩვენიანი არ არის, მათდამი სიმკაცრეს საზღვარი არ უჩანს. ეს “ჩვენიანი” და “სხვისიანიც” ნამეტანი დავიწროვდა და ლამის სადაქალო-საძმაკაცოს დონემდე დავიდა. თითქოს ეს არ კმარაო, როცა ჩვენიანს სამართლიანად(!) აკრიტიკებენ, დასასრულს, ერთგვარ მანიპულაციასაც კი მივმართავთ: “ბარემ ჩაქოლეთ!!!”, ხოლო უცხოსა და უცხოებზე - რა მოგახსენოთ… ეს სიტყვა შორს წაგვიყვანს… მთავარია, ისე შორსაც არ წაგვიყვანოს, რომ ნაძალადევი დუმილით მეტრო “ნაძალადევს” გავცდეთ, იმ მიმართულებით, საითაც დაბანაკებულან არსაიდან წამში საპნის ბუშტივით აღმოცენებული და მეორე წამსვე მიმქრალი “ახალი სახეები”, ინტელექტსა და ღირსებასთან რომ არიან მტკიცედ ნაღალატევი.

პარალელურად, წარმატებით მუშაობს სახელისუფლებო და რუსული (ან კი რამ გაჰყო ეს ორი) პროპაგანდა, ისე რომ, საზოგადოებრივ ჯგუფებს შორის არსებული უფსკრული კიდევ უფრო გაღრმავდა: ის, რაც ერთ ნაწილს საერთო სახელმწიფოებრივ პრობლემად მიგვაჩნია, საზოგადოების მეორე ნაწილისთვის სულაც არ წარმოადგენს პრობლემას. ვაღიარებთ თუ უარვყოფთ, გავიცინებთ თუ დავმწუხრდებით, ფაქტია, რომ არსებობენ ისეთებიც, რომელთაც ეგზისტენციალური მნიშვნელობის საკითხად და ყოველი პრობლემის სათავედ “გარყვნილი ევროპა” და ჰომოსექსუალები მიაჩნიათ. წლებია, ამას ისმენენ სამთავრობო და პრორუსული ტელევიზიებიდან, კიდევ უფრო დიდი ხანია — ამბიონებიდან.

“რუსული კანონის” შემდეგ, 2024 წლის 29 თებერვალს “ქართულმა ოცნებამ” დააანონსა საკანონმდებლო ინიციატივა, რომელიც “საზოგადოებას ფსევდოლიბერალური იდეოლოგიისგან და მისი გარდაუვალი მავნე შედეგებისგან” დაიცავდა. მაშინვე მივხვდით, რასაც აპირებდნენ. 3 აპრილს მმართველმა პარტიამ დაარეგისტრირა საკონსტიტუციო ცვლილებების კანონპროექტი “ოჯახურ ღირებულებათა და არასრულწლოვანთა დაცვის შესახებ”. 22 აპრილს, ქუთაისიდან დაიწყო კანონპროექტის საყოველთაო-სახალხო განხილვა. ის, რაც მაშინ მოვისმინეთ ლადო მესხიშვილის სახელობის თეატრში, არასდროს მინახავს და მომისმენია მანამდე. ერთ-ერთ მონაწილეს დაასმევინეს შეკითხვა, (ვიყენებ ამ ფორმულირებას, რადგან ყველასთვის ცნობილია, რომ განხილვაზე დასწრება არ იყო თავისუფალი, ამდენად, ეს გახლდათ ერთი საერთო პარტიული სპექტაკლი), იმის თაობაზე, თუ როგორ გააკონტროლებდნენ გეების არსებობას საჯარო სამსახურებსა და საგანმანათლებლო დაწესებულებებში, ჩაუტარებდნენ თუ არა ექსპერტიზას. ამის პასუხად, ქვეყნის უმაღლესი საკანონმდებლო ორგანოს თავმჯდომარე და სხვა კანონმდებლები ღლიცინებდნენ და გაიძახოდნენ, რომ პარლამენტში სწორედ ასეთი ხალხია საჭირო — ამგვარი შეკითხვებისა და იდეების ავტორები.

არასამთავრობო სექტორისა და, ზოგადად, აქტივისტების საერთო პოზიციად, (უმცირესი გამონაკლისის გარდა), ე.წ. სტრატეგიული დუმილი იქცა, რომელიც, ჩემთვის, როგორც მოქალაქისა და ქვიარ აქტივისტვისთვის, კატეგორიულად მიუღებელი იყო და ასე რჩება დღემდე. უპირველესად, იმიტომ, რომ როცა ერთ მხარეს სიძულვილისა და ფაშიზმის პროპაგანდაა გაჩაღებული, საპირწონედ არსებული დუმილი ვერაფრით ჩაითვლება სტრატეგიულად. ბოროტების პროპაგანდის უპასუხოდ დატოვება — მავნებლობაა, რადგან ჰომოფობიასთან დაპირისპირების არარსებობა მხოლოდ და მხოლოდ აღვივებს მას. 

ამასობაში, ნახევარ წელზე მეტი გავიდა და, სამწუხაროდ, იგივე ითქმის ლიბერალურ მედია-საშუალებებზეც, მცირე გამონაკლისის გარდა. აქაც თავი იჩინა “სტრატეგიულმა დუმილმა”, გნებავთ — წაყრუებამ…

ივანიშვილმა კი გვაუწყა, რომ მის წინასაარჩევნო დაპირებებში, რიგით მეორე ადგილს იკავებს ხსენებული კანონის აღსრულება. 12 წლის შემდეგ, ლამის მთავარ საარჩევნო დაპირებად “გეების აკრძალვა” დასახა. 

ოპოზიციური პარტიის ლიდერებმა კი ივანიშვილის გამოსვლა ისე შეაფასეს, რომ ეს დააანონსებული ფაშიზმი არც კი უხსენებიათ — ერთი მხრივ, ძალზედ მოწინავე და რიგით მეორე, მეორე მხრივ კი, ყოველთვის და ყველასთვის უმნიშვნელო საკითხი.

ერთი თვეა, ამ ბლოგზე ვმუშაობ. ათამდე ადამიანს ველაპარაკე, ჟურნალისტებს, აქტივისტებს, ქვიარ ემიგრანტებს და არა მხოლოდ. მადლობელი ვარ თითოეული მათგანის, რადგან, მინდოდა, ფართოდ, ანუ სხვადასხვა ადამიანის თვალით დამენახა არსებული სურათი. საბოლოოდ, დამრჩა მხოლოდ ღია შეკითხვები, რადგან ჩემი თვითმიზანი არ არის ვისიმე განსჯა, თუმცა, წლები რომ გავა, ერთადერთი, რასაც თავს ვერ ვაპატიებ, დუმილია. იმას მაინც ვიტყვი, შეკითხვებს ვსვამდი - მეთქი. 

რას ვეუბნებით თემის წევრებს, რომელთა ხმაც ჩვენ ვართ? ნახევარი წელია სტრატეგიულ დუმილში ვიმყოფებითო?! 

რას ვეუბნებით თემის წევრებს, რომელთა დაუცველობა დღითიდღე იზრდება და ქვეყანაც იცლება მათგან.

რა მოგვცა დუმილმა? ჰომოფობია ვერ გამოიყენეს წინასაარჩევნოდ, თუ კანონი ვერ მიიღეს?! 

ერთიც და მეორეც — 4 სექტემბერს, საქართველოს პარლამენტმა II მოსმენით მხარი დაუჭირა “ქართული ოცნების” მიერ ინიციირებულ ჰომოფობიურ საკანონმდებლო პაკეტს, რომელიც თავის თავში გულისხმობს ცენზურის დაკანონებას მაუწყებლებსა და ხელოვნებაში, შეკრების თავისუფლების შეზღუდვას და ამ სიშლეგის წინააღმდეგ მოქმედებაში სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობას. 

2018 წელს დავამთავრე ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის მეცნიერებისა და ხელოვნების ფაკულტეტი, ისტორიის მიმართულებით. დღეს, საქართველოში ცხოვრების შემთხვევაში, თავისუფლად შეიძლებოდა ისტორიის მასწავლებელი ვყოფილიყავი რომელიმე სოფელში, ან ჩემს მშობლიურ პატარა ქალაქში. ამას  საკუთარ თავს ვახსენებ, რათა უფრო ნათელი გახდეს, რამდენად მავნებლურია მთელი ეს პროცესი და რამხელა გავლენა შეიძლება ჰქონდეს კონკრეტული ადამიანების ყოველდღიურობაზე. ამ თემაზე საჯარო განხილვა და პოლიტიკოსთა მხრიდან თუნდაც ამგვარი ლეგიტიმაცია, კიდევ უფრო ამძიმებს და დაუცველს ხდის არა მხოლოდ ღიად ჰომოსექსუალთა, მათ შორის და კიდევ უფრო მეტად, “არც თუ ისე ღიად ჰომოსექსუალთა” ყოფასაც, რადგან შანტაჟის მსხვერპლად აქცევს მათ. 

ეს დუმილი არც ოქროა და არც სტრატეგიული, ჟანგია, მცდარია და სამარცხვინო, ხოლო რაც დრო გავა, უფრო და უფრო სანანებელი გახდება.

არც ეს აქტივიზმია პრინციპული და კეთილსინდისიერი, არც ობიექტური ჟურნალისტიკა და ადეკვატური პოლიტიკა — ეს არის წაყრუება და დისკრიმინაცია, ისედაც ჩაგრული და აწ უკვე რეპრესიებისთვის გაწირული ჯგუფისა!

რაც მთავარია, მანიპულაციას შევეშვათ: კრიტიკა არ ნიშნავს ვისიმე ბრძოლის დაკნინებას, უნდა ვიფიქროთ იმაზე, რა ხდება დღეს და რა იქნება ხვალ!

პოლიტიკურ ელიტასთან უნისონში მყოფ, ან ბერი ნარიმანივით მდუმარე აქტივიზმს, ეს ძალიან გაუჭირდება… პომიდვრები მაინც ისროლეთ! — თუნდაც  ჩემი მიმართულებით, ევროპაში გაქცეული რომ გასწავლით ჭკუას…

სტრატეგიული ხმაურის დროა, სანამ ჯერ კიდევ დარჩა ხმის ამომღები, სანამ ჯერ კიდევ შეგვრჩა ხმა!..

 
კატეგორია - ბლოგი


თუ შენც ჩემსავით წლებია ტელევიზორი არ ჩაგირთავს და ქვეყანაში მიმდინარე მოვლენებს თვალს მხოლოდ სოციალური მედიის საშუალებით ადევნებ, ალბათ, ჩემი არ იყოს, შენც გაგიკვირდება თუ გეტყვი, რომ ამ უკიდურესად ციფრულ ეპოქაში,


წყარო:

სადაც ინტერნეტის მომხმარებელთა რაოდენობა საქართველოში წლიდან-წლამდე იზრდება,


წყარო:

დასახლების ტიპის მიხედვით თუ ჩავშლით ამ შედეგებს, სურათი შემდეგნაირად გამოიყურება:


წყარო:

ამ ცვლადის შემოტანით მიღებული შედეგები თავისუფლად შეიძლება განპირობებული იყოს ქვეყანაში ინტერნეტზე წვდომის არათანაბარი რეგიონული განაწილებითა და შემდეგი ფაქტორებით განსაზღვრული ციფრული უთანასწორობით: გაუმართავი ინფრასტრუქტურა, დაბალი სერვისი, ინტერნეტის ღირებულება, ტექნოლოგიურ საშუალებებზე ხელმისაწვდომობა და, შესაბამისად, ციფრული ცოდნის ნაკლებობა.

საინტერესოდ იცვლება სურათი კვლევაში ასაკობრივი ცვლადის შემოტანითაც. იმის გათვალისწინებით, რომ  55+ ასაკის ადამიანები განსაკუთრებით მოწყვლადები არიან ინტერნეტთან ყველაზე ნაკლები ხელმისაწვდომობითა და ტექნოლოგიების გამოყენების უნარებით და პირიქით, ამავე ინდიკატორის მიხედვით, ყველაზე დაწინაურებულები - 18-34 წლის ადამიანები, ბუნებრივია, ასაკობრივი ჯგუფების მიხედვით გადანაწილებული შედეგები:

წყარო:

მნიშვნელოვანია ისიც, რომ ამავე კვლევის ფარგლებში დასმულ შეკითხვაზე - ყველაზე მეტად რომელ არხს ენდობით პოლიტიკისა და მიმდინარე მოვლენების შესახებ სანდო ინფორმაციის მისაღებად?


წყარო:

ასევე, თუ გავიხსენებთ „კავკასიის ბარომეტრის” 3 წლის წინანდელ კვლევას, 2021 და 2024 წლებში გამოკითხულთა სამ ასაკობრივ ჯგუფს შორის მიმდინარე მოვლენების შესახებ ინფორმაციის მისაღებად სოციალურ მედიას პირველ მნიშვნელოვან წყაროდ 18-34 წლის ადამიანები ყველაზე ხშირად ასახელებენ და ამასთან:


წყარო:

ეს დიაგრამები გვიჩვენებს, როგორი მკვეთრი სხვაობაა ახალგაზრდებში ტელევიზიისა და სოციალური მედიის გამოყენების ტენდენციებს შორის.

ჩემთვისაც, როგორც 18-34 წლის ასაკობრივი ჯგუფის რიგითი წარმომადგენლისთვის, რთულია ვენდო შინაარსისგან დაცლილ, სიყვითლეზე, ეპატაჟსა და მანიპულაციაზე დაფუძნებული ტელევიზიისა და ყველა ჟურნალისტური თუ ეთიკური პრინციპის დამრღვევი ტელეჟურნალისტების საქმიანობას (იშვიათი გამონაკლისების გარდა). სწორედ ამიტომ, ჩემი თანატოლების მსგავსად, მეც მირჩევნია, ქვეყანაში მიმდინარე მნიშვნელოვანი მოვლენების შესახებ ინფორმაციას სოციალური მედიის საშუალებით გავეცნო.

ესეც რომ არ იყოს, ტექნიკური თვალსაზრისითაც, სივრცისა და დროის ფაქტორის გათვალისწინებით, ბევრად მოსახერხებელი და მარტივია ახალი ამბების ნებისმიერ დროს, ნებისმიერი ადგილიდან ონლაინ, სწრაფ რეჟიმში მიღება. 

2009 წლის კვლევის შედეგებსაც თუ გავითვალისწინებთ, არა მხოლოდ ამ ასაკობრივ ჯგუფში, არამედ მთლიანობაშიც ტელევიზიის პირველ ყველაზე მნიშვნელოვან წყაროდ დამსახელებელთა კლების ტენდენციასაც შეამჩნევ:


წყარო:

„კავკასიის ბარომეტრის" წინა წლების კვლევის ფარგლებში დასმულ შეკითხვებს თვალს რომ ვადევნებდი, 2009-2021 წლებში ტელეჟურნალისტების პროფესიონალიზმთან დაკავშირებული ორი შეკითხვა და მათი პასუხებიც მენიშნა: 


წყარო:


წყარო:

ეს ორი დიაგრამა მნიშვნელოვან ინფორმაციას გვაძლევს ერთ-ერთ იმ საკვანძო ფაქტორზე, რის გამოც მე, შენ და ჩვენ გარშემო მყოფი ბევრი ადამიანი ტელემედიას არ ვენდობით და მიუკერძოებელი, დაბალანსებული ინფორმაციის მისაღებად სოციალური მედიის სხვადასხვა საინფორმაციო არხებს ვირჩევთ. ამ არხების დახმარებით უფრო დიდი არჩევანი და შესაძლებლობა გვეძლევა, ტენდეცნიურობისგან თავისუფალი, რეალობასთან მაქსიმალურად მიახლოებული, ობიექტური ინფორმაცია მივიღოთ. 


წყარო:

იმ მოცემულობაში, როცა ქვეყნის ყველა ძირითადი ტელევიზია სახელისუფლებო ან ოპოზიციური პროპაგანდის, დეზინფორმაციისა და დელუზიური რეალობის შექმნის იარაღია, ალბათ, ბუნებრივიცაა ის ტენდენციები, რაც CRRC-ის მიერ „კავკასიის ბარომეტრის” სოციალურ-ეკონომიკური და პოლიტიკური დამოკიდებულებების შესახებ ჩატარებული რეგულარული კვლევის შედეგებში მედიასთან დაკავშირებით გამოიკვეთა.

ტელევიზიის შინაარსზე საუბარს სულ რომ გავცდეთ, ჩვენს დროში ტექნოლოგიური საშუალებების განვითარებისა და ინფორმაციის გავრცელების ტემპი იმდენად სწრაფია, ძალიან რთული წარმოსადგენია, რატომ უნდა ველოდო მნიშვნელოვანი ინფორმაციის მისაღებად სპეციალურ საეთერო გამოშვებებს, როდესაც ინფორმაციის მიღება რამდენიმე „კლიკით” ან სულ რაღაც ერთი „ჩამოსქროლვით” სხვადასხვა ალტერნატიული წყაროდან შემიძლია. 


კავკასიის ბარომეტრი ყოველწლიური გამოკითხვაა, რომლის მიზანია სანდო და ერთმანეთთან შესადარი მონაცემების შეგროვება ოჯახების ეკონომიკურ ქცევასა და სოციალურ შეხედულებებზე სამხრეთ კავკასიის ქვეყნებში. გამოკითხვა 2004 წლიდან ტარდება საქართველოში, სომხეთსა და აზერბაიჯანში. ქვეყნების წარმომადგენლობითი მონაცემები ხელმისაწვდომია 2008 წლიდან (2010 წლამდე გამოკითხვის სახელწოდება იყო მონაცემთა ინიციატივა). 2015, 2017 და 2019 წელს კავკასიის ბარომეტრი მხოლოდ საქართველოსა და სომხეთში ჩატარდა. 2020 წელს კი კორონავირუსის პანდემიის გამოკვლევა სატელეფონო გამოკითხვის მეთოდით მხოლოდ საქართველოში ჩატარდა.










ბლოგში გამოთქმული მოსაზრებები ეკუთვნის ავტორს და შეიძლება არ ასახავდეს რედაქციის პოზიციას.

