„საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოს“ განცხადებით, ორგანიზაცია წლებია ჟურნალისტების უფლებების დაცვაზე მუშაობს და დღემდე, სხვადასხვა ინსტანციის სასამართლოსა და ადმინისტრაციულ ორგანოში 400-მდე ჟურნალისტის, მათ შორის 2019 წელს მენეჯერის ცვლილების შემდეგ „რუსთავი 2“-დანგათავისუფლებული 140-მდე ჟურნალისტის საქმეს სწავლობს. 

TI-ის ინფორმაციით, აღსრულების ეროვნული ბიურო „რუსთავი 2“-დან გათავისუფლებული ჟურნალისტებისთვის კუთვნილი კომპენსაციის გადახდის აღსრულებას აჭიანურებს. „TV პირველის“ შემთხვევაში კი, აღსრულების ბიურომ პროცესი მყისიერად დაიწყო.

„ამ დროისათვის, საქმეების ნაწილი მორიგებით დასრულდა, ნაწილი სხვადასხვა ინსტანციის სასამართლოში კვლავაც მიმდინარეობს, ხოლო 23 ჟურნალისტის უკვე მოგებულ საქმესთან დაკავშირებით აღსრულების ეროვნულ ბიუროს მივმართეთ.

სამწუხაროდ, სასამართლოს გადაწვეტილებას ნებაყოფლობით არც ტელეკომპანია „რუსთავი-2“ ასრულებს და არც აღსრულების პროცესი მიმდინარებს ეფექტიანად. დავალიანების დასაფარად დღემდე არ მომხდარა მოვალის ქონების შეფასება - რეალიზება, ნაწილ საქმეებთან მიმართებით კი, სავალდებულო მოქმედებებიც - მოვალეთა რეესტრში შეყვანა, ქონებაზე ყადაღა-ინკასო - დაგვიანებით განხორციელდა. საქმე ეხება ფაქტობრივად ნამუშევარი ხელფასის ანაზღაურებას, რაც ჯამში ათობით ათას ლარს შეადგენს და რომლის გადახდასაც „რუსთავი 2-ს“ სასამართლოს კანონიერ ძალაში შესული გადაწყვეტილება ავალდებულებს“.

„საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოს“ განცხადებით, აღსრულების ეროვნულ ბიუროს ქმედითი ნაბიჯების გადადგმის მოთხოვნით ორგანიზაციამ არაერთი დამატებითი წერილითაც მიმართა, თუმცა უშედეგოდ.

„ეს იმ ფონზე, როდესაც აღსრულების ეროვნულმა ბიურომ ხელისუფლებისადმი კრიტიკული „ტელეკომპანია პირველის“ შემთხვევაში, პრემიერ ირაკლი კობახიძის სიძის, დავით ფაცაციასა და ქართული ოცნების გენერალური მდივნის, კახა კალაძის მიმართვების საფუძველზე აღსრულების პროცესი მყისიერად დაიწყო და ტელევიზიას სასამართლო გადაწყვეტილების ნებაყოფლობით შესრულებისთვის ერთკვირიანი ვადა მისცა, წინააღმდეგ შემთხვევაში კი, იძულებით აღსრულებაზე გააფრთხილა“.

TI-ის თქმით, ბიუროს მიდგომა ხელისუფლების ორმაგი სტანდარტის მკაფიო მაგალითია, რომლის მიზანიც მათდამი ლოიალური ტელემაუწყებლისთვის სასათბურე პირობების შექმნა და ფინანსური წნეხის გზით, კრიტიკული მაუწყებლების დასუსტებაა. როგორც ორგანიზაციაში აცხადებენ, ეს სახელმწიფოს მიტაცების კიდევ ერთ ნათელ გამოვლინებას წარმოადგენს, როდესაც სახელმწიფო უწყება საკუთარ უფლებამოსილებას ახორციელებს არა კანონმდებლობის შესაბამისად, არამედ მმართველი გუნდის ინტერესების მიხედვით.

სასამართლო სხდომის გაშუქების საკითხს „საერთო სასამართლოების შესახებ“ საქართველოს კანონი არეგულირებს, შესაბამისი ჩანაწერი კი მხოლოდ საერთო საეთერო მაუწყებლებს ეხებათ. პროცესის გაშუქების კანონისმიერი უპირატესობით საზოგადოებრივი მაუწყებელი სარგებლობს და თუ ის ამ უფლებამოსილებას არ იყენებს, გადაღების უფლებით სარგებლობა სხვა მაუწყებელს შეუძლია. 

პროცესის ფოტო, ვიდეო გადაღების უფლების მისაღებად მედიის წარმომადგენელს განცხადების წარდგენა წერილობითი ან ელექტრონული ფორმით შეუძლია. ნებართვის გაცემა კი სასამართლო სხდომის დაწყების წინ საქმის განმხილველი მოსამართლისათვის შესაბამისი განცხადების წარდგენის საფუძველზე ხდება.

პროცესის გადაღების უფლებას, როგორც წესი, ონლაინ მედიის წარმომადგენლებიც ითხოვენ და როგორც „მედიაჩეკერთან“ საუბრისას ისინი ჰყვებიან, ხშირად იღებდნენ კიდეც. 

როგორ იცვლება სასამართლოს პრაქტიკა

ონლაინ გამოცემა „პუბლიკას“ სასამართლომ ფოტოგადაღების უფლება უკვე რამდენჯერმე არ მისცა. გამოცემის რედაქტორის, ნათია ამირანაშვილის ცნობით, ერთ-ერთი ბოლო შემთხვევა 16 სექტემბერს მოხდა, როდესაც რედაქციას რუსული კანონის საწინააღმდეგო აქციაზე ერთ-ერთი დაკავებულის პროცესზე ფოტოს გადაღების უფლება არ მიეცა. 

„ეს უარი სასამართლოს პრესამსახურმა გადმოგვცა და შემდგომ განვითარებული მოვლენებიდან გამომდინარე, მაქვს ვარაუდი, რომ ეს გადაწყვეტილება მიღებულია ინდივიდუალურად, პრესსამსახურის მიერ და ამას ამყარებს ის, რომ უშუალოდ მოსამართლეს პროცესზე არ უხსენებია „პუბლიკა“ და არ განუმარტავს ჩვენთვის, თუ რა დაედო მის გადაწყვეტილებას საფუძვლად“.

ამ სხდომის დასრულების შემდეგ, ჟურნალისტმა მოსამართლე მიხეილ ჯინჯოლიას წერილობითი განმარტების მისაღებადაც მიმართა. ნათია ამირანაშვილს ვარაუდს, რომ გადაწყვეტილებას, ვის მისცეს ფოტოგადაღების უფლება, პრესსამსახური ერთპიროვნულად იღებს, მეორე დღეს მომხდარი ამბავიც უმყარებს. 

