„მედიის თავისუფლების სწრაფი რეაგირების“ (MFRR) კონსორციუმმა ანგარიში გამოაქვეყნა, სადაც გაანალიზებულია ევროკავშირის წევრ და კანდიდატ ქვეყნებში მედიის თავისუფლების ყველა ის დარღვევა, რომელიც 2024 წლის პირველ ნახევარში (იანვარი-ივნისი) დაფიქსირდა.

მონიტორინგის შედეგად დადგინდა, რომ საკვლევ პერიოდში მედიის თავისუფლების დარღვევის 756 შემთხვევა დაფიქსირდა (ყველაზე გავრცელებული ფორმა დაშინება და მუქარა იყო), რაც მედიების 1212 წარმომადგენელს შეეხო. 

„პრესისა და მედიის თავისუფლების ევროპული ცენტრის“ (ECPMF), „ჟურნალისტთა ევროპის ფედერაციის“ (EFJ) და „პრესის საერთაშორისო ინსტიტუტის“ (IPI) მიერ მომზადებულ დოკუმენტში საქართველოც მოხვდა. 

როგორც ანგარიშიდან ირკვევა, 2024 წლის იანვარ-ივნისის პერიოდში საქართველოში მედიის თავისუფლების დარღვევის 38 შემთხვევა დაფიქსირდა, რომელშიც მედიასთან დაკავშირებულ 65 სუბიექტს შეეხო.

„საქმეები მოიცავდა ჟურნალისტებზე ფიზიკურ შეურაცხყოფას, საკუთრებაზე თავდასხმას, სიტყვიერ თავდასხმას, სამართლებრივ დევნას  და ცენზურას. მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ინციდენტების თითქმის მესამედი (31.6%) სახელმწიფო და საჯარო მოხელეების მიერ განხორციელდა, ხოლო მათ 34.2%-ში სამართალდარღვევის წყარო პოლიცია და სახელმწიფო უსაფრთხოების ძალები იყვნენ,“ - აღნიშნულია დოკუმენტში.

პუბლიკაციის თანახმად, EU-ს წევრობის კანდიდატის სტატუსის მქონე საქართველოში, 2024 წლის პირველ ნახევარში, მედიის თავისუფლების მდგომარეობა სერიოზული საფრთხის ქვეშ იყო. სიტუაცია მკვეთრად თვალსაჩინო კი, „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის ხელმეორედ ინიციირების შემდეგ გახდა.

„2024 წლის 28 მაისს საქართველოს პარლამენტმა გააუქმა პრეზიდენტის ვეტო კანონზე და მიიღო იგი. კანონი [რუსული კანონი] საფრთხეს უქმნის დამოუკიდებელი მედიისა და სამოქალაქო საზოგადოების არსებობას ქვეყანაში, სადაც უკვე არსებობს პოლარიზებული მედია და პოლიტიკური გარემო“.

ანგარიშში ასახულია მედიის თავისუფლების დარღვევის ისეთი ფაქტები, როგორებიცაა:

• პარლამენტის თავმჯდომარის, შალვა პაპუაშვილის მიერ (20 თებერვალს) შოვში მომხდარი ტრაგედიის შესახებ მომზადებული საგამოძიებო მასალის გამო ჟურნალისტ გელა მთივლიშვილის დისკრედიტაციის შემთხვევა;
• პრემიერ ირაკლი კობახიძის მიერ (8 აპრილს) factcheck-ისა და „მითების დეტექტორის“ დისკრედიტაციისა და თბილისის მერის, კახა კალაძის მიერ (2 მაისს) „ფორმულას“ რეპორტიორ ნუცა ბახუტაშვილისთვის მიყენებული სიტყვიერი შეურაცხყოფის შემთხვევები; 

დოკუმენტში მოხვდა რუსული კანონის საწინააღმდეგო აქციების პარალელურად, ჟურნალისტებისა და სამოქალაქო აქტივისტების მიმართ მუქარის, დაშინებისა და შეურაცხმყოფელი ზარების განხორციელების შემთხვევები და ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილი ადამიანების ავტომანქანებსა თუ ოფისებზე განხორციელებული ვანდალიზმის ფაქტებიც. პუბლიკაციაში ასევე საუბარია ჟურნალისტების, მათ შორის „ტაბულას“ ჟურნალისტის, გიორგი ბადრიძის დაკავების ფაქტზეც.

MFRR-ის ანგარიშში ყურადღება გამახვილებულია ონლაინ მედიის წარმომადგენლების პარლამენტში არ შეშვებისა და  ჟურნალისტებისთვის აკრედიტაციის შეჩერების შემთხვევებზე.

„სწრაფი რეაგირება მედიის თავისუფლებისთვის“ (MFRR) არის მექანიზმი, რომელიც მიზნად ისახავს აღმოაჩინოს, დააკვირდეს და რეაგირება მოახდინოს პრესისა და მედია თავისუფლების დარღვევებზე ევროკავშირის წევრ და კანდიდატ ქვეყნებში. პროექტი ევროკომისიის თანადაფინანსებით ხორციელდება.

კომუნიკაციების კომისიამ „მთავარი არხის“ წინააღმდეგ „ქართული ოცნების" საჩივარი დააკმაყოფილა და ტელეკომპანიას სამართალდარღვევის ოქმი შეუდგინა. 

საქმე მმართველი პარტიის პოლიტიკურ რეკლამას ეხება, რომელიც „მთავარმა არხმა” ეთერში კანონმდებლობის შესაძლო დარღვევის მიზეზით არ განათავსა.

კომისიის განცხადების მიხედვით, ტელეკომპანიამ მიიჩნია, რომ აღნიშნული რეკლამის განთავსება, შესაძლოა „მაუწყებლობის შესახებ" საქართველოს კანონით გათვალისწინებულ სიძულვილის ენის გავრცელების აკრძალვას, ან „რეკლამის შესახებ“ კანონით გათვალისწინებულ წესებს ეწინააღმდეგებოდეს.

დღეს, 11 სექტემბერს გამართულ სხდომაზე კი ComCom-მა მხარეთა პოზიციები მოისმინა და მიიჩნია, რომ სადავო პოლიტიკურ რეკლამაში სიძულვილის ან ძალადობის წაქეზება, ან მოწოდება ძალადობისკენ არ ჩანს. 

„საარჩევნო სუბიექტის მიერ დამზადებული ვიდეო-რგოლი ემსახურება პოლიტიკური გაერთიანების წინასაარჩევნო ხედვის წარდგენას. შესაბამისად, წარმოდგენილი ვიდეო-რგოლი არ არღვევს მოქმედი კანონმდებლობის მოთხოვნებს და მაუწყებელი ვალდებული იყო ის ეთერში განეთავსებინა.

ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, კომუნიკაციების კომისიამ დააკმაყოფილა პოლიტიკური გაერთიანება „ქართული ოცნება - დემოკრატიული საქართველოს" საჩივარი და მის მიერ წარდგენილი პოლიტიკური რეკლამის განუთავსებლობისთვის ტელეკომპანია „მთავარი არხის“ მიმართ ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა ოქმის შედგენის გადაწყვეტილება მიიღო,“ - განმარტავს კომისია.

ComCom-მა დღესვე 11 მაუწყებლის წინააღმდეგ „ერთიანობა - ნაციონალური მოძრაობის“ საჩივარი არ დააკმაყოფილა. 

„ერთიანობა - ნაციონალური მოძრაობის“ საჩივრის მიხედვით, მათ ტელეკომპანიებს: „მთავარი არხი“, „ფორმულა“, „ტელეკომპანია პირველი“, „ტელეიმედი“, „რუსთავი2“, „სტუდია მაესტრო“, „პოსტვ“, „საზოგადოებრივი მაუწყებელი“, „საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზია და რადიო”, „სილქ მედია“, „ილიონი“ უფასო პოლიტიკური რეკლამის განთავსები მიზნით მიმართეს, მაუწყებლებმა კი ბლოკში შემავალი პარტიებისთვის კანონმდებლობით განსაზღვრული უფასო სარეკლამო დრო არასწორად გაანაწილეს. 

„კერძოდ, ბლოკისთვის განკუთვნილი დრო, რომელიც უნდა გაყოფილიყო სამზე, გაიყო ხუთზე, რის გამოც, დაირღვა „ერთიანობა - ნაციონალური მოძრაობის“ უფლება, რაც გამოიხატა იმაში, რომ მისი უფასო სარეკლამო დრო შემცირდა“.

კომუნიკაციების კომისიის განცხადებით, საკითხის განხილვისას მარეგულირებელმა აღნიშნა, რომ უფასო საეთერო დრო თანაბრად იმ პარტიებსა და საარჩევნო ბლოკებს ეძლევათ, რომლებმაც ბოლო საპარლამენტო არჩევნებში საქართველოს კონსტიტუციით დადგენილი შესაბამისი საარჩევნო ბარიერი გადალახეს. 

„თუ უფასო საეთერო დრო საარჩევნო ბლოკს ეძლევა, ეს დრო მასში გაერთიანებულ პოლიტიკურ პარტიებს შორის თანაბრად ნაწილდება. ამასთან, საქართველოს „საარჩევნო კოდექსი“ ერთმანეთისგან განასხვავებს პოლიტიკურ პარტიას და საარჩევნო სუბიექტს. საარჩევნო სუბიექტი კი არის შესაბამისი საარჩევნო კომისიის თავმჯდომარის მიერ რეგისტრირებული პარტია, ამომრჩეველთა საინიციატივო ჯგუფი, საჯარო ხელისუფლების წარმომადგენლობითი ორგანოს წევრობის კანდიდატი, საჯარო ხელისუფლების თანამდებობის კანდიდატი.