 

კატეგორია - ბლოგი


22 აგვისტოს რამდენიმე ტელევიზიის მეშვეობით, მკვლელობის შესახებ ინფორმაცია გავრცელდა, ხაშურში 15 წლის გოგომ 74 წლის კაცი მოკლა. „ტელეკომპანია პირველის“ და „მთავარის“ სიუჟეტებიდან ვიგებთ, რომ მოკლული ტაქსის მძღოლი იყო და მკვლელობაც ტაქსიში მოხდა ცენტრალური გზიდან მოშორებით. ჟურნალისტები ცდილობენ, დაადგინონ მკვლელობის მოტივი და ძირითადად ეყრდნობიან რა მოკლული კაცის მეზობლებისა და ნაცნობების კომენტარებს, ამბობენ, რომ „სასტიკი მკვლელობა“ სავარაუდოდ, დაყაჩაღების მიზნით მოხდა. სიუჟეტის მსვლელობიდან ვიგებთ, რომ გამოძიება მოტივს არ ასახელებს და რამდენიმე ვერსიას განიხილავს, თუმცა, ჟურნალისტები მხოლოდ დაყაჩაღების ვერსიაზე საუბრობენ.

ამ საინფორმაციო გამოშვებებიდან, მეზობლებისა და ნაცნობების კომენტარებით ვიგებთ, რომ თურმე  მკვლელობის მოტივის მეორე ვერსიაც არსებობს, კერძოდ, სექსუალური ძალადობის მოგერიება. სიუჟეტში მონაწილე ყველა პირი ამ ვერსიას უარყოფს მხოლოდ იმ არგუმენტზე დაყრდნობით, რომ მოკლულს კარგ კაცად იცნობდა. 

არც ერთ ტელევიზიას არ უცდია  ეჭვმიტანილი გოგოს შესახებ დამატებითი ინფორმაციის მოპოვება მეტ-ნაკლებად სანდო წყაროდან. სიუჟეტში ვხედავთ მიკერძოებულ ადამიანებს, რომელთაც თავად არ უნახავთ  გოგო, თუმცა, ვარაუდობენ, რომ ის შესაძლოა, „კაიფში“ ყოფილიყო,  მას როგორც „მაწანწალას“ მოიხსენიებენ და ამავდროულად ამბობენ, რომ დასასვენებლად ჩამოსული სტუმარი იყო. ჟურნალისტს დამატებითი კითხვა არ აქვს „მაწანწალა“ დამსვენებლის შესახებ. რეალურად, გამოკითხული მეზობლები და ნაცნობები საკუთარ ფანტაზიასა და შეფასებებს ჰყვებიან უკიდურესად მიკერძოებული პოზიციიდან. აქვე გავიხსენოთ, რომ ქართულ ჟურნალისტიკაში ძალიან გავრცელებული ფორმაა მეზობლებისა და ნაცნობებისთვის აზრის კითხვა. მაშინაც კი, როდესაც ზუსტად ვიცით, რომ ადამიანი დამნაშავეა, მეზობლები მას ყოველთვის უკიდურესად დადებით ადამიანად ახასიათებენ. 

ისევ მოკლული კაცის ნაცნობებისგან ვიგებთ, რომ მკვლელობის შემდეგ გოგო გზაზე გამოვიდა, მანქანებს დახმარებას სთხოვდა, არ დაუმალავს დანაშაულის შესახებ, ამბობდა, რომ მასზე სექსუალურად იძალადეს და ის თავს იცავდა. ჟურნალისტები ამ ვერსიაზე აქცენტს არ აკეთებენ და არ ცდილობენ მეტი ინფორმაციის მოპოვებას, ყურადღებას არ ამახვილებენ იმ გარემოებაზე, რომ დანაშაულის რეალური მოტივი შესაძლოა, სწორედ ეს ყოფილიყო. 

ასეთ დროს სტატისტიკური მონაცემების ნახვაც საკმარისია, რომელიც ხშირად შესაძლოა, სწორ ვერსიაზე მიგვანიშნებდეს. შევხედოთ ტაქსიში ქალების სექსუალური შევიწროების შემთხვევების რაოდენობას და ასევე, გოგოების მიერ ტაქსისტების დაყაჩაღების სტატისტიკას. საქართველოში ქალები სექსუალურ შევიწროვებას მეორე ადგილას აყენებენ ყველაზე გავრცელებულ პრობლემებს შორის, მაშინ როდესაც გოგოების მიერ ჩადენილი ყაჩაღობა მიზერულია, მკვლელობაზე რომ არ ვილაპარაკოთ. თუმცა, ეს ვერსია ჟურნალისტებს არ აინტერესებთ და ამიტომ ის არც მათ ტექსტში ისმის. 

სიუჟეტი სავსეა სტერეოტიპებით არა მხოლოდ გოგოს, არამედ კაცის მიმართაც მისი ასაკის გამო.  სიუჟეტისთვის გამოკითხული რესპოდენტების ნაწილი პირდაპირ ამბობს, რომ 74 წლის კაცი ვერ იძალადებდა სექსუალურად. აღნიშნული შეფასებაც ასაკობრივ დისკრიმინაციას ეფუძნება. სამწუხაროა, მაგრამ საქართველოს ციხეებში სხედან პედოფილები, რომლებმაც დანაშაული ხანდაზმულ ასაკში ჩაიდინეს. რამდენიმე ასეთ საქმეს პირადად ვიცნობ.

აქვე უნდა აღინიშნოს დანაშაულის ინსცენირების პრობლემა. ერთ-ერთ სიუჟეტს ფონად გასდევს დანაშაულის მოდელირებული ვერსია, სადაც მძღოლი თავის ადგილზე ზის და მას მგზავრი გოგო თავს ესხმის. აღნიშნული კადრები პირდაპირ გამორიცხავს აუცილებელი მოგერიებისა და თავდაცვის ვერსიებს. ზოგადად პრობლემად გამოვყოფდი ძალადობრივი დანაშაულებისა და მკვლელობების ინსცენირების მართებულობას, საჭიროებასა და ეთიკურობას. მით უმეტეს ისეთ შემთხვევებში, როდესაც ეს ინსცენირება მხოლოდ ერთ მიკერძოებულ ვერსიას ეფუძნება და საგამოძიებო ჟურნალისტიკის მიგნებებს კი არ ეყრდნობა, არამედ გადასაფარი კადრის ფუნქციას ასრულებს.

საბოლოო ჯამში, უნდა ითქვას, რომ აღნიშნული შემთხვევა გაშუქდა არასრულწლოვანი პირის ინტერესების უხეში დარღვევით და გენდერულ სტერეოტიპებზე დაყრდნობით. პატრიარქალური სტერეოტიპები იმდენად გამჯდარია ჩვენს საზოგადოებაში, რომ ხშირად ჟურნალისტები და პროდიუსერებიც ვერ ამჩნევენ, თუ როგორ ექცევიან ამ სტერეოტიპების ტყვეობაში. ალბათ, ყველამ საკუთარ თავს უნდა ჰკითხოს, რატომ ხდება ისე, რომ მსგავს შემთხვევაში ყოველთვის ქალის ბრალეულობას ვეძებთ?! 

 
კატეგორია - ბლოგი

დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში ყველაზე ცხელი თუ არა, ერთ-ერთი ყველაზე ცხელი სპორტული ზაფხული გადავაგორეთ. მთელი ქვეყანა თავიდან ბოლომდე შთანთქა ჯერ ევროპის 2024 წლის საფეხბურთო ჩემპიონატმა და შემდეგ, ერისა და ბერის ყურადღებამ პარიზისკენ გადაინაცვლა, სადაც პლანეტის უძლიერესი სპორტსმენები ოლიმპიური მედლებისთვის იბრძოდნენ. 

დაკვირვებული თვალისთვის ადვილად მისახვედრი იყო, რომ სამთავრობო პროპაგანდისტული არხები და სოციალური ქსელების გვერდები ყველაფერს გააკეთებდნენ, თითოეული მედალი თუ წარმატება პირდაპირ მთავრობის დამსახურებად ექციათ და ასე აგიხდეთ ყველაფერი კარგი. 

ბავშვობაში ალბათ ყველას გითამაშიათ „დურაკა“ - უმარტივესი, გასართობი, სულელური თამაში ბანქოთი, სადაც მთავარი მიზანი იყო, მოწინააღმდეგისთვის მაქსიმალურად მეტი კარტი „შეგეტენა“; თამაშის მიმდინარეობისას უნდა ყოფილიყავი ყველაზე ეშმაკი და მატყუარა; მოკლედ, ყველა უნდა „გაგედურაკებინა“. რა შუაშია „დურაკა“?  - გააგრძელეთ ბლოგის კითხვა. 

„სიტყვების ოკუპაცია“ - არ ვიცი, არსებობს თუ არა ასეთი ტერმინი, მაგრამ იმის აღსაწერად, თუ როგორ იყენებდა „ტვ იმედის“ ოფიციალური ფეისბუკ გვერდი საქართველოს ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების ფეხბურთელების კონკრეტულ „სთორებსა“ თუ პოსტებს, იდეალური მგონია. თვალსაჩინოებისთვის, ე.წ. „ქარდის“ რამდენიმე მაგალითი :




ანუ ვცხოვრობთ რეალობაში, სადაც კარგად უნდა დაფიქრდე, რა სიტყვებს იყენებ შენი ემოციისა თუ უბრალოდ აზრის გამოსათქმელად. კარგად უნდა აწონ-დაწონო და მერე გაასაჯაროო, რომ ემანდ, ვინმემ სათავისოდ არ გადაწყვიტოს შენი „გადურაკება“.

მომდევნო ისტერია ბიძინა ივანიშვილის მიერ საფეხბურთო ეროვნული ნაკრებისთვის დაწესებულ ფულად ჯილდოს მოჰყვა. გუნდის სახელით ოფიციალური მადლობა კაპიტანმა, გურამ კაშიამ გადაიხადა. ერთმანეთის მიყოლებით ზიარდებოდა ყველა ფეხბურთელის მადლიერი სიტყვები, ვინც ამ თემაზე კომენტარი გააკეთა. თუმცა, ყურადღების ცენტრში საქართველოს ნაკრების მცველი - გიორგი გველესიანი მოექცა, რადგან, ჩემი მოკრძალებული აზრით, მისი ციტატები საუკეთესოდ გამოხატავდა სამთავრობო პროპაგანდის სურვილებსა და მიზნებს.







 






აუცილებლად უნდა შევეხო პარიზის ზაფხულის ოლიმპიური თამაშების გახსნის ცერემონიალის გამოხმაურებებს. ჩვენს სამშობლოში თავი ყველამ ვალდებულად ჩათვალა, აზრი გამოეთქვა ფრანგების მიერ შემოთავაზებულ არაჩვეულებრივ სანახაობაზე (არაჩვეულებრივი - ჩემი სუბიექტური აზრით); მათ შორის, სპორტსმენებმა და ისეთმა სპორტსმენებმაც, ვინც ოლიმპიურ თამაშებში იღებდა მონაწილეობას. პროპაგანდისტულმა მედიამ ეს მაშინვე აიტაცა: 

             


რა თქმა უნდა, ქრისტიანობის დაცვის სახელით აგორებულ ამ კამპანიას არც სასულიერო პირები გამოაკლდნენ. ერთმანეთის მიყოლებით, ინტენსიურად ზიარდებოდა გამონათქვამები, რომლებიც იქეთ შეიძლება მივიჩნიოთ თავდასხმად, ოღონდ ლიბერალიზმსა და ლიბერალებზე: 

     

     
                                                                                                          


ზემოთხსენებულ მედიასაშუალებებს, რა თქმა უნდა, არ დაეზარათ და მოიძიეს ყველა იმ ევროპელი პოლიტიკოსისა თუ სასულიერო პირის განცხადება, რომლებიც ოლიმპიადის გახსნის ცერემონიალს იმ ერთი, კონკრეტული სცენის გამო აკრიტიკებდნენ; დასტურად იმისა, რომ ევროპაშიც ცხოვრობს „ნორმალური ხალხი“, ვისაც ეს ამბავი ნორმად არ მიაჩნია. ვერაფერს იტყვი, ამბის ასატეხად კარგი მიზეზია. ამბისა, რომლის მიხედვითაც, ყველა ჩვენ გვებრძვის და ლამის ჯვაროსნული ომი წამოვიწყეთ თავის გადასარჩენად.  

 

     
 

სხვისი არ ვიცი და საკმაოდ ცუდ ტონად მიმაჩნია სხვისი დამცირებისა და ნიშნისმოგების ხარჯზე, საკუთარი განსაკუთრებულობის ხაზგასმა. მით უმეტეს, როცა ეს „სხვა“ შენი მოკავშირე, მეგობარი და პარტნიორია (ნუ, აქამდე იყო). სიმართლე ვთქვათ, მცირე ერებისთვის დამახასიათებელი ეს კომპლექსი სულ გვქონდა, თუმცა, ბოლო პერიოდში განსაკუთრებით აღვივებენ ცეცხლს ამ მიმართულებით. დიახ, როგორც მინიმუმ ცუდი ტონი და უღირსი საქციელია ეთნიკური თუ სხვა ნიშნით ადამიანების გამორჩევა და დაყოფა. სტილსა და ხელწერას ყველგან ადვილად იცნობთ, რადგან ძირითად შემთხვევებში, თითქმის არაფერს ცვლიან. მაგალითისთვის: 

       


„დურაკას“ არ ვთამაშობთ. ეს რეალური ცხოვრებაა. 




ბლოგში გამოთქმული მოსაზრებები ეკუთვნის ავტორს და შეიძლება არ ასახავდეს რედაქციის პოზიციას.

კატეგორია - ბლოგი


შეკვეთილის დენდროლოგიურ პარკში კენიიდან გადმორგული ბაობაბის რვავე ხე რომ გახმა, ამის შესახებ ინფორმაცია თავად დენდროლოგიური პარკის ადმინისტრაციამ გაავრცელა და ბაობაბების გახმობა „ნაციონალურ მოძრაობასა“ და მის „კონტროლირებად მედიას“ დააბრალა. 

გამხმარი ხეები მედიისთვის პარასკევის, 9 აგვისტოს ერთ-ერთ მთავარ თემად იქცა. სამთავრობო ტელევიზიებმა „იმედმა“ და „რუსთავი 2-მა“ ბაობაბების ამბავი იმდენად მნიშვნელოვან თემად მიიჩნიეს, რომ მას მთავარი საინფორმაციო გამოშვებების პირველივე სიუჟეტები მიუძღვნეს. 

გასაკვირი არ არის, რომ ტელეკომპანია „იმედის“ მთავარი საინფორმაციო გამოშვების ერთ-ერთმა წამყვანმა, ხატია ქვათაძემ „უნიკალური ხეების“ გახმობის მიზეზად, პარკის ადმინისტრაციის მსგავსად, დეზინფორმაციული, მიზანმიმართული მავნებლობა დაასახელა და ხელიდან არ გაუშვა შანსი მაყურებლისთვის ბიძინა ივანიშვილის ქველმოქმედება კიდევ ერთხელ შეეხსენებინა.

„დენდროლოგიურ პარკში გადარგული ბაობაბის უნიკალური ხეები გახმა. მიზეზი კი ის დეზინფორმაციული, მიზანმიმართული მავნებლობაა, რომელსაც პარკის ადმინისტრაციის ინფორმაციით, თვეების განმავლობაში, კონკრეტული პოლიტიკოსები, ორგანიზაციები და მედია საშუალებები ეწეოდნენ. 

ბიძინა ივანიშვილის გადაწყვეტილებით და დაფინანსებით შეკვეთილში გაშენებული 60ჰა-ზე გადაჭიმული რეკრეაციული ზონა, არა მხოლოდ რეგიონის, მსოფლიოს ერთ-ერთი უნიკალური ღირსშესანიშნავი ადგილია, უნიკალური ფლორით, ფაუნით. ეს პარკი სტუმრებს, ივანიშვილის გადაწყვეტილებით,  2020 წლიდან უსასყიდლოდ მასპინძლობს“.

წამყვანის რიტორიკა სიუჟეტში ნინო არღვლიანმა გააგრძელა. ჟურნალისტის მტკიცებით, ოპოზიციური პარტიების, არასამთავრობო და მედია ორგანიზაციების დამსახურებით, „რომლებიც მწვანე გარემოსაც კი ებრძვიან“, ქვეყანაში ახალი ბაობაბები აღარ იქნება.

„ნაციონალური მოძრაობის“ დადანაშაულების შემდეგ, ჯერი „მთავარ არხზეც“ მიდგა. არღვლიანის თქმით, „თავის მართლება ნიკა გვარამიასაც გაუჭირდა, რადგან სწორედ მისი ტელევიზიაც [„მთავარი არხი“] იგულისხმებოდა განცხადებაში, სადაც წერია, რომ დაქირავებული ექსპერტებით და გაყალბებული ფაქტებით ხდებოდა ტირაჟირება, თითქოს, კენიური ბაობაბები წითელ წიგნში შეტანილი მადაგასკარული ბაობაბები იყო“.

ნიკა გვარამიას შესაბამისი კომენტარი უფრო ვრცლად „მთავარმა არხმაც“ გაავრცელა. მასში სამთავრობო მედიის ჟურნალისტის კითხვაც ისმის: „მათ შორის „მთავარ არხზე“ გასული სიუჟეტებით შეფერხდა პროცესი... თუ გრძნობთ პასუხისმგებლობას?“

 
მთავარი 9 საათზე

მთავარი 9 საათზე

Posted by მთავარი არხი • Mtavari Arkhi on Friday, August 9, 2024



„იმედმა“ კი 7-წუთიანი სიუჟეტის დასრულებისას კიდევ ერთხელ შეგვახსენა, რომ „დენდროლოგიური პარკის დათვალიერება სტუმრებს უფასოდ შეუძლიათ“.

ბაობაბების გახმობას მიეძღვნა ტელეკომპანია „რუსთავი 2-ის“ მთავარი საინფორმაციო გამოშვების პირველი სიუჟეტიც. ნათია ლაზაშვილმა „კურიერის“ დასაწყისშივე თქვა, რომ ივანიშვილის მიერ ნაყიდი ბაობაბის „უნიკალური ხეები“ ცრუ შეტყობინებებმა შეიწირა.