როგორც ჟურნალისტი ჰყვება, რუსული კანონის საწინააღმდეგო აქციის კიდევ ერთი მონაწილის პროცესის ფოტოგადაღების უფლების მისაღებად განცხადების გაგზავნის შემდეგ, სასამართლოს პრესსამსახურის წარმომადგენელი რედაქციას დაუკავშირდა და უთხრა, რომ ამ უფლებას ვერ იღებდნენ, თუმცა, მოგვიანებით გაირკვა, რომ მოსამართლეს მსგავსი გადაწყვეტილება არ მიუღია.

„როდესაც პრესსამსახურმა დაგვირეკა, თავიდან მივიჩნიეთ, რომ ამის შესახებ გადაწყვეტილება მოსამართლემ მიიღო. მოვიაზრებდით, რომ ნებართვის გაცემის პროცესი ასეთი იყო, რომ განცხადების გაგზავნის შემდეგ ის მოსამართლესთან მიდიოდა და ის იღებდა გადაწყვეტილებას, მოგვცემდა თუ არა ნებართვას. შემდეგ კი პრესსამსახური უბრალოდ გადმოგვცემდა მის მიღებულ გადაწყვეტილებას. ამ უარის შემდეგაც, სასამართლოში წერილობითი მოთხოვნა გავგზავნეთ, რომ უარის  შესახებ ინფორმაცია მოეწოდებინა, კანონის რომელი ჩანაწერით გვეუბნებოდნენ უარს და ა.შ.. 

ამ წერილის გაგზავნიდან მალევე კი, ჩვენს ფოტოგრაფს მოსამართლის თანაშემწემ დაურეკა და უთხრა, რომ ჩვენ ეს გადაწყვეტილება არ გაგვიცია; მოთხოვნა რომ ფოტოგადაღება გინდათ, არ გვინახავს და ვინ გითხრათ ამის შესახებო.

ამ კომუნიკაციიდან გამომდინარე, ჩვენ შეგვექმნა შთაბეჭდილება, რომ განცხადება ფოტოგადაღების მოთხოვნაზე მოსამართლემდე საერთოდ არ მისულა და პრესსამსახურმა ეს გადაწყვეტილება თავად მიიღო. ამ ვარაუდს ამყარებს ის ფაქტიც, რომ პროცესზე გადასაღებად მაინც მივედით და მოსამართლემ ფოტოგადაღების უფლება მოგვცა“.

ნათია ამირანაშვილმა კანონის ის მუხლი, რომელიც პროცესის გაშუქებას არეგულირებს, იცის, თუმცა, აინტერესებს, რატომ ცვლის სასამართლო დადგენილ პრაქტიკას.

„კანონის მიხედვით ნამდვილად ასეა. მათ შორის ფოტოგადაღების უფლებაც საერთო მაუწყებლებს აქვთ, თუმცა, სასამართლოს ბოლო წლების პრაქტიკა იყო ასეთი, რომ ვიდეოს ჩაწერის უფლებას აძლევდნენ მხოლოდ ტელემედიას, მაგრამ ფოტოგადაღების ნებართვას ონლაინმედიის წარმომადგენლებიც ვიღებდით.

თუ ასე გაგრძელდა და სასამართლომ მსგავსი პრაქტიკა დაამკვიდრა, რა თქმა უნდა, ეს ჩვენთვის ძალიან ცუდი იქნება და ფაქტი სახეზეა, რომ ეს დადგენილი პრაქტიკა, რაც აქვს, ჩვენთვის უარესდება“.

რამდენიმე სასამართლო სხდომის ფოტოგადაღების უფლება არ მისცეს „რადიო თავისუფლებასაც“. ჟურნალისტი ნასტასია არაბული „მედიაჩეკერთან“ საუბრისას იმ შემთხვევას იხსენებს, როდესაც ევროპის ბიბლიოთეკებიდან რარიტეტული წიგნების ქურდობაში (ტრანსნაციონალური დანაშაული) ბრალდებული ქართველების საქმის განხილვისას ფოტოგადაღების უფლება არ მიეცა. 

„მიუხედავად იმისა, რომ განცხადებაც დაწერილი გვქონდა და ჩვენ გარდა დარბაზში სხვა მედია არც იყო, მაუწყებლების უპირატესობით რომ ახსნილიყო უარი, ფოტოგადაღების უფლება არ მოგვცეს“.

აღსანიშნავია, რომ 13 აგვისტოს სასამართლო სხდომაზე ფოტოს გადაღების უფლება არ მიეცა „რადიო თავისუფლების“ კიდევ ერთ ჟურნალისტს, გელა ბოჩიკაშვილს. 

„ეს იყო „აგენტების კანონის“ საწინააღმდეგო აქციის ერთ-ერთი მონაწილის საქმე, რომელსაც ბრალად პარლამენტის ჭიშკრის დაზიანება და ქვის სროლით მეხანძრე-მაშველის დაშავება ედება. 

სხდომაზე შესვლამდე პრესამსახურმა ზეპირსიტყვიერად გვითხრა, რომ გადაღების უფლების მიცემა მოსამართლის კეთილი ნებაა და კანონში ჩანაწერი, რომელიც ონლაინმედიას ამის უფლებას აძლევს, არ არისო. სხდომის დასრულების შემდეგ, მოსამართლესაც [ზვიად შარაძე] ვკითხე და მანაც ანალოგიურად მიპასუხა“.

როგორც ჟურნალისტი აღნიშნავს, მანამდე, მათ შორის კორონა ვირუსის დროსაც კი, როდესაც სხდომები იმართებოდა, არსებული რეგულაციების მიუხედავად, ვინც გადაღებაზე ნებართვას ითხოვდა, სხდომაზე უშვებდნენ.

კანონში არსებულ ჩანაწერზე აკეთებს აქცენტს თბილისის საქალაქო სასამართლოს პრესსამსახურის წარმომადგენელიც, თუმცა, ქეთი ბასილაშვილი ამბობს იმასაც, რომ ყველა სხდომის მოსამართლე გადაწყვეტილებას ინდივიდუალურად იღებს. 

„კანონშია ეს ჩანაწერი, უბრალოდ ზოგიერთი მოსამართლე უფრო ლოიალურად უდგება, ზოგი მოსამართლე კი კანონის ჩანაწერს ზუსტად იცავს. აქამდეც ყველა არ აძლევდა [ფოტოგადაღების] უფლებას, ზოგიერთი მოსამართლე კი ფოტოსთან დაკავშირებით პრობლემას არ ქმნიდა. ყველა სხდომის მოსამართლე მის სხდომაზე გადაწყვეტილებას ინდივიდუალურად იღებს“.

„მედიაომბუდსმენის“ იურისტის, ილონა დიასამიძის შეფასებით, ფოტოგადაღების უფლების შეზღუდვა სასამართლოს მავნე პრაქტიკაა, რითაც ონლაინ მედიას საქმიანობა ურთულდება.