გამომდინარე იქიდან, რომ საქართველოს „საარჩევნო კოდექსი“ მიუთითებს პოლიტიკურ პარტიებზე და არა საარჩევნო სუბიექტებზე, შესაბამისად ამ დანაწესის მიხედვით, უფასო საეთერო დროც თანაბრად ეკუთვნის იმ პოლიტიკურ პარტიებს, რომლებიც ბლოკში იყვნენ გაერთიანებული, მათ შორის, მათ, რომლებიც მიმდინარე არჩევნებზე საარჩევნო სუბიექტებად არ დარეგისტრირებულან,“ - განმარტავს კომისია.

აქედან გამომდინარე, ComCom-მა მიიჩნია, რომ მაუწყებლებს „საარჩევნო კოდექსის“ შესაბამისი ნორმები არ დაურღვევიათ და „ერთიანობა - ნაციონალური მოძრაობის“ საჩივარი არ დააკმაყოფილა.

„მედიის განვითარების ფონდის“ ფაქტების გადამოწმების პორტალმა, „მითების დეტექტორმა“ კომუნიკაციების კომისიის პლატფორმის - “მედიაკრიტიკა" 139 სტატია გააანალიზა. 2023 წლის 1 მარტი - 2024 წლის 31 ივლისის პერიოდის მონიტორინგის შედეგად აღმოჩნდა, რომ ყველაზე დიდ დროს mediacritic.ge კვლავ იმ მედიასაშუალებების კრიტიკას უთმობდა, რომლებიც ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულ სარედაქციო პოზიციას ატარებენ.

კვლევის შედეგად გამოკვეთილი ტენდენციები:

• მარეგულირებელი კომისიის “მედიაკრიტიკა” ყველაზე მეტ დროს ხელისუფლების მიერ არაკონტროლირებადი სარედაქციო პოლიტიკის მედიებს უთმობს;
• დისპროპორციულად გაშუქების გარდა, იკვეთება შემთხვევები, როცა კრიტიკა ხელისუფლების პოზიციების გამართლებით ან დაცვით უფროა მოტივირებული, ვიდრე პროფესიული სტანდარტების. 
• მარეგულირებლის პლატფორმა ზოგჯერ არა ჟურნალისტებს, არამედ მათი პოზიციის გამო რესპონდენტებსაც კი აკრიტიკებს (საქართველოს პრეზიდენტი, ოპოზიციის დეპუტატი).
• მედიაკრიტიკა უგულებელყოფს ინფორმაციებს, რომლებიც ქართულ მედიაზე სახელისუფლებო გავლენებს და მედია გარემოს გაუარესებას შეეხება და ამავე დროს აშუქებს მასალებს, რომლებიც დასავლურ მედიაში არსებულ გამოწვევებზეა ფოკუსირებული, რაც ქმნის დიქოტომიას, რომ საქართველოში მედია სახელისუფლებო გავლენებისგან სრულიად თავისუფალია და პრობლემები მხოლოდ ტრადიციული დემოკრატიის ქვეყნებს აქვთ.
• მედიაკრიტიკას გამჭვირვალობის პრობლემებიც აქვს.
• წარსულში მედიაკრიტიკის პლატფორმაზე სახელისუფლებო პროპაგანდისტული მედიების ჟურნალისტები ხშირად წერდნენ, თუმცა ბოლო დროს ვებ-გვერდზე მათი პუბლიკაციები ნაკლებად გვხვდება, სამაგიეროდ იმატა სტატიებმა, რომელთა ავტორები სავარაუდოდ პუბლიკაციებს ფსევდონიმით აქვეყნებენ.
• 2019-2022 წლებში მედიაკრიტიკის ბიუჯეტმა ჯამურად 1 678 103.65 შეადგინა, საიდანაც ყველაზე დიდი წილი შრომით ანაზღაურებაზე მოდის, თუმცა უცნობია, რა თანხები იხარჯება გარე ავტორების ჰონორარებზე.

"მედიაკრიტიკის" წელიწადნახევრიანი პერიოდის მონიტორინგის მიხედვით, იმ 109 მასალიდან, რომელიც ხელისუფლების მიერ არაკონტროლირებადი სარედაქციო პოლიტიკის მქონე მედიებს ეხებოდა, ყველაზე ხშირი სამიზნე “ტვ პირველი”, "მთავარი არხი" და "ფორმულა" იყო. სახელისუფლებო სარედაქციო პოლიტიკის მედიებიდან კი ყველაზე მეტად “მედიაკრიტიკის” სტატიებში "ტვ იმედი" და "რუსთავი 2" იყო მოხსენიებული, 1 შემთხვევაში კი – "საზოგადოებრივი მაუწყებელი". 

როგორც "მითების დეტექტორის" კვლევაში ვკითხულობთ, “მედიაკრიტიკის” ობიექტივში საერთოდ არ ფიგურირებდნენ ხელისუფლების პროპაგანდისტული PosTV ან ხელისუფლებისადმი ლოიალურად განწყობილი სხვა მედიები. ასევე, კრემლისტური და ულტრამემარჯვენე გამოცემები, რომლებიც პროფესიული სტანდარტების უგულებელყოფასთან ერთად, სიძულვილის ენის გაღვივების მხრივაც გამოირჩევიან.

სახელისუფლებო და სხვა მედიების დისპროპორციულად გაშუქების გარდა, “მედიაკრიტიკის" მასალების მონიტორინგის შედეგად გამოიკვეთა ტენდენციაც, რომ ComCom-ის ერთ-ერთი პლატფორმის კრიტიკა ხელისუფლების პოზიციების გამართლებით ან დაცვით უფროა მოტივირებული, ვიდრე პროფესიული სტანდარტების. 

"მაგალითად, ერთ მასალაში გაკრიტიკებულია არა სახელისუფლებო სარედაქციო პოლიტიკის ტელეკომპანია “იმედი”, არამედ პრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილი 7 ნოემბერთან დაკავშირებულ შეკითხვაზე მისი პასუხის გამო, რომლის საპირირწონედაც სტატიაში ახსნილია, თუ რატომ  არ შეიძლება და რატომ არ უნდა დაივიწყოს “იმედმა” სააკაშვილი. 

ამ შემთხვევისგან განსხვავებით, ერთ-ერთ მასალაში “იმედის” ჟურნალისტი აშშ-ის ახალ ელჩისთვის რობინ დანიგანისთვის საკმარისად მწვავე კითხვების არდასმის გამო არის გაკრიტიკებული ფსევდონომით მოქმედი ავტორის, ზვიად ლიპარტელიანის მიერ". 

მეორე სახელისუფლებო არხის, "რუსთავი 2"-ის შემთხვევაში კი კრიტიკის ადრესატი არა ჟურნალისტი, არამედ გადაცემის სტუმარი, ოპოზიციონერი დეპუტატი თინა ბოკუჩავა იყო. "მედიაკრიტიკის" მასალის მიხედვით, ბოკუჩავამ ინტერვიუს მსვლელობისას წამყვანის კითხვებზე პასუხის გაცემის ნაცვლად, პარტიის პოლიტიკური გზავნილები გააჟღერა. 

"სტატიაში წამყვანის დასაცავად აღნიშნულია, რომ ჟურნალისტი ინტერვიუს მსვლელობისას რამდენჯერმე ეცადა, რესპონდენტს თემიდან არ გადაეხვია, თუმცა, პასუხად მხოლოდ წინასაარჩევნო პარტიულ ლოზუნგებს იღებდა". 

კიდევ ერთი მაგალითი, როცა მარეგულირებლის “მედიაკრიტიკა” რესპონდენტის შეხედულების რევიზიით დაკავდა, საქართველოს პრეზიდენტის ფრანგული მედიისთვის მიცემულ ინტერვიუს და თავად ფრანგული მედიის (France 24 და Radio France) ჟურნალისტებს შეეხებოდა. საქართველოს საგარეო პოლიტიკური ვექტორის შეცვლასთან დაკავშირებით პრეზიდენტის მიმართ დასმული კითხვების გამო, "მედიაკრიტიკის" სამიზნე BBC-ის Hardtalk-ის წამყვანიც გახდა.

როგორც მედიამონიტორინგის ანგარიშში ვკითხულობთ, ქართული მედია გაშუქების კრიტიკული ანალიზის გარდა, რაც მეტწილად ხელისუფლების პოზიციების დაცვითაა განპირობებული, “მედიაკრიტიკა” დასავლურ მედიაში არსებულ გამოწვევებსა და მედიის მიკერძოებაზეც წერს, რაც შესაძლოა, იმავე ქვეყნებში ლეგიტიმური დისკურსის ნაწილი იყოს. 

"თუმცა, იმ დროს, როცა “მედიაკრიტიკა” უგულებელყოფს ისეთ თემებს, რომლებიც ქართულ მედია გარემოს და მედიაზე ხელისუფლების გავლენებს შეეხება, იქმნება დიქოტომია, რომ საქართველოში მედია სახელისუფლებო გავლენებისგან სრულიად თავისუფალია და პრობლემები მხოლოდ ტრადიციული დემოკრატიის ქვეყნებს აქვთ".

მაგალითად, “მედიაკრიტიკამ" დაწერა იმის შესახებ, თუ რატომ დატოვა ტაკერ კარლსონმა FoxNews და საერთოდ არ გააშუქა “იმედიდან” ჟურნალისტების წამოსვლის ფაქტები, რის მიზეზადაც სარედაქციო პოლიტიკაში ჩარევა და მიუღებელი სარედაქციო პოლიტიკა დასახელდა. 

“მედიაკრიტიკამ” არც რუსული კანონის განხილვის პარალელურად, ჟურნალისტების ოფისებსა და სახლებზე განხორციელებული ვანდალიზმის შემთხვევები და პარლამენტში აკრედიტაციის წესის შეზღუდვა გააშუქა. სამაგიეროდ, Com-Com-ის პლატფორმაზე გამოქვეყნდა სტატიები, რომლებიც ბაიდენის მიერ მედიისთვის ინსტრუქციების მიცემას და ბორის ჯონსონის მაგალითზე ბრიტანული მედიის პოლიტიზირების საკითხებს ეხებოდა.

“მედიაკრიტიკა” (Mediacritic.ge) კომუნიკაციების კომისიის მიერ დაფუძნებული “მედიააკადემიის” ერთ-ერთი მიმართულებაა, რომელსაც კომისია საკუთარი ბიუჯეტიდან აფინანსებს. “მედიააკადემიის” ხელმძღვანელი შორენა შავერდაშვილია, ხოლო “მედიაკრიტიკის”  - ირინა თევდორაშვილი.

როგორც "მითების დეტექტორი" წერს, წარსულში “მედიაკრიტიკის” დეპარტამენტის ხელმძღვანელი ამჟამად სახელისუფლებო პროპაგანდისტული მედიის, PosTV-ის წამყვანი ზვიად ავალიანი იყო, რომელიც მარეგულირებლამდე სიძულვილის ენით გამორჩეულ, "პატრიოტთა ალიანსთან" დაკავშირებულ ტვ “ობიექტივზე” წამყვანად და აღმასრულებელ პროდიუსერად მუშაობდა. 

"გარდა იმისა, რომ “მედიაკრიტიკის” სამიზნე მეტწიად ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულ სარედაქციო პოზიციის მქონე მედიებია, პლატფორმის საქმიანობა სრულად გამჭვირვალე არ არის.  IDFI-ის საჩივრის საფუძველზე, რომელიც ამ უწყებიდან საჯარო ინფორმაციის გამოთხოვას შეეხებოდა, 2023 წლის 21 დეკემბრის განჩინებით, “მედიააკადემიას” საჯარო ინფორმაციის გაცემა უზენაესმა სასამართლომაც დაავალა".

იმის გამო, რომ “მედიაკრიტიკის” ზოგიერთი ავტორის იდენტიფიცირება ვერ ხერხდებოდა, გაჩნდა ეჭვი, რომ მარეგულირებლის პლატფორმაზე ავტორების ნაწილი ფსევდონიმით წერს და 2024 წლის მაისში “მითების დეტექტორმა” “მედიააკადემიისგან” ავტორების შესახებ საჯარო ინფორმაცია გამოითხოვა. მიღებული პასუხის თანახმად, “მედიაკრიტიკისთვის" მხოლოდ ორი თანამშრომელია დასაქმებული. შეკითხვაზე - იყენებდნენ თუ არა მათი ავტორები ფსევდონიმებს, "მედიაკადემიის" აღმასრულებელმა დირექტორმა პორტალს უპასუხა, რომ "პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ" კანონი მათ ასეთი ინფორმაციის გაცემას უზღუდავდა. 

აღსანიშნავია ისიც, რომ წარსულში mediacritic.ge-ზე სტატიებს სახელისუფლებო პროპაგანდისტული მედიის, PosTV-ის ჟურნალისტები და სახელისუფლებო ექსპერტებიც წერდნენ. როგორც უკვე აღინიშნა, “მედიაკრიტიკას” წარსულში ზვიად ავალიანი ხელმძღვანელობდა, რომელიც ამჟამად PosTV-ის წამყვანია. მას 2019-2022 წლებში ვებგვერდზე 28 სტატია აქვს გამოქვეყნებული, მისი ბოლო სტატია კი 2022 წლის 30 აგვისტოს რიცხვით თარიღდება. 

"აღსანიშნავია, რომ ამ მოვლენიდან ორ თვეში “მედიაკრიტიკას” ახალი ავტორი, ზვიად ლიპარტელიანი შეურთდა. ზვიად ლიპარტელიანის შესახებ ინფორმაცია და ამ სახელისა და გვარის მქონე პირის შექმნილი მედია პროდუქტი “მედიაკრიტიკის” გარდა სხვა პლატფორმებზე არ იძებნება. შესაძლოა, ლიპარტელიანი ზვიად ავალიანის ფსევდონიმი იყოს, რომელიც ამჟამად სახელისუფლებო პროპაგანდისტულ PosTV-ზე წამყვანად მუშაობს და ანტიდასავლური რიტორიკით გამოირჩევა".

რაც შეეხება ბიუჯეტს, "მედიააკადემიის" ვებგვერდზე ხელმისაწვდომი მონაცემების მიხედვით, 2019-2022 წლებში "მედიაკრიტიკის" ბიუჯეტმა ჯამურად 1 678 103.65 ლარი შეადგინა, საიდანაც ყველაზე დიდი თანხა (1 215 858.47)  შრომის ანაზღაურებაზე დაიხარჯა. ინფორმაციას იმის შესახებ, თუ რა თანხები იხარჯება საავტორო ჰონორარებზე, აკადემია არ ასაჯაროვებს. Meta-ს რეკლამის ბიბლიოთეკის მიხედვით კი, 2020 წლის 4 აგვისტოდან დღემდე აღნიშნულ პლატფორმაზე $33,728-ია დახარჯული.

“მითების დეტექტორის” 2020 წლის მონიტორინგის შედეგად კი გამოვლინდა, რომ “მედიაკრიტიკა” მხოლოდ იმ სტატიებს ასპონსორებდა, რომელშიც ხელისუფლების მიმართ არალოიალურად განწყობილი მედიები იყო გაკრიტიკებული.

დღეს, 10 სექტემბერს თბილისში დაკავებული აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის, აფგან სადიგოვის მხარდამჭერი აქცია გაიმართა. მთავრობის ადმინისტრაციასთან შეკრებილმა ჟურნალისტებმა და სამოქალაქო აქტივისტებმა მოითხოვეს, რომ სადიგოვის აზერბაიჯანში ექსტრადირება არ მოხდეს.

აქციაზე მოქალაქეები ჟურნალისტის მხარდამჭერი პლაკატებითა და გზავნილებით იყვნენ მისულები: „სოლიდარობა აფგან სადიგოვს“, „შეწყდეს საქართველოს აზერბაიჯანიზაცია“, „საქართველო გაზზე არ იყიდება“.

დაკავებული აზერბაიჯანელი ჟურნალისტის მეუღლის, სევინჩ სადიგოვას თქმით, სადიგოვის დაკავების შემდეგ, მუქარის ადრესატი მცირეწლოვან შვილებთან ერთად, თვითონაც გახდა.

„მოლოდინები აღარ მაქვს, რადგან მიგრაციის დეპარტამენტის თანამშრომელმა პირველ ინტერვიუზე აფგანს არაფრის მოყოლის საშუალება არ მისცა. მას ჰქონდა კითხვები, რომელზეც კონკრეტულ პასუხებს ითხოვდა. მას აქ საფრთხე ემუქრება, მისი სოცოცხლე და ოჯახი საფრთხის ქვეშაა. ცხადია, მათი მხრიდან სამართლიანობის მოლოდინი არ უნდა გვქონდეს, რადგან ისინი ბრძანებებს ასრულებენ. არაფერს არ ველოდები, უბრალოდ მოვითხოვ, რომ საქართველოს ხელისუფლებამ არ მიიღოს ალიევის დაკვეთა, რადგან მთელმა სამყარომ იცის, რომ ალიევი არის დიქტატორი. მე, როგორც აზერბაიჯანის მოქალაქე ვამბობ, რომ ალიევი არის დიქტატორი.

მოვითხოვ, რომ შეწყვიტონ რეპრესიები, გაანთავისუფლონ ჩემი ქმარი და ნუ მემუქრებიან ჩემი შვილებით. ორი ქალიშვილი მყავს, რომლებიც სკოლაში ვერ შემყავს, რადგან მემუქრებიან, რომ თუ ბავშვები სკოლაში წავლენ, უკან ვეღარ დაბრუნდებიან. ფსიქოლოგიურად ძალადობენ ჩემზე, მტანჯავენ. როგორ შეიძლება ასე? მე აქ არავინ მყავს, კარგად ვიცი, მაგრამ ბოლო დღემდე (წუთამდე) ვიბრძოლებ, რომც მოვკვდე, მთელი სამყარო ნახავს, რომ ალიევი არის დიქტატორი და საქართველო დიქტატორის ბრძანებებს ასრულებს. მთელს მსოფლიოს დავუმტკიცებ ამას, თუნდაც გაგვანადგუროს დიქტატორმა ალიევმა“.

„სოციალური სამართლიანობის ცენტრის“ ხელმძღვანელის, თამთა მიქელაძის თქმით, აზერბაიჯანის რესპუბლიკაში ადამიანების ექსტრადიცია დაუშვებელია, რადგან იქ კონსოლიდირებული ავტორიტარიზმია და ძალიან ხშირად პოლიტპატიმრები არაადამიანური და ღირსების შემლახავი მოპყრობის მსხვერპლები არიან. ამასთან, მათ არ აქვთ წვდომა მართლმსაჯულების საბაზისო უფლებებზე.

„ამავდროულად, ამ საქმეს აქვს პოლიტიკური განზომილება. ბოლო წლებია საქართველოს ხელისუფლება ლოიალობას იჩენს აზერბაიჯანის მიმართ…ჩვენ ვხედავთ რაღაც ტიპის უკანონო თანამშრომლობას და ალიანსებს ორ სისტემას შორის და სამწუხაროა, რომ საქართველო რეგიონში დემოკრატიული ქვეყნის იმიჯს კარგავს.

მთლიანობაში უნდა ითქვას, რომ შემობრუნება ავტორიტარიზმისკენ, რაც ბოლო რამდენიმე წელია საქართველოში ჩანს, ეხება არამხოლოდ ქართველ უფლებადამცველებს, რომლებიც რეპრესიების, მუდმივი უკანონო მოსმენებისა და შევიწროების მსხვერპლები არიან, არამედ აქ მყოფ დისიდენტებსაც სხვადასხვა ავტორიტარული რეჟიმებიდან“.

მიქელაძის განცხადებით, დღევანდელი სიმბოლური აქციის მთავარი მოწოდება აფგან სადიგოვის გათავისუფლებაა, რადგან მისი ექსტრადირება აზერბაიჯანში, დაარღვევს ადამიანის საბაზისო და აბსოლიტურ უფლებებს და ამავდროულად, საერთაშორისო ვალდებულებებს, რომელიც საქართველოს არაერთი კონვენციით აკისრია. 

როგორც „მედიის ადვოკატირების კოალიციის“ თავმჯდომარემ, მამუკა ანდღულაძემ განაცხადა, აღნიშნული აქცია ჟურნალისტის მიმართ სოლიდარობის გამოხატვის გარდა, ემსახურებოდა ხელისუფლებისთვის იმის შეხსენებას, რომ უზრუნველყოს, როგორც საქართველოს, ასევე უცხო ქვეყნის მოქალაქეების უფლებების დაცვა. 

„ქართული ოცნების“ პოლიტიკის ერთ-ერთი გამოხატულებაა მათ შორის ეს შემთხვევა, როდესაც ის არ იცავს ჟურნალისტების უფლებებს. სამწუხაროდ, მმართველი პარტია პირდაპირ ეწინააღმდეგება იმ ევროპულ მისწრაფებებსა და სტანდარტებს, რომლებიც საქართველოს მოსახლეობას უნდა. „ქართული ოცნება“ ღიად უარს ამბობს იმ პრინციპების დაცვაზე, რომლებიც კონსტიტუციითა და ევროპული კანონმდებლობით გარანტირებულია“.

„ნეტგაზეთის“ რედაქტორის, დათო ქოქოშვილის შეფასებით, ეს არ არის იზოლირებული შემთხვევა და მომხდარი იმ კონტექსტში უნდა განვიხილოთ, რაც ბოლო წლების განმავლობაში არსებობს.

„როდესაც არაერთი კრიტიკულად განწყობილი ჟურნალისტი გაიტაცეს საქართველოდან, მათ შორის აფგან მუხთარლი, რომლის საქმეზეც რამდენიმე დღის წინ, სტრასბურგის სასამართლომ გადაწყვეტილება გამოაქვეყნა (საქართველოს დაუდგინდა დარღვევა). ცალსახად, ერთმნიშვნელოვანია, რომ არ უნდა გადაეცეს აფგან საფიგოვი აზერბაიჯანს და ის უნდა გათავისუფლდეს“.

როგორც  „მთის ამბები / საქართველოს ამბების“ დამფუძნებელმა და მთავარმა რედაქტორმა, გელა მთივლიშვილმა აღნიშნა, საქართველოს მთავრობას მჭიდრო კავშირები (მათ შორის არაოფიციალური) აქვს აზერბაიჯანის ხელისუფლებასთან და მის ექსტრადირებას ყველანაირად შეეცდებიან. სწორედ ამიტომ, სადიგოვის დასაცავად ყველა საერთაშორისო სამართლებრივი ინსტრუმენტი უნდა იქნას გამოყენებული.

„ადამიანის უფლებების დამცველების, ჟურნალისტების, სამოქალაქო აქტივისტების უფლებრივი მდგომარეობის კუთხით, ვიცით, რა მდგომარეობაცაა აზერბაიჯანში. კატეგორიულად ვთხოვთ საქართველოს ხელისუფლებას, რომ არ მოხდეს ჩვენი დაკავებული კოლეგის, აფგან სადგოვის აზერბაიჯანის ხელისუფლებისთვის გადაცემა, ვინაიდან ალბათობა იმისა, რომ ის იქ არაადამიანურ მოპყრობას, წამებას დაექვემდებაროს ან ვერ მიიღოს სამართლიანი სასამართლო, არის ძალიან დიდი და ამას ყველა საერთაშორისო ორგანიზაციის ანგარიში მოწმობს, ვინც კი აზერბაიჯანში ადამიანის უფლებრივ მდგომარეობას აფასებს“.

OC Media-ს რედაქტორმა, მარიამ ნიკურაძემ კი აღნიშნა, რომ ჟურნალისტებს აზერბაიჯანში რთულ ვითარებაში უწევთ მუშაობა. დაკავებების სერია კი, გასული წლის ნოებერ-დეკემბერში დაიყო, როდესაც abzas media-ში შევიდნენ და 10-ზე მეტი ჟურნალისტი დააკავეს. ნიკურაძეს მოლოდინი აქვს, რომ ხელისუფლება აფგან სადიგოვს აზერბაიჯანულ მხარეს გადასცემს. 

„ჩვენ ვიცით, რომ აზერბაიჯანს ჰქონდა სადიგოვის ექსტრადირება მოთხოვნილი და რაღაც ეტაპზე, გარკვეული პროცედურის შემდეგ, მგონია, რომ საქართველოს ხელისუფლება ამას იზამს და აფგანს აზერბაიჯანულ მხარეს გადასცემს“.

აფგან სადიგოვი შემდგომი ექსტრადირების მიზნით თბილისში 3 აგვისტოს დააკავეს, მეორე დღეს კი მას 3-თვიანი საექსტრადიციო პატიმრობა შეეფარდა. საქალაქო სასამართლოს 4 აგვისტოს განჩინება უცვლელი დატოვა სააპელაციო სასამართლომაც. 

აფგან სადიგოვის შესახებ ვრცლად იხილეთ „მედიაჩეკერის“ მასალებში: 

• სადიგოვის საექსტრადიციო პატიმრობიდან 1 თვე გავიდა - ჟურნალისტი მიგრაციის დეპარტამენტის თანამშრომლებმა მოინახულეს
• საექსტრადიციო პატიმრობის გაუქმებაზე სადიგოვის საჩივარი სააპელაციომ განუხილველი დატოვა
• სადიგოვის საქმე ვრცლად: საექსტრადიციო პატიმრობა სააპელაციოში გასაჩივრდა

კომუნიკაციების კომისიამ 2024 წლის საპარლამენტო არჩევნების წინასაარჩევნო პერიოდის მედიამონიტორინგი დაიწყო. კომისია 55-მდე ტელემაუწყებელს 24-საათიან რეჟიმში დააკვირდება. 

როგორც ComCom-ი განმარტავს, რაოდენობრივთან ერთად, თვისებრივი მედიამონიტორინგი საზოგადოებრივ მაუწყებლებსა და 5 ყველაზე რეიტინგულ არხზე, მათ შორის „ტელეიმედზე“, „რუსთავი 2“-ზე, „პოსტვ“-ზე, „მთავარ არხსა“ და „ტელეკომპანია პირველზე“ 19:00-დან 24:00 საათამდე პერიოდში განხორციელდება. 

"მონიტორინგის პროცესში 25 სპეციალურად გადამზადებული მონიტორი წინასაარჩევნო რეკლამას, წინასაარჩევნო დებატებს, ახალ ამბებსა და საზოგადოებრივ-პოლიტიკურ გადაცემებს, ასევე, წინასაარჩევნო აგიტაციას და საზოგადოებრივი აზრის კვლევებს დააკვირდება". 

მონიტორინგის პერიოდში კომუნიკაციების კომისია 2 შუალედურ და ერთ შემაჯამებელ ანგარიშს გამოაქვეყნებს. 

"მედია მონიტორინგის გარდა, კომუნიკაციების კომისია აქტიურად აღასრულებს საარჩევნო კოდექსით გაწერილ სტანდარტებსა და მოთხოვნებს წინასაარჩევნო კამპანიის გაშუქებასთან დაკავშირებით".

ComCom-მა წინასაარჩევნო პერიოდის გაშუქებისას კანონმდებლობის დაცვის მიზნით, მაუწყებლებისთვის საარჩევნო საკითხების რეგულირებასთან დაკავშირებით გზამკვლევიც გამოაქვეყნა.

დოკუმენტში მიმოხილულია მაუწყებლებისთვის განსაზღვრული ვალდებულებები, მათ შორის პოლიტიკური რეკლამის მიმართ მოთხოვნები, ასევე, მაუწყებლების ვალდებულებები ფასიან და უფასო პოლიტიკური რეკლამის ეთერში განთავსებასთან, საზოგადოებრივი აზრის კვლევების გამოქვეყნებასა და წინასაარჩევნო დებატებთან დაკავშირებით, როგორც შინაარსობრივი, ისე გავრცელებისთვის განსაზღვრული პერიოდის კუთხით. 

საარჩევნო მედიამონიტორინგი დაიწყო "საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიამაც".  მონიტორინგისთვის შემდეგი 10 ტელევიზია: საზოგადოებრივი მაუწყებელი, აჭარის საზოგადოებრივი მაუწყებელი, იმედი, მთავარი არხი, რუსთავი2, პოსტვ. ფორმულა, ტვ პირველი, ალტ ინფო და კავკასია  და 8 ონლაინ მედიასაშუალება: interpressnews.ge, radiotavisupleba.ge, primetime.ge, tabula.ge, netgazeti.ge, sputnik-georgia.com, publika.ge და news.on.ge შეირჩა.

საქართველოში საპარლამენტო არჩევნები 26 ოქტომბერს გაიმართება.

საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიგრაციის დეპარტამენტის თანამშრომლებმა აფგან სადიგოვი მოინახულეს. ამის შესახებ ინფორმაცია „მედიაჩეკერს“ დაკავებულის ერთ-ერთმა ადვოკატმა, დიმიტრი ნოზაძემ დაუდასტურა.

„3 სექტემბერს მიგრაციის დეპარტამენტი იყო მასთან მისული და მოხდა ანკეტირება. ამ შეხვედრაში ჩვენი ორგანიზაციის [„უფლებები საქართველო“] იურისტი, რუსუდან მჭედლიშვილიც მონაწილეობდა. ამ მიმართულებით ისაა სადიგოვის იურისტი. ანკეტირების შემდეგ უნდა მოხდეს ინტერვიუირება, რომელსაც მალე ველოდებით. ამის შემდეგ  კი, უნდა გადაწყდეს, მისცენ მას საერთაშორისო თავშესაფარი, თუ არა.

თუ მიგრაციის დეპარტამენტმა საერთაშორისო თავშესაფრის მინიჭებაზე უარი განაცხადა, მივმართავთ სასამართლოს და ამ უარს გავასაჩივრებთ,“ - განაცხადა ნოზაძემ.

როგორც სადიგოვის მეუღლემ განაცხადა, აფგანმა მიგრაციის დეპარტამენტის სამსახურის წარმომადგენელს აცნობა, რომ ის აზერბაიჯანში სისხლის სამართლებრივად იდევნებოდა, იჯდა ციხეშიც და რამდენჯერმე ადმინისტრაციული წესითაც დააკავეს.

„აფგანმა განაცხადა, რომ მას საქართველოშიც დევნიდნენ და მის წინააღმდეგ აღძრულია ყალბი სისხლის სამართლის საქმე და ის ციხეში პოლიტიკური შეკვეთით იმყოფება. მას არ აქვს იმედი, რომ საქართველოს მიგრაციის დეპარტამენტი რაიმე პოზიტიურ ნაბიჯს გადადგამს, რადგან აფგანს არ მიეცა საშუალება, დაწვრილებით მოეყოლა იმის შესახებ, რაც შეემთხვა“.

სევინჩ სადიგოვას თქმით, მისი მეუღლე სტრესშია და ოჯახის წევრებზე ძალიან ნერვიულობს.

„საერთო მდგომარეობა არც ისე კარგია. ამბობს, რომ ძალიან ნერვიულობს ბავშვების გამო. თქვენი ჯანმრთელობა მადარდებსო. მეშინია, შენ და ბავშვებს რამე არ დაგემართოთო. იმ საფრთხის გამოც განიცდის, რაც მე მემუქრება, იმიტომ რომ მე ვწერ, ვლაპარაკობ, ვიცავ აფგანს. მარტოები რომ ვართ, ამის გამო ეშინია“. 

სადიგოვა აღნიშნავს, რომ საპატიმროში როგორც ჰიგიენური, ისე კვების თვალსაზრისითაც, შეუფერებელი პირობებია.

„ვუყურებ მის თვალებს, სახეს, როგორი ფერმკრთალია. არ მესმის, ასე როგორ ჰყავთ დაკავებულები საქართველოში, ეს ხომ არაადამიანურია.  ციხეში არის მაღაზია, ვისაც აქვს ფული, იქ ყიდულობს და ჭამს, იქნებ  ვინმეს ფული არ  აქვს, მაშინ რა მოხდება? არ ვიცი, რა ვთქვა, ეს ხომ არაკანონიერია. საერთოდაც არაა კანონი, თორემ კანონი რომ ყოფილიყო, აფგანი მანდ არ იქნებოდა“. 

აფგან სადიგოვი მეუღლის მიმართვის საფუძველზე რამდენჯერმე მოინახულეს სახალხო დამცველის წარმომადგენლებმაც.  

აზერბაიჯანელი ჟურნალისტი შემდგომი ექსტრადირების მიზნით თბილისში 3 აგვისტოს დააკავეს, მეორე დღეს კი მას 3-თვიანი საექსტრადიციო პატიმრობა შეეფარდა. საქალაქო სასამართლოს 4 აგვისტოს განჩინება უცვლელი დატოვა სააპელაციო სასამართლომაც.  

აფგან სადიგოვის შესახებ ვრცლად იხილეთ „მედიაჩეკერის“ მასალებში: 

• საექსტრადიციო პატიმრობის გაუქმებაზე სადიგოვის საჩივარი სააპელაციომ განუხილველი დატოვა

• სადიგოვის საქმე ვრცლად: საექსტრადიციო პატიმრობა სააპელაციოში გასაჩივრდა

„აჭარა თაიმსის“ დამფუძნებლის, სულხან მესხიძის საცხოვრებელ სახლში უცნობი პირი რამდენიმე სააათის განმავლობაში შეჭრას ცდილობდა. ამის შესახებ მესხიძემ დღეს, დილის 4:13 საათზე Facebook-ის პირად გვერდზე დაწერა.

მომხდართან დაკავშირებით ჟურნალისტმა შინაგან საქმეთა სამინისტროსა და სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურსაც მიმართა.

„დილის 7 საათამდე ვიჯექი აივანზე და ვდარაჯობდი იმ უცნობ პირს, ვინც სამჯერ ჩემს სახლში შემოჭრას ცდილობდა. ბევრი უცნაური გარემოებაა, მათ შორის კითხვებიც...პოლიცია ორჯერ გამოვიძახეთ, ორივე შეტყობინებაზე თითქმის ერთ საათიანი დაგვიანებით მოვიდნენ, რეაგირება მათი მხრიდან იყო 0.

სამართალდამცავებს ვუხსნიდით გარემოებას, მათ შორის მოსალოდნელ რისკებზე ვსაუბრობდი და შემთხვევის ადგილზე ერთი წუთითაც კი არ გაჩერებულან. ოქმში არ ჩაწერეს ჩემს მიერ მიწოდებული ინფორმაცია, გვითხრეს, რომ თუ ისევ გამოჩნდებოდა ხელახლა დაგვერეკა მათთვის და არა 112-ში.

წარმოიდგინეთ, ღამით, სრულიად ადეკვატური და მოწესრიგებული ადამიანი ცდილობს თქვენს სახლში რამდენჯერმე შემოჭრას და ასეთ მდგომარეობაში პოლიცია გტოვებთ მარტო, არ რჩება შემთხვევის ადგილზე და რისკის წინაშე გტოვებს შიშველი ხელებით,“ - წერს მესხიძე.

„მედიაომბუდსმენის“ იურისტის, ილონა დიასამიძის თქმით, სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა გამოძიება უნდა დაიწყოს და დადგინდეს, უკავშირდება თუ არა მომხდარი „აჭარა თაიმსის“ დამფუძნებლის პროფესიულ საქმიანობას.

„სულხანს მოუწია თავდაცვის რეჟიმში ყოფნა, რის გამოც მთელი ღამის განმავლობაში აივანზე იმყოფებოდა, რათა ცოლ-შვილი მოსალოდნელი საფრთხისგან დაეცვა.

ის არის ჟურნალისტი და მისი შინაგანი რწმენაც არის ის, რომ ეს უკავშირდება მის საქმიანობას. გამოძიება უნდა დაიწყოს სპეციალურმა საგამოძიებო სამსახურმა და უნდა დადგინდეს ის გარემოება, უკავშირდება თუ არა ეს შემთხვევა მის ჟურნალისტურ საქმიანობას. ჟურნალისტია მისი მეუღლეც, ამიტომ კიდევ უფრო იზრდება ალბათობა იმისა, რომ მათ ოჯახში შეღწევა მათ საქმიანობას უკავშირდებოდეს,“ - განაცხადა დიასამიძემ.

სპეციალური საგამოძიებო სამსახურის მიერ „მედიაჩეკერისთვის“ მიწოდებული ინფორმაციით, „აჭარა თაიმსის“ დამფუძნებელი უწყებაში გამოკითხვაზეა დაბარებული.

აზერბაიჯანელმა ჟურნალისტმა, აფგან მუხთარლიმ ადამიანის უფლებათა ევროპულ სასამართლოში საქართველოსა და აზერბაიჯანის წინააღმდეგ წარმოებული დავა მოიგო. ამის შესახებ ინფორმაცია მუხთარლიმ Facebook-ის საკუთარ გვერდზე გაავრცელა.

სასამართლოს დადგენილებით, საქართველოს ხელისუფლებამ მუხთარლის 12 500 ევრო უნდა გადაუხადოს, აზერბაიჯანის ხელისუფლებამ კი - 8 500.

სტრასბურგის სასამართლოს გადაწყვეტილებით, საქართველომ ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მე-3 (წამების აკრძალვა) და მე-5 (თავისუფლებისა და პირადი უსაფრთხოების უფლება) მუხლები დაარღვია. 

აზერბაიჯანმა კი კონვენციის მე-5 მუხლის მე-3 პუნქტი (თავისუფლებისა და პიროვნების უსაფრთხოების უფლება) და მე-8 მუხლი, რაც პირადი და ოჯახური ცხოვრების პატივისცემის უფლებას გულისხმობს.

მუხთარლი ის აზერბაიჯანელი გამომძიებელი ჟურნალისტია, რომელიც ოჯახთან ერთად თბილისში ცხოვრობდა, 2017 წელს კი უცნობმა პირებმა თბილისიდან გაიტაცეს და აზერბაიჯანში გადაიყვანეს, სადაც საზღვრის უკანონოდ გადაკვეთისა და ვალუტის კონტრაბანდის ბრალდებით სასჯელს ციხეში იხდიდა. მას აზერბაიჯანის სასამართლომ 6 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა.

2020 წლის მარტში აფგან მუხთარლი აზერბაიჯანის ხელისუფლებამ გაათავისუფლა და სპეციალური ავიარეისით გაამგზავრა გერმანიაში, სადაც 2019 წლიდან მისი ცოლ-შვილი ცხოვრობდნენ. გერმანიამ მუხთარლის ოჯახს პოლიტიკური თავშესაფარი მისცა.

გუშინ, 4 სექტემბერს „მედიაჩეკერის“ ვებგვერდზე გამოქვეყნდა მასალა, სადაც აღნიშნული იყო, რომ ტელეკომპანია „იმედისა“ და „Postv“-ის სატელევიზო ეთერში ინფორმაცია რკინიგზის 2 თანამშრომლის გარდაცვალების შესახებ არ მოხვდა. მათ გეგმიური სამუშაოს შესრულებისას ბათუმიდან თბილისის მიმართულებით მიმავალი მატარებელი დაეჯახა. ამ ორი ტელევიზიის საინფორმაციო გამოშვებებში დრო არც ზუგდიდში, ხანძრის შედეგად დაღუპული 2 მცირეწლოვანის ამბავს დაეთმო.  

მედია ქვეყანაში მიმდინარე მოვლენებთან დაკავშირებით მოქალაქეების ინფორმირებას უზრუნველყოფს. ეს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი მაშინ არის, თუ მომხდარ ამბებში სახელმწიფოს პასუხისმგებლობაც იკვეთება, ისე როგორც წინა 2 შემთხვევაში იყო. 

თუმცა, როგორ დღეს კიდევ ერთხელ გაირკვა, ტრაგიკული შემთხვევების გაშუქებაც შეიძლება შერჩევით მოხდეს. 

5 სექტემბერს, დილის 09:36 წუთზე ფეისბუკის საკუთარ გვერდზე ტელეკომპანია „იმედმა“ დაწერა, რომ "წყალტუბოში, ოპოზიციის აქტივისტმა როლანდ ნუცუბიძემ „ქართული ოცნების“ წევრს, ერმილე გიგიაძეს მძიმე სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენა. გიგიაძე ადგილზე გარდაიცვალა.“ პოსტს თან ხმის გარეშე ჩაწერილი სათვალთვალო კამერის მიერ გადაღებული 34-წამიანი ვიდეოც ახლავს. კადრებში მოქალაქეებს შორის მომხდარი სიტყვიერი შეკამათება ჩანს, შემდეგ კი ერთ-ერთი მათგანი შეუძლოდ ხდება და ქვაფენილზე ვარდება. ვიდეო მალევე „იმედის“ მიერ სოციალურ ქსელში გამოქვეყნებული ტექსტით ფეისბუკის საკუთარ გვერდზე გაავრცელა POSTV-მაც. 

ტელეკომპანია „იმედის“ 11-საათიანი გამოშვება კი „ქართული ოცნების“ წევრის, გივი მიქანაძის ბრიფინგით გაიხსნა, რომელიც დეპუტატმა ამ სიტყვებით დაიწყო: „გუშინ, წყალტუბოში „ნაციონალური მოძრაობის“ წარმომადგენელი, როლანდ ნუცუბიძე ჩვენი პარტიის ოფისში მივარდა და ერმილე გიგიაძეს არაერთგზის სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენა, რის შედეგადაც, ნერვიულობის ფონზე, ეს ადამიანი ადგილზე გარდაიცვალა.“ 

„ქრონიკის“ ამავე გამოშვებაში გავიდა შესაბამისი ამბავიც. გადაცემის წამყვამა, ქეთი ლაცაბაძემ მასალა ამ სიტყვებით წარადგინა: „წყალტუბოში, სოფელ გეგუთის მიკროშტაბში კარდაკარის მიმდინარეობისას, ოპოზიციის აქტივისტი, როლანდ ნუცუბიძე „ქართული ოცნების“ წევრებს მიუვარდა და მძიმე სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენა. ურთიერთშელაპარაკების დროს ნუცუბიძემ მმართველი პარტიის წევრს, ერმილე გიგიაძეს სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენა. გიგიაძე ნერვიულობის ნიადაგზე შეუძლოდ გახდა და ადგილზე გარდაიცვალა. საქმეზე დაწყებულია გამოძიება“. 

ერმილე გიგიაძის გარდაცვალება 12-საათიან სააინფორმაციო გამოშვებებში გააშუქეს ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-მა და „მთავარმა არხმაც.“ 

„მაუწყებელთა ქცევის კოდექსის“ მიხედვით, პირის გარდაცვალების შემთხვევაში, მასალის გადაღებასა და გავრცელებაზე ოჯახის წევრების თანხმობაა საჭირო. 

„მაუწყებელმა არ უნდა გადაიღოს ან გაავრცელოს მასალა, რომელშიც ასახულია უბედური შემთხვევის შედეგად დაზარალებულები ან პიროვნება პირადი ტრაგედიის ან მწუხარების დროს, მათ შორის საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში, ან დაკრძალვაზე, როდესაც ეს პირადი ცხოვრების ხელშეუხებლობას ხელყოფს, გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც მიღებულია პირის თანხმობა. პირის გარდაცვალების შემთხვევაში, გადაღებასა და მასალის გავრცელებაზე საჭიროა ოჯახის წევრების თანხმობა“.

გარდა ამისა, რეპორტაჟი არ უნდა შეიცავდეს გვამების ან დაჭრილთა ტანჯვის ამსახველ 15 წამზე მეტი ხანგრძლივობის კადრებს. 

„ამბის გადმოსაცემად შეიძლება საჭირო გახდეს გარდაცვლილთა შორი ხედით ჩვენება, ახლო ხედების გამოყენება თავიდან უნდა იქნეს აცილებული, გარდა საზოგადოების ინტერესის არსებობის შემთხვევისა“.

„საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის“ მიერ შემუშავებული კრიმინალის გაშუქების სახელმძღვანელო წესების მიხედვით, მედია სიფრთხილით უნდა მოეკიდოს ისეთი ვიზუალური მასალის ჩვენებას, რომელზეც ასახულია ადამიანთა ტრაგედია და ტანჯვა.

„მიზანშეწონილი არ არის დაზარალებულის, გვამისა ან დასახიჩრებული სხეულის, სისხლისა და სხვა მსგავსი სცენების ჩვენება მნიშვნელოვანი სარედაქციო დასაბუთების გარეშე. მათი გადაღება უნდა მოხდეს მხოლოდ გარკვეული მანძილიდან, რათა შეუძლებელი იყოს დაზარალებულის იდენტიფიცირება“.

ამავე წესებით მიხედვით, კი პირი უდანაშაულოდ ითვლება, ვიდრე მისი დამნაშავეობა სასამართლოს კანონიერ ძალაში შესული გამამტყუნებელი განაჩენით არ დამტკიცდება.

„მედიამ არ უნდა მოიხსენიოს პირი დამნაშავედ იმ შემთხვევაშიც კი, თუ სახელმწიფო სტრუქტურის წარმომადგენელი არღვევს უდანაშაულობის პრეზუმფციას“.

ტელემედიის ნაწილმა კი, მმართველი პარტიის მსგავსად, ერმილე გიგიაძის გარდაცვალების მიზეზისა და „დამნაშავის“ ძებნაც დაიწყო. 

„იმედმა“ გაავრცელა როლანდ ნუცუბიძის კომენტარიც, რომელმაც დაადასტურა, რომ ამერიკის მოქალაქეა. 

მომხდარს ფეისბუკის პირად გვერდზე გამოეხმაურა პარლამენტის თავმჯდომარეც. შალვა პაპუაშვილმა დაწერა, რომ „ენმ-მ და ენჯეოებმა ზიზღის ნორმალიზება მოახდინეს, შემდეგ კი საქებარ საქმედ აქციეს, რამაც ასეთ ტრაგიკულ შემთხვევამდე მიგვიყვანა”. პაპუაშვილის ეს განცხადება გააშუქა მედიის ნაწილმაც. 

„ნაციონალურ მოძრაობა“ კი აცხადებს, რომ პირი, ვისაც „ქართული ოცნება“ ადამიანის გარდაცვალებაში ადანაშაულებს, პარტიის წევრი ან მათთან დაკავშირებული არ არის.

დაახლოებით 20 წლის წინ, საქართველოში საერთაშორისო ორგანიზაცია „ბი-ბი-სი უორლდ სერვის ტრასტმა“ (BBCWST) ევროკავშირის მხარდაჭერით, „სტუდია რე“-სთან ერთად, სათემო რადიოების პროექტი დაიწყო, რომლის ფარგლებშიც მარნეულისა და ნინოწმინდის რადიოები გაჩნდა. 

სათემო რადიო ეროვნულისგან იმით განსხვავდება, რომ კონკრეტული თემის ინტერესებს ემსახურება და მისი წევრების მოსაზრებების გაშუქებას უზრუნველყოფს. აღსანიშნავია, რომ სათემო რადიოს მაუწყებლობის პროცესში სწორედ იმ საზოგადოების წარმომადგენლები მონაწილეობენ, რომლისთვისაც ის შეიქმნა და მიზნად მოგების მიღება არ აქვს.

სათემო რადიოს მაუწყებლობისთვის ლიცენზიას „მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად, კომუნიკაციების ეროვნული კომისია გასცემს.

საქართველოში სათემო რადიოებს ძირითადად მცირერიცხოვანი რედაქცია მართავს, გადაცემების დიდ ნაწილს კი სწორედ ადგილობრივები ამზადებენ. ჩვენთან სათემო რადიოები ფინანსურად ძირითადად დონორ ორგანიზაციებზე არიან დამოკიდებულები და, შესაბამისად, რუსული კანონიც ეხებათ. რადიო „მარნეულსა“ და „ნორს“ „უცხოური ძალების ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციათა რეესტრში“ ნებაყოფლობითი რეგისტრაცია არ გაუვლიათ. 

რადიო „მარნეული“ 2006 წელს დაარსდა, თუმცა, სათემო რადიომაუწყებლობის ლიცენზია 2016 წელს მიიღო. „მარნეული“ მულტილინგვისტური რადიოა, მას საინფორმაციო გადაცემები ქართულის გარდა, აზერბაიჯანულ ენაზეც აქვს, ვებგვერდზე კი ახალი ამბები სომხურ ენაზეც ქვეყნდება. რადიოში სულ 12 ადამიანი მუშაობს. 

რადიო „მარნეულის“ დირექტორის, ჟურნალისტ კამილა მემედოვას თქმით, ეთნიკური უმცირესობებით დასახლებულ რეგიონში არაქართულენოვანი მოსახლეობის ინტეგრაციის პროცესში სათემო რადიოს ძალიან დიდი წვლილი შეაქვს. 

„ეთნიკური უმცირესობებით დასახლებულ რეგიონებში ყოველთვის იყო არაქართულენოვანი მოსახლეობის ინტეგრაციისა და სოციალურ-პოლიტიკურ ცხოვრებაში მათი აქტიური ჩართულობის პრობლემა. მარნეულსა და ქვემო ქართლში არასდროს ყოფილა ხელისუფლებისგან დამოუკიდებელი, თავისუფალი მედია, რომელიც ადგილობრივების ენაზე ისაუბრებდა. თემის ინტეგრაციის პრობლემები განპირობებული იყო იმით, რომ მათ არასდროს, არავინ თვლიდა სრულფასოვან მოქალაქეებად, ყოველთვის გარიყულები იყვნენ.

რადიო „მარნეულის“ შექმნის იდეა სწორედაც რომ თემის გაძლიერება, ინფორმირებულობა და მათი ქვეყნის სოციალურ-პოლიტიკურ ცხოვრებაში ჩართვა იყო, რათა ისინი მეტად ინტეგრირებულები ყოფილიყვნენ“.

როგორც კამილა მამედოვამ განაცხადა, მარნეულის მცხოვრებლებს აღარ უწევთ საქართველოში მიმდინარე მოვლენების შესახებ ინფორმაციის რუსული, აზერბაიჯანული და სომხური მედიებიდან მიღება და „პროპაგანდის მსხვერპლად“ ქცევა, ვინაიდან მარნეულის სათემო რადიო მათ ინფორმაციას „საქართველოს პრიზმიდან“ მათთვის გასაგებ ენაზე აწვდის.

„ის, რომ საკრებულოს კარი ღიაა და ყველა მოქალაქეს შეუძლია მივიდეს, თავისი პრობლემა გააჟღეროს და ა.შ. ეს ყველაფერი რადიო „მარნეულის“ აქტიური მუშაობის შემდეგ დაიწყო. ის რომ საკრებულო ჩასატარებელ სხდომას, კანონის გათვალისწინებით, 5 დღით ადრე აანონსებს და მათი სოციალური მედია არამხოლოდ ქართულ ენაზე მუშაობს, ჩვენი რადიოს დამსახურებაა. 

მას შემდეგ, რაც მუშაობა დავიწყეთ, ქალთა ჩართულობაც გაიზარდა. მარნეულის მერია შეხვედრების დროს სპეციალურად ჩვენთვის იღებს ფოტოებს, სადაც ქალები ჩანან. იციან, რომ ჩვენ ამას დიდ ყურადღებას ვაქცევთ“.

როგორც „მარნეულის“ დირექტორმა აღნიშნა, ორგანიზაციას რუსული კანონი პირდაპირ ეხება, ვინაიდან ის დონორების დაფინანსებით ფუნქციონირებს. 

„ცხადია, რუსული კანონი ჩვენ გვეხება. ის გვავალდებულებს, რომ ჩვენი ხელითვე დავრეგისტრირდეთ და დაგვიძახონ აგენტები. ამ კანონის მთავარი მიზანი ესაა, თუმცა, არ ვაპირებთ დარეგისტრირებას. ჩვენ ბოლომდე ვიბრძოლებთ. ვფიქრობ, რომ ჩვენ არ უნდა გავჩერდეთ. საშიშროება არის, რომ ჩვენ ვეღარ ვიარსებებთ, შეიძლება ლიცენზია წაგვერთვას და ა.შ. მაგრამ პრინციპული საკითხია, ჩვენი ხელით ჩვენ არ დავრეგისტრირდებით. არ ვეთანხმებით ამ კანონს, მისი ფუნქცია არ არის გამჭვირვალობა. 

ჩვენ ყოველთვის ვიყავით გამჭვირვალეები. გარდა ამისა, კომუნიკაციების კომისია გვყავს, როგორც ზედამხედველი. ვინაიდან ლიცენზიის მფლობელები ვართ, ყოველ თეთრზე გვაქვს ანგარიში გაკეთებული. ყოველ კვარტალში ვაკეთებთ აუდიტს, მაგრამ რეალურად ეს მათ არაინტერესებთ. მათ კრიტიკული მედიის დისკრედიტაცია უნდათ. მედიის, რომელიც ადამიანის უფლებების დაცვას ითხოვს და ნეპოტიზმსა და კორუფციას ებრძვის“.

მამედოვას თქმით, თუ რუსული კანონი არ შეჩერდა, თემი სიტყვის თავისუფლებასა და იმ კრიტიკული აზრის მოსმენის შესაძლებლობას დაკარგავს, რომელსაც ამ წლების განმავლობაში მათ რადიო სთავაზობდა.

„უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციათა რეესტრში“ არ დარეგისტრირდა რადიო „ნორიც“.

„ნორიც“ 2006 წელს დაარსდა, თუმცა, მას სამაუწყებლო ლიცენზია კომუნიკაციების კომისიამ 2015 წელს მისცა. 

მულტილინგვისტურია ნინოწმინდის ეს სათემო რადიოც, რომლის მაუწყებლობისთვისაც 10 ადამიანი მუშაობს. რადიოში საინფორმაციო გადაცემები ქართულ, სომხურ და რუსულ ენებზე გადის. ახალი ამბები ამ სამ ენაზეა ხელმისაწვდომი რადიოს ვებგვერდზეც. საავტორო გადაცემებთან ერთად, რადიო მსმენელს მუსიკალურ და იუმორისტულ პროგრამებსაც სთავაზობს. 

„ნორის“ დირექტორის, არარატ თთთიანის განცხადებით, ეთნიკური უმცირესობებით დასახლებულ რეგიონში რადიო მოსახლეობის ინფორმირებულობისთვის მნიშვნელოვან ფუნქციას ასრულებს. გარდა ამისა, „ნორი“ თითოეულ მოქალაქეს საშუალებას აძლევს, საკუთარი პრობლემის შესახებ გააჟღეროს და გამოთქვას აზრი ამა თუ იმ საკითხთან დაკავშირებით.

თთთიანის თქმით, რადიოში ხშირად მოვისმენთ ახალგაზრდების, დიასახლისების, პედაგოგების, სტუდენტების, რეგიონის ეთნიკური უმცირესობების წარმომადგენლების, დუხობორებისა და აჭარელი ეკომიგრანტების შეფასებებს. როგორც ის აღნიშნავს, როცა მოსახლეობას რაიმე პრობლემა აქვს (მაგ: წყლის, გზების, სოციალური და ა.შ), „ნორს“ მიმართავენ და ჟურნალისტები მათ ამ საკითხების მოგვარებაში ეხმარებიან. 

რადიო „ნორის“ დირექტორის განცხადებით, ორგანიზაციას რუსული კანონი პირდაპირ ეხება, ვინაიდან ისიც დონორების დაფინანსებით ფუნქციონირებს. თთთიანის შეფასებით, თუ რუსული კანონი არ გაუქმდა, „თემი დაკარგავს თავისუფალ, მიუკერძოებელ მედიას, რომელიც მის პრობლემებს აშუქებდა და  დაკარგავს პლატფორმას, საიდანაც ხელისუფლებისთვის ხმის მიწვდენა შეეძლო“.

მარნეულისა და ნინოწმინდის სათემო რადიოების დაარსებაში მონაწილეობა „საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის“ აღმასრულებელმა დირექტორმა, ლია ჩახუნაშვილმაც მიიღო. მისი განცხადებით, რომ არა დასავლური გამოცდილება და დონორების ფინანსური ხელშეწყობა, საქართველოში სათემო რადიოები არ იარსებებდა. 

„ეს იყო დასავლური გამოცდილებითა და ფინანსებით განხორციელებული პროექტი. იდეა დონორებისგან მოდიოდა, მაგრამ ის ადგილობრივმა თემმა აიტაცა. 

ის, რომ ორივე რადიომ ბევრს მიაღწია, ადგილობრივი გუნდის დამსახურებაა. ისინი მათ წლების მანძილზე ძალიან დიდი სიყვარულით, თავდადებით, შრომითა და ძალისხმევით ქმნიდნენ.

მიმაჩნია, რომ ამ ორმა რადიომ საქართველოში უნიკალური გამოცდილება და რესურსი შექმნა, რომლის ადაპტირება სხვა ქვეყნებსა და გარემოშიც შეიძლება“.

ჩახუნაშვილის შეფასებით, სათემო რადიო თემის განვითარების ხელშესაწყობად გამორჩეულად კარგი საშუალებაა. ეს რადიოები საქართველოში მცხოვრები ორი ყველაზე მრავალრიცხოვანი ეთნიკური უმცირესობის განვითარებას და ქვეყნის სოციალურ ქსოვილში უფრო მჭიდროდ ინტეგრაციას უწყობენ ხელს.

„ეს პროექტები ძალიან დიდი სახელმწიფოებრივი ამოცანებითა და მიზნებით დაიწყო. მათ შექმნეს უნიკალური, ძალიან ძვირფასი გამოცდილება, რომლის გაქრობა არავითარ შემთხვევაში არ უნდა დავუშვათ, რადგან ეს ქართული სახელმწიფოსთვის ძალიან დიდი დანაკარგი იქნება.

სათემო რადიოები ხელს უწყობენ ადგილობრივი კულტურის შენარჩუნებასა და დაცვას. ისინი წარმოადგენენ თემის ხმას და აადვილებენ კომუნიკაციას თემსა და ადგილობრივ ხელისუფლებას შორის“.

„საქართველოს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტიის“ აღმასრულებელი დირექტორის თქმით, სათემო რადიოებმა ბევრი ადამიანის ცხოვრება უკეთესობისკენ შეცვალეს.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

„უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ რუსული კანონი საქართველოში 3 ივნისიდან მოქმედებს. კანონი გრანტის მიმღებ ორგანიზაციებს, მათ შორის მედიასაშუალებებს „უცხო ძალის ინტერესების გამტარებლის“ სტატუსს ანიჭებს და „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელ ორგანიზაციათა რეესტრში“ რეგისტრაციას ავალდებულებს. შესაბამის ორგანიზაციებს ნებაყოფლობითი რეგისტრაციის ვადა 2 სექტემბერს ამოეწურათ და რუსული კანონით გათვალისწინებული იძულებითი რეგისტრაციის, მონიტორინგისა და დაჯარიმების მექანიზმები ძალაში შევიდა. 

„სამართლიანი არჩევნებისა და დემოკრატიის საერთაშორისო საზოგადოებამ“ 2024 წლის საპარლამენტო არჩევნების არაოფიციალური წინასაარჩევნო პერიოდის შესახებ ანგარიში გამოაქვეყნა, რომელშიც მედიაგარემოცაა მიმოხილული. 

ორგანიზაციის შეფასებით, წინასაარჩევნო და საარჩევნო პერიოდში მედიის შეუფერხებლად მუშაობას განსაკუთრებული მნიშვნელობა ენიჭება. 

„კრიტიკულად მნიშვნელოვანია, რომ არ მოხდეს მედიის სარედაქციო დამოუკიდებლობაში ჩარევა, ჟურნალისტებს უსაფრთხო გარემოში უნდა მიეცეთ პროფესიული საქმიანობის ხელშეუშლელად განხორციელების შესაძლებლობა, რათა როგორც ტრადიციულმა, ისე ონლაინ მედიასაშუალებებმა შეუფერხებლად შეძლონ ამომრჩევლის ინფორმირება“.

ISFED-ის 1 ივნისიდან 27 აგვისტომდე პერიოდის ანგარიშში საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის გადაწყვეტილებებიც მოხვდა. კომისიამ არაწინასაარჩევნო პერიოდში პოლიტიკური რეკლამის შინაარსის მქონე ვიდეორგოლების ეთერში გაშვების გამო 7 მედიაორგანიზაცია გააფრთხილა ან დააჯარიმა.

„კრიტიკულად მნიშვნელოვანია, რომ წინასაარჩევნო პერიოდში არ მოხდეს კომუნიკაციების კომისიის ინსტრუმენტალიზება და მის მიერ პოლიტიკური ინტერესების გატარება.

„სამართლიანი არჩევნების“ შეფასებით, ამ შემთხვევაში [„მთავარი არხის“ დასანქცირება] კომუნიკაციების კომისიამ ვერ წარმოადგინა მყარი არგუმენტაცია, თუ რატომ იყო ე.წ. „რუსული კანონის“ წინააღმდეგ გაშუქებული ვიდეორგოლი პოლიტიკური რეკლამა, რითაც შექმნა სახიფათო პრეცედენტი და კრიტიკული მედიაორგანიზაციების გამოხატვის თავისუფლების შეზღუდვის რისკი“.

კვლევის საანგარიშო პერიოდში პარლამენტმა აკრედიტაცია შეუჩერა კრიტიკული მედიასაშუალებების რამდენიმე ჟურნალისტსაც. ISFED-ის შეფასებით, პარლამენტის თავმჯდომარის 2023 წლის 6 თებერვლის ბრძანება, რომლის მიხედვითაც, აკრედიტებული ჟურნალისტი ვალდებულია ინტერვიუს ჩაწერაზე უარის თქმის შემთხვევაში ის შეწყვიტოს, წინააღმდეგ შემთხვევაში კი მისთვის აკრედიტაციის შეჩერებაა გათვალისწინებული, სადამსჯელო მექანიზმია. 

 „აღნიშნული ბრძანება არის სადამსჯელო მექანიზმი ჟურნალისტების წინააღმდეგ, რომელიც ხელის შემშლელი ბარიერი შეიძლება იყოს პროფესიული საქმიანობის განხორციელებისას“.

„სამართლიანი არჩევნების“ შეფასებით, დემოკრატიულ საზოგადოებაში მედიის როლი პოლიტიკურ, საკანონმდებლო და სხვა საკითხებზე საზოგადოების ინფორმირებას მოიცავს და კრიტიკულად მნიშვნელოვანია, რომ პროფესიული საქმიანობის თანაბარი შესაძლებლობა ყველა მედიაორგანიზაციას მიეცეს. 

„ზემოთ დასახელებული მიდგომით, ჟურნალისტებს ხელი ეშლებათ პროფესიული საქმიანობის განხორციელებაში, განსაკუთრებით საარჩევნო პერიოდში, როდესაც არჩევნების შეფასების ერთ-ერთი მთავარი კრიტერიუმი ამომრჩევლისა და საზოგადოების ინფორმირებაა“.

მონიტორინგის პერიოდში ჟურნალისტებზე თავდასხმის რამდენიმე შემთხვევაც მოხდა. მათ შორის იყო „მთავარი არხის“ ჟურნალისტ ვლადიმერ მენაბდესა და ოპერატორ მანუჩარ მჟავანაძეზე ძალადობის ფაქტი. თბილისში, დიდუბის ავტოსადგურზე დაესხნენ თავს და სიტყვიერი და ფიზიკური შეურაცხყოფა მიაყენეს „ტვ მონიტორინგის“ ჟურნალისტებსაც. ISFED-ის ანგარიშში მოხვდა ვიტალი გუგუჩიას საქმეც. მას „პოსტვ“-ის ჟურნალისტისთვის პროფესიულ საქმიანობაში უკანონოდ ხელის შეშლასა და ძალადობას ედავებიან. გუგუჩიას 5 000-ლარიანი გირაო შეეფარდა.

„სამართლიანი არჩევნების“ შეფასებით, მნიშვნელოვანია, რომ ძალადობის ფაქტებზე, შესაბამისი უწყებების მხრიდან, დროული და ეფექტური გამოძიება მოხდეს, რათა ჟურნალისტებს პროფესიული საქმიანობის უსაფრთხო და მშვიდ გარემოში განხორციელების შესაძლებლობა მიეცეთ.

საპარლამენტო არჩევნები საქართველოში 2024 წლის 26 ოქტომბერს გაიმართება. წინასაარჩევნო პერიოდი კი არჩევნების დღემდე 60 დღით ადრე, 27 აგვისტოს დაიწყო.

გუშინ, 3 სექტემბერს თბილისში, ფეიქრების ქუჩასთან, დაახლოებით 13:00 საათზე ბათუმიდან თბილისში მომავალი მატარებელი ლიანდაგზე სამუშაო პლატფორმას დაეჯახა, სადაც გეგმიური სამუშაოები მიმდინარეობდა. შემთხვევის ადგილზე საქართველოს რკინიგზის 2 თანამშრომელი გარდაიცვალა. 

მგზავრებს შორის არავინ დაშავებულა, თუმცა, მათ დახურულ მატარებელში ყოფნა 2 საათზე მეტ ხანს მოუწიათ. სოციალურ ქსელში არაერთი ვიდეო გავრცელდა, სადაც ჩანს, რომ მგზავრები მატარებლის დატოვებას ითხოვენ. 

საქართველოს რკინიგზამ ფეისბუკის გვერდზე განცხადება დაახლოებით სამ საათზე გამოაქვეყნა, სადაც ეწერა, რომ მომხდარის შესახებ დეტალური მოკვლევა მიმდინარეობს.

ტელემედიის ნაწილმა: „რუსთავი 2“, „ფორმულა“ „პირველი არხი“, „მთავარი არხი“ გუშინდელი საინფორმაციო გამოშვებები სარკინიგზო შემთხვევის გაშუქებით დაიწყო. 

ტელეკომპანია „იმედმა“ და Postv-იმ საქართველოს რკინიგზის 2 თანამშრომლის გარდაცვალების ამბავი არ გააშუქეს. imedinews.ge-ზე კი, მხოლოდ საქართველოს რკინიგზის მიერ გავრცელებული განცხადება გამოქვეყნდა სათაურით: „საქართველოს რკინიგზა“ თბილისში, დიდუბე-ავჭალის მონაკვეთზე მომხდარი სარკინიგზო შემთხვევის შესახებ განცხადებას ავრცელებს“.

ტელეკომპანია „იმედისა” და Postv-ის მთავარ საინფორმაციო გამოშვებებში ვერ მოხვდა 13 აგვისტოს, ზუგდიდში, ხანძრის შედეგად გარდაცვლილი არასრულწლოვნების ამბავიც.

„იმედის“ მიერ გამოტოვებული სხვა თემების შესახებ იხილეთ „მედიაჩეკერის” მასალები:

• მედია ჩეკერი ვინ და როგორ გააშუქა ტრაგედია ზუგდიდში (mediachecker.ge)
• მედია ჩეკერი ბუდუს გოლზე „იმედმა“ ქარდი არ გამოაქვეყნა, ინფორმაცია გატანილ გოლზე კი 56 წუთში გაავრცელა (mediachecker.ge)
• მედია ჩეკერი „იმედმა“ 35-ზე მეტი უნივერსიტეტიდან სტუდენტური ჯგუფების გაფიცვა არ გააშუქა (mediachecker.ge)