„საქართველოში ბაობაბის ხეები გახმა. ქართული ენდემური ჯიშებისა და მსოფლიოს ეგზოტიკური ფლორით 60ჰა-ზე გაშენებული შეკვეთილის დენდროლოგიური პარკი 8 კენიური ბაობაბის გარეშე დარჩა. პარკის ადმინისტარცია ამას ბიძინა ივანიშვილის პოლიტიკური ოპონენტების ქმედებებს და დროში შეგნებულად გაწელილ პროცესს უკავშირებს…საბოლოოდ კი, აღმოჩნდა, რომ ივანიშვილის მიერ ნაყიდი ბაობაბის ხეები არც გადაშენების პირას მყოფი, წითელ წიგნში შეტანილი სახეობებია და არც კენიის ტყეებს შეუქმნის მათი არ ყოფნა რაიმე საფრთხეს. ცრუ შეტყობინებებმა უნიკალური ხეები შეიწირა“. 

დენდროლოგიური პარკის შესახებ საუბარი სიუჟეტშიც გაგრძელდა, რომელშიც  პარკის მნიშვნელობის ხაზგასასმელად, ვიზიტორების კომენტარებიც მოვისმინეთ. 

ბაობაბების ამბის პოლიტიკური შეფასებისთვის კი „კურიერში“ დრო „ბრალდების ადრესატების მხრიდან“ , „იმედის“ მსგავსად, ნიკა ობოლაძესა („ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის“ პოლიტიკური საბჭოს წევრი) და ნიკა გვარამიას (პარტია „ახალის“ თანათავმჯდომარე) დაეთმო, ბოლო სიტყვა კი „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის მოადგილემ, არჩილ გორდულაძემ თქვა. 

„კურიერში“ ექსპერტული შეფასებაც მოვისმინეთ, რომელიც „დემოკრატიული ცვლილებების ცენტრის“ ხელმძღვანელს, დავით ჩიხელიძეს  ეკუთვნის. იმ ჩიხელაძეს, რომელიც facebook-ის საკუთარ გვერდზე, პროსახელისუფლებო განცხადებებით გამოირჩევა.

„ოპოზიციას ავიწყდება, რომ ეს ხეების გადმოტანა არ იყო რომელიმე კონკრეტული პიროვნების ინტერესებში. სწორედ იმიტომ გაკეთდა, რომ ფართო მასებისთვის ეს ეგზოტიკური ხეები ყოფილიყო მისაწვდომი“.

ბაობაბების გახმობას „რუსთავი 2-მაც“ დაახლოებით 7 წუთი დაუთმო, ივანიშვილის „ინიციატივით გახსნილი“ პარკის მნიშვნელობის ხაზგასასმელად კი სიუჟეტი ასე დასრულდა: „შეკვეთილის დენდროლოგიური პარკი ათასობით მოქალაქესა და ვიზიტორს გახსნის დღიდან უფასოდ მასპინძლობს. საქართველოში ის ერთ-ერთ გამორჩეულ ღირსშესანიშნაობად ითვლება“.

ბაობაბები ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილი ტელევიზიების დღის წესრიგშიც მოხვდა. თუმცა, მათთვის ბაობაბებზე მნიშვნელოვანი სენატორ ჯიმ შაჰინისა და მაიკ ტერნერის საქართველოში ვიზიტი აღმოჩნდა. სწორედ ამ ვიზიტის გაშუქებით დაიწყო „მთავარი 21:00 საათზე“. სიუჟეტს კი - „ივანიშვილს ბაობაბები გაუხმა“ დრო „მთავარი არხის“ მთავარი საინფორმაციო გამოშვების მე-18 წუთზე, ივანიშვილის მიერ მოსკოვში შეძენილ ქონებაზე საუბრის შემდეგ დაეთმო.  

„რუსეთში ქონებას კი ყიდულობს და სულ უფრო მდიდრდება, მაგრამ საქართველოში, ბიძინა ივანიშვილის ბაობაბები გახმა. ოლიგარქის მიერ კენიიდან საქართველოში გადმორგულმა 8 გიგანტურმა, საუკუნოვანმა ხემ ვერ გაიხარა.

ამ, შესაძლოა მართლაც არასასიამოვნო ისტორიას, მოჰყვა სრულიად ტრაგიკომიკური გაგრძელება. სავარაუდოდ, ოლიგარქის დავალებით, დენდროლოგიური პარკის ადმინისტრაციამ გაავრცელა განცხადება, რომ ბაობაბების გახმობაში ოპოზიცია და კრიტიკული მედია არიან დამნაშავეები“, - ამ სიტყვებით წარადგინა პაატა იაკობაშვილმა სიუჟეტი.

„მთავარი არხი“ კენიელ გარემოს დამცველებსაც დაუკავშირდა. ერთ-ერთი ასეთი სოფია რაჯავია, რომლის თქმითაც, ამ ბაობაბების გახმობა მოსალოდნელი იყო, ვინაიდან ისინი კენიის სხვა რეგიონშიც რომ გადარგონ, იქაც ვერ გაიხარებენ, არამცთუ დედამიწის სხვა წერტილში. „ბაობაბების დაცვის ასოციაციის“ წარმომადგენელის, ფრენსის კაგემას განცხადებით კი:

„ხეების გახმობა შეიძლება ბევრი რამის ბრალი იყოს. მათ შორის განსხვავებული კლიმატური პირობების და ხანგძლილვი მგზავრობის, მაგრამ არამც და არამც ჩვენი პოტესტის და ჟურნალისტების“.

ჟურნალისტმა, ზურა პეტროსიანმა პირდაპირი ჩართვა ირონიულად, შემდეგი სიტყვებით დაამთავრა: „იმედი გვაქვს, რომ ჩვენი პასუხისმგებლობის საკითხს არ დააყენებს როგორც ოლიგარქი, ასევე დენდროლოგიური პარკი, 8 გამხმარი გიგანტის გამო“.

სენატორ ჯიმ შაჰინისა და მაიკ ტერნერის საქართველოში ვიზიტის შესახებ საუბრით დაიწყო „TV პირველის“ მთავარი საინფორმაციო გამოშვებაც, რასაც  ივანიშვილის რუსულ ქონებასა და რუსეთზე უკრაინის შეტევის შესახებ მოზადებული მასალები მოჰყვა. „ოლიგარქის ბაობაბები გახმა“ კი „პირველების ცენტრალური გამოშვების“ 25-ე წუთზე დაიწყო. 

„ამ ხეს შეძახილი ვერ გაახმობდა. ეს მხოლოდ გამონათქვამებსა და ანდაზებში ხდება. სინამდვილეში, ყველაფერი სხვაგვარადაა. ხე შესაძლოა კენწეროში მოჭრილი ერთი ტოტის, ან უცოდინრობის გამო მოკვდეს. სავარაუდოდ, ასე მოხდა ამ გიგანტური ბაობაბების შემთვევაშიც. 8 ხე, რომელიც კენიაში მოთხარეს და 2 ოკეანის, ხმელთაშუა ზღვის და ბოსფორის სრუტის გავლით საქართველოში ჩამოიტანეს, უკვე გახმა. ხეების სიკვდილს კი, კლიმატის ცვლილებას კი არა, არამედ ოპოზიციას აბრალებენ“. 

ირონიით დაწყებული სიუჟეტი, გუგა არჩვაძემ ამავე ტონითვე დაასრულა: „ინდური ლეგენდის თანახმად, ვინც ბაობაბის ქვეშ დადგება და სურვილს ჩაუთქვამს, აუცილებლად აუსრულდება. ამიტომ, ახლა, საინტერესოა ვინ მოასწრო სურვილის ჩაფიქრება“.

როგორც წესი, ქართული მედია გარემოსდაცვითი საკითხებით არც თუ ისე ხშირად ინტერსდება, მაგრამ ასე არ ხდება როდესაც საქმე პოლიტიკას, ივანიშვილსა და გამხმარ ბაობაბებს ეხება. 



გამხმარი ბაობაბები


ბიძინა ივანიშვილის კენიიდან ჩამოტანილი ბაობაბები ბრიტანული გამოცემა The Guardian-ის ცნობით, ადგილობრივმა ფერმერებმა თავიანთი კერძო მიწებიდან გაყიდეს და მათი ფასი $800-დან $2400-მდე მერყეობდა. თუმცა, კენიის გარემოს დაცვის სამინისტრომ 2022 წლის ნოემბერში ის ლიცენზია გააუქმა, რომლის საფუძველზეც უცხოურ კომპანიას ქვეყნის ტერიტორიაზე ბაობაბის 8 ხე უნდა ამოეთხარა და საქართველოში წაეღო. ეს გადაწყვეტილება ქვეყნის პრეზიდენტის სამინისტროსადმი მოთხოვნას მოჰყვა - შეემოწმებინა კილიფის ოლქში ბაობაბის ხეების ამოთხრის პროცესი.

კენიის გარემოს დაცვის სამინისტრო მაშინ აცხადებდა, რომ ბაობაბები ექსპორტზე მანამ არ უნდა გასულიყო, სანამ მხარეებს შორის შეთანხმებები სათანადოდ არ დარეგულირდებოდა და ჰარმონიაში არ მოვიდოდა  ბიომრავალფეროვნებისა და გენეტიკური რესურსების ხელმისაწვდომობის შესახებ საერთაშორისო დოკუმენტებთან.

როგორც ადგილობრივი მედია Nation-ი იუწყებოდა, კენიის პარლამენტის დეპუტატებმა საქართველოში ბაობაბების ექსპორტთან დაკავშირებით გამოძიება დაიწყეს. ამავე მედიის ცნობით, ისინი ხეების გაყიდვის დროს გამჭვირვალობის ნაკლებობასა და კორუფციაში სამ სახელმწიფო უწყებას ადანაშაულებენ. გარემოს დამცველები კი ბაობაბების კენიის ტერიტორიიდან საქართველოში ექსპორტს ეწინააღმდეგებოდნენ და ამ პროცესს „ბიომეკობრეობას“ უწოდებდნენ.

ბაობაბების ექსპორტზე კენიის მთავრობამ ნებართვა საბოლოოდ, 2023 წლის თებერვალში გასცა. ბაობაბის ხეები კი საქართველოს ნიადაგში, როგორც შეკვეთილის დენდროლოგიური პარკის მიერ გავრცელებული განცხადებიდან ირკვევა, 2023 წლის 8 ნოემბერს ჩაირგო, ხოლო გრუნტში ჩარგვიდან 6-7 თვის გასვლის შემდეგ, რვავე მათგანი გახმა.





ბლოგში გამოთქმული მოსაზრებები ეკუთვნის ავტორს და შეიძლება არ ასახავდეს რედაქციის პოზიციას.

კატეგორია - ბლოგი

 
„ქართული ოცნების“ პროპაგანდისტული მედიისთვის 2008 წლის რუსულ-ქართული ომის დაწყების თარიღი 8 აგვისტოა, რიცხვი, როცა რუსეთი კი არ ესხმის თავს საქართველოს, არამედ მხოლოდ „რეაგირებს ქართულ პროვოკაციაზე“, 7 აგვისტოს კი რუსეთი უკვე აქაა, „ქართული პროვოკაციის“ გარეშეც, და ეს ცხადია, არ ჯდება ხელისუფლების პროპაგანდისტულ მატრიცაში, სადაც საქართველო წინა ხელისუფლების სიშლეგისა და მაშინ ჯერ კიდევ არა სახელდებული, თუმცა, უთუოდ უკვე არსებული „გლობალური ომის პარტიის“ მითითებით ჩაება ომში. 

8 აგვისტო „ქართული ოცნების“ პროპაგანდისათვის აწმყოში მოქმედი თარიღია - ომით შეშინებულ ცნობიერებაზე ზემოქმედებისთვის განკუთვნილი წინასაარჩევნოდ, რადგან შიში - ფულთან ერთად - სწორედ ის სუბსტანციაა, რაზედაც თავისი ძალაუფლების მორყეული ციხის აშენებას ცდილობს ოლიგარქი.  

პროპაგანდისათვის წარსული თითქოს არც არსებობს, წარსული ხელისუფლებისთვის მხოლოდ ინსტრუმენტია, რომ ძველ მტრის ხატსა და ძველ შიშებს როგორმე აწმყოშიც შეუნარჩუნოს აქტუალობა, მაგრამ ეს მხოლოდ ერთი შეხედვით, რადგან იმის მიუხედავად, რომ ივანიშვილის კლანს უკვე დიდი ხანია არაფერი აქვს შესათავაზებელი მომავლისთვის (ის კბილებითა და ფრჩხილებით, „ასავალ-დასავლებითა“ და „იმედით“, „ნანა კაკაბაძეებით“ და „სუბარებით“ ეჭიდება ოცნებისთვის“ მუმიფიცირებულ და ნოსტალგიურად სატრაბახო 2012 წელს), რეჟიმი მხოლოდღა აწმყოში არსებობს - ყალბ „ახლაში“, სადაც 2008 წლის 8 აგვისტოს არა პუტინის რუსეთი, არამედ ყოფილი ხელისუფლების პროპაგანდისტულად დამუშავებული ქცევა უნდა იყოს ფოკუსში, რის გამოც ომის თავიდან აცილება ვერ მოხერხდა, როგორც ის უკრაინელებმა „ვერ აიცილეს თავიდან“ 2022 წლის 22 თებერვალს - მაშინდელმა პრემიერმა ღარიბაშვილმა რომ გვამცნო 25 თებერვლის მემორიალთან... 

„ქართული ოცნების“ „ბობოლობა“ გლოვის ყოველწლიურ და სავალდებულო აქტს ასრულებს აგვისტოს ომში დაღუპულ სამხედროთა საფლავებთან, მაგრამ მათ რიტუალურ პოზას ცხადად პროპაგანდისტული მიზანი აქვს: ამ დამწუხრებულმა სახეებმა საგზლად უნდა გაგვატანონ ცოდნა არჩევნებზე, რომ 2008 წლის ომს სწორედ პირბადის უკან სახედამალული ივანიშვილი „გვაცილებს“ ბოლო 12 წელიწადია და რაც მოხდა, მოხდა არა პუტინის დამპყრობლური ამოცანის, არამედ იმ პარტიისა და კაცის გამო თუ მიზეზით, რომლის ხატიც ლამისაა საარჩევნო უბნებში გამოკიდონ ჯორჯ ორუელის „დიდი ძმის“ მითოლოგიური მტერივით: „გთხოვთ, გეშინოდეთ ამ პიროვნების!“ 

8 აგვისტო შეცდომის თარიღია პროპაგანდისათვის - სიფრთხილის ვერგამოჩენის, დათვისთვის დროულად ბაბაიას ვერდაძახების, როცა საარჩევნოდ ვერჩამოყალიბებულ მოჭოჭმანე ორ ათეულ პროცენტს უმალ ბიძინა ივანიშვილის სიბრძნე უნდა წარმოუდგეს თვალწინ - როგორ აშოშმინებს ეს პირბადიანი გენიოსი „წინა ხელისუფლების შეცდომაზე“ რეაქციის მიმცემ და  "მშვიდობისმოყვარე პუტინს" და ამ პოლიტიკურ-მისტიკური ჰიპნოზით, სინამდვილეში კი მავნებლური და სახიფათო ტყუილით, აგვისტოს ომის სიმართლეს, მისი დაწყების თარიღს დევნის ჩვენი ცნობიერებიდან... ისევე, როგორც ჩვენი დაცულობის მთავარი საყრდენის, დასავლეთის, გაძევებას ცდილობს აქედან.

2008 წლის 7 აგვისტო იმ ცოდნის არდავიწყების თარიღიც არის, რომლის გაუქმებასა და ადღაბვნასაც ასე აქტიურად და მზაკვრულად ცდილობს "ქართული ოცნების“ პროპაგანდა - თუ ვინ არის საქართველოს მტერი...  

რეალური მტრის ჩანაცვლების მცდელობა მტრის ხატით ამ ხელისუფლების უდიდესი ისტორიული დანაშაულია და სხვა ყველაფერთან ერთად, ეს ობიექტურადაც ძალიან საშიშია... თუკი ზერელე ცნობიერებას წლების განმავლობაში, პრაგმატული თანმიმდევრულობით ეწვეთება, რომ მტერი პუტინის რუსეთი კი არა, არამედ სხვადასხვა ტიპის ხელოვნური ხატია, მაშინ მეტოქედ მავანს სწორედ ეს ილუზია ესახება, მოჩვენება, რომელიც არც არსებობს სინამდვილეში და წინააღმეგობას, თუნდაც მხოლოდ ცნობიერს, ილუზიასავე უწევს და არა ხორცშესხმულ მტერს - პროპაგანდასა თუ ობიექტურ რეალობაში. 

8 აგვისტო „ქართული ოცნების“ პროპაგანდისტულ ლოგიკაში ქართული დანაშაულის დღეა, პუტინის ომის ვერაცილებულობის „ლაფსუსი“, რომელიც ახლა და აქაა და არა წარსულში. 

8 აგვისტო „ოცნებისთვის“ ქართული ხელისუფლების და ჩვენი „დანაშაულის“ დღეა, სადაც არსებითად რუსეთი დიდად არც არაფერ შუაშია, ის უბრალოდ იძულებული გახდა, რომ „გლობალურ ავანტიურაზე“ გაეცა პასუხი...   

08. 08. 08. - საქართველოს „ცოდვის“ თარიღი ყოფილა, რომელსაც იმდენჯერ მოვინანიებთ, რამდენჯერაც ივანიშვილის მარიონეტებს ავირჩევთ - „უკუნითი უკუნისამდე“.

არადა, საქართველოს ისტორიული სიმართლე უკვე 7 აგვისტოს, 7 აგვისტომდე და 7 აგვისტოს მერეც ცნობილი იყო. 

და ასე იქნება ყოველთვის. მართლაც უკუნითი უკუნისამდე.





ბლოგში გამოთქმული მოსაზრებები ეკუთვნის ავტორს და შეიძლება არ ასახავდეს რედაქციის პოზიციას.