„ინფორმაციის გაცემის თვალსაზრისით, უნდა ითქვას, რომ ეს პრაქტიკა შეიცვალა და ახლა ამის[ფოტოგადაღება] უფლებას არ აძლევენ. ეს არის მავნე პრაქტიკა, რითაც კიდევ ერთი დამატებითი მექანიზმი იქმნება, რომ ონლაინ მედიის წარმომადგენლებს როგორმე ხელი შეუშალონ და ჟურნალისტური საქმიანობა გაურთულონ. ონლაინ მედიების დევნა ბევრად უფრო ადრე დაიწყო და ამ გადაწყვეტილებითაც იგივე ტენდენცია იკვეთება“.

საკონსტიტუციო დავა

„საერთო სასამართლოების შესახებ“ საქართველოს კანონში არსებული ჩანაწერი, რომლის მიხედვითაც, სასამართლო პროცესის გადაღება მხოლოდ საერთო მაუწყებლებს შეუძლიათ, საკონსტიტუციო სასამართლოში გაასაჩივრა „საინფორმაციო ცენტრების ქსელმა“. გასაჩივრებული ნორმები ონლაინ მედიას სასამართლო პროცესის გადაღებას/პირდაპირ ეთერში გაშვებას მაშინაც კი უკრძალავს, როდესაც პროცესს „საზოგადოებრივი მაუწყებელი“ ან სხვა საეთერო მაუწყებელი არ ესწრება. 

მოსარჩელე მხარე მიიჩნევს, რომ სადავო ნორმა საქართველოს კონსტიტუციით დაცულ ინფორმაციის მიღებისა და გავრცელების უფლებას ეწინააღმდეგება. ამასთან, ინტერნეტმედიასა და სხვა საერთო საეთერო მაუწყებელს სასამართლო პროცესის ამსახველი აუდიოვიზუალური მასალის მოპოვებისა და გავრცელების მსგავსი სამართლებრივი ინტერესი გააჩნია და რადგან ეს ნორმა ინტერნეტმედიის მიერ სხდომის გაშუქების შესაძლებლობას გამორიცხავს, დისკრიმინაციულ მოპყრობას იწვევს და საქართველოს კონსტიტუციის მე-11 მუხლის პირველი პუნქტით დაცულ სამართლის წინაშე ყველას თანასწორობის უფლებას ეწინააღმდეგება.

„არასდროს არსად, არც საქალაქო, არც სააპელაციო და არც რაიონულ სასამართლოში არ მოუციათ ჩვენთვის, ონლაინმედიისთვის ფოტო ვიდეოგადაღების უფლება. როცა მოსამართლეს წერილობით მივმართავდით გადაღების თხოვნით, ჩვენს განცხადებას არ აკმაყოფილებდა და მიგვითითებდა, რომ „საერთო სასამართლოების შესახებ“ საქართველოს ორგანული კანონის მე-13 (პრიმა 1) მუხლით, ასეთი უფლება მხოლოდ საზოგადოებრივ მაუწყებელს ან მისი არყოფნის შემთხვევაში, სხვა საერთო საეთერო მაუწყებელს აქვს. ონლაინმედიას კი ლიცენზირება/ავტორიზაცია არ აქვს“, - აღნიშნავს „საინფორმაციო ცენტრების ქსელის“ ხელმძღვანელი, გელა მთივლიშვილი.

საკონსტიტუციო სასამართლომ მთივლიშვილის სარჩელი განიხილა, თუმცა, გადაწყვეტილება ჯერ არ მიუღია. 

„პრესის საერთაშორისო ინსტიტუტი“ (IPI) საქართველოში ბელარუსი ჟურნალისტისა და Aliq Media-ს ერთ-ერთი რედაქტორის საქართველოში არ შემოშვების ფაქტებს ეხმაურება და აღნიშნავს, რომ 2022 წლიდან სულ მცირე 12 შემთხვევა დაფიქსირდა, როცა ქვეყანაში შემოსვლაზე უცხოელ ჟურნალისტებს უარი ეთქვათ.

„საქართველოს ხელისუფლებამ სასწრაფოდ უნდა მოაგვაროს აღნიშნული საკითხი და დაასრულოს ეს მავნე პრაქტიკა,“ - აღნიშნა IPI-ის ევროპის ადვოკატირებისა და პროგრამების ხელმძღვანელმა, ოლივერ მანი-კირლმა.

16 სექტემბერს ბელორუს ჟურნალისტს, ანდრეი მილეშკასა და მის ქალიშვილს, რომლებიც სამი წელია საქართველოში ცხოვრობენ, პოლონეთში მოგზაურობის შემდეგ, ქვეყანაში ხელახლა შესვლის უფლება არ მიეცათ.

„ბელარუსის ჟურნალისტთა ასოციაციის (BAJ) ცნობით, მილეშკამ ქვეყანა პოლიტიკური დევნისგან თავის დასაღწევად დატოვა და ბოლო სამი წელია საქართველოში ოჯახთან ერთად ცხოვრობდა. მილეშკას ცოლი და მეორე შვილი ჯერჯერობით საქართველოში რჩებიან, სადაც მათი მომავალი გაურკვეველია“.

17 სექტემბერს ქართულ-სომხური მედიაგამოცემა Aliq Media-ს დამფუძნებელი და ერთ-ერთი რედაქტორი არსენ ხარატიანი, რომელიც ლუქსემბურგიდან თბილისში მოფრინავდა და შემდეგ დღეს სომხეთში უნდა წასულიყო, საქართველოში არ შემოუშვეს. 

არსენ ხარატიანი თბილისის აეროპორტში 11 სექტემბერსაც დააყოვნეს, თუმცა რამდენიმე საათის შემდეგ საზღვრის კვეთის უფლება მისცეს. მაშინ, ისევე როგორც ახლა საქართველოში შემოსვლაზე უარის თქმის საფუძვლად შსს-ს გადაწყვეტილებაში მითითებული აქვს: „არ აკმაყოფილებს საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრულ სხვა მოთხოვნებს“.

ხარატიანი 2018 წელს სომხეთის პრემიერ-მინისტრის, ნიკოლ ფაშინიანის მრჩეველიც იყო. ის არასამთავრობო ორგანიზაციებსა და მედიაში საქმიანობს.

„ქართული ოცნების“ რეკლამის განუთავსებლობის გამო, თბილისის საქალაქო სასამართლომ „მთავარი არხი“, „ფორმულა“ და „TV პირველი“ კომუნიკაციების კომისიის მიერ მეორედ შედგენილი სამართალდარღვევის ოქმის საფუძველზე, ხელმეორედ, 5-5 ათასი ლარით დააჯარიმა.

„ქართული ოცნების“ სადავო პოლიტიკურ რეკლამაში არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლები და სამოქალაქო აქტივისტები ჩანან და პარალელურად ისმის ფრაზაც: „უთხარი არა საზოგადოების მორალურ გადაგვარებას და აირჩიე ტრადიციული ფასეულობები“. კომუნიკაციების კომისიამ ამ ვიდეორგოლის ეთერში განუთავსებლობის გამო სამ ტელევიზიას: „მთავარი არხი“, „TVპირველი“, „ფორმულა“ სამართალდარღვევის ოქმი 19 სექტემბერს მეორედ შეუდგინა.

„ქართული ოცნების“ ამავე რეკლამის ეთერიდან ამოღებისთვის სასამართლომ პირველად „ფორმულა“ და „TV პირველი“ 5-5 ათასი ლარით 16 სექტემბერს დააჯარიმა, „მთავარი არხი“ კი „ქართული ოცნების“ რეკლამის განუთავსებლობის გამო 5 ათასი ლარით 13 სექტემბერს დაჯარიმდა. ტელევიზიები სასამართლოს ამ გადაწყვეტილებას სააპელაციო სასამართლოში ასაჩივრებენ.

იხილეთ „მედიაჩეკერის“ მასალები: 


TI: წინასაარჩევნო პერიოდში ComCom-მა და სასამართლომ კრიტიკული ტელევიზიები უსამართლოდ დააჯარიმა 

„ქართული ოცნების“ რეკლამის ეთერიდან ამოღებისთვის სასამართლომ „ფორმულა“ და „TV პირველი“ 5-5 ათასი ლარით დააჯარიმა

თბილისში დაკავებულმა აზერბაიჯანელმა ჟურნალისტმა დღეიდან, 21 სექტემბრიდან შიმშილობა დაიყო.

აფგან სადიგოვის მეუღლის თქმით, ჟურნალისტმა შიმშილობის დაწყების გადაწყვეტილება გუშინ მიიღო. სევინჩ სადიგოვა „მედიაჩეკერთან“ საუბრისას ამბობს, რომ მეუღლეს მიაჩნია, რომ საქართველოს მთავრობა დავალებებს ასრულებს და მას სხვა გზა არ რჩება. 

აფგან სადიგოვს მიგრაციის დეპარტამენტმა საქართველოში პოლიტიკური თავშესაფრის მიცემაზე უარი რამდენიმე დღის წინ უთხრა. 

აზერბაიჯანელი ჟურნალისტი შემდგომი ექსტრადირების მიზნით თბილისში 3 აგვისტოს დააკავეს, მეორე დღეს კი მას 3-თვიანი საექსტრადიციო პატიმრობა შეეფარდა. საქალაქო სასამართლოს 4 აგვისტოს განჩინება უცვლელი დატოვა სააპელაციო სასამართლომაც.

აფგან სადიგოვის შესახებ ვრცლად იხილეთ „მედიაჩეკერის“ მასალებში: 

• სადიგოვის საექსტრადიციო პატიმრობიდან 1 თვე გავიდა - ჟურნალისტი მიგრაციის დეპარტამენტის თანამშრომლებმა მოინახულეს
• საექსტრადიციო პატიმრობის გაუქმებაზე სადიგოვის საჩივარი სააპელაციომ განუხილველი დატოვა
• სადიგოვის საქმე ვრცლად: საექსტრადიციო პატიმრობა სააპელაციოში გასაჩივრდა

 

„ქართული ოცნების“ რეკლამის განუთავსებლობის გამო ComCom-მა ტელევიზიებს ოქმი მეორედ შეუდგინა - სასამართლო 15:00-ზე იმსჯელებს

„ქართული ოცნების“ იმ პოლიტიკური რეკლამის განუთავსებლობის გამო, რომელშიც არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლები და სამოქალაქო აქტივისტები ჩანან და პარალელურად ისმის ფრაზაც: „უთხარი არა საზოგადოების მორალურ გადაგვარებას და აირჩიე ტრადიციული ფასეულობები“, კომუნიკაციების კომისიამ სამ ტელევიზიას: „მთავარი არხი“, „TVპირველი“, „ფორმულა“ სამართალდარღვევის ოქმი გუშინ, 19 სექტემბერს მეორედ შეუდგინა, დღეს, 15:00 საათზე კი, ამ საქმეს სასამართლო განიხილავს. 

როგორც „მედიაჩეკერთან“ საუბრისას ტელევიზიების იურისტებმა განაცხადეს, მათ საქმის მასალები დაახლოებით 13:30 წუთისთვის მიაწოდეს და ისინი დოკუმენტების გაცნობასა და 15:00 საათზე ჩანიშნულ სხდომაზე დასწრებას ფიზიკურადაც კი ვერ ახერხებენ. 

„მედიაომბუდსმენის“ იურისტის, ილონა დიასამიძის განცხადებით, ეს ტელევიზიებისთვის, რომლებმაც თავიანთი პოზიციაც უნდა წარმოადგინონ,   გონივრული ვადა არ არის და ისინი ამ დროს უბრალოდ გზაში დაკარგავენ. ამასთან, „ერთი ქმედებისთვის ადამიანი არ შეიძლება ორჯერ დასაჯო “.

„ქართული ოცნების“ რეკლამის ეთერიდან ამოღებისთვის სასამართლომ პირველად „ფორმულა“ და „TV პირველი“ 5-5 ათასი ლარით 16 სექტემბერს დააჯარიმა, „მთავარი არხი“ კი „ქართული ოცნების“ რეკლამის განუთავსებლობის გამო 5 ათასი ლარით 13 სექტემბერს დაჯარიმდა. ტელევიზიები სასამართლოს ამ გადაწყვეტილებას სააპელაციო სასამართლოში ასაჩივრებენ.

„მედიაომბუდსმენი“ წინასაარჩევნოდ კომუნიკაციების კომისიის საქმიანობის მონიტორინგს ახორციელებს. 

TI: წინასაარჩევნო პერიოდში ComCom-მა და სასამართლომ კრიტიკული ტელევიზიები უსამართლოდ დააჯარიმა - https://www.mediachecker.ge/ka/mediagaremo/article/98392-ti-tsinasaarchevno-periodshi-comcom-ma-da-sasamarthlom-kritikuli-televiziebi-usamarthlod-daajarima 

„საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველო“ კრიტიკული ტელევიზიების მიმართ წინასაარჩევნო პერიოდში კომუნიკაციების კომისიის მიერ შედგენილ ოქმებსა და სასამართლოს მხიდან ტელეკომპანიების დაჯარიმებას ეხმიანება.

რა ხდება?

„ქართულმა ოცნებამ“ ეროვნულ მაუწყებლებში წინასაარჩევნო რეკლამა განათავსა, რომელშიც უკიდურესად არაეთიკურ, არაკეთილსინდისიერ და შეცდომაში შემყვან კონტექსტშია ასახული არასამთავრობო ორგანიზაციების, მათ შორის, 2024 წლის საპარლამენტო არჩევნების სადამკვირვებლო ორგანიზაციების წარმომადგენლები. 

ტელეკომპანია „მთავარმა“, კანონის მოთხოვნებისადმი შეუსაბამობის საფუძვლით, რეკლამის სამაუწყებლო ბადეში განთავსებაზე უარი თქვა, ხოლო „ტვ პირველმა“ და „ფორმულამ“ კი ის ეთერიდან მალევე ამოიღეს. ამის გამო კომუნიკაციის კომისიამ და მოგვიანებით სასამართლომ თითოეული ტელეკომპანია 5000 ათასი ლარით დააჯარიმა.

ტელეკომპანიებმა სასამართლოს ეს დადგენილება სააპელაციო სასამართლოში გაასაჩივრეს, ამის მიუხედავად  გუშინ, 19 სექტემბერს კომუნიკაციების კომისიამ ამ საკითხზე განმეორებით იმსჯელა და ტელეკომპანიებს კიდევ ერთი სამართალდარღვევის ოქმი შეუდგინა. როგორც „საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველო“ ვარაუდობს, სასამართლო თითოეულ ტელეკომპანიას დამატებით, არანაკლებ 10 000 ლარით დააჯარიმებს.

სადავო სარეკლამო ვიდეორგოლში ფრაზის - „უთხარი არა საზოგადოების მორალურ გადაგვარებას“ ფონზე  არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლებისა და სხვა პირების ფოტოებისგან შემდგარი კოლაჟი ჩნდება.

„ვიდეორგოლი მასში ასახულ ადამიანებს აქცევს სიძულვილის ჯგუფების სამიზნედ და აქეზებს მათ მიმართ ძალადობას, რაც საფრთხეს უქმნის მათ პირად უსაფრთხოებას, რის გამოვლინებასაც არაერთხელ ჰქონია ადგილი ადრეც, მათ შორის, ახლო წარსულში“, - ვკითხულობთ TI-ის განცხადებაში.

ორგანიზაციის შეფასებით, მნიშვნელოვან გარემოებას წარმოადგენს ისიც, რომ რეკლამა სამაუწყებლო ბადეში უფასო წინასაარჩევნო რეკლამის სტატუსით არის განთავსებული, რაც მისი ჩვენების მაღალ ინტენსივობას  გულისხმობს, ეს კი სამოქალაქო ორგანიზაციების წარმომადგენლების მხრიდან რეკლამაში გამოთქმულ ბრალდებებზე პროპორციული პასუხის გაცემის შესაძლებლობას სრულიად არარეალურს ხდის. 

„მიგვაჩნია, რომ ამ ორგანიზაციების წარმომადგენლების „ქართული ოცნების“ საარჩევნო ვიდეოში გამოყენება მიზნად ისახავს ადგილობრივი სადამკვირვებლო ორგანიზაციების წინააღმდეგ მმართველი პარტიის მიერ კოოდინირებული და დაგეგმილი კამპანიის გაგრძელებას და სადამკვირვებლო ორგანიზაციების რეპუტაციის შელახვას. ხოლო, კომუნიკაციების კომისიისა და სასამართლოს გადაწყვეტილებები ფინანსურ დარტყმას აყენებს კრიტიკულ მედიას“.

„საერთაშორისო გამჭვირვალობა - საქართველომ“ და „საქართველოს ევროპულმა ორბიტამ” კომუნიკაციების ეროვნულ კომისიას „ქართული ოცნების“ მიერ განთავსებული რეკლამების არსებული სახით სამაუწყებლო ბადიდან მოხსნის მოთხოვნით მიმართეს. „საქართველოს ევროპულმა ორბიტამ” მიმართა ცენტრალურ საარჩევნო კომისიასაც.

„მოვუწოდებთ პარტია „ქართულ ოცნებას“, შეწყვიტოს სადამკვირვებლო ორგანიზაციების დისკრედიტაციის კამპანია და მისცეს საშუალება კრიტიკულ მედიას შეუფერხებლად გააგრძელოს ფუნქციონირება წინასაარჩევნო პერიოდში. ასევე მოვუწოდებთ სამთავრობო მედიებს, შეწყვიტონ სადამკვირვებლო ორგანიზაციების დისკრედიტაციის კამპანიებში მონაწილეობა და მოხსნან ეთერიდან აღნიშნული ვიდეორგოლები“.

კომუნიკაციების კომისიის გუშინდელ გადაწყვეტილებას „მედიაომბუდსმენიც“ გამოეხმაურა. ორგანიზაციის განცხადებით, კომისიამ მმართველი პარტიის რგოლის განუთავსებლობის საბაბით სამი კრიტიკული მაუწყებელი: „ტელეკომპანია პირველი“,  „ფორმულა“, „მთავარი არხი“ განმეორებით დასაჯა.

ამასთან, „მედიაომბუდსმენის“ შეფასებით, „ქართული ოცნება“ ოპოზიციური პარტიების პოლიტიკური გამოხატვის თავისუფლების შეზღუდვას ცდილობს, თუმცა, უფასო პოლიტიკური რეკლამის განთავსების შეზღუდვის ნაწილში მარეგულირებელმა კომისიამ განსხვავებული პოზიცია დააფიქსირა. 

„სამართალდარღვევის ოქმების განხილვა თბილისის საქალაქო სასამართლოში უნდა გაგრძელდეს. სადავო საკითხებს შორისაა მესამე პირების უფლებების დარღვევის რისკები, რომლებიც „ქართული ოცნების“ უფასო პოლიტიკური რეკლამის მიხედვით, ჩანან პოლიტიკური ანგარიშსწორების და აგრესიის სამიზნეები ხდებიან“.

ComCom-ის მიერ შედგენილი ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ოქმები წინასაარჩევნო პერიოდში სასამართლოში იგზავნება და საბოლოო გადაწყვეტილებას სასამართლო შემჭიდროვებულ ვადაში (2 დღე) იღებს. 

წინასაარჩევნო პერიოდში საერთო მაუწყებლებს არჩევნებში მონაწილე კვალიფიციური სუბიექტების უფასო პოლიტიკური რეკლამის განთავსების ვალდებულება აქვს, ვიდეორგოლის შინაარსზე პასუხისმგებელი კი, ტელევიზია არ არის.

კომუნიკაციების კომისიამ საზოგადოებრივი აზრის კვლევის კანონდარღვევით გაშუქების გამო, ტელეკომპანია „ბი ემ ჯის” სამართალდარღვევის ოქმი შეუდგინა.

„კვლევის გამოქვეყნებისას ტელეკომპანიის მიერ დაირღვა საქართველოს „საარჩევნო კოდექსი“, რომლის მიხედვითაც არჩევნებთან დაკავშირებული საზოგადოებრივი აზრის გამოკითხვის შედეგების გაშუქებისას მაუწყებელი ვალდებულია მიუთითოს კვლევის დამკვეთი, გამოკითხვის თარიღი, შესაძლო ცდომილების ფარგლები და ასევე, ფასიანია თუ უფასო გამოკითხვა,“ - აღნიშნულია ComCom-ის განცხადებაში.

კომუნიკაციების კომისიამ ამის გამო ტელეკომპანია „ბი ემ ჯი“ სამართალდამრღვევად სცნო და სამართალდარღვევის ოქმს განსახილველად სასამართლოს წარუდგენს.

ComCom-ის მიერ შედგენილი ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ოქმები წინასაარჩევნო პერიოდში სასამართლოში იგზავნება და საბოლოო გადაწყვეტილებას სასამართლო შემჭიდროვებულ ვადაში (2 დღე) იღებს. 

„დრაკონის ცეკვა: ჩინეთის გავლენა ქართულ მედიასა და აკადემიაზე“ „ჟურნალისტიკის რესურს ცენტრის“ ახალი კვლევაა, რომელიც „სამოქალაქო იდეასთან“ თანამშრომლობით განხორციელდა.  

როგორც ანგარიშში ვკითხულობთ, სამაუწყებლო მედიის დეტალურმა ინსტიტუციურმა ანალიზმა აჩვენა, რომ ქართულ სამაუწყებლო მედიაში 2023 წელს, 2021-2022 წლებთან შედარებით გაზრდილია კომუნისტური ჩინეთის, ან მასთან აფილირებული ბიზნესაქტორების მხრიდან მიღებული დაფინანსების სიხშირე. ამ მხრივ ზრდა გვაქვს, როგორც პროსამთავრობო, ისე ოპოზიციურ მაუწყებლებში. როგორც პროსამთავრობო, ისე ოპოზიციურ სამაუწყებლო მედიაში გაჩნდა ჩინეთის თემის გაშუქებისადმი გარკვეული სარედაქციო მიდგომები. 2021- 2022 წლების კვლევა აჩვენებდა, რომ მედიას ჰქონდა ქაოტური და არათანმიმდევრული მიდგომა ჩინეთის შესახებ ამბების გაშუქების მიმართ. თუმცა მას შემდეგ, რაც ჩინეთთან სტრატეგიული პარტნიორობა სამთავრობო ინტერესად იქცა, პროსამთავრობო მედიებში გაიზარდა ჩინეთის დადებითი გაშუქების ტონი და შემცირდა ნეგატიური გაშუქების მაჩვენებელი, ხოლო ოპოზიციურ მედიებში პირიქით.

კვლევის ავტორებს სიღრმისეულმა ინტერვიუებმა საშუალება მისცა ჩაღრმავებოდნენ საზოგადოებრივი მაუწყებლის სარედაქციო მიდგომებს. 

„ინტერვიუს შედეგად გამოიკვეთა, რომ საზოგადოებრივ მაუწყებელზე ჩინეთის თემის გაშუქების პოზიტიური მაჩვენებელი უმეტესად გამოწვეულია კონკრეტული სარედაქციო ჯგუფის მემარცხენე - სოციალისტური იდეოლოგიით. აქ არ გვხვდება გარდა იდეოლოგიური თანხვედრისა და ინტერესისა, ჩინეთის მხრიდან გავლენის მცდელობები, არც მაგალითად ტექნიკის მიწოდების (საზოგადოებრივი მაუწყებლის გადაიარაღების პროცესში გამოცხადებულ ტენდერში, მაგალითად ტექნიკის მიწოდების ინტერესი ჩინურ კომპანიებს არ გამოუხატავთ)“.

კვლევამ აჩვენა, რომ პროსამთავრობო მედიებში პროსამთავრობო დღის წესრიგთან ერთად, პოლიტიკურ-იდეოლოგიური მიდგომებიც ახდენს გავლენას პროჩინური და ანტიდასავლური მედიაკონტენტის ზრდაზე და ეს ნარატივები რეალურად აღწევს მიზნობრივ აუდიტორიამდე.

კვლევის მიხედვით, ერთ-ერთი ოპოზიციური არხის წარმომადგენელთან ინტერვიუმ აჩვენა, რომ ოპოზიციურ სამაუწყებლო მედიას ჯერ კიდევ არ აქვს თანმიმდევრული მიდგომა ჩინეთის თემის გაშუქების მიმართ და სიღრმისეული შინაარსების, მათ შორის კრიტიკული ნარატივების შექმნა ამ ორგანიზაციებში მომუშავე კონკრეტული ინდივიდების იდეოლოგიურ მიდგომებსა და უნარებს უკავშირდება. ფოკუსჯგუფებმა კი აჩვენეს, რომ ჩინეთის სიღრმისეული კრიტიკით შექმნილი ნარატივები მიზნობრივ აუდიტორიამდე ნაკლებად მიდის.

როგორც დოკუმენტში ვკითხულობთ, კვლევამ დაადასტურა, რომ გვხვდება პრესის კიდევ ერთი განსხვავებული მოდელი: ეს არის პრესის კაპიტალისტური მოდელი/თეორია. ამ კუთხით, კვლევამ ბიზნესმედია BM.GE გამოყო, რომელიც მონიტორინგისთვის განსაკუთრებული საფუძვლების გამო შეირჩა.

„BM.GE სწორედ ბიზნეს მიდგომით ახერხებს ჩინეთის სიღრმისეულ კრიტიკასაც, პოზიტიურად მიკერძოებულ გაშუქებასაც და ნეიტრალური გაშუქებისას ისევ ბიზნესის სასარგებლოდ მიკერძოებას“.

რაც შეეხება ონლაინ მედიას, 2021-22 წლების მონიტორინგის შედეგებთან შედარებით პროჩინურ მედიაში კონტენტის რაოდენობა გაზრდილია და მკაფიოდაა ხაზგასმული ჩინეთის ეკონომიკური და პოლიტიკური როლი გლობალური მასშტაბით. 

„აღსანიშნავია, რომ ,,სინომედიაზე“ ჩინეთის გლობალური სამშვიდობო როლის წარმოჩენის პარალელურად, ვხედავთ აშშ-ის კრიტიკას, არა მხოლოდ ტაივანთან მიმართებით გატარებულ პოლიტიკასთან დაკავშირებით. გლობალურად ჩინეთის საკვანძო როლის და დასავლურ კულტურასთან უპირატესობის წარმოსაჩენად ცალკეულ შემთხვევებში გამოიყენება განათლების და კულტურის თემაც“.

პროკრემლისტური მედია „სპუტნიკ საქართველო“ კი კვლავ რჩება საქართველოში ჩინეთის პოპულარიზაციის და აუდიტორიისთვის უკიდურესად დადებით ტონში მიმწოდებელ პლატფორმად. 

„აქტიურ რუსულ პროპაგანდასთან ერთად, „სპუტნიკ საქართველო“ არის ჩინეთის ინტერესების გავრცელების აქტიური ხელსაწყო, რომელიც დასავლეთის აქტიურ დისკრედიტაციასთან ერთად, ახალი გეოპოლიტიკური ცენტრის შექმნის საკუთარ ვერსიას სხვადასხვა თემის მეშვეობით უწევს პროპაგანდას. ამ მიზნით იყენებს პოლიტიკური ანალიზის შემცველ მანიპულაციურ სტატიებთან ერთად, მსუბუქად საკითხავ კონტენტს“.

ზემოთხსენებული პროჩინური პლატფორმებისგან განსხვავდება Chinesestories. ის კვლავაც ჩინეთის შესახებ კულტურული, ტრადიციული, საგანმანათლებლო შინაარსის გამავრცელებლად რჩება, თუმცა, ოპერირებს უფრო პერსონალური ბლოგის ფორმატში, ვიდრე სტანდარტული საინფორმაციო ხასიათის მედიის. 

როგორც ანგარიშში ვკითხულობთ, დამოუკიდებელი ინტერნეტგამოცემები მაგალითად ისეთი, როგორიცაა „ნეტგაზეთი“ პერიოდულად ამზადებენ სიღრმისეულ, ვრცელ კრიტიკულ ტექსტებს ჩინეთთან დაკავშირებით, "მაგრამ მათსავე გვერდებზე ჩინეთის შესახებ სარეკლამო მასალებს, რეკლამის სახით გამოქვეყნებულს, აუდიტორიის გაცილებით უფრო ფართო წვდომა აქვს". 

„ჟურნალისტიკის რესურს ცენტრის“ კვლევა 10 მედიასაშუალების:„მთავარი არხი“ „ტვ პირველი“ „საზოგადოებრივი მაუწყებელი“ „იმედი“ „პოსტ ტვ“ BM.ge Chinesestories.ge Sinomedia.ge Sinologia.ge „სპუტნიკ საქართველო“ მედიამონიტორინგს მოიცავდა. საკვლევი დრო კი 2023 წლის 1 აპრილიდან  1 ნოემბრის ჩათვლით პერიოდია.

ნინა ხელაძე „ჟურნალისტიკის რესურს ცენტრის“ კვლევის შედეგებზე:

„მედიის ადვოკატირების კოალიცია“, რომელიც ადამიანის უფლებების დამცველ და მედიის საკითხებზე მომუშავე 17 ორგანიზაციას აერთიანებს, „უცხოელი ჟურნალისტებისთვის საქართველოში შემოსვლის უკანონო და გაუმართლებელი აკრძალვის შემთხვევებს“ გმობს. 

გუშინ, 17 სექტემბერს საქართველოში ქართულ-სომხური მედიაგამოცემა Aliq Media-ს დამფუძნებელი და ერთ-ერთი რედაქტორი არსენ ხარატიანი არ შემოუშვეს, წინა დღეს, 16 სექტემბერს კი ქვეყანაში შემოსვლაზე უარი ბელარუს ჟურნალისტს, ანდრეი მიალეშკას უთხრეს. 

კოალიციის შეფასებით, ეს ტენდენცია ხაზს უსვამს ქვეყანაში მედიის თავისუფლების შეზღუდვისა და დამოუკიდებელი ჟურნალისტიკის საქმიანობის შეფერხების შემაშფოთებელ მდგომარეობას.

"ბოლო წლების განმავლობაში, „ქართული ოცნება“ ქვეყანაში ჟურნალისტების შემოსვლას უკანონოდ უშლის ხელს. აღნიშნული დისკრიმინაციული და უკანონო შეზღუდვა, როგორც წესი, რუსეთის პრეზიდენტის, ვლადიმირ პუტინისა და მმართველი პარტიის მიმართ კრიტიკულად განწყობილ ჟურნალისტებსა და აქტივისტებს შეეხება.

მმართველი პარტიის მუდმივი მცდელობა, ხელი შეუშალოს ჟურნალისტების ქვეყანაში შესვლას, ეწინააღმდეგება დემოკრატიულ ფასეულობებს და მნიშვნელოვანი შემაფერხებელია ანგარიშვალდებულებისთვის, რომელიც აუცილებელია ჯანსაღი საზოგადოებისთვის. ასეთი ქმედებები ახშობს ინფორმაციის თავისუფალ გაცვლას და ძირს უთხრის საზოგადოების უფლებას, იყოს ინფორმირებული საქართველოში კრიტიკული მოვლენების შესახებ", - აღნიშნულია განცხადებაში.

„მედიის ადვოკატირების კოალიცია“ საქართველოს მთავრობას მოუწოდებს, დაუყოვნებლივ შეწყვიტოს ეს დისკრიმინაციული პრაქტიკა და გამოიჩინოს ერთგულება მედიის თავისუფლების საერთაშორისო სტანდარტებისადმი.

„მედიის ინფორმაციისა და სოციალური კვლევების ცენტრმა” სამთავრობო უწყებებისა და ადმინისტრაციული ორგანოების მიერ საჯარო ინფორმაციის გაცემის მონიტორინგი ჩაატარა. კვლევა 2023 წლის 1 სექტემბრიდან 2024 წლის აგვისტოს ჩათვლით პერიოდს მოიცავს. პროექტის ფარგლებში მედიასაშუალებების მიერ გამოთხოვილი საჯარო ინფორმაციის შესახებ სტატისტიკური მონაცემებიც შეგროვდა.

მონიტორინგის შედეგად კი, საჯარო ინფორმაციის მოთხოვნების მიმართ ცენტრალური და ადგილობრივი ხელისუფლების მხრიდან არასათანადო რეაგირების სისტემური პრობლემა გამოიკვეთა. ორგანიზაციამ ერთი წლის განვალობაში საჯარო ინფორმაციის მოთხოვნის შესახებ გაგზავნილი 1863  წერილი შეაგროვა და დაამუშავა. 

"წერილების საერთო რაოდენობიდან 1099 წერილზე ჟურნალისტებმა მიიღეს პასუხი, თუმცა თითქმის ერთი მესამედი, 341 (31%) - კანონით დადგენილი ვადების დარღვევით, რაც გარდა იმისა, რომ ნათლად მიანიშნებს მმართველობითი ინსტიტუტების მხრიდან საჯარო ინფორმაციის ღიაობის ხელშეწყობის დაბალ ხარისხზე, ასევე მედიისთვის დაგვიანებით მიღებული ინფორმაცია ხშირ შემთხვევაში კარგავს რელევანტურობას, რაც მათ საქმიანობაში ხელისშემშლელი ფაქტორია. 

დაბრუნებული პასუხების საერთო რაოდენობიდან კი, მხოლოდ 44% (488) პასუხობდა მოთხოვნას სრულყოფილად, ხოლო 52% (569) ნახევარზე მეტი - მხოლოდ ნაწილობრივ იძლეოდა გამოთხოვილ ინფორმაციას, რაც ასევე მედიისთვის ხარისხიანი მასალის მოსამზადებლად ხელოვნურ ბარიერებს წარმოადგენს. 27 (2%) წერილის პასუხად უარი გამოიგზავნა, 15 (1%) წერილს კი სხვა სტატუსი აქვს".

ერთწლიანი კვლევის შედეგად გამოვლენილი ძირითადი მიგნებებია:

• საჯარო ინფორმაციის გაცემის ვალდებულების მატარებელი უწყებები მიღებული მოთხოვნების 41%-ზე არ რეაგირებენ, ან არღვევენ კანონით დადგენილ ვადებს (18%).
• მთლიანობაში ცენტრალური და ადგილობრივი უწყებები ინსტიტუტებში შესულ საჯარო ინფორმაციის მოთხოვნათა მხოლოდ 26%-ს გაეცემა სრულყოფილი პასუხი. 
• ცენტრალური უწყებები ნახევარზე მეტ შემთხვევაში (53%) არ პასუხობენ საჯარო ინფორმაციის მოთხოვნებს. ამასთანავე, წერილების 11%-ზე ვადის გადაცილებით პასუხობენ.
• ცენტრალური უწყებები იშვიათად გასცემენ სრულყოფილ პასუხებს (19%). 
• ადგილობრივ უწყებებში უპასუხოდ რჩება მოთხოვნათა 38%, ხოლო ვადაგადაცილებით ბრუნდება - 20%. 
• ადგილობრივი უწყებები მიერ მიღებული წერილებიდან სრულყოფილად გაეცა პასუხი 28%.
• საჯარო უწყებებში გაგზავნილი საჯარო ინფორმაციის მოთხოვნის წერილების თემატიკა ძირითადად სოციალური დასაქმების პროგრამას უკავშირდებოდა (22%), საიდანაც 55% უპასუხოდ დარჩა, მიღებული პასუხების თითქმის ნახევარი - 49% ვადის დარღვევით დაბრუნდა. სრულყოფილი პასუხი დაბრუნდა მხოლოდ 12%-ზე, ნაწილობრივი 10%-ზე. მეორე თემა, რომელიც დომინირებდა - მუნიციპალური ბიუჯეტის ხარჯვას ეხებოდა,საერთო მონაცემების 20%-ია, უპასუხოდ დარჩა მოთხოვნათა ერთი მეოთხედი- 25%. მიღებული პასუხებიდან 31% ვადის დარღვევით დაბრუნდა. სრულყოფილი პასუხი მოვიდა 24%-ზე.

პროექტის განმავლობაში “მედიის ინფორმაციისა და სოციალური კვლევების ცენტრმა” საქართველოს, თითქმის, ყველა რეგიონში მოქმედ 46 მედიასაშუალებასთან ითანამშრომლა.

საჯარო ინფორმაციაზე წვდომა საქართველოს კანონმდებლობით არის გარანტირებული. კონსტიტუციის მე-17 მუხლი საჯარო ინფორმაციის ხელმისაწვდომობის ძირითად უფლებას უზრუნველყოფს, ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსი კი, საჯარო ინფორმაციაზე ხელმისაწვდომობის და მიღების წესს ადგენს.


იხილეთ ამ თემაზე მედიაჩეკერის სტატია არქივიდან:

• მედია ჩეკერი რატომ იზღუდება საჯარო ინფორმაცია მედიისთვის (mediachecker.ge)
• მედია ჩეკერი საჯარო ინფორმაციის მოთხოვნის 851 განცხადებიდან მედიაორგანიზაციებმა სრულყოფილი პასუხი 155 წერილზე მიიღეს (mediachecker.ge)

ფოტო : ფლანგვის დეტექტორი

„ფლანგვის დეტექტორის“ ინფორმაციით, ბიძინა ივანიშვილის განცხადების რეკლამირებაში, რომელშიც იგი „ოს დებსა და ძმებს“ ბოდიშს უხდის, „იმედმა“ და Postv-მა 1.4 ათასი დოლარი გადაიხადეს.

მიმდინარე წლის 14 სექტემბერს „ქართული ოცნების“ საპატიო თავმჯდომარემ და სიის პირველმა ნომერმა გორში გამართულ პარტიის ღონისძიებაზე თქვა: „ჩვენ აუცილებლად გამოვძებნით საკუთარ თავში ძალას, რათა ბოდიში მოვიხადოთ იმის გამო რომ დავალების შესაბამისად მოღალატე „ნაციონალურმა მოძრაობამ” 2008 წელს ცეცხლის ალში გაახვია ჩვენი ოსი დები და ძმები”. 

„ფლანგვის დეტექტორის“ განცხადებით, უკვე რამდენიმე დღეა სამთავრობო არხები და “ქართული ოცნების” წევრები ბიძინა ივანიშვილის განცხადებისა თუ თავიანთი კომენტარების გასავრცელებლად სოციალურ ქსელში პოსტებს არეკლამებენ.

„აღსანიშნავია, რომ არა მხოლოდ პოლიტიკოსები, არამედ სამთავრობო არხებიც იხდიან თანხას სოციალური ქსელის რეკლამებში, რათა ხელი შეუწყონ ბიძინა ივანიშვილის განცხადების გავრცელებას. 

„ტვ იმედმა“ მამუკა მდინარაძის გამოხმაურებისა და გორში ჩატარებული შეხვედრის ვიდეოს დარეკლამებაში საერთო ჯამში 200 აშშ დოლარი გადაიხადა. 

გაცილებით მეტი თანხა გადაიხადა ტელეკომპანია პოსტვ-მ. ბიძინა ივანიშვილის განცხადების დარეკლამებაში ტელეკომპანიამ 700$ გადაიხადა, შალვა პაპუაშვილის გამოხმაურებაში დამატებით 300$, მამუკა მდინარაძისა და კახა კალაძის კომენტარები კი 100-100 აშშ დოლარით დარეკლამდა“. 

„ფლანგვის დეტექტორის“ შეფასებით, ბიძინა ივანიშვილმა გორის მოსახლეობასთან შეხვედრის დროს გაკეთებული განცხადებით შეურაცხყოფა მიაყენა არა მხოლოდ საზოგადოებას, არამედ 2008 წლის ომის დროს გარდაცვლილ სამხედროებსაც. მმართელი პარტიის წევრები და მასთან აფილირებული ტელეკომპანიები კი სოციალურ ქსელში დარეკლამებული პოსტებით ხელს უწყობენ ამ განცხადების გავრცელებასა და საზოგადოებაზე გავლენის მოხდენას.