კატეგორია: საქართველო
 
ტელეკომპანია „იმედისა“ და „საზოგადოებრივი მაუწყებლის პირველი არხის“ გასული კვირის შემაჯამებელ ანალიტიკურ გადაცემებში მაყურებელმა სიუჟეტები საქართველოს სუვერენიტეტთან დაკავშირებით ნახა და მათი შინაარსიდან გამომდინარე, შესაძლოა, იფიქრა კიდეც, რომ ბრძოლა სუვერენიტეტისთვის „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონზე გადის. 

„იმედის კვირამ“ 21 აპრილს მაყურებელს შესთავაზა სიუჟეტი სათაურით „ბრძოლა სუვერენიტეტისთვის“. ამავე დღის „კვირის მოამბემ“ კი დასახელებით - „სუვერენიტეტი და იდეოლოგიური გავლენები“.
 
„ბრძოლა სუვერენიტეტისთვის“

 
„იმედის კვირის“ წამყვანი, ირაკლი ჩიხლაძე სიუჟეტის წარდგენისას ამბობს: „ბრძოლა სახელმწიფოებრიობისა და დამოუკიდებლობისთვის შეგვიძლია, პირდაპირ ვთქვათ, რომ დღეს გადამწყვეტ ფაზაშია. „ჩვენი თავი ჩვენადვე გვეყუდნეს“, - დიდი ილიას ეს სიტყვები არ იცვლება არც მაშინ, როცა შენი ქვეყნის ეროვნული ინტერესი დიდი სახელმწიფოების ინტერესებს არ ემთხვევა“. 

სიუჟეტის დაწყებისთანავე კი ავტორი ხაზს უსვამს, რომ სხვადასხვა ქვეყანაში აქტიური საომარი მოქმედებების პარალელურად, ბრძოლა იდეოლოგიებს შორისაც მიმდინარეობს, იდეოლოგიური ომის ცენტრი კი მაინც ამერიკაა. 

სანდრო გამსახურდია აქცენტს რუსეთ-უკრაინის ომის კონტექსტში საქართველოში მეორე ფრონტის გახსნაზეც აკეთებს და ამბობს, რომ ამ პათოსს ცალკეული ევროპარლამენტარებიც იზიარებდნენ. მისი განცხადებით, ხელისუფლების ეროვნული სამშვიდობო პოლიტიკის შედეგად, ქვეყანამ მეორე ფრონტზე უარი თქვა, სწორი ქართული პოლიტიკით ევროკავშირის კანდიდატის სტატუსიც მოიპოვა და ორნიშნა ეკონომიკური ზრდაც დააფიქსირა. 

სიუჟეტში უნგრეთის პრემიერ მინისტრის, ვიქტორ ორბანი ანტიდასავლური განცხადება თანაბარუფლებიანი პარტნიორობის მაგალითადაა მოყვანილი. „სწორედ ესაა თანაბარუფლებიანი პარტნიორობა, როდესაც პოზიციები არგუმენტებით მყარდება და არა ის, რასაც საქართველოს წინააღმდეგ ვხედავთ“, - ამბობს ჟურნალისტი. მაინც რა ხდება საქართველოს წინააღმდეგ, - ამ კითხვის პასუხად „იმედი“ მაყურებელს აშშ-ის მიერ „ჭორებზე დაფუძნებული მოსაზრებების გამო“ მოსამართლეების დასანქცირების ფაქტს ახსენებს და პარალელს გამჭვირვალობის შესახებ დაინიცირებულ კანონპროექტთან ავლებს. სიუჟეტის ავტორისეული განმარტებით, ვაშინგტონიდან ბრიუსელამდე პოლიტიკოსები თუ დიპლომატები კრიტიკულ განცხადებებს აკეთებენ, თუმცა, რატომ დააშორებს კანონი საქართველოს ევროინტეგრაციას, არავინ ამბობს.

სანდრო გამსახურდია სვამს კითხვას: „სად გადის ზღვარი სტრატეგიულ პარტნიორობას და სუვერენული ქვეყნის საქმიანობაში ჩარევას შორის. საქართველოს ჰყავს ხელისუფლება, რომელმაც 2012 წლიდან მოყოლებული ყველა ჩატარებულ არჩევნებში დამაჯერებლად გაიმარჯვა. შესაბამისად, მხოლოდ საქართველოს ხელისუფლების, ამ შემთხვევაში კი პარლამენტის პრეროგატივაა ამა თუ იმ კანონპროექტის დაინიცირება, მსჯელობა, ხმის მიცემა, მიღება თუ არ მიღება“.

ჟურნალისტის თქმით, დასავლეთში თბილისში მიმდინარე საპროტესტო ტალღას გულშემატკივრობენ და როდესაც მუხტი ნელდება, მათგან უარგუმენტო კრიტიკაც არ იგვიანებს: 
„დასავლელი პარტნიორების მხრიდან უარგუმენტო კრიტიკის მიღმა ვერაფერს ვხედავთ. მათ მხარეს ზუსტად ნოლი არგუმენტი და ბრტყელ-ბრტყელი ფრაზებია, რომ, თითქოს, გამჭვირვალობის კანონპროექტით ევროპას ვშორდებით“. 

სიუჟეტის ავტორის განმარტებით, წარსულში საქართველოში ყველა მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილება საერთაშორისო პარტნიორების კარნახით მიიღებოდა. ახლა კი მოცემულობა შეცვლილია:

„გეოპოლიტიკური ვითარებიდან გამომდინარე უმთავრესი პრიორიტეტი საქართველოს მშვიდობიანი ეკონომიკური განვითარებაა, რისი უზრუნველყოფაც არსებულ პოლიტიკურ რეალობაში, ობიექტურად მხოლოდ მმართველ გუნდს შეუძლია“. 

აღსანიშნავია, რომ სიუჟეტის ანტიდასავლურ კონტექსტს მისი რესპონდენტების ნარატივიც კრავს. ყველა მათგანი ერთ აზრზეა და საპირისპირო მოსაზრება მაყურებელს უბრალოდ არ ესმის. 

„ცალმხრივი საჭიროება დღის წესრიგიდან მოხსნილია. ჩვენ ვჭირდებით ევროპას და ამერიკას, ისევე როგორც ისინი - ჩვენ. ამიტომაც არის საქართველოს არჩევანი ღირსებით ევროპისკენ  ანუ ნათელი მომავლისკენ და არც ერთ შემთხვევაში უკან, წარსულისკენ ანუ საბჭოთა კავშირში, როდესაც ჩვენს მაგივრად გადაწყვეტილებებს სხვა ქვეყანაში იღებდნენ“, - ასკვნის ჟურნალისტი და სიუჟეტიც ასე სრულდება. 


„სუვერენიტეტი და იდეოლოგიური გავლენები“

 
„სად გადის ზღვარი დემოკრატიის პრინციპებსა და თავისუფლების სახელით მორჩილებას შორის, სუვერენიტეტი და სადავო გამჭვირვალობა“, - ასე აანონსებს თამარ გოგესაშვილი „კვირის მოამბის“ დაწყებისას მისივე რეპორტაჟს - „სუვერენიტეტი და იდეოლოგიური გავლენები“. 

„და ახლა, როცა იმაზე ვდაობთ, ვის მოსწონს ან არ მოსწონს საპარლამენტო რესპუბლიკაში ხალხის მიერ არჩეული უმრავლესობის მომზადებული და დამტკიცებული კანონები. გვაქვს თუ არა უფლება ვიცოდეთ, ვინ რატომ იღებს და ხარჯავს ჩვენს სუვერენულ ქვეყანაში ფულს. როცა ვდაობთ, სად ვიცავთ გამოხატვის თავისუფლებას, როცა სხვის უფლებებს ვარღვევთ. ამ დროს უპირველესია, არ გადავწეროთ ქვეყნის ისტორია არასწორი შედარებებით“.

თამარ გოგესაშვილის განმარტებით, რადგან დემოკრატიულ სახელმწიფოში ხელისუფლების წყარო ხალხია და უმრავლესობით არჩეული ხელისუფალიც ლეგიტიმური, ქვეყნის შიგნით სუვერენიტეტის დაცვის აუცილებელი პირობაა, რომ გადაწყვეტილების მიმღებიც და აღმსრულებელიც ის იყოს. 

„ყველა ჯერზე, როცა საქართველო ერთ ნაბიჯს დგამს ევროპისკენ, რუსეთი დგამს ორს საქართველოსკენ...და როცა კრემლს მოსწონს ის, რასაც საქართველოში ქუჩაში აპროტესტებენ, ბუნებრივია, ის მიზანმიმართულად ახალისებს პროტესტს“.

სიუჟეტის მომდევნო ნაწილში კი ავტორი ყურადღებას საერთაშორისო საზოგადოებისა და პარტნიორების ხელისუფლებაზე გავლენის მცდელობაზე ამახვილებს:

„ახლა კი ხალისი აქვთ იმის, რაც წახალისებლია. წახალისებულია საერთაშორისო საზოგადოებისგან, ცალკეული პოლიტიკოსებისგან, პარტნიორებისგან. თუმცა, ამავე პარტნიორებს აღიარებული აქვთ საქართველოს სუვერენიტეტიც და მისი მთავრობის ლეგიტიმაციაც. აკრიტიკებენ საქართველოში იმას, რაც საკუთარ ქვეყნებში ან დაკანონებული აქვთ, ან აწი გეგმავენ უცხოური გავლენებისგან დასაცავად. მერე რა თუ ასე ღიად და ასეთი კრიტიკით, ცოტა ულტიმატუმის ენითაც პირდაპირ ცდილობენ გავლენა მოახდინონ საქართველოში ხალხის მიერ არჩეული ხელისუფლების გადაწყევტილებებზე“.

გოგესაშვილის თქმით, საქართველოს არჩევანი ევროპულ ოჯახში დაბრუნებაა და ფაქტები ადასტურებს იმას, რასაც აღქმები უარყოფს. ჟურნალისტს მაგალითებად, ასოცირების შეთანხმებასა და თავისუფალი ვაჭრობის ხელშეკრულებაზე ხელმოწერა, უვიზო რეჟიმისა და ევროკავშირის წევრობის კანდიდატის სტატუსის მიღება მოჰყავს. 

„მიზნამდე მისასვლელად საქართველოს მეგობრები სჭირდება და არა მოკარნახეები, მხარდამჭერები და არა ულტიმატუმის ენის მოსაუბრეები. და როცა აზრთა სხვაობის გამო ყველა საერთაშორისო მეგობარს, დიპლომატიურ წარმომადგებლობას, პოლიტიკურ პარტიებს, სხვადასხვა პროფესიულ წრეებსა და ახალგაზრდობას კარს უხსნი დისკუსიისთვის და მაინც ღია კარში შემოუსვლელად ისმის „არა რუსულ კანონს“, მაშინ სად არის სუვერენული სახელმწიფოს ფუნდამენტური უფლება გადაწყვეტილების დამოუკიდებლად მიღების“, - კითხულობს ჟურნალისტი სიუჟეტში.

მისი აზრით, გლობალურ გამოწვევებთან გასამკლავებლად მნიშვნელოვანია, სახელმწიფომ განიმტკიცოს პოლიტიკური ლეგიტიმაცია, უფრო მეტად დაარწმუნოს საზოგადოება საკუთარი გადაწყვეტილებების სისწორეში და აუხსნას მათ სუვერენიტეტის დაცვის მეთოდების მართებულობა. 

„ქართველებს კი ბრძოლა არ გვიჭირს და არც სირთულე გვაკვირვებს მათ წინააღმდეგ, ვისაც, შესაძლოა, ჩვენი სუვერენიტეტის შეზღუდვა ან იდენტობის დაკარგვა უნდოდეს. ჩვენი იდენტობა ჩვენს ღირებულებებს ემყარება, ამ ღირებულებების დასაცავად კი ჩვენი ქვეყნის სუვერენიტეტის დაცვაა საჭირო შიდა და გარე აქტორებისგან...“, - ამბობს თამარ გოგესაშვილი.

„პირველი არხის“ ჟურნალისტი საკუთარი მოსაზრების დაფიქსირებას არც „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის საწინააღმდეგო აქციის მონაწილეებზე ერიდება. მისი სიტყვებით, როგორი გულწრფელიც არ უნდა იყოს ახალგაზრდების ნაწილის ცეკვა ცენტრალურ გამზირზე, ის მაინც ხელისუფლების შეცვლის სურვილით შეპყრობილი პოლიტიკური აქტორებისა და გაუმჭვირვალობის დამცველი არასამთავრობოების ჩრდილქვეშ ექცევა. 

„სუვერენიტეტს ეროვნული ფასეულობები ამყარებს და არა ილიას გადაწერა...ერთობა მნიშვნელოვანია, მაგრამ მამული, ენა და სარწმუნეობა ღვთაებრივი საუნჯეა, რომლის გარეშეც დამოუკიდებლობა და სუვერენიტეტი ვერც ილიას წარმოედგინა“, - და ამ სიტყვებით ასრულებს ის სიუჟეტს. 
 
„კვირის მოამბის“ ამ 15-წუთიან რეპორტაჟში „პირველი არხის“ თანამშრომელი, თამარ გოგესაშვილი მაყურებელს საკუთარ მოსაზრებებს ღიად სთავაზობს. მისი ანტიდასავლური ნარატივი ეკრანიდან მეორე მხარის არგუმენტების გაჟღერების გარეშე ვრცელდება. მაყურებელი საპირისპირო მოსაზრებებს ვერც სიუჟეტის რესპონდენტებისგან ისმენს. რეპორტაჟში დრო მხოლოდ ირაკლი ბათიაშვილის (ფილოსოფიის დოქტორი), გია მურღულიასა (ფილოლოგი) და ბაქარ ბერეკაშვილის („პირველი არხის“ ანალიტიკოსი) შეხედულებებს ეთმობა.   

ამ დროს კი "მაუწყებლობის შესახებ" საქართველოს კანონი განმარტავს, რომ „პირველი არხი“ ვალდებულია, პროგრამებში თავისი აზრი არ გამოხატოს და საზოგადოებაში არსებული მოსაზრებათა პლურალიზმი ასახოს. 

აღსანიშნავია ისიც, რომ ამავე კანონით, „საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა“ პირიქით, საქართველოს საგარეო პოლიტიკის ძირითადი მიმართულებების პოპულარიზაცია უნდა უზრუნველყოს;

"იმედის სიუჟეტი"

კატეგორია: საქართველო
 
„უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის პროექტის მეორედ დაბრუნების პარალელურად ტელევიზიებში გამოიკვეთა არასამთავრობო ორგანიზაციების ნეგატიურ კონტექსტში გაშუქების მაგალითებიც. 

მმართველი პარტიის მიერ „რუსული კანონის“ საკანონმდებლო ორგანოში ხელმეორედ დარეგისტრირების მეორე დღეს, 4 აპრილს ტელეკომპანიების: „რუსთავი 2“, „იმედი“ და „პოსტვ“ მთავარ საინფორმაციო გამოშვებაში გავიდა სიუჟეტები არასამთავრობო ორგანიზაციების რეიტინგების შესახებ.
 
„კურიერი“ – „არასამთავრობო ორგანიზაციების რეიტინგი გაუარესდა

„ქრონიკა“ - „ენჯეო სექტორის დავარდნილი რეიტინგი“  

„ახალი ამბები“ - „ენჯეოსექტორი საქართველოში ნდობას კარგავს“ 

 
ამ ტელევიზიებისთვის შვედური ორგანიზაცია „დემოკრატიის მრავალფეროვნების“( V-Dem) მიერ გამოქვეყნებული ინდექსი სამოქალაქო საზოგადოების შესახებ  მანიპულაციის საშუალებად იქცა. მათი თქმით, ქართული არასამთავრობო სექტორის შეფასება მნიშვნელოვნად გაუარესდა და 2023 წლის განმავლობაში სარეიტინგო პოზიცია 27-ე ადგილიდან 77-ე ადგილამდე ჩამოვიდა. 

აღსანიშნავია, რომ ამ სიუჟეტებში მაყურებლებისთვის განმარტებული არ არის ინდექსის განსაზღვრის კონკრეტული კრიტერიუმები. მათ შორის არაფერია ნათქვამი ამ პროცესში მთავრობის მონაწილეობაზე. ინდექსის ან მიზეზების დეტალურად ახსნას არა, მაგრამ არასამთავრობო სექტორის საწინააღმდეგო პოლიტიკურ შეფასებებს სიუჟეტებში ნამდვილად მოისმენთ. ერთი მონაცემის გამოყენებით ტელევიზიებმა საზოგადოებისთვის ისეთი შთაბეჭდილების შექმნა სცადეს, თითქოს, უარყოფითად ქართული არასამთავრობო ორგანიზაციების მუშაობა შეფასდა.

V-DEM-ის მონაცემების ქართულ მედიაში გავრცელებას თვალი მიადევნა ფაქტების გადამოწმების პორტალმა „მითების დეტექტორი“. სტატიის მიხედვით, რეალურად გასულ წელს მაჩვენებელი გაუარესდა იმ ბოლო 2 კრიტერიუმში, რომელიც მთავრობაზეა დამოკიდებული. 

„მითების დეტექტორი“: „რეალურად, ინდექსი 3 კრიტერიუმის მიხედვით იზომება – სამოქალაქო ორგანიზაციების საქმიანობაში საზოგადოების ჩართულობის, ასევე, მთავრობის მიერ სამოქალაქო საზოგადოების რეპრესიის და საზოგადოებრივ ცხოვრებაში ორგანიზაციების შესვლისა და გასვლის შესახებ ინდიკატორებით...V-Dem-ი საშუალებას გვაძლევს, ვნახოთ, თუ როგორ შეიცვალა კონკრეტული ქვეყნის შეფასება კრიტერიუმების მიხედვით დროის განმავლობაში. საქართველოს შემთხვევაში, 2022 და 2023 წლების შედარებით ვხედავთ, რომ 3 კრიტერიუმიდან 2 გაუარესებულია, 1 კი გაუმჯობესებული. აღსანიშნავია, რომ გაუარესებულია კრიტერიუმები, რომლებიც სამოქალაქო საზოგადოებასთან მიმართებით მთავრობის მიდგომაზეა დამოკიდებული – კონკრეტულად, საზოგადოებრივ ცხოვრებაში ჩართულობისა და რეპრესიის შესახებ კრიტერიუმები. 2022 წლიდან 2023 წლამდე გაუმჯობესდა მხოლოდ ერთი კრიტერიუმი – სამოქალაქო ორგანიზაციების საქმიანობაში საზოგადოების ჩართულობის შესახებ“

[სტატია სრულად -  https://mythdetector.ge/ka/samoqalaqo-sazogadoebis-indeqsi/]
 
რას ვისმენთ „რუსთავი 2“-ის, „იმედისა“ და „პოსტვ“-ის მთავარი საინფორმაციო გამოშვებების წამყვანებისგან?
 
„რუსთავი 2“

ნათია ლაზაშვილი, „კურიერის“ წამყვანი: 
„რამდენად მტკიცედ და გამართულად ასრულებს სამოქალაქო საზოგადოება თავის მისიას და რამდენად ჯანსაღად არის გამოხატული მოქალაქეთა ინტერესები მსოფლიოს ქვეყნებში. ქართული არასამთავრობოების პოზიცია 50 ადგილითაა გაუარესებული“.

დავით კაკულია, „კურიერის“ წამყვანი:
„შედეგად ქართულ არასამთავრობო სექტორს გაუსწრო ისეთმა ქვეყნებმა, როგორებიცაა: სომხეთი, მოლდოვა, ბოსნია ჰერცეგოვინა და კოსოვო. ენჯეოებს საკუთარი რეიტინგების მკვეთრ გაუარესებაზე საუბარი არ სურთ. ნაწილი კითხვებს გაურბის, ნაწილი კი საერთოდ არ გამოდის კონტაქტზე. ერთდერთი ვინც საუბარი ისურვა ფონდი „ღია საზოგადოებაა“, რომელიც საერთაშორისო რეიტინგებში მესამე სექტორის დაქვეითებას ხელისუფლებას აბრალებს“. 
 
„იმედი“

ხატია ქვათაძე, „ქრონიკის“ წამყვანი:
„საერთაშორისო ორგანიზაცია „დემოკრატიის მრავალფეროვნება“ დრამატული ვარდნის შესახებ იუწყება.  1 წელიწადში 50 პუნქტით გაუარესებული მონაცემები ასახავს არასამთავრობოთა მიმართ ხალხის ნდობასაც და იმასაც თუ რამდენად პასუხობს საზოგადოების ინტერესებეს სამოქალაქო საზოგადოება“ .
 
„პოსტვ“ 

ანა აშორდია, „ახალი ამბების“ წამყვანი: 
„საზოგადოება რომ საქართველოში ენჯეო სექტორს არ ენდობა, ამას ადასტურებს დემოკრატიის კვლევის მსოფლიო ცენტრის კვლევაც. მონაცემების მიხედვით, არასამთვრობო სექტორის რეიტინგი 1 წელში მნიშვნელოვნად გაუარესდა და 2023 წლის ინდექსის მიხედვით, 50 პოზიციით დაქვეითდა. ე.წ. მესამე სექტორს რეიტინგში უსწრებს სომხეთი, მოლდოვა, ბოსნია ჰერცოგოვინა, კოსოვო და რეგიონის სხვა ქვეყნები. ინდექსი იკვლევს რამდენად გამართულად ასრულებენ არასამთავრობო ორგანიზაციები საზოგადოებრივ მისიას და მოვალეობებს, ასევე რამდენად აქტიურად არის გამოხატული მოქალაქეთა ინტერესები არასამთავრობო სექტორში“. 

„უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის პროექტის საკანონმდებლო პროცედურები პარლამენტის ბიურს სხდომაზე დღეს, 8 აპრილს იწყება. დღესვე საკანონმდებლო ორგანოსა და თბილისის საქალაქო სასამართლოსთან დაგეგმილია აქცია „არა რუსულ კანონს – თავისუფლება ლაზარეს!“ 
„ქართულმა ოცნებამ“ „უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ“ კანონის პროექტი მეორედ პარლამენტში 3 აპრილს დაარეგისტრირა. ამჯერად კანონის პროექტში ტერმინი „უცხოური აგენტი“ ჩანაცვლდება ფრაზით - „უცხოური ძალის ინტერესების გამტარებელი ორგანიზაცია“. 

გასულ წელს მასობრივი საპროტესტო გამოსვლების ფონზე ხელისუფლებამ „რუსული კანონი“ უკან გაიწვია და მთელი წლის განმავლობაში ამტკიცებდა, რომ მას აღარ მიუბრუნდებოდა. მმართველი პარტია ამჯერად მისი მიღებას მიმდინარე სესიის ბოლომდე აანონსებს. რეგლამენტის თანახმად, კი საგაზაფხულო სესია ივნისის ბოლოს იხურება. 
 
 
 
 
 
 
 
კატეგორია: ეთიკა
"ლუსტრაციის კვირა", "ქვეყნის ოპონენტებად ქცეული რადიკალები", "სააკაშვილის რეჟიმი, როგორც დანაშაულებრივი სინდიკატი", "სისტემური დანაშაული წინა ხელისუფლების პირობებში", "მოღალატეობრივი, ამორალური და ანტისახელმწიფოებრივი პოზიცია", "დავით გარეჯის საქმის ე.წ. კარტოგრაფებად გადაკვალიფიცირების მცდელობა", "დავით გარეჯის საქმე, როგორც სააკაშვილის ანტისახელმწიფოებრივი და მოღალატეობრივი პოლიტიკის და ქმედების კლასიკური ნიმუში", - მსგავსი შინაარსის განცხადებებსა და შეფასებებს მრავლად მოვისმენთ ტელეკომპანია "იმედის" მიერ კარტოგრაფების, ვალერი მელაშვილისა და ნატალია ილიჩოვას თემაზე მომზადებულ მასალებში.

აზერბაიჯანი-საქართველოს საზღვრის დელიმიტაცია-დემარკაციის კომისიის ყოფილი ექსპერტების,ივერი მელაშვილისა და ნატალია ილიჩოვას მიმართ განაჩენი ჯერ არ დამდგარა და საქმეში მათი ბრალი სამართლებრივად არ დადასტურებულა. თუმცა, საკითხის გააქტიურებიდან დღემდე, "იმედის" მიერ თემაზე მომზადებულ არაერთ სიუჟეტში, ბრალდების ვერსიის უტყუარად დადასტურებულ ჭეშმარიტებად წარმოჩენის აშკარა მცდელობა იკვეთება. მასალებში მელაშვილი და ილიჩოვა ყოფილი ხელისუფლების მაღალჩინოსნების, მათ შორის, ყოფილი პრეზიდენტის, მიხეილ სააკაშვილის დავალებით, სახელმწიფო საზღვრის ქვეყნის ინტერესების საწინააღმდეგოდ შეთანხმებაში პირდაპირ არიან დადანაშაულებული.

მას შემდეგ, რაც 28 იანვარს, მელაშვილი და ილიჩოვა სასამართლომ 20 000 ლარიანი გირაოს სანაცვლოდ, წინასწარი პატიმრობიდან გაათავისუფლა, „იმედმა“ თემაზე ზემოთ აღწერილი პათოსით ჯამში 8 სიუჟეტი (28, 29, 30, 31 იანვარი და 2, 3, 4, 7 თებერვალი) მოამზადა. კარტოგრაფების საქმეზე ერთ-ერთი ბოლო ვრცელი მასალა არხის ეთერში 7 თებერვალს, კვირის შემაჯამებელ გადაცემა „იმედის კვირაში“ გავიდა. სიუჟეტის მთავარი აქცენტი ოპოზიციის მხრიდან თემით სპეკულირებისა და ისტორიული სინამდვილის გადაწერის მცდელობა იყო. 

„ოპოზიცია თემით ისევ სპეკულირებს. სახელმწიფოს ღალატის ტოლფასი განცხადებებისთვის კი - ყველა პარტიული ტელეარხი ღიაა. ყველამ იცის, რომ პოლიტიკური განცხადებები, რომლებსაც ისინი აკეთებენ, აზიანებს მოლაპარაკებების პროცესს, თუმცა, სავარაუდოდ, დანაშაულის დასაფარად სხვა გზა უბრალოდ აღარ დატოვეს.

ჩვენ ექსკლუზიურად მოგვაწოდეს გარეჯის მუზეუმნაკრძალის რუკაზე ასახული სინამდვილე და თქვენც დარწმუნდებით, გვქონდა თუ არა საქმე ისტორიის გადაწერის მცდელობასთან. ექსკლუზიურად მოპოვებული აქამდე უცნობი რუკებიც ადასტურებს, რომ შესაბამისი დოკუმენტაციის არსებობის მიუხედავად, საზღვრის ეს მონაკვეთი [გარეჯის მიმდებარედ] სააკაშვილის ხელისუფლების დროს ქვეყნის ინტერესების საზიანოდ შეთანხმდა“
, - ამ ტექსტით გახსნა თემა წამყვანმა.

მიუხედავად იმისა, რომ გამოძიება „უცხო ქვეყნისთვის საქართველოს ტერიტორიის ნაწილის გადაცემისკენ მიმართულ ქმედებაზე“ მიმდინარეობს და გამოძიება ბრალდებულებს სახელმწიფო კომისიების დონეზე საზღვრის რამდენიმე ნაწილის, მათ შორის, გარეჯის მიმდებარედ ქვეყნის ინტერესების საწინააღმდეგოდ შეთანხმებას ედავება, საზოგადოებაში თემის მიმართ კიდევ უფრო მეტი სენტიმენტების აღსაძრავად, „იმედი“ საქმეს მხოლოდ გარეჯის თემით ფუთავს. ასე იყო ბოლო სიუჟეტშიც - „პოლიტიკურ ისტერია მაშინ დაიწყო, როცა საჯარო გახდა, რომ დავით გარეჯის საქმეზე გენერალურმა პროკურატურამ გამოძიება დაიწყო“, -  გვითხრა ჟურნალისტმა და „ყოფილი ხელისუფლებისა და მათ გავლენებს დაქვემდებარებულების ანტისახელმწიფოებრივი კამპანიაც შეგვახსენა.

„ყოფილი ხელისუფლების წევრები უფრო დაბეჯითებით ამბობდნენ, რომ კომისიის დონეზე შეთანხმებული დავით გარეჯის ტერიტორია საქართველო არ არის. ნაწილი თავგამოდებით ცდილობდა პრობლემა მოქმედი ხელისუფლებისთვის დაებრალებინა, ნაწილი კი - იმაში გვარწმუნებდა, რომ ეს მძიმე საბჭოური მემკვიდრეობა იყო“, - ხაზი გაუსვა მან.

ჟურნალისტი აგრეთვე მტკიცებით ფორმაში ამბობს, რომ „სააკაშვილის ხელისუფლება ცდილობდა შეეგუებინა და დაერწმუნებინა საზოგადოება, თითქოს კომისიის მიერ შეთანხმებული ტერიტორია სწორედ აზერბაიჯანს ეკუთვნოდა“. მისივე შეფასებით, „გამოძიების პარალელურად მიმდინარე პროცესები, პარტიული აქციები, პარტიული ეთერები და ვიწროპარტიული მიზნები საზოგადოებრივი აზრის ფორმირებაზეა გათვლილი“.

კიდევ უფრო მეტი შთამბეჭდაობისთვის, მასალაში ყოფილი ხელისუფლების ბრალეულობის დასადასტურებლად, მათი ის განცხადებებია წარმოდგენილი, სადაც ისინი ხაზს უსვამენ, რომ საბჭოთა პერიოდში აზერბაიჯანისა და საქართველოს სოციალისტურ რესპუბლიკებს შორის ადმინისტრაციული საზღვარი იმგვარად გაივლო, რომ დავით გარეჯის სამონასტრო კომპლექსის დაახლოებით 2-3% აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე აღმოჩნდა.

მეტიც, სიუჟეტში ერთგვარი კომპრომატის სახით, ყოფილი პრეზიდენტის მიხეილ სააკაშვილის 2007 წლის განცხადებაც მოვისმინეთ, სადაც მან აზერბაიჯანის პრეზიდენტთან, ილჰამ ალიევთან შეხვედრის შემდეგ თქვა, რომ ორ ქვეყანას შორის საზღვარი ისე შეთანხმდება, რომ აზერიბაიჯანი მისთვის სტრატეგიულ სიმაღლეს (ქედს) დაიკავებს, გარეჯის კომპლექსი კი - სრულად საქართველოს ტერიტორიაზე მოექცევა. აღნიშნულს ხელისუფლების მიმართ კეთილგანწყობილი ანალიტიკოსების შეფასებები მოსდევს, რომლებიც ამბობენ, რომ შუეძლებელია აზერბაიჯანს სიმაღლე ისე დაუთმო, რომ „სამონასტრო კომპლექსი შენ დაგრჩეს“. „ფაქტია, რომ მიხეილ სააკაშვილის განცხადება პირდაპირი მნიშვნელობით გააფორმეს კომისიაში ექსპერტთა ჯგუფის ხელმძღვანელმა და მისმა თანამოაზრეება“, - დაამატა ჟურნალისტმა.

„სააკაშვილის ხელისუფლებამ მემკვიდრეობად დიდი პრობლემა დაუტოვა მის მომდევნო ყველა ხელისუფლებას. ერთგვარი პოლიტიკური ნაღმი, სავარაუდოდ, სააკაშვილის ზეპირი და მისივე ნათქვამის მიხედვით დახაზული საზღვრის სახით, გადაწყვეტილების, რომელიც საქართველოს ინტერესებს და ისტორიულ რეალობას ეწინააღმდეგება“, - ხაზი გაუსვა მანვე.

როგორც ამ, ისე „იმედის“ მიერ თემაზე მომზადებულ სხვა მასალებში კონტექსტიდან გამოცალკევებულად არაერთხელ მოვისმინეთ ივერი მელაშვილის მიერ გათავისუფლების შემდეგ განცხადება, სადაც იგი შემდეგს განმარტავს - „როდესაც ხაზს უსვამ და წყვეტ, რომ არა გინდა თუ არა ეს ჩემია, როგორ არის შენი, როდესაც არ არის შენი“. მელაშვილის ეს განცხადება მის აღიარებად არის წარმოჩენილი, მიუხედავად იმისა, რომ სხვა ეთერში მანვე დააზუსტა, რომ იგი არა ისტორიულ სინამდვილეს, არამედ არსებულ იურიდიულ ფაქტორს გულისხმობდა, რომლის თანახმადაც, გარეჯის ნაწილის ტერიტორია შეუთანხმებელია და საკითხზე ხმამაღალი განცხადებები მოლაპარაკებების პროცესს აზიანებს.

ივერი მელაშვილისა და ნატალია ილიჩოვას მხრიდან აღიარებით ჩვენებად არის წარმოჩენილი ბრალდების მხარის მიერ გასაჯაროებული ფარული აუდიო-ვიდეო ჩანაწერებიც, რომლებიც შემდგარი საუბრების სრულ ვერსიას არ ასახავენ და მათზე დაყრდნობით კონკრეტული დასკვნების გამოტანა შეუძლებელია.

ამასთან, სიუჟეტებში აზერბაიჯანის სასარგებლოდ ტერიტორიების დათმობაში ყოფილი ხელისუფლების უტყუარ ბრალეულობაზე საუბრობენ საქართველოში „პრიმაკოვის ფონდის“ დირექტორი დიმიტრი ლორთქიფანიძე, რომელიც რუსული ინტერესების გატარებაშია მხილებული, აგრეთვე ოკუპანტ ქვეყანასთან ფარულ კავშირებში ბრალდებული პარტია “ქართული დასის” ლიდერი ჯონდი ბაღათურია.

მიუხედავად იმისა, რომ კარტოგრაფების საქმეზე „იმედის“ ეთერში გასულ სიუჟეტებში დაცვის მხარის პოზიცია წარმოჩენილი იყო, მასალების პათოსი და შინაარსი სრულად ბრალდებულების ღია მხილებაზე იყო აგებული და მკაფიოდ იკვეთებოდა, რომ აღნიშნული მხოლოდ ფორმალური ბალანსის დაცვას ემსახურებოდა და არა მეორე მხარის ვერსიის სათანადოდ წარმოჩენას.

ასე იყო რამდენიმე თვის წინაც, როდესაც პროკურატურამ საზღვრის დემარკაციის კომისიის ორი ყოფილი წევრი 2020 წლის ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებამდე სამი კვირით ადრე დააკავა. მაშინ ტელეკომპანია „იმედის“ ეთერში წარწერაც გამოჩნდა - „გარეჯი საქართველოა“, რომელიც არჩევნების დასრულებიდან მალევე გაქრა.

ტელეკომპანია „იმედის“ მხრიდან თემის მიკერძოებულად, მხოლოდ ერთი მხარის პოზიციის აშკარა დაცვის მცდელობა, მეტყველებს, რომ მისი მიზანი საზოგადოებისთვის მნიშვნელოვან საკითხზე არა აუდიტორიის სრულფასოვანი ინფორმირება, არამედ მაყურებლის თვალში სახელმწიფო ბრალდების არგუმენტების დაცვა და მათი კიდევ უფრო გამყარებაა.
კატეგორია: ეთიკა
“პოლიტიკური ამორალობა “ნაციონალური მოძრაობისაგან” - ამ შესავლით დაიწყო ტელეკომპანია “იმედზე” 19 აგვისტოს დღის მთავარი საინფორმაციო გამოშვება. სიუჟეტში, რომლის მთავარი სათქმელი “ქართული ოცნების” თავმჯდომარეს ეყრდნობოდა, “ქრონიკის” წამყვანმა მაყურებელს ყოველგვარი მტკიცებულებების გარეშე მოუყვა, თუ “როგორ ცდილობს სააკაშვილის გუნდი მოსახლეობის მოტყუებით მთავრობის სოციალური პროგრამის საკუთარი ინტერესისთვის გამოყენებას”.

ამბის წარდგენისას გადაცემის წამყვანმა მაყურებელს დადასტურებულ ფაქტად, მტკიცებით ფორმაში უთხრა, რომ “ნაციონალური მოძრაობა” მთავრობის სოციალურ პროგრამას საკუთარი ინტერესებისთვის იყენებს და მეტიც, კონკრეტული ადამიანები ამით ფინანსური სარგებლის მიღებასაც კი ცდილობენ:

"ნაციონალური მოძრაობა" მთავრობის სოციალური დახმარების პროგრამას საკუთარი მიზნებისთვის იყენებს. მმართველი პარტიის ინფორმაციით, ოპოზიციის წარმომადგენლები მოქალაქეებს სახელმწიფოსაგან 200 ლარიანი დახმარების მისაღებად შუამავლობას სთავაზობენ. გამოვლინდა ისეთი შემთხვევებიც, როდესაც კონკრეტული პირები ინიციატივისაგან ფინანსური სარგებლის მიღებას შეეცადნენ.”

წამყვანის აღნიშნულმა შესავალმა მაყურებელს მოლოდინი შეუქმნა, რომ სიუჟეტში ბრალდებების დამადასტურებელ არგუმენტებს და მტკიცებულებას ნახავდა, თუმცა უშედეგოდ. აღმოჩნდა, რომ “იმედისთვის” წყარო მმართველი პარტიის, “ქართული ოცნების” თავმჯდომარე მამუკა მდინარაძე იყო, რომლის მიერ გაჟღერებული ბრალდებებიც ისევე იყო მოკლებული კონკრეტულ ფაქტებსა და მტკიცებულებებს, როგორიც წამყვანისა და სიუჟეტის ავტორის.

altმამუკა მდინარაძე აცხადებდა, რომ, ერთი მხრივ, არიან კონკრეტული არკეთილსინდისიერი ადამიანები, რომლებსაც, შესაძლოა, პოლიტიკურ პარტიებთან კავშირი საერთოდ არ აქვთ და რომლებიც გარკვეული ანაზღაურების სანაცვლოდ სთავაზობენ მოსახლეობას 200 ლარიან დახმარებაზე განაცხადის დარეგისტრირებას. მეორე მხრივ კი, “ამორალურ” საქციელს ჩადის “ნაციონალური მოძრაობაც”, რომელმაც “იკადრა ის, რომ პოლიტიკური ქულების დაწერა გადაწყვიტა ბავშვების დახმარებებთან, კომპენსაციებთან დაკავშირებით”.

მდინარაძე ამბობდა, რომ “ერთიც ამორალურია და მეორეც”. თუმცა, სიუჟეტში მის მიერ გაჟღერებული არცერთი ბრალდების დამადასტურებელი ფაქტი არ იყო წარმოდგენილი და გაურკვეველი დარჩა, რას ეყრდნობოდა თავად მამუკა მდინარაძე ან ჟურნალისტი, რომელიც უაპელაციოდ, მტკიცებით ფორმაში იმეორებდა “ქართული ოცნების” მიერ შეთავაზებულ ნარატივს.

მამუკა მდინარაძის განცხადების შემდეგ, ჟურნალისტმა მაყურებელს ამცნო, რომ თუ რეგისტრაციაში დახმარება დასჭირდებათ, ამაში მუნიციპალიტეტები დაეხმარებიან და შემდეგ ამ საკითხზე ეთერში გავიდა თბილისის მერისა და ჯანდაცვის სამინისტროს წარმომადგენლის კომენტარები.

სიუჟეტში არ ჩანდა ჟურნალისტის მცდელობა, რომ სხვა წყაროებთანაც გადაემოწმებინა მამუკა მდინარაძის მიერ გაჟღერებული ბრალდებები. ასევე, არ ჩანდა მცდელობა, რომ ე.წ. ბრალდების მხარის “ნაციონალური მოძრაობის” პოზიციაც წარმოეჩინა და ცალმხრივად, არგუმენტებისა და ფაქტების გარეშე არ გაეშუქებინა ამბავი, რომელსაც “იმედს” მხოლოდ “ქართული ოცნება” უყვებოდა.

საბოლოო ჯამში, “იმედის” სიუჟეტიდან მაყურებელმა გაიგო, რომ “ნაციონალურმა მოძრაობამ” “პოლიტიკური ამორალობა” ჩაიდინა, თუმცა, ვერ გაიგო თუ რაში მდგომარეობდა კონკრეტულად ეს “ამორალობა” და რას ეყრდნობოდა სიუჟეტში წარმოდგენილი ერთადერთი მხარე - “ქართული ოცნება”, როდესაც ოპონენტს მოსახლეობის მოტყუებაში და მთავრობის სოციალური დახმარების პროგრამის საკუთარი მიზნებისთვის გამოყენებაში ადანაშაულებდა.
კატეგორია: ეთიკა
“სახელმწიფო გადატრიალების წინასწარ გაწერილი სცენარი”, “ღალატად მონათლული პროტოკოლური შეცდომის გამო გაბრაზებული ახალგაზრდები” და “პარლამენტთან გამართული პოლიტიკური კარნავალი” - ამ კონტექსტში წარმოაჩინა ტელეკომპანია “იმედმა” გასული წლის 20-21 ივნისს პარლამენტის წინ განვითარებული მოვლენების დაახლოებით 39 წუთიან უავტორო ფილმში, რომლის მთავარი მოქმედი გმირები მხოლოდ ხელისუფლების წარმომადგენლები იყვნენ. მთელი პროცესიც სწორედ სახელისუფლებო ინტერესებისა და პოზიციის დაცვის ხაზის გატარებით იყო აღწერილი, ყოველგვარი განსხვავებული მოსაზრებისა და კრიტიკული პოზიციის გარეშე.

საზოგადოებაში წინასწარი განწყობის შესაქმენლად, ფილმის დასაწყისში ავტორმა ყოფილი პრეზიდენტის მიხეილ სააკაშვილის, მისი მეუღლის სანდრა რულოვსის, “ნაციონალური მოძრაობის” წევრის ნიკა მელიას, ოპოზიციის ერთ-ერთი ლიდერის ირაკლი ოქრუაშვილის, ასევე სააკაშვილი-გვარამიასა და სააკაშვილი - თემურ ალასანიას სხვადასხვა დროის საუბრები შემოგვთავაზა, სადაც მასობრივ დაუმორჩილებლობაზე, რეჟიმის წინააღმდეგ იარაღის აღების მზაობაზე და მოვლენების რადიკალიზაციაზეა ყურადღება გამახვილებული.

ამის შემდეგ, მანვე განმარტა, რომ ქვეყნის ყველაზე საკრარული შენობა - უმაღლესი საკანონმდებლო ორგანო “საკუთარი პოლიტიკური მიზნებისთვის გამოყენების მორიგ და საუკეთესო მაგალითად” ბოლოს ზუსტად ერთი წლის წინ, 20 ივნისის მოვლენების დროს იქცა.

ფილმში ავტორი მოვლენების ქრონოლოგიას საქართველოს მიერ 2019 წლის 19-21 ივნისს მართლმადიდებლობის საპარლამენტთაშორისო ასამბლეის 26-ე გენერალური სესიის მასპიძლობის შესახებ ინფორმაციით იწყებს და ამბობს, რომ ადრე ოპოზიციას, როდესაც ეს მათ ინტერესში შედიოდა, ასამბლეის წევრების შემადგენლობა არასდროს გაუპროტესტებია. აღნიშნულის დასამოწმებლად იგი 2016 წელს თბილისში ჩატარებულ ევროპაში უსაფრთხოებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაციის საპარალმენტო ასამბლეას იხსენებს, რომელშიც  რუსული დელეგაციაც მონაწილეობდა და რომლის წევრებსაც, ავტორისვე განმარტებით, ოკუპირებული ტერიტორიების შესახებ კანონი “არაერთხელ აქვთ დარღვეული”.

ფილმში “ქართული ოცნების” აღმასრულებელი მდივანი ირაკლი კობახიძე ამბობს, რომ მაშინ ოპოზიციის დუმილის მიზეზი, იმ დროს “ნაციონალური მოძრაობის” წევრის გიგი წერეთლის მხრიდან ეუთოს საპარალმენტო ასამბლეის პრეზიდენტობის სურვილი იყო, რომელსაც პროცესში რუსული დელეგაციის წევრების მხარდაჭერის მოლოდინი ჰქონდა.

ამის შემდეგ, ფილმი უკვე 20 ივნისს განვთიარებული მოვლნების ავტორისეული ინტერპრეტაციით გრძელდება. მთავარ შეცდომად, ავტორი მართლმადიდებლობის საპარლამენტთაშორისო ასამბლეის სესიის პარლამენტის შენობაში ჩატარებას ასახელებს და დასძენს, რომ წესის მიხედვით, სესიის მსვლელობისას , როგორც წესი, პარლამენტის თავმჯდომარის სავარძელს ასამბლეის პრეზიდენტი იკავებს და ეს ფუნქცია 2018 წლიდან რუს დეპუტატს სერგეი გავრილოვს აკისრია. “მიუხედავად ამისა, ქართლმა მხარემ ტრადიცია დაარღვია და ეს ადგილი გავრილოვის ნაცვლად ასამბლეის გენერალურ მდივანს დაუთმო და ეს ფაქტი დღის წესრიგშიც არის დაფიქსირებული. მიუხედავად ამისა, რუსმა დეპუტატმა ქართული მხარის მიერ გაწერილი პროტოკოლი დაარღვია და პარლამენტის თავმჯდომარის ადგილი თვითნებურად დაიკავა”, - განმარტავს იგი და ამატებს, რომ რუსი დეპუტატის ამ ქცევას მყისიერად გმობენ უმრავლესობის დეპუტატები “ნაციონალური მოძრაობისა” და “ევროპული საქართველოს” წევრები კი - “იწყებენ პარლამენტის ტრიბუნის ბლოკირებას” და პარლამენტს წინ საღამოს 7 საათზე აქციას აანონსებენ.

ოპოზიციის მხრიდან რევოლუციური სცენარის განვითარების პერსპექტივის კიდევ უფრო მკაფიოდ წარმოსაჩენად ავტორი ამბობს: “მიუხედავად იმისა, რომ უკვე ცხადი იყო, რომ ასამბლეა აღარ გაგრძელდებოდა, პარლამენტის შენობაში პროტესტის გამოსახატად პლაკატებით აღჭურვილი [ოპოზიციის] აქტივისტების ტალღა არ წყდება. მათი მარშრუტი პლენარული სხდომის ცარიელი დარბაზია, სადაც უკვე აღარ იმყოფებიან ასამბლეის წევრები”. იგი ასევე აღნიშნავს, რომ “საპროტესტო აქციამდე საპროტესტო მუხტის მაქსიმალურად გამძაფრებას ნიკა მელია და “ნაციონალური მოძრაობის” სხვა ლიდერები ცდილობდნენ”.

ამ დღეს ოპოზიციის მხრიდან კონსტიტუციური წყობის ძალისმიერი მეთოდებით დამხობის სურვილისა და ხელისუფლების მხრიდან ლეგიტიმური და ადეკვატური ძალის გამოყენების შესახებ ფილმში მმართველი გუნდის ლიდერების არაერთი განცხადება მოვისმინეთ. “დარაზმვა საზოგადოების გარკვეული ნაწილის, იმისათვის, რათა პარლამენტში შემოჭრილიყო, რასაკვირველია, რა თქმა უნდა, ეს იყო ნოემბრის გეგმის გამეორების მცდელობა. კარგად ორგანიზებული ჯგუფები, ჯახში გამოცდილი ადამიანები ჩაუდგენენ სათავეში ამ თითქოსდა სპონტანურ რევოლუციურ მოძრაობას. ამისკენ მიდიოდა ოპოზიცია სადღაც 2014 წლიდან”, - თქვა პარლამენტის პირველმა ვიცე-სპიკერმა გია ვოლსკიმ.

“[ეს იყო] არაადეკვატური შეტევა იყო, რაზეც დიდხანს არ პასუხობდნენ სამართალდამცველები”, - აღნიშნა ფინანსთა მინსიტრმა ივანე მაჭავარიანმა.

“ვერ წამომიდგენია მსოფლიოში დემოკრატიული სახელმწიფო, რომელიც იმდენს მოითმენდა, რამდენიც მაშინ ქართულმა სახელმწიფომ მოითმინა. ნებისმიერ დემოკრატიულ ქვეყანაში პარლამენტზე შტურმის დაწყებიდან გაცემული იქნებოდა ბრძანება, რომ სახელმწიფოს მხრიდან მომხდარიყო ძალიან მკაცრი, ლეგიტიმური და ეფექტური პასუხის გაცემა და ეს, როგორც წესი, არის ხოლმე გაცილებით მკაცრი ვიდრე ეს საქართველოს შემთხვევში მოხდა”, - თქვა ყოფილმა სახალხო დამცველმა და ამჟამად პრემიერის მრჩეველმა სოზარ სუბარმა, რომელმაც ასევე განმარტა, რომ პოლიციელები კანონის იგნორირებას და სამართალდამცველებზე თავდასხმას 4 საათის განმავლობაში იგერიებდნენ.

ხელისუფლების წარმომადგენლების მხრიდან გაჟღერებულ ამ განცხადებებს არ მოჰყოლია კითხვები,  რამდენად პროპორციული იყო სამართალდამცველების მხრიდან, 20 ივნისს, მომიტიგნეების მიმართ გამოყენებული ძალა და ხომ არ ჰქონდა ადგილი, რიგ შემთხვევებში მაინც, უფლებამოსილების გადამეტებას? საერთოდ, რამდენად საჭირო იყო იმ დღეს სახელმწიფოს მხრიდან ძალის დემონსტრირება და საკმარისი იყო თუ არა თუნდაც აქციის რამდენიმე ათეული მონაწილის პარლამენტის შენობაში შესვლის სურვილი აღნიშნულისთვის? აგრეთვე, არ გაანალიზებულა ის ფაქტი, გამოიწვევდა თუ არა თუნდაც აქციის მონაწილეების საკანონმდებლო ორგანოში შესვლა ხელისუფლების “დამხობას” და რამდენად იყო საკანონმდებლო ორგანო ამისთვის სტრატეგიული დანიშნულების მქონე ობიექტი.

უფრო მეტიც, გამოთქმული მოსაზრებებისადმი კრიტიკული შეფასების ნაცვლად, ავტორი თავადვე იცავს მმართველი გუნდის პოზიციას და ამბობს, რომ რომ “მთელი დღის განმავლობაში ოპოზიციის მთავარ მიზანს პატრიოტული მოწოდებებით გულანთებული ახალგაზრდების გამოყენებით კონსტიტუციური წყობილების დამხობა წარმოადგენდა” და ამ მიზნით, პარლამენტში შეჭრის განზრახვის დატესტვას “ნაციონალური მოძრაობის” წევრი ნიკა მელია მომიტინგეებში ცდილობდა.

მისივე თქმით, მას შემდეგ, რაც “პარლამენტზე შტურმი” დაიწყო, შსს-მ განცხადება გაავრცელა, აქციის მონაწილეებს კანონდარღვევის შეწყვეტისკენ მოუწოდა და იქვე განუმარტა, რომ წინააღმდეგ შემთხვევაში, უწყება კანონით გათვალისწინებულ ზომებს გამოიყენებდა. აღნიშნულის ფონზე, კადრში შსს-ს მიერ Facebook-ის საშუალებით გავრცელებული განცხადება ჩანს. ფილმის ავტორი არ დაინტერესებულა, რამდენად საკმარისი იყო, წერილობითი განცხადება მომიტიგნეების ინფორმირებისთვის და როგორ უნდა გაეგოთ აღნიშნულის შესახებ აქციის მონაწილეებს, როდესაც ისინი, პარლამენტის წინ იმყოფებოდნენ და დიდი ალბათობით, მათი უმრავლესობა უწყების გვერდზე ინფორმაციის შემოწმებას ნამდვილად არ დაიწყებდა.

აღნიშნულის ნაცვლად, ავტორი ამბობს: “პარლამენტის წინ ესკალაციის განსამუხტად კიდევ ერთხელ კეთდება განცხადება, ამჯერად, “ქართული ოცნების” ოფისში, კახა კალაძე აქციის მონაწილეებს გონიერებისკენ მოუწოდებს და აღნიშნავს, რომ მართლწესრგის დასაცავად პოლიცია თავისი უფლებამოსილების ფარგლებში იმოქმედებს. ამის მიუხედავად პარლამენტზე შტურმი უკვე 4 საათის განმავლობაში გრძელდება”.

როგორც სოზარ სუბარმა განმარტა, პოლიციამ რეზინის ტყვიები სწორედ ამის შემდეგ გამოიყენა, რაც აბსოლუტურად “ლეგიტიმური” იყო.

ავტორი 20 ივნისის ღამეს “მოქალაქეებთან ერთად”, მხოლოდ 80-ზე მეტი პოლიციელის დაშავებაზე გვიყვება, რომელთა ნაწილის მდგომარეობაც, მისივე შეფასებით, იმდენად მძიმე იყო, რომ “მათ საზღვარგარეთ მკურნალობა დასჭირდათ”. იგი არაფერს ამბობს, დაშავებულ რიგით მოქალაქეებზე, რომელთაგან ორმა თვალი დაკარგა, რამდენიმე ათეული მოქალაქე კი მძიმედ დაშავდა. ფილმში ვერც 30-ზე მეტი დაზარალებული ჟურნალისტის შესახებ მოხვდა ინფორმაცია, რომლებიც სამართალდამცველების მიერ, როგორც თავადვე ამბობდნენ, “დამიზნებით” ნასროლი რეზინის ტყვიებით, სწორედ საკუთარი მოვალეობის შესრულების დროს დაშავდნენ. ისინი არც საკანონმდებლო ორგანოში “შეჭრას” ცდილობდნენ და არც ქვეყენაში კონსტიტუციური წესრიგის მოშლას და მით უფრო, მათი მიზანი არც რომელიმე ხელისუფალის დამხობა იყო.

მასალაში ასევე არაფერი თქმულა იმის შესახებ, რომ დაზარალებული ჟურნალისტების საქმე ამ დრომდე გამოუძიებელია, რომ აქციაზე დაშავებული მოქალაქეების დიდ ნაწილს დღემდე დაზარალებულის სტატუსი არ აქვს. არც იმაზე გამახვილებულა ყურადღება, რომ აქციის დაშლის დროს სამართალდამცველების მხრიდან ძალის გამოყენების პროპორციულობაზე არსებულ არცერთ კითხვას ამ დრომდე პასუხი არ გასცემია.

2019 წლის 20 ივნისს, მოვლენების მხოლოდ ერთი პერსპექტივიდან წარმოჩენა და მთავარ რესპონდენტებად მხოლოდ ხელისუფლების წარმომადგენლების გამოყენება, ასევე აქცენტის მხოლოდ ოპოზიციის ბრალეულობაზე გადატანა და სავარაუდო “რევოლუციურ” სცენარზე ყურადღების გამახვილება, ქმნიდა შთაბეჭდილებას, რომ ავტორის მიზანს არა მომხდარის შესახებ საზოაგდოებისთვის სრულყოფილი ინფორმაციის მიწოდება და მოვლენების კვალიფიციური ანალიზი, არამედ ხელისუფლების როლის სრულად ჩახსნა და მისი პოზიციის დაცვა წარმოადგენდა.
კატეგორია: ეთიკა
“ეკლესია იზიარებს რეკომენდაციებს და ცდილობს ღვთისმსახურება ყველა წესის დაცვით ჩატარდეს”, - ამ სათაურით, 29 მარტს ტელეკომპანია “იმედზე”, გადაცემაში “იმედის კვირა” მანიპულაციური სიუჟეტი გავიდა. მასალა იმგვარად იყო მომზადებული, რომ ბოლო პერიოდში, კორონავირუსის გამო ეკლესიის მისამართით გაჩენილი კრიტიკული კითხვების განეიტრალებისა და მართლმადიდებელი ეკლესიის რეიტინგის გაუმჯობესების შთაბეჭდილებას ტოვებდა.

“იმედის კვირის” მაყურებელი 15 წუთის განმავლობაში წამყვანისგან, ჟურნალისტისა და შერჩეული რესპონდენტებისგან საქართველოს მართმადიდებელი ეკლესიის ქება-დიდებასა და მისი გადაწყვეტილებების გამართლებას ისმენდა.

რეპორტაჟის პათოსი სათაურიდანვე გაცხადებული იყო - “ეკლესია იზიარებს რეკომენდაციებს და ცდილობს ღვთისმსახურება ყველა წესის დაცვით ჩატარდეს”. საინტერესო იყო მასალის შეფუთვაც - მრავალფეროვანი ვიზუალიზაცია, ემოციური, ახლო კადრები და ეფექტები, ემპათიური ჩანართები, ბუნებრივი ხმები და საგალობლები ქმნიდა შთაბეჭდილებას, რომ მასალის ავტორი მაყურებელზე მანიპულაციას და მის ემოციებზე ზეგავლენის მოხდენას ცდილობდა.

გადაცემის წამყვანმა ირაკლი ჩიხლაძემ სიუჟეტი შემდეგი შესავლით წარუდგინა მაყურებელს:

“ვისაც როგორ შეუძლია, ისე იბრძვის და ცდილობს წვლილის შეტანას უხილავ მტერთან ბრძოლაში. ამ პროცესში განსაკუთრებული როლი აკისრია ეკლესიას, ადამიანები რომ სულერად და მორალურად არ გატყდნენ. გაძლიერებულია ლოცვა, უწმინდესი ერს ამხნევებს. უფალს დახმარებას მსოფლიოს ყველა ეკლესია სთხოვს. რომის პაპი წმინდა პეტრეს ტაძარში მსოფლიოსთვის მარტო ლოცულობს. შეერთებულ შტატებში კი წმინდა ლუისის კათოლიკური ეკლესიის მღვდელმა ნიუ-იორკს გადაუფრინა, ქალაქი დალოცა და ნაკურთხი წყალი აპკურა. ვერტმფრენით თბილისს მეუფე იაკობმაც შემოუფრინა და ქალაქი იერუსალიმის ღვთისმშობლის ხატით დალოცა. დალოცვის ამსახველ ფოტომასალას, სამწუხაროდ, საზოგადოების მცირე ნაწილის ქილიკი მოჰყვა. არადა, დღეს ერი და ბერი, როგორც არასდროს, ერთიანია უხილავ მტერთან ბრძოლაში”.

ამ შესავალის შემდეგ, სტუდიაში მყოფი სიუჟეტის ავტორისგან მოვისმინეთ საქართველოს პატრიარქის ბოდბის მონასტერში ვიზიტსა და მისი ქადაგებების შესახებ. მასალის ავტორი ვარლამ წიკლაური რეპორტაჟის წარდგენისას ამტკიცებდა, რომ ყველა ტაძარში ცდილობენ წესები ზედმიწევნით დაიცვან, ეკლესიას და მრევლს ძალიან კარგად აქვს გათვითცნობიერებული პასუხისმგებლობა და ყველა ცდილობს დაემორჩილოს ჯანდაცვის სამინისტროს რეკომენდაციებს.

რეპორტაჟში მაყურებელმა კონკრეტული ფაქტების, არგუმენტებისა და სპეციალისტების კომენტარების ნაცვლად, მოისმინა დაინტერესებული პირების სუბიექტური მოსაზრებები და შეფასებები. 11 წუთიან სიუჟეტში ჟურნალისტი და ყველა რესპონდენტი, საგალობლების ფონზე, ერთხმად ამტკიცებდა, რამდენად დიდ როლს თამაშობს ეკლესია ეპიდემიასთან ბრძოლაში და როგორ ზედმიწევნით ასრულებს შესაბამის რეკომენდაციებს საქართველოში მოქმედი ყველა ეკლესია.

“წესს ყველა მოქმედი მართლმადიდებლური ტაძარი ზედმიწევნით იცავს, ტარდება სადეზინფექციო სამუშაოები, მორწმუნეთა ნაწილი წირვას დისტანციურად, ეზოდან ისმენს, გახმოვანების სისტემები უკვე დამონტაჟდა, ეს კადრები საქართველოს თითქმის ყველა კუთხეშია გადაღებული. მართლმადიდებელი ეკლესია ახლა სახელმწიფოსთან ერთად ცდილობს ვირუსს გაუმკლავდეს”, - უყვება მაყურებელს ჟურნალისტი და პარალელურად ეთერში გადის ფოტოები, რომლებზეც ჩანს ეკლესიაში ან ეკლესიის ეზოში დისტანციურად მდგომი მრევლი, თუმცა უცნობია, სად არის გადაღებული ფოტოები, რადგან კადრებს ადგილის აღმნიშვნელი მითითება არ ერთვის.

რეპორტაჟის ავტორი საუბრობს რამდენიმე ეკლესიის მაგალითზე და, მიუხედავად მისი მტკიცებისა, რომ ყველა ეკლესიაში წესების დაცვით მიმდინარეობს წირვა-ლოცვა, მაყურებელი ვერ ისმენს და ვერ ხედავს ამის დამადასტურებელ არგუმენტებს და შესაბამის ფაქტებს. ასევე, ჟურნალისტის მტკიცების მიუხედავად, სიუჟეტში მაყურებელი ვერც იმის მტკიცებულებებს ხედავს, რომ კორონავირუსის გამო საქართველოს ეკლესიებში გარე გახმოვანების სისტემები დამონტაჟდა.

ჟურნალისტის მტკიცებას ეჭქვეშ აყენებს ისიც, რომ საქარველოს მასშტაბით ასობით მოქმედი ეკლესიაა და ამ დრომდე არ არსებობს ოფიციალური მონაცემები რამდენ ტაძარშია დამონტაჟებული ხმოვანი სისტემები, ასევე, არ არსებობს იმის დამადასტურებელი ფაქტები, რომ ყველა ეკლესიაში დაცულია სოციალური დისტანციის დაცვის რეკომენდაცია, რადგან ყველა ეკლესიაში პოლიცია არ პატრულირებს და ამ ეტაპზე არ არსებობს ეკლესიებში ვითარების კონტროლის მექანიზმი. შესაბამისად, საფუძველს მოკლებულია იმის მტკიცება, რომ ყველა მოქმედ ეკლესიაში ერთნაირი მდგომარეობაა.

ჟურნალისტის მიერ შერჩეული რესპონდენტების აბსოლუტური უმრავლესობა ეკლესიას წარმოადგენს და დაინტერესებული პირია. 11 წუთიან სიუჟეტში მაყურებელი სულ 5 რესპონდენტის კომენტარს ისმენს - მათგან 4 სასულიერო პირი (მამა იოანე მჭედლიშვილი, დეკანოზი გიორგი სამანაშვილი, მამა ალექსანდრე გალდავა, მამა ანდრია ჯაღმაიძე) და ერთი ისტორიკოსია - სიმონ მასხარაშვილი.

სიუჟეტში ერთ-ერთი სასულიერო პირი საუბრობს, რომ ეკლესიის წინააღმდეგ მართული და აგორებული კამპანია მიმდინარეობს. რის შემდეგაც, სასულიერო პირის მოსაზრებას ჟურნალისტი თავისი შეფასებებით ამყარებს:

“საზოგადოების გარკვეული ჯგუფები მორწმუნეებს ტაძრებში მისვლასა და ზიარებაზე უარის თქმისაკენ მოუწოდებდნენ. ადამიანთა ნაწილი სწორედ ამ რთულ პერიოდში შეეცადა ეკლესიის დისკრედიტაციას, მაშინ, როდესაც მორწმუნე ადამიანი შვებას სწორედ ტაძარში პოულობს. სოციალურ ქსელებში დაიწყო კამპანია, რომ ეკლესიას შეეცვალა წესი, რომელიც 2000 წელზე მეტს ითვლის და მაცხოვრის სისხლისა და ხორცის მისაღებად ერთჯერადი კოვზები გამოეყენებინა”.

ჟურნალისტს არ ჰყავს ჩაწერილი არც ერთი რესპონდენტი, რომელიც მეორე მხარის პოზიციას გააჟღერებდა. სასულიერო პირების გარდა, ერთადერთი რესპონდენტი, რომელიც ჟურნალისტს ისტორიკოსის სტაუსით ჰყავს ჩაწერილი, სიმონ მასხარაშვილია. იგი მაყურებელს არწმუნებს: რომ “მღვდლების წინ ზიარებულან კეთროვანი, ჭლექიანი, შავჭირიანი და არ არსებობს და არ შემოუნახავს მსოფლიო ისტორიას არც ერთი პრეცენდენტი, რომ ბოლო ზიარების შედეგად რომელიმე მღვდელი ან კეთრით დაავადებულიყოს ან შავი ჭირით დაავადებულიყოს ან რაიმე სენი შეყროდეს, იმიტომ რომ იქ ქრისტეა, ქრისტე შემოდის, ქრისტე მეფობს და უფალმა იცის რა როგორ უნდა გადაწყვიტოს. ვისაც ამაში ეჭვი ეპარება, ვისაც ეს არ ჯერა, ერთჯერადი კოვზები უნდა, მოდით რა, იმან მურაბა და კამპოტი ჭამოს და ზიარებას თავი დაანებოს... სხვათაშორის, კაცობრიობა, ყველა ესეთი პანდემიისგან უფალს უხსნია, უფლის ნებაა, უფლის დაშვებაა ეს ყველაფერი”.

“იმედის” მაყურებელს არ მოუსმენია ჯანდაცვის სფეროს სპეციალისტების შეფასებები, მოსაზრებები და რჩევები. არც ჟურნალისტს უსაუბრია იმის შესახებ, თუ რა საფრთხეებს შეიცავს ეკლესიებში დიდი რაოდენობით ხალხის თავშეყრა, ჯვრებისა და ხატების კოცნა ან ზიარების რიტუალი.

სიუჟეტში მაყურებელმა ვერ გაიგო რა მდგომარეობაა ამ მხრივ მსოფლიო მასშტაბით სხვა მართლმადიდებლურ ეკლესიებში. ჟურნალისტს არ უცნობებია, რომ ვატიკანმა დროებით გააუქმა საეკლესიო ღონისძიებები კათოლიკური აღდგომისთვის; იტალიაში, სადაც კორონავირუსის პანდემიის გავცელების თვალსაზრისით, ერთ-ერთი ყველაზე მძიმე ვითარებაა, აკრძალულია მასობრივი შეკრებები და ეკლესიების ნაწილში წირვა-ლოცვა დროებით შეწყვეილია; ბულგარეთის მართლმადიდებელი ეკლესია საგანგებო მდგომარეობის წესებს დაემორჩილა და მორწმუნეებს მოუწოდა, რომ ეკლესიების ნაცვლად, სახლში ილოცონ; რუმინეთის მართლმადიდებლურმა ეკლესიამ, ვირუსისაგან თავდაცვის მიზნით, ზიარებისათვის ერთჯერადი კოვზების გამოყენების ნებართვა გასცა - ამ ფაქტების შესახებ “იმედის კვირის” მაყურბელს ინფორმაცია არ მიუღია.
კატეგორია: ეთიკა
პლაგიატის ბრალდების წინააღმდეგ “კონკრეტული მტკიცებულებებით” შეიარაღებული თსუ-ს რექტორი გიორგი შარვაშიძე - აღნიშნული კუთხით გააშუქა ტელეკომპანია “იმედმა” 2 თებერვალს გადაცემა “იმედის კვირაში” გიორგი შარვაშიძის სადოქტორო დისერტაციის ნაშრომში დიდი მოცულობით პლაგიატის აღმოჩენის შესახებ მედიის საშუალებით გავრცელებული ინფორმაცია.

მასალაში რომ გიორგი შარვაშიძის პოზიცია იქნებოდა დაცული, ეს თემის წარდგენისას წამყვანის ტექსტშივე გახდა ცნობილი, რომელმაც თქვა, რომ თსუ-ის რექტორის პლაგიატის ბრალების შესახებ ვნებათაღელვა არ ცხრება, რომ ერთი მხარე გიორგი შარვაშიძეს სხვისი ინტელექტუალური საკუთრების საკუთარ სადოქტორო ნაშრომში წყაროს მითითების გარეშე გადატანას ედავება, “მეორე მხარე კი - ბრალდებას სასაცილოს უწოდებს და მის გასაქარწყლებლად კონკრეტულ მტკიცებულებებს დებს”.

თემაზე მომზადებული მასალიდან შევიტყეთ, რომ საქართველოს პარლამენტის დადგენილებაზე - საქართველოში უმაღლესი განათლების განვითარების ძირითადი მიმართულებების შესახებ მუშაობა “ფონდი ღია საზოგადოება საქართველოს” ინიციატივით 2000 წელს დაიწყო და ორგანიზაციაში ამ მიზნის გასახორციელებლად სპეციალური პროგრამაც მუშაობდა, რომელშცი გიორგი შარვაშიძე ექსპერტის რანგში ჩაერთო.

ჟურნალისტმა ასევე თქვა, რომ გიორგი შარვაშიძემ ფონდის დახმარებით პროექტში როგორც ქართველი, ისე უცხოელი ექსპერტები ჩართო და მისი ხელმძღვანელობით შემუშავებული დოკუმენტი განმარტებით ბართთან ერთად, საქართველოს პარლამენტმა 2002 წლის პირველ მარტს მიიღო. “ის ნაწილობრივ ქვეყნის უმაღლესი განათლების რეფორმას დაედო საფუძვლად. უამრავი ადამიანის მონაწიელბით შექმნილი ნაშრომი ოფიციალურ დოკუმენტად იქცა, რომელზეც ცხადია საავტორო უფლება არავის აქვს”, - განმარტა მანვე.

სიუჟეტში ასევე ხაზგასმით ითქვა, რომ შარვაშიძეს შეეძლო, რომ სადისერტაციო ნაშრომში სახელები და გვარები საერთოდ არ მიეთითებინა, თუმცა ის ასე არ მოიქცა და “მართალია, არა სქოლიოსა და ბიბლიოგრაფიაში, მაგრამ უშუალოდ დისერტაციის ტექსტის 58-59-ე გვერდებზე ის ადამიანები მიუთია, ვინც ამ დადგენილების შექმნაში იყო ჩართული, მათ შორის, ექსპერტებიც, რომელთა ნამუშევრებიც დისერტაციაშია დასახელებული”.

ამასთან, ისიც აღინიშნა, რომ თსუ-ის პროფესორის იაგო კაჭკაჭიშვილის წერილის საფუძველზე ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტში შარვაშიძის ნაშრომი პლაგიატის პროგრამაზე გაატარეს და მისი პარლამენტის ბრძანების შედარებით დადგინდა, რომ “გამოვლენილი ვითარება შეესაბამება პლაგიატის განსაზღვრებას”.

ჟურნალისტი კითხვის ნიშნის ქვეს ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის პლაგიატის დადგენის პროგრამასაც აყენებს და ამბობს: “შედარება მხოლოდ ტექნიკური იყო, თუ შინაარსობრივიც ამის გარკვევის საშუალება არ მოგვეცა… ცხადია, თუ ვინმე სიღრმისეულად ჩაიხედავდა, ორივე დოკუმენტში სახელებს და გვარებს ამოიკითხავდა, რატომ არ ჩაიხედეს? ამ კითხვაზე პასუხი მარტივია... ეს არაა რექტორის მიმართ პირველი ბრალდება. თავდაპირველად რექტორის დიპლომზე თქვეს, რომ ის ყალბი იყო, რაც არ დადასტურდა. ახლა სადავო მისი დოქტორის ხარისხი გახადეს და საზოგადოებას სხვადასხვა ხერხებით თითქმის დააჯერეს, რომ რექტორმა სხვისი ინტელექტუალური ნაშრომი მოიპარა და ეს იმის ფონზე, როდესაც რექტორის არჩევნები ახლოვდება”, - ხაზგასმით თქვა ჟურნალისტმა.

მასალაში ასევე მოვისმინეთ, “ფონდი ღია საზოგადოება საქართველოს” პროგრამის მაშინდელი დირექტორის მარინე ჩტაშვილისა და საავტორო უფლებათა ასოციაციის ხელმძღვანელის გიგა კობალაძის კომენტარები, რომელთაგანაც ერთი ამბობს, რომ შარვაშიძის ნაშრომში ყველა ექსპერტის სახელი იყო მითითებული, რომლებმაც თავის დროზე პოლიტიკის დოკუმენტის შემუშავებაში მიიღეს მონაწილება. მეორე კი განმარტავს, რომ საკანონმდებლო აქტების გამოყენების უფლება ყველას აქვს და “ამ შემთხვევაში წყაროს მითითება საჭირო არ არის”.

ჟურნალისტი მარინე ჩიტაშვილისგან იმითაც დაინტერესდა, “რომ არა ბატონი გიორგი ინიციატივა და მონდომება, იქნებოდა თუ არა ეს დოკუმენტი დღეს?”, - რაზეც კითხვის ადრესატი პასუხობს, რომ “არა”.

ამასთან, სიუჟეტში თავად გიორგი შარვაშიძეც განმარტავს, რომ საუბარი პარლამენტის დადგენილებაზეი, რომლის განმარტებითი ბარათიც არის ყველასი. “მე რომ არ ვყოფილიყავი ამ ჯგუფის წევრი ან ხელმძღვანელი, მაშინაც არ იქნებოდა ეს პლაგიატის თემა ან ვიღაცის საკუთრების მითვისების, იმიტომ, რომ ეს არის საერთო საკუთრება “, - ამბობს იგი.

მასალაში პლაგიატის შესახებ ბრალდების ავტორის თსუ-ის პროფესორის იაგო კაჭკაჭიშვილის პოზიციაც ისმის, რომელიც ამბობს, რომ “შარვშიძემ გამოიყენა პოლიტიკის დოკუმენტი, რომელიც არის კოლექტიური შრომის ნაყოფი და ამის შესახებ დისერტაციაში არსად არის მითითბული”. თუმცა, იგი იქვე კაჭკაჭშვილის მსჯელობის მიმართ სკეპტიციზმს იშველიებს და ამბობს: “ვცადეთ იაგო კაჭკაჭიშვილის ლოგიკას მივყოლოდით და ვთხოვეთ იმ შრომის ნაყოფში ის თავი ან აბზაცი მიეთითებინა, სადაც მისი ინტელექტუალური შრომის პროდუქტი იყო გადატანილი ან ასახული. მან ეს ვერ გააკეთა, რაც თავიდანვე ცხადი იყო და ჩვენი საუბრის ლოგიკური დასასრულიც დადგა”.

თითქმის 8 წუთიან სიუჟეტში არაფერი თქმულა “თავისუფლების მონიტორის” მიერ თემაზე გასული წლის 15 ნოემბერს მომზადებულ საგამოძიებო სიუჟეტზე, სადაც ნათქვამი იყო, რომ შარვაშიძის 140 გვერდიანი დისერტაცია სიტყვა-სიტყვით იმეორებს 2002 წელს 15 ექსპერტის მიერ შემუშავებული პოლიტკის დოკუმენტის ტექსტს. ასევე, არაფერი თქმულა იმაზე, რომ ეს ცალკე პოლიტკის დოკუმენტი იყო და არა პარლამენტის მიერ მიღებული დადგენილება. აგრეთვე, არ დასმულა კითხვის ნიშნები რამდენად მართებულია სადისერტაციო ნაშრომის თითქმის ⅓-ის სიტყვა-სიტყვით სხვა ნაშრომიდან გადმოტანა.

ამასთან, არ განმარტებულა ციტირების სტანდარტი და აღნიშნულის შესახებ სიუჟტში არც კვალიფიციური შეფასებები მოგვისმენია.

აგრეთვე, ყურადღება არ გამახვილებულა, საქართველოს ჟურნალისტიკის ეთიკის ქარტიის საბწოს მიერ თემასთან მიმართებით 25 იანვარს მიღებულ გადაწყვეტილებაზე, რომელშიც საბჭომ დაადგინა, რომ “თავისუფლების მონიტორის” მიერ მომზადებულ სიუჟეტში სი პრინციპები (სიზუტე, შესწორება) არ დარღვეულა, რაზეც თბილისი სახელმწიფო უნივერსიტეტი მიუთითებდა.

არხს მხრიდან საკითხის მსგავსი ცალმხრივი გაშუქება და გიორგი შარვაშიძის პოზიციის მკაფიო მხარდაჭერა, ქმნიდა შთაბეჭდილებას, რომ ტელეკომპანია “იმედის” მთავარი მიზანი თსუ-ის ლექტორის მხარდაჭერა და საზოგადოებისთვის იმის ჩვენება იყო, რომ მის სადისერტაციო ნაშრომთან მიმართების საზოგადოებაში გაჩენილი კითხვები აპრიორი სიცრუე, რაც გიორგი შარვაშიძის იმიჯის მიზანმიმართულ შელახვას ემსახურება.
კატეგორია: ეთიკა
„ქართული ოცნების“ მთავრობის „შუცვლელი“, „მკაცრი“ და „ამავდროულად ცინიკური გამომეტყველების“ იუსტიციის მინისტრი თეა წულუკიანი და საპარლამენტო კომიტეტის დარბაზში მჯდომი „ანერვიულებული, თავის მართლების რეჟიმში მყოფი“ ომბუდსმენი ნინო ლომჯარია, რომელიც „ყველას სახალხო დამცველი არ არის“ - აღნიშნულ კონტექსტში წარმოაჩინა ტელეკომპანია „იმედმა“ 26 იანვარს გადაცემა „იმედის კვირაში“ სახალხო დამცველის ოფისისა და იუსტიციის მინისტრის აპარატს შორის გასულ კვირას განვითარებული მოვლენები.

თემის წარდგენისას წამყვანმა თქვა, რომ „მიმდინარე კვირის მთავარი პოლიტიკური პერსონა იუსტიციის მინისტრია, რომელიც სახალხო დამცველის ანგარიშის პირისპირ დადგა და ყველა შენიშვნას თუ ბრალდებას ღიად უპასუხა“. მანვე მაყურებელს ასეთი სურათი დაუხატა: „საპარლამენტო ტრიბუნასთან მკაცრი და ამავდროულად ცინიკური გამომეტყველებით მდგარი წულუკიანი და კომიტეტის დარბაზში მჯდომი, ანერვიულებული, თავის მართლების რეჟიმში მყოფი ლომჯარია. იუსტიციის მინისტრმა სახალხო დამცველს პირდაპირ უთხრა, რომ იგი ყველას დამცველი არ არის, იმის მიუხედავად, რომ ამას კანონი ავალდებულებს და დიდად არც პატიმრების მონახულებით იწონებს თავს“.

თემაზე მომზადებულ მასალა იმის შეხსენებით დაიწყო, რომ „იუსტიციის მინისტრი ერთადერთი იყო, ვინც წარდგენისას კოლეგების გვერდით ყველაზე ბოლოს დადგა და ერთადერთი, ვინც ბოლომდე დარჩა“ და რომ „ქართული ოცნების” ხელისუფლებაში თეა წულუკიანი ის გამონაკლისია, ვისაც სამთავრობო ცვლილებები არ შეხებია“. ჟურნალისტმა უწყების მიერ დადებითაც შესრულებული საქმიანობის ის ჩამონათვალიც გაგვაცნო, რომელსაც, როგორც თავადვე თქვა, წულუკიანი „განსაკუთრებით აღნიშნავს“.

ჟურნალისტმა პენიტენციურ სისტემაში გატარებული რეფორმებისთვის “ოცნების” მთავრობის მიმართ არც საქებარი სიტყვები დაიშურა, იქვე არც ყოფილი ხელისუფლების კრიტიკა გამორჩა და თქვა: „წამების, არაადამიანური მოპყრობის მსჯავრდებულისადმი ჰუმანური დამოკიდებულებით შეცვლა და თანამედროვე სტანდარტის საპატიმრო დაწესებულებების მოწყობა, სასჯელაღსრულების სისტემაში მთავარი მიღწევა და ოცნების ხელისუფლების ერთ-ერთი მთავარი განმასხვავებელი მახასიათებელია “ნაციონალური მოძრაობის” ხელისუფლებისგან“.

აღნიშნულის შემდეგ კი, იგი ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ მიუხედავად ყველაფრისა, სახალხო დამცველი მაინც ამბობს, რომ „კრიმინალური სუბკულტურის გავლენა ციხეში დღესაც პრობლემაა“. ომბუდსმენის საქმიანობის მიმართ სკეპტიკური განწყობის შესაქმნელად ჟურნალისტი იქვე აღნიშნავს, რომ „წულუკიანმა ლომჯარიას სასჯელაღსრულებით დაწესებულებაში 2018 წელს ოთხი, 2019-ში ნული ვიზიტი დაუთვალა“. სახალხო დამცველის კონკრეტულ პოლიტიკურ პარტიასთან აფილაციის მიზნით კი იქვე დასძინა: „სანაცვლოდ ომბუდსმენმა 2020 წლის ანგარიში მეორე დღესვე გახსნა და ე.წ. მატროსოვის ციხეში ვანო მერაბიშვილი, ირაკლი ოქრუაშვილი და კახაბერ ნაკანი მოინახულა“.

მაყურებლის მხრიდან საკითხთან მიმართებით კიდევ უფრო მეტი კითხვის ნიშნის გასაჩენად მასალაში იუსტიციის მინისტრის კომენტარსაც ვისმენთ, რომელიც ამბობს: „როდესაც სახალხო დამცველი ჩემი შენიშვნის შემდეგ გამოცხადდა არა უვადო პატიმრებთან, არა ბავშვებთან, არა ქალებთან, არამედ მივიდა იქ სადაც მივიდა, მე მაინც ვარ მადლიერი იმედს ვიტოვებ, რომ ეს არ იქნება ბოლო ვიზიტი“.

სახალხო დამცველის მხრიდან მისი პატიმრებთან კონფიდენციალური ვიზიტების გასაჯაროების გამო იუსტიციის სამინისტროს კრიტიკის საპასუხოდ, ჟურნალისტი ასევე იუსტიციის მინისტრის კომენტარს გვთავაზობს, რომელიც ამბობს, რომ საკითხის შესახებ მედიის მხრიდან დასმულ კითხვაზე პასუხის გაცემა მათი ვალდებულება იყო.

ჟურნალისტი იუსტიციის სამინისტროს მიერ პენიტენციურ დაწესებულებებში გაკეთებული ვიდეოჩანაწერის გასაჯაროების გამო ომბუდსმენის კიდევ ერთ კრიტიკასაც ეხმაურება და უწყების პოზიციის დაცვას ცდილობს. „პატიმრობის შესახებ კოდექსის 54-ე მუხლი მაღალი რისკის დაწესებულებებში ელექტრონულ ჩანაწერს უშვებს. ელექტრონული მეთვალყურეობით კი მხოლოდ შარშან 80-ზე მეტი სუიციდის მცდელობა აღიკვეთა. თეა წულუკიანი ამბობს, რომ გასაჯაროებული ჩანაწერები კანონიერი ვადით იყო შენახული, საზოგადოებამ კი უნდა იცოდეს რეალობა და ისიც, თუ რა ვითარებაში უწევთ რიგ შემთხვევებში მუშაობა პენიტენციური სისტემის თანამშრომლებს“, - ამბობს იგი.

სიუჟეტის მიწურულს, აქცენტი ომბუდსმენის აპარატის თანამშრომლის ციხეში ვიზიტის დროს ჩაცმულობაზეც კეთდება და ჟურნალისტი გვამცნობს, რომ თეა წულუკიანის თქმით, „ჩაცმულობა ომბუდსმენმა ჯერ მის თანამშრომლებს დაუწუნა, რომლებსაც ფორმები არ ჰქონდათ და სახელმწიფომ მხოლოდ 2019 წლის ბოლოს შეუძინა, ჯინსი კი მისი საპასუხო რეაქცია იყო“. „თუმცა ასეთი ჩაცმულობით ციხეში საქმიანი ვიზიტი მისთვის მოსაწონი მაინც არ არის“, - იქვე დასძენს ჟურნალისტი.

აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ მიუხედავად იმისა, რომ გადაცემის წამყვანმა თემის წარდგენისას გვითხრა, რომ ჟურნალისტმა იუსტიციის მინისტრთან ექსკლუზიური ინტერვიუ ჩაწერა და ჩანდა, რომ ჟურნალისტს უწყების ხელმძღვანელის მიმართ კითხვების, მათ შორის, კრიტიკულის დასმის შესაძლებლობა ჰქონდა, როგორც მასალიდან ჩანს, იგი მხოლოდ შემდეგი კითხვებით შემოიფარგლა:

  • განიხილება თუ არა თეა წულუკიანის კანდიდატურა პარლამენტის თავმჯდომარედ?
  • არიან თუ არა დღეს ციხეში რეალურად ე.წ. მაყურებლები?
  • ყავის დალევა უფრო მეტად არის ნდობაში შესვლის ფორმა თუ გამოყენება პატიმრის ნივთებისა?

თემის მსგავს კონტექსტი განხილვა, იუსტიციის მინისტრისთვის კომფორტული გარემოს შექმნა და მისთვის უწყების მიმართ საზოგადოებაში დაგროვებული არაერთი კრიტიკული კითხვის არდასმა, ასევე საზოგადოებისთვის ომბუდსმენის, როგორც „არა ყველას სახალხო დამცველის“ წარმოჩენა, ამასთან, მის პოლიტიკურ აფილაციებზე მინიშნება, ქმნიდა შთაბეჭდილებას, რომ სიუჟეტის მიზანი სახალხო დამცველის ოფისის დაკნინება და მისი დისკრედიტაცია და იუსტიციის სამინისტროს პოზიციის გამართლება იყო.
კატეგორია: ეთიკა
“ვინ დაიწყო დაპირისპირება, რომელსაც გამსახურდიას დაჭრა მოჰყვა?! - "კურიერმა" სისხლიანი გარჩევის ყველა დეტალი გაარკვია” - ამ სათაურით, 24 დეკემბერს “რუსთავი 2-ის” მთავარ საინფორმაციო გამოშვებაში, ცოტნე გამსახურდიას დაჭრის საქმეზე, მანიპულაციური სიუჟეტი გავიდა. მასალის ავტორი და გადაცემის წამყვანი მთავარ აქცენტს აკეთებდნენ იმაზე, რომ “ცოტნე გამსახურდია იმ დღეს აგრესიით გამოირჩეოდა და თავად იყო დაპირისპირების ინიციატორი”.

“ვინ დაიწყო დაპირისპირება, რომლის შემდეგაც ცოტნე გამსახურდია უკვე რამდენიმე დღეა სიკვდილს ებრძვის”, - ამ კითხვით იწყებს წამყვანი სიუჟეტის წარდგენას და თავისივე ტექსტში, თვითონვე პასუხობს კითხვას - მოწმეთა ჩვენებებზე დაყრდნობით, წამყვანი ამბობს, რომ საქმის გარჩევა თავად ცოტნე გამსახურდიამ დაიწყო.

alt“კურიერმა” მოიპოვა საქმეში არსებული ჩვენებები, სადაც დეტალურად არის აღწერილი გალის ქუჩაზე მომხდარი სისხლიანი დაპირისპირების დეტალები. საქმეში ფიგურირებს სუფრის დანა და ყავარჯენი. მოწმეთა აბსოლუტური უმრავლესობა კი ამბობს, რომ საქმის გარჩევა პირველად თავად ცოტნე გამსახურდიამ დაიწო. ასევე, ირკვევა, რომ მკვლელობის მცდელობაში ბრალდებული პირები ქვეყნის დატოვებას ცდილობდნენ. მათ შორის არის გიორგი სოლოღაშვილი, რომლის დაკითხვის ოქმი ასევე მოიპოვა სალომე ბოკუჩავამ. სწორედ ის ისაუბრებს ყველა დეტალზე. სალომე, რა ირკვევა ჩვენებებიდან, რას მოყვა ჩხუბი და რატომ დაიწყო უთანხმოება” - ამ კითხვით წამყვანი გადადის ჟურნალისტთან, რის შემდეგაც, ჟურნალისტი აგრძელებს წამყანის ნარატივს და მაყურებელს არწმუნებს, რომ გამსახურდიას მკვლელობის მცდელობაში ბრალდებულები სიტუაციის განეიტრალებას ცდილობდნენ, ცოტნე გამსახურდიამ კი კონფლიქტი თავად გაამწვავა.

სიუჟეტის შესავალ ნაწილში, ჟურნალისტი მტკიცებით ფორმაში ყვება, რომ “სწორედ ცოტნე გამსახურდია გამოირჩეოდა აგრესიით” და მას “კონფლიქტის გამწვავებაში” ადანაშაულებს:

“ჩვენებების მიხედვით ირკვევა, რომ ყოფით საკითხზე დაიწყო დაპირისპირება. თუმცა, შეიძლება თავისუფლად ითქვას, რომ ცოტნე გამსახურდია, ახლა უკვე დაკავებული პირების მიმართ, მთელი დღის განმავლობაში იყო საკმაოდ აგრესიული. ისინი ერთად იმყოფებოდნენ გარდაცვლილი მეგობრის დაბადების დღეზე და პირებმა, რომლებიც ახლა უკვე ბრალდებულები არიან, სცადეს ტერიტორიიდან წამოსვლა ვითარების გასანეიტრალებლად. თუმცა, მათ ქუჩაში დაეწია ცოტნე გამსახურდია, რა დროსაც უკვე გამწვავდა კონფლიქტი და, ჩვენებების მიხედვით, სწორედ ცოტნე გამსახურდია გამოირჩეოდა თავიდან აგრესიით”, - ამბობს ჟურნალისტი სიუჟეტის წარდგენისას.

altსიუჟეტის ძირითადი ნაწილი აგებული იყო მოწმეთა ჩვენებებზე. ავტორმა, აღნიშნულ ჩვენებებზე დაყრდნობით, საზოგადოებას ქრონოლოგიის მიხედვით მოუყვა 19 დეკემბერს მომხდარის შესახებ. რის შემდეგაც მაყურებელმა მოისმინა ბრალდებულების ადვოკატების შეფასებები. სიუჟეტის დასკვნით ნაწილში კი, ცოტნე გამსახურდიას ადვოკატის და ოჯახის წევრების კომენტარები გავიდა, რომლებიც მომხდარის სავარაუდო ვერსიაზე და გამოძიებასთან დაკავშირებით არსებული კითხვების შესახებ საუბრობდნენ.

და მიუხედავად იმის, რომ მასალა ცოტნე გამსახურდიას ახლობლების კომენტარებსაც შეიცავდა და ერთი შეხედვით, მასალას მხარეების თანაბრად წარმოჩენის მცდელობა არ აკლდა, წამყვანისა და ჟურნალისტის ტექსტებმა მას იმგვარი ელფერი შესძინა, რომ თითქოს საქმეში მთავარი დამნაშავე ცოტნე გამსახურდიაა. რისი მტკიცება ანდა უარყოფა, ცხადია, არ არის მართებული, რადგან ოფიციალურად დადასტურებული ინფორმაცია და გამოძიების შედეგები ამ დრომდე უცნობია.
კატეგორია: ეთიკა
22 ოქტომბერს ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემა „SWOT ანალიზს“ საქართველოს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის ახალი უფროსი გრიგოლ ლილუაშვილი სტუმრობდა. გადაცემაში რომლის მიზანიც, ამ კონკრეტულ შემთხვევაში, ეროვნული უსაფრთხოების ძლიერ და სუსტი მხარეების, ასევე შესაძლებლობებისა და საფრთხეების განხილვა იყო, თავშივე გაირკვა, რომ სტუმარს სრული კომფორტი ექნებოდა. კერძოდ წამყვანმა სიტყვა სტუმრისადმი რევერეანსებით დაიწყო და ერთგვარი გულისწყვეტაც გამოხატა, რომ მას მომდევნო ექვსი წლის განმავლობაში „ძალიან უმადური საქმის კეთება მოუწევდა“.

მანვე აშშ-ის ცენტრალური დაზვერვის სააგენტოს (CIA) შტაბბინაში არსებული სტელაც გაიხსენა, რომელზეც ყოველგვარი იდენტობის მითითების გარეშე, იმ ადამიანების სახელზე, რომლებმაც ქვეყნის უსაფრთხოებისთვის თავი გასწირეს, მხოლოდ ვარსკვლავებია გამოსახული და მათ „არანაირი დიდება არ აქვთ, რადგანაც მათი სახელები გასაიდუმლოებულია“. „დაახლოებით ამ ფრონტზე იბრძვით თქვენ, მაგრამ ჩვენ რომ მშვიდად ვართ, ზუსტად იმის დამსახურებაა, რომ ამ უმადურ საქმეს თქვენ აკეთებთ“, - უთხრა მან გრიგოლ ლილუაშვილს და მასთან საუბარი ქვეყნის უსაფრთხოების სუსტი მხარეების განხილვით დაიწყო.

ამ უკანასკნელზე საუბრისას, წამყვანი რესპონდენტისგან მხოლოდ იმით დაინტერესდა, არის თუ არა ოკუპაცია ეროვნული უსაფრთხოების სუსტი მხარე და ართულებს თუ არა უცხო ქვეყნის (რუსეთის) სპეცსამსახურებისა და შეიარაღებული ძალების ჩვენს ტერიტორიაზე ყოფნა, უწყების მუშაობას. ასევე, არის თუ არა სუსტი მხარე: ქვეყნის „ლიბერალური“ საიმიგრაციო პოლიტიკა, მეზობელ ქვეყნებთან არადემარკირებული საზღვრები და პანკისის ხეობა.

სუსტი მხარეების შემდეგ, წამყვანი ყურადღებას უკვე ეროვნული უსაფრთხოების საფრთხეებზე ამახვილებს და ამ კონტექსტში ტერორიზმის საკითხს განიხილავს. სწორედ აქ სტუმარი მისგან კიდევ ერთ კომპლიმენტს იმსახურებს. ასე მაგალითად, მისგან ვისმენთ, რომ „ღვთის წყალობით“ და სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის „მეცადინეობით და მეოხებით“ საქართველოში ტერორისტული აქტი არ მომხდარა. პარალელურად კი იგი საზოგადოებას აკრიტიკებს და ამბობს, რომ მას „არ აქვს შესაბამისი უნარები გამომუშავებული, რომ გაარკვიოს, ვისკენ უნდა გადახაროს სიმპატიები“.

წამყვანი იმასაც ამბობს, რომ „ჩვენ ვიყავით იმის მოწმე“ როდესაც „საზოგადოება მხარს უჭერს და რომანტიზებას ახდენს ტერორიზმში ეჭვმიტანილი ადამიანების”, სპეცსამსახურების წარმოამდგენლებს კი ძალის გამოყენებისთვის გმობს. მას დიდი ალბათობით, 2017 წელს პანკისის ხეობაში ჩატარებული ანტიტერორისტული სპეცოპერაცია ჰქონდა მხედველობაში, რომლის 18 წლის ადგილობრივი თემირლან მაჩალიკაშვილი სასიკვდილოდ დაიჭრა. თუმცა, იმაზე, რომ ამ დრომდე სამართალდამცველებმა მისი ტერორიზმთან კავშირი გამოკვეთეს და ვერც შესაბამისი მტკიცებულებები წარმოადგინეს, წამყვანს არ უსაუბრია. უფრო მეტიც, სტუმრისთვის არც ის შეუხსენებია, რომ გარდაცვლილის ოჯახი სიმართლის დადგენას და დამნაშავე პირების დასჯას ამ დრომდე ითხოვს, თუმცა უშედეგოდ. მისთვის არც საქმესთან მიმართებით არსებული ის ლეგიტიმური კითხვა დაუსვამს, რომელზე პასუხსაც მოკლულის ოჯახის წევრები უკვე ორი წელია, სამართალდამცველი ორგანოებისგან უშედეგოდ ელოდებიან.

გადაცემის წამყვანმა სტუმართან სამხედრო სავალდებულო სამსახურის საკითხიც განიხილა და ახალგაზრდები იმის გამოც გააკრიტიკა, რომ ისინი სხვადასხვა გზებით ამ სამსახურისთვის თავის არიდებას ცდილობენ.

„თუ ითხოვ, რომ ლილუაშვილის სამსახურმა იმუშაოს როგორც „მოსადმა“ (ისრაელის დაზვერვის სამსახური), მაშინ პატრიოტიზმი უნდა გქონდეს მინიმუმ ისეთი, როგორიც ისრაელშია“, - თქვა მან. აღსანიშნავია, რომ მას სისტემაში ამ მიმართულებით არსებულ ხარვეზებსა და ნაკლოვანებებზე არ უსაუბრია და სტუმართან არც იმის გარკვევა უცდია, რა მიზეზი აქვს იმას, რომ ახალგაზრდების დიდ ნაწილს სამხედრო სამსახურის მოხდის სურვილი არ აქვს და ყველა შესაძლო ხერხით მისგან დაღწევას ცდილობს. მას არც ის კითხვა დაუსვამს, ხომ არ არის პრობლემა თავად სისტემაში და არა იმ ახალგაზრდებში, რომლებსაც, ფაქტობრივად, ქვეყნის წინააღმდეგ ე.წ. „დეზერტირობაში“ დასდო ბრალი.

მანვე ოპოზიცია დესტრუქციულ ქმედებებსა და სახელმწიფო გადატრიალებაშიც დაადანაშაულა და თქვა, რომ ამის „რეპეტიცია“ ჩვენ 20 ივნისს ვნახეთ. არადა, 20 ივნისს, საზოგადოების ფართომასშტაბიანი პროტესტი საქართველოში რუსი კომუნისტი დეპუტატის სერგეი გავრილოვის ვიზიტსა და პარლამენტის თავმჯდომარის სავარძელში მის მოკალათებას მოჰყვა და ეს სახელმწიფოს წინააღმდეგ დაგეგმილი დესტრუქციული ქმედება ან ხელისუფლების დამხობის მცდელობა კი არა, სპონტანური პროტესტი იყო.

გადაცემის მიწურულს წამყვანმა სტუმარი სწორი და პრაგმატული საგარეო და საშინაო პოლიტიკის გატარების გამო კიდევ ერთხელ შეაქო და სწორედ ამის დამსახურებად მიიჩნია, რომ დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში მოქმედი ხელისუფლება ერთადერთია, რომლის დროსაც ომი არ მომხდარა. მანვე ყოფილი ხელისუფლება და პრეზიდენტი საგარეო პოლიტიკის მიმართულებით „პროვოკაციული და მოღალატეობრივი“ ნაბიჯების გადადგმაში დაადანაშაულა და ხაზგასმით აღნიშნა, რომ „ჩვენი ტერიტორიების ოკუპაცია“ სწორედ აღნიშნულმა განაპირობა.

ის, რომ გადაცემის წამყვანმა სტუმარს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის მიმართ არსებული არცერთი კრიტიკული კითხვა არ დაუსვა, რომელიც საზოგადოებას ამ უწყების მიმართ კარგა ხანია დაუგროვდა, ტოვებდა შთაბეჭდილებას, რომ გადაცემის მიზანი არა იმდენად უწყებისა და ზოგადად ქვეყნის უსაფრთხოების თვალსაზრისით არსებული რეალური ვითარების განხილვა, არამედ სუს-ის ახალი ხელმძღვანელისთვის თავისუფალი ტრიბუნის მიცემა და საზოგადოებაში მის მიმართ დადებითი დამოკიდებულების შექმნა იყო.
კატეგორია: ეთიკა
“ანტიტრამპისტების პოლიტიკა” - ამ სათაურით 15 სექტემბერს “იმედის კვირაში” სენატორ მაკკეინისა და მისი სახელობის ინსტიტუტის წარმომადგენლების შესახებ გავიდა სიუჟეტი. მასალა 10 სექტემბერს საქართველოში გამართულ საერთაშორისო კონფერენციაზე მომხდარ არეულობას ეძღვენებოდა. გადაცემის წამყვანი, ისევე როგორც სიუჟეტის ავტორი, თითქმის 9 წუთის განმავლობაში ცდილობდნენ მაყურებელი დაერწმუნებინათ, რომ საერთაშორისო კონფერენციის ორგანიზატორები პირდაპირ ასოცირდებიან ისეთ ოპოზიციურ პარტიებთან, როგორიცაა “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა” და “ევროპული საქართველო” და “მაკკეინის ინსტიტუტის” წარმომადგენლების უარყოფით გავლენებზე უყვებოდნენ საზოგადოებას.

altგადაცემის წამყვანმა ირაკლი ჩიხლაძემ სიუჟეტი შემდეგი ტექსტით წარუდგინა მაყურებელს: “ნაციონალური მოძრაობა” სიცრუის ტირაჟირებისთვის ყველა პლატფორმას იყენებს, მათ შორის საერთაშორისო კონფერენციებსაც. ქართველებს სტუმარ-მასპინძლობა რომ არ გვეშლება, ეს მთელმა მსოფლიომ იცის, მაგრამ ყოფილი ხელისუფლების წარმომადგენლები ძველი კავშირების გამოყენებით იმდენსაც ახერხებენ, რომ სტუმარმა მასპინძელი ლანძღოს და მისი საქმიანობა თუ ფინანსური კაპიტალის წარმომავლობა დააყენოს ეჭვქვეშ. თან ამას იმ ადამიანების დახმარებით აკეთებენ, რომელთა აზრსაც საკუთარ ქვეყანაში დიდი პოლიტიკური ფასი უკვე აღარ აქვს. მეტიც, ისინი დეკლალირებულად, ანტიტრამპისტები არიან და საკუთარ პრეზიდენტსაც იგივე მესიჯებით ებრძვიან”.

altავტორი სიუჟეტს იწყებს ამერიკის პრეზიდენტის, დონალდ ტრამპის ქება-დიდებით, მისი პოლიტიკურად რთული წინასაარჩევნო გზის გახსენებით და ტრამპისა და ჯონ მაკკეინს კონკურენციის განხილვით. შემდგომ კი მაყურებელს 10 სექტემბრს “ეკონომიკური პოლიტიკის კვლევის ცენტრისა” და “მაკკეინის ინსტიტუტის” მიერ ორგანიზებულ თბილისის საერთაშორისო კონფერენციაზე განვითარებულ მოვლენებს ახსენებს:

“გასულ კვირას თბილისში “მაკკეინის ინსტიტუტის” თანაორგანიზებით, საერთაშორისო კონფერენცია გაიმართა, რომელშიც ამერიკის ადმინისტრაციის წარმომადგენლებსა და ცნობილ დიპლომატებთან ერთად, “მაკკეინის ინსტიტუტის” აღმასრულებელი დირექტორი კურტ ვოლკერი, დენიელ ფრიდი, დევიდ კრამერი და მეთიუ ბრაიზაც ესწრებოდნენ. კონფერენცია წინამორბედებისგან ალბათ არაფრით გამორჩეული იქნებოდა, ორ დეტალს რომ არ მიეპყრო ჩვენი ყურადღება: დევიდ კრამერმა პარლამენტის თავმჯდომარის მოადგილე ირმა ინაშვილი და მასთან ერთად ქართული მედიაც კონფერენციაზე არასასურველ სტუმრად მიიჩნია და, ფაქტობრივად, დარბაზიდან მათი გაძევება სცადა. სამაგიეროდ, კონფერენციის პანელზე სტუმრები საკმაოდ კომფორტულად გრძნობდნენ თავს “ნაციონალურ მოძრაობასთან” და ასევე “ევროპულ საქართველოსთან.”

სიუჟეტის ავტორმა, თბილისის საერთაშორისო კონფერენციაზე მომხდარი დაპირისპირების შესახებ მაყურებელს ამომწურავი ინფორმაცია არ მიაწოდა. შედეგად, “იმედის კვირის” მაყურებელმა მხოლოდ ის შეიტყო, რომ თითქოს, დევიდ კრამერმა კონფერენციიდან არასასურველი სტუმრების(“ირმა ინაშვილისა და ქართული მედიის”) გაძევება უმიზეზოდ სცადა.

altსინამდვილეში, 10 სექტემბერს საერთაშორისო კონფერენციაზე არეულობა და ხმაური მაშინ დაიწყო, როდესაც პატრიოტთა ალიანსის ლიდერი ირმა ინაშვილი, სავარაუდოდ, „ობიექტივის“ ჟურნალისტთან ერთად სასტუმრო “რუმსში” მივიდა. მიუხედავად იმისა, რომ იგი მონაწილეთა სიაში არ იყო, აცხადებდა, რომ სრული უფლება ჰქონდა დასწრებოდა კონფერენციას, დევიდ კრამერი კი მას კონფერენციის დატოვებისკენ მოუწოდებდა, რასაც დაპირისპირება მოჰყვა. თუმცა, საბოლოოდ, ირმა ინაშვილს კონფერენციაზე სიტყვით გამოსვლის უფლება მიეცა.

ჟურნალისტს მთელი სიუჟეტის განმავლობაში, საერთოდ არ უხსენებია, რომ საერთაშორისო კონფერენციას მთავრობის წარმომადგენლებიც ესწრებოდნენ. შესაბამისად, მაყურებელმა ვერ გაიგო, “ნაციონალური მოძრაობისა” და “ევროპული საქართველოს” წევრების გარდა, იყო თუ არა რომელიმე პოლიტიკური პარტიის წარმომადგენელი მიწვეული კონფერენციაზე.

ამის შემდეგ ჟურნალისტი მაყურებელს, ანალიტიკოსის სტატუსით, ნუკრი შოშიაშვილის კომენტარს სთავაზობს, რომელიც ამბობს, რომ “მაკკეინის ინსტიტუტი” კონკრეტულ ჯგუფებს - “ნაციონალურ მოძრაობას” და “ევროპულ საქართველოს” უჭერს მხარს. შემდეგ კი ამტკიცებს, რომ სენატორი ჯონ მაკკეინი აგრესიული საგარეო პოლიტიკით იყო საზოგადოებისთვის ცნობილი:

“აი, რითი გამოირჩეოდა მაკკეინი, რითი იყო ცნობილი - ის იყო საკმაოდ აგრესიული საგარეო პოლიტიკის მომხრე (ხშირად ამერიკაში მას უწოდებდნენ ნიუიმპერიალისტსაც კი) და ხისტი, ნეოლიბერალური წესრიგის მომხრე“, - ამბობს ნუკრი შოშიაშვილი, თუმცა რა არგუმენტებზე დაყრდნობით აფასებს იგი სენატორ მაკკეინს მსგავს უარყოფით კონტექსტში, ამის შესახებ მაყურებელი ინფორმაციას ვერ იღებს.

ჟურნალისტს, ისევე როგორც ანალიტიკოსის სტატუსით მიწვეულ ნუკრი შოშიტაშვილს, “დაავიწყდა” მაყურებლისთვის იმის თქმა, რომ სენატორმა ჯონ მაკკეინმა საქართველოს დამოუკიდებლობას მხარდაჭერა არაერთხელ გამოუცხადა. ასევე, “დაავიწყდათ” მისი ბრძოლა პუტინის რუსეთის აგრესიის წინააღმდეგ, აგვისტოს ომის დროს საქართველოსთვის გამოცხადებული მხარდაჭერა და მისი ცნობილი ფრაზა „დღეს ჩვენ ყველანი ქართველები ვართ”.

ჟურნალისტი, სიუჟეტის დასკვნით ნაწილში, ეჭვქვეშ აყენებს მაკკეინთან დაკავშირებული პირების გავლენებს თავიანთ ქვეყანაში და ამბობს:

„რა გავლენა აქვთ საქართველოში ვიზიტად მყოფ მაკკეინთან ასოცირებულ ფიგურებს ამერიკულ პოლიტიკურ ცხოვრებაზე და, საერთოდ, რამდენად მართებულია, ტრამპის ოპოზიციის მითითებით წყდებოდეს არა მარტო ის, თუ რომელი პოლიტიკური ფიგურა უნდა ესწრებოდეს კონფერენციას, არამედ ის, თუ ვინ უნდა იყოს აშშ-ს ელჩი საქართველოში”.

ამ სიტყვების დასტურად, ავტორი ამერიკელი პოლიტიკური კომენტატორის სტატუსით, მაყურებელს ჯიმ მალონის აცნობს, რომელიც ამბობს, რომ მეთიუ ბრაიზას, კურტ ვოლკერის, მაიკლ კარპენტერის თუ დევიდ კრამერის გვარები ამერიკულ პოლიტიკურ ცხოვრებაში ბევრს არაფერს ნიშნავს და მეტიც, მათი გვარების შესახებ საერთოდ არც კი სმენია.

სიუჟეტის დასკვნით ნაწილში მაყურებელი იგებს, რომ ტრამპის პრეზიდენტობის პერიოდში, საქართველო-აშშ-ს პარტნიორობამ უმაღლეს ნიშნულს მიაღწია. თუმცა არაფერია ნათქვამი ჯონ მაკკეინის როლზე და “მაკკეინის ინსტიტუტის” წარმომადგენლებზე დადებით კონტექსტში. სამაგიეროდ, მაყურებელს რჩება შთაბეჭდილება, თითქოს “მაკკეინის ინსტიტუტის” წარმომადგენლები პირდაპირ კავშირში არიან “ნაციონალურ მოძრაობასა” და “ევროპულ საქართველოსთან” და უარყოფით როლს თამაშობენ საქართველო-აშშ-ს პოლიტიკურ ურთიერთობაზე.
კატეგორია: ეთიკა
ტელეკომპანია “იმედის” ყოველკვირეული გადაცემა “იმედის კვირის” 15 სექტემბრის ერთ-ერთი სიუჟეტი თი-ბი-სი ბანკის დამფუძნებლებისა და ანაკლიის ღრმაწყლოვანი პორტის პროექტის მთავარი პარტნიორების მამუკა ხაზარაძისა და ბადრი ჯაფარიძის ახალი საზოგადოებრივი მოძრაობის - “ლელოს” პრეზენტაციას ეხებოდა. სიუჟეტში ბანკირების მიერ ახალი მოძრაობის შექმნა “ფინანსური კაპიტალის პოლიტიკურ კონვერტაციად”, მათ წინააღმდეგ აღძრულ საქმესთან მიმართებით ერთგვარ “იმუნიტეტად” და “არტ შოუდ” არის შეფასებული, რომელმაც “ეფექტი ვერ მოახდინა”.

ამბის წარდგენისას, წამყანი ხაზგასმით ამბობს, რომ პოლიტიკაში შემოსვლის პირველივე დღიდან მამუკა ხაზარაძე პოლიტიკურ თავდასხმებსა და ჭორაობაზე გადავიდა. ჟურნალისტის ტექსტში კი ხაზგასმულია,  რომ ხაზარაძემ პოლიტიკაში მოსვლა მხოლოდ მას შემდეგ დააანონს, რაც პროკურატურა “ბრალდებულის სტატუსით დატოვა”. უფრო ხმაურიანი განცხადებები კი, სასამართლოში გააკეთა, როდესაც 700 000 ლარის ოდენობის გირაო შეეფარდა და ნებართვის გარეშე ქვეყნის დატოვება აეკრძალა.

ჟურნალისტი ასევე განმარტავს, რომ ხაზარაძე საზოგადოებას ბევრ ცნობილ სახეს დაჰპირდა, შექმნა მოლოდინი, რომ მისი მიზნების პოლიტიკური კონვერტაცია 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებისთვის მომგებიანი კაპიტალი იქნებოდა და გააჩინა წინასწარი განწყობა, რომ მისი “მოძრაობის თუ პარტიის პრეზენტაციას ისეთივე არტ-ელფერი ექნებოდა, როგორც მის ტელევიზიას და მის მიერ დაფინანსებულ კულტურულ ღონისძიებებს” აქვს.

ამის შემდეგ, ჟურნალისტი იმ დისკოფორმტზე გვიყვება, რაც გადამღებ ჯგუფს ახალი მოძრაობის პრეზენტაციის ადგილის ძებნისას შეექმნა. ამბობს, რომ მედიისთვის გავრცელებულ ანონსში არც საკონტაქტო პირი იყო მითითებული და არც პრეზენტაციის ზუსტი ადგილი, ღონისძიების ორგანიზატორებმა მხოლოდ გუგლის საძიებო სისტემით მონიშნული ადგილის ფოტო მიაწოდეს და არა ლოკაცია.

“ანაკლიიდან შემოვლით გზაზე 25 კმ და 2 სოფელი გავიარეთ. ადგილიც და გზაც ისეთივე გაურკვეველი იყო, როგორც სესხის აღებისას რამდენიმე ფურცელზე დაწერილი საბანკო ვალდებულებები. შეხვედრის ადილს სანაპიროზე ღონისძიების დაწყებამდე 5 წუთით ადრე მივაკვლიეთ”, - ამბობს იგი.

პრეზენტაციის ადგილს ჟურნალისტი ასე აღწერს: “ევროპასთან ახლოს მიდგმულ სკამებზე 80-მდე ადამიანი იჯდა, [თუმცა] არცერთი პოლიტიკური წარსულით”.

მასალაში მამუკა ხაზარაძისა და ბადრი ჯაფარაძის მხრიდან ანაკლიის ღრმაწყლოვანი პორტის პროექტში შეუსრულებელ ვალდებულებებზე მტკიცებით ფორმაში, ცალმხრივად, საპირისპირო არგუმანტაციის გარეშეა საუბარი და ასევე, არაფერია ნათქვამი იმ ზიანზე, რაც კონსორციუმს ბანკირებისთვის წაყენებულმა ბრალმა მიაყენა.

ხაზარაძის გარშემო უარყოფით განწყობების შესაქმნელად პარალელი “ნაციონალურ მოძრაობასთან” არის გავლებული და ნათქვამია, რომ მისი პოლიტიკური ენა და გზავნილები ყოფილი სახელიწუფლებო გუნდის წარმომადგენლების განცხადებების იდენტურია. ასევე, ნათქვამია, რომ ხაზარაძის გვერდით საქართველოს ყოფილი პრეზიდენტის ის ყოფილი საპარლამენტო მდივანი დგას, რომელიც “გირგვლიანის საქმეზე სააკაშვილის სისხლის სამართლებრივ დევნაში პოლიტიკურ ნიშნებს ხედავდა”. უფრო მეტი სიმძიმისთვის ისიც არის ხაზგასმული, რომ “[ხაზარაძის] გუნდის იმ ნაწილისთვის, რომელიც უკვე შეარჩია, თანამშრომლობა ყველასთან, მათ შორის, “ნაციონალურ მოძრაობასთანაც” შესაძლებელია”.

სიუჟეტში, ასევე გაურკვეველ მონაცემებზე დაყრდნობით, ხაზარაძის მოძრაობის მიმართ იმ მოლოდინებზე და იმედგაცრუებაზეა საუბარი, რომელიც პრეზენტაციის დასასრულს უკვე გამოჩნდა და რომ კვირის ბოლოს, მოლოდინიდან თითქმის არაფერი დარჩა.

“პრეზენტაციას აკლდა ქარიზმაც და ენერგიაც. ის გააკრიტიკა ყველამ მიხეილს სააკაშვილმაც კი, რომელმაც ღონისძიებას კრიალოსნიანი ბიჭების შეკრება უწოდა. ყველამ, ვისგანაც ხაზარაძე ლელოს დადებისას პოლიტიკური ტრიბუნიდან გულშემატკივრობას ელოდა”, - ამბობს ჟურნალისტი და იქვე დასძენს, რომ სწორედ ამიტომ მომდევნო სვლა სატელევიოზიო ინტერვიუ იყო, სადაც ხაზარაძე იმ თემებზე ალაპარაკდა, რაზეც “იმ დრომდე დუმდა, ვიდრე ბრალდება და სისხლის სამართლის საქმე მისი ბიზნესის და პირადი კომფორტის ზონას დაარღვევდა”.

ჟურნალისტი თავადვე ასკვნის, რომ “ეს პასი პოლიტიკურ მოედანზე ისეთივე უშედეგო აღმოჩნდა, როგორც სკანდალური ე.წ. წერილის საქმე”. იქვე კიდევ ერთხელ იმეორებს, რომ ბანკირები “პოლიტიკური იმუნიტეტისკენ ისწრაფვიან”. და ხაზგასმით, მტკიცებით ფორმაში აღნიშნავს, რომ ბიზნესმენმა ვანო ჩხარტიშვილმა მამუკა ხაზარაძე “ტყუილში ამხილა”.

სიუჟეტის ამგვარი სტრუქტურა და ტექსტები, მამუკა ხაზარაძისა და მისი ახალი მოძრაობის პრეზენტაციის მსგავს კონტექსტში განხილვა, მის მიმართ საზოგადოებაში წინასწარი უარყოფითი განწყობებისა და ფონის შექმნის მცდელობის შთაბეჭდილებას ტოვებს. თითქოს, მასალის მიზანი არა ახალი მოძრაობის შესახებ საზოგადოების ინფორმირება, არამედ მამუკა ხაზარაძისა და ბადრი ჯაფარიძის იმიჯის შელახვა და დისკრედიტაციაა.
კატეგორია: ეთიკა
„გავლენიანი და კარგი სტრატეგი“, ადამიანი, რომელიც „მწვავე შემთხვევებშიც არ ერიდება კომუნიკაციას“, შს მინისტრი, რომელსაც „არაერთხელ მოუწია დაძაბული სიტუაციის განმუხტვა“ და პოლიტიკური ფიგურა, რომლისაც “ნაციონალურ მოძრაობას” ეშინია - ამ კონტექსტში წარმოჩინდა უკვე მოქმედი პრემიერ-მინისტრი გიორგი გახარია ტელეკომპანია „იმედის“ 8 სექტემბრის კვირის შემაჯამებელ გადაცემაში „იმედის კვირა“.

„იმედმა“ გიორგი გახარიას გაპრემიერებას ორი სიუჟეტი მიუძღვნა. ამ მასალებში გახარიას ფიგურა და მასთან ასოცირებული ე.წ. გახმაურებული საქმეები ცალმხრივად, იმგვარად არის გადმოცემული, რომ მის მიმართ არც რაიმე კითხვის ნიშანია დასმული და არც საზოგადოებრივი პროტესტის ფონზე, მის გაპრემიერების ადეკვატურობაა განხილული.

პირიქით, ამა თუ იმ საქმესთან მიმართებით სრული პასუხისმგებლობა მხოლოდ ოპოზიციის, კერძოდ “ნაციონალური მოძრაობისა” და “ევროპული საქართველოს” მისამართით არის გადატანილი და მთავარი ხაზი მხოლოდ მათი, როგორც დესტრუქციული პოლიტიკური ძალის უპასუხისმგებლო ქმედებებზეა გატარებული.

პარლამენტში 6 სექტემებრს გიორგი გახარიას “ნაციონალური მოძრაობასა” და “ევროპულ საქართველოსთან” შეხვედრისას განვითარებულ მოვლენებს, რა დროსაც ოპოზიციის წარმომადგენლებმა გიორგი გახარიას ქვეყანაში ბოლო დროს განვითარებულ მოვლენებთან მიმართებით მწვავე კითხვები დაუსვეს და მის მიმართ პროტესტის ნიშნად სხდომათა დარბაზი დატოვეს, წამყვანი ოპოზიციის „პოლიტიკურ მასკარადად აფასებს“.

მასალებში გიორგი გახარიას სამთავრობო პროგრამის რამდენიმე მთავარი მიმართულების განხილვის შემდეგ, საუბარი ოპოზიციასთან მიმართებით მის ხედვებსა და გზავნილებს ეთმობა. ჟურნალისტი გვიყვება, რომ თანაგუნდელებისადმი გიორგი გახარიას მთავარი გზავნილი “ნაციონალური მოძრაობის“ „ყოველდღიურ რეჟიმში“ მხილება და მათთვის სიმართლის დაპირსპირება იყო. გარდა ამისა, ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ პრემიერი მათ 20 ივნისს განვითარებული მოვლენების დროს შტურმში ადანაშაულებს.

მასალებიდან ვერ შევიტყვეთ, კონკრეტულად რა სიცრუეზეა საუბარი. ამასთან, მიუხედავად იმისა, რომ ოპოზიციის მხრიდან სახელმწიფო ინსტიტუტებზე შტურმს თავად გიორგი გახარიაც ახსენებს, მასალაში არ ჩანს საპირწონე არგუმენტები, რაც 20 ივნისს განვითარებული მოვლენების დროს ოპოზციის მხრიდან შტურმის მცდელობას დაასაბუთებდა.

ჟურნალისტი ასევე არ ცდილობს ზოგადად შტურმის დეფინიციის განსაზღვრას და გარკვევას შეესაბამება და ჯდება თუ არა მომიტინგეთა ნაწილის მაშინდელი ქცევა შტურმის განსაზღვრებაში. გარდა ამისა, მასალებში არ ჩანს ის არაერთი კითხვა, რომელიც 20-21 ივნისის აქციის დარბევის დროს სწორედ გიორგი გახარიას მისამართით გაჩნდა, იქნება ეს ძალის გამოყენების პროპორციულობა, საჭიროება, თუ პასუხისმგებლობა, რაც განვითარებულ მოვლენებზე მას, როგორც შს მინისტრს ეკისრებოდა. ამის ნაცვლად, პასუხისმგებლების ძიებას ჟურნალისტი ისევ “ნაციონალურ მოძრაობაში” ცდილობს და ამბობს, რომ ეს პოლიტიკური ძალა, „როგორც სხვა შემთხვევებში, პოლიტიკურ პასუხისმგებლობას არც 20 ივნისს განვითარებულ მოვლენებში გრძნობს“.

გარდა ამისა, იგი, მაკო გომურს, რომელმაც 20 ივნისის აქციის დარბევის, დროს თვალი დაკარგა, „პარლამენტის შტურმის მსურველთა“ გვერდით შემთხვევით მოხვედრილად ახასიათებს. ამბობს, რომ 6 სექტემბერს პრემიერობის კანდიდატთან შეხვედრის დროს, “ნაციონალური მოძრაობის” ერთ-ერთი წევრი სალომე სამადაშვილი მის პარლამენტის სხდომათა დარბაზში შეშვებას იმ ფონზე ითხოვდა, როდესაც მაკო გომური თბილისში საერთოდ არ იყო. ასევე, იგი არფერს ამბობს იმ ადამიანებზე, რომლებიც მაგალითად პარლამენტის შენობაში შესვლას მთელი კვირის განმავლობაში ითხოვდნენ, თუმცა უშედეგოდ. “იმედის” მასალაში არც აქცია „სირცხვილიას“ ორგანიზატორების განმარტებებია, მაკო გომურის პარლამენტში შემსვლელთა სიაში ყოფნის შესახებ.

ჟურნალისტი ოპოზიციას პრემიერობის კანდიდატის მიმართ ბრალდებებსა და „შეურაცხყოფაშიც“ ადანაშაულებს, თუმცა არ ხსნის კონკრეტულად რას მოიაზრებს იგი ამ უკანასკნელში. არც იმ უამრავ კითხვაზე ამახვილებს ყურადღებას, რომლებიც სწორედ ოპოზიციური დეპუტატების მხრიდან გაჟღერდა და რომელზე პასუხებსაც საზოგადოება ორ თვეზე მეტია გიორგი გახარიასგან უშედეგოდ ელის. გარდა ამისა, “იმედი” აქცენტს გიორგი გახარიას მხრიდან ოპოზიციასთან კოჰაბიტაციის დასრულებაზეც ამახვილებს და ამ ნაბიჯს მის მიმართ მხარდამჭერების ზრდის პირდაპირპროპორციულად აფასებს. გიორგი გახარიასთან მიმართებით, “იმედი” ხორავას ქუჩის საქმესა და პანკისის ხეობაში ჰესის მშენებლობისას ჩატარებულ სპეცოპერაციასაც იხსენებს. მასალაში გახარია ამ ორ საქმის “კეთილი დასასრულის” ავტორად არის წარმოჩენილი, ამ შემთხვევაშიც კითხვების დასმის გარეშე.

აგრეთვე, მიუხედავად იმისა, რომ თავად გახარია პროპორციულ საარჩევნო სისტემაზე გადასვლას “ქართული ოცნების” თავმჯდომარის ბიძინა ივანიშვილის დამსახურებად ასახელებს, “იმედის” მასალებში არ ჩანს, რომ ეს არა მისი კეთილი ნება, არამედ მასშტაბური საზოგადოებრივი პროტესტის მონაპოვარია და “ქართული ოცნება” იძულებული იყო, პროცესების არგამწვავების მიზეზით ამ დათმობაზე წასულიყო.

გიორგი გახარიას მიმართ მიმდინარე საზოგადოებრივი პროტესტის ფონზე, მისი ფიგურის ცალმხრივად, მხოლოდ დადებითი აქცენტებით განხილვა და იმ ლეგიტიმური კითხვების უგულვებელყოფა, რაც ყოფილი შს მინისტრის მიმართ დაგროვდა, ასევე პასუხისმგებლობის სრულად სხვა პოლიტიკურ ძალაზე გადატანა, „იმედის“ მხრიდან უკვე მოქმედი პრემიერის მიმართ საზოგადოებრივი აზრის პოზიტიური მიმართულებით წარმართვის ცალსახა მცდელობაზე მიუთითებს და მის მიმართ მიკერძოებული დამოკიდებულების შთაბეჭდილებას ტოვებს.
კატეგორია: ეთიკა
აგვისტოს ომი მიხეილ სააკაშვილისა და ნაციონალური მოძრაობის მიერ როგორც ძალაუფლების „ყველაფრის ფასად“ შენარჩუნებისა და საზოგადოების თვალში „დაკარგული ლეგიტიმაციის“ ხელახლა მოპოვების გზა - ამ კონტექსტში წარმოჩინდა ყოფილი ხელისუფლება ტელეკომპანია „იმედის“ ეთერში 11 აგვისტოს გასულ ფილმში - „ჩვენ მშვიდობით მოვიგებთ სხვის დაწყებულ ომს“, რომლის ავტორიც და მასზე მომუშავე გუნდიც მითითებული არ არის.

მნიშვნელოვანი ფაქტების მიჩქმალვა, მანიპულაცია და არაზუსტი ინფორმაცია ფონად გასდევს 40 წუთიან ფილმს, სახელწოდებით “ჩვენ მშვიდობით მოვიგებთ სხვის დაწყებულ ომს!”

 სიუჟეტი 2008 წლის რუსეთ-საქართველოს ომში ნაციონალური მოძრაობისა და იმდროინდელი პრეზიდენტის ბრალეულობაზეა აგებული ისე, რომ განვითარებულ მოვლენებში რუსეთის ფედერაციის პასუხისმგებლობა მინიმუმამდეა დაყვანილი. აგვისტოს ომი წარმოჩენილია როგორც “მაშველი რგოლი” სააკაშვილისთვის, რამაც შესაძლებლობა მისცა “ოპოზიციის წნეხისგან” გათავისუფლებულიყო და დაებრუნებინა “დაკარგული ლეგიტიმაცია”.

altფილმში ავტორი რუსეთ-საქართველოს ურთიერთობების მიმოხილვას 2004 წელს, ქვეყნის სათავეში ახალი ხელისუფლების მოსვლიდან იწყებს და იმ შეცდომებსა თუ ქმედებებს აღწერს, რაც მისივე შეფასებით, ყოფილმა ხელისუფლებამ ოკუპირებულ რეგიონებთან მიმართებით და ჩრდილოელ მეზობელთან ურთიერთობის კონტექსტში მიზანმიმართულად განახორციელა. ასე მაგალითად, ფილმიდან ვიგებთ, რომ 2004 წელს ახალმა ხელისუფლებამ პრაქტიკულად მოგვარებული, ან უფრო ზუსტად, მოგვარების გზაზე დამდგარი კონფლიქტები ჩაიბარა, მაშინდელმა მთავრობამ კი, სახალხო დიპლომატიის ერთ-ერთი მექანიზმი და ადგილობრივ მოსახლეობასთან ურთიერთობების დათბობა-გაღრმავების ერთადერთი საშუალება ერგნეთის ბაზრობა გააუქმა, რითაც სააკაშვილი-ოქრუაშვილის [ირაკლი ოქრუაშვილი იმ დროისთვის თავდაცვის მინისტრის თანამდებობას იკავებდა] ტანდემმა „კონფრონტაციის გზა“ აირჩია და ოსურ მხარეს პირდაპირ ანიშნა, რომ „ოფიციალური თბილისის არჩევანი შერიგების და დაახლოების პოლიტიკა აღარ არის“.

ერგნეთის ბაზრობის გაუქმების კომპონენტი ფილმში აპრიორი უარყოფითად ისეა განხილული, რომ საპირისპირო მხარე - კორუფცია, კონტრაბანდა, დაუფიქსირებელი გადასახადები და ა.შ. განხილული არ არის და არც ყოფილი ხელისუფლების წარმომადგენლების პოზიცია ჩანს იმის შესახებ, თუ რატომ მიიღეს მათ აღნიშნული გადაწყვეტილება და რა იყო ამის მთავარი მოტივატორი.

 ამასთან, ავტორი 2004-2008 წლების შუალედში ცხინვალის რეგიონში მომხდარ არაერთ შეტაკებასა და დაპირისპირებაზე იმგვარად საუბრობს, რომ ყველა კონტექსტში ყოფილი ხელისუფლების ბრალზე, განზრახ პროვოკაციულობასა და კონფრონტაციულობაზე მიუთითებს. იქვე დასძენს, რომ სააკაშვილი “წარმატებით ახერხებდა კრემლის პროვოცირებას”.

ნაციონალური მოძრაობის მხრიდან აგვისტოს ომის ინსპირირების დასტურად 2007-2008 წლებში მაშინდელი ხელისუფლების მხრიდან ბიზნესის, მედიის, ოპონენტების და მშვიდობიანი მოქალაქეების მიმართ ჩადენილ დანაშაულებებსაც გვახსენებს. სააკაშვილი მოხსენიებულია დიქტატორად. 2008 წლის საპრეზიდენტო არჩევნები კი აპრიორი გაყალბებულად არის წარმოჩენილი. არადა, მიუხედავად დაფიქსირებული ხარვეზებისა, მაშინ რომელიმე საერთაშორისო სადამკვირვებლო ორგანიზაციას საყოველთაო გაყალბების ნიშნებზე არ უსაუბრია და არც მისი შედეგები დაუყენებია ეჭვქვეშ. 2004-2008 წლების მიმოხილვის დასასრულს ავტორი ამტკიცებს, რომ სააკაშვილმა მიზანმიმართულად ჩაითრია ქვეყანა სისხლიან ავანტურაში.

altფილმის მიწურულს დრო უკვე უშუალოდ აგვისტოს ომის დეტალების განხილვას ეთმობა, საიდანაც ვიგებთ, რომ სააკაშვილისთვის შექმნილი პოლიტიკური კრიზისის ფონზე, „გარე მტრის საქართველოში შემოჭრა“ იყო საჭირო, რისთვისაც ისეთი სამხედრო ოპერაცია უნდა დაგეგმილიყო, რომელზე რეაგირებაც რუსეთის მხრიდან გარდაუვალი იქნებოდა, რისთვისაც „სააკაშვილის ხელისუფლებამ დემონსტრაციული, ფართომასშტაბიანი ოპერაცია განიზრახა“.

 „ყველას გვახსოვს, როგორც ვუყურებდით ტელეეკრანებს, გვიკვირდა ჩვენი მედიის, რომელიც ამ ყველაფერს იღებდა და მსოფლიოს გადასცემდა, ვამბობდით, მტრები ხომ არ არიან, რას აკეთებენ, მოწინააღმდეგეს აწვდიან ინფორმაციასო. დიახ, გეგმის შემადგენელი ნაწილი ზუსტად ეს პროპაგანდა იყო. მთელ მსოფლიოს უნდა ენახა ქართველების დიდი სამხედრო ძალის მოქმედება რეგიონში. საჯაროდ სილაგაწნული რუსეთი კი იძულებული უნდა ყოფილიყო, სამხედრო ძალებით შემოსულიყო საქართველოში“, - ვისმენთ ფილმში.

მასალაში 8 აგვისტოს რუსთაველის გამზირზე საქართველოს მხარდამჭერი აქცია-კონცერტი, რომელსაც მეგობარი ქვეყნების პრეზიდენტებიც ესწრებოდნენ, ომში გამარჯვების ზეიმად არის გამოცხადებული. არადა, ღონისძიების მიზანი მსოფლიოსთვის სწორედ რუსეთის მიერ საქართველოში განხორციელეული აგრესიისა და მეგობარი ქვეყნების მხარდაჭერის ჩვენება იყო. ფილმში ყოფილ პრეზიდენტს საერთაშორისო თანამეგობრობის სათანადო არაინფორმირებულობაშიც სდებენ ბრალს. არადა, სწორედ საერთაშორისო პარტნიორების ჩართულობით გამართული მოლაპარაკებების შედეგად გახდა რუსეთის ფედერაცია იძულებული, რომ რეგიონში საბრძოლო მოქმედებები შეეჩერებინა და ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმებისთვის მოეწერა ხელი. აღსანიშნავია, რომ აღნიშნული შეთანხმების პირობებს რუსეთი დღემდე უხეშად არღვევს, რის გამოც, ის დასავლელი პარტნიორების მხრიდან კრიტიკის ობიექტი არაერთხელ გამხდარა.

 „რუსეთის იმპერატორმა ალექსანდრე მესამემ თავის დროზე თქვა - რუსეთს ჰყავს ორი ჰყავს ორი მოკავშირე, არმია და ფლოტია. 21-ე საუკუნეში ამ მოკავშირეებს შეიძლება თავისუფლად დაემატოს სააკაშვილიც. კრემლისთვის ძნელად თუ მოიძებნება სააკაშვილზე ხელსაყრელი პოლიტიკოსი რუსული ჩექმის სამხრეთ კავკასიაში კვლავ შემოსადგმელად. ამ დიდ ტრაგედიაში გაიმარჯვა მხოლოდ მიხეილ სააკაშვილმა და მისი დანაშაულებრივი რეჟიმის შემოქმედებმა. მათ მიაღწიეს უპირველეს მიზანს - მოიპოვეს ლეგიტიმაციის საჭირო ხარისხი და შეინარჩუნეს ძალაუფლება“, - სწორედ ასე იხსნება ფილმში აგვისტოს ომის ანთოლოგია - სრული პასუხისმგებლობის ყოფილ ხელისუფლებაზე გადატანა და რუსეთის ფაქტორის შემცირება.

alt ფილმში რუსეთი არა კონფლიქტის მხარედ, არამედ მესამე, განყენებულ აქტორად არის წარმოჩენილი, რომელიც იძულებული გახდა, რომ ერთი აგრესიული აქტორის მხრიდან მეორეს მიმართ განხორციელებულ ოპერაციაში მშვიდობისმყოფელის სტატუსით ჩართულიყო. ასევე, არ არის გაანალიზებული ისტორიული კონტექსტი. არც უკრაინასთან პარალელებია გავლებული, რაც ჩრდილოელი მეზობლის რეგიონში განზრახვებსა და მიზნებს თავის სახელს დაარქმევდა. პირიქით, საპირწონედ, რუსეთის პრეზიდენტის განცხადებას ვისმენთ, სადაც ის ამბობს, რომ „რუსეთ-საქართველოს ურთიერთობების დაძაბვის მიზეზი არის საქართველოს გეგმები ძალით აღადგინოს კონტროლი აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის თვითგამოცხადებულ რეგიონებზე და არა საქართველოს მისწრაფება ნატოსკენ“.

 გარდა ამისა, აგვისტოს ომის შემდეგ, თავად ვლადიმირ პუტინმა აღიარა, რომ ის საქართველოში ფართომასშტაბიანი სამხედრო ინტერვენციისთვის ჯერ კიდევ 2006 წლიდან ემზადებოდა და მისი ქმედებები საქართველოს მხრიდან „კონფრონტაციაზე“ მყისიერი პასუხი ვერ იქნებოდა.

ფილმში მოვლენების მსგავსი ცალმხრივი განხილვა, კონტექსტისა და ფაქტების არასწორად წარმოჩენა პირდაპირ იმეორებს აგვისტოს ომის შესახებ უკვე კარგად ცნობილი რუსული პროპაგანდის ნარატივს, ხელს უწყობს 2008 წლის მოვლენებში რუსეთის როლის გამოცლის პოლიტიკას და ანტისახელმწიფოებრივი რიტორიკის გაძლიერებას.

 მიუხედავად იმისა, რომ მთელი ფილმი პირადად სააკაშვილს და ზოგადად მის გარემოცვას სდებს ბრალს 2008 წლის ომის დაწყებაში, საერთოდ არ ჩანს მისი ან მისი გუნდის პოზიციის წარმოჩენის მცდელობა. მოვლენების შემფასებლად საუბრობენ მხოლოდ დავით უსუფაშვილი (შენების მოძრაობა), ირაკლი სესიაშვილი (ქართული ოცნება), რიჩარდ მაილსი (აშშ-ს ყოფილი ელჩი), გოგა ხაინდრავა (რეჟისორი), პაატა ზაქარეიშვილი (ანალიტიკოსი) და მამუკა არეშიძე (ანალიტიკოსი). არც ერთი რესპონდენტი არ არის წარმოდგენილი ფორმალური ბალანსისთვის მაინც. სიუჟეტი ცალმხრივად, მანიპულაციურად აჩვენებს განვითარებულ მოვლენებს, რაც ქმნის შთაბეჭდილებას, რომ ფილმი შეიქმნა არა აგვისტოს ომის და მანამდე განვითარებული მოვლენების გამოსარკვევად, არამედ მხოლოდ მიხეილ სააკაშვილის, იმდროინდელი პრეზიდენტის ბრალეულობის წარმოსაჩენად.

კატეგორია: ეთიკა
9 აგვისტოს სხვადასხვა მედიასაშუალებებმა გაავრცელეს ინფორმაცია, თითქოს, თბილისის საქალაქო სასამართლომ საჯარო რეესტრის სააგენტოს ყოფილი უფროსი პაპუნა უგრეხელიძე ძალადობასა და სექსუალურ შევიწროვებაში უდანაშაულოდ ცნო. სინამდვილეში, სასამართლოს პაპუნა უგრეხელიძის მიერ ეკა მესხიძის სექსუალური შევიწროების საკითხზე საერთოდ არ უმსჯელია.

მცდარი ინფორმაცია, გადამოწმების გარეშე გაავრცელა ტელეკომპანია „იმედმა“ და გამოცემებმა: „ინტერპრესნიუსი“, „აიპრესი“, "ლიბერალი" „კვირის პალიტრა“, „ამბები.ჯი“, „პირველი რადიო“, „გურიანიუსი“, „მარშალპრესი“, „ნიუსპოსტი“, „ფორტუნა“, „ინფოფოსტალიონი“, 2020news,  ექსკლუზივნიუსი

ზემოთჩამოთვლილი მედიასაშუალებები, პაპუნა უგრეხელიძეზე და მის ადვოკატზე დაყრდნობით აცხადებენ, რომ სასამართლომ პაპუნა უგრეხელიძე უდანაშაულოდ ცნო და დაადგინა, რომ მისი საჯარო რეესტრის თავმჯდომარეობის პერიოდში არანაირ ძალადობასა და სექსუალურ შევიწროებას ადგილი არ ჰქონია, რაც სიმართლეს არ შეესაბამება.

სინამდვილეში, თბილისის საქალაქო სასამართლომ მხოლოდ პაპუნა უგრეხელიძის მოთხოვნებზე იმსჯელა და დააკმაყოფილა მისი მოთხოვნების ნაწილი, რომლის თანახმადაც, მოსამართლემ ეკა მესხიძეს დაავალა, რომ სხვადასხვა ტელეეთერით გავრცელებული ცნობები უარყოს. გარდა ამისა, სასამართლოს ჯერ დასაბუთებული გადაწყვეტილება არ გამოუცხადებია და დღეს მხოლოდ სარეზულუციო ნაწილი გამოაცხადა.

ეკა მესხიძის ადვოკატი მარიკა დუმბაძე „ნეტგაზეთთან“ საუბრისას ამბობს, რომ საია აღნიშნული გადაწყვეტილების სააპელაციო სასამართლოში გაასაჩივრებას გეგმავს.

„დღეს სასამართლოს არ უმსჯელია სექსუალურ შევიწროებაზე და გენდერული ნიშნით დისკრიმინაციაზე. შესაბამისად, სასამართლო ვერ იტყოდა, რომ ადგილი არ ჰქონია ეკატერინე მესხიძის მიმართ განხორციელებულ შევიწროებას და სქესის ნიშნით დისკრიმინაციას. სასამართლომ იმსჯელა მხოლოდ იმ მოთხოვნებზე, რომელიც დააყენა პაპუნა უგრეხელიძემ. პაპუნა უგრეხელიძეს ჰქონდა დაყენებული სასარჩელო მოთხოვნა ცნობების უარყოფასთან დაკავშირებით. მას ჰქონდა სასარჩელო მოთხოვნა, რომელშიც რამდენიმე გარემოების უარყოფას ითხოვდა, უბრალოდ. აქედან სასამართლომ ნაწილზე ჩათვალა, რომ უნდა მოეთხოვა უარყოფა ეკატერინე მესხიძისგან, ნაწილზე – არა”, – უთხრა ნეტგაზეთს მარიკა დუმბაძემ.

2018 წლის მარტში, საჯარო რეესტრის თავმჯდომარეს პაპუნა უგრეხელიძეს ყოფილმა თანამშრომელმა ეკა მესხიძემ სექსუალურ შევიწროებაში დასდო ბრალი. პაპუნა უგრეხელემ ბრალდება უარყო და თანამდებობა დატოვა. თუმცა, მისი მხრიდან სექსუალური შევიწროება სახალხო დამცველმა დაადასტურა.
კატეგორია: ეთიკა
ირაკლი ოქრუაშვილი, როგორც 20-21 ივნისს პარლამენტის წინ განვითარებული მოვლენების დროს ჯგუფური ძალადობის მონაწილე, ორგანიზატორი და “ნაციონალური მოძრაობის” მიერ დაგეგმილი არეულობის ბოლო იმედი - ასე წარმოჩინდა პოლიტიკოსი 28 ივლისს “იმედის კვირის” ერთ-ერთ სიუჟეტში.

“ე.წ. მატროსოვის ციხეში გადაიყვანეს ნაციონალური მოძრაობის ერთ-ერთი ბოლო იმედი ირაკლი ოქრუაშვილი, რომელიც 20-21 ივნისის ღამეს თანამოაზრეებთან ერთად, პარლამენტში შეჭრას ცდილობდა. ამას ადასტურებს კადრები, რომლებიც ამ ღამესაა გადაღებული”, - ამბობს გადაცემის წამყვანი თემის წარდგენისას და არ მსჯელობს რამდენად არის საკმარისი ამის მტკიცებისთვის საგამოძიებო უწყების მიერ გავრცელებული კადრები.

ამის შემდეგ, იმის დასტურად, რომ ირაკლი ოქრუაშვილი ნამდვილად რაღაცას გეგმავდა, ჟურნალისტი ინგა გრიგოლიას ეთერში მისი სტუმრობიდან ამონარიდს იშველიებს და განმარტავს, რომ ოქრუაშვილი “პირდაპირ აანონსებდა რევოლუციას”. საილუსტრაციოდ სიუჟეტში ის მონაკვეთია ნაჩვენები, სადაც ოქრუაშვილი განმარტავს, რომ თუკი კარი ნებაყოფლობით არ გაიღება, მის სხვაგვარად გაღებას შეეცდებიან და წამყვანის მიერ 2003 წლის ე.წ. ვარდების რევოლუცასთან პარალელის გავლების შემდეგ, ამბობს, რომ “შესანიშნავი სცენარი იყო”.

არადა, რევოლუციასთან და გადატრიალებასთან 2003 წელთან პარალელი არცთუ რელევანტური ანალოგია, რადგანაც იმ კონკრეტულ მოცემულობაში, პარლამენტში შესვლის მოტივი ადგილობრივი და საერთაშორისო დამკვირვებლების მიერ უკიდურესად კრიტიკულად შეფასებული არჩევნებისთვის ლეგიტიმურად გამოცხადების ხელისშეშლა იყო და არა მთავრობის დამხობა. ჟურნალისტი ირაკლი ოქრუაშვილის თანაპარტიელის გუბაზ სანიკიძის შეფასებასაც იხსენებს, სადაც იგი მისი სიმტკიცის ხაზგასასმელად, ოქრუაშვილს “მაღალი ხარისხის ლითონთან” აიგივებს და ამბობს:

“უმაღლესი ხარისხის ლითონისგან არის დამზადებულიო, ეს ალბათ, მისი გვარის გამო არ უთქვამს. ოქრო რომ გაუტეხელი არ არის, ეს გუბაზ სანიკიძეს ეცოდინებოდა. წესით, ისიც უნდა იცოდეს, რომ გატეხვა და პრინციპებზე უარის თქმა ოქრუაშვილისთვის, ზოგჯერ, როგორც თვითონ ამბობს, სტრატეგიის ნაწილია. ასე გადააბიჯა ძველ წყენას, დამცირებას და როგორც მაშინ ამბობდნენ ზეწოლასაც და მიხეილ სააკაშვილს შეურიგდა, სულ ბოლოს დაუმეგობრდა კიდეც”.

აღნიშნულის შემდეგ, ჟურნალისტი ირაკლი ოქრუაშვილზე, როგორ საქართველოს ექსპრეზიდენტის ბოლო იმედზე საუბრობს და ტელეკომპანია მაესტროში ჯერ კიდევ წინა ხელისუფლების დროს განვითარებულ მოვლენებთან ავლებს პარალელს, როდესაც მისივე მტკიცებით, ოქრუაშვილმა “მთავარი ოპოზიციური არხის განეიტრალება სცადა”. ჟურნალისტი ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ “სააკაშვილისდროინდელი მთავრობა მომხდარის კერძო დავად წარმოჩენას ცდილობდა და ოქრუაშვილს ფაქტობრივად მხარს უჭერდა, რომ რეალური მფლობელებისთვის ტელეკომპანია წაერთმია”.

სიუჟეტიდან იმასაც ვიგებთ, რომ ტელეკომპანია “მაესტრო” ოქრუაშვილის ერთადერთი სამიზნე არ ყოფილა. მას შემდეგ, რაც ქიბარ ხალვაშმა “მრავალწლიანი დავის შემდეგ, “რუსთავი 2 დაიბრუნა”, იგი ისევ გამოჩნდა და “ახლა ამ ტელეკომპანიის მითვისებას ცდილობს დოკუმენტით, რომელზეც მისი თქმით ხელი ქიბარ ხალვაშს აქვს მოწერილი და რომლის ნამდვილობასაც ხალვაში არ ადასტურებს”.

სიუჟტში მსჯელობა ისე ვითარდება, რომ ხალვაშის ხელმოწერასთან მიმართებით, არცერთი კითხვის ნიშანი არ არის დასმული და არც ის დაშვებაა განხილული, რომ ის შესაძლოა, ნამდვილი იყოს. ასევე, არ ამბობს, რომ აღნიშნულზე სამხარუალის ექსპერტიზის დასკვნა ჯერ ცნობილი არ არის, რის გარეშეც მხოლოდ ხელმწოერის ავტორის განმარტება, რომ ის ავთენტური არ არის, დამაჯერებლობას მოკლებულია.

სიუჟეტის დასასრულს ჟურნალისტი კვლავ 20-21 ივნისის მოვლენებს უბრუნდება და ამბობს, რომ ოქრუაშვილს ახლა ერთდროულად რამდენიმე ფრონტზე მოუწია მუშაობა - “თან სააკაშვილის გეგმაა შესასრულებელი, თან მის წინააღმდეგ საქმეა აღძრული იმის გამო, რაც 20-21 ივნისის ღამეს პარლამენტთან მოხდა”.

“იმ დროს, როდესაც კითხვები ოქრუაშვილთანაც გაჩნდა, თავდაცვის ყოფილმა მინისტრმა წარსულზე სკანდალური განცხადებების გაკეთება გადაწყვიტა და იმაზე ლაპარაკი დაიწყო, რაც პოლიტიკაში შემოსვლის დროსაც არ გახსენებია”, - გვიყვება ჟურნალისტი, რასაც ოქრუაშვილის ის ვიდეო მოსდევს, სადაც იგი მოქმედი მაღალჩინოსნების მხრიდან მისთვის გაგზავნილ შეტყობინებებზე საუბრობს.

აღნიშნულზე დაყრდნობით ჟურნალისტი ასკვნის:

“ამ დღეს ირაკლი ოქრუაშვილმა თავისებურად აღიარა, რომ “ქართულ ოცნებასთან” ურთიერთობების დალაგებას და დაახლოებას ცდილობდა, რომ ხელისუფლებასთან ვაჭრობდა და ჩვენებების ნაცვლად, თანამშრომლობას ითხოვდა... იმიტომ, რომ ხელისუფლებისთვის და ბიძინა ივანიშვილისთვის დაედო ბრალი, პირდაპირ არა, თუმცა ფაქტობრივად ისიც თქვა, რომ პროკურატურას ცრუ ჩვენება მისცა. ოქრუაშვილს, რომელიც ახლა სულ სხვა საქმეზეა დაკავებული, კიდევ ერთი აღიარება დარჩა - ჯგუფური ძალადობის ორგანიზების ხელმძღვანელობის და მასში მონაწილეობის საქმეზე”.

სიუჟეტის ავტორს არც 20-21 ივნისს განვითარებული მოვლენების წინაპირობაზე უმსჯელია და არც ის უთქვამს, თუ რას მოჰყვა საზოგადოების პროტესტი. მას არც სამართალდამცველების პასუსმგებლობის საკითხი დაუყენებია და არც ის შედეგები გაუხსნებია, რაც ამ ღამეს მოჰყვა.

სასამართლოს განაჩენის, კონკრეტული მტკიცებულებებისა და დასაბუთების გარეშე, არხის მხრიდან კონკრეტული პოლიტიკოსის მიმართ დაწყებული საქმის ცალმხრივად, იმ ფორმით განხილვა, სადაც ის უკვე შემდგარ ქმედებაში დამნაშავედ არის წარმოჩენილი, ეთიკური მედიის სტანდარტებს სცდება და არხის მხრიდან აღნიშნული პირისა და კონკრეტული პოლიტიკური ჯგუფის მიმართ წინასწარ უარყოფითი საზოგადოებრივი აზრის ფორმირებისა და დისკრედიტაციის შთაბეჭდილებას ქმნის.
კატეგორია: ეთიკა
14 ივლისს ტელეკომპანია “იმედის” ყოველკვირეული გადაცემა „იმედის კვირის“ ერთ-ერთი სიუჟეტი ქვეყანაში ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის მიერ პროვოცირებულ სოციალურ-ეკონომიკურ კრიზისს და იმ ზარალს ეხებოდა, რომელიც აღნიშნულის ფონზე საქართველოს ეკონომიკას მიადგა. 

მაგალითად, სიუჟეტის წარდგენაშივე გადაცემის წამყვანმა ჩიხლაძემ მტკიცებით ფორმაში, ხაზგასმით აღნიშნა, რომ სახელმწიფო ამბოხის შესახებ ნაციონალური მოძრაობის გეგმა ჩავარდა. „პროვოკაციული გეგმის მიუხედავად, ვერც სოციალური ბუნტი შედგა, სამაგიეროდ იზარალა ქვეყნის ეკონომიკამ. მნიშვნელოვანი შეფერხება აქვს ტურიზმის სექტორსაც, სეზონი ნაწილობრივ ჩავარდა და საერთო ჯამში, საუბარია, რომ 2 მილიარდი დოლარი დავკარგეთ“, - ამბობს წამყვანი.

სიუჟეტის მიხედვით, ქვეყანაში ეკონომიკური კრიზისი, ლარის გაუფასურება, რუსეთის მიერ საქართველოსთან ფრენების აკრძალვა და ამით გამოწვეული ზარალი “ნაციონალურ მოძრაობას” ბრალდება ისე, რომ ამის გამამყარებელი მტკიცებულებები არ ჩანს.

“ნაციონალური მოძრაობის პოლიტიკური ექსტრემიზმი” და საპროტესტო აქციები

ამბის თხრობა თბილისში 20 ივნისს დაწყებული საპროტესტო აქციებით იწყება, რასაც ანალიტიკოსის სტატუსით ჩაწერილი ორი რესპონდენტის საუბარი მოჰყვება. ერთი-ერთი მათგანი გენშტაბის ყოფილი უფროსი ლევან ნიკოლეიშვილი ანტისაოკუპაციო აქციებს და შს მინისტრის, გიორგი გახარიას გადაყენების მოთხოვნას ოპოზიციური პარტიების სურვილად განიხილავს და იქ მყოფ დემონსტრანტებს “ერთ მუჭა ხალხად” მოიხსენიებს. ჟურნალისტი ამის საპირწონედ არ აღნიშნავს, რომ აქციები სამოქალაქო საზოგადოების მიერ იყო ინიცირებული და 20 ივნისის შემდეგ, არაერთი მასშტაბური აქცია გაიმართა, სადაც “ერთ მუჭა ხალხზე” გაცილებით მეტი ადამიანი მონაწილეობდა.

აქციების კონკრეტულ პოლიტიკურ პარტიასთან დაკავშირების ქვეტექსტის გაძლიერებას სიუჟეტში დასმული კითხვით თავად ჟურნალისტიც ცდილობს: „გენშტაბის ყოფილ უფროსს ახლა ის უფრო აინტერესებს, ოცი ივნისის ღამეს აქციის დაშლისას, ვინ და რა მოტივაციით გადაამეტა უფლებამოსილებას, იდგა თუ არა ე.წ. ურჩი სპეცრაზმელების უკან ექსპრეზიდენტი თავისი განცხადებებით“.

მიუხედავად იმისა, რომ წამყვანმა დადასტურებულ ფაქტად მიაწოდა აუდიტორიას ინფორმაცია, თითქოს ნაციონალური მოძრაობის გეგმა ჩავარდა, ჟურნალისტი ამბობს, “იგეგმებოდა თუ არა დესტაბილიზაცია, ეს საგამოძიებო ორგანომ უნდა გაარკვიოს”. თუკი ჯერ არავის გამოუძიებია მომხდარი, გაუგებარი რჩება, რას ეყრდნობოდა წამყვანი, როდესაც ამტკიცებდა, რომ “სახელმწიფო ამბოხი ჩავარდა”.

იმის დასამტკიცებლად, რომ ქვეყანა ერთი კონკრეტული პოლიტიკური ჯგუფის მიერ „პოლიტიკური ექსტრემიზმის მძევალი გახდა“, ჟურნალისტი უფრო ჩრდილოეთითაც მიდის. სიუჟეტში პუტინისა და კრემლის პოლიტიკის აქტიური მხარდამჭერისა და გამზიარებლის, წარმოშობით ქართველი რუსეთში მოღვაწე ჟურნალისტის, თინა კანდელაკის მოსაზრებებს ვისმენთ, რომელიც ამბობს, რომ „პოლიტიკური ექსტრემიზმით და ტერორიზმით [საქართველოს] ექსპრეზიდენტი მიხეილ სააკაშვილია დაკავებული“. უფრო მეტიც, ის რუსეთისთვის „ოკუპანტის“ იარლიყის მიკერებას სწორედ სააკაშვილის პროვოკაციასა და ერთი არხის [რუსთავი 2] პროპაგანდის შედეგად მიიჩნევს. სიუჟეტის ავტორი იმასაც გვიყვება, რომ თინა კანდელაკს მის რესტორანში მისული მომხმარებლებისთვის „ორ ქვეყანას შორის დაძაბულობის ფონზე ყოველ დღე უწევს სტუმრებისთვის იმის ახსნა, რომ რუსეთ-საქართველოს ურთიერთობები ჩიხში არ უნდა შეიყვანოს ერთი პოლიტიკოსის ქმედებებმა და ერთი ტელეწამყვანის გინებამ“.

შესაბამისად, ნაციონალური მოძრაობა რომ ამბოხს გეგმავდა და თბილისში ორგანიზებული აქციები ამ პარტიას უკავშირდება, თინა კანდელაკის და ლევან ნიკოლეიშვილის მოსაზრებებს ეფუძნება. სიუჟეტში არ ჩანს არცერთი ფაქტობრივი გარემოება, მტკიცებულება, რომელიც ამ მოსაზრებებს გაამყარებდა. ჟურნალისტს არც უცდია განსხვავებული მოსაზრების წარმოჩენა, არც ფაქტები შეუთავაზებია აუდიტორიისთვის და არც ის უჩვენებია, რამ გამოიყვანა და დატოვა ოც დღეზე მეტ ხანს დემონსტრანტები ქუჩაში.

რუსეთის მიერ საქართველოსთვის საპასუხო ეკონომიკური სანქციები და ავიაემბარგო

“ნაციონალური მოძრაობის მიერ პროვოცირებული პოლიტიკური ექსტრემიზმის” შემდეგ სიუჟეტში მსჯელობას ქვეყნისთვის მიყენებულ იმ ეკონომიკურ ზიანზე საუბარი ებმის, რაც როგორც ასევე სიუჟეტიდან ირკვევა, სწორედ ერთი პოლიტიკური პარტიისა და ტელევიზიის პროვოკაციულ ქმედებებს მოჰყვა. საქართველოში ფრენების შეზღუდვის შესახებ საკითხი სიუჟეტში დუმის მიერ ინიცირებულ სანქციებთან ერთად, მანიპულაციურად ისეა განხილული, თითქოს ორივე მათგანი ტელეკომპანია „რუსთავი 2-ის” წამყვანის, გიორგი გაბუნიას მიერ 7 ივლისს ეთერში პუტინის გინებას მოჰყვა. არადა. პუტინმა რუსეთიდან ფრენების შეზღუდვის შესახებ გადაწყვეტილება მას შემდეგ მიიღო, რაც საქართველოში რუსი კომუნისტი დეპუტატის სერგეი გავრილოვის ვიზიტს და მის საკანონმდებლო ორგანოში სტუმრობას საზოგადოების ფართომასშტაბიანი პროტესტი მოჰყვა. გიორგი გაბუნიას მონოლოგის შემდეგ დუმის მიერ ინიცირებული სანქციები კი არ დამტკიცდა.

რუსეთის მხრიდან დაანონსებული ემბარგოს კონტექსტში განიხილავს ჟურნალისტი ეროვნული ვალუტის რყევასაც. სიუჟეტში ლარის კურსის ვარდნის მიზეზად თბილისში მიმდინარე საპროტესტო აქციებს ასახელებს საქართველოს ეკონომიკის მინისტრი ნათია თურნავა. ქვეყანაში მიმდინარე მოვლენებს რუსეთის გარდა ევროკავშირიდან ტურისტების შემოდინების ნაკადის შემცირებასთან აკავშირებს ტურიზმის ეროვნული ადმინისტრაციის უფროსი მარიამ ქვრივიშვილიც. ჟურნალისტი არ ცდილობს ფაქტების მოძიებას და იმის ჩვენებას თუ როდის დაიწყო ლარმა გაუფასურება. სინამდვილეში ვარდნა აქციებამდე ბევრად ადრე დაიწყო, რასაც ერთი წინადადებით ახსენებს, თუმცა იქვე ამატებს, რომ ანტირეკორდი ეროვნულმა ვალუტამ ბოლო პერიოდში დაამყარა, რითიც ცდილობს გაამყაროს მოსაზრება, რომ რუსეთის მიერ დაანონსებული ემბარგო არის ლარის რყევის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი და ამით გამორიცხოს ხელისუფლების პასუხისმგებლობა.

სიუჟეტის ბოლო ნაწილი ქართული პროდუქტისთვის რუსული ბაზრის მნიშვნელობაზე საუბარს ეთმობა. ბიზენსომბუდსმენის მოადგილე ლევან კალანდაძე ხაზგასმით ამბობს, რომ საუბარი იმაზე, რომ რუსულ ბაზარზე საერთოდ უარი უნდა ვთქვათ, კონტრპროდუქტიული, ყოველგვარ რაციონალიზმსა და ლოგიკურაობას მოკლებულია.

რუსული ბაზრის მნიშვნელობას უსვამს ხაზს თავად ჟურნალისტიც. „მიუხედავად იმისა, რომ 2006 წელთან შედარებით, ღვინის ექსპორტი რუსეთში 85%-დან 63%-მდეა შემცირებული ქართულ ბიზნესს ამ დრომდე მაინც არ შეუძლია იყოს დამოუკიდებელი რუსეთის ბაზრისგან“, - სწორედ ამ სიტყვებით ასრულებს ის სიუჟეტს.

12 წუთიანი სიუჟეტი, რომელიც კონკრეტული პოლიტიკური ჯგუფის ქმედებების შედეგად, რუსეთის მხრიდან დაწესებულ და მოსალოდნელ ეკონომიკურ სანქციებზე საუბარს დაეთმო, არაფერი თქმულა ზოგადად, საექსპორტო ბაზრის დივერსიფიკაციის მნიშვნელობაზე. არ განხილულა ქვეყნისთვის რუსეთის ბაზარზე დამოკიდებულების სახიფათო მხარეები. არადა, ჟურნალისტი რუსეთის მიერ 2006 წელს დაწესებულ სანქციებზე, რომელმაც 7 წელს გასტანა, თავადვე საუბრობს. ასევე, არ განხილულა ბალტიისპირეთის მაგალითი, თუ როგორ მოახერხეს ასევე პოსტსაბჭოთა ქვეყნებმა რუსული ეკონომიკური გავლენისგან თავის დაღწევა და ევროკავშირის ბაზარზე ადაპტირება. სიუჟეტში არ უსაუბრიათ სახელისუფლებო სტრუქტურების პასუხისმგებლობაზე არც აქციების დაწყების და 21 ივნისს მისი დაშლის ნაწილში და არც ლარის გაუფასურებაზე მსჯელობისას.

იქმნებოდა შთაბეჭდილება, რომ სიუჟეტის და მისი ავტორის მთავარი მიზანი ქართული პროდუქციისთვის რუსული ბაზრის კვლავ ჩაკეტვის პირობებში, არა გამოსავლებისა და ალტერნატივების ძებნა, არამედ მოსალოდნელ და უკვე დამდგარ ზიანში მხოლოდ ერთი კონკრეტული პოლიტიკური ჯგუფის - ნაციონალური მოძრაობის ბრალეულობის ძიება და მათი დადანაშაულება იყო.
კატეგორია: ეთიკა
„ნენსკრა ჰესის პროექტი და „ნენსკრა ჰიდროს” სოციალური პროექტები სვანეთში“ - ამ სათაურით 7 ივლისს ტელეკომპანია "იმედზე", გადაცემა "იმედის კვირაში", ნენსკრა ჰესის შესახებ გავიდა სიუჟეტი. 7 წუთის განმავლობაში მაყურებელი ისმენდა წამყვანის, ჟურნალისტისა და რესპონდენტების მტკიცებას იმის შესახებ,  რამდენად დიდ სიკეთეს მოუტანს „ნენსკრა ჰესი“ ადგილობრივებსა და საქართველოს ეკონომიკას. მაყურებელს არ მოუსმენია საწინააღმდეგო აზრი, არც ერთი დამოუკიდებელი ექსპერტის შეფასება და დასაბუთებული, არგუმენტირებული მსჯელობა იმის შესახებ, რომ ჰესი მართლაც მხოლოდ და მხოლოდ სარგებლის მომტანია. მასლის ავტორს არც ჰესის მშენებლობით გამოწვეული ადგილობრივების პროტესტი უხსენებია და არც ის საფრთხეები, რაზეც გარემოსდამცველი ორგანიზაციები საუბრობენ. 

სიუჟეტის წარდგენისას წამყვანი აქცენტს აკეთებს „ნენსკრა ჰესის“ სიკეთეებსა და სარგებელზე - „პროექტი ჭუბერის თემში ხორციელდება. ის დასახლებული პუნქტისგან მოშორებით არის და არ გულისხმობს ოჯახების განსახლებას. გარდა ჰესის მშენებლობისა, „ნენსკრა ჰიდრო“ რეგიონში ფართო მასშტაბიან სოციალურ პროექტებსაც ახორციელებს და იმაზეც ზრუნავს, რომ სამშენებლო სამუშაოებზე ადგილობრივები დაასაქმოს. ამისთვის კომპანიამ კადრების საკუთარი რესურსით გადამზადება უკვე დაიწყო“.

წამყვანის მსგავსად, სიუჟეტის ავტორიც არაერთხელ ახსენებს მაყურებელს „ნენსკრა ჰიდროს“ სიკეთეებს და ხაზს უსვამს, რომ ჰესი საქართველოს ენერგოდამოუკიდებლობას კიდევ უფრო განამტკიცებს. გარდა ამისა, ჟურნალისტი მაყურებელს ინვესტორი კომპანიის გამოცდილების შესახებაც უყვება და არწმუნებს, რომ „მას სვანეთის წყლებთან შეჭიდება არ გაუჭირდება“.

ჟურნალისტი საუბრობს სოციალურ პროექტებზეც - „ნენსკრა ჰესის მშენებლობის აქტიურ ფაზაში შესვლისას 1000-ზე მეტი სამუშაო ადგილი შეიქმნება. პრიორიტეტი კი, ადგილობრივ მოსახლეობას მიენიჭება. კომპანიამ ამაზე წინასწარ იზრუნა და ადგილობრივები პროფესიულ გადამზადებას უკვე თბილისში გადიან… ფართომასშტაბიანი სოციალური პროექტების განხორციელებაც ნენსკრა ჰიდრომ თავის თავზე აიღო და 400-მდე ოჯახს მიწის ნაკვეთების აზომვაში, ნახაზის მომზადებასა და მიწის ნაკვეთის რეგისტრაციის პროცესში უწევს დახმარებას. ტურისტებისთვის არც თუ ისე ნაცნობ მხარეში ამუშავდა საოჯახო სასტუმროები, სადაც, ძირითადად, პროექტში დასაქმებული ადამიანები ცხოვრობენ. ადგილობრივებს იმედი აქვთ, რომ ჰესი ამ მხარეს კიდევ უფრო განავითარებს“, - ამბობს ჟურნალისტი და არც კი ახსენებს იმ ადგილობრივებს, რომლებიც ჰესის მშენებლობას ეწინააღმდეგებიან, მის უარყოფით მხარეებზე, ზიანზე და მოსალოდნელ საფრთხეებზე საუბრობენ.

სიუჟეტის დასასრულს, ჟურნალისტი ამტკიცებს, რომ სვანეთის სარგებელი ჰესის მშენებლობის პროცესში კიდევ უფრო გამოჩნდება, თუმცა მშენებლობის და ექსპლუატაციაში ჩაშვების შემდეგ ჰესი გაცილებით დიდ სარგებელს საქართველოს ენერგოსისტემას მოუტანს.

გასული წლის 5 ივლისს ჭუბერში სტიქია მოხდა და ადიდებულმა მდინარე ნენსკრამ რამდენიმე სოფელი დატბორა. ღვარცოფის შემდეგ, ადამიანის უფლებებზე მომუშავე 8 არასამთავრობო ორგანიზაციამ ხელისუფლებას განცხადებით მიმართა. განცხადებაში აღნიშნულია, რომ „გეოლოგიური რისკები კიდევ უფრო გაძლიერდება ჰესის პროექტის ზეგავლენის შედეგად, ვინაიდან მშენებლობის პროცესში ტყე/მცენარეული საფარი პირწმინდად მოიჭრება, რაც დამატებით მეწყრულ და ღვარცოფულ კერებს გააჩენს.“

ჟურნალისტს ეს ფაქტი მაყურებლისთვის არ უცნობებია , არ დაუსვამს კითხვა, ჰქონდა თუ არა რაიმე კავშირი წყალდიდობასა და ჰესის მშენებლობას, სამაგიეროდ, აღნიშნა, რომ „როგორც კომპანიაში ამბობენ, ნენსკრა ჰესი ერთგვარი პრევენცია იქნება წყალდიდობისგან“ - თუმცა არც ამ შემთხვევაში დაუსვამს კითხვა, თუ „როგორ“ და მაყურებელს არ მოუსმენია არც ერთი არგუმენტი იმის დასტურად, რომ ჰესი წყალდიდობის ან სხვა სტიქიისგან დაიცავს მოსახლეობას.

ჟურნალისტს იმის თქმაც „დაავიწყდა“, რომ 2015 წლიდან დღემდე სვანეთსა და თბილისში არაერთხელ გამართა საპროტესტო აქცია და არც ის უხსენებია, რომ პროტესტის გამო 2016 წელს ადგილობრივ მოსახლეობას ერთ კვირაზე მეტი გზა ჰქონდათ გადაკეტილი. არც იმის შესახებ მიუწვდია ინფორმაცია, რომ „ნენსკრა ჰესის“ მშენებლობას გარემოსდაცვითი არასამთავრობო ორგანიზაციების ნაწილიც ეწინააღმდეგება.

მაყურებელმა ჯამში მოისმინა 7 რესპონდენტის შეფასება. მათგან 2 - ხელისუფლების, 3 - უშუალოდ კომპანიის წარმომადგენელი და 2 ჰესის მშენებლობის მომხრე ადგილობრივი იყო. თითოეული მათგანი, ისევე როგორც წამყვანი და ჟურნალისტი, „ნენსკრა ჰესის“ სიკეთეებზე საუბრობდა და ეკონომიკურ სარგებელს უსვამდა ხაზს. მაყურებელს არ ჰქონდა შესაძლეობლობა, რომ მოესმინა დამოუკიდებელი ექსპერტის, გეოლოგის, ჰიდროლოგის ან გარემოსდამცველის შეფასება. მთელი სიუჟეტის განმავლობაში მაყურებელს არ მოუსმენია განსხვავებული აზრი და არც იმის შესახებ მიუღია ინფორმაცია, თუ რა რისკები არსებობს და რა ზიანს მოუტანს გარემოს ჰესის მშენებლობა.

აღსანიშნავია ისიც, რომ „ნენსკრა ჰესის“ გარშემო დისკუსია მას შემდეგ გააქტიურდა, რაც სახელმწიფოსა და „ნენსკრა ჰესის“ მშენებელ კომპანიას შორის გაფორმებული ხელშეკრულება 8 ივნისს, „რუსთავი 2“-ის გადაცემა „შაბათის კურიერმა“ გაასაჯაროვა. გარემოსდაცვითმა ორგანიზაცია „მწვანე ალტერნატივამ“ კი ხელშეკრულების გააანალიზების საფუძველზე განაცხადა, რომ პროექტი ქვეყნის ბიუჯეტს წელიწადში 60 მილიონი დოლარის ზარალს მიაყენებს.
კატეგორია: ეთიკა
ოკუპირებული ტერიტორიებიდან დევნილთა, შრომის, ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრის პოსტზე ეკატერინე ტიკარაძის დანიშვნამდე ორი დღით ადრე, რომელსაც მანამდე საჩხერის სამედიცინო ცენტრის ხელმძღვანელის თანამდებობა ეკავა, ტელეკომპანია “იმედმა” სწორედ ამ კლინიკის “საერთაშორისო აღიარების” შესახებ ამბავს კვირის შემაჯამებელ გადაცემაში - “იმედის კვირა” 10 წუთიანი სიუჟეტი მიუძღვნა.

“სიკვდილს გადარჩენილი პაციენტების ისტორიები საჩხერის საავადმყოფოდან. "იმედის კვირა" იმ დაწესებულებას სტუმრობდა, რომელიც მომავალში საერთაშორისო აღიარებას ელოდება. თანამედროვე სტანდარტების შესაბამისად აღჭურვილი საავადმყოფო არა მარტო საჩხერეში, არამედ ქვეყნის მასშტაბით ერთ-ერთ მოწინავე ადგილს იკავებს. ეს არის კლინიკა, რომელიც ჭიათურელ მაღაროელებს უფასოდ მოემსახურება, ამის შესახებ მათ მთავრობის წარმომადგენელმა მიმდინარე კვირას აცნობა”, - ასე წარადგინა წამყვანმა თემა.

ამის შემდეგ სიუჟეტში უკვე ჟურნალისტი გვიყვება, რომ “აქ მთავარი სიკვდილზე გამარჯვებაა, მართვითი სუნთქვით რეანიმაციულ განყოფილებაში და კომატოზური მდგომარეობიდან გამოყვანა, საჩხერის საავადმყოფოს ექიმებისთვის მარტივი არ არის”.

სიუჟეტიდან აღნიშნული კლინიკის მედპერსონალის მხრიდან „უმძიმესი ბრძოლისა და შრომის შედეგად“ გადარჩენილი სიცოცხლეების შესახებ ისტორიები მოვისმინეთ და იმ „ულტრათანამედროვე“ აპარატურისა და ტექნიკის შესახებ მივიღეთ ინფორმაცია, რომელსაც საჩხერის კლინიკა ფლობს.

„საჩხერის რეანიმაციულ განყოფილებაში სულ 10 ინდივიდუალური პალატაა, ყველა ოთახი თანამედროვე, მაღალი საერთაშორისო აპარატურითა და ინვენტარითაა აღჭურვილი“, - ვისმენთ სიუჟეტიდან და იმ მომსახურებების შესახებ დეტალურად ვიღებთ ინფორმაციას, რომლითაც „ათობით საჩხერელი და სხვადასხვა რეგიონიდან ჩამოსული პაციენტები ყოველდღიურად სარგებლობს“.

„2018 წლის აპრილში საავადმყოფოში გაიხსნა ჰემოდიალეზის განყოფილება, თანამედროვე სტანდარტის 14 სპეციალური აპარატით სარგებლობა უფასოა საყოველთაო ჯანდაცვის პროგრამის ფარგლებში. ჰემოდიალეზის განყოფილების გახსნიდან დღემდე პროფესიონალმა ექიმებმა დახმარება 50 ადამიანზე მეტს გაუწიეს. ჰემოდიალეზის განყოფილება რეგიონში ახალია და ადგილობრივებს კვირაში ოთხჯერ დედაქალაქში ჩასვლა აღარ უწევთ“, - განმარტავს ჟურნალისტი.

ამასთან, ის ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ საჩხერის სამედიცინო ცენტრი ერთ-ერთი მოწინავეა არა მარტო რეგიონში არამედ ქვეყნის მასშტაბით, რომ წლებია საავადმყოფო საერთაშორისო სტანდარტების შესაბამისად ფუნქციონირებს. ყველაფერს თან კლინიკის შიდა პერიმეტრის კადრები ახლავს, რის ფონზეც ჟურნალისტი გვიყვება:

„ასე გამოიყურება კლინიკის საოპერაციო, ახალი თანამედროვე სამედიცინო ტექნიკით, დაწესებულების ხელმძღვანელობის ინიციატივით შეიძინეს გულის კონორანოგრაფიის სპეციალური აპარატი, რომელიც სისხლძარღვების გამოკვლევებისთვის არის საჭირო, გარდა ამისა, კლინიკაშია უნიკალური, 2018 წელს გამოშვებული ვიდეოენდოსკოპური აპარატი, რომლითაც საჭმლის მომნელებელი სისტემის დეტალური კვლევა ხდება“.

სიუჟეტიდან ისიც შევიტყვეთ, რომ ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის წარმომადგენელი საჩხერის საავადმყოფოს მუშაობას აქტიურად აკვირდება, სულ მალე დაწესებულება სამედიცინო სფეროში ერთ-ერთ მაღალ საფეხურზე აიწევს და აისო სერტიფიკატს მიიღებს, სერტიფიცირების პროცესი უკვე დაწყებულია.

„საჩხერის სამედიცინო ცენტრში, სულ 500 ადგილობრივია დასაქმებული. დაწესებულება მუდმივად ცდილობს ექიმებისა და მედპერსონალის განვითარებასა და გადამზადებას. რამდენიმე დღის წინ საავადმყოფოშივე გაიხსნა უფასო საბავშვო ბაღი მხოლოდ საავადმყოფოს თანამშრომლების შვილებისთვის. საჩხერის სამედიცინო დაწესებულება თანამშრომლობს თბილისის სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტთან და აქტიურად მონაწილეობს მომავალი ექიმების აღზრდაში… საჩხერის საავადმყოფოს წინ დიდი გეგმები აქვს, მალე პალიატიური განყოფილებაც დაემატება და უფრო მეტიც, აქვე გაიხსნება კოლეჯი, სადაც საავადმყოფოს გამოცდილი ექიმები ცოდნას მომავალ ექთნებს გაუზიარებენ“, - ასე სრულდება მაყურებლისთვის საჩხერის სამედიცინო ცენტრში 10 წუთიანი მოგზაურობა.

ტელეკომპანია „იმედის“ მხრიდან ჯანდაცვის მინისტრის ცვლილებამდე ორი დღით ადრე, საჩხერის სამედიცინო ცენტრის შესახებ მსგავსი შინაარსის სიუჟეტის მომზადება და კლინიკის სიკეთეებზე სიკეთეებზე ხაზგასმა, იმის შთაბეჭდილებას ქმნის, რომ არხის მხრიდან ეს სწორედ ამ კლინიკის ხელმძღვანელის და მომავალი ჯანდაცვის მინისტრის შესახებ საზოგადოებაში გარკვეული პოზიტიური განწყობისა და დამოკიდებულების შექმნის მცდელობა იყო. ამასთან, კლინიკის აშენება ბიძინა ივანიშვილის სახელთან არის ასოცირებული. მინისტრად დანიშვნამდე, აღნიშნული ცენტრის ხელმძღვანელი იყო ჯანდაცვის უკვე ყოფილი მინისტრი დავით სერგეენკოც.
კატეგორია: ეთიკა

12 მაისს ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემა „იმედის კვირაში“ მალხაზ მაჩალიკაშვილის შესახებ გავიდა სიუჟეტი სათაურით „ტერორიზმი თუ შურისძიების სურვილი - რას გეგმავდა და რას ედავებიან მალხაზ მაჩალიკაშვილს“. მასალას წინ უძღოდა 7 მაისს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის მიერ გავრცელებული აუდიო ჩანაწერი, თითქოს მალხაზ მაჩალიკაშვილი ტერორისტულ აქტს გეგმავდა. “იმედის” სიუჟეტში   გამოყენებული კადრებით, საარქივო მასალებითა და ჟურნალისტის ტექსტით მალხაზ მაჩალიკაშვილი წარმოჩენილი იყო როგორც პოტენციური ტერორისტი და რეალური საფრთხე საზოგადოებისთვის.

სიუჟეტი დაიწყო 2018 წლის 31 მაისს, პარლამენტის შენობის წინ მიმდინარე საპროტესტო აქციაზე მალხაზ მაჩალიკაშვილის განცხადებით (რომელსაც იგი ემოციურს უწოდებს), სადაც იგი ამბობდა, რომ სუს-ში თავის აფეთქება ჰქონდა განზრახული. ამგვარი, ემოციური განცხადებები მასალის ავტორმა მაყურებელს არაერთხელ შესთავაზა. 

გარდა ამისა, სიუჟეტის ავტორი ხშირად იყენებდა ისეთ სიტყვებსა და ფრაზებს, როგორიცაა: ფაქტია, გასაკვირი არ არის, უცნაურია - რაც მაყურებელს უქმნიდა შთაბეჭდილებას, რომ ის ინფორმაცია, რასაც ჟურნალისტი ამგვარ სიტყვებით აღწერდა, უკვე დამდგარი, ან დადასტურებული ფაქტი იყო.

„მალხაზ მაჩალიკაშვილის ემოციური მდგომარეობა რომ ხშირად უკონტროლოა, ეს ბევრჯერ ნახეთ. თუმცა, არც ესაა გასაკვირი. ერთ წელზე მეტია, შვილის გარდაცვალების გამო, პასუხს ითხოვს. მაგრამ ისიც ფაქტია, რომ ემოციიდან დანაშაულამდე იმაზე ვართ დამოკიდებული, გააკონტროლებს თუ არა საკუთარ საკუთარ სურვილებს, ან შეუშლის თუ არა ხელს მას სახელმწიფო უსაფრთხოება დანაშაულებრივი განზრახვების აღსრულებაში”, - ამბობს ჟურნალისტი და სიუჟეტის მიმდინარეობისას მაყურებელს კიდევ არაერთხელ ახსენებს, რომ ადამიანების უსაფრთხოება მაჩალიკაშვილის ემოციურ მდგომარეობასა და თვითკონტროლის უნარზეა დამოკიდებული. მაგალითად, „რთულია განცდა, დამოკიდებული იყო იმაზე, როდის ვეღარ მოერევა თავს ამ განცხადებების ავტორი, როცა ღიად საუბრობს სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურში თავის აფეთქებასა და კონკრეტული ადამიანების განადგურებაზე“.

ამავე მასალაში ავტორი ამბობს, რომ დედოფლისწყაროს მუნიციპალიტეტის სოფელ ზემო მაჩხაანში სუსის უფროსის ყოფილი მოადგილის სოსო გოგაშვილის მამის საფლავი დანაშაულისთვის საკმაოდ მოსახერხებელ ადგილასაა, რაც ასევე ტოვებს შთაბეჭდილებას, რომ დანაშაული ნამდვილად იგეგმებოდა. ადგილის შესაბამისობას იგი მხოლოდ ტყის სიახლოვით ხსნის, თუმცა, ვინ ან რა ადასტურებს ამას, მასალაში არ ჩანს.

სიუჟეტის დასასრულს ჟურნალისტი ისევ მტკიცებით ფორმაში ამბობს, რომ სუს-ის დამსახურებით, ქვეყანა ტერორისტულ აქტებსა და საერთაშორისო დონეზე სახიფათო ქვეყნის სტატუსს გადაურჩა.

თემირლან მაჩალიკაშვილის და მისი ოჯახის ტერორისტულ დაჯგუფებასთან კავშირის შესახებ მაყურებელმა მოისმინა მხოლოდ  გამოძიების ვერსია და მაჩალიკაშვილის საწინააღმდეგოდ საქმეში არსებული მტკიცებულებები - დნმ-ის კვალი ხელყუმბარაზე, სატელეფონო ანძების ამონაწერი, თემირლან მაჩალიკაშვილის მიმოწერა უცნობთან და ვიდეოკადრები, რომლებიც მის ჩატაევთან კავშირზე და მისი მხრიდან ტერორისტული დაჯგუფების მხარდაჭერაზე ამცნობდა მაყურებელს. ასევე, ჟურნალისტმა ყურადღება გაამახვილა მაჩალიკაშვილისა და ჩატაევის ოჯახების ნათესაურ კავშირზეც .

თემირლან მაჩალიკაშვილისა და მისი ოჯახის მიმართ გაცხადებულ მძიმე ბრალდებებზე (კავშირი ტერორისტებთან),  მაყურებელმა ოჯახისა და ადვოკატისგან პასუხი ვერ მოისმინა. ისინი მხოლოდ იმ ნაწილში სცემდნენ კითხვებს პასუხს, არის თუ არა  მალხაზ მაჩალიკაშვილი ტერორისტული აქტის ჩამდენი (ოჯახთან დაკავშირებული ბოლო ბრალდება). 

მასალაში არ იყო წარმოდგენილი დამოუკიდებელი იურისტი და ანც სხვა კომპეტენტური რესპონდენტი, რომელიც მაყურებელს მიაწვდიდა არგუმენტირებულ ინფორმაციას იმის შესახებ, რეალურად შეიცავდა თუ არა ტერორისტული აქტის ორგანიზების ნიშნებს სუს-ის მიერ გამოქვეყნებული ჩანაწერი და რეალურად არის თუ არა საზოგადოებისთვის საფრთხე მალხაზ მაჩალიკაშვილი, რა შთაბეჭდილებაც სიუჟეტმა დატოვა.

კატეგორია: ეთიკა
12 მარტს, ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემა „პირისპირ“ საპენსიო რეფორმას ეხებოდა. მიწვეულ სტუმრებს შორის წარმატებული ბიზნესმენის სტატუსით კომპანია „კავკასიის ავტოიმპორტის“ დირექტორი დავით(დევი) გულაშვილი იყო, რომელიც საპენსიო რეფორმის სიკეთეებზე საუბრობდა. გულაშვილი მუშაობს კომპანიებში, რომლებიც საპენსიო სააგენტოს დირექტორის სახელთანაა დაკავშირებული, თუმცა, სტუმრის წარდგენისას გადაცემის წამყვანს აუდიტორიისთვის ამ კავშირების შესახებ არაფერი უთქვამს.

უფრო კონკრეტულად, კომპანია „კავკასიის ავტოიმპორტი“, რომლის აღმასრულებელი დირექტორი დავით გულაშვილია, საპენსიო სააგენტოს დირექტორის, ლევან სურგულაძის ოჯახის საკუთრებაში არსებული კომპანიაა. საჯარო რეესტრის მონაცემებით, კომპანია „კავკასიის ავტოიმპორტის“ ერთ-ერთი მფლობელი რევაზ სურგულაძე იყო, რომლის გარდაცვალების შემდეგაც მისი კუთვნილი წილი მის შვილებს - ლევან სურგულაძესა და გიორგი სურგულაძეს გადაეცათ. თუმცა, ამ ცვლილების რეგისტრაცია რეესტრში შეჩერებულია.

გარდა ამ კომპანიისა, საპენსიო სააგენტოს დირექტორთან იკვეთება მეორე კომპანიაც - „კავკასიის ბიზნეს ჯგუფი“, რომლის წევრიცაა "კავკასიის ავტოიმპორტი". დავით გულაშვილი ამ კომპანიის გენერალური დირექტორის მოადგილეა, ლევან სურგულაძე კი - სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი. საპენსიო ფონდის პრესსსამსახურის ცნობით, სულგულაძემ სამეთვალყურეო საბჭო სექტემბერში დატოვა, თუმცა, ეს ცვლილება არ ასახულა არც საჯარო რეესტრში და მის მიერ 2018 წლის ნოემბერში შევსებული დეკლარაციაშიც მითითებულია, რომ ჯერ კიდევ სამეთვალყურეო საბჭოს წევრია.

დავით გულაშვილი რომ ნამდვილად მუშაობს ორივე კომპანიაში, „მედიაჩეკერმა” მასთანაც გადაამოწმა. იგი ადასტურებს, რომ კომპანია „კავკასიის ავტოიმპორტი”, რომელშიც აღმასრულებელი დირექტორია, ნამდვილად რევაზ სურგულაძის კომპანიაა. თუმცა, ამბობს, რომ არ აქვს ინფორმაცია ვის მფლობელობაში გადავიდა „კავკასიის ავტოიმპორტი” რევაზ სურგულაძის გარდაცვალების შემდეგ.

გადაცემა „პირისპირ” არ იყო პირველი შემთხვევა, როდესაც დაგროვებითი პენსიის შესახებ სასაუბროდ დავით გულაშვილი „იმედის“ ეთერში მიიწვიეს. ამავე არხსა და ამავე თემაზე, იგი 10 მარტს, “იმედის კვირაშიც” საუბრობდა. დავით გულაშვილი დაგროვებითი პენსიის დადებით მხარეებზე ამახვილებდა ყურადღებას. ამბობდა, რომ ეს ბიზნესისთვის მძიმე ტვირთი არ არის და მაგალითად მოჰყავდა საკუთარი კომპანია „კავკასიის ავტოიმპორტი“, რომელიც დასაქმებულებს თავად უხდის საპენსიო გადასახადს.

საპენსიო რეფორმა საქართველოში 2019 წლის იანვრიდან ამოქმედდა. ნაწილობრივ სავალდებულო დაგროვებითი პენსიის სქემაში ავტომატურად ერთვება ყველა მოქალაქე, ვინც ანაზღაურებას გაფორმებული კონტრაქტის შედეგად იღებს. 40 წელზე უფროსებს არჩევანი აქვთ, გაწევრიანდნენ თუ არა სისტემაში, 40 წლამდე პირები კი ვალდებულნი არიან. სქემის მიხედვით, დასაქმებულის საპენსიო ანგარიშზე ყოველთვიურად დაუბეგრავი ხელფასის 6% გროვდება, - დამსაქმებელიც, დასაქმებულიც და სახელმწიფოც, ფონდში ხელფასის 2-2%-ს რიცხავენ.

რეფორმა მასზე საუბრის დაწყებიდან დღემდე საზოგადოების კრიტიკის საგანია. დაგროვებითი პენსია საკონსტიტუციო სასამართლოშია გასაჩივრებული.
კატეგორია: ეთიკა
ქვეყნის სხვადასხვა საერთაშორისო რეიტინგში დაწინაურება დადებითი ბიძგებისა და პროცესების მაჩვენებელი რომ არის, ამაში ყველა ვთანხმდებით. ამაზე თვალს ვერც მედია დახუჭავს, მათ შორის, კონკრეტული ხელისუფალის მიმართ უკიდურესად კრიტიკულად განწყობილიც კი. თუმცა, მთავარი აქ მაინც ის კრიტიკული ზღვარია, რომელიც მედიამ არასდროს უნდა დაკარგოს, ქებათა-ქების მორევში აღებული სიჩქარით ერთბაშად არ გადაეშვას და წონასწორობის მექანიზმი არ მოშალოს.

გასულ კვირას გაირკვა, რომ აუტოგრაფ ქოლექშენის“ (Autograph Collection) სასტუმროებს შორის შეკვეთილის სასტუმრო “პარაგრაფი” მომხმარებელთა კმაყოფილების ინდექსით ევროპაში პირველ ადგილზე გავიდა და უკან კოპენჰაგენის, ვარშავის, ბარსელონისა და მილანის სასტუმროები ჩამოიტოვა. თავად ფაქტი თავისთავად კარგია, იმდენად კარგიც კი, რომ ზოგიერთ მედიამესვეურში სიამაყის გრძნობა გაათმაგებით, უფრო ზუსტად კი, გაორმაგებით გააღვიძა და ამბავს პრაიმ-ტაიმში ორი ვრცელი სიუჟეტი მიუძღვნა - ტელეკომპანია "იმედმა" “პარაგრაფის” პირველობის ამბავი ისეთი მასშტაბებით შეაფასა, რომ მას 28 თებერვალს ჯერ თითქმის 7 წუთიანი სიუჟეტი დაუთმო, კვირის მთავარ შემაჯამებელ გამოშვებაში კი მთელი 15 წუთი მხოლოდ ამაზე ისაუბრა.

თუკი იმასაც დავაზუსტებთ, რომ ზემოთ ხსენებული სასტუმრო მმართველი პარტიის თავმჯდომარე ბიძინა ივანიშვილის სახელთან ასოცირდება, ბევრისთვის, ალბათ, ყველაფერი გეომეტრიული სიზუსტით დალაგდა. სასტუმროს ფლობელი არც ერთ სიუჟეტში უხსენებიათ. მათ, ვინც ამ სიახლეს სულმოუთქმელად ელოდა, “იმედმა” ნამდვილი დღესასწაული მოუწყო და რამდენიმე წუთის განმავლობაში საოცნებო ადგილას ვირტუალურად ამოგზაურა. პარალელურად კი პირველ ადგილოსანისადმი საქებარი სიტყვები არც წამყვანებმა დაიშურეს და არც თავად სიუჟტების ავტორმა ჟურნალისტებმა.

“... 200-ზე მეტი ნომერი, ზღვაში შეჭრილი აუზი და ზამთრის ბაღი სასტუმროს განსაკუთერებით მიმზიდველს ხდის. პარაგრაფის სავიზიტო ბარათი კი გრანდიოზული აკვარიუმია, რომელსაც რეგიონში ანალოგი არ ჰყავს. სასტუმროში დასაქმებული 450 ადამიანიდან 400 ადგილობრივი მცხოვრებია”, - წამყვანის ამ სიტყვებით დაიწყო “პარაგრაფში” მოგზაურობის პირველი დღე “იმედმა”.

ამის შემდეგ სათქმელს კიდევ უფრო აკონკრეტებს და დეტალებში შლის ნანახით მოხიბლული ჟურნალისტი და ყოველი შემთხვევისთვის ადგილსაც აზუსტებს და ამბობს, რომ თუკი ისეთ ადგილას მოხვედრა გვინდა, რომელიც “ქართულ რეალობას” არ ჰგავს, გეზი შეკვეთილისკენ უნდა ავიღოთ. ის სასტუმროს თვალის მომჭრელი ინტერიერისა და ექსტერიერის კადრების ფონზე მის უპირატესობებზე საუბრობს და  ხაზს ისიც უსვამს “აკვარიუმის” გრანდიოზულობას”, რომელსაც “რეგიონში ანალოგი არ აქვს”.

altსიუჟეტიდან სასტუმროს ე.წ. საპრეზიდენტო ოთახის არსებობაც შევიტყეთ, რომელშიც ღამეს ცნობილი ვარსკვლავები ათევენ. ისიც გავიგეთ, რომ “ამ აპარტამენტების სტუმრებს კაბინეტი, პირადი საუნა, მინისავარჯიშო დარბაზი და რაც ყველაზე მთავარია, საუკეთესო პანორამული ხედი აქვთ ზღვასა და ტყეზე”.

ეს ყველაფერი არ არის. თუკი “პარაგრაფში” სტუმრობისას, ჯიბე საპრეზიდენტო აპარტამენტამდე ვერ გაგწვდათ, გული ხედზე მაინდამაინც არ დაგწყდეთ, თურმე, “აივანი შეკვეთილის სასტუმროში ხუთი სხვადასხვა კატეგორიის 220-ივე ნომერს აქვს”. ჟურნალისტს არც იმის აღნიშვნა დავიწყებია, რომ ბიზნეს შეხვედრებისთვის, პრეზენტაციებისა და კონფერენციებისთვის სასტუმროში სპეციალური სივრცეც არის გამოყოფილი".  ჟურნალისტს არც გურული მზარეული გამორჩენია, რომლებიც 35 სახეობის კერძით “ერთნაირად აოცებენ როგორც ქართველ, ისე უცხოელ სტუმრებს”.

ორი დღის შემდეგ "იმედზე" იმავე მარშრუტის დრო დგება, იმავე კონტექსტით, თითქმის იდენტური ტექსტებითა და ცხადია ზუსტად იმავე ადგილით, თუმცა გაორმაგებული დროით და ოდნავ განსხვავებული, უფრო მკაფიო აქცენტებით.

თუკი პირველ სიუჟეტში “იმედმა” მაყურებელს მხოლოდ “პარაგრაფზე” მოუყვა, ახლა მსჯელობა მისგან მოტანილ სიკეთეებზე გააკეთა. ამას “ბლექ სი არენა”, მინიატურების, და მუსიკოსებისა და დენდროლოგიური პარკები დაუმატა და ლოგიკური ჯაჭვი, მთავარი პერსონით აქაც შეიკრა. “ფაქტია, ამ ყველაფერმა რეგიონის განვითარებას მნიშვნელოვნად შეუწყო ხელი. უამრავი ადგილობრივის საცხოვრებელი პირობები არის გაუმჯობესებული. ნახეთ მსოფლიო დონის ტურისტული ზონა შეკვეთილიდან ნატა ქაჯაიას და კახა როინიშვილის რეპორტაჟში”, - გვაცნობა ახლა უკვე კვირის მთავარი შემაჯამებელი გადაცემის წამყვანმა.

ზემოთ უკვე ერთხელ მონათხრობი, გაორმაგებული დოზით რომ არ შემოგთავაზოთ, ყურადღებას მხოლოდ 15 წუთიანი სიუჟეტის მიწურულს დასმულ აქცენტებზე გავამახვილებთ. ასე მაგალითად, თურმე “პარაგრაფის პირველობა და საერთაშორისო წარმატება, პირდაპირ აისახება ქვეყანაში ტურიზმის განვითარებაზე, ამ აღიარების შემდეგ, საქართველოში დამსვენებელთა კმაყოფილებაზე ორიენტირებული მომსახურების თამასაც აიწევა და დიდი ალბათობით, ეს ეკონომიკურ სარგებელსაც მოიტანს”.

თუმცა, რამდენად სწორია ერთ კონკრეტულ ფეშენებელურ სასტუმროს ტურიზმის განვითარება, მომსახურების თამასის აწევა და ეკონომიკური სარგებლის მოტანა მიაწერო, რთული სათქმელია. მით უფრო, იმ ფონზე, რომ მის ამ მსჯელობას აჭარის ტურიზმის დეპარტამენტის თავმჯდომარის კომენტარი აძლიერებს, რომელიც ამბობს -, “აქ [პარაგრაფში] ჩამოსული ტურისტი ნიშნავს იმას, რომ ის იმოგზაურებს აუცილებლად აჭარაში, ბათუმში, გურიის სოფლებში, სადაც არის ფანტასტიკური ეკოტურისტული შესაძლებლობები, მთიანი გურია არის ფანტასტიკური. ანუ, ასეთი ტიპის ბიზნესპროექტი აჩენს მიზიდულობის ცენტრს”, - ამბობს ის.

alt“პარაგრაფიდან” სიუჟეტში აქცენტი უკვე შეკვეთილისა და ზოგადად რეგიონისთვის “ბლექ სი არენას” მნიშვნელობასა და მისგან მომდინარე სიკეთეებზე გადადის. ვიგებთ, რომ მისი ამუშავებიდან მალევე საოჯახო ტიპის სასტუმროების მშენებლობის ბუმი დაიწყო და მათი რიცხვი ბოლო რამდენიმე წელში, თითქმის გაათმაგდა, მნიშვნელოვნად გაიზარდა ტურისტების რაოდენობაც.

"ამ ციფრების და მშრალი სტატისტიკის მიღმა 100-ობით დასაქმებული ადამიანი დგას, გაუმჯობესებული მატერიალური და საყოფაცხოვრებო პირობებით”, - ამბობს ჟურნალისტი და მაყურებლისთვის სრულიად უცნობი რჩება რა სტატისტიკასა და მონაცემებს ეყრდნობა ის. ისევე როგორც არაფერია იმის დამადასტურებლად წარმოდგენილი, რომ საოჯახო სასტუმროების ბუმი სწორედ "პარაგრაფმა" გამოიწვია. დასასრულიც ისევე იყო მოკლებული არგუმენტებსა და მტკიცებულებებს, როგორც მისი სხვა ტექსტები .

“ფაქტია, რომ გურია რეგონის განვითარების ცენტრად იქცა, შეკვეთილი კი პარაგრაფის წყალობით მსოფლიო დონის ტურისტულ ცენტრად”, - ამ სიტყვებით დასრულდა 15 წუთიანი ოდისეა ისე, რომ ჟურნალისტს არაფერი უთქვამს, რეგიონის წინაშე არსებულ სხვადასხვა ინფრასტრუქტურულ პრობლემებსა თუ გამოწვევებზე, ეს მაშინ, როდესაც ტურიზმის განვითარება აღნიშნულთან პირდაპირ კავშირშია. რომ არაფერი ვთქვათ ტურისტების მონაცემების დივერსიფიკაციაზე, მათი კონკრეტულ ტურისტულ ობიექტებთან კორელაციასა და ბმაზე, ბლექ-სი არენას შენახვაზე სახელმწიფო ბიუჯეტიდან ყოველწლიურად დახარჯულ თანხაზე და ჩატარებული კონცერტებიდან მიღებულ შემოსავალზე და მათ დისპროპორციაზე.

სიუჟეტში ასევე არაფერი თქმულა, უკვე ტურისტებისთვის უკვე ლეგენდად ქცეულ წინაღობაზე, რომელიც ტურისტულ ცენტრებში საპირფარეშოების არარსებობას უკავშირდება. ასევე, ყურადღება არ გამახვილებულა, ზღვის სანაპირო ზოლის დასუფთავების საკითხზე, რომელიც ადგილობრივებისთვის, მათ შორის მცირე მეწარმეებისთვის, ერთ-ერთი ყველაზე აქტუალური პრობლემაა, რომლის გადაჭრასაც ისინი ზღვის ყველა სეზონზე თითქმის უშედეგოდ ითხოვენ.

და ბოლოს რიტორიკული კითხვა, რომელიც, შესაძლოა, ჩემსავით თქვენც დაგებადათ - მოხვდებოდა კი ნებისმიერ სხვა სასტუმრო, ან ტურისტული ობიექტი, “იმედის” ასეთი განსაკუთრებული ყურადღებისა და ფოკუსის ქვეშ, მსგავსი დოზითა და იდენტური აქცენტებით, რომ არა ერთი კონკრეტული სახელი და გვარი, რომელსაც ყველა ეს ობიექტი უკავშირდება? ალბათობის ჩემეულ ვერსიებს უკან წავიღებ, კითხვის ღია ფორმატს და პასუხისთვის ცარიელი სივრცეს დავტოვებ.
კატეგორია: ეთიკა

24 თებერვალს ტელეკომპანია “რუსთავი 2-ისა” და “იმედის” კვირის გადაცემებში, ერთი-ერთი მთავარი თემა, გასული წლის ივლისში, ხადას ხეობაში სმიტების ოჯახის მკვლელობაში ბრალდებულის მალხაზ კობაურის საქმეს ეხებოდა. ორივე არხმა კვირის შემაჯამებელი ანალიტიკური გადაცემა აღნიშნული თემით დაიწყო. რუსთავი 2-მა საკითხს თითქმის 20, იმედმა კი - დაახლოებით 11 წუთი დაუთმო. თითქმის იდენტური იყო ორივე არხის მიერ სიუჟეტისთვის შერჩეული სათაურიც. “რუსთავი 2-მა” ამბავი “მკვლელობის აღიარებად” დაასათაურა, “იმედმა” კი მასალას ასეთი სახელწოდება შეურჩია - “მალხაზ კობაურის აღიარებითი ჩვენება და საგამოძიებო ექსპერტიზის ამსახველი ფოტომასალა”.

სიუჟეტების სახელწოდებიდან გამომდინარე, არც მასალის სულისკვეთება და პათოსია რთულად გამოსაცნობი - “სასამართლოს განაჩენის გარეშე, ფაქტობრივად, დამნაშავედ შერაცხული კობაური” - მსგავსი შინაარსის ქვეტექსტი იკითხებოდა თემაზე ორივე მაუწყებლის მიერ მომზადებულ მასალაში.

იგივე დამოკიდებულება ჩანდა წამყვანების ტექსტებშიც:

გიორგი გაბუნია, "რუსთავი 2": “მარტის პირველი რიცხვებიდან სასამართლო ყველაზე სასტიკი დანაშულის საქმის განხილვას იწყებს. ერთ დღეში გამქრალი სმიტების ოჯახი, მცირეწლოვანი ბავშვი, მისი დედა და მამა. ისინი სასტიკად ჩახოცეს ხადას ხეობაში. თქვენ ახლა ნახავთ კადრებს, რომლებიც აქამდე არასდროს გინახავთ, თქვენ პირველად მოისმენთ როგორ აღიარებს მკვლელობას საქმის მთავარი ბრალდებული, ის საკუთარი პირით ყვება რა მოხდა იმ დღე, როგორ შეხვდა მთაში ჩასულ ამერიკელებს, როგორ დაიწყო მათ შორის კონფლიქტი, როგორ მოკლა მამა და შემდეგ ატირებული ბავშვი. თუმცა, ის არაფერს ამბობს ბავშვის დედაზე, ექსპერტიზამ კი დაადგინა, რომ ქალიც მოკლულია და თანაც, სწორედ ბრალდებულის მიერ, სავარაუდოდ, გაუპატიურებული”.

ირაკლი ჩიხლაძე, "იმედი": “გადაცემას ვიწყებ სმიტების მკვლელობის საქმის მთავარი დეტალებით, რომელიც ჩვენ ერთი თვის წინ, ექსკლუზიურად მხოლოდ წერილობითი დოკუმენტებით გიჩვენეთ. დღეს კი ნახავთ იმ ფოტოკადრებს, რაც საქმის მასალებში იყო. ახლა შესაძლებლობა გაქვთ პირველად მოუსმინოთ ბრალდებულის აღიარებითი ჩვენების ვიდეოჩანაწერს, რომლის შემდეგაც მან საგამოძიებო ექსპერიმენტში მიიღო მონაწიელობა და სამართალდამცავებს დანაშაულის ადგილი და ბავშვის ცხედარი აჩვენა”.

♦   რა გავიგეთ “რუსთავი 2-ის სიუჟეტიდან

წამყვანის ტექსტის შემდეგ, სიუჟეტის დაწყებამდე სტუდიაში მასალის ავტორი შემოდის, რომელიც მაყურებელს საქმეზე პროკურატურის პოზიციას აცნობს. ჟურნალისტი განმარტავს, რომ საგამოძიებო უწყების ვერსიით, დანაშაულის ჩადენის მოტივი სექსუალური იყო, ქალის გაუპატიურების მიზნით, კობაურმა მამა-შვილი რაიან და ქალებ სმიტები დაახლოებით 500 მეტრის იქით გაიტყუა და დახოცა, შემდეგ ლორა სმიტთან დაბრუნდა, გააუპატიურა და წყალში დაახრჩო.

ამის შემდეგ, წამყვანი ჟურნალისტთან აზუსტებს, შესაძლებელი იყო თუ არა კობაურს სამი გასროლა ისე განეხორციელებინა, რომ ქალს ხმა არ გაეგო. აღნიშნულზე ჟურნალისტი მიუთითებს, რომ პროკურატურის მიერ ჩატარებული ექსპერიმენტის მიხედვით, იმავე პრინციპით განლაგებულმა ადამიანებმა საცდელად გასროლილი 12 ტყვიიდან ვერცერთი გასროლის ხმა ვერ გაიგეს, რაც ჩანჩქერის ხმაურით აიხსნება.

პროკურატურის ვერსიის შემდეგ, მასალის ავტორი მაყურებელს უკვე დაცვის მხარის ვერსიას სთავაზობს და ამბობს, რომ დავის მხარის მტკიცებით, ქალის გაუპატიურების კვალი არ არსებობს: “თუმცა, ფაქტია რომ არსებობს გენეტიკური მასალა, რომელიც კობაურს ეკუთვნის და აღმოაჩინეს ლორა სმიტის სხეულში”.

ჟურნალისტი ბრალდებულის მიერ ჩვენების პირველადი ვერსიის შეცვლის შესახებაც საუბრობს, რომლის მიხედვითაც კობაურს სმიტების ოჯახის არცერთი წევრის მკვლელობასთან კავშირი არ აქვს.

მასალის ავტორისგან მკვლელობის საქმის დაცვის მხარისეული ვერსიის მოსმენის შემდეგ, წამყვანი მის პირად შეფასებას გვთავაზობს და ამბობს: “ამ მომენტისთვის, რაც შენგან მოვისმინე, პროკურატურის ვერსია უფრო რეალისტურად ჟღერს, ვიდრე დაცვის ვერსია. არ ვიცი, რა თქმა უნდა, მე ვერ ვიმსჯელებ სინამდვილეში რა მოხდა”, - რაც თავის მხრივ, საქმესთან მიმართებით, მაყურებელში წინასწარ განწყობებს უკვე აყალიბებს და საქმეზე ჯერ არდამდგარი განაჩენის მიუხედავად, ბრალდებულს მართალია არაოფიციალურად, მაგრამ უკვე დამნაშავის სტატუსს ანიჭებს.

კობაურის საქმეზე “რუსთავი 2-ის” მიერ მომზადებული სიუჟეტიდან შევიტყეთ, რომ ხადას ხეობაში სმიტების ოჯახის უსასტიკეს მკვლელობაში ეჭვმიტანილი მწყემსი პოლიციაში მისი დაკითხვის დაწყებიდან დაახლოებით 12 წუთში, ემოციებს ვეღარ იკავებს და ჩადენილ დანაშაულს აღიარებს, თუმცა საკუთარ საქციელს ნანობს.

“კობაურს სანანებელი ბევრი და ძალიან დიდხანს ექნება, თუ ისტორია, რომელსაც ის პოლიციელს უყვება, მის მიერ განსაკუთრებული სისასტიკით ჩადენილი დანაშაულის მართლაც გულწრფელი აღიარებაა და არა ზეწოლის შედეგად მოპოვებული ჩვენება, როგორადაც ეს ვიდეომასალა მის ადვოკატს მიაჩნია”, - აზუსტებს ჟურნალისტი.

სიუჟეტში ასევე მოცემულია ბრალდებისა და დაცვის მხარის პოზიციები და მათი არგუმენტები. ნაჩვენებია მალხაზ კობაურის პირველი დაკითხვის ვიდეოფრაგმენტები, სადაც ის ჩადენილ დანაშაულს იხსენებს და გამომძიებელს მომხდარის შესახებ დეტალურ ინფორმაციას აწვდის.

სიუჟეტში ყურადღება ისეთ ინტიმურ ასპექტებზეც არის გამახვილებული, რასაც დამატებითი ინფორმაციული ღირებულება არ აქვს, მათი დეტალიზებული გადმოცემა კი კონკრეტული პირის/პირების პირადი სივრცისა და ცხოვრების თავისუფლებას არღვევს.

♦    რა გავიგეთ "იმედის" სიუჟეტიდან

თითქმის იდენტური დამოკუდებულება და შინაარსი იკითხება სმიტების ოჯახის მკვლელობის საქმეზე ტელეკომპანია “იმედის” მიერ მომზადებული მასალიდან.

ჟურნალისტი გვაცნობს, რომ კობაური გამოძების პროცესში რამდენჯერმე გამოიკითხა, პირველადი დაკითხვის ამსახველ ვიდეოკადრებში, ის სამართალდამცველებს აღიარებით ჩვენებას აძლევს და ამბობს, რომ მან “ორი ადამიანი მოკლა - მამა-შვილი”.

ჟურნალისტი შეფასებებში გადადის და ამბობს, რომ “კობაური ამ ჩვენების ერთ ნაწილში, ერთ ფრაგმენტში იტყუება, მეუღლის და შვილის მკვლელობა ლორა სმიტს არ უნახავს, ლორა სმიტი მეუღლეს და შვილს ჩანჩქერზე არ გაყოლია, შესაბამისად, ის ვერ დაინახავდა სროლის მომენტს. კობაური ცრუობს როცა აცხადებს, რომ ქალი გაიქცა და რეაქცია არ ჰქონია შვილის მკვლელობაზე”.

ჟურნალისტი მაყურებელს საქმეში დაცული ფოტომასალის შესახებაც უყვება, რომელიც უშუალოდ სმიტების მიერ არის გადაღებული და რომელზეც კობაური სანადირო თოფით ჩანს.

“ამ ფოტოებით დასტურდება, რომ კობაური მარტო მოქმედებდა, მას არ ჰყავდა თანამზრახველი, და შესაბამისად, მკვლელობაც მარტო ჩაიდინა. გამოძიებით მოპოვებული ყველა მტკიცებულებით დასტურდება, რომ იმ ტერიტორიაზე სადაც მკვლელობა მოხდა, სხვა უცხო პირი არ ყოფილა”, - განმარტავს ის. აღსანიშნავია, რომ მსგავსი მსჯელობა “რუსთავი 2”-ის მიერ მომზადებულ მასალაშიც იყო განვითარებული.

“რუსთავი 2-ის” მსგავსად, “იმედის” სიუჟეტშიც ასევე მოცემულია ფარგმენტები ბრალდებული კობაურის პირველადი ჩვენებიდან, რომლის მიცედვითაც ის მის მიერ ჩადენილი დანაშაულის შესახებ ყვება. ასევე ბრალდებისა და დაცვის მხარის საპირისპირო პოზიციები, ინტიმური მომენტების ნაკლები დეტალიზებისა და ზედმეტი ინფორმაციის გარეშე. თუმცა, საბოლოო ჯამში, ბრალდებულის მიმართ წინასწარი გაწყობების შექმნისა და ბრალდების მხარის პოზიციის დაცვის ქვეტექსტი აქაც ჭარბად იგრძნობა.

♦   რეზიუმე

საკითხის აქტუალობისა და მაღალი საზოგადოებრივი ინტერესიდან გამომდინარე, თემისადმი მედიის ინტერესი და მისი გაცოცხლება, სრულიად ლოგიკური და აბსოლუტურად გასაგებია. თუმცა, მასალის იმგვარი ფოკუსით მომზადება, სადაც ერთი მხარის პოზიციის ცალსახა დაცვის მცდელობა და ამავრდოულად, სასამართლო განაჩენის დადგომამადე, ბრალდებული პირისთვის უკვე დამნაშავის სტატუსის მორგების ქვეტექტი იკითხება, ეთიკური ჟურნალისტიკის სტანდარტებს სცდება.

ამასთან, ნებისმიერი მასალა კონკრეტული თემის შესახებ გარკვეული სიახლის მატარებელი უნდა იყოს, რაც ამ შემთხვევაში ვერცერთი ზემოთ განხილული სიუჟეტიდან ვნახეთ. ამასთან, კონკრეტული მაუწყებლის მხრიდან ისეთი ინტიმური დეტალების გასაჯაროებაც მოხდა, რაც ადამიანის პირად სივრცეში შეჭრაა და სხვა არაფერი.

როგორც ცნობილია, სმიტების მკვლელობის საქმეზე გორის რაიონული სასამართლო განხილვას მარტის დასაწყისიდან შეუდგება. საქმეზე საბოლოო გააჩენს 12 ნაფიცი მსაჯული გამოიტანს. ბრალის დამტკიცების შემთხვევაში, მალხაზ კობაურს 16-დან 20 წლამდე ან უვადო პატიმრობა ემუქრება.

იქამდე კი, სანამ სასამართლო ოფიციალურ ვერდიქტს გამოცხადებს, ნებისმიერ ბრალდებულს უდანაშაულობის პრეზუმფცია იცავს, რომლის მიხედვითაც - “თითოეული ადამიანი, რომელსაც ბრალად ედება სისხლის სამართლის დანაშაულის ჩადენა, უდანაშაულოდაა მიჩნეული მანამ, სანამ მისი დანაშაული არ დამტკიცდება ღია სასამართლო პროცესზე ბრალდებულის დაცვისათვის აუცილებელი კანონით გათვალისწინებული ყველა საპროცესო გარანტიის დაცვით”.

კატეგორია: საქართველო
2018 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების პირველი ტურის შედეგებმა, რომლის მიხედვითაც, ქართული ოცნებისა და ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის მხარდაჭერილმა კანდიდატებმა ამომრჩევლის თითქმის თანაბარი მხარდაჭერა მოიპოვეს, გავლენა არა მხოლოდ ქვეყნის ზოგად პოლიტიკურ კლიმატზე, არამედ მედიაგარემოზეც მოახდინა.

ისედაც პოლარიზებული და საპრეზიდენტო კანდიდატების ნეგატიურად წარმოჩენაზე ორიენტირებული წამყვანი მედიასაშუალებები კიდევ უფრო რადიკალურები გახდნენ. რადიკალიზაცია, რიგ შემთხვევაში, საეთერო ბადის შეცვლით, რიგ შემთხვევაში კი, კიდევ უფრო აგრესიული პოლიტიკური მესიჯების გაჟღერებით გამოიხატა.

არჩევნების მეორე ტურის წინ წამყვანი ტელეკომპანიების ეთერში ვიხილეთ პოლიტიკური სუბიექტების საწინააღმდეგოდ ვიზუალური მანიპულაციების გამოყენების პრაქტიკა. ასევე, მედიასაშუალებებმა აქტიურად განაგრძეს წინასწარ შერჩეული მესიჯბოქსების მეშვეობით მაყურებლებში მოწინააღმდეგე პოლიტიკური ბანაკის დისკრედიტაცია.

იმედი

არჩევნების პირველი ტურის შედეგების გამოცხადებისთანავე, ხელისუფლებისადმი ლოიალურად განწყობილმა ტელეკომპანია „იმედმა“ საგანგებო რეჟიმში მაუწყებლობა დააანონსა. საგანგებო რეჟიმი საინფორმაციო-ანალიტიკურ გადაცემებში ოპოზიციური საპრეზიდენტო კანდიდატისა და მისი პოლიტიკური გუნდის მიმართ ნეგატიური შინაარსის მქონე მესიჯების უფრო ინტენსიურად გაჟღერებით და სათერო ბადეში ახალი სატელევიზიო ტოქშოუს „იმედი Live”-ის დამატებით გამოიხატა.

ტელეკომპანია „იმედის“ მთავარმა საინფორმაციო გამოშვებამ („ქრონიკა 20:00 საათზე“) არჩევნების მეორე ტურის გამოცხადებისთანავე, საგანგებო რეჟიმში, აქტიურად დაიწყო გრიგოლ ვაშაძისა და მისი გარემოცვის საქმიანობის, წარსული ცხოვრებისა და მათი გუნდის შესახებ სიუჟეტების მზადება.

საინფორმაციო გამოშვებებში გახშირდა 2003 წლიდან 2012 წლამდე მომხდარი მოვლენების გახსენება, იმ მოვლენების ხელახალი გაშუქება, რაც ნაციონალური მოძრაობის ხელისუფლების მიერ ძალაუფლების გადაჭარბებას და ადამიანის უფლებების დარღვევას უკავშირდებოდა. განსაკუთრებული აქცენტი კეთდებოდა: გრიგოლ ვაშაძის ბიოგრაფიაში რუსულ კვალზე; მისი გაპრეზიდენტების შემთხვევაში ყოფილი მაღალჩინოსნების შეწყალებაზე; მის გუნდში მყოფ პოლიტ-ტექნოლოგებსა და სავარაუდო რევოლუციურ სცენარზე, რომელიც ტელეკომპანიის რწმენით შესაძლოა ნაციონალურმა მოძრაობამ განახორციელოს საქართველოში.

ხშირად მზადდებოდა საპასუხო სიუჟეტები ინფორმაციაზე, რომელიც კონკურენტი ტელევიზიის რუსთავი 2-ის საინფორმაციო გამოშვებებით ჟღერდებოდა, ან ოპოზიის წარმომადგენლები ავრცელებდნენ.

არხზე ხშირად ჩნდებოდნენ ხელისუფლების წარმომადგენლები, რომელთანაც ტელეკომპანიის წამყვანებს ვრცელი ინტერვიუები ჰქონდათ, მაგალითად კახი კალაძესთან, დავით სერგეენკოსთან, მაია ცქიტიშვილთან, ბიძინა ივანიშვილთან, ივანე მაჭავარიანთან. ინტერვიუების მიმდინარეობისას მთავრობის წარმომადგენლებს ჰქონდათ საშუალება საუბარი იმ მიმართულებით წაეყვანათ, რომელიც მათთვის იქნებოდა მომგებიანი.

ჟურნალისტები არ გამოირჩეოდნენ მათდამი კრიტიკულობით და უმეტესწილად ღია ტრიბუნას აძლევდნენ პოლიტიკოსებს, რომ საკუთარი დღის წესრიგით ემოქმედათ, დაეფიქსირებინათ მათი პოზიციები და მათი საპრეზიდენტო კანდიდატის სასარგებლო ინფორმაცია გაეჟღერებინათ.

მაგალითად, გადაცემაში „პირისპირ“, 13 ნოემბერს, ორ მინისტრს დავით სერგეენკოსა და მაია ცქიტიშვილს, წამყვანი ძირითადად მხოლოდ ნაციონალური მოძრაობის სავარაუდო რევოლუციური სცენარის შეფასებასა და მთავრობის სამომავლო გეგმებზე ესაუბრა. გადაცემის დროს ნახსენები იყო არაერთი სოციალური პრობლემა, თუმცა აღნიშნულ პრობლემებზე საუბარი მხოლოდ პრობლემების ხსენებით შემოიფარგლებოდა, რის შემდგომაც მთავრობის წარმომადგენელს შეეძლო ინტერვიუ სასურველი მიმართულებით, სამომავლო ინიციატივებზე საუბრით გაეგრძელებინა.

10 ნოემბერს შაბათის ქრონიკის მთავარი სტუმარი თბილისის მერი კახი კალაძე იყო. ამ დღეს თბილისში, პარლამენტის შენობის წინ, ზაზა სარალიძისა და მალხაზ მაჩალიკაშვილის სოლიდარობის აქცია მიმდინარეობდა. ინტერვიუს პარალელურად, აქციაზე სიტუაცია რამდენჯერმე დაიძაბა, თუმცა გადაცემის წამყვანს ერთხელაც არ დაუსვამს შეკითხვა ქალაქის მერისათვის პარლამენტის წინ მიმდინარე მოვლენებზე. სამაგიეროდ კახი კალაძემ საკმაოდ ვრცლად ისაუბრა ნაციონალური მოძრაობისა და გრიგოლ ვაშაძის მისეულ შეფასებებსა თუ ქალაქის მერიისა და მმართველი გუნდის გეგმებზე.

მსგავსი პათოსის ინტერვიუ ჩაიწერა „ქართული ოცნების“ ხელმძღვანელთან ბიძინა ივანიშვილთან ტელეკომპანიის საგანგებოდ შექმნილ გადაცემაში „იმედი LIVE”, რომელსაც ჟურნალისტი თეონა გეგელია და ქრისტიან-დემოკრატიული მოძრაობის ყოფილი პოლიტიკური მდივანი ნიკოლოზ ლალიაშვილი უძღვებიან. ინტერვიუს ძირითადი ნაწილი დაეთმო ივანიშვილის მოლოდინებს არჩევნების პირველ ტურზე; მის შეფასებებს - რა მოხდება თუ მეორე ტურში გაიმარჯვებს გრიგოლ ვაშაძე; არის თუ არა მოსალოდნელი არეულობა, თუ სალომე ზურაბიშვილი გაიმარჯვებს; გეგმავს თუ არა მთავრობა დამატებითი ნაბიჯების გადადგმას ჭარბვალიანობის შესამცირებლად და ა.შ.

„ნაციონალური მოძრაობისადმი“ კრიტიკული ტონი და „ქართული ოცნებისადმი“ ლოიალობა ცალკეული შემთხვევა არ ყოფილა და შეიძლება ითქვას, რომ ეს მოტივი „იმედი LIVE”-ის ეთერში გასვლას ლაიტმოტივად გასდევს. როგორც წამყვანმა თეონა გეგელიამ პირველ გადაცემაშივე აღნიშნა, კონკრეტული პოლიტიკური ძალის საწინააღმდეგოდ სატელევიზიო გადაცემის წაყვანა არც მისთვის იყო „კომფორტული მდგომარეობა“, თუმცა განმარტა, რომ „ამ ძალის [ნაციონალური მოძრაობის] ხელისუფლების რომელიმე შტოსთან მოახლოვების წინააღმდეგ პოზიციონირება არის ამ ტელეკომპანიის ღირებულებითი არჩევანი და ჩემი პირადი არჩევანიც.“

გადაცემის წამყვანები ძირითადად მიმდინარე კვირის აქტუალურ საკითხებს განიხილავენ ხოლმე და არ ერიდებიან შეფასებების გაკეთებას ნაციონალური მოძრაობისა და მისი საპრეზიდენტო კანდიდატის გრიგოლ ვაშაძის საწინააღმდეგოდ, თუმცა „იმედი LIVE”-დან ვერ მოისმენთ ხელისუფლებისადმი კრიტიკულ პოზიციას. ერთადერთი საყვედური რომელიც ხელისუფლების მისამართით ისმის, არის ის, რომ „ქართულმა ოცნებამ“ საკმარისი რაოდენობის ამომრჩევლის განაწყენება მოახერხა 2012 წლიდან დღემდე, საიმისოდ, რომ მათ მხარდაჭერილ კანდიდატს პირველ ტურში ვერ გაემარჯვა. ერთიანი ნაციონალური მოძრაობისა და გრიგოლ ვაშაძის შესახებ კი ძირითადად შემდეგი მესიჯები ტრიალებს - „მტერი“, „ტერორისტული ორგანიზაცია“, „რევოლუციური სექტა“ „რუსული პროექტი“ და ა.შ. გადაცემაში ასევე იყენებენ გრაფიკულ მანიპულაციებს, როგორიცაა ვაშაძის რუსეთის დროშის ფონზე გამოსახვა (სალომე ზურაბიშვილის კი საფრანგეთის დროში) და სისხლისფრად შეღებილი ნიაღვრის ნაკადით ნაციონალური მოძრაობის ხელისუფლებასთან დაკავშირებული ჩინოვნიკების გამოსახულებების გადაფარვა.





აუცილებლად უნდა ითქვას ისიც, რომ გადაცემაში დრო და დრო ისმის კრიტიკული მოსაზრებები ხელისუფლების მისამართით, თუმცა ამ მოსაზრებების ავტორები მხოლოდ გადაცემის სტუმრები არიან, მაგალითად: დავით უსუფაშვილი, პაატა ზაქარეიშვილი, კობა დავითაშვილი და ა.შ. აღნიშნული სტუმრები არ გამოირჩევიან ნაციონალური მორაობისადმი ლოიალურობით, თუმცა ისინი კრიტიკულად არიან განწყობილი ხელისუფლების მიმართაც. ასევე, გადაცემის წამყვანების თქმით, ისინი არაერთხელ შეეცადნენ, რომ ოპოზიციის საპრეზიდენტო კანდიდატი გადაცემაში მიეწვიათ, თუმცა გრიგოლ ვაშაძემ მათ შეთავაზებას ყველა ჯერზე უარით უპასუხა.

რუსთავი 2

გადაცემა „იმედი LIVE” თავისი ფორმატითა და შინაარსით ტელეკომპანია „იმედზე“, ნაწილობრივ, რუსთავი 2-ის გადაცემა „კვირის აქცენტებს“ წააგავს, თუმცა საწინააღმდეგო პოლიტიკური პოლუსითა და ნაკლები უცენზურო გამონათქვამით. რუსთავი 2-ის აღნიშნული გადაცემის შესახებ, მედიაჩეკერმა რამდენიმე დღის წინაც მოამზადა მასალა, რომელშიც უფრო დეტალურად შეგიძლიათ იხილოთ, თუ რა თემებს და როგორ აშუქებენ არხის გენერალური დირექტორი და მისი თანაწამყვანი. თუმცა, ზოგადად უნდა ითქვას, რომ ეს გადაცემა არჩევნების მეორე ტურის მოახლოებასთან ერთად უფრო და უფრო ხშირად გადის ეთერში და უფრო და უფრო რადიკალური გახდა.

მაგალითად, ნიკა გვარამიამ, თავისივე თანაწამყვანის პროტესტის მიუხედავად, ტელევიზიის ეთერთი ისაუბრა მოარულ ჭორებზე ერთ-ერთი საპრეზიდენტო კანდიდატის პირადი ცხოვრების შესახებ, რასაც საზოგადოების არაერთგვაროვანი გამოხმაურება მოჰყვა.

იმავე წამყვანმა, რამდენიმე კვირით ადრე, ფოტოგრაფ იური მეჩითოვს Aljazeera-ს დოკუმენტურ ფილმში გამოთქმული მოსაზრებების გამო აგინა, შემდეგ კი მეჩითოვის თემა სალომე ზურაბიშვილის საარჩევნო კამპანიას დაუკავშირა, ვინაიდან ფოტოგრაფი სწორედ „ქართული ოცნების“ საპრეზიდენტო კანდიდატის მხარდამჭერია. გადაცემაში კვლავაც მხოლოდ ხელისუფლებისადმი ანტაგონისტურად განწყობილი პოლიტიკური სუბიექტები და საჯარო ფიგურები ხვდებიან ხოლმე სტუმრად და წამყვანების შეფასებებიც რადიკალურია როგორც სალომე ზურაბიშვილის, ისე „ქართული ოცნების“ მისამართით.



რადიკალური იყო გამოხატვის ფორმები გადაცემაში კურიერი P.S., სადაც 18 ნოემბერს ეთერში წამყვანის ნაცვლად მაყურებელი სხვადასხვა პოლიტიკოსის სხეულისაგან შემდგარ ფიგურებს უყურებდა. გადაცემის რედაქციის გადაწყვეტილება სალომე ზურაბიშვილის ტანზე მიერთებული ბიძინა ივანიშივლის, ირაკლი კობახიძისა თუ კახი კალაძის გამოსახულებებით წაეყვანათ პირდაპირი ეთერი, რამდენიმე დღით ადრე, ხელისუფლების მხარდაჭერილი კანდიდატის „ქართული ოცნების“ სხვადასხვა პოლიტიკური სახის პოსტერებით ჩანაცვლებას უკავშირდებოდა. ვიზუალური მანიპულაციით ტელეკომპანია შეეცადა, რომ კონკრეტული საპრეზიდენტო კანდიდატის დისკრედიტაცია მოეხდინა.

რუსთავი 2-ის მთავარი საინფორმაციო გამოშვება კი კვლავინდებურად მაქსიმალურად კრიტიკულია ხელისუფლებისა და მისი მხარდაჭერილი კანდიდატის მიმართ. არჩევნების მეორე ტურის გამოცხადებიდან მალევე, „კურიერმა“ სხვადასხვა წყაროზე დაყრდნობით, აქტიური დაიწყო, ხელისუფლების მიერ მთელი ქვეყნის მასშტაბით ამომრჩევლებზე ზეწოლის თუ მათ ნებაზე ზეგავლენის მცდელობების შესახებ ამბების მოძიება და გაშუქება. ასევე, საინფორმაციო გამოშვება განსაკუთრებულად უთმობდა ყურადღებას ხელისუფლებისადმი და სალომე ზურაბიშვილისადმი განსაკუთრებულად კრიტიკულად განწყობილი სუბიექტების გაშუქებას, იქნებოდა ეს არასამთავრობო სექტორი, ყოფილი სამხედრო მაღალჩინოსნები თუ ერთ დროს ქართული ოცნების აქტიური მხადამჭერები, რომლებიც ამჟამად ხელისუფლებას სხვადასხვა ბრალდებას უყენებენ.

რაც შეეხება რუსთავი 2-ის ტოქ შოუ „არჩევანს“, საპრეზიდენტო არჩევნების პირველი ტურიდან მეორე ტურამდე სულ 7 გადაცემა გავიდა. ამათგან ერთი გადაცემა დაეთმო „ხალხის ხმას“, სადაც როგორც წესი, საქართველოს სხვადასხვა რეგიონიდან მოსახლეობის კომენტარებია ხოლმე თავმოყრილი მიმდინარე აქტუალურ საკითხებზე. ერთი გადაცემა მთლიანად დაეთმო ოპოზიციურ გაერთიანებას „ძალა ერთობაშია“. არჩევნების მეორე ტურის წინა ღამეს კი გადაცემაში საზოგადოების სხვადასხვა სფეროს წარმომადგენლები იყვნენ გადაცემაში მიწვეულნი, თუმცა აღსანიშნავია რომ ამ ადამიანების უმეტესობა ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის კადიდატის მხარდამჭერები ან სახელისუფლებო კანდიდატისადმი უკიდურესად კრიტიკულად განწყობილები იყვნენ. დარჩენილი გადაცემების სათაურები („წართმეული არჩევანი; რატომ გვაშინებს ოცნება“, „ივანიშვილის ძველი გვარდია“, „მზადება გაყალბებისთვის“) კი თავისთავად მეტყველებს გადაცემების პათოსზე.

საზოგადოებრივი მაუწყებელი

საზოგადოებრივი მაუწყებლის პირველ არხზე მთავარი ცვლილება საარჩევნო ტურებს შორის იყო ანალიტიკური გადაცემა „საპრეზიდენტო არჩევნები 2018“, რომელიც ყოველდღე გადიოდა ეთერში შაბათ-კვირის გარდა. გადაცემა მიჰყავდა ოთხ წამყვანს, საზოგადოებრივი მაუწყებლის ჟურნალისტებსა და ანალიტიკოსებს. როგორც პირველი არხის ვებგვერდზეა მითითებული, სულ 16 გადაცემა გავიდა ეთერში, რომელთაგან ორი შედარებით დიდ აუდიტორიას მასპინძლობდა და სადაც ახალგაზრდებს ჰქონდათ საშუალება თავიანთი მოსაზრებები დაეფიქსირებინათ მიმდინარე სოციალურ-პოლიტიკურ მოვლენებსა და არჩევნებზე.

ზოგადად, გადაცემა „იმედისა“ და რუსთავი 2-ის ტოქ შოუებთან შედარებით, უფრო მრავალფეროვანი და ნაკლებად სენსაციური იყო. მაყურებელს ჰქონდა საშუალება, რომ მშვიდად მოესმინა თითოეული წამყვანისა თუ სტუმრის პოზიცია. თუმცა, გადაცემის სტუმრებს შორის ჭარბობდა ხელისუფლების მომხრე ან ნაციონალური მოძრაობისადმი მკვეთრად ანტაგონისტურად განწყობილი პოლიტიკოსები, სახელმწიფო მოხელეები ან საზოგადოების სხვადასხვა სფეროს წარმომადგენლები (რამდენიმე მინისტრი, პრემიერ-მინისტრი, გოგა ხაინდრავა, ხათუნა ხოფერია, ზაზა შათირიშვილი, ნაირა გელაშვილი და ა.შ.). გადაცემაში სტუმრად ასევე ჰყავდათ სალომე ზურაბიშვილისა და ქართული ოცნებისადმი კრიტიკულად განწყობილი პოლიტიკოსები (მაგ. რომან გოცირიძე, გიორგი ვაშაძე, თამარ ჩერგოლეიშვილი) ანდა საჯარო ფიგურები, რომლებიც კრიტიკულად არიან განწყობილნი როგორც სახელისუფლო, ისე ოპოზიციური საპრეზიდენტო კანდიდატებისადმი (დავით უსუფაშვილი, ნინო ბურჯანაძე, ზურაბ ჯაფარიძე).



გადაცემა არ გამოირჩეოდა სიმწვავით სახელმწიფო მოხელეების ინტერვიუირებისას. განსაკუთრებით უნდა გამოიყოს პრემიერ-მინისტრის მამუკა ბახტაძის სტუმრობა, რომელთან ჩატარებული ინტერვიუც ძირითადად შეეხებოდა მთავრობის ინიციატივას, საბანკო ვალდებულებებზე დაწესებული შეღავათების შესახებ. გადაცემის წამყვანებს არ დაუსვამთ მწვავე შეკითხვები პრემიერ-მინისტრისათვის და ნაცვლად ოპონირების რეჟიმისა, ბახტაძეს საშუალება ჰქონდა, რომ ერთსაათიანი ეთერის განმავლობაში უბრალოდ საკუთარი საქმიანობისა და მთავრობის პრომოუშენით დაკავებულიყო.
კატეგორია: ეთიკა
3 სექტემბერს, ცნობილი გახდა, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებლის თანამშრომელთა ნაწილს არხის მენეჯმენტმა შეცვლილი სამუშაო პირობები შესთავაზა. ცვლილება, რომელიც არხის ტექნიკურ თანამშრომლებს შეეხოთ, საათობრივ სამუშაო რეჟიმს და შესაბამის ანაზღაურებას გულისხმობს. შეთავაზებაზე უარის თქმის შემთხვევაში ათობით თანამშრომელს ორთვიან კომპენსაციასა და სამსახურიდან გათავისუფლებაზე მოუწევს დათანხმება.

კონტრაქტებში სამუშაო პირობების ცვლილებამ თანამშრომელთა ნაწილის უკმაყოფილება გამოიწვია, რის გამოც მათ აქციაც გამართეს ტელეკომპანიის შენობის წინ.

არხის გარშემო მიმდინარე მოვლენები მთელი კვირის განმავლობაში მედიის ყურადღების ცენტრში იყო. საზოგადოებრივი მაუწყებლის პირველი არხის მთავარ საინფორმაციო გამოშვებებში აღნიშნული თემა გასულ კვირას (3-7 სექტემბერი) ყოველდღე ხვდებოდა, გარდა პარასკევისა. თუმცა აღსანიშნავია, რომ ეს თემა „მოამბისათვის“ არ აღმოჩნდა პრიორიტეტული და იგი დაბალანსებულად, თუმცა არასაკმარისი სიმწვავით შუქდებოდა.

„მოამბეში“ თანამშრომლების საკონტრაქტო პირობების ცვლილების შესახებ ოთხივე დღეს მხოლოდ კადრ-სინქრონები მზადდებოდა და ეთერში არც ერთხელ არ გასულა ვრცელი სიუჟეტი, რომელიც ამომწურავად და სიღრმისეულად გააშუქებდა საკითხს, გაარკვევდა თანამშრომლეთა უკმაყოფილების კონკრეტულ მიზეზებს და მოიძიებდა პასუხებს არხის ადმინისტრაციის მხრიდან.



3 და 4 სექტემბერს, მოამბეში აღშნიშნული ამბავი 26-ე წუთზე გავიდა მე-9 და მე-11 თემებად. 5 სექტემბერს თემა მხოლოდ 46-ე წუთზე მე-20 ამბად მოხვდა, 6 სექტემბერს კი 38-ე წუთზე 21-ე ამბად. ამბების გაშუქების ქრონომეტრაჟი 2-დან 4 წუთამდე მერყეობდა და კადრ-სინქრონები ძირითადად შეეხებოდა ფაქტობრივ ამბებს, მაგალითად, აქციის გამართვას, პროფკავშირებისა და თანამშრომელთა ნაწილის შეხვედრებს სამეურვეო საბჭოს რამდენიმე წევრთან, არხის მენეჯმენტთან, არასამთავრობო ორგანიზაციებთან, გამართულ პრეს-კონფრენციას და ა.შ.



გარდა ამისა, კადრ-სინქრონები ძირითადად ეყრდნობოდა საზოგადოებრივი მაუწყებლის პროფკავშირების თავმჯდომარის ნინო ზაუტაშვილის, არხის რამდენიმე თანამშრომლის, ახალი და მიმდინარე ამბების ბლოკის დირექტორის გიორგი გვიმრაძისა და სამეურვეო საბჭოს წარმომადგენლების კომენტარებს.



„მოამბეში“ აღნიშნული თემა არ გაშუქებულა ცალმხრივად, თუმცა აღსანიშნავია, რომ ტელეკომპანიას არ გაუწევია არავითარი ძალისხმევა, რომ გადაემოწმებინა განცხადებები, რომელიც კეთდებოდა არხის მენეჯმენტის მხრიდან. მაგალითად, კვლავაც გაურკვეველია ფაქტობრივი ინფორმაცია იმის თაობაზე თუ რამდენ თანამშრომელს შესთავაზეს კონტრაქტის შეცვლილი პირობები და აღნიშნულის შესახებ ინფორმაცია მხოლოდ არხის მენეჯმენტის წერილობით განცხადებას ეფუძნებოდა.




საინფორმაციო გამოშვებაში არ მომხდარა კრიტიკულად იმის გაანალიზება თუ რა შედეგები მოჰყვებოდა მენეჯმენტის აღნიშნულ გადაწყვეტილებას არხის ათეულობით თანამშრომლისათვის. მაგალითად, ექნებოდათ თუ არა მათ საშუალება, რომ მიეღოთ სამუშაო საათების და შესაბამისად ანაზღაურების გარკვეული მინიმუმი თუ შესაძლოა, რომ ზოგიერთ მათგანს საერთოდ არ ჰქონდეთ რაიმეანაზღაურების მეღების საშუალება მთელი თვის მანძილზე.

გარდა ამისა, კვლავაც ბუნდოვნად დარჩა თუ რა ნიშნით შეირჩნენ თანამშრომლები, ვისაც ახალ კონტრაქტზე მოუწევდათ დათანხმება, რამდენად ობიექტურად და დასაბუთებული კრიტერიუმებით შეარჩიეს ისინი, რატომ მისცეს მათ სულ რამდენიმე დღე კონტრაქტის პირობებზე თანხმობის მოსაფიქრებლად და ა.შ. მაგალითად, გამოცემა On.ge-მ გამოაქვეყნა საზოგადოებრივი მაუწყებლის 4 თანამშრომლის ისტორია, სადაც ისინი საუბრობენ, რომ მათთვის ბუნდოვანია კრიტერიუმები, რომლის მიხედვითაც ისინი მოყვნენ ოპტიმიზაციის პროცესში. ერთ-ერთი თანამშრომლის მტკიცებით კი იგი 3-თვიან ბიულეტენზე იყო გასული ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო, რაც მას სამსახურის გაცდენაში ჩაუთვალეს.

გარდა ამისა, საინტერესოა რომ 4 სექტემბერს, მოამბეში აღნიშნულ თემაზე მომზადებული კადრ-სინქრონი გავიდა საზოგადოებრივი მაუწყებლის შენობის წინ „ილია მართლის საზოგადოების“ წევრების მიერ გამართული აქციის შესახებ კადრ-სინქრონის შემდეგ. მიუხედავად იმისა, რომ ეს ორი თემა ერთმანეთისაგან აბსოლუტურად დამოუკიდებელი იყო, წამყვანმა ნიკა მუკბანიანმა შემდეგი კადრ-სინქრონი წარადგინა ტექსტით: „მაუწყებლის წინ მიმდინარე აქციის პარალელურად, პირველი არხის შენობაში მაუწყებლის პროფკავშირისა და თანამშრომლების ნაწილის ბრიფინგი გაიმართა“. აღნიშნული ბმით იქმნებოდა შთაბეჭდილება, რომ ეს ორი ამბავი ერთმანეთთან იყო დაკავშირებული, რაც რეალობას არ შეესაბამება და რაც მომდევნო დღეს ახალი და მიმდინარე ამბების ბლოკის ხელმძღვანელის კონსულტანტმა დოდო შონავამაც აღნიშნა.

3-6 სექტემბერს, პირველი არხის საინფორმაციო გამოშვება „მოამბემ“ საზოგადოებრივი მაუწყებლის თანამშრომლებისათვის საკონტრაქტო პირობების შეცვლის საკითხი არ დატოვა უყურადღებოდ და ორივე დაპირისპირებულ მხარეს მისცა პოზიციების დაფიქსირების საშუალება. მიუხედავად ამისა, აშკარა იყო, რომ აღნიშნული თემა ვერ გახდა არხისათვის პრიორიტეტული საკითხი, არ დაუთმო მას სათანადო ყურადღება და არ შეეცადა, რომ კრიტიკულად და სიღრმისეულად, სათანადო სიმწვავით გაეშუქებინა იგი.
კატეგორია: ეთიკა
"მედია-რენტგენი" კვირაში ერთხელ ოთხშაბათობით ტელეკომპანია მაესტროს ეთერში საღამოს 10 საათზე გადის. გადაცემას POSTV ქმნის, რომელიც შალვა რამიშვილის, ლაშა ნაცვლიშვილის, ნუგზარ რუხაძის მიერ დაფუძნებული ინტერნეტ ტელევიზიაა. გადაცემის წამყვანის, ნიკოლოზ ლალიაშვილის განმარტებით, მედიარენტგენის მიზანი ყალბი ამბების და მისი ავტორების მხილებაა.

“კვირაში ერთხელ, ჩვენ ვარჩევთ, ერთ ყველაზე მავნებლურ ტყუილს, რითაც გვანებივრებენ ჟურნალისტები, ექსპერტები, თუ პოლიტიკოსები და მას ვუპირისპირებთ სიმართლეს”, - სწორედ ასე იწყებს ყველა გადაცემას წამყვანი, თუმცა ეს “მავნებლური ტყუილი” მხოლოდ ყოფილ ხელისუფლებას (ნაციონალურ მოძრაობას), ყოფილ პრეზიდენტ მიხეილ სააკაშვილს, საზოგადოების ლიბერალური შეხედულებების მქონე ნაწილს, არასამთავრობო ორგანიზაციებს, ტელეკომპანია “რუსთავი 2-ს” და მოქმედ პრეზიდენტ გიორგი მარგველაშვილს უკავშირდება. გადაცემაში ნებისმიერი საკითხისა თუ პერსონის განხილვა, საბოლოო ჯამში, ნაციონალურ მოძრაობასთან და მათ 9 წლიან “რეჟიმთან” მიდის და მათივე კრიტიკით სრულდება. გადაცემაში ვერ შევხვდებით კრიტიკულ მოსაზრებას მოქმედი ხელისუფლების მისამართით.

ყველა გადაცემაში მოცემულია ე.წ. “ვიდეომხილების” რუბრიკა, სადაც რამდენიმე წუთის განმავლობაში, გადაცემის მთავარ თემაზე თუ კონკრეტულ პიროვნებაზე გაშარჟებულ, უფრო ზუსტად კი, არაეთიკურ და შეურაცხმყოფელ ეპითეტებსა და შეფასებებს ვისმენთ. ამის შემდეგ კი, თემის განხილვა სტუდიაში, მოწვეულ სტუმრებთან ერთად გრძელდება. სტუდიაში სტუმრების შემადგენლობაც უმეტესად უცვლელია. რესპონდენტების ჩამონათვალში თითქმის ყოველ გადაცემაში შევხვდებით - სოციოლოგ ვალერიან გორგილაძეს, უშუალოდ გადაცემის მთავარ პროდიუსერ შალვა რამიშვილს, პარლამენტის ყოფილ წევრ კობა დავითაშვილს და რეჟისორ გოგა ხაინდრავას.თუმცა აღსანიშნავია ისიც, რომ გადაცემაში მმართველი პარტიის წევრების სტუმრობაც იშვიათი არ არის, მაგალითად სტუმრობდნენ ეკა ბესელია, ვატო შაქარაშვილი, ბექა დავითულიანი .



მიკერძოება და ტენდენციურობა


ყველა გადაცემის თემატიკა მიკერძოებულად და გამოკვეთილად ტენდენციურად, უარყოფით კონტექსტში მხოლოდ საზოგადოების ერთ კონკრეტულ ჯგუფთან, სუბიექტთან და პოლიტიკურ ძალასთან არის გაიგივებული. გადაცემის წამყვანისა და სტუმრებისგან კრიტიკული და ხშირ შემთხვევაში შეურცხმყოფელი ეპითეტებიც მხოლოდ მათი მისამართით ისმის. მაგალითად, ასე იყო როდესაც "მედია-რენტგენი" ეხებოდა ხორავას ქუჩაზე არასრულწლოვნების მკვლელობას, როცა “მტრის ხატის შექმნის ტექნოლოგიას ამხელდა”, ნაციონალური მოძრაობის მმართველობის, როგორც რეჟიმს აფასებდა, განიხილავდა ე.წ. “Fake News” - ს, ყალბი პატრიოტიზსა და ცრუ ტოლერანტობას. ყველა ეს გადაცემა მხოლოდ ნაციონალური მოძრაობის და “მათი სატელიტი პარტიების” (როგორც ამას თავად გადაცემის წამყვანი არაერთხელ იმეორებს), მიხეილ სააკაშვილის, გიორგი მარგველაშვილის, საზოგადოების ლიბერალური შეხედულებების მქონე ნაწილის და არასამთავრობო სექტორის კრიტიკას და მათ გარშემო ნეგატიური განწყობის შექმნას ემსახურებოდა. საზოგადოების სხვა ნაწილს თუ პოლიტიკურ ძალებს “მედიარენტგენის” კრიტიკა არ დაუმსახურებია.

დაუსაბუთებელი ბრალდებები

"მედია-რენტგენის" კრიტიკა ხშრად დაუსაბუთებელ ბრალდებებს, მხოლოდ წამყვანისა და რესპონდენტების პირად შეხედულებებს ეფუძნება.

მაგალითად, 30 მაისის გადაცემაში საზოგადოების ლიბერალური ნაწილის მიმართ ისმოდა დაუსაბუთებელი ბრალდებები, თითქოს ისინი ცდილობენ, რომ “ყველა ქრისტიანს, ყველა პატრიოტს, ტრადიციული ურთიერთობების ყველა მომხრეს, მიაკეროს არა მხოლოდ პრურუსის იარლიყი, არამედ, მათი მიზანია, რომ ბოლოს ყველაფერი დაიყვანონ ფორმულამდე, რომ თუ არა ხარ “ნაცი” ე.ი. ხარ გაზპრომის აგენტი”.

ასევე სრულიად დაუსაბუთებლად, გადაცემაში, რომელიც ხორავას ქუჩის საქმეს ეხებოდა, კულტურის პალატის პრეზიდენტი დავით ოქიტაშვილი და ყოფილი პარლამენტარი კობა დავითაშვილი იმას ამტკიცებდნენ, რომ “საქმის გამოძიებიდან დაწყებული სასამართლოს გადაწყვეტილებით დასრულებილი, მთელი ეს პროცესი სტრუქტურებში ჩარჩენილი ნაციონალური მოძრაობის წევრების ავანტიურა და “რევოლუციის აგორების მცდელობა” იყო, რომელიც მათი შეფასებით მიხეილ სააკაშვილის ხელით იმართებოდა. “რევოლუცია დაიწყო მოსამართლემ უკანონო გადაწყვეტილებით და ის უნდა იჯდეს ციხეში, - ამტკიცებდა უაპელაციოდ კობა დავითაშვილი, წამყვანსაც არ გასჩენია სურვილი მოეთხოვნა ამ მოსაზრების გამამტკიცებელი არგუმენტები.

გადაცემაში ასევე შევხვდებით ბრალდებებს სამოქალაქო სექტორის მიმართ, თითქოს “ენჯეოების უმრავლესობას აქვს ძალიან კონკრეტული პოლიტიკური ამოცანა ეს არის ქვეყნის მმართველი ისტებლიშმენტის ჩამოშორება ქვეყნის მმართველობიდან”, რასაც მხოლოდ წამყვანის ან სტუმრის პირადი მოსაზრება უდევს საფვუძვლად და არის არის გამყარებული რაიმე კონკრეტული არგუმენტით თუ მტკიცებულებით.

სეზონის ბოლო გადაცემაში საქართველოს მოქმედ პრეზიდენტს ტყუილშიც დასდეს ბრალი. ერთ-ერთმა სტუმარმა, რეჟისორმა გოგა ხაინდრავამ განაცხადაა, რომ გიორგი მარგველაშვილმა მოიტყუა, როდესაც თქვა, რომ ნატოს ბრიუსელის სამიტზე საქართველოში ხელისუფლების ცვლილებით დაინტერესდნენო. “ნატოს სამიტზე არავის აინტერესებს, რატომ შეიცვალა საქართველოში ხელისუფლება”, - აღნიშნა მან. მისივე შეფასებით, პრეზიდენტი “ქვეყნისთვის სასიცოცხლო მნიშვნელობის მქონე კანონპროექტებს” ვეტოს მხოლოდ იმიტომ ადებდა, რომ გუნდისთვის ეჩვენებინა თუ როგორი თვითმყოფადი პიროვნებაა. წამყვანის შეფასებით კი, “გასული ხუთი წლის განმავლობაში, პრეზიდენტი ასრულებდა მუხრუჭის როლს პოლიტიკურ პროცესში. აფერხებდა მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილებების მიღებას და ყოველ ხელსაყრელ მომენტში თესავდა ინტრიგას საკუთარი ამბიციებიდან გამომდინარე”. რაიმე არგუმენტი ამ მოსაზრებების გასამყარებლად არც სტუმრებს უთქვამთ და არც წამყვანს მოუთხოვია,

შეურაცხმყოფელი შეფასებები

"მედია-რენტგენში" განსაკუთრებით უხვად შეხვდებით შეურაცხმყოფელ ეპითეტებსა თუ შეფასებებს. მაგალითად, ყოფილ პრეზიდენტზე მიხეილ სააკაშვილზე მოისმენთ, რომ ის “მარაზმუს ნიდერლანტსკი”, “ტრაგიკომიკური, ანიმაციური პერონაჟი”, “ღრმა ბავშვობიდან ჩაგრული”, “კიბის საფეხურზე მოსრიალე პატარა სასაცილო მიხო”, “პატარა მამაკაცი”, “მჩატე პიროვნება”, “სკოლის ასაკში ჩარჩენილი ჩაგრული მჩაგვრელია”, რომელსაც “აქვს ჩაგრული და განაწყენებული კაცის სინდრომი, ის მუდმივად ცდილობს ამტკიცოს, რომ ჭკვიანი, სექსუალური ინდივიდია”.
მსგავსი შინაარსის ეპითეტების ნაკლებობა არც მოქმედ პრეზიდენტის გიორგი მარგველაშვილის მისამართითაა. ის დახასიათებულია, როგორც “თვითმარქვია მარგველა”, “fake პრეზიდენტი”, “არასრულყოფილების კომპლექსით შემპყრობილ სამაზვანეცი”, “კომიკური ფიგურა, რომლის არაადეკვატურობამაც ქვეყანას, როგორც მატერიალური, ისე პოლიტიკური და რეპუტაციული ზიანი” მოუტანა, რომ მან ნატოს ბრიუსელის სამიტზე ელცინივით იცეკვა და ის ფუნქციაც კი ვერ შეასრულა, რომ ქვენისთვის თავი არ მოეჭრა.

დადებითი ტონი მოქმედი ხელისუფლების მიმართ

გადაცემაში გამოკვეთილად შეიმჩნევა მოქმედი ხელისუფლების მიმართ პოზიტიური განწყობა.თუკი ზემოთ დასახელებულ პერსონებს სხვადასხვა შეურაცხმყოფელი ტიპის ეპითეტებით ამკობენ, ხელისუფლების წარმომადგენელების მისამართით მხარდამჭერ გზავნილებს არ იშურებენ. მაგალითად, გადაცემის წამყვანის შეფასებით, იმ დროს, როდესაც მოქმედი პრეზიდენტი მუდმივად ცდილობდა, რომ “ქვეყნისთვის თავი მოეჭრა” და “ძალიან ცდილობდა, რომ ყოფილიყო დესტრუქციული, ყოველ ჯერზე ქართული ოცნება რაღაცნაირად ახერხებდა მისი წვრილ-წვრილი მავნებლობების განეიტრალებას, თანაც იმგვარად, რომ ამით ქვეყნის იმიჯს ჩრდილი არ მისდგომოდა”.

მაშინ, როდესაც ოპოზიცია ხორავას ქუჩის საქმით სპეკულირებდა და საკუთარი მიზნებისთვის გამოყენებას ცდილობდა, ხელისუფლებამ ყველაფერი გააკეთა, რომ საქმე სამართლებრივ ჩარჩოებში მოექცია - სწორედ მსგავსი შინაარსის მსჯელობას ვისმენდით გადაცემაში, რომელიც არასრულწლოვნების მკვლელობის თემას ეხებოდა. გადაცემისთვის განკუთვნილი ერთსაათიანი დრო ისე ამოიწურა, რომ აღნიშნულ საქმესთან მიმართებით ხელისუფლების მისამართით არცერთი კრიტიკული კითხვა არ გაჟღერებულა. სტუმრების მხრიდან გამოითქვა მოსაზრებებიც, რომ გირგვლიამის საქმე იყო აბსოლუტურად სხვა, რომ მაშინ სისტემამ მოკლა ადამიანი, ხორავას ქუჩის საქმე კი მხოლოდ არასრულწლოვნებს შორის დაწყებული კამათის შედეგია და მანკიერ სისტემასთან კავშირი არ აქვს. თუმცა, იმის თაობაზე, რომ სწორედ სისტემამ დააფარა ხელი გარკვეული პირებს, არავის უხსენებია. არც ის გახსენებიათ, თუ როგორ მივიდა გამოძიება ჩიხამდე სწორედ სისტემური ნაკლოვანებების დამსახურებით.

იმ დროს, როდესაც გადაცემაში ყოფილი ხელისუფლების დროს ჩადენილ გადაცდომებზე მსჯელობენ, არავინ ახსენებს უკვე მოქმედი ხელისუფლების დროს დაფიქსირებულ სისტემურ პრობლემებს, სხვადასხვა გახმაურებულ გამოუძიებელ საქმეებს და ა.შ. უფრო, მეტიც გადაცემის ავტორები იმაზეც წუხან, რომ ქართველ ჟურნალისტებს “პროსახელისუფლებო პოზიცია ეგოიმებათ”, რომ მედია არის გამოკვეთილად ანტიხელისუფლების მქონე განწყობების და მეორე პოლუსი, ფაქტობრივად, არ არსებობს, რაც მედიას სანდოობას უკარგავს და საზოგადოებას არჩევანის საშუალებას არ აძლევს. “თავი არ უნდა მოვიტყუოთ, ეს არის ერთი რევანშის წყურვილით შემპყრობილი, ყოფილი ხელისუფლების რაკურსი, სხვა რაკურსი უბრალოდ არ არსებობს”, - განმარტა გადაცემის წამყვანმა 4 ივლისის გადაცემაში.

საერთო ჯამში გადაცემის დასაწყისში გაკეთებული განმარტება თითქოს "მედია-რენტგენის" მიზანი გამოგონოლი ყალბი ამბებისა და მათი ავტორების მხილებაა, რეალურ სურათთან თანხვედრაში ნამდვილად არ არის. გადაცემიდან ვისმენთ მხოლოდ ერთი კონკრეტული პოლიტიკური გუნდის და საზოგადოების ერთი ჯგუფის კრიტიკას, რაც ერთის მხრივ გადაცემის შემქმნელებისგან საკითხების მიმართ ტენდენციურ დამოკიდებულებაზე მიუთითებს, მეორეს მხრივ კი მიზანსა და შედეგს შორის მკაფიო აცდენას კვეთს. გაუგებარი რჩება, რატომ უკავშრდება ყალბი, გამოგონილი ამბები მხოლოდ და მხოლოდ ერთ კონკრეტულ პოლიტიკურ ძალას, ჯგუფს, თუ პიროვნებას და რატომ არ ხდება თემის გლობალურად გაშლა, ყალბი ამბების მასშტაბურ გამოწვევებზე საუბარი და ამ კონტექსტში რუსული საფრთხეების გაანალიზება, რაც უკვე არაერთი ქვეყნის თავისტკივილია. თავშივე გაცხადებული მიზნის ვიწრო, ტენდენციური კუთხით განხილვა კი, მხოლოდ იმ შთაბეჭდილებას ქმნის, რომ გადაცემის მიზანი არა ყალბი, გამოგონილი ამბების მხილება, არამედ მხოლოდ ნაციონალური მოძრაობის 9 წლიანი მმართველობის მანკიერი მხარეების წამოჩენა და გარკვეული პირების, პროცესებისა და მოვლენების მათთან დაკავშირებით, საზოგადოებაში უარყოფითი, ნიჰილისტური განწყობების ფორმირება და გაღრმავებაა.
კატეგორია: ეთიკა
17 ივნისს, გადაცემა “იმედის კვირამ” მაყურებელს პრემიერ-მინისტრობის კანდიდატი, მამუკა ბახტაძე გააცნო. ყოფილ ფინანსთა მინისტრს და ახლა უკვე მთავრობის მომავალ ხელმძღვანელს “იმედმა” 11-წუთიანი სიუჟეტი მიუძღვნა და ამ ხნის განმავლობაში მაყურებელი მამუკა ბახტაძის მხოლოდ მიღწევებზე, საგადასახადო და საბანკო რეფორმებზე, საყვარელ ძაღლზე, სახლსა და სპორტზე ისმენდა ამბებს.

მიუხედავად იმისა, რომ ბახტაძე ოთხი წლის განმავლობაში საქართველოს რკინიგზას ხელმძღვანელობდა და 2017 წლიდან ფინანსთა მინისტრის პოზიცია ეკავა, “იმედის” ჟურნალისტმა წარუმატებელი რეფორმა ანდა ხარვეზები მის საქმიანობაში ვერ დაინახა. ისიც კი არ უხსენებია, რომ გამოკთხვის თანახმად, მოსახლეობის ნახევარზე მეტმა საერთოდ არც იცის ვინ არის მამუკა ბახტაძე, არც ის აღუნიშნავს, ახლანდელი მმართველი პარტიის ხელისუფლებაში მოსვლამდე, იმ გადამწყვეტ არჩევნებში, 2012 წელს, იმდროინდელ სახელისუფლებო პარტიას ფინანსურად რომ დაეხმარა. აღარაფერი რომ ვთქვათ ეკონომიკური გუნდის ჩავარდნაზე, რაზეც “ქართულ ოცნებაში” ღიად ისაუბრეს, არადა სწორედ ფინანსთა მინისტრი იყო ამ გუნდი წევრი. სიუჟეტში კითხვები ამ მიმართულებითაც არ დასმულა.

ბახტაძის პროფილის მომზადებისას ჟურნალისტს არ ჩაუწერია ერთი ექსპერტიც კი, რომელიც კრიტიკულად შეეფასებდა მის საქმიანობას, სამაგიეროდ მოახერხა და ასაუბრა მომავალი პრემიერ მინისტრის ჯგუფელი უნივერსიტეტიდან.

“მისი ოცნებები ყოველთვის უკავშირდებოდა საქართველოს. ამ განწყობის მიუხედვად, ჩემთვის და ჩვენი სხვა კურსელებისთვის შოკისმომგვრელი და წარმოუდგენელი იყო მისი გადაწყვეტილება - მან სამშობლოში არჩია კარიერის დაწყება, უარი თქვა ძალიან, ძალიან მომგებიან შეთავაზებაზე, სინგაპურის ერთ-ერთ ყველაზე ცნობილ ფინანსურ კომპანიაზე, რომელსაც ოფისები თითქმის მთელ მსოფლიოში აქვს”, - ასე ახასიათებდა ბახტაძეს თავისი თანაკურსელი 2017 წლის 19 ნოემბერს “იმედის კვირაში” გამოყენებულ კომენტარში, რომელიც განმეორებით 2018 წლის 17 ივნისს არხმა მაყურებელს ისე შესთავაზა, არ აცნობა, რომ თვეების წინ იყო ჩაწერილი.

“მინისტრ ბახტაძის ხედვა რევოლუციურად მეწარმეებმა რამდენიმე თვეში შეაფასეს. მას შემდეგ, რაც საგადასახადო რეფორმების პრინციპების განხილვა რეგიონებში მცირე და საშუალო მეწარმეებთან შეხვედრით გაგრძელდა”, - ამბობს ჟურნალისტი და ეს ნარატივი გასდევს მთლიან სიუჟეტს, ფონად ყოფილი ფინანსთა მინისტრის სხვადასხვა დროს გამართული პრეზენტაციების კადრებით. რეფორმების რევოლუციურობის გასამყარებლად კი მცირე და საშუალო საწარმოთა ასოციაციის პრეზიდენტის, ფინანსთა მინისტრის მოადგილისა და ამერიკის ებრაელთა მხარდამჭერი ეროვნული კოალიციის ვიცე-პრეზიდენტის პოზიტიური შეფასებები ისმის.

11-წუთიან მასალაში “რევოლუციურ რეფორმებზე” საუბარს 5 წუთი ეთმობა, დაახლოებით 2 წუთი საბანკო სფეროს კრიტიკაა, სადაც მამუკა ხაზარაძის კრიტიკული კომენტარის საპირწონედ ტექნობუმის დამფუძნებლის მოსაზრებას ვისმენთ, რომელიც საბანკო სექტორს აკრიტიკებს, მინისტრის გადაწყვეტილებას კი - იწონებს.

მასალის ბოლოს ბახტაძის, როგორც პოლიტიკოსის აღმოჩენის, განათლების, უცხოეთში პერსპექტიულ მომავალზე უარის თქმის და მისი გაპრემიერებით მოსალოდნელი სიკეთეების შესახებ ვისმენთ. ამ საკითხებზე საუბრისას ჟურნალისტის ტექსტს საქართველოში ჩამოყვანილი შტადლერის ფირმის მატარებლები, ფინანსთა სამინისტროში თანამშრომლებთან შეხვედრისა და მეგობრებთან გადაღებული კადრები გასდევს.

მასალის მიწურულს მაყურებელი იგებს, რომ მამუკა ბახტაძეს განსაკუთრებულად უყვარს ძაღლები, რაგბი და სახლი სოფელში.

სიუჟეტი ტოვებს შთაბეჭდილებას, რომ მისი მიზანი მაყურებელში მომავალი პრემიერ-მინისტრის მიმართ დადებითი განწყობის შექმნაა. ამაზე მეტყველებს მამუკა ბახტაძის ს მხოლოდ პოზიტიური კუთხით წარმოჩენა, მისი მისამართით არსებული კრიტიკული კითხვების არ დასმა და პრობლემური საკითხების მიჩქმალვა.
კატეგორია: ეთიკა
საზოგადოებრივი მაუწყებლის პირველი არხის ეთერში, 12 ივნისს, თურქეთში ტრანსანატოლიური მილსადენის გახსნის ცერემონიაზე მომზადდა მასალა სახელწოდებით - “TANAP-ის გახსნა საქართველოს პრეზიდენტის გარეშე”, რომელიც საქართველოს პრეზიდენტს ნეგატიურ კონტექსტში წარმოაჩენდა.

მილსადენი სტრატეგიული მნიშვნელობისაა. იგი ითვალისწინებს აზერბაიჯანის ბუნებრივი აირის ევროპის ბაზარზე მიწოდებას. საქართველოს ამ ინიციატივის ფარგლებში სტრატეგიული პარტნიორის როლს ასრულებს, რითაც იზრდება ქვეყნის სატრანზიტო როლი. ღონისძიებას ესწრებოდნენ თურქეთის, აზერბაიჯანის, სერბეთის, უკრაინისა და ჩრდილოეთ კვიპროსის პრეზიდენტები. საქართველოს სახელით კი გახსნის ცერემონიაში მხოლოდ ელჩი მონაწილეობდა.  

მიუხედავად იმისა, რომ ცერემონიას არს საქართველოს მთავრობა დასწრებია და არ პრეზიდენტი, საზოგადოებრივ მაუწყებელში გასული მასლის სათაური და ჟურნალისტის ტექსტი მხოლოდ პრეზიდენტს წარმოაჩენდა ნეგატიურ კონტექსტში. პრეზიდენტის შესახებ მასალაში ისმოდა სიტყვები: “არ გაემგზავრა”, “ვერ მოიცალა”. პრეზიდენტის ადმინისტრაციიდან ჟურნალისტს პრეზიდენტის ვერგამგზავრების მიზეზად მისი განრიგი დაუსახელეს. ამის მიუხედავად, სიუჟეტში გამოყენებული იყო ფრაზები:
  • დღევანდელ ღონისძიებას თურქეთის, აზერბაიჯანის, უკრაინის და სერბეთის პრეზიდენტები დაესწრნენ, თუმცა საქართველო ცერემონიაზე მხოლოდ ელჩით იყო წარმოდგენილი;

  • ღონისძიებაზე მიწვეული გიორგი მარგველაშვილი თურქეთში არ გაემგზავრა

  • გახსნის ოფიციალურ ცერემონიაზე, ქალაქ ეშქიშექირში მარგველაშვილი რეჯეპ ტაიპ ერდოღანმა პირადად მიიწვია, თუმცა ღონისძიებისთვის საქართველოს პრეზიდენტმა ვერ მოიცალა;

  • საგარეო უწყებაში დღეს განმარტეს, თუ რატომ არ გაემზაგავრა სამთავრობო დელეგაცია, პრეზიდენტის მოუცლელობის მიზეზებზე კი, სამინისტროში ინფორმაცია არ აქვთ.
განსხვავებით პრეზიდენტისგან, სიუჟეტში ამ დოზით ყურადღება არ გამახვილებულა სამთავრობო დელეგაციის არ გამგზავრების მიზეზებზე. მასალის ყურებისას რჩება შთაბეჭდილება, რომ ეს არის საქართველოს მთავრობის წევრების ნეიტრალურ და პრეზიდენტის ნეგატიურ ჭრილში წარმოჩენის მცდელობა.
კატეგორია: ეთიკა
მას შემდეგ, რაც „ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის“ წევრმა ნიკა მელიამ განაცხადა, რომ სოფლის მეურნეობის სამინისტროს მიერ გამოცხადებული თითქმის ერთმილიონიანი უკონკურენტო, დახურული ტენდერი მედია ჰოლდინგ „პალიტრაში“ შემავალმა კომპანიამ ეკონომიკის მინისტრის, დიმიტრი ქუმსიშვილის ნათესავის კუთვნილმა შპს „ედლაინმა“ მოიგო, „პალიტრამედიამ“ მის წინააღმდეგ ერთგვარი მედიაკამპანია დაიწყო.

ნიკა მელიას განცხადება ერთ არასწორ დეტალს შეიცავდა - ტენდერი, რომელზეც მან ისაუბრა, უკონკურენტო არ იყო, თუმცა, მაშინ როდესაც მან ეს განცხადება გააკეთა, ტენდერი ჯერ კიდევ დახურული იყო და დეტალები, მათ შორის ისიც, ვინ მონაწილეობდა ტენდერში, მხოლოდ ამ განცხადებიდან სამი დღის შემდეგ, 4 მაისს, ტენდერის გახსნის დღეს გასაჯაროვდა.

მანამდე, 1-ელ მაისს სტუდია „მონიტორმა“ გაავრცელა ვიდეომასალა, რომლის თანახმადაც ფაროსანას წინააღმდეგ საინფორმაციო კამპანიის წარმოებისთვის მედია ჰოლდინგ „პალიტრაში“ შემავალი კომპანია შპს "ედლაინი" ბიუჯეტიდან 709 ათას ლარს მიიღებს. ამავე პროდუქტში აღნიშნული იყო, რომ შპს „ედლაინი“ ტენდერში უკონკურენტოდ მონაწილეობდა.

ამ ტენდერზე ნიკა მელიამ იმავე დღეს, 1-ელ მაისს, “TV პირველის“ ეთერში თქვა: „გამოაცხადეს რაღაცა მილიონ ლარამდე ტენდერი... და ვინ მოიგო ეს ტენდერი? რომელიც უკონკურენციო იყო, ანუ არ ყავდა კონკურენტი, დახურული ტენდერი?! ქუმსიშვილის ოჯახის წევრმა, ქუმსიშვილის ცოლის ბიძაშვილმა“. 



გავრცელებულ ინფორმაციაზე გამოხმაურებები მეორე დღესვე დაიწყო. „პალიტრამედიამ“ რამდენიმე მასალა მოამზადა, სადაც ნიკა მელიას ნიკანორ მელიად მოხსენიება დაიწყო. მას შემდეგ კი, რაც ტენდერის შედეგები გასაჯაროვდა, „პალიტრამედიამ“ ღიად განაცხადა, რომ რედაქტორთა საბჭოს გადაწყვეტილებით, ვიდრე ნიკა მელია საჯაროდ არ უარყოფდა მის მიერ გავრცელებულ ცრუ ინფორმაციას, მედიასახლ „პალიტრის“ ყველა მედია პლატფორმა მას ნიკანორ ცრუ მელიად მოიხსენიებდა.

პარალელურად „პალიტრამედიის“ სხვადასხვა პლატფორმებზე გაჩნდა მასალები, რომლებიც ნიკა მელიას დისკრედიტაციას ემსახურება. 7 მაისს „კვირის პალიტრაში“ გამოქვეყნდა მასალა სახელწოდებით - "ვის ებრძვიან მელიები ანუ "სიბრიყვე სიცრუისა", რომელშიც გამოცემამ ფოტომანიპულაციებს მიმართა.

ამავე დღეს, „პალიტრავიდეომ“ ვიდეომასალაც გაავრცელა - რატომ დაიმალა მელია?!

11 მაისს, Ambebi.ge-ზე, რომელიც ასევე „პალირტამედიის“ პლატფორმაა, გამოქვეყნდა სტატია - მელიამ „ნაციონალური მოძრაობა“ და „ედლაინი“ გარიგებაში „ამხილა“. მასალა ასე სრულდება: „შესაძლოა, რომელიმე მკითხველს თანაგრძნობაც გაუჩნდეს „ნაციონალური მოძრაობის“ მიმართ, რომელსაც იმდენად წინდაუხედავი ლიდერი ჰყავს, რომ მეტსახელად „ცრუ“ შეერქვა. თუმცა ეს თავად „ნაციონალების“ არჩევანია... ბატონ ნიკანორს კი ვურჩევთ, არ დაივიწყოს ქართული ანდაზა: “ტყუილს მოკლე ფეხები აქვს“.

14 მაისს, მედიასახლი ამ თემას ისევ დაუბრუნდა. „კვირის პალიტრამ“ სტატიაში - როგორ "ამხილა" მელიამ "ნაციონალები", კვლავ ფოტომონტაჟი გამოიყენა.

აღსანიშნავია, რომ მედიასახლში შემავალი გამოცემები ამგვარ მედიაკამპანიას არამხოლოდ „ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის“ ერთ-ერთ ლიდერის, ნიკა მელიას წინააღმდეგ აწარმოებენ, არამედ იმ მედიასაშუალებებისა და ორგანიზაციების წინააღმდეგაც, რომლებიც ასევე გამოეხმაურნენ ამ ტენდერს. მაგალითად, მოამზადეს რამდენიმე მასალა ორგანიზაცია „შეაჩერე კორუფციის“ შესახებ, რომლის წევრებმა ასევე ისაუბრეს ამ თემაზე და ამ მასალებშიც, ორგანიზაციის წევრების დისკრედიტაციის მცდელობა და ფოტომანიპულაციაა გამოყენებული.


მედიასახლში შემავალ გამოცემებში მსგავსი შინაარსის მასალებს პირველი მაისიდან დღემდე სისტემური და კამპანიური ხასიათი აქვს. სტატიები ერთდროულად ჰოლდინგში შემავალ რამდენიმე პლატფორმაზე, სხვადასხვა ფორმით (ახლი ამბავი, სტატია, ვიდეომასალა, სტატიის მოკლე ამონარიდი) ვრცელდება. თითოეულ გამოცემაში ამ თემაზე 5 ან მეტი მასალა იძებნება და სტატიების უმეტესობას ერთი და იგივე შინაარსი აქვს. გამოცემას აქვს თეგიც -  'ნიკანორ ცრუ მელია'



კატეგორია: ეთიკა
ყოფილი პრემიერ-მინისტრის, ბიძინა ივანიშვილის მიერ ხეების გადატანა დენდროლოგიურ პარკში დიდი ხანია მედიის კრიტიკის საგანია. უმეტესად აქცენტს აკეთებენ იმაზე, რომ ხეების გადატანის პროცესში ზიანდება გზა, სხვა ხეები, ეკოსისტემა. სადენების დაზიანების გამო მოსახლეობის ნაწილი რჩება ელექტროენერგიის გარეშე, უფრო მეტიც, სახელმწიფო რესურსების გამოყენებაზეც არაერთხელ ითქვა და დაიწერა.

ამ კრიტიკის საპირწონედ, 15 აპრილს, გადაცემა “იმედის კვირამ” მოსიარულე ხეების დადებითი კუთხით წარმოჩენა სცადა. წამყვანმა თქვა, რომ “გურიაში დენდროლოგიური პარკის გაშენების პროცესი არც თუ ისე მშვიდ გარემოში გრძელდება და ამ ყველაფერმა ოპოზიციის და მისი მიმდევარი ტელევიზიის კონტექსტში, ცოტა არ იყოს კომიკური სახე მიიღო”. მისივე განმარტებით, ყოფილი პრემიერის ოპონენტები თითქმის ყოველდღიურად იუწყებიან, რომ ქვეყანა ეკოლოგიური კატასტროფის ზღვარზეა.  დენდროლოგიური პარკის მიმდებარედ კი იმასაც ამბობენ, რომ ხეების მთხრელი ცხოვრობს და ივანიშვილს ბუნების მტერს უწოდებენ, თუმცა რეალურად არავის უნახავს რა ხდება პარკში “რომლის ანალოგიც მსოფლიოში, შესაძლოა, მხოლოდ რამდენიმე იყოს და სადაც წლების შემდეგ მისვლა ყველას შეეძლება”. წამყვანმა იქვე რიტორიკული კითხვაც დასვა - “გარემოს მტერი თუ ქველმოქმედი? რა მიზნით ყიდულობს ბიძინა ივანიშვილი ასწლოვან ხეებს”

სიუჟეტში ამ კითხვის პასუხი არ უძებნიათ, მასალის მთლიანი ფოკუსი ქველმოქმედი ბიძინა ივანიშვილის ჩვენება იყო.

დასაწყისშივე, ჩიტების ჭიკჭიკის ფონზე, აუდიტორიას პარკში არსებული ხეები გააცნეს, მეტყევის კომენტარით კი უთხეს, რომ ყველა ხე იმაზე უკეთეს პირობებშია ამ პარკში, ვიდრე იმ ადგილას, საიდანაც გადმოიტანეს. მაგალითად, პარკში გადაინაცვლა ციხისძირიდან ევკალიპტმა, რომლის მოჭრასაც მოსახლება ითხოვდა. მოქალაქე ადასტურებს როგორი შეწუხებული იყვნენ ამ ხის გამო.

ჟურნალისტს უკმაყოფილო მოქალაქე არ უჩვენებია მაშინ, როდესაც სხვა არაერთ მედიასაშუალებასთან ადგილობრივები ხეების მოჭრის გამო წუხილს ვერ მალავდნენ, განსხვავებული აზრი აუდიტორიას პრაქტიკულად არ მოუსმენია. მაგალითად, არ უსაუბრიათ არც იმ არასამთავრობო ორგანიზაციებს, აგრონომებს თუ ბიოლოგებს, რომლებიც გარემოსთვის მიყენებულ ზიანზე ამახვილებენ ყურადღებას.

“გადარჩენილი” ხეების ბედნიერი ისტორიების პარალელურად, ხეში გაცვლილი სიკეთის არაერთი ამბავიც მოვისმინეთ. მაგალითად, როგორ შესთავაზეს თავად მაცხოვრებლებმა ბიძინა ივანიშვილს ხე საყოფაცხოვრებო პირობების გასაუმჯობესებლად. ერთ რესპონდენტზე დაყრდნობით გავიგეთ, რომ გზა გააკეთეს, ეზო მოაპირკეთეს, ელექტროენერგიის პრობლემა მოგვარდა. წვერმაღალოს ამბავს უკვე ჟურნალისტი ჰყვება - ხეების ნაცვლად როგორ დაუგეს გზა და გააკეთეს საბავშვო ბაღი, რომელიც სოფელში ბოლო ოცი წელია არ ყოფილა. ბობოყვათში კი გზების დაგებაში ადგილობრივი მოსახლეობაც დასაქმდა.

სიუჟეტში მხოლოდ კმაყოფილი მოქალაქეები საუბრობდნენ. ამის პარალელურად, თითქმის იმავე დროს სხვა არხზე, “რუსთავი 2-ის” ეთერში, მსგავს თემაზე მომზადებულ მასალაში, მხოლოდ უკმაყოფილო მოქალაქეები ჩანდნენ. ისინი წუხდნენ, რომ მაგალითად სოფელ კახათში გზა მხოლოდ გადასატან ხემდე მიდის და სხვაგან არაფერი გაუკეთებიათ.

ხეების გადამრგველი კომპანიის, “ზიმოს” წარმომადგენელი სიუჟეტში ირწმუნება, რომ ერთი გადარგული ხის ნაცვლად იმ ადგილას ასს ნერგს რგავენ, რომელიც სხვა ქვეყნებიდან ჩამოაქვთ. მოთხრილ ადგილებს კი იმ კონდიციამდე ამუშავებენ, რა შეთანხმებაც მეპატრონესთან აქვთ. ალაგ-ალაგ დარჩენილი მოშიშვლებული ადგილებიც სწორედ შეთანხმების შედეგი ყოფილა, რადგან მეპატრონეს სახლის აშენება ან ბოსტნის გაშენება ჰქონია გადაწყვეტილი იმ ადგილას. ამ სიტყვების გადამოწმება ჟურნალისტს არ უცდია, არ დაინტერესებულა იმ კონკრეტულ ტერიტორიაზე სახლი ვინ ააშენა. გადატანილი ხეების ადგილას კი დატოვებული სიცარიელე და გამოწვეული პრობლემები რომ არაერთია, არც ეს უთქვამს ჟურნალისტს.

“იმედის კვირის” სიუჟეტში სრულ ჰარმონიას, ისევ ოპოზიცია არღვევს. “ნაციონალური მოძრაობა” აჭარაში ჟურნალისტის თქმით, “გარემოს დამცველების სტატუსით გვევლინება”, სახელმწიფო რესურსების გამოყენებაზე საუბრობს და ბუნებაზე მიყენებული ზიანის გამო სასამართლოში ჩივილით იმუქრება. ოპოზიციის თქმით, ბიძინა ივანიშვილმა რომ ხე გადაიტანოს სახელმწიფო გზას უკეთებს და ბიუჯეტის ფულს ხარჯავს. ბრალდებას უარყოფს საგზაო დეპარტამენტი. ჟურნალისტს არც ამ საკითხის გარკვევა უცდია, არ დაინტერესებულა დოკუმენტების მოძიებით, რომ რეალურად გაერკვია მართლაც იხარჯება თუ არა ბიუჯეტის სახსრები ყოფილი პრემიერ-მინისტრის სასარგებლოდ. მაყურებელი ორი ურთიერთსაწინააღმდეგო კომენტარის ამარა დარჩა.

ეკოსისტემის რღვევაზე წუხილის საპასუხოდ კი ისევ მეტყევე საუბრობს და ნიცშეს ციტატაზე დაყრდნობით აიმედებს საზოგადოებას, რომ ერთი ხე ვერავითარ პრობლემას ვერ შექმნის. იქვე მაყურებელს ახსენებს, რომ წლების წინ, ხეები უმოწყალოდ იჩეხებოდა და ამაზე ხმას არავინ იღებდა. ეკოლოგიური კატასტროფა კი არა ხეების გადატანა, არამედ, მაგალითად, “მექსიკის ყურეში ნავთობის ჩაღვრაა”.

შემდეგ “ფონდი ქართუს” გამგეობის თავმჯდომარე ჩნდება. იგი ამბობს, რომ უარყოფითი ინფორმაციის გავრცელება ოპოზიციურ პარტიას სურს “ბატონი ბიძინა ივანიშვილის წინააღმდეგ”. შემდეგ კი რესპონდენტი და ჟურნალისტი იმ პროექტების საერთო ღირებულებას დეტალურად გვახსენებს, რაც ფონდმა წლების განმავლობაში განახორციელა. რამდენიმე წუთით სიუჟეტის ფოკუესი იცვლება და თბილისის და ბათმის ბოტანიკური ბაღის რეაბილიტაციის პროექტსაც აცნობენ მაყურებელს. ბოტანიკური ბაღის დირექტორი ირწმუნება, რომ ბიძინა ივანიშვილი ბუნების მტერი არ არის.

სიუჟეტის ბოლოს ჟურნალისტი ისევ დენდროლოგიურ პარკს უბრუნდება. ყვება, თურმე აჭარაში აჟიოტაჟი არ წყდება, მოსახლეობის ერთი ნაწილი ხეების ასაკის დადგენითა და მათი სარფიანად გაყიდვით ყოფილა დაინტერესებული. მეორე უკმაყოფილო ნაწილი კი გარემოზე ზიანის მიყენებაზე საუბრობს. თუმცა, ასეთ დროს ყურადღების მიღმა დარჩენიათ ის ასწლოვანი ხეები, რომლებიც, ჟურნალისტის თქმით, სხვადასხვა დროს და სხვადსხვა მიზეზით თავად მოსახლეობა გაუჩეხავს.

“ეს ელოდათ იმ ხეებსაც, რომელიც დღეს გადასარევ პირობებში ბოტანიკოსების და მეცნიერების ხელშია აღმოჩენილი და იცოცხლებს კიდევ რამდენიმე წელი, რას ხედავთ ამაში ცუდს, ვერაფერი ვერ გავიგე” - ამბობს ერთ-ერთი ადგილობრივი და მოსიარულე ხეების 15 წუთიანი ისტორიაც აქ მთავრდება.
კატეგორია: ეთიკა
“სიდას” ყოფილი ხელმძღვანელის, ზვიად დევდარიანის მხიდან ქალების სავარაუდო შევიწროვება საზოგადოებრივი მაუწყებლის გადაცემა “აქტუალურ თემაში” ბოლო ორ კვირაში ორჯერ განიხილეს. პირველად, როცა სავარაუდო მსხვერპლი ქალების ისტორიები გასაჯაროვდა (21 მარტი) და მეორედ, როცა ზვიად დევდარიანმა სამართლებრივი ბრძოლის დასაანონსებლად პრესკონფერენცია გამართა (3 აპრილი). ორივე გადაცემის ფოკუსი იყო არა ქალთა მიმართ ძალადობა, არამედ სავარაუდო მოძალადის უფლებების დაცვა.

21 მარტს ამ თემაზე მსჯელობა “ტაბულას” დამფუძნებელ თამარ ჩერგოლეიშვილთან, ევანგელური ბაპტისტური ეკლესიის ეპისკოპოსთან, რუსუდან გოცირიძესთან და საზოგადოებრივი მაუწყებლის თანამშრომელთან, რამილია ალიევასთან გადაწყვიტეს. პირველი კითხვა, რომელიც წამყვანმა გადაცემის დაწყებისას დასვა, შეეხებოდა იმას, თუ რამდენად ხდება “ძალადობაში ბრალდებულის” უფლებების დაცვა მის შესაძლო დანაშაულზე საუბრით მაშინ, როცა არ არსებობს სასამართლოს გადაწყვეტილება. იგივე შინაარსის კითხვა წამყვანმა მოგვიანებითაც გაიმეორა, რითიც ფაქტობრივად მიუთითა, რომ სასამართლოს გადაწყვეტილებამდე სავარაუდო დანაშაულზე მსჯელობა არ შეიძლება.

მაშინ, როდესაც სახალხო დამცველმაც დაადასტურა, რომ ქალების “მონათხრობი შეიცავდა როგორც სავარაუდო სექსუალური შევიწროების, ასევე სექსუალური ხასიათის ძალადობის ნიშნებს”, გადაცემის წამყვანმა მაკა ცინცაძემ რამდენჯერმე ეჭვქვეშ დააყენა ამგვარი ფაქტების არსებობა.

“იგივე, როცა ძალადობის ფორმებზე ვსაუბრობთ, შესაძლოა, მე არაძალადობრივი მიდგომები აღვიქვა ძალადობად და ამას დავარქვა ძალადობა”, - ამ ფრაზით გააწყვეტინა წამყვანმა ერთ-ერთ რესპონდენტს საუბარი, რომელიც ქალებზე ძალადობის ფორმების ახსნას ცდილობდა. როცა “ტაბულას” რედაქტორი იმ ისტორიებზე საუბრობდა, სადაც ქალები დევდარიანის დანაშაულზე ყვებოდნენ, წამყვანმა თქვა: “საინტერესოა, რა ინფორმაციაა. მე ვერ მოვიპოვე ეს ინფორმაცია”.

გადაცემის მესამე ნაწილი ქალთა მოძრაობის მიერ სექსუალური შევიწროების აკრძალვის შესახებ პარლამენტში შეტანილ ინიციატივასაც შეეხო, სადაც საუბარია “სექსუალური ხასიათის კომენტარებზე, უხამს ხუმრობებზე, მიშტერებაზე, სტვენასა და ტელეფონის ნომრის ან შეხვედრის დაჟინებულ მოთხოვნზე, რომელიც უარის შედეგადაც გრძელდება”. წამყვანმა ამ ინიციატივას რადიკალიზმი უწოდა და დაინტერესდა ამით ქალები ხომ არ მოექცევიან უხილავი ჩადრის ქვეშ და მათზე “შეხედვა ხომ არ აიკრძალება”.

ასევე მხოლოდ სავარაუდო მოძალადის უფლებების დაცვას ეძღვნებოდა 3 აპრილის გადაცემა. ზვიად დევდარიანმა “აქტუალური თემა” გამოიყენა ტრიბუნად იმისთვის, რომ საზოგადოება საკუთარ სიმართლეში დაერწმუნებინა. ამას ხელს უწყობდა წამყვანიც, რომელიც რიგ შემთხვევებში პასიური მსმენლის როლში იყო და არც განმეორებით სვამდა უპასუხოდ დატოვებულ კითხვებს და არც დეტალებით ინტერესდებოდა. გადაცემა ცალმხრივი იყო, მხოლოდ დევდარიანის და მისი ადვოკატის პოზიციები ისმოდა.

„რას აკეთებდა ზვიად დევდარიანი და ვინ ვისი უფლება დაარღვია, ახლა, ამას სასამართლო დაადგენს“, - ამ სიტყვებით დაიწყო გადაცემა წამყვანმა, პირველი კითხვა კი ქალების იმ ისტორებიების შესახებ დასვა, რომლებიც დევდარიანს სექსუალურ შევიწროებაში და ძალადობაში ადანაშაულებენ, თუმცა წამყვანს არ უხსენებია კონკრეტულად რა ტიპის დანაშაულზე იყო საუბარი, ან რას ყვებოდნენ ქალები. დევდარიანმა რამდენიმეწუათიანი მონოლოგის შემდეგ, რომელიც კითხვაზე პასუხის ნაცვლად პირად განცდებს აღწერდა, თქვა, რომ ქალების ისტორიების ნამდვილობის დადგენა მასაც სურს.

მოგვიანებით, გადაცემის სტუმარმა აღნიშნა, რომ მისთვის უცნობია, რა აღიქვეს იმ ქალებმა სექსუალურ შევიწროებად ან ძალადობად, რომლებიც მას უჩივიან. დევდარიანი, ასევე, აღნიშნავდა, რომ მას არ ჰქონდა გავრცელებულ ბრალდებებზე პასუხების გაცემის შესაძლებლობა და რომ მისი სამეურვეო საბჭოს კანდიდატებიდან მოხსნა მმართველი პარტიისთვისაც ხელსაყრელი იყო. მის წინააღმდეგ ბრძოლაში დაადანაშაულა სახელმწიფო სტრუქტურები, მმართველი პარტია. მიუხედავად ამისა, წამყვანი არ შეეცადა დაეზუსტებინა და ეჩვენებინა აუდიტორიისთვის, რამდენად რელევანტურია მისი მოსაზრებები. რა სარგებელს იღებდა მმართველი პარტია ზვიად დევდარიანის მიმართ ბრალდებების გავრცელებით, როცა მარტივად შეეძლო მისი კანდიდატურის ჩაგდება.

მაშინ, როდესაც ქვეყანაში აქტუალური გახდა ქალთა უფლებების დაცვა, როდესაც ქალებმა გაბედეს ხმამაღლა სავარაუდო სექსუალური შევიწროებისა და ძალადობის შესახებ საუბარი, მნიშნელოვანია, განსაკუთრებით საზოგადოებრივი მაუწყებელი ძალიან ფრთხილად მუშაობდეს ამ თემაზე. ორივე გადაცემაში წამყვანი ნაცვლად ფაქტებით, არგუმენტებით დაპირისპირებისა, ცალმხრივად აშუქებს საკითხს და მთელ ეთერს მხოლოდ ძალადობაში დადანაშაულებულ პირს უთმობს, არ აჩვენებს თავად მსხვერპლების პოზიციებს და არ უხსნის აუდიტორიას რეალური პრობლემის არსს.
კატეგორია: ეთიკა
პაპუნა უგრეხელიძის საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს თავმჯდომარის პოსტიდან გადადგომის თემა 27 მარტს, „მოამბის“ მთავარ გამოშვებაში 29- წუთზე, მე-15 ამბად, კადრ-სინქრონის სახით გავიდა. გადადგომამდე, უგრეხელიძე ყოფილმა თანამშრომელმა სექსუალურ შევიწროებაში დაადანაშაულა. სექსუალური შევიწროების ფაქტი დადგინდა სახალხო დამცველის ამაპარტის მიერ საქმის შესწავლის შედეგადაც. 27 მარტის "მოამბის" მასალაში საერთოდ არ აღუნიშნავთ ამბის მნიშვნელოვანი დეტალი, რომ ქალს, რომელიც უგრეხელიძეს სექსუალურ შევიწროებაში სდებს ბრალს, ანონიმურად დარჩენა სურდა, თუმცა თავად უგრეხელიძემ სოციალურ ქსელში თანამდებობის დატოვების შესახებ გავრცელებულ განცხადებაში მისი სახელი და გვარი გაასაჯაროვა. ამ ეტაპზე, საჯარო რეესტის ყოფილი უფროსის მხრიდან პერსონალური ინფორმაციის გამჟღავნების საკითხს პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ინსპექტორის აპარატი სწავლობს.


სხვა არხებზე, რომელსაც მედიაჩეკერი დააკვირდა, თემა პირველივე ამბად, სიუჟეტის ფორმატში გაშუქდა. მასალებში „მოამბის“ კადრ-სინქრონისგან განსხვავებით, აღნიშნული იყო, რომ სექსუალური შევიწროების შესაძლო მსხვერპლის სახელი და გვარი პაპუნა უგრეხელიძემ გაახმაურა
კატეგორია: ეთიკა
ბოლო ერთი კვირის განმავლობაში მედია მიხეილ სააკაშვილის დაკავებასა და კიევში მიმდინარე პროცესებს აქტიურად აშუქებდა. გაშუქებისთვის დათმობილი დრო, მედიასაშუალებების მიხედვით, მკვეთრად განსხვავდება. მაგალითად, ტელეკომპანია „რუსთავი 2-მა“ გაშუქებას თითქმის 9-ჯერ მეტი დრო დაუთმო, ვიდრე „იმედმა“. ჩარტში მოცემულია თემისთვის დათმობილი დრო როგორც საინფორმაციო გამოშვებებში, ისე ტოკშოუებში.
კატეგორია: ეთიკა
8 საათიან ქრონიკაში 10 ოქტომბერს, საკრებულოს წინ მომხდარ დაპირისპირებას, რომელიც საკრებულოს სხდომაზე პარლამენტის დეპუტატების და „პანორამა თბილისის“ პროექტის მოწინააღმდეგეთა არშეშვებას მოჰყვა, 8 საათიან „ქრონიკაში“ თითქმის ნახევარი საათი დაეთმო. თემის გაშუქებისას, სარკასტული იყო წამყვანების შესავალი ტექსტები ოპოზიციის მიმართ, მასალებში გამოტოვეს ამბის მნიშვნელოვანი დეტალები, საკრებულოს წინ მომხდარი დაპირისპირების შემდეგ კი, გაუშვეს სიუჟეტი „პანორამა თბილისზე“, რომელშიც კიდევ ერთხელ გვიამბეს ამ პროექტის სიკეთეების შესახებ. (ამგვარი სიუჟეტი 8 ოქტომბრის „იმედის კვირაშიც“ გავიდა )

წამყვანების შესავალ ტექსტში მომხდარი „პოლიტიკურ სანახაობად“ შეფასდა: „დღეს კვლავ ხმაური იყო თბილისის საკრებულოსთან, სადაც ოპოზიციურმა პარტიებმა შენობაში შესვლა სცადეს, თუმცა საკრებულოს წევრების გადაწყვეტილებით, პარლამენტის წევრები და თბილისის მერობის ოპოზიციონერი კანდიდატები მხარდამჭერებთან ერთად, შენობაში არ შეუშვეს, რადგან წინასწარ იყო დაანონსებული, რომ ისინი ისევ სხდომის ჩაშლას გეგმავდნენ. ადგილზე მობილიზებული იყო პოლიცია. დეპუტატებმა სამართალდამცავების კორდონის გარღვევა და შენობაში ძალით შეჭრაც სცადეს, რასაც პოლიციასთან დაპირისპირება მოჰყვა. განსაკუთრებით აქტიურობდა „ნაციონალური მოძრაობის“ წევრი თინა ბოკუჩავა, რომლის კადრიც, სხვების დახმარებით როგორ ახტება ის რკინის ჯებირს, სოციალურ ქსელებში დღის ჰიტად იქცა.

ცოლის რკინის ჯებირებზე აძრომას და პოლიციასთან ფიზიკურ დაპირისპირებას ქმრის დაკავება მოჰყვა. პოლიციამ შეხლაშემოხლის დროს ვაკის მაჟორიტარობის კანდიდატი და თინა ბოკუჩავას მეუღლე კოტე იოსელიანი ადმინისტრაციული წესით დააკავა. ამის შემდეგ, პოლიციის ეზოს ჯებირზე გადაძრომა უკვე თინა ბოკუჩავას მამამ სცადა, რომელიც სიძეს ეძებდა. საბოლოოდ, პოლიტიკური სანახაობა იმით დასრულდა, რომ საკრებულომ პუშკინის სკვერის მიმდებარედ და თაბორის მთაზე მიწის პირდაპირი წესით პრივატიზების საკითხი ხმათა უმრავლესობით დაამტკიცა“.

ირონიული იყო წამყვანის ტექსტი მაშინაც, როცა პოლიციის მთავარი სამმართველოდან ჟურნალისტის ჩართვას წარადგენდა: „რა ხდება ამ წუთებში თბილისის პოლიციის მთავარ სამმართველოსთან, სადაც დაკავებული თანაგუნდელის დასახსნელად ნაციონალური მოძრაობის ლიდერები იკრიბებიან“. ამავე ტექსტში მან აქციაზე დაკავებული „ნაციონალური მოძრაობის“ წევრი და მაჟორიტარობის კანდიდატი კოტე იოსელიანი კოტიკო იოსელიანად მოიხსენია.



მაუწყებელთა ქცევის კოდექსის იმ მუხლში, რომელიც ახალი ამბების გაშუქებას ეხება, ვკითხულობთ, რომ აუდიტორიის შეცდომაში შეყვანის თავიდან აცილების მიზნით, მაუწყებელმა თავი უნდა შეიკავოს ახალი ამბების გაშუქებისას იუმორის, ირონიის ან სატირის გამოყენებისგან.

გარდა ამისა, თავად თემაზე მომზადებულ სიუჟეტებში არ თქმულა ამბის მნიშვნელოვანი დეტალები, მაგალითად, იმაზე საუბრისას, თუ რამდენად კანონიერი იყო საკრებულოს გადაწყვეტილება სხდომის დახურვასთან და დეპუტატების არშეშვებასთან დაკავშირებით, ტელეკომპანიამ შემოგვთავაზა მხოლოდ შსს-ს განცხადება, სადაც აღნიშნული იყო, რომ პოლიცია საკრებულოს შენობის მიმდებარე ტერიტორიაზე კანონიერად იყო განლაგებული, მაგრამ არაფერი უთქვამთ, იმავე დღეს, საინფორმაციო გამოშვების ეთერში გასვლამდე დაახლოებით 3 საათით ადრე, სახალხო დამცველის მიერ გავრცელებულ განცხადებაზე, რომელშიც ვკითხულობთ, რომ საკრებულოს წევრების და სხვა პირების არშეშვება კანონის დარღვევა იყო.

ტელეკომპანიას თემაზე მომზადებულ მასალაში არ გაუშუქებია, რომ საკრებულოს შენობაში საეჭვო პირები ვიდეოკამერებით დადიოდნენ და კადრებს აქციის მონაწილეებს უღებდნენ. ფრაქცია რესპუბლიკელების თავმჯდომარეს ხათუნა სამნიძეს ერთ-ერთმა მათგანმა უთხრა, რომ უსაფრთოხების სამსახურს წარმოადგენდა და ეს სამნიძის მიერ გავრცელებულ ვიდეოკადრებშიც ჩანს.

საკრებულოს წინ მომხდარი დაპირისპირების შესახებ გასული მასალების შემდეგ, ქრონიკაში „პანორამა თბილისზე“ მომზადებული სიუჟეტი შემოგვთავაზეს, წამყვანებმა ხაზი გაუსვეს, რომ ეს თემა „ევროპული საქართველოს“ და „ნაციონალური მოძრაობის“ დღის წესრიგში წინასაარჩევნოდ მოხვდა:

„და კვლავ თემა, რომელიც „ნაციონალური მოძრაობისა“ და მათგან გამოყოფილი „ევროპული საქართველოს“ დღისწეს რიგში წინასაარჩევნოდ, ნომერ პირველად იქცა. ჩვენ არაერთხელ დავინტერესდით კონკრეტულად რას აპროტესტებს ოპოზიცია - მრავალმილიონიანი პროექტი დედაქალაქისთვის თუ ბიძინა ივანიშვილი, ვის სახელსაც ეს პროექტი უკავშირდება“ - ასეთი იყო შესავალი ტექსტი.

„ავტომობილთა ქაოტურ წყობას, სასტუმროს მშენებლობის დასრულების შემდეგ მაღალი სტანდარტების მქონე ავტოსადგომი ჩაანაცვლებს“ - ეს კი სიუჟეტის ავტორის საკადრო ტექსტია, მასალაში ჟურნალისტი და „თანაინვესტირების ფონდის“ წარმომადგენლები გვიხსნიდნენ, თუ რა კარგია „პანორამა თბილისი“, თან პროექტის გეგმის ფოტოებს გვათვალიერებინებდნენ. სიუჟეტიდან გავიგეთ, რომ სასტუმროდან ფანტასტიკური ხედები გადაიშლება, რომ თაბორის მთაზე რეკრეაციული ზონა მოეწყობა, სადაც „უნიკალურ გარემო“ იქნება. 8 ოქტომბერს, „იმედის კვირაში“ გასული სიუჟეტის მსგავსად, ახლაც კიდევ ერთხელ გაუმეორეს აუდიტორიას, რომ „სტუმრები ქალაქის ისტორიულ და პანორამულ ხედებს 48 მეტრის სიმაღლიდან, წყლიდან ე.წ. უსასრულო აუზიდანაც დაათვალიერებენ“.

„ეკოლოგიურად სუფთა ტრანსპორტი საცობების გარეშე ქალაქში მცხოვრებლებსა და უცხოელ სტუმრებს მინიმალურ ფასად სოლოლაკის ქედზე და თაბორის მთაზე აიყვანს. პროექტის ავტორების თქმით, თაბორის მთაზე მეოწყობა გოლფის 9 მოედანი, ხელოვნური ტბა, საფეხმავლო ბილიკები. თუ იმ ქალაქიდან გასვლა გსურთ სადაც ჰაერის დაბინძურების დონე განსაკუთრებით მაღალია, თბილისიდან ახლოს, ახალ რეკრეაციულ ზონაში რამდენიმე წუთში მოხვდებით“ - აგრძელებს სიუჟეტის ავტორი.

„პანორამა თბილისის“ სიკეთეებზე საუბარს. არც ამ და არც წინამორბედ მასალებში არ ისმის კრიტიკული აზრი თავად პროექტის შესახებ, არ ისმის სფეროს სპეციალისტთა განცხადებები და შეფასებები, რომელიც სხვადასხვა დროს, სხვადასხვა მედიაში არაერთხელ გაკეთდა იმასთან დაკავშირებით, რომ პროექტი დააზიანებს ქალაქის ლანდშაფტს და იერსახეს. (მაგალითისთვის, ამგვარი შეფასებები შეგიძლიათ იხილოთ ამ სტატიებში: „პანორამა თბილისი“ - ძველი თბილისის რეკვიემი? "პანორამა თბილისი" - ინვესტიცია, რომელიც კლავს"„პანორამა თბილისის” ლანდშაფტის ზონაში მშენებლობის წინააღმდეგ NGO-ებმა სარჩელი შეიტანეს.“„საერთაშორისო ორგანიზაციები „პანორამა- თბილისის“ წინააღმდეგ“ პანორამა თბილისი - ახალი სატრანსპორტო პრობლემების მოლოდინში? შეცვლილი ზონა - დარტყმა ძველ ქალაქზე თუ ახალი სუნთქვა? )

სიუჟეტის მიწურულს კი ჟურნალისტმა აღნიშნა, რომ ესაა „ბოლო წლების განმავლობაში საქართველოში განხორციელებული ყველაზე მსხვილი ინვესტიციაა, რომელიც მთლიანად ტურიზმის განვითარებაში ჩაიდო“ .

ამ სიუჟეტის შემდეგ „ქრონიკაში“ მასალა ტელეკომპანია „იმედის“ საქმესთან დაკავშირებით გავიდა, წამყვანის შესავალი კი ასეთი იყო: „სასამართლო განხილვა ისევ გრძელდება, ტელეკომპანია „იმედის“ იძულებით გასხვისებასთან დაკავშირებით. ამ საქმეში სწორედ ის პოლიტიკოსები და მათი ლიდერები ფიგურირებენ, ვინც დღეს თბილისში მიწისქვეშა პარკინგის მოწყობას ასე შეუპოვრად აპროტესტებდნენ“.
კატეგორია: ეთიკა
“პანორამა თბილისის“ პროექტთან დაკავშირებით მწვავე დისკუსია უკვე მესამე წელია მიმდინარეობს. სამოქალაქო სექტორისა და სხვადასხვა პოლიტიკური პარტიის წევრები საუბრობენ იმაზე, რომ ის ქალაქის იერსახეს დააზიანებს. დისკუსია მიმდინარე კვირასაც გააქტიურდა, 29 სექტემბერს თბილისის საკრებულოს გადაწყვეტილებით, თავისუფლების მოედანზე, სადაც “პანორამა თბილისის” სასტუმრო უნდა აშენდეს, მიწის ნაკვეთს ფუნქციური ზონის სტატუსი შეეცვალა და თაბორის მთაზე 4 700 მ2 ფართობის მიწას რეკრეაციული სტატუსი მოეხსნა. დღეს, 10 ოქტომბერს კი თბილისის საკრებულო „თანაინვესტირების ფონდისთვის“ პროექტის ასაშენებლად მიწების 1 ლარად გადაცემის საკითხს განიხილავს. ეს ფონდი “პანორამა თბილისის” პროექტს ახორციელებს და ყოფილ პრემიერ-მინისტრთან, ბიძინა ივანიშვილთანაა დაკავშირებული.

8 ოქტომბერს, ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემა „იმედის კვირაში“ „პანორამა თბილისის“ შესახებ 12 წუთიანი სიუჟეტი გავიდა. მედიაჩეკერმა რაოდენობრივად დაითვალა პროექტის გაშუქების ტონი. 12 წუთიან სიუჟეტში, „პანორამა თბილისი“ მხოლოდ 51 წამის განმავლობაში გაშუქდა ნეიტრალურად, დანარჩენი დრო, მთლიანად პოზიტიურ გაშუქებას დაეთმო. მასალაში არ ისმოდა არც ერთი კრიტიკული აზრი, პროექტი წარმოჩენილი იყო, როგორც პარკირების პრობლემის მოგვარების უპრეცედენტო გზა, ტურისტებისა და ინვესტიციების მოზიდვის, ახალი სამუშაო ადგილების შექმნის, რეკრეაციული ზონების მოწყობის საშუალება. წამყვანის შესავალი ტექსტიდან კი ისე ჩანდა, თითქოს ამ პროექტს „ნაციონალური მოძრაობის“ გარდა, ქვეყანაში არავინ აკრიტიკებს.



„ყველაზე დიდი რეკრეაციული ზონა“ , „უპრეცედენტო პროექტი“ - ასეთი შეფასებები ისმოდა წამყვანის მხრიდან „პანორამა თბილისის“ შესახებ, შესავალ ტექსტში:

„პროტესტი თბილისის განვითარებას და 20 ათას ახალ სამუშაო ადგილს, ცდილობენ თუ არა გასული კვირის მთავარი პერსონაჟები ოპოზიციიდან, საზოგადოების შეცდომაში შეყვანას და „თანაინვესტირების ფონდის“ მიერ წამოწყებული 8 ტურისტული პროექტის შესახებ არასწორი ინფორმაციის გავრცელებას. უპრეცედენტო პროექტმა აჩვენა, რომ „ნაციონალური მოძრაობის“ ლიდერებს საკუთარი არითმეტიკა აქვთ და ქალაქის ეგრეთ წოდებულ დამცველებს, 680 მილიონი დოლარი, იგივე მილიარდ-ნახევარი ლარი, 1 ლარი ჰგონიათ. ყოველგვარი მიკერძოებისა და ამბის პოლიტიზების გარეშე შევეცდებით მოგიყვეთ, რა სარგებელს მოუტანს საქართველოს ყველაზე დიდი რეკრეაციული ზონა. უპრეცედენტო კომპლექსი - „პანორამა თბილისი“.

წამყვანის შესავალი ტექსტიდან ისე იკვეთებოდა, თითქოს „პანორამა თბილისს“ მხოლოდ ვიწრო პარტიული ჯგუფი, „ნაციონალური მოძრაობა“ აკრიტიკებს, თანაც მათი პროტესტი „თბილისის განვითარებისა და 20 ათასი ახალი სამუშაო ადგილის“ წინააღმდეგაა მიმართული. არადა მედიაში მრავლად იძებნება სხვადასხვა პარტიის, ორგანიზაციისა თუ სფეროს სპეციალისტის მიერ სხვადასხვა დროს, „პანორამა თბილისის“ შესახებ გამოხატული კრიტიკა.

მაგალითისთვის, ამგვარი შეფასებები შეგიძლიათ იხილოთ ამ სტატიებში:

რადიო თავისუფლება: „პანორამა თბილისი“ - ძველი თბილისის რეკვიემი?

ლიბერალი: "პანორამა თბილისი" - ინვესტიცია, რომელიც კლავს"

ლიბერალი: „პანორამა თბილისის” ლანდშაფტის ზონაში მშენებლობის წინააღმდეგ NGO-ებმა სარჩელი შეიტანეს“ ნეტგაზეთი: „საერთაშორისო ორგანიზაციები „პანორამა- თბილისის“ წინააღმდეგ“

ლიბერალი :პანორამა თბილისი - ახალი სატრანსპორტო პრობლემების მოლოდინში?

რადიო თავისუფლება: შეცვლილი ზონა - დარტყმა ძველ ქალაქზე თუ ახალი სუნთქვა?

პანორამა თბილისის წინააღმდეგ პერიოდულად იმართება საპროტესტო აქციებიც. 29 სექტემბერს, საკრებულოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილება კი მხოლოდ „ნაციონალურ მოძრაობას“ არ გაუპროტესტებია.

თავად სიუჟეტი იწყება პარკინგის პრობლემის მიმოხილვით, შემდეგ კი „პანორამა თბილისზე“ გრძელდება საუბარი და წარმოჩენილია ისე, თითქოს ამ ქაოსს ქალაქში ეს პროექტი მოაგვარებს. „თავისუფლების მოედნის მომავალი იერსახე გამჭვირვალე არქიტექტურა და მოწესრიგებული ტერიტორიაა. 1900 კვ. მეტრზე მიწის ზედა პარკინგი მოეწყობა“ - აღინიშნა სიუჟეტში. ამავე მასალიდან ისიც გავიგეთ, რომ „ისტორიულ და პანორამულ ხედებს 48 მეტრის სიმაღლიდან, წყლიდან, ე.წ. უსასრულო აუზიდანაც დავათვალიერებთ“. ითქვა, რომ სასტუმრო დაუკავშირდება თაბორის მთაზე, რეკრეაციულ ზონას. გავიგეთ ისიც, რომ თურმე, ამ რეკრეაციული ზონიდან 750- ამდე ხე იმიტომ მოუჭრიათ და გაუტანიათ, რომ დაავადებული ყოფილა. სიუჟეტის მიხედვით, მოჭრილი, დაავადებული ხეების ნაცვლად, 10 ათასი ხე დაირგვება.

ამავე მასალაში დიდი დრო დაეთმო იმაზე საუბარს, თუ რა მნიშვნელოვანია ეს პროექტი, ტურისტებისა და ინვესტიციების მოზიდვის კუთხით. ამაში მაყურებლის დარწმუნებას არა მხოლოდ სიუჟეტის ავტორი, არამედ ეკონომიკის მინისტრიც ცდილობდა.

„თბილისური ახალი პანორამა დედაქალაქის სავიზიტო ბარათი გახდება“ - სიუჟეტის მიწურულს ჟურნალისტი პროექტით აღფრთოვანებასა და მისეულ პროგნოზსსაც გვიზიარებს. აღსანიშნავია, რომ მასალა მუსიკალურად, რევაზ ლაღიძის „თბილისოთია“გაფორმებული.

სიუჟეტის დასრულების შემდეგ კი სტუდიაში მისი ავტორი ჩართეს.

„დღევანდელ სიუჟეტში ბუნებრივია, ოპოზიციის წარმომადგენლების პოზიცია არ ვუჩვენეთ მაყურებელს, თუმცა მაინც საინტერესო იქნება გვითხრა, რატომ აპელირებს „ნაციონალური მოძრაობა“ სიმბოლური 1 ლარით“ - ჰკითხა წამყვანმა სიუჟეტის ავტორს, მაყურებლისთვის კი ბუნდოვანი დარჩა, რატომ იყო ბუნებრივი სიუჟეტში „პანორამა თბილისის“ შესახებ კრიტიკული აზრის არ წარმოჩენა.

„სავარაუდოდ, ეს ხდება პოლიტიკური ქულების დასაწერად როგორც თქვენ სიუჟეტში მოისმინეთ, ინვესტიციების განხორციელება პირდაპირ კავშირშია ეკონომიკის განვითარებასთან და მოქალაქეების დასაქმებასთან“ - ასე უპასუხა წამყვანის შეკითხვას სიუჟეტის ავტორმა.
კატეგორია: ეთიკა
29 სექტემბერს თბილისის საკრებულოს უმრავლესობის გადაწყვეტილებით, თავისუფლების მოედანზე, სადაც “პანორამა თბილისის” სასტუმრო უნდა აშენდეს, მიწისქვეშა ავტოსადგომის განსათავსებლად მიწის ნაკვეთს ფუნქციური ზონის სტატუსი შეეცვალა, თაბორის მთაზე 4 700 მ2 ფართობის მიწას კი რეკრეაციული სტატუსი “თაბორი რიზორთსის” სასარგებლოდ მოეხსნა. „თანაინვესტირების ფონდი“, რომელიც პროექტ “პანორამა თბილისსა” და “თაბორი რიზორთს” ახორციელებს, ყოფილ პრემიერ-მინისტრთან, ბიძინა ივანიშვილთანაა დაკავშირებული.

საზოგადოებრივი მაუწყებლის დღის მთავარ საინფორმაციო გამოშვებებში 29 სექტემბრიდან 3 ოქტომბრის ჩათვლით, თემაზე მომზადებულ ზოგიერთ სიუჟეტში „თანაინვესტირების ფონდთან“ ბიძინა ივანიშვილის კავშირი საერთოდ არ აღნიშნულა, ზოგში კი იკვეთებოდა განსახორციელებელი პროექტების პოზიტიურ ჭრილში გაშუქება.

“დღევანდელ სხდომაზე განხილვის საგანი ორი ლოკაციისთვის ლანდშაპტურ-რეკრეაციული სტატუსის შეცვლა იყო. იმის მიუხედავად, რომ დეპუტატებს კონკრეტული ტერიტორიების კონკრეტული კომპანიებისთვის გადაცემის საკითხზე არ უმსჯელიათ, სწორედ ამ მიმართულებით კეთდებოდა ყველაზე ხმაურიანი და პოლიტიკური განცხადებები საგნობრივ დებატებზე მეტად”, - ასე წარადგინა ჟურნალისტმა 29 სექტემბერს ეთერში გასული სიუჟეტი.

მასალაში ჟურნალისტი მაყურებელს ოპოზიციის მოსაზრებას აცნობდა, რომ ცვლილებები „თანაინვესტირების ფონდის“ პროექტსა და ბიძინა ივანიშვილთან ასოცირებულ კომპანიას უკავშირდებოდა. სიუჟეტის დასრულების შემდეგ კი, ეთერში მასალის ავტორი ჩაერთო და მაყურებელს დაგეგმილი სამუშაოების შესახებ უამბო.

სიუჟეტში არ მოხვდა საქართველოს პარლამენტის წევრის და თბილისის მერობის კანდიდატის ელენე ხოშტარიასა და ასევე თბილისის მერობის კანდიდატის, ზაალ უდუმაშვილის პოლიციის ძალით გაყვანის შესახებ ინფორმაცია.



ამავე გამოშვებაში ამ მასალას მოსდევდა სიუჟეტი თბილისში პარკირების პრობლემის მოგვარებაზე, რომლის წარდგენისას წამყვანმა საკრებულოს მიერ თავისუფლების მოედანზე მიწის ნაკვეთისთვის სტატუსის შეცვლა პოზიტიურ კონტექსტში წარმოაჩინა: “პროექტი, რომელიც დღეს პროტესტის მიზეზი გახდა, თბილისის ერთ-ერთი მთავარი გამოწვევის - პარკირების პრობლემის გადაჭრას გულისხმობს”. თავად სიუჟეტში მიწისთვის სტატუსის შეცვლას აღარ შეხებიან და მხოლოდ მერობის კანდიდატების ხედვები აჩვენეს პარკირების პრობლემის მოგვარებასთან დაკავშირებით.

2 ოქტომბერსაც “თანაინვესტიორების ფონდის” პროექტი დადებით კონტექსტში გაშუქდა, გარდა ამისა, ბიძინა ივანიშვილის კავშირზე არაფერი თქმულა. სტატუსშეცვლილ მიწებზე საინფორმაციო გამოშვებაში ორი სიუჟეტი გავიდა.

პირველი მასალა მიწისთვის სტატუსის შეცვლაზე თბილისის მერიასთან “ნაციონალური მოძრაობის” აქციას შეეხებოდა, მეორე სიუჟეტი კი, რომელიც თითქმის ხუთ წუთს გაგრძელდა, განსახორციელებელი პროექტების სიკეთეებზე საუბარს დაეთმო.



მასალიდან ვიგებთ, რომ “მშენებარე პარკინგის სივრცე ორჯერ აღემატება სასტუმროსთვის საჭირო მანქანების რაოდენობას და დამატებითი ავტოსადგომიც, სასტუმროს კუთვნილი ტერიტორიის მსგავსად, საზოგადო მოხმარებისთვის იქნება განკუთვნილი. ადგილის 1 ლარად გადაცემას კი ინვესტორი მილიონი ლარის დახარჯვის სანაცვლოდ ითხოვს”.

სტატუსშეცვლილ მიწებზე მასალები “მოამბის” მთავარ გამოშვებებში 30 სექტემბერს და 3 ოქტომბერსაც გავიდა. ზემოთგანხილული სიუჟეტებისგან განსხვავებით, ამ მასალებში ბიძინა ივანიშვილის კავშირი თანაინვესტირების ფონდსა და მიწისთვის სტატუსის შეცვლასთან დაკავშირებით აღნიშნული იყო (ოპოზიციური პარტიების წარმომადგენელთა კომენტარებში) და არ შეინიშნებოდა „თანაინვესტირების ფონდისა“ და განსახორციელებელი პროექტების პოზიტიური გაშუქება.
კატეგორია: ეთიკა
18 ოქტომბერს, ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებამდე სამი დღით ადრე, ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემა „პრაიმშოუ“ სასჯელაღსრულების დაწესებულებებში არსებულ მდგომარეობას მიეძღვნა. მთელი გადაცემის განმავლობაში საუბრობდნენ იმაზე, თუ რა კარგი პირობებია ციხეებში, როგორ ეძლევათ მსჯავრდებულებს თვითგანვითარების საშუალება. ასევე, არაერთხელ აღნიშნეს, როგორ აწამებდნენ თავისუფლებააღკვეთიკლებს 2012 წლამდე.

გადაცემაში სტუმრად მოიწვიეს: სასჯელაღსრულების სამინისტროს იურიდიული დეპარტამენტის უფროსი, საგანმანათლებლო სექტორის მენეჯერი, საზოგადოებასთან ურთიერთობის დეპარტამენტის უფროსი და N 5 ქალთა დაწესებულების დირექტორი. მათთან ერთად, დაწესებულებებში ახლა არსებულ კარგ პირობებზე საუბრობდნენ საზოგადოებისთვის ცნობილი და უცნობი ყოფილი მსჯავრდებულები.

იმისთვის, რომ უკეთ გვენახა, რა კარგი პირობებია დაწესებულებებში, “პრაიმშოუს” გუნდმა გადაცემის განმავლობაში რამდენიმე სიუჟეტიც გვაჩვენა. ერთ-ერთ მათგანში კალათბურთელები, „იმედის“ სპორტული ჟურნალისტი დიმიტრი ობოლაძე და „პრაიმშოუს“ წამყვანები დაწესებულებას, მსჯავრდებულებთან ერთად, კალათბურთის სათამაშოდ ესტუმრნენ.

„ჩვენ ახლა უკვე შემოვედით სპორტდარბაზში, რომელიც არის ძალიან მაგარი, მართლა გაკვირვებული ვარ“ - ამბობს დიმიტრი ობოლაძე და შემდეგ, სპორტდარბაზსაც ათვალიერებინებს მაყურებელს: „ძაან მაგარია, მართლა კაია ძაან“.

სპორტდარბაზის დათვალიერებისას ობოლაძე კიდევ ერთხელ ხაზს უსვამს, რომ „აი ასეთ პირობებში არიან აქ ადამიანი, მოკლედ“. ამავე მასალაში ვისმენთ პატიმრის ინტერვიუსაც, სადაც ის საუბრობს იმაზე, თუ რამდენ საშუალებას იძლევა ეს დაწესებულება, როგორი მოწესრიგებულია ინფრასტრუქტურა და რამდენი წყაროა, თვითგანვითარებისთვის, მისი თქმით, „ადმინისტრაციისა და სოციალური სამსახურის დახმარებით“, მან ეს რესურსი გამოიყენა და სხვადასხვა პროექტშია ჩართული.

კიდევ ერთი სიუჟეტი მხატვარ მსჯავრდებულს მიეძღვნა. გვიჩვენეს, როგორ ატარებს ის დროს საპატიმროში, მოგვიყვნენ, როგორ ჩააბარა მან გამოცდები საპატიმროდან, როგორ შეისწავლა კულინარია და ა.შ.

სტუდიაში საუბარი კვლავ ყოფილ მსჯავრდებულთან გაგრძელდა, რომელიც ამბობდა, რომ დაწესებულებაში იდეალური პირობებია: „ბევრი საინტერსო კურსი ტარდება, მე კულინარიის კურსი გავიარე და გამოსვლიდან მეექვსე დღეს დავიწყე მუშაობა“.

გადაცემის კიდევ ერთი წამყვანი ანრი ჯოხაძე კი ქალთა დაწესებულებას სტუმრობს. სიუჟეტი იწყება კადრებით, სადაც წამყვანი ყავის ჭიქით ხელში დაწესებულების გამწვანებულ ბაღში სეირნობს. ის გვათვალიერებინებს დაწესებულებაში გახსნილ სილამაზის სალონსაც.

სტუდიაში იყვნენ ისეთებიც, რომლებსაც სასჯელის მოხდა წინა ხელისუფლების დროის მოუწიათ, მაგალითად, მომღერალი პანჩო ყვებოდა, რომ 8 კაცისთვის განკუთვნილ საკანში 30 მსჯავრდებული იყო, შესაბამისად, მორიგეობით ეძინათ: „ფაშისტები უფრო ჰუმანურად ექცევიან ტყვეებს, ვიდრე იმ ციხეში ექცეოდნენ ხალხს“, - აღნიშნა მან.

კიდევ ერთი სტუმარი კი ყვებოდა, რომ მისი მეგობარი დასჯის მიზნით, მორგში ჩაიყვანეს და გარდაცვლილის ცხედარზე „დაასკოჩეს“. იმ მსჯავრდებულებმა, კი რომლებსაც გამუდმებით სცემდნენ, პროტესტის ნიშნად მუცელი გამოიფატრეს.

მომღერალი თემურ თათარაშვილიც იხსენებს, რომ მუდმივად ესმოდა პატიმრების ყვირილი, როცა მათ აწამებდნენ. ასევე, მან აღნიშნა, რომ მაშინ დაწესებულებებში საშინელი საკვები იყო და პატიმრობის პერიოდში, ფაქტობრივად, არასოდეს უჭამია დაწესებულების საკვები.

„რა ხდება დღეს“ - ამ ისტორიების შემდეგ, წამყვანმა ამ კითხვით სასჯელაღსრულების სამინისტროს საზოგადოებასთან ურთიერთობის სამსახურის უფროსს მიმართა. სტუმარმა დეტალურად ისაუბრა, რომ ახლა საპატიმროებში რადიკალურად განსხვავებული სიტუაციაა, რომ საკვების პრობლემა მოწესრიგებულია, ინფრასტრუქტურა შეცვლილია და „ყველაფერი გალამაზებულია“.

გადაცემაში შემოგვთავაზეს მინისტრთან ინტერვიუც, რომელმაც კიდევ ერთხელ ისაუბრა იმ პოზიტიურ ცვლილებებზე, რაც სასჯელაღსრულების დაწესებულებებში მისი მინისტრობის პერიოდში განხორციელდა.


საბოლოდ, გადაცემა ემოციურად, ერთ-ერთი პატიმრის გათავისუფლების ამსახველი კადრებით დასრულდა და ამ კონკრეტული ისტორიის გაგრძელება შემდეგი გადაცემისთვის დააანონსეს.

გადაცემაში არ ისმის კრიტიკული აზრი სასჯელაღსრულების დაწესებულებაში არსებულ მდგომარეობასთან დაკავშირებით, ვერ ვხვდებით ვერც იმ პატიმრების პოზიციას, რომლებიც ფიქრობენ, რომ დაწესებულებაში გარკვეული პრობლემები არის და რიგი საკითხები გამოსწორებას საჭიროებს.

აღსანიშნავია, რომ სასჯელაღსრულების დაწესებულებების პოზიტიურ მხარეებს, რამდენიმე თვის წინ, ტელეკომპანია „იმედის“ კიდევ ერთი გადაცემა მიეძღვნა. მაშინ ამ თემაზე „ეკა ხოფერიას“ შოუში იმსჯელეს.


კატეგორია: ეთიკა
28 ივლისის “მოამბის” მთავარ გამოშვებაში სიუჟეტი ქართულ მედიაგარემოში არსებულ სიტუაციას მიეძღვნა. ამბის საინფორმაციო საბაბი გახდა ის ფაქტი, რომ ადგილობრივმა 24-მა არასამთავრობო ორგანიზაციამ აშშ-ს ვიცე პრეზიდენტს წერილი გაუგზავნა, სადაც საქართველოში არსებულ ისეთ პრობლემურ საკითხებთან ერთად, როგორიცაა საკონსტიტუციო ცვლილებები, სასამართლოს დამოუკიდებლობა და ა.შ, მედიის გაუარესებულ მდგომარეობაზეც იყო საუბარი. ნახსენები იყო საზოგადოებრივი მაუწყებელიც.

„მოამბე“ ამ წერილიდან მხოლოდ მედიაგარემოს ნაწილით დაინტერესდა და მომზადებულ სიუჟეტში ისე წარმოაჩინა, თითქოს ქვეყანაში მედიაგარემო არათუ გაუარესდა, არამედ პირიქით, გაუმჯობესდა, არასამთავრობო ორგანიზაციების კრიტიკა კი უსაფუძვლოა.



არასამთავრობო ორგანიზაციების მიერ გაგზავნილ წერილში ეწერა, რომ სამი სამაუწყებლო კომპანია („იმედი“, „მაესტრო“ და „GDS“) მმართველ პარტიასთან დაკავშირებულ პირებს ეკუთვნით. მსგავს კავშირებზე იყო საუბარი საზოგადოებრივი მაუწყებლის ახალი მენეჯმენტთან დაკავშრებითაც. იქვე აღნიშნული იყო, რომ ალტერნატიული კრიტიკული აზრი მხოლოდ ერთადერთი ნაციონალური მაუწყებელიდან, „რუსთავი 2-დან“ ისმის, რომელიც გადარჩენისათვის იბრძვის და ჩართულია მისი საკუთრების საკითხზე წარმოებულ სამართლებრივ დავაში.

“რატომ არ მოსწონს არასამთავრობო სექტორს საქართველოში არსებული მედიაგარემო და რა პრეტენზიები აქვთ მათ საზოგადოებრივ მაუწყებელთან დაკავშირებით - ამ კითხვებზე კონკრეტული პასუხი „მოამბემ“ დღეს ვერ მიიღო”, - ამბობს გადაცემის წამყვანი შესავალში და დასძენს, რომ გზავნილის ხელმომწერთა უმრავლესობა „მოამბესთან“ აღნიშნავდა, რომ წერილის შინაარსს არ იცნობს, ან არ სურს კომენტარის გაკეთება.

მსგავსი შინაარსის ტექსტი ჰქონდა სიუჟეტის ავტორსაც, თუმცა, მასალიდან ირკვევა, რომ 24 ხელმომწერი ორგანიზაციიდან საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა არა უმრავლესობასთან, არამედ 5 მათგანის წარმომადგენელთან სცადა დაკავშირება, საიდანაც საკითხზე ორმა მათგანმა ისაუბრა. სამმა კი კომენტარი არ გააკეთა.

ჟურნალისტი ამბობს, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებლის მიერ მნიშვნელოვანი საკითხების გაშუქებაზე რესპონდენტს, ISFED-ის ხელმძღვანელ მიხეილ ბენიძეს, “კონკრეტული პასუხი არ აქვს, თუმცა აქვს ეჭვები, რომელსაც ჯერ ფაქტებით ვერ ასახელებს”. არადა, ჟურნალისტის ამ ტექსტის შემდეგ, რესპონდენტი პრობლემის საილუსტრაციოდ, ასახელებს, რომ მაგალითად, გუშინ მოკრა თვალი, (იგულისხმება 26 ივლისის გამოშვება) რომ მთავარ საინფორმაციო გამოშვებაში NDI-ს კვლევა “მოამბემ” არ გააშუქა. ჟურნალისტი იქვე ეკამათება რესპონდენტს და ამბობს: “არა, იყო ნამდვილად, 20 საათიან გამოშვებაში”. იმ გამოშვებაში, რომელსაც რესპონდენტი გულისხმობს, ეს თემა "მოამბეს" მართლაც არ გაუშუქებია. ჟურნალისტის ამ რეპლიკით კი ისე აღიქმებოდა, თითქოს რესპონდენტი ცრუობდა.

მას შემდეგ, რაც საზოგადოებრივი მაუწყებლის შესახებ რესპონდენტების კრიტიკის უსუსურობაში აუდიტორიის დარწმუნებას შეეცადა, ჟურნალისტი ზოგადად მედიაგარემოს მიმოხილვაზეც გადავიდა. სიუჟეტიდან იკვეთება, რომ მედიაპლურალიზმი ავტორს მხოლოდ მაუწყებლობის შესაძლებლობის გამარტივება და არხების სიმრავლე ჰგონია. იმავე მოსაზრებებს გამოთქვამენ რესპონდენტები: საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის ხელმძღვანელი და საზოგადოებრივი მაუწყებლის მიმდინარე და ახალი ამბების ბლოკის დირექტორი, ისინი ამბობენ, რომ ციფრულ მაუწყებლობაზე გადასვლის შემდეგ, იმატა მაუწყებელთა რაოდენობამ. ამით მაყურებელს ექმნებოდა შთაბეჭდილება, რომ რადგან ახლა მაუწყებლების რაოდენობა მეტია, შესაბამისად მედიაპლურალიზმის კუთხით ქვეყანაში კარგი მდგომარეობაა, არასამთავრობო ორგანიზაციების პრეტენზიები და მათ მიერ გაგზავნილი წერილი კი არაკომპეტენტურია.

იმის საჩვენებლად, რომ საქართველოში მედიაპლურალიზმის პრობლემები არ არის, ჟურნალისტი საკუთარ ტექსტში წინა ხელისუფლების (ციფრულ მაუწყებლობაზე გადასვლამდე) და ახალი ხელისუფლების (ციფრულ მაუწყებლობაზე გადასვლის შემდეგ) პერიოდებს ადარებს და კიდევ ერთხელ უსვამს ხაზს მაუწყებლების სიმრავლეს. ციფრულ მაუწყებლობაზე გადასვლის შემდეგ მაუწყებელთა რაოდენობა ავტორიზაციის გამარტივებული პროცესის გამო გაიზარდა, თუმცა, ციფრულ მაუწყებლობაზე გადასვლის შემდეგაც გვაქვს კვლავ ორი დიდი კერძო ნაციონალური მაუწყებელი - “რუსთავი 2”, “იმედი”, აგრეთვე, საზოგადოებრივი მაუწყებელი, როგორც ეს ციფრულ მაუწყებლობაზე გადასვლამდე იყო. ახლადშექმნილი მაუწყებლები ვერ უწევენ მათ კონკურენციას. აქედან გამომდინარე, გაუგებარია რას ცვლის მედიაში პოლიტიკური გავლენების, პოლარიზების, პლურალიზმის კუთხით სიუჟეტში დასახელებული ფაქტი ახალი მაუწყებლების დაფუძნების შესახებ და რატომ იყო წარმოჩენილი მაუწყებელთა რაოდენობის ზრდა მედიაგარემოს გაუმჯობესების საილუსტრაციოდ.

საერთო ჯამში, სიუჟეტის ყურების შემდეგ, მაყურებელს ექმნებოდა შთაბეჭდილება, რომ საქარველოში კარგი მედიაგარემოა, რაზეც მეტყველებს მედიასაშუალებების რაოდენობის ზრდა. მედიაგარემოს შესახებ არასამთავრობო ორგანიზაციების პრეტენზიები კი უსაფუძვლო, შეცდომაში შემყვანი და არაკომპეტენტურია.

მედიაგარემოსთან დაკავშირებული თემები სიუჟეტში ისე მიმოიხილეს, რომ საერთოდ არ აღუნიშნავთ ბოლო პერიოდში მედიაში მომხდარი მნიშვნელოვანი ცვლილებები: სამი ტელეკომპანიის „იმედის“, „მაესტროსა“ და „GDS-ის“ გაერთიანება და „რუსთავი 2-ის“ ირგვლივ მიმდინარე სამართლებრივი დავები, რასაც მედიაგარემოს გაუარესებაზე საუბრისას 24 არასამთავრობო ორგანიზაციაც აღნიშნავდა აშშ-ს ვიცე პრეზიდენტისთვის გაგზავნილ წერილში.
კატეგორია: ეთიკა
ყოფილმა ტელეწამყვანმა და ახლა უკვე "ნაციონალური მოძრაობის" თბილისის მერობის კანდიდატმა ზაალ უდუმაშვილმა 9 საათიანი "კურიერი" 19 ივნისს ბოლოჯერ წაიყვანა და მაყურებელს თავისი პოლიტიკური გეგმების შესახებ ამცნო. იმის მიუხედავად, რომ ის “კურიერის” წამყვანი აღარაა, "რუსთავი 2-ის" მაყურებელს მისი ნახვა თითქმის ყოველ საღამოს მთავარ საინფორმაციო გამოშვებაში შეუძლია. უდუმაშვილის საქმიანობის და პერსონის გაშუქება კი მკვეთრად პოზიტიურია. საგულისხმოა, რომ "კურიერში" ასეთივე პოზიტიური გაშუქება სხვა მერობის კანდიდატების მიმართ არ შეინიშნება. გარდა ამისა, სხვა კანდიდატების გაშუქებას, ჯერჯერობით, არც ამდენი დრო დათმობია.

მედიაჩეკერი გთავაზობთ, "კურიერის" დღის მთავარ საინფორმაციო გამოშვებებში "ნაციონალური მოძრაობის" მერობის კანდიდატის გაშუქების მიმოხილვას.


20 ივნისის “კურიერი” - 25 წელი ეკრანზე

მაყურებელთან დამშვიდობების მეორე დღესვე, 20 ივნისს "კურიერის" მთავარ გამოშვებაში ზაალ უდუმაშვილის შესახებ სიუჟეტი სახელწოდებით, “25 წელი ეკრანზე” გავიდა. სიუჟეტი მერობის კანდიდატის განვლილ კარიერას ეხებოდა.

“რუსთავი 2-ის" ერთ-ერთი ყველაზე გამორჩეული სახე მაყურებელს დაემშვიდობა, თუმცა შეხვედრა უკვე ახალ ამპლუაში შედგება” - აღნიშნა წამყვანმა შესავალ ტექსტში.

სიუჟეტში "რუსთავი 2-ის" თანამშრომლები, გენერალური დირექტორი და წამყვანები უდუმაშვილს პოზიტიურად ახასიათებდნენ.

“ურთულესი პერიოდები გვაქვს "რუსთავი 2-ში" გამოვლილი და მე არ ვიცი სად და როგორ პოულობდა ეს ადამიანი ენერგიას თავის თავში იმისთვის, რომ დარჩენილიყო ყველა სიტუაციაში ასეთი მშვიდი, ასეთი გაწონასწორებული,” - ასე გაიხსენა უდუმაშვილი "რუსთავი 2-ის" პოლიტიკური ტოქშოუს წამყვანმა, გიორგი გაბუნიამ.

“ზალიკო შედის ამ ქვეყანაში იმ ძალიან მცირერიცხოვან ადამიანთა ჯგუფში, და ამ კომპანიაში მეგულება ასეთი ადამიანები მხოლოდ, ვინც ბიძინა ივანიშვილთან ომში გაიმარჯვებს. ჯერჯერობით ამის გამოცდილება "რუსთავი 2-ის" გარეთ ამ ქვეყანაში, არც პოლიტიკოსს და არც სხვა ვინმეს არ აქვს,” - ამბობდა ტელევიზიის დირექტორი ნიკა გვარამია.

„ომშიც ვყოფილვართ და სიხარულშიც, შეუპოვარი ადამიანია [ზაალ უდუმაშვილი],“ - ამბობდა კომენტარში დიანა ჯოჯუა, რომელიც ამავდროლად, იმ საინფორმაციო გამოშვებას უძღვებოდა, რომელშიც ეს სიუჟეტი განთავსდა. მანვე სიუჟეტის დასრულების შემდეგ, მერობის კანდიდატს ასე მიმართა: “კიდევ ერთხელ წარმატებები, ზალიკო”.


26 ივნისის “კურიერი” - "ზალიკო თბილისის მერად” ,

წამყვანმა სიუჟეტის შესავალ ტექსტში ზაალ უდუმაშვილი მერობის მთავარ პრეტენდენტად მოიხსენია, ასეთივე შეფასება დაიმსახურა „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ წამყვანისგან, ის „მთავარ ოპოზიციურ პარტიად“ შეფასდა.

"თბილისის მერობის მთავარი პრეტენდენტი წინასაარჩევნო კამპანიას იწყებს. ზაალ უდუმაშვილი დღეს ოფიციალურად წარადგინა მთავარმა ოპოზიციურმა პარტიამ. თავის პირველივე გამოსვლაში ცნობილი ტელეწამყვანი ამბობს - "მე შევძლებ" და თბილისის მთავარ გამოწვევებზე საუბრობს. პოლიტიკურ კონკურენტად "ნაციონალური მოძრაობის" კანდიდატი მმართველი პარტიის კანდიდატს ასახელებს" - აღნიშნა წამყვანმა შესავალში.

სიუჟეტს, რომელიც ამ შესავალ ტექსტს მოსდევდა, ერქვა „ზალიკო თბილისის მერად“. ეს სიტყვები, როგორც ჩანს, კანდიდატის საარჩევნო სლოგანიცაა, რადგანაც მისი წარდგენისას ტრიბუნას სწორედ ეს წინადადება ეწერა. თავად სიუჟეტი კი წარდგენისას გადაღებული კადრით - ზაალ უდუმაშვილისა და ბავშვის ჩახუტებით იწყება.

ზაალ უდუმაშვილის სამომავლო გეგმებზე საუბრის შემდეგ, მისი მხარდამჭერი ცნობილი სახეების, ლექსენის, დავით დეფის, გიული ალასანიას, მარინა ბერიძის კომენტარებიც შემოგვთავაზეს, სადაც ისინი მერობის კანდიდატის პოზიტიურ მხარეებზე აკეთებდნენ აქცენტს და მას მხარდაჭერას უცხადებდნენ.

სიუჟეტის ბოლოს კი ჟურნალისტმა აღნიშნა, რომ ზალიკო უდუმაშვილი „მოქალაქეებთან ერთად გეგმავს თბილისში ოლიგარქიული მმართველობის დამარცხებას“.

27 ივნისის “კურიერი” - ზალიკოს შეხვედრა მოსახლეობასთან

ტელეკომპანია "რუსთავი 2-ის" პირველი სიუჟეტი 27 ივნისს პრეზიდენტის მიერ არჩევნების თარიღის გამოცხადებას ეხებოდა. სიუჟეტის დასრულებისთანავე "კურიერის" ჟურნალისტმა 27 ივნისისთვის უკვე დასახელებული კანდიდატების, ან სავარაუდო კანდიდატების შესახებ ისაუბრა. ჟურნალისტის თქმით, მიუხედავად, იმისა რომ საარჩევნო კამპანია დაწყებული არ იყო, მერობის კანდიდატები ამომრჩეველს უკვე ხვდებოდნენ. თუმცა, ამ შემთხვევაში მაყურებელს მხოლოდ უდუმაშვილის ამომრჩეველთან შეხვედრის კადრების ხილვის საშუალება ჰქონდა.

28 ივნისის “კურიერი” - "უდუმაშვილმა თბილისის მთავრობა გააკრიტიკა "

ზაალ უდუმაშვილის გარეშე არც 28 ივნისის "კურიერს" ჩაუვლია. საინფორმაციო გამოშვების მეორე ნაწილში ერთ-ერთი სიუჟეტი თბილისში ე.წ. ზაჰესის ხიდთან მიმავალი გზის ჩანგრევას შეეხებოდა. მერობის ერთადერთი კანდიდატი, რომლის კომენტარიც "კურიერმა" მაყურებელს შესთავაზა, ზაალ უდუმაშვილი იყო, რომელმაც თბილისის მერია უხარისხოდ შესრულებული სამუშაოების გამო გააკრიტიკა.

2 ივლისი "კურიერი P.S." - თბილისზე შეყვარებული კანდიდატი


ზაალ უდუმაშვილის შესახებ და მისი მონაწილეობით "რუსთავი 2-ის" მაყურებელმა კიდევ ერთი პოზიტიური სიუჟეტი 2 ივლისს ნახა. სიუჟეტი 20 ივნისს გასული მასალის მსგავსი იყო და ზაალ უდუმაშვილის პიროვნული თვისებებისა თუ მიზნების გაცნობას ემსახურებოდა.

“უკვე მე-7 დღეა, რაც ჩვენი კოლეგა აქტიურად არის ჩართული წინასაარჩევნო კამპანიაში. ზალიკო უდუმაშვილი ორშაბათს ოფიციალურად წარუდგინეს დედაქალაქს, როგორც მერობის კანდიდატი. იმავე წუთიდან ის ზედაკავებულ ადამიანდ იქცა. ზალიკო ისედაც, „რუსთავი 2-ში“ მუშაობის პერიოდშიც, უჩიოდა დროის დეფიციტს, მაგრამ მაშინ ამ ერთ შენობაში მაინც უწევდა ტრიალი, ახლა კი ის მთელ თბილისს არის მოდებული, მისმა საქმიანობამ სულ სხვა მასშტაბები შეიძინა. ადრე თუ ეკრანიდან ელაპარაკებოდა მაყურებელს, ახლა პირისპირ უწევს მოსახლეობასთან და მათ პრობლემებთან შეხვედრა. მიუხედავად ასეთი დატვირთული გრაფიკისა, ზალიკო მაინც იცლის ახლობლებისა და მეგობრებისთვისაც, ზოგჯერ საკუთარი თავისთვის და რა თქმა უნდა, ჟურნალისტებისთვის, მაგალითად, თეა ადეიშვილისთვის”, თქვა წამყვანმა სიუჟეტის წარდგენისას.

სიუჟეტი იწყება კადრებით, რომელშიც ზაალ უდუმაშვილს გზაზე მიმავალი ავტომობილის მძღოლი ხელის აწევით ესალმება, ქალი კი, ეხუტება და ეუბნება: "როგორ მინდა შენ მერი გახდე".

“აქამდე ზალიკო უდუმაშვილი მაყურებელს მხოლოდ ეკრანიდან ესალმებოდა. თბილისი მისი სახლია და ამ სახლის სიყვარულმა ტელევიზორის ყუთიდან ქალაქის ქუჩებში გამოიყვანა,” - ამბობს ჟურნალისტი თავის ყოფილ კოლეგასა და თბილისი მერობის კანდიდატზე, შემდეგ კი კადრში უდუმაშვილი ჩნდება, რომელიც კვლავ ხალხს ესალმება და ბავშვებს ეთამაშება.

მოგვიანებით ჟურნალისტიც და მერობის კანდიდატი იმ ქუჩაზე მიდიან, სადაც უდუმაშვილი გაიზარდა. ჟურნალისტი ამბობს, რომ მერობის კანდიდატი ამ ქუჩაზე მიმდინარე “წინასაარჩევნო რემონტით არ ტყუვდება.” შემდეგ კი აღნიშნავს, რომ დაუღალავად შეუძლია მის რესპონდენტს ძველი თბილისის გადარჩენის პროგრამაზე საუბარი.

“ჟურნალისტიკიდან პოლიტიკაში შესვლა ერთი შეხედვით არც ისე რთულია. იცის თბილისისთვის ყველა საკვანძო და მნიშვნელოვანი საკითხი. მენეჯერის გამოცდილებაც აქვს და ქალაქის თავისთვის აუცილებელი თვისებებიც,” - გვიყვება სიუჟეტის ავტორი უდუმაშვილზე და მას მშვიდ, დინჯ და გაწონასწორებულ პიროვნებად ახასიათებს.

ამის შემდეგ მაყურებელი უდუმაშვილის სპორტული ცხოვრების, სამეგობროსა და სკოლაში განვლილი წლების შესახებაც იღებს ინფორმაციას. ჟურნალისტი ამბობს, რომ უდუმაშვილის გულწრფელი სახის ნახვა “მისი ბავშვობაში” დაბრუნებითაა შესაძლებელი. ამის საჩვენებლად იმ სკოლაში მიდიან, რომელშიც უდუმაშვილი სწავლობდა.

“ეს ზალიკოს სიმწიფის ატესტატია. ხუთოსანი ბიჭი არ იყო, მაგრამ გვარწმუნებს, რომ მის გრაფაში ყველა ოთხი გამართულია,” - ამბობს ჟურნალისტი, რომელიც დასძენს, რომ მერობის კანდიდატმა თავისი ინტელექტი არაერთხელ დაამტკიცა და "ფორდი ბოიარდისა" და "რა, სად, როდისის" გადაცემების ა იმ მომენტებს გვიჩვენებს არქივიდან, სადაც უდუმაშვილი დასმულ ინტელექტუალურ შეკითხვებს პასუხობს.

სიუჟეტის დასრულების შემდეგ, გადაცემის წამყვანმა კიდევ ერთხელ უსურვა წარმატება ზალიკოს.
კატეგორია: ეთიკა
მას შემდეგ რაც ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ რუსთავი2-ის საქმეზე უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილების აღსრულება შეაჩერა, ასავალ-დასავალი ყველა ნომერში აგრძელებს ანტიდასავლური განწყობების ტირაჟირებას და სტრასბურგის სასამართლოს ნეგატიურ კონტექსტში წარმოჩენას.

„ნუ მიირთმევთ სტრასბურგერს“-ვკითხულობ ასავალ-დასავალის მე-3 გვერდზე, 27 მარტის ნომერში. მასალიდან ჩანს რომ „მომწამვლელ სტრასბურგერში“ ასავალ-დასავალი ევროსასამართლოს გულისხმობს, გამოცემა წერს, რომ „სტრასბურგერის“ მიღება საზიანოა საქართველოსათვის.

ასავალ-დასავალის სტატიაში ვკითხულობთ:

√ საქართველოსთვის შეკაზმული სტრასბურგერი იმ კალიუმციანიდით გახლავთ გაჯერებული, რომლითაც პატრიარქი უნდა მოეწამლათ.

√ ევროსაბჭო პირს დაგაღებინებს, ევროკავშირი ხელ-ფეხს გაგიკავებს, ხოლო ამერიკის ელჩი ძალით ჩაგატენის სტრასბურგერს, რომელსაც თავმოყვარე ძაღლიც არ შეჭამს.

√ თუ „მაკდონალდსი“ ჰამბურგერებსა და „ბიგ-მაკებს“ ამონიუმის ჰიდროქსიდით დამუშავებული ხორცით ამზადებდა, საქართველოსთვის გამოგზავნილი სტრასბურგერი იმ ადამიანების კვნესა-ვაებითა და ჯაჯაებით არის გაჟღენთილი, რომლებიც რუსთავი 2-ისთვის ეწამნენ, დაიხოცნენ და გაუბედურდნენ.

√ სტრასბურგის სასამართლოს გადაწყვეტილება მართლაც შხამია, რომელიც საქართველოს სახელმწიფოებრიობას სიკვდილსა და შავ სამარეს უქადის.
კატეგორია: ბლოგი
2017-03-10 „ცეცხლის ხაზი“ - ასე ჰქვია ტოკ-შოუს, რომელიც ტელეკომპანია „მაესტროს ეთერში“, ყოველ სამშაბათსა და ხუთშაბათს გადის. გადაცემის წამყვანები არიან მაგდა ანიკაშვილი და ვაკა გორგილაძე. ლიბერალი და კონსერვატორი - სწორედ ასე აცნობენ წამყვანები მაყურებელს საკუთარ იდეოლოგიურ კუთვნილებას. გადაცემის ფორმატიც სწორედ განსხვავებული იდეოლოგიებისა და შეხედულებების მქონე ადამიანების კამათს გულისხმობს.

7 მარტს გადაცემის სადისკუსიო თემა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ და სტრასბურგის ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს მიერ, საქართველოს უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილების აღსრულების შეჩერება იყო.

გადაცემის ე.წ. ქუდში თემა შემდეგნაირად დაანონსდა - „სამართლიანი იყო თუ არა ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილება „რუსთავი 2 - თან დაკავშირებით?“. ევროსასამართლოს გადაწყვეტილების სამართლიანობას ეხებოდა ინტერაქტივის შეკითხვაც.

გადაცემის სტუმრები იყვნენ: ისტორიკოსი - გიორგი ოთხმეზური, ადვოკატი - გელა ნიკოლეიშვილი და სტრატეგიული ანალიზის ცენტრის დამფუძნებელი - ნოდარ ხარშილაძე. სწორედ ისინი მსჯელობდნენ, რამდენად სამართლიანი იყო ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლოს მიერ საქართველოს უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილების აღსრულების შეჩერება.

მაყურებელთან მისალმების შემდეგ, გადაცემის ერთ-ერთმა წამყვანმა ვაკა გორგილაძემ თემის წარდგენისას ორჯერ და გადაცემის მსვლელობისას, რამდენჯერმე აღნიშნა, რომ უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილების აღსრულება ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს „მორიგე მოსამართლემ შეაჩერა“, რაც ქმნიდა შთაბეჭდილებას, რომ წამყვანი თითქოს, ევროსასამართლოს განჩინების დაკნინებას ცდილობდა. მან განმარტა, რომ ამ განჩინებამ „უფრო დაძაბა ვითარება საქართველოში, ვიდრე საქართველოს უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილებამ“, თუმცა, მას არ დაუკონკრეტებია, რას გულისხმობდა ვითარების უფრო დაძაბვაში და რა კონკრეტული ფაქტებით დასტურდებოდა „ვითარების უფრო დაძაბვა“.

წამყვანმა ვაკა გორგილაძემ „რუსთავი 2 - ის" მხარდამჭერი სხვადასხვა პოლიტიკური პარტია და არასამთავრობო სექტორი, „მარიონეტულ პოლიტიკურ პარტიებად“ და „იდეოლოგიზირებულ არასამთავრობო ორგანიზაციებად“ მონათლა. მან მიმდინარე პროცესი მათსა და სამართლიანობის აღდგენის მომხრე მოსახლეობას შორის წარმოქმნილ უფსკრულად შეაფასა. თუმცა, გაუგებარია, რატომ გადაწყვიტა წამყვანმა ე.წ. სამართლიანობის აღდგენის მომხრე ხალხის სახელით საუბარი და რატომ მიაწერა, მათ რომ სამართლიანობის აღდგენა მათთვის ტელეკომპანია „რუსთავი 2 - ის“ სწორედ ქიბარ ხალვაშისთვის დაბრუნებას ნიშნავს.

გადაცემაში სამართლიანობის აღდგენის პროცესს წამყვანი კიდევ ორჯერ შეეხო. მისგანვე შევიტყვეთ, რომ არასამთავრობო ორგანიზაციების, ანალიტიკოსების, ექსპერტების ნაწილი, მათ შორის საერთაშორისო ორგანიზაციები სამართლიანობის აღდგენის პროცესს ეწინააღმდეგებიან და ეჭვის ქვეშ აყენებენ არა მხოლოდ უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილებას, არამედ მანამდე ორი ინსტანციის გადაწყვეტილებასაც. რაც, მისივე შეფასებით, არის სივრცის დელეგიტიმაციის მცდელობა. მან ერთ-ერთ სტუმარს შემდეგი კითხვითაც მიმართა - „როდის უნდა ვცეთ პატივი საკუთარ სასამართლოს? ცხრავე მოსამართლემ ერთმნიშვნელოვნად მიიღო გადაწყვეტილება. რატომ ვაყენებთ ეჭვის ქვეშ ამ გადაწყვეტილებას?“

გადაცემის მსვლელობისას წამყვანი ვაკა გორგილაძე აგრესიული ტონით აქტიურად ცდილობდა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ „ნაციონალურ მოძრაობასთან“ დაეკავშირებას. მან სტრასბურგის სასამართლოს მიერ მიღებული განჩინება, „ნაციონალური მოძრაობის“ ტაქტიკურ გამარჯვებადაც შეაფასა. მანვე „რუსთავი 2 - ის“ საქმესთან დაკავშირებით საერთაშორისო გამოხმაურებები „ნაციონალური მოძრაობის“ ლობისტების დამსახურებას და იმ მიზანმიმართულ საინფორმაციო პროპაგანდის შედეგს მიაწერა, რომელსაც, მისი თქით, „რუსთავი 2“ აწარმოებს.

წამყვანი არც ხმამაღალი განცხადებების გაკეთებას მოერიდა. „რუსთავი 2“ არის პარტიული ტელევიზია, არის პარტიის საკუთრებაში, ეკუთვნის მიხეილ სააკაშვილს. ძალიან ხშირად საუბრობენ არაფორმალურ მმართველზე, მაგრამ ავიწყდებათ არაფორმალური ფლობა ამ ტელევიზიის. პარტიული ტელევიზია, რომლის მიზნებიც, ამოცანებიც იდენტურია „ნაციონალური მოძრაობის“ მიზნებთან და ამოცანებთან. ანუ, თუ „ნაციონალური მოძრაობის“ მიზანი არის დესტაბილიზაცია, ბუნებრივია „რუსთავი 2- ც" არის მძლავრი ინსტრუმენტი, რომელიც ახდენს ქვეყნის დესტანილიზაციას“ - სწორედ ასეთი მონოლოგი შესთავაზა მან მაყურებელს. წამყვანს არც ის დაუსაბუთებია, კონკრეტულად როდის და რა მიმართულებით გამოვლინდა ტელეკომპანიის მიერ ქვეყანაში დესტაბილიზაციის მოწყობის მცდელობა და არც „ნაციონალური მოძრაობის“ მიერ „რუსთავი 2 - ის" ფლობის დამადასტურებელი ფაქტები წარმოუდგინა.



კონსერვატორმა წამყვანმა ტელევიზიის მისამართით არც შემდეგი შეფასებები დაიშურა -„მედიასაშუალება, რომელიც იტყუება, აპრავებს, მკვლელობას, წამებას, მალავს ფაქტებს, იმ საშინელებებს, რაც ხდებოდა „ნაციონალური მოძრაობის“ დროს, პენიტენციალურ სისტემაში“.

მანვე, ასევე სრულიად გაუგებრად და უკონტექსტოდ ლტოლვილთა ბანაკების შესახებ ავსტრიის საგარეო საქმეთა მინისტრის განცხდებაც გაიხსენა, რომელიც უპრეცედენტო თავხედობად შეაფასა და თქვა, რომ აფრიკიდან და აზიიდან ლტოლვილებისთვის ბანაკების საქართველოში და არა ევროპაში შენების მცდელობით, კარგად ჩანს ევროპული ეგოცენტრიზმი. აქვე მან ისიც აღნიშნა, რომ ამის ფონზე ჩვენ ველოდებით სტრასბურგის გადაწყვეტილებებს ვანო მერაბიშვილსა და „რუსთავი 2 - თან" დაკავშირებით და შემდეგი კითხვაც დასვა - „ეს ყველაფერი რა ასახვას ჰპოვებს მოსახლეობის გეოპოლიტიკურ არჩევანზე, ხომ არ წაახალისებს ეს პრორუსულ განწყობებს და ანტიდასავლურ რიტორიკას?“ თუმცა, წამყვანს, ალბათ, სულაც არ უფიქრია იმაზე, რომ მსგავსი ქვეტექსტებითა და ფარული მინიშნებებით, დასავლური ფასეულობებისა და ინსტიტუტების დისკრედიტაციას სწორედ თავად ახდენდა.

ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ პარტიულ ტელევიზიად გამოაცხადა გადაცემის სტუმარმა ისტორიკოსმა გიორგი ოთხმეზურმაც. მან სტრასბურგის სასამართლოს მიერ მიღებული განჩინება „ნაციონალური მოძრაობის“ დიდი შრომის შედეგს მიაწერა. მანვე აღნიშნა, რომ „რუსთავი 2 - ზე" სარედაქციო პოლიტიკას ყოველთვის ძველი ხელისუფლების წარმომადგენლები წარმართავდნენ. გიორგი ოთხმეზურმა ასევე ისაუბრა ძველი ხელისუფლების მმართველობაზე, მათ მიერ დაშვებულ შეცდომებზე, ტერიტრიული მთლიანობის რღვევაზე და ა.შ. თუმცა, ის, რომ აღნიშნული საკითხი სადისკუსიო თემასთან კავშირში არ იყო, წამყვანებს არ განუმარტავთ, არც თემის დისკურსის შეცვლა და არც სტუმრის შეჩერება უცდიათ. მაშინ, როდესაც ვაკა გორგილაძე გადაცემის კიდევ ერთ სტუმართან ნოდარ ხარშილაძესთან აქტიურ დებატში შედიოდა და ხელისუფლების პოზიციების დაცვას ცდილობდა. მაგალითად ნოდარ ხარშილაძის კითხვას, აქვს თუ არა მას იმის დამადასტურებელი რაიმე ფაქტი, რომ „რუსთავი 2“ „ნაციონალურ მოძრაობას“ ეკუთვნის, ვაკა გორგილაძემ კონტრშეკითხვით უპასუხა - „და თქვენ რა ფაქტები გაქვთ, რომ ხელისუფლება ერეოდა სასამართლო პროცესში?“. ის საგარეო საქმეთა მინისტრს მინდია ჯანეილიძესაც გამოესარჩლა და ნოდარ ხარშილაძის მოსაზრებას, რომ საგარეო სამქეთა მინისტრს სტრასბურგში არაფერი ესაქმებოდა, კითხვითვე უპასუხა „იქნებ სხვა რამეზე იყო ჩასული?“

გადაცემის ყურებისას, მკაფიოდ იკვეთება ე.წ. კონსერვატორი წამყვანის უპირატესი როლი. ის აქტიურად ერთვება სტუმრებთან დებატში, ღიად აფიქსირებს საკუთარ შეხედულებებსა და მოსაზრებებს. ამის პარალელურად, ჩნდება ლოგიკური კითხვა, რა კონრეტული როლი აქვს გადაცემაში ლიბერალ წამყვანს მაგდა ანიკაშვილს. თუკი, ფორმტიდან გამომდინარე, ის საპირისპირო პოზიციას უნდა იცავდეს და გადაცემის კონსერვატორ წამყვანს ოპონირებას უწევდეს, ეს მას ნამდვილად არ გაუკეთებია. გადაცემის მსვლელობისას, მან მხოლოდ რამდენიმე ნეიტრალური ტიპის შეკითხვა დასვა. ის არ ჩაბმულა დისკუსიაში, არ შესულა კამათში და არც გადაცემის მეორე წამყვანისაგან განსხვავებული არგუმენტებისა და მოსაზრებების გაჟღერება, ან დაცვა უცდია.
კატეგორია: ეთიკა
სტუდენტურმა გაერთიანებამ „აუდიტორია 115“ გაზეთ „კვირის პალიტრაში“, 20 თებერვალს გამოქვეყნებულ მასალასთან დაკავშირებით - „როგორი სქემით მოქმედებდა (მოქმედებს) აუდიტორია 115 „ბიბლუსის“ წინააღმდეგ“ ჟურნალისტურ ეთიკის ქარტიას მიმართა.

აუდიტორია 115 მიიჩნევს, რომ გამოქვეყნებულ სტატიაში დაირღვა ქარტიის პირველი (ინფორმაციის სიზუსტე) და მესამე (ინფორმაციის გაყალბება) პრინციპები.

განცხადების მიხედვით, სტატიის სათაურშივე საუბარია იმაზე, ვინ დგას სიცრუის კამპანიის უკან და მასალის ერთ ნაწილში, აუდიტორია 115 შედარებულია ბოლშევიკებთან, რითიც ხდება მათი მარგინალიზება: „ჟურნალისტი მკითხველს დაბეჯითებით უმტკიცებს, რომ აუდიტორია 115-ის მიერ წარმოებული კამპანია სიცრუეა და თან ამავდროულად გვამცნობს, რომ მის უკან “ვიღაც” დგას“.

„შემდეგი ნაწილი კი ეთმობა აუდიტორია 115-ის ე.წ სქემის ჯაჭვის გაშიფრვას. სქემაში მტკიცებით ფორმაში არის ნაჩვენები „გავლენის აგენტების ჩანერგვა კომპანიაში“, არასამთავრობო ორგანიზაციების მხრიდან თუ დონორებიდან დაფინანსება და ა.შ. თუმცა არც წყარო და არც რაიმე ტიპის მტკიცებულება ჟურნალისტს არ მოჰყავს ამ ყველაფრის დასამტკიცებლად“, - ვკითხულობთ აუდიტორია განცხადებაში.

საქმეს ჟურნალისტური ეთიკის ქარტია ღია სხდომაზე განიხილავს
კატეგორია: ეთიკა