 
კატეგორია - ბლოგი



გამოიცანით სატელევიზიო ჟანრი 

როგორ ფიქრობთ, რისი დასაწყისი შეიძლება იყოს ეს ტექსტი: „მოულოდნელი წვიმა ზოგჯერ პარიზშიც მოდის და თბილისშიც, მაგრამ ის, რაც გვიან შემოდგომაზე საქართველოში უნდა მოვიდეს, მოულოდნელი როგორც ჩანს, არც პარიზისთვის იქნება და მითუმეტეს, არც თბილისისთვის. ყოველ შემთხვევაში, მედიასთან ხანგრძლივი კითხვა-პასუხისას უფრო აშკარა გახდა არა თუ ქართული პოლიტიკური ამინდის საშემოდგომო პროგნოზი, არამედ ტემპერატურის მატების ქრონოლოგიური თანმიმდევრობაც, სადაც თავისი ადგილი ექნება ოქტომბერში უარს მოლაპარაკებების გახსნაზე. ანუ იქნება უარი და შემდეგ მოლოდინი არჩევნების შედეგებისა.“ 

ეს "პირველი არხის" მთავარი საინფორმაციო გამოშვების სიუჟეტის დასაწყისია, რომლის ავტორიც „მოამბის“ კაშკაშა ვარსკვლავი, მიუკერძოებელი და აკადემიური ჟურნალისტიკის სახე სალომე ქოქიაშვილია. საკმარისია მისი ერთი სიუჟეტი მაინც ნახოთ და არასდროს დაგავიწყდებათ მისი ხმა, ტემბრი, ინტონაცია, არტისტულობა, ცოტა პათეტიკაც და შეფარული ცინიზმი, რომლითაც ქოქიაშვილი მის პოლიტიკურ ოპონენტებს დასცინის. 

ეს სიუჟეტი ეთერში გუშინ, 6 აგვისტოს გავიდა და წინა დღეს გამართულ სალომე ზურაბიშვილის პრესკონფერენციას ეხებოდა, რომელსაც "საზოგადოებრივი მაუწყებელი" არ დაესწრო, მაგრამ, სავარაუდოდ, რომელიმე სხვა ტელევიზიის ეთრში უყურა და მისთვის საინტერესო თემას გამოეხმაურა. 

ცხადია, ვინ თუ არა სალომე ქოქიაშვილი გაშლიდა და ჩაუღრმავდებოდა იმ მწვავე საკითხებს, რომელიც პრესკონფერენციაზე დაისვა. 

როგორც ჩანს, ქოქიაშვილს ყველაზე საპასუხისმგებლო თემებს ანდობენ, რადგან "პირველი არხის" მენეჯმენტი დარწმუნებულია, რომ სალომეს შემთხვევაში ის შეცდომებისგან გარანტირებულად დაცულია. მისი "სიტყვაკაზმული", ალბათ, ეს ეპითეტი მოუხდება ყველაზე მეტად სალომეს ტექსტებს, მთლიანად აშიშვლებს და ანადგურებს ივანიშვილის რეჟიმის მტრებს. 

მოკლედ, სიუჟეტი ასე მიდის, ჟურნალისტმა პრესკონფერენციიდან მისთვის საინტერესო თემა ამოიღო და  ჩვეული ოსტატობით გაშალა. პრეზიდენტი ამბობს, რომ ევროპასთან მოლაპარაკებები მხოლოდ გაზაფხულზე განახლდებაო და ისიც მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ არჩევნებში ოპოზიცია გაიმარჯვებსო. სწორედ ამის შემდეგ სალომე ქოქიაშვილი შეახსენებს მოსახლეობას, რომ სინამდვილეში ოპოზიციის გამარჯვება "ნაციონალური მოძრაობისა" და მიხეილ სააკაშვილის დაბრუნებას ნიშნავს.

„26 ოქტომბერს თავისუფლებას სალომე ზურაბიშვილის მეთაურობით გამარჯვებაში დარწმუნებული ოპოზიცია მიხეილ სააკაშვილს ჰპირდება, რომელმაც პოლიტიკურ ასპარეზზე დროებით უკანა პლანზე გადაინაცვლა და პირველობა პრეზიდენტს დაუთმო. თუმცა, საინტერესო აქ ისაა, რომ ყოფილი და მოქმედი პრეზიდენტები საარჩევნო მარათონის დასასრულს ზუსტად ერთნაიარად ხედავენ. არც ერთი მათგანი არ პასუხობს ღიად შეკითხვას, უშვებს თუ არა იმას, რომ ელექტორატმა 26 ოქტომბერს საკუთარი ევროპული მომავალი სხვაგვარად და სხვის გამარჯვებაში დაინახოს. მაგალითად, სალომე ზურაბიშვილმა გუშინ კიდევ ერთხელ დააანონსა არჩევნების შემდეგ ქუჩა…და ამ ანონსით დროში ცოტათი ჩამორჩა მიხეილ სააკაშვილს, რომელმაც იგივე ერთი კვირის წინ უფრო მკაფიოდ გამოთქვა".

მიუხედავად იმისა, რომ სალომე ზურაბიშვილმა თქვა, ახალგაზრდები არჩევნებზე გამოსვლას, ანუ არჩევნებში მონაწილეობას აპირებენო, ჟურნალისტს პროფესიული გამოცდილება საშუალებას აძლევს პრეზიდენტის შინაგანი ხმა გაიგოს და  სააკაშვილის გაცხადებულ სიტყვებს დაუკავშიროს. "მოამბის" ჟურნალისტს სურს საზოგადოებას დაანახოს, რომ სააკაშვილი და ზურაბიშვილი, სინამდვილეში, ერთია. 

შემდეგ, ვისაც „ბუა N1” არ შეაშინებს, მისთვის „ბუა N2”-იც ჰყავს სალომეს და აი, სცენაზე (ანუ სიუჟეტში) შემოდის შალვა პაპუაშვილი, რომელიც გვაუწყებს: „მათ (სავარაუდოდ, დასავლეთს) სურთ ძალაუფლების დაბრუნება "ნაციონალური მოძრაობისთვის იმისთვის, რომ პირველივე დღეებში მიიღონ ამ ძალაუფლებით გადაწყვეტილებები და საქართველო შეათრიონ პირდაპირ ომში“. 

მაგრამ აკი გვითხრა "ქართულმა ოცნებამ", ღირსებით მივდივართ ევროპისკენო და სალომე ქოქიაშვილიც გვახსენებს: „რა შედეგი დადგება 26 ოქტომბერს, მხოლოდ ხალხმა უნდა გადაწყვიტოს, ქართველი ხალხის სუვერენულმა, თავისუფალმა არჩევანმა. ამ დრომდე ქვეყნის უზენაეს კანონში, შესაძლოა, მხარეები ბევრ რამეს კითხულობდნენ განსხვავებულად, მაგრამ პარტნიორები - პარტნიორებად, მეგობრები - მეგობრებად და კონსტიტუციაში მაინც გარკვევით წერია, რომ საქართველოში ძალაუფლების წყარო მხოლოდ ქართველი ხალხია.“ 

თამამად შემიძლია ვთქვა, რომ სალომეს ნამდვილად არ წაუკითხავს "საზოგადოებრივი მაუწყებლის ქცევის კოდექსი" და არც "მაუწყებლის შესახებ" საქართველოს კანონი, მაგრამ იმედი ვიქონიოთ, რომ ძალაუფლების წყარო - ქართველი ხალხი ერთი ადამიანი არ ჰგონია. 

ხუმრობას დავასრულებ, ჩემი ტექსტის დასაწყისს მივუბრუნდები და ისევ ვიკითხავ, რა ჟანრის ტექსტებია ეს, რომლის ნაწილი აქაც სიტყვასიტყვით გავშიფრე, რათა უფრო ნათლად დაინახოთ, რასთან გვაქვს საქმე. 

ქოქიაშვილის ეს და სხვა ამგვარი სიუჟეტები საავტორო ნამუშევარი არ არის და არ გადის მაგალითად, კვირის ანალიტიკურ-შემაჯამებელ გადაცემაში. ეს, თითქმის, 8-წუთიანი (7.42) მასალა არც რომელიმე სხვა გადაცემის საავტორო ვლოგია. ეს "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" მთავარი საინფორმაციო გამოშვების სიუჟეტია, რომელიც არხის ვებ გვერდზე ამგვარად არის განმარტებული: 

ვფიქრობ „საინტერესო ფორმაში“, რომელიც ამ განმარტებაში წერია სალომე ქოქიაშვილის ძალიან ინდივიდუალური სტილი იგულისხმება. სხვა შემთხვევაში საკუთარი ქვეყნის პრეზიდენტის პრესკონფერენციაზე არ დასწრება და შემდეგ მისი ამგვარი ინტერპრეტაციებით გაშუქება "პირველი არხის" და არა რომელიმე კერძო არხის ეთერით, არის მიკერძოებულობის, ანგაჟირებულობის ნიმუში და "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" იდეის სრული დისკრედიტაცია. ძალიან სამწუხაროა, რომ მაუწყებელი ვერასდროს და ვერც ერთი ხელისუფლების პირობებში ვერ გამოვიდა „სამთავრობო ტელევიზიის“ მდგომარეობიდან და ერთგულად აგრძელებს პოლიტიკური ძალაუფლების მქონე პარტიის დაქვემდებარებაში ყოფნას. 

და ბოლოს. 

რამდენიმე ხნის წინ, „მედიაჩეკერზე“ გამოქვეყნდა მასალა „მოამბის“ კიდევ ერთი ჟურნალისტის, ნოდარ ჩაჩუას მიერ მომზადებული სიუჟეტის შესახებ „რუსულ კანონზე“, რომელსაც ჟურნალისტი გამოეხმაურა და ჩემზე წერდა, თავად ერთი სიუჟეტი მაინც თუ გაუკეთებიაო.

სატელევიზიო სიუჟეტების მომზადება არასდროს მიყვარდა, მაგრამ ცოტა ხანი მაინც მომიწია. თუმცა, სალომე ქოქიაშვილისა და ნოდარ ჩაჩუასგან განსხვავებით ვიცოდი, რომ ობიექტური კორესპონდენტი ჩემგან არ დადგებოდა და ამიტომ ყოველთვის ისეთ გადაცემებში ვმუშაობდი, სადაც სუბიექტურ, საავტორო სიუჟეტებს ვამზადებდი. მაგალითად, ასეთი იყო ტელეკომპანია „რუსთავი 2-ის" ანალიტიკური გადაცემა - "კვირა".  ეს სიუჟეტი კი ვარდების რევოლუციის ერთი წლის თავზე 2004 წელს მოვამზადე. სამწუხაროდ, „კვირა“, სადაც ბევრი კრიტიკული სიუჟეტი მზადდებოდა, მალე დახურეს. ეს უკანასკნელი ნაწილი მხოლოდ იმისათვის დავწერე, რომ ძვირფას კოლეგებს შევახსენო, ვიდრე ფაქტს დავწერთ, უნდა გადავამოწმოთ. გადამოწმების გარეშე ფაქტი მხოლოდ ჟურნალისტის სურვილების პროექციაა, რაც თქვენს სიუჟეტებშიც ჩანს. 

სიუჟეტი კი, რომლის ნახვასაც გთხოვთ, იმ 20 წლის წინანდელ მიზანს და სურვილს აჩვენებს, რომელიც სწორედ, "საზოგადოებრივ მაუწყებელს" უკავშირდება და სალომე ქოქიაშვილის თუ ნოდარ ჩაჩუას მსგავსი ჟურნალისტების დამსახურებით დღემდე ვერ ავისრულეთ. 








ბლოგში გამოთქმული მოსაზრებები ეკუთვნის ავტორს და შეიძლება არ ასახავდეს რედაქციის პოზიციას.
კატეგორია - ბლოგი



მესმის, სასაცილოდ არ გვაქვს საქმე, მაგრამ ხანდახან საჭიროა

ეს ტექსტი იმ ცნობილ ქარდს ეხება, “იმედმა” რომ გამოაქვეყნა და შემდეგ წაშალა. როგორ ფიქრობთ, რა მოხდა, რა დაინახეს პროპაგანდისტულმა მედიასაშუალებებმა სიტყვა (ფრანგულად Fierté) Pride-ში? ან იქნებ კითხვა ასე უნდა დავსვათ - რისი დანახვა სურდათ? თუ ერთი დაინახეს, მაგრამ დაწერეს მეორე, ის, რაც პარტიას სურდა?!

ნებისმიერი კითხვა შეიძლება მიესადაგოს იმ სურათს, რომელიც ჩვენ 3 დღის წინ ვიხილეთ - „თავისუფლება, თანასწორობა, ძმობა, „პრაიდი““. ეს ის ხალხია, ვინც LGBTQ Pride-ს „გეი აღლუმად“ თარგმნის, მარშს - როგორც „პარადს“ და ა.შ. ამიტომ ისიც უნდა გვიკვირდეს, რომ ასეთი სათაურები არ ვიხილეთ: „ემანუელ მაკრონმა საფრანგეთის ნაციონალურ დევიზს „გეი აღლუმი“ დაამატა. თავისუფლება, თანასწორობა, ძმობა, გეი აღლუმი“. მაგრამ „იმედი“ და POSTV თვლის, რომ მათი მაყურებელი თუ მკითხველი უმალ მიხვდებოდა რაშიც იყო სინამდვილეში საქმე - ევროპაში გეიპროპაგანდა უკვე ამ სიმაღლეზე აიყვანეს, საუკუნეებია საფრანგეთი თავისუფლების, თანასწორობის, ძმობის იდეაზე დგას და მას უცებ, ჩვენმა კრიტიკოსმა ემანუელ მაკრონმა „გეი აღლუმი“ დაამატა.

გახსოვთ, ალბათ, ამ გაზაფხულზე რუსული კანონის საწინააღმდეგოდ გამართულ აქციებზე ახალგაზრდების ჯგუფმა „ენა, მამული, სარწმუნოებას“ როგორ მიამატა „ერთობა“. "ქართული ოცნების" პროპაგანდისტების აღქმით თუ სურვილით, ალბათ, სიტყვა "ერთობა" სხვა არაფერია, თუ არა ერთსქესიანობა, ერთნაირობა, სადაც ქალი ქალი აღარ არის და კაცი - კაცი, სადაც დედა დედას აღარ ჰგავს და მამა - მამას! "ოცნების" პროპაგანდისტებისთვის "ერთობაც" „გეი პარადის“ (სჯობს, მათთვის მშობლიურ ენაზე ვთქვათ) ეკვივალენტი იყო, როგორც - მაკრონის „პრაიდი“. ამიტომ ვინც პარიზის ოლიმპიადის გახსნაზე თუ მაკრონის სიტყვებში ლგბტქ+ პროპაგანდა ვერ დაინახა, ამაში  მათ დარგის სპეციალისტი მამუკა მდინარაძე დაეხმარა.

„ფსევდოლიბერალებმა ოლიმპიადის გახსნას ყურადღებით მიადევნეს თვალ-ყური და მათში კვლავაც აქტუალურია კითხვა: საიდან მოიტანა „ქართულმა ოცნებამ“ ეს ლგბტ პროპაგანდის აკრძალვის კანონი?!“-ო. ხომ გესმით? ვისაც ჩვენი არ გჯერათ, ("ქართული ოცნებისო") ოლიმპიადის გახსნა ნახეთო.

ფსიქოლოგიაში არსებობს ტერმინი „პროექცია“, რაც საკუთარი აზრებისა თუ განცდების სხვაში/სხვაგან დანახვას ნიშნავს. საკუთარი ჩრდილივით არის. ერთ-ერთი ვერსიით, "ქართულ ოცნებასა" და მის პროპაგანდისტებს სწამთ, რომ ყველგან, რაც ჩვენგან დასავლეთით არის, მხოლოდ ლგბტქ უფლებებზეა საუბარი და ნიავი, რომელიც დასავლეთიდან უბერავს, მათ ჰომოსექსუალებად აქცევს. მაგრამ მე ამ მოსაზრებას არ ვიზიარებ და ვფიქრობ, ყველაფერი იმაზე უფრო მარტივად არის, ვიდრე ამას ფროიდისეული ანალიზი ამბობს. თუმცა, ამაზე მოგვიანებით.

"რუსული ოცნების" პროპაგანდის სამიზნე ოლიმპიადის გახსნის ერთ-ერთი სცენაც გახდა, რომლის შესახებაც თითქმის ყველა სამთავრობო მედიამ მასალა შეცდომაში შემყვანი სათაურით გამოაქვეყნა, თითქოს, ორგანიზატორები „საიდუმლო სერობის“ იმიტირების გამო ბოდიშს იხდიდნენ. სინამდვილეში, ორგანიზატორებმა წუხილი გამოთქვეს მათ მიმართ, ვინც ღვინის, თრობისა და სულიერი შვების მომგვრელი ღმერთი დიონისეს წვეულების სცენა „საიდუმლო სერობად“ აღიქვა. არც "ოცნების" ცალკეულმა პროპაგანდისტებმა დაახანეს რეაგირება და უმალ გაემიჯნენ ფრანგი რეჟისორის, ტომას ჟოლის მიერ ლეონარდო და ვინჩისეული „საიდუმლო სერობის“ ფეხქვეშ გათელვას. ეს მხოლოდ ჩემი ვარაუდია, რომ ლეონარდო და ვინჩის ღირსებაც დაიცვეს, თორემ სინამდვილეში როგორ და რა პირობებში მიმდინარეობდა ბიბლიური საიდუმლო სერობა, არავინ იცის.

ერთი სიტყვით, ვხუმრობთ ამ თემებზე, "ოცნებასა" და მის პროპაგანდისტებზე, მაგრამ სინამდვილეში სულაც არ არის სახუმარო. ახლა მაგალითად, ისიც შესაძლებელია, ამ ჩემი, სარკაზმით დაწერილი ტექსტიდან პროპაგანდამ ამოიღოს ფრაზები, ცალკე გაიტანოს და ხალხს აჩვენოს, „რას ვწერ“: „ნინია კაკაბაძე პროტესტანტი ახალგაზრდების მიერ „ენა, მამული, სარწმუნეობას“ დამატებულ სიტყვა „ერთობაზე“ წერს, რომ ეს სხვა არაფერია, თუ არა ერთსქესიანობა, ერთნაირობა“.  პროპაგანდამ ძალიან კარგად იცის რას აკეთებს და ამას სრულიად გამიზნულად აკეთებს. მაშინ, როდესაც მათ მაკრონის სოციალურ პლატფორმა  X-ზე გამოქვეყნებულ  პოსტში, სიტყვა - Pride დაინახეს, მაშინვე მიხვდნენ, რომ ეს ანტიდასავლური პროპაგანდისთვის უნდა გამოეყენებინათ.

ივანიშვილის საქართველო, პუტინის რუსეთის მსგავსად, ძალაუფლებას სწორედ ამ ჰომოფობიური რიტორიკით იმყარებს, რაც საზოგადოებაში არსებულ უცნობ შიშებზე დგას.    

სინამდვილეში, ქართულ-რუსულმა პროპაგანდამ კარგად იცის, რომ საფრანგეთის დევიზი: Liberté, égalité, fraternité - “თავისუფლება, თანასწორობა, ძმობა“ თავის თავში ყველა ადამიანის თანასწორობას ისედაც გულისხმობს. სწორედ ამ ერთობასა და თანასწორობაზე დგას ფრანგული სახელმწიფოს იდეა და ამას ბიძინა ივანიშვილის პარტიის აღმასრულებელი მდივანის, მამუკა მდინარაძის მინიშნება თუ კორექტირება არ სჭირდება.





ბლოგში გამოთქმული მოსაზრებები ეკუთვნის ავტორს და შეიძლება არ ასახავდეს რედაქციის პოზიციას.
კატეგორია - ბლოგი


“იმისათვის, რომ თავის ქვეყანას ემსახუროს, პრეზიდენტმა ბაიდენმა უარი უნდა თქვას საპრეზიდენტო კამპანიაში მონაწილეობაზე“, - ეს იყო The New York  Times სარედაქციო საბჭოს წერილი საპრეზიდენტო დებატების შემდეგ, რომელიც 28 ივნისს  CNN -ის ეთერში გაიმართა და რომელიც მაშინვე შეაფასეს, როგორც მოქმედი პრეზიდენტისთვის კატასტროფული. CNN -ის წამყვანი ჟურნალისტები, რომლებიც დებატების გასარჩევად ეთერში ერთად შეიკრიბნენ,  ერთი და იგივე მოსაზრების გამოსათქმელად სხვადასხვა ტონალობას ირჩევდნენ. ყველაზე ხისტი ცნობილი ვეტერანი ჟურნალისტი კრის ვოლასი იყო, რომელმაც  რბილი ტონალობის შერჩევის გარეშე თქვა, რომ ბაიდენი კამპანიიდან უნდა წავიდეს. „დემოკრატიულ პარტიაში უნდა გამოიძებნონ ადამიანები, რომლებიც ბაიდენს ეტყვიან, რომ მისი წასვლის დროა, როგორც 1974 წელს, ეს რესპუბლიკურ პარტიაში მოხდა, როდესაც პრეზიდენტ ნიქსონს (უოტერგეიტის სკანდალის შემდეგ) გადადგომა  მოსთხოვეს.  თუ პრეზიდენტი ბაიდენი თავად ვერ ხვდება, რომ უნდა წავიდეს, ეს კიდევ უფრო უარესია მისთვის“, - თქვა ბოლოს ვოლასმა. 

დებატები ბაიდენისთვის კატასტროფულად შეაფასა ლიბერალური მედიის ყველა წამყვანმა ჟურნალისტმა.  28 ივნისის შემდეგ ამ მედიების მთავარი თემა  ბაიდენის ასაკი, მისი კოგნიტური და ფიზიკური მდგომარეობა გახდა - თეთრი სახლის პრეს სპიკერს ამჯერად უკვე დემოკრატების მხარდამჭერი მედიისგან უწევდა კითხვების მოგერიება. 

თუმცა, დიდი კრიტიკის ქვეშ მოექცა თავად ლიბერალური მედიაც. მთავარი პრეტენზია იყო ის, რომ ეს მედიები წლები მალავდენენ ბაიდენის მდგომარეობას, ვიდრე დებატებისას არ გამოჩნდა, რომ ამერიკის მოქმედი პრეზიდენტი უბრალოდ ვერ გაუმკლავდებოდა ნოემბრის არჩევნებში ტრამპს, რომელიც დებატებზე  ბაიდენის გვერდით ცოცხლად და  ენერგიულად გამოიყურებოდა.  აქამდე ყველა, ვინც პრეზიდენტის ფიზიკურ და კოგნიტურ  შესაძლებლობას ეჭვქვეშ აყენებდა,  ლიბერალური მედიის თავდასხმის მსხვერპლი ხდებოდა. ხოლო, როდესაც ამ თემას კონსერვატორული მედია ეხებოდა, საპასუხო არგუმენტი იყო, რომ ბაიდენის ასაკთან დაკავშირებული პრობლემები გამოგონილი იყო, რომლითაც რესპუბლიკელები  ტრამპის სასამართლო პროცესების გადაფარვას ცდილობდნენ. 

ამერიკაში მედიის პოლარიზაციამ კულმინაციას 2016 წლის არჩევნების შემდეგ მიაღწია. ტრამპის გამარჯვება, რომელიც ყველა გამოკითხვის მიხედვით ჰილარი კლინტონს ჩამორჩებოდა, შოკი აღმონდა ლიბერალური მედიისთვის. ამის შემდეგ მისი მიზანი ტრამპის ყველა გადაცდომის,  სავარაუდო დანაშაულებების, ყველა მიზოგინური, სიძულვილის ენის მქონე განცხადების დეტალური განხილვა იყო. თუმცა,  როგორც  ცნობილმა ფილოსოფოსმა  სლავოი ჟიჟეკმა ერთ -ერთ ინტერვიუში თქვა: “დემოკრატების მთავარი შეცდომა ისაა -  რასაც ისინი ფიქრობენ, რომ ტრამპის წინააღმდეგ იმუშავებს, ის ზუსტად რომ ტრამპის სასარგებლოდ მუშაობს.“

მაგრამ, როგორ შეიქმნა ტრამპის ეს  ფენომენი, რომელიც აქამდე ძლევამოსილმა  ამერიკულმა ლიბერალურმა მედიამ ვერ დაამარცხა. რეალითი შოუს ყოფილი ვარსკვლავის წინააღმდეგ საერთოდ არ ჭრიდა ის მეთოდები, რომელსაც მანამდე ნებისმიერი პოლიტიკოსის დასამარება შეეძლო. 

1996 წელს მედია მაგნატმა, რუპერ მერდოკმა FOX NEWS -ი დაარსა და მის ხელმძღვანელად ნიქსონის  ყოფილი მრჩეველი  და  სხვა რესპუბლიკელი პრეზიდენტების საარჩევნო კამპანიების დამგეგმავი, როჯერ აილსი დანიშნა.  აილსი ოჰაიოში, ქარხნის გარშემო გაშენებულ ქალაქში დაიბადა, იმ ადგილას, რომელსაც ახლა დაჟანგული სარტყელი ჰქვია,  უფუნქციო, დაჟანგული ქარხნების გამო. მის ხანგძლივ და საინტერესო  კარიერაში  მედია მნიშვნელოვან როლს თამაშობდა. 1993 წელს ის CNBC-ის პრეზიდენტად დაინიშნა, მაგრამ  მფლობელებთან უთანხმოების გამო  არხი მალე დატოვა. მინი სერიალში „ყველაზე მაღალი ხმა“, რომელშიც FOX NEWS-ის  დაარსება და მისი ყველაზე გავლენიან ტელევიზიად გადაქცევის ისტორიაა ასახული, CNN-ისა და  MSNBC -ის კონკურენტ არხზე ახლად დანიშნული  აილსი მმართველი საბჭოს შეკრებაზე კითხულობს - “ვინ არის თქვენი აუდიტორია? ყველა “- პასუხობენ მას.  „ეს დიდი შეცდომაა, ჩვენი კონკურენტი არხები, თითქმის, ყველა არხი, მემარცხენეებისთვის - ლიბერალური ელიტისთვის მუშაობს. ჩვენ კი ახალ ნიშას შევქმნით და კონსერვატორ მაყურებელს მივიბამთ, რომელიც  ამ ქვეყნის ნახევარია.  თუ ჩვენ ეს  შევძელით,  ისინი არასოდეს გადართავენ სხვა არხზე.  დღეს ამერიკაში 60 პროცენტი  ფიქრობს, რომ ტელევიზიები იტყუებიან და მათ ნაგავს სთავაზობენ, ამიტომ ამ  ხალხს მივცემთ იმას, რასაც ითხოვენ.“  

როჯერ აილსმა  შექმნა ტელევიზია, რომელმაც იპოვა, გააერთიანა და  თავის ერთგულ მაყურებლად აქცია ის  ხალხი, რომლის მთავარი მტერი სამი რამ იყო  - ტექნოლოგიები, გლობალიზაცია (საზღვარგარეთ ქარხნების გადატანა) და ემიგრანტები. სამივემ მათ სამუშაო ადგილები წაართვა. არა მხოლოდ სამუშაო ადგილები, არამედ მათი სამყაროც - ის ყოველდღიურობა, რომელშიც მისი მშობლები ცხოვრობდნენ და  სადაც ისინი გაიზარდნენ. ყოფილი ინდუსტრიული ცენტრები  ქვეყნის უსარგებლო,   ჟანგიან ქალაქებად იქცა, რომელიც ყველაფერთან ერთად ნარკოტიკებმაც გაანადგურა. (“გავხადოთ ამერიკა ისევ დიდებული “- ტრამპის ეს ცნობილი ლოზუნგი ამ ხალხისთვის მათი ძველი სამყაროს დაბრუნებას ნიშნავდა).FOX-მა მის მაყურებელში პატრიოტული იმპულსები გააღვიძა, მათი შიშები გააძლიერა და მათი ყველაზე ველური ილუზიები გამოკვება. მათ ამით მისცა ძალა და პოლიტიკურ პროცესებზე უზარმაზარი გავლენა.

შესაბამისად, FOX-ი რეიტინგებით ამერიკული მედიის ერთპიროვნული ლიდერი გახდა, რომელმაც უკან ჩამოიტოვა მისი მთავარი კონკურენტები  MSNBC  და CNN. 

ასევე, ძალიან საინტერესოა Pew Research Center – ის კვლევები, რომლის მიხედვითაც კონსერვატორების 47 პროცენტი FOX -ს უყურებს და მის გარშემო ერთ კლასტერად არის ჩამოყალიბებული, მაშინ, როდესაც ლიბერალები მედიის არჩევაში  უფრო დაქსასულები არიან და მათი დიდი ნაწილი ყველაზე სანდო წყაროდ NPR, PBS  და BBC -ის მიიჩნევს, ანუ საზოგადოებრივ მაუწყებლებს.  

როჯერ აილსი, რომელიც წამყვან ქალებს გრძელი ფეხების მიხედვით არჩევდა და შერჩევის პროცესში მის წინ რამდენჯერმე დატრიალებას აიძულებდა  (ეს თავის ინტერვიუში არხის ერთ-ერთმა ყველაზე დიდმა ვარსკვლავმა, მეგან კელიმაც აღიარა), საბოლოო ჯამში, me too მოძრაობას შეეწირა  - 2016 წელს არხის წამყვანმა, ყოფილმა მის ამერიკამ, გრეჩენ კარსონმა აილსი სექსუალურ ზეწოლაში დაადანაშაულა, რაც სხვა ქალი თანამშრომლების ასალაპარაკებლად  სტიმული გახდა.  2016 წელს როჯერ აილსი ფოქსიდან გაუშვეს.  ის ერთ წელიწადში დაიღუპა. (სწორედ ამ მოვლენებს ასახავს ფილმი Bombshell ).

აილსი წავიდა, მაგრამ ტრამპი დარჩა. როჯერ აილსმა 1995 წელს CNBC-ზე მუშაობის დროს მანჰეტენის პენტჰაუსში დონალდ  ტრამპს  კითხვა დაუსვა - „როგორ მოხდა, რომ მანჰეტენელი მულტიმილიონერი ასეთი პოპულარულია  ცისფერ საყელოიან ამერიკელებში (ამერიკის მუშათა კლასში.) შენ, თითქოს, ერთ-ერთი მათგანი ხარ, მაგრამ ვერაფრით ვხვდები, როგორ მიწვდი მათ?“ „მათ სძულთ ისინი, ვისაც მე ვძულვარ - ფულიანი ხალხი. ვისაც მე არ მოვწონვარ, ეს მდიდარი ხალხია. სასაცილოა, ისინი ვერ მიტანენ და მე, თითქოს, ეს მომწონს“ - უპასუხა ტრაპმა

აილსმა ტრამპი 2011 წელს FOX -ის კონტრიბუტორად მიიწვია და გადაცემა „ფოქს და მეგობრებში“ რუბრიკა მისცა. არხმა 2008 წელს რეიტინგებში რეკორდულ წარმატებას მიაღწია - რისი ერთ-ერთი მიზეზი ბარაკ ობამასა და მისი დაბადების ადგილზე მუდმივი სპეკულაციები იყო, რაშიც ტრამპიც აქტიურად მონაწილეობდა და ამტკიცებდა, რომ დარწმუნებული არ იყო,  ობამა ამერიკაში დაიბადა თუ არა. პრეზიდენტობის დროს FOX-ი ლამის თეთრი სახლის გაგრძელება გახდა - უკვე პრეზიდენტი ტრამპი ისევ რეგულარულად ერთვებოდა „ფოქსსა და მეგობრებში“, მაგრამ 2020 წელს არჩევნებში ტრამპის დამარცხების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა. 

არჩევნების დღეს  FOX NEWS პირველი იყო, რომელმაც არიზონაში, მერყევ შტატში, ბაიდენი გამარჯვებულად დაასახელა. მერდოკსა და ტრამპს შორის ღია განხეთქილება დაიწყო. პრობლემებს ისიც დაემატა, რომ ტელევიზია იძულებული იყო,  თითქმის, 800-მილიონ დოლარიანი გარიგება გაეკეთებინა ტექნოლოგიურ კომპანია „დომინიონთან“, მას შემდეგ რაც კომპანიამ მის წინააღმდეგ სარჩელი შეიტანა არჩევნების გაყალბებაზე დაუსაბუთებელი მოსაზრებების გავრცელების  გამო. 

არხი მიზანმიმართულად ავრცელებდა შეთქმულების თეორიას, რომ კომპანიის ხმის მიცემის აპარატებს ხმები ტრამპისგან ბაიდენისკენ გადაჰქონდათ. „დომინიონის“ შეტანილ საჩივარში არხის წინააღმდეგ  მტკიცებულებად შიდა მიმოწერები იყო მოყვანილი, რომელთა მიხედვითაც, FOX-ის  თანამშრომლებმა იცოდნენ, რომ ტყუილს ავრცელებდნენ. მათ შორის იყო არხის ყველაზე რეიტინგული წამყვანი ტაკერ კარლსონიც, რომელიც 2023 წელს გაუშვეს ტელევიზიიდან.

ამ ტყუილით FOX NEWS-ს უნდოდა უკან დაებრუნებინა ის მაყურებელი, რომელიც არხზე არიზონას შედეგების გამოცხადების შემდეგ გაბრაზდა და ტრამპის ღალატში დასდო ბრალი. არხის რეიტინგი მაშინ შესამჩნევად შემცირდა. კომპანია „დომინიონთან“ მოლაპარაკების პროცესში არხის მფლობელმა, რუპერ მერდოკმა თავის ჩვენებაში განაცხადა, რომ მას არასდროს სჯეროდა იმის, თითქოს, 2020 წლის არჩევნები გაყალბდა. 

მერდოკს უკვე ტრამპის მოშორება უნდოდა.  2021 წლის  6 იანვარს კაპიტოლიუმზე შეტევის შემდეგ მან გადაწვიტა, რომ ტელევიზიას ტრამპის სრული იგნორირება უნდა გაეკეთებინა. თუმცა, როგორც ერთმა ცნობილმა ბრიტანელმა ჟურნალისტმა CNN-თან ინტერვიუში განაცხადა, ტელევიზიამ თავისი მაყურებლის სახით შექმნა მონსტრი, რომელსაც უკვე ვეღარ აკონტროლებდა. ამ მონსტრმა არხი საკუთარ მძევლად აქცია. შესაბამისად, მედია მაგნატის მცდელობა, რომ ტრამპი ჩაეძირა და გზა ფლორიდის პოპულარული გუბერნატორისთვის, რონ დესანტისისთვის გაეხსნა, სრული ფიასკოთი დასრულდა. ფოქსის მაყურებელმა დესანტისი არ მიიღო, ისინი ტრამპს ითხოვდნენ. 2-წლიანი პაუზის შემდეგ  ტრამპი ისევ დაბრუნდა FOX NEWS -ზე. 

დღეს, 2024 წლის არჩევნების წინ FOX NEWS -ი ისევ უცვლელად პოპულარულია, ის ამერიკელი კონსერვატორებისთვის ისევ რჩება ინფორმაციის მთავარ არტერიად. მაშინ, როდესაც ამერიკული მედიის დიდი ნაწილი შემცირებულ ნდობასა და ფინანსურ პრობლემებს უჩივის, რაც თანამშრომელთა მასიურ შემცირებაშიც გამოიხატება.  

მაგრამ, ამ არჩევნებზე ყველაფერი ძველებურად მაინც აღარ იქნება. FOX-ს ტრამპთან ძალიან დააახლოების ეშინია, ტელეკომპანია პირდაპირ ეთერში დაუსრულებლად აღარ გადმოსცემს რესპუბლიკელების საპრეზიდენტო კანდიდატის წინასაარჩევნო შეხვედრებს, რადგან ტრამპი თავის გამოსვლების დროს უამრავ არაზუსტს ინფორმაციას ავრცელებს. მაგალითად, თებერვალში FOX-ისწამყვანმა, ნილ კავუტომ ტრამპის გამოსვლის შემდეგ ამ გამოსვლის დეტალური ფაქტჩეკი შესთავაზა მაყურებელს. 

ფაქტჩეკის არ გაკეთება  -  ეს იყო ერთ-ერთი მთავარი პრეტენზია CNN -ის წამყვანების მისამართით საპრეზიდენტო დებატების დროს, სადაც ტრამპმა ასევე, უამრავი არაზუსტი ინფორმაცია გაავრცელა. ამ ბრალდებას  რამდენიმე დღეში CNN-ის გამოხმაურებაც მოჰყვა - სადაც განმარტებული იყო, რომ ტელევიზიის გადაწყვეტილებით ჟურნალისტები  ნეიტრალური წამყვანები უნდა ყოფილყვნენ და შინაარსობრივ განხილვაში არ უნდა შეჰყოლოდნენ კანდიდატებს. პრინციპში, ლიბერალურ მედიას არც დებატების შემდეგ დაუთმია დიდი დრო ტრამპის ტყუილებისთვის  - მოქმედი პრეზიდენტის  უმძიმესმა გამოსვლამ,  მეხსიერების წყვეტის და ენის დაბმის ბევრი ეპიზოდით, ეს არხები პანიკაში ჩააგდო. შესაბამისად, ყველაფერი გადაფარა ერთადერთმა თემამ  - შეწყვეტდა თუ არა ბაიდენი საპრეზიდენტო კამპანიას. 

2016 წელს ტრამპის პრეზიდენტად არჩევამ ამერიკული მედიის სრული ტრანსფორმაცია მოახდინა და ის უკიდურესად პოლარიზებულ ბანაკებად დაჰყო. ლიბერალური მედიისთვის ტრამპის დაბრუნება თეთრ სახლში კატასტროფის ტოლფასია.  მაგალითად,  ისეთი ცნობილი სახე, როგორც MSNBC -ის წამყვანი რეიჩელ მედოუა ტრამპის ხელმეორედ არჩევას პირადად მისთვისაც ეგზისტენციალურ საფრთხედ აღიქვამს. ერთ-ერთ ინტერვიუში მედოუმ თქვა, რომ ტრამპის ყველაზე რადიკალური მომხრეები მისი კრიტიკოსების დაპატიმრებასაც კი მოითხოვენ.  „თქვენ გგონიათ, მხოლოდ მიგრანტებისთვის გახსნის ტრამპი ბანაკებს, შეიძლება, ჩვენთვისაც,  ლიბერალებისთვისაც  გახსნას. კი, მე ვღელავ ჩემს თავზე, ისევე როგორც ვღელავ ყველა ჩვენგანზე“, - თქვა MSNBC-ის ვარსკვლავმა. 

მას შემდეგ, რაც პრეზიდენტმა ბაიდენმა რამდენიმე კვირიანი ლოდინის შემდეგ განაცხადა,  რომ ის  საპრეზიდენტო კამპანიას ეთიშებოდა და  ვიცე-პრეზიდენტის, კამალა ჰარისის კანდიდატურას უჭერდა მხარს, რეიჩელ მედოუმ ამაღელვებელი გამოსვლა მიუძღვნა მოქმედ პრეზიდენტს. ბაიდენზე ლაპარაკის დროს ცრემლები მოერია CNN-ის წამყვანს, ვენ ჯონსაც. თუმცა, ბაიდენისთვის მიგებული პატივის შემდეგ  ლიბერალური მედია მთლიანად, მთელი ენერგიით კონცენტრირდა კამალა ჰარისის გარშემო, რომელიც უდიდესი ალბათობით, დემოკრატების პრეზიდენტობის ახალი კანდიდატი იქნება. მედია ახლა დემოკრატების ყრილობის მოლოდინშია, რომელიც 19 აგვისტოს ჩიკაგოში უნდა გაიმართოს და რომელზეც ოფიციალურად უნდა დასახელდეს კამალა ჰარისი და ვიცე-პრეზიდენტობის კანდიდატიც. 

რესპუბლიკელების მხარეს უვე ყველაფერი გარკვეულია - დონალდ ტრამპი და  ჯეიდი ვანსი. 

არჩევნებამდე სამ თვეზე მეტი დარჩა - აქამდე FOX-ი და სხვა კონსერვატორული მედია ავრცელებდა აზრს, რომ  ტრამპის სასამართლო პროცესები პოლიტიზირებული იყო, რომ იუსტიციის სამინისტრო ბაიდენს ემსახურებოდა. გარდა ამისა, ტრამპის სასამართლოების გადასაფარად აქტიურად შუქდებოდა ჰანტერ ბაიდენის, პრეზიდენტის შვილის, სასამართლო პროცესი და მისი წარსული საკმაოდ სკანდალური დეტალებით, რის გამოც მოქმედი პრეზიდენტის ბრალდებულმა შვილმა უჩივლა კიდეც FOX -ს, მაგრამ საქმე წააგო. 

თუმცა, ბაიდენის წასვლა ბევრს არაფერს შეცვლის კონსერვატორული მედიის სტრატეგიაში - მათ მთავარ თემად ისევ ემიგრაცია დარჩება, მითუმეტეს, რომ ეს თემა კამალა ჰარისს ჰქონდა ჩაბარებული. ამიტომ, დემოკრატების ახალი კანდიდატი ადვილი სამიზნე გახდება რესპუბლიკელებისთვის. ისევე, როგორც რესპუბლიკელები არიან ადვილი სამიზნე აბორტის თემაზე, მითუმეტეს ვიცე-პრეზიდენტობის კანდიდატად ჯეიდი ვაინსის შერჩევის შემდეგ, რომელიც აბორტის უფლების ხისტი მოწინააღმდეგეა და რამდენიმე დღის წინ უშვილო ქალებზეც კი სარკასტულად ილაპარაკა. აბორტის უფლება ყველაზე მთავარი თემაა ქალებისთვის, მათ შორის მერყევ შტატებში, ამიტომ ამ თემაზე საუბრითა და მოწინააღმდეგის დემონიზაციით ლიბერალური მედია  ქალ ამომრჩეველთა ხმების მაქსიმალურ  მობილიზებას შეეცდება. 

მოკლედ, აბორტის უფლება და ემიგრაცია - ამ ორ თემაზე  დაშენებდება ლიბერალური და კონსერვატორული მედია ბანაკების სტრატეგია. ვინც მოიგებს ამ საინფორმაციო ომს, მოიგებს არჩევნებსაც. 




ბლოგში გამოთქმული მოსაზრებები ეკუთვნის ავტორს და შეიძლება არ ასახავდეს რედაქციის პოზიციას.

 

 
კატეგორია - ბლოგი



კი მაგრამ, რას აკეთებდნენ 2012 წლამდე? უკვე მესამედ კითხულობს “ექსპერტი” და თვალებს უბრიალებს კამერის ობიექტივს, ანუ მიმართავს მაყურებელს. მესამედ - ამ გადაცემაში, თორემ ისე, 12 წელია კითხულობს, რას აკეთებდნენ ხელისუფლებით უკმაყოფილოები 2012 წლამდე, ამაში უღიმღამო ხელფასსაც იღებს. ამ კითხვაზე ერთხელაც ძალიან სასაცილო პასუხი მოვისმინეთ (“სკანდალური” როგორც შეაფასა მედიამ), თუმცა, ნატა ფერაძის მოულოდნელი პასუხი აბა, როგორღა გადააფიქრებინებდა სახელისუფლებო ექსპერტს, ვისაც, სხვათა შორის, ერთი დღე არ სჭერია ხელში საპროტესტო ტრანსპარანტი - არ დაესვა ეს სულელური კითხვა. 

მე 2012 წლამდე კულტურის ჟურნალისტი ვიყავი. ჰოდა,  ამას წინათ, მოხდა ასეთი რამ: ჩემი კრიტიკული სტატუსებით გაღიზიანებულმა ჟურნალისტმა, ისეთი არხისა, რომელსაც წინ აუცილებლად ჩაუდგამენ ხოლმე სიტყვას “სამთავრობო”, ცხარე და დაუნდობელი კამათის დროს, ირონიულად მომაძახა: რაც თავი მახსოვს, შენ სულ პეპლებზე წერდი და გვიან ხომ არ დაინტერესდი პოლიტიკითო? 

“პეპლებში” გულისხმობდა ჩემს იმ სიუჟეტებს, რომელსაც მე ვამზადებდი ახალი ამბების კულტურის რედაქციისთვის. ხოლო მისი წამოძახილი ნიშნავდა იმას, რომ საკმარისად ბევრი დრო დავხარჯე კულტურის განყოფილებაში იმისათვის, რომ პოლიტიკურ ტოქშოუებში “გუშინ” გადმობარგებულს, ენა ასე თამამად ამომეღო და უფრო მეტიც, არგუმენტები მქონოდა. ეს წამოძახილი გამოხატავდა ასევე იმ ქედმაღლობას, რომელსაც სულ ვგრძნობდი ახალი ამბების ჟურნალისტებისგან, სიახლეებში გარეული, ექსკლუზივების მაძიებელი, საქმეში ჩაფლული, ნერვებმოშლილი, პროდიუსერებისგან შეურაცხყოფილი და მაინც, ამაყი კორესპონდენტებისგან. მათ ჭიპი მოიჭრეს მინისტრების, დეპუტატებისა და აქტივისტების დევნაში, მათ მიკროფონებს ვინ არ ჩაუწერიათ, მათ მხრებზე გადაიარა უახლესი ისტორიის ყველაზე მნიშვნელოვანმა თუ უმნიშვნელო ამბებმა და ვიღაც პეპლების მადევარმა, გუშინ მოსულმა, საიდან იცის ახლა ეს კანონი რუსულია თუ ამერიკული? 

მართლაც ასე იყო. მე ვაკეთებდი სიუჟეტებს კულტურაზე, არათუ 2012 წლამდე, მთლად უარესი, 2020 წლამდე და მაშინაც კი, როცა ქვეყანაში მოქალაქეებს უსამართლოდ აკავებდნენ, უკარგავდნენ ამ ქვეყანაში ცხოვრების ხალისს, აშენებდნენ სკოლებს, ხიდებს და გზებს, პეპლების დევნა რჩებოდა ჩემს შეუცვლელ საქმიანობად. ყველაზე მწვავე და დრამატულ დღეებშიც კი, მე ჩემს საქმეს ვაკეთებდი, ანუ ძალიან ფრთხილად, ზრდილობიანად და აკურატულად ვთხოვდი უხასიათო ინტელიგენციის რომელიღაც წარმომადგებელს, დამსახურებულ მსახიობსა თუ ჩინიან რეჟისორს, მხატვარსა თუ მწერალს თავისი აზრი გამოეთქვა პრემიერაზე, სპექტაკლზე, კონცერტზე, ახალ წიგნსა და გამოფენაზე, რათა შემდეგ მისი ინტერვიუ “სასტიკად და ულმობელად” დამეჭრა (როგორც ერთხელ მისაყვედურა ნანა მჭედლიძემ), 20-წამიან ნაკუწებად მექცია და ჩამესვა სიუჟეტში, რომლის ქრონომეტრაჟი არავითარ შემთხვევაში არ უნდა ყოფილიყო 2 წუთზე მეტი. 

დემონსტრაციებზე ვიდექი როგორც მოქალაქე, არასდროს არ გამიცდენია ამ ქვეყნის ისტორიაში ჩატარებული არც ერთი მიტინგი, თუმცა, როგორც ჟურნალისტი - ვწერდი პეპლებზე. 7 ნოემბერს, როცა სპეცდანიშნულების რაზმის წარმომადგენლები დარბოდნენ ჩემივე ტელევიზიის დერეფნებში - ვამონტაჟებდი სიუჟეტს სპექტაკლზე, რომლის სახელს შემდეგ მთელი დღე ისტერიულად ვბუტბუტებდი დარბეულ ქუჩაში: “ღმერთო, დაგვიფარე ჩვენ და ადამიანები.” 17 მაისს, როცა მშვიდობიან ადამიანებს უსწორდებოდა ბრბო, მე ვყვებოდი, რომ გერ­მა­ნი­ა­ში 14-წლი­ა­ნი წარ­მა­ტე­ბუ­ლი მოღ­ვა­წე­ო­ბის შემ­დეგ, ჯგუფ­მა "შინ" სამ­შობ­ლო­ში დაბ­რუ­ნე­ბა გადაწყვიტა. 

წლების შემდეგ, როცა პოლიტიკური ტოქშოუს ეთერში პირველი კითხვა დავსვი მოსალოდნელ საკონსტიტუციო ცვლილებებზე და არა - მარჯანიშვილის თეატრში დადგმულ ახალ სპექტაკლზე, მივხდი, რომ არ იქნებოდა მარტივი ძველი ჩვევების გადაგდება. გამუდმებით ვფიქრობდი, როგორ დამეთრგუნა ის მორიდებულობა, რომელიც ჯერ კიდევ მომყვებოდა იმ დროიდან,  როცა რომელიმე სახელგანთქმულ ხელოვანს უხერხულად ვთხოვდი ძალიან, ძალიან მოკლედ ეთქვა გრძელზე გრძელი სათქმელი, “მოკლედ, თუ შეიძლება მოკლედ, სულ რამდენიმე წამი”.. მე მხოლოდ ოცი წამი მჭირდებოდა, ძვირფასი ოცი წამი, ხოლო დანარჩენი წამები, წუთები და საათებიც კი, რა დროსაც აზარტში შესული ხელოვანები პრაქტიკულად ტყუილად ლაპარაკობდნენ მგზნებარედ, თავდავიწყებით ახალ როლზე, ფილმზე, მუსიკასა თუ კონცერტზე - სამუდამოდ უნდა წამეშალა მეხსიერებიდან და ფირიდან. ყოველი გასული რეპორტაჟის შემდეგ, რეკავდა ტელეფონი და მე გულგახეთქილი, უკიდურესად შერცხვენილი, სახედამანჭული ვისმენდი ყურმილის მეორე ხაზიდან დაუსრულებელ საყვედურებს: ჩემი ლაპარაკი არ იყო, გოგონა! კი მაგრამ. პირი დავაღე თუ არა დავხურე! ამდენი რისთვის ვილაპარაკე? როგორ გაბედეთ? თუმცა, ეს საყვედურები ისეთივე ჩვეულებრივ ყოველდღიურობას წარმოადგენდა, როგორც ამ საყვედურების შემდეგ ისევ ამ ხალხთან ინტერვიუებზე მისვლა. ასე ნელ-ნელა და თანდათან საკუთარ ტყავზე ვსწავლობდი  ყველაზე დიდი პერუელი მწერალისა და ჟურნალისტის სიტყვების სიმართლეს: “ჟურნალისტიკას შეუძლია მოგკლას. და არა ისე, როგორც ომები ან რევოლუციები გკლავენ, არამედ მოგკლას თავისი რუტინით, თავისი უმნიშვნელო, დაუსრულებელი გამეორებებით.” 

მაშინ მე გადავრჩი. თუმცა, არ ვიცი რამდენი ხნით. წლების შემდეგ, როგორც უკვე პოლიტიკურ გადაცემის წამყვანს მირეკავენ (და ალბათ, როგორც “მანანა ჩიქობავას”) და მუმექრებიან სიცოცხლის მოსპობით. ტელეფონს ყოველთვის ვპასუხობ და როგორც ადრე ვიცოდი დანამდვილებით, რომ მირეკავდა განაწყენებული მხატვარი ან რეჟისორი,  - ახლაც ზუსტად ვიცი, რომ მირეკავს პატარა ბიჭი, გახრწნილი სისტემის მიერ გაფუჭებული ვიგინდარა, რათა მითხრას ჩემთვის უკვე არაფრისმომცემი სიტყვები: “შენი დედა მო####ნ!” გინების შემდეგ ისმის ბინძური  სიტყვები, ლანძღვა და მუქარა კოკისპირული, რომელსაც მე გასქელებული კანით და ოლიმპიური სიმშვიდით ვისმენ დღეს უკვე მეოთხედ. 

როგორც ჩანს, ვერ გამოვდივარ “პეპლების ჟამიდან” და ვფიქრობ ჩემთვის, აი, ახლა ეს ბიჭი, უკმაყოფილო ინტელიგენციის წარმომადგენელი რომ ყოფილიყო, ალბათ, ასე მეტყოდა იგივე სათქმელს: ნუთუ არ მერიდება, რომ დღისით  - დემონსტრაციებიდან, საღამოს კი - ტელევიზიიდან, სრულიად უტიფრად და ყოვლად უსამართლოდ, მთლად პირდაპირი ეთერიდან, ისე რომ ვერაფერს ამოჭრი, ვბედავ და ვლანძღავ დიდ მეცენატსა და ქველმოქმედს, კულტურის მუშაკთა მარჩენალსა და ქართული კულტურის ქომაგს. და თან, ეს იცით, რით შეიძლება დასრულდეს, გოგონა? ეს ნიშნავს უსაშველოდ ბევრ პრობლემას, აი, ღმერთმა არ ქნას, რომ სადარბაზოსთან დამხვდეს ვინმე ხელაღებული მოქალაქე და “გამალამაზოს”.. 

თუმცა, ტელეფონიდან სულ სხვა სიტყვები მესმის: #ექალა, გაგიხეთქავ თავს, - წიკვინებს 15 წლის ბიჭი, რომელიც რატომღაც უკიდურესად ღელავს და განერვიულებული მპირდება, რომ დუბინკას მირტყამენ თავში, სახეში, კბილებში. მესმის ყველაზე ბილწი, ყველაზე ჭუჭყიანი, უცხო და ეგზოტიკური გინება, სალანძღავი სიტყვები, რომლის არსებობის შესახებ მე აქამდე არაფერი მსმენია. უკვე ლამის ცნობისმოყვარედ ვისმენ გინების ახალ-ახალ ფორმებს და სრულებით არ ვღელავ. ან რატომ უნდა ვღელავდე? უბრალოდ მაგინებენ, გულისგასახეთქ საყვედურებს კი არ მაძლევენ შემოკლებულ ქრონომეტრაჟზე. 2-წუთიანი კოკისპირული ლანძღვის შემდეგ მეც მინდება შევაგინო და უკან ჩავაბარო ყველა ის ახალი სიტყვა, რომელიც 15 წლის გინების მასწავლებელმა მასწავლა, თუმცა, გვერდით ყურებდაცქვეტილი დედაჩემი მიზის, რომლის გასაგონად პატარა ბიჭს, თითქმის, სიყვარულით ვეუბნები: “იცით, მე დღეს უკვე დამირეკეს სამჯერ.” ვთიშავ ტელეფონს და ცნობისმოყვარე დედაჩემს ვეუბნები, რომ გული გამიწყალეს მანქანის დაზღვევის შეთავაზებებით.

ბოლო ოთხი წელიწადია, რაც მიმყავს პოლიტიკური ტოქშოუ; სხვათა შორის, როგორც კვლევები (მათ შორის, ჩემი დაკვირვება) ცხადყოფს, ამ პერიოდიდან კარგავს ხელისუფლება ამომრჩეველს. ივანიშვილი სხვადასხვა დროს სხვადასხვა მიზეზით გადაუყვარდათ და ჩემი სტუდია ხდება იმედგაცრუებული ხალხის პატარა ნავსაყუდელი, ბრაზის ამოსანთხევი, გულის მოსაფხანი ადგილი. ბოლო ოთხი წლის განმავლობაში, ჩემი გადაცემის ეთერი სულ უფრო მეტად ივსება გაბრაზებული და გულგატეხილი აქტივისტებით, დაუმორჩილებელი პოლიტიკოსებითა და ექსპერტებით, შეურაცხყოფილი მასწავლებლებითა და ექიმებით, უსამართლოდ დაკავებული ახალგაზრდების მშობლებით, ივსება მოტყუებულებით. ივანიშვილის პოლიტიკაში მომყვანებს დაუოკებელი სურვილი ამოძრავებთ იყვნენ მისი გამცილებლები. ყოფილი “მეოცნეები” ერთი მეორეს მიყოლებით იმეორებენ, რომ უკრაინის ომმა ხელისუფლებაში მოსული ძალა  საბოლოოოდ, გადააქცია რუსულ ხელისუფლებად. მოდიან ისინიც, ვინც არასდროს ყოფილა ბიძინა ივანიშვილის მხარდამჭერი, ვისაც უყურადღებოდ არ დარჩენიათ 2012 წლის 30 აგვისტოს ჩრდილიდან გამოსული მეცენატის მიერ ნასროლი პატარა ციტატა, ლაფანყურის სპეცოპერაციიდან მესამე დღეს, როცა მან პოლიციის დაღუპულ მაიორს, არჩილ ჩოხელსა და კაპიტან სოლომონ წიკლაურს “ჩვენი მხარდამჭერები” უწოდა, და აღნიშნა, რომ დასანანია მათი დაღუპვა, რადგან ისინი მისი დაცვის ბიჭებთან მეგობრობდნენ. მაშინ საზოგადოება ჯერ კიდევ ვერც იფიქრებდა, რომ ამ საზარელი სამძიმარიდან რამდენიმე თვეში ივანიშვილი ტრიუმფით მოვიდოდა მთავრობაში, “დაცვის ბიჭებს” ქვეყანაში ყველაზე საპასუხისმგებლო თანამდებობებს დაუნაწილებდა და მომდევნო 12 წელი პოლიტიკური ნიშნით გარდაცვლილების გადარჩევა გახდებოდა "ქართული ოცნების" გენერალური და ყველაზე ამაზრზენი ხაზი. 

ჩემი სტუდია კი ისევ ივსება ახალ-ახალი ხალხით, გაბრაზებულებით, მოტყუებულებით, იმედგაცრუებულებით. ბატონი ბიძინათი ერთ დროს აღტაცებულებით, რომლებიც ახლა რუსეთის მონას, პუტინის კაცს, კორუმპირებულსა და ბოროტს უწოდებენ ოლიგარქს. რას არ გაიგონებ მათგან და მაინც, ყველაზე ზუსტ მეტსახელს ამერიკელი კონგრესმენისგან ვისმენთ: “უხეირო დიქტატორი”. კეთდება განცხადებები, რომელიც გაცდა შეშფოთებებს, ამერიკაში, ევროპასა და დიდ ბრიტანეთში და სულ ცოტა დრო გვაშორებს იმ ნაბიჯისგან, როცა კონგრესისა თუ სენატის რომელიმე მოსმენაზე, ქართველ ოლიგარქს პირდაპირ უწოდებენ VIRESHMAKA-ს, ასე პირდაპირ, თარგმანის გარეშე, როგორც დაარქვეს ხალხის მხარდამჭერ აქტს MEGOBARI. 

სტუდია კი ისევ ივსება “გაბრაზებულების” ახალი პარტიით. აქაა ყველა, ძველი გვარდია, ახალი ტალღა, შემდეგ შეერთებულები, სხვადასხვა მიზეზით წამოსულები, განდგომილები. განა მარტო პოლიტიკოსები? ყურადღებით ვუსმენ ღამის ეთერში აქვითინებულ გარემოვაჭრე ქალს, რომელიც ტირილით ყვება, როგორ შეპირდნენ 2012 წელს არათუ მისი ფარდულის შენარჩუნებას, არამედ - უკეთეს ცხოვრებას. ჰყვება,  როგორ მოატყუეს, როგორ მოდიან ინსპექტორები მასთან ყოველ დღე და სიმწრით ნაყიდ საქონელს ძირს უყრიან, ეტლს წაუქცევენ, ცრემლებამდე მიჰყავთ. ქალი მიდის და მე ვკითხულობ ტექსტს სუფლიორიდან: 5 მილიონი უნდა ჰქონოდა თითო სოფელს, სანაცვლოდ მივიღეთ სახელმწიფო, სადაც ინსპექტორი წიხლით დასდევს ატირებულ პენსიონერს. ივანიშვილი კი კვარტალში ერთხელ გამოჩნდება იმისთვის, რომ მშიერ მოხუცებს ეწუწუნოს იმ მილიონებზე, რომელსაც შვეიცარული ბანკი ართმევს. სტუმრები ამ ამბის განხილვას იწყებენ. მიშას დროს გარემოვაჭრეებს უარესად ექცეოდნენ - ყვირის ერთი სტუმარი, რომლის გაჩერებას მიშისტი პოლიტიკოსი ამაოდ ცდილობს. დებატია, რომლის ბოლოს ყველას ისევ ახსენდება უხეირო დიქტატორი, მუნჯი სცენა, კამათი წყდება და იქვე ყველა ერთხმად თანხმდება, რომ ივანიშვილის შეუცვლელობის საიდუმლო სწორედ, მის “უხეირობაშია”. 

29 აპრილს მე ისევ სტუდიიდან ვუსმენ ბიძინა ივანიშვილს. ის გამოდის და სასტიკი შურისძიებით ემუქრება ოპოზიციას. ჩვენ წინაშე დგას დიქტატორი, რომელიც არჩევნებამდე რამდენიმე თვით ადრე გვპირდება ცივილური მსოფლიოსგან საქართველოს იზოლაციას, შუღლსა და ღვარძლს. ამ კაცს უსმენენ ემიგრანტებიც.  იცით, როგორია ემიგრანტების ერთი ჩვეულებრივი დღე? მე ასე წარმოვიდგინე: მომვლელი ქალი იტალიელი მოხუცის ლოგინს გვერდით უზის და სანამ ასაკოვანი, მრავლისმნახველი ქალი ხილს ილუკმება, ჩვენს ქართველ მომვლელს მესენჯერში ფოტოს უგდებენ, წარწერით: “აბა, ეს რა არის?” ხსნის და ფოტოზე პატარა მოყავისფრო კაუჭია, სისხლის ლაქებში ამოთხვრილი. ვერ ვხდება, რა არის და არც ამ თავსატეხის ამოხსნის ხალისი აქვს. დიდხანს არ გრძელდება მისი წვალება და კარნახობენ: “ეს სანდროს კბილია”. სანდრომ დღეს პირველი კბილი ამოიღო. მისი შვილი მის გვერდით არაა. არადა, კალთაში უნდა ეჯდეს 6 წლის ბიჭი, ბავშვი უნდა ტიროდეს, დედა კი - ამშვიდებდეს, თაგვებს უნდა უგდებდნენ ახალ ნადავლს, მაგრამ დედასა და შვილს შორის ათასობით კილომეტრია და აუტანელი ყოფა. დედა ცრემლებით სავსე თვალებით უყურებს ვიღაცისთვის საზიზღარს, მისთვის კი ძალიან საყვარელ სისხლიანი კბილს, ცდილობს თითების მოძრაობით გაადიდოს გამოსახულება, რომ უცებ რაღაცას აჭერს. ტელეფონის ეკრანზე ჩნდება ბიძინა ივანიშვილი. ის დგას ტრიბუნაზე, არჩევნებამდე 100 დღით ადრე და სთხოვს საქართველოს მოქალაქეებს, მათ შორის იტალიაში გადახვეწილ ქართველ დედას, ემიგრანტს, სამშობლოდან წასულს, შვილების სარჩენად გაქცეულს, დაღლილს შრომისა და მონატრებისგან, სისხლიან კბილზე მეოცნებეს, კიდევ ერთხელ მისცეს ხმა “ქართულ ოცნებას”, მისცეს ხმა მესამედ, რათა მესამეჯერ ხმის მიცემის შემდეგ, ასრულდება ამ ქალის ოცნება და  ნატვრა: საბოლოოდ, განადგურდეს ოპოზიცია.   

ჯერჯერობით, ეს ივანიშვილის ერთადერთი დაპირებაა, ყველა იმ აუსრულებელი დაპირების შემდეგ, რომელიც მისგან მოვისმინეთ.  

და ასე, თანდათან ვატყობ, როგორ მიბრუნდებიან ჩემს ტელე-სტუდიაში ძველი რესპონდენტები, რეჟისორები და მსახიობები, კინომცოდნეები და მომღერლები.  ისინი ჩემთან “უხეირო დიქტატორმა” მოიყვანა. ივსება ჩემი სტუდია გაბრაზებული ხელოვანებით, რომელთაც ადრე შემოკლებული ქრონომეტრაჟი აბრაზებდათ, ახლა კი, უიმედობა აშინებთ. მე არ ვამოკლებ მათ სათქმელს, პირიქით უნდა ილაპარაკონ ბევრი, ხმა ამოიღონ. ყველა წუთი ძვირფასია, ყველა წამი. სამწუხაროდ, ჩვენ უკვე დიდი ხანია არ ვსაუბრობთ პრემიერებსა და ფილმებზე, არ ვსაუბროთ ცოცხალ და დამოუკიდებელ კულტურაზე. თუმცა, მათგან მესმის ყველაზე დაუჯერებელი და ძნელად წარმოსადგენი სურვილები. აღმოჩნდა, რომ საარჩევნო უბნებზე დამკვირვებლად რეგისტრირება უნდათ. დამკვირვებელი მუსიკოსი! წარმოგიდგენიათ? შესაძლებელია ვიყო დამკვირვებლები? - მეკითხება მუსიკოსი. უხეირო დიქტატორის ქვეყანაში ყველაფერი არის შესაძლებელი. განა რა შეიძლება იყოს ამაზე ლამაზი? ვპასუხობ მუსიკოსს და ვხდები, რომ მან ჩემსავით შეწყვეტა ჭრელი პეპლების დევნა. 

მარიო ვარგას ლიოსას გმირი, სანტიაგო ჟურნალ “ლა ქრონიკაში” მისული ამბობს: “ჟურნალისტიკა არის პროფესია, რომელიც ყველაზე მეტად არის გადაჯაჭვული ცხოვრებასთან; ეს არის ყველაზე კეთილშობილური და ურთულესი საქმე, რომელიც გვაძლევს საშუალებას ყოველდღიურად  შევეჯახოთ სამყაროს პირისპირ”. 

ჟურნალისტიკა ყველაზე ახლოს დგას ცხოვრებასთან. იქნებ ჩემთანაც მოვიდეს ისეთი ჟურნალისტიკა, როცა მე ისევ პეპლებს გამოვედევნები, თუმცა, ახლა ვიბრძვი. ვიბრძვი ჭრელი პეპლების მოსაბრუნებლად.





ბლოგში გამოთქმული მოსაზრებები ეკუთვნის ავტორს და შეიძლება არ ასახავდეს რედაქციის პოზიციას.

კატეგორია - ბლოგი



ეს მგონი, არც ჯორჯ ორუელს აღუწერია და არც ოლდოს ჰაქსლის... როცა პროპაგანდა იმგვარად გიწებებს, რომ შენს ინდივიდუალურ ენას, გემოვნებას, ღირებულებებსა და სიტყვებსაც კი იმ სისტემის სასარგებლოდ იყენებს, ვისაც პროპაგანდისტული მანქანა ემსახურება. 

ორუელის მიერ აღწერილი პროპაგანდისტული სისტემა - სტალინური მოდელის მსგავსად - ცნებებს უცვლის შინაარსს და მას შემდეგ, რაც აბსურდად აქცევს ენას („ომი - მშვიდობაა“ და სხვ.) თავად ცნება-ჭეშმარიტებასაც აუქმებს, როგორც დიქტატურისთვის საზიანო და უსარგებლო სათნოებას. 

 

კლასიკურ ტოტალიტარიზმსა და პუტინისტური ნეო-დიქტატურის ოფიციალურ საინფორმაციო სივრცეში აღარც არაფერია დაშვებული ცენზურის მიერ კონსტრუირებული ენისა და სიტყვების გარდა, რადგან იქ მხოლოდ ისეთებს ეთმობათ მედია-ზემოქმედების ოფიციალური ველი, ვისი ენაც მკაცრად რედაქტირებულია ხელისუფლების მიერ.

ჩვენებურ ავტოკრაკრატიაში კი, სადაც სიტყვებს ჯერ კიდევ გააჩნიათ ძალა და ცენზურა კი მხოლოდ პროსახელისუფლებო არხებზეა ნორმირებული, კრიტიკული მოქალაქის ენა თუ ინდივიდუალიზმი უმეტესად პროპაგანდისტი მანიპულატორების ინსტრუმენტად იქცევა ხოლმე და სისტემის დაზიანების ნაცვლად, თავადვე ხდება იმ აზრის დამაზიანებელი, რისი გამოთქმა-დაცვაც მორალურ ვალდებულებად მიაჩნდა. ზოგჯერ ის სურვილიც კი, რომ ხელისუფლების პროპაგანდისტს ან მავნე მესიჯების გამავრცელებელს დასცინო, უნებლიეთ მისი მესიჯების გამავრცელებლადვე გაქცევს და ამ მხილების შედეგი არა ავტოკრატის რომელიმე მარიონეტის ირონიული დეკონსტრუქცია, არამედ მავნებლის მავნებლური გზავნილების გაუაზრებელი აგიტატორის როლში აღმოჩენაა. 

აი, ერთი მაგალითი. ჩვენ გვყავს დეპუტატი ზ. (მის გვარს სიზარმაცის გამო არ დავასახელებ), რომელსაც მხოლოდ ის ფუნქცია აქვს, რომ სისულელეები ამოროშოს დასავლელ ლიდერებსა თუ პოლიტიკურ პროცესებზე, ჯამბაზურად უგერგილო ინგლისურ-გერმანულით მიმართოს უცხოელებს და თავის ოხუნჯობებში ალაგ-ალაგ საკმაზად გაურიოს „ქართული ოცნების“ ცნობილი გზავნილები. 

ცხადია, ეს ხუმრობები არასდროს არის სასაცილო, მაგრამ ამ კაცის ქცევა იმდენად იდიოტურია და ზოგადად, იმდენად შეუსაბამოა დეპუტატის სტატუსთან, რომ განცვიფრებულ ადამიანს უმალ აღშფოთების გამოხატვა უნდება ამ მარაზმზე, მისი ფეისბუქში თუ სხვაგან გამომზეურება და შეძლებისდაგვარად დაცინვაც კი, თუმცა, ეს კი გვასწავლეს დიქტატურის თეორეტიკოსებმა - ორუელმა თუ ჰაქსლიმ, რომ პროპაგანდას არც ირონია ესმის და არც იუმორი, მისი მიზანი მარტივია და რა საბურველის მიღმაც არ უნდა ცდილობდეს დამალვას, ამოცანა ყოველთვის ერთი და ბანალური აქვს: თავისი გზავნილის პენეტრირება მოახერხოს მასობრივ ცნობიერებაში. 

ამიტომ ის, ვინც არხსენებულ დეპუტატ ზ.-ს ამზეურებს მისი მხილების მიზნით, სწორედ იმ საქმეს აკეთებს, რა დავალების გავრცელებაც ხსენებულ ძალად კლოუნს მიეცა: თუკი 10-დან 8 ადამიანი იდიოტს დაინახავს მასში, დანარჩენ 2-მდე აუცილებლად მივა მისი რომელიმე მავნე გზავნილი, ამ 2-ის სული კი შესაძლოა პროპაგანდის დემონს ჩაუვარდეს კალათში, რომელიც ვინ იცის, იქნებ ამომრჩევლის ხმად მიუვიდეს ავტოკრატს დათქმულ დღეს.

ვახსენეთ, რომ პროპაგანდა არ სცნობს ირონიას (მაგრამ დიქტატორს არ უყვარს დაცინვა, ეს კი სხვადასხვა რამაა და ამაზე სხვა დროს ვთქვათ), პროპაგანდა ბრტყელია და მას მისივე მეთოდით უნდა დაუპირისპირდე, რაც მარტივ და ბრძნულ პრინციპს ეყრდნობა: ის არ უნდა აღუსრულო, რა ამოცანის მიღწევაც პროპაგანდისტს, უფრო სწორად, პროპაგანდის დამკვეთ ავტოკრატიას აქვს მიზნად დასახული. 

 
მახსოვს ჩემი საკუთარი მაგალითი. „ოჯახის სიწმინდის დღედ“ ქცეულ 17 მაისს მცირედ ირონიული რეპლიკა დავწერე ფეისბუქში ცხენის ფლოქვების თქარათქურზე, რომელიც რუსთაველის გამზირიდან მოისმა და ეს სიტყვები ხელად გაავრცელეს სახელისუფლებლო მედიებმა - აი, თურმე როგორ დავცინოდი „ოჯახის სიწმინდის დღეზე“ მისულ ხალხს. ცხადია, მეშეცდომა დავუშვი, რადგან გავრისკე და თავს არ ავუკრძალე, თუნდაც მსუბუქი ირონიით არ გამომეხატა ის წუხილი, რომელიც ზოგადად ამ დღის ჩანაცვლებული შინაარსის გამო მაქვს: როგორ გადაჯეგა ხელუსუფლებამ ტოლერანტულობის განმამტკიცებელი სულისკვეთება ფსევდო-ტრადიციონალიზმითა და პოლიტიკური კვაზი-რელიგიურობით. 17 მაისი ხომ ჰომოფობიასთან ბრძოლის საერთაშორისო დღეა და განა ყველაზე წმინდა და სათუთიც ის არაა, რომ ადამიანები ერთმანეთის თანასწორნი იყვნენ და არა სიძულვილსა და ჩაგვრას, არამედ სიყვარულსა და პატივისცემას უნაწილებდნენ ერთმანეთს?! ამ მხრივ ჩვენ საგრძნობლად ჩამოვცდით ცივილიზებულობის მაღალ ნიშნულს და ეს უაღრესად სამწუხაროა... 

მაგრამ ახლა ესეც კი პრობლემურია, როცა 17 მაისზე ვწერ, რადგან კვლავაც ვშიშობ, ჩემი ინდივიდუალური რწმენა და ენა თავისუფლების საზიანოდ არ გამოიყენოს ავტოკრატიის პროპაგანდისტულმა მანქანამ, რაკი ავტოკრატია სწორედ იქ აგებს ხაფანგს, სადაც საზოგადოების არცთუ მცირე ნაწილი ძნელად და ზოგჯერ სამწუხაროდ, აგრესიით იღებს მისთვის ახლებურ იდეას. ამიტომ ჩემნაირებს ახლა სტრატეგიული აზროვნება გვმართებს, რაც პირდაპირ პოლიტიკასთან არის დაკავშირებული - ისე ვისაუბროთ და ისეთი ენა გვქონდეს, სადაც პროპაგანდას ჩვენი გამოჭერა, მოხელთება და ჩვენივე მრწამსის ჩვენსავე საზიანოდ გამოყენება გაუჭირდება. ეს კი უთუოდ ნიშნავს ინდივიდუალური ენის კორექციას, ერთგვარ თვითცენზურას, სადაც ზოგჯერ იმასაც კი ვეღარ ამბობ, რისი თქმაც შენი გემოვნების, ფასეულობებისა თუ აზროვნების სტილის შესაბამისია. 

ცხადია, საბჭოთა ცენზურის ეპოქის დასრულების შემდეგ ვერაფრით ვიფიქრებდით, რომ ივანიშვილის რუსული სისტემა კვლავაც შეგვიზღუდავდა გამოხატვის თავისუფლებას და ძლივს გათავისუფლებულ ენას ახლებურ წნეხში მოაქცევდა, მაგრამ ახლა უთუოდ გვიწევს იმის სწავლა, როგორ უნდა მოვუგოთ ჭკუით პროპაგანდის გაქნილ დემონს. 

ეს კი ისევ და ისევ უნივერსალური ფორმულით გამოიხატება: დავფიქრდეთ პროპაგანდისტის მიზანზე და, სულ მცირე, ამოცანის მიღწევა მაინც გავურთულოთ, ანდაც საერთოდაც ხელი შევუშალოთ ჩვენი გონივრული ქცევით მიზნის მიღწევაში. 

ზოგადად კი, უნდა გვახსოვდეს, რომ ისე არაფერი აღიზიანებს პროპაგანდისტს, როგორც მისი სრული იგნორირებაა...

ურეაქციობა ხანდახან ყველაზე მართებული რეაქციაა.




ბლოგში გამოთქმული მოსაზრებები ეკუთვნის ავტორს და შეიძლება არ ასახავდეს რედაქციის პოზიციას. 

 
კატეგორია - ბლოგი



ქალთა გიმნაზიაში, მინიატურის თეატრში, ღარიბთა თავშესაფარში, მაჰმადიანთა აუდიტორიაში, ტოლეს ქარხნისა და ქალაქის ახალი სასაკლაოს კანტორაში, მურაშკოს თეატრში, ცარიელ დუქანში, ალტმანის სახლში, მალაკნების საზოგადოების სკოლაში, ავჭალის აუდიტორიაში, კოლონია აღევსანდერსფორფში და კიდევ ბევრ სხვა ადგილას საარჩევნო უბნები იყო მოწყობილი. “გაეშურეთ საარჩევნო ყუთებისაკენ!” – მოუწოდებდნენ გაზეთები მოქალაქეებს, 1919 წლის სუსხიან თებერვალში. ყველა პარტიას თავისი ბიულეტენი ჰქონდა, იყო თეთრ, ვარდისფერ, ყავისფერ ქაღალდებზე დაბეჭდილი ბიულეტენები. “არც ერთი ხმა დემოკრატიის მტრებს! არ დაკარგოთ საარჩევნო ხმა! ვინც დღეს დემოკრატიას არ ეხმარება და არ ემხრობა, ის მტერი და მოღალატეა მისი. გაუმარჯოს დამფუძნებელ კრებას!” - წერდა გაზეთი "ერთობა". სხვა გაზეთებშიც აქტიური განხილვა და მითქმა-მოთქმა იყო გაჩაღებული. "მოახლოვდა არჩევნები. სოფლები გაივსო პარტიათა ახლად შობილი პროპაგანდისტებით. მოდიან გუნდები, მოდიან ქარავნები ცარიელა სიტყვებით და უნდო დაპირებებით. არის ერთ თავის ქება და ყვირილი."  

 

პარტიები ერთმანეთს ეჯიბრებოდნენ საარჩევნო პროგრამებითაც. მაგალითად, პოეტი ევგენი დვალი აარსებს რუსთაველის პარტიას, იწყებს გაზეთის გამოცემას და ამზადებს საარჩევნო პროგრამას: 1) ყველა ერის და ხალხ-თემის სრული, ყოველ მხრივი უზენაესი თავისუფლება. 2) მამაკაცთა და დედაკაცთა უფლებრივი გათანასწორება. 3) თავისუფლება სიტყვის კავშირის, კრების, გაფიცვის, სვინდისის, რწმენის... 4) სწავლა-განათლება უფასო. 5) გადასახადების შემოღება შემოსავლის კვალობაზე. 6) მთელი ქონების, მიწის, მამულის და სხვის საზოგადო კუთვნილებად გამოცხადება. 7) დაზღვევა მუშა-მშრომელთა, როგორც უბედური შემთხვევისგან ისე სიბერისაგან, როდესაც შრომა აღარ შეუძლიათ. 8) მოწყობა სახალხო სანატორიუმებისა და სამკურნალოებისა. 9) გაუმჯობესებული ტეხნიკის მიხედვით 6 საათის სამუშაო დროის შემოღება. 10) ქარხნებში ორსულთ და პატარა ბავშვების პატრონს დედაკაცების მუშაობის აკრძალვა. 11) რკინის გზებით, ხომალდებით და ჰაეროსტატ-საფრენებით, თავისუფალი და უფასო მიმოსვლა. 11) შრომის მეცნიერების და სიბრძნე-სიმართლის სრული გაბატონება. – აი, ასეთი პოეტური პროგრამები ჰქონდათ პოეტების დაარსებულ პარტიებს.

მრავალფეროვანი და ჭრელი ქალაქი იყო ტფილისი. გაზეთები გამოდიოდა ქართულად, სომხურად, გერმანულად, ინგლისურად, რუსულად და იმ დროის პერიოდიკისთვის ერთი თვალის გადავლებაც კი საკმარისია, რომ მივხვდეთ, თუ რა აქტიურად აშუქებდნენ წინასაარჩევნო პროცესებს, პარტიების დაპირებებს, ამომრჩევლის განწყობებს და მიუხედავად იმისა, რომ ქვეყანა არეული იყო, პროვინციებში საომარი მოქმედებები მიმდინარეობდა, მაშინდელი პრესა არჩევნების საკითხს არ ივიწყებდა:“მათ სურთ ხელი შეგვიშალონ არჩევნების დროს, ძირი გაუთხარონ ჩვენ დამოუკიდებლობას, ჩვენ დემოკრატიას. არ შეშინდეთ! ენერგიულად მიიღეთ მონაწილეობა არჩევნებში და დავუმტკიცოთ მტრებს ჩვენი ძალა. ძირს ბნელი ძალები!”. 

და მიუხედავად პარტიული კუთვნილებისა, გაზეთები ცდილობდნენ საზოგადოების ინფორმირებას და დებატების წახალისებას. გაზეთების ფურცლებზე იბეჭდებოდა როგორც პარტიების მიერ შექმნილი პროგრამები, ასევე მოქალაქეების წერილები, სადაც ისინი გამოთქვამდნენ საკუთარ მოსაზრებებს, შიშებსა, წუხილებსა, იმედებს. გაზეთში შეხვდებოდით ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის მომხრე მამის წერილს საკუთარი სოციალისტი შვილებისადმი, სადაც ის მათ მიანიშნებდა, რომ მემკვიდრეობას დაკარგავდნენ თუ გადაწყვეტილებას არ შეცვლიდნენ და ხმას მაინც სოციალისტებს მისცემდნენ. 

ეკატერინე გაბაშვილი კი თავისი შვილის პარტიის გაზეთის “სალის კლდის” ფურცლებიდან ქალებს მიმართავდა: “შვილებო, შვილი-შვილებო, დებო და რძლებო, სადა ხართ, სადა? რატომ არ ისმის ხმა თქვენი ტკბილი? რატომ არ გრგვინავს, რატომ არ ჰყივის, მაშინ როდესაც ქართლი მოიცვა უბედურებამ? თუ არ მოგწონს, სული გიღელავს და გული გიდუღს, რატომ არ ომობ? რატომ არ ჰყვირი, რატომ არ ჰგმობ? რატომ არ ეტყვი, არ ჩააგონებ შენ შვილებს, ქმრებს, ძმებს, რომ კვლა, ტაცება, ყაჩაღობა, მექრთამეობა, საზიზღარია, რა სახელითაც არ უნდა წარმოებდეს ეს უზნეობა?”

ახლა უკვე საუკუნეზე მეტი გვაშორებს პირველ დემოკრატიული წესით ჩატარებულ არჩევნებს. ახლა არც ის მისამართებია, სადაც საარჩევნო უბნები იყო გახსნილი და იმ მოვლენების მთავარი მოქმედი პირებიც უკვე მკვდარი სულების საარჩევნო სიებშიც ვეღარ მოხვდებიან. გაქრა სამყარო, სადაც ასე გააფთრებით იცავდნენ დემოკრატიას, მაგრამ არ გამქრალა დემოკრატიის დაცვისა და დემოკრატიისთვის ბრძოლის აუცილებლობა. 

დღეს, როცა ინფორმაციის გავრცელების მთავარი არხი მაინც სოციალური მედიაა, ჩვენ კიდევ უფრო მეტი შესაძლებლობა გვაქვს ჩავერთოთ პოლიტიკურ პროცესებში, გავაჟღეროთ ჩვენი ხმა და მოვითხოვოთ ცვლილებები. მოვითხოვოთ ის, რაც კონსტიტუციაში ასე ლამაზად ჩაგვიწერია, რომ "სახელმწიფოს ხელისუფლების წყაროა ხალხი. ხალხი ძალაუფლებას ახორციელებს თავისი წარმომადგენლების მეშვეობით.”

პირადად მე რამდენი არჩევნები გამომივლია და სულ მქონდა განცდა, რომ არასოდეს მყოლია წარმომადგენელი პარლამენტში. სამაგიეროდ, უხვად ვხედავდი თავისი ფინანსური ინტერესების მცველებს, ვაჭრებს, გაუნათლებელ და უპრინციპო, მოსყიდულ პოლიტიკოსებს, რომლებიც ნებისმიერ რამეს მოაწერდნენ ხელს, თუ ამისთვის კარგად გადაუხდიდნენ. ეს განცდა ჰქონდა უმრავლესობას ჩემ გარშემო, მშობლებს, ბებიებსა და ბაბუებს, მეგობრებს, ნაცნობებს, ნათესავებს, მეზობლებს. რამდენჯერ მოგვისმენია ფრაზა, ამათ მხოლოდ წინასაარჩევნოდ ვახსენდებითო და უმრავლესობა დღესაც იგივე აზრზეა. აღარავინ უყურებს და უსმენს წინაასარჩევნო დაპირებებს სერიოზულად, ყველამ იცის, რომ ეს წინასაარჩევნო დაპირებები ფენტეზის ჟანრს განეკუთვნებიან. ყველაზე ცუდი რაც არის, შეგვაგუეს პოლიტიკოსის ამ ბოლომდე გაფუჭებულ ტიპს, მოცემულობას, რომ პოლიტიკოსი მატყუარა და უპრინციპოა, რომელიც არად აგდებს ხალხის ურყევ ნებას და კონსტიტუციაში გაცხადებულ სოციალური სახელმწიფოს იდეას, სახელმწიფოს, რომელიც ზრუნავს სოციალური სამართლიანობის, სოციალური თანასწორობის და სოლიდარობის პრინციპების განმტკიცებაზე. ამის ნაცვლად, ვუყურებთ უთანასწორობის გაღრმავებას, კრიტიკული აზრის შეზღუდვას, სოლიდარობის გამო ადამიანების დასჯას, შერჩევით სამართალს. 

არადა, კონსტიტუციაში ძაან ლამაზად გვიწერია, “სახელმწიფო ზრუნავს ადამიანის ჯანმრთელობასა და სოციალურ დაცვაზეო” და ონკოლოგიურ პაციენტებს აქციების გამართვა უწევთ, დედებს კი - კარვების დადგმა, რომ საკუთარი შვილებისთვის ვაქცინის შემოტანას მიაღწიონ. “სახელმწიფო ზრუნავს გარემოს დაცვასა და რესურსებით რაციონალურ სარგებლობაზე” - ჩვენ კი ყოველდღიურად ვუყურებთ ადგილობრივების დაუკითხავად გასხვისებულ მიწებს, ხეობებს, კანიონებს, გადათხრილ სოფლებსა და ლეგალიზებულ ძარცვას. 

რა თქმა უნდა, გემახსოვრებათ მომენტი გიორგი მიქაუტაძის ინტერვიუდან, “ძალიან ბევრს ვცადობ, ვცადობ, რომ გოლები გავიტანოო”, ამბობს და ამ დროს თანაგუნდელების ხმა ესმის, რომ „ჩვენ აქ ვართ, ჩვენ აქ ვართ” და ჟორჟს გული ვეღარ უთმენს, გარბის და უერთდება თავის გუნდს. წარმოვიდგინოთ, რომ არჩევნების დღეს თითოეულ ჩვენგანს ჩაესმის ქართველი ხალხის ხმა, „ჩვენ აქ ვართ, ჩვენ აქ ვართ” და თითოეული ჩვენგანის გადასაწყვეტია, დადგება თუ არა  ქართველი ხალხის გვერდით. კი, ჩვენ აქ ვართ და ვითხოვთ სოციალურ და სამართლიან სახელმწიფოს, ვითხოვთ დემოკრატიას და გვესმის, რომ დემოკრატიის დაცვა რუტინული შრომაა და საქართველოს მოსახლეობის დიდი ნაწილი რომ ამ საქმეში ჩასართავად მზად არის, ეს ბოლო პერიოდის პროტესტმაც დაადასტურა.

„დღევანდელ საქართველოს ასულდგმულებს ორი პოლიტიკური დედა აზრი, მან თავის დროშას დააწერა ორი მცნება; უფლება ერის, უფლება მშრომელის და თქვენ გუშინდელ მანიფესტაციაში დაინახეთ ამ ორი პრინციპის ემბლემა ხალხის ხელში, ეს დროშა - მუშების და ნაციის. ჩვენ ხალხს გადაწყვეტილი აქვს ნაციის თვით არსებობას დაეხმაროს და მოაწყოს მშრომელთა საუკეთესო ცხოვრება. ამ გზაზე ჩვენ მოვდივართ არა განმარტოვებულათ, არა საკუთარი ძალ-ღონით, არამედ ევროპასთან ერთად და ევროპის დახმარებით, ჩვენ არ გვინდა ჩვენი სიზანტით ევროპას ჩამოვრჩეთ, მაგრამ არც გვინდა, რომ საეგებიო ნახტომებით მოვინდომოთ ევროპას წინ გავასწროთ. ამ ჩვენ ურთიერთობას ორივე მხარე მოვიგებთ. ჩვენ ევროპის კულტურის საქმიანობით და გამოცდილებით, ევროპა ჩვენი ბუნებრივი სიმდიდრით, ჩვენი გზით აზიის ხალხებთან ურთიერთობის დამყარებით. 27 იანვრის აქტი საქართველოს ევროპას უკავშირებს და მათი მჭიდრო ურთიერთობის საძირკველს ყრის. ამ აქტში გამოიხატა ნებისყოფა, როგორც ევროპის მმართველი წრეებისა, ისე მისი ოპოზიციურად განწყობილი დემოკრატიისა. საქართველოს შეუძლია იამაყოს, რომ მის კითხვაში შეერთდა ევროპა განურჩევლად პარტიისა, კლასისა და რწმენისა, - ამბობდა ნოე ჟორდანია საუკუნის წინ საქართველოს იურიდიულად აღიარების გამო და ეს კი უხსოვარი დროის ამბავია უკვე, კი აღარ არსებობს საარჩევნო უბნები ქალთა გიმნაზიაში, მინიატურის თეატრში, ღარიბთა თავშესაფარში, მაჰმადიანთა აუდიტორიაში, ტოლეს ქარხნისა თუ ქალაქის ახალი სასაკლაოს კანტორაში, მურაშკოს თეატრში, ცარიელ დუქანში, ალტმანის სახლში, მალაკნების საზოგადოების სკოლაში თუ ავჭალის აუდიტორიაში, მაგრამ მოწოდებები, რომელიც აქტიურად ისმოდა 1919 წლის გაზეთებში დღესაც ცოცხლობენ: “გაეშურეთ საარჩევნო ყუთებისაკენ!”, „არ დაკარგოთ საარჩევნო ხმა!", "დღეს არ უნდა დარჩეს არც ერთი მოქალაქე ხმა მიუცემელი.




ბლოგში გამოთქმული მოსაზრებები ეკუთვნის ავტორს და შეიძლება არ ასახავდეს რედაქციის პოზიციას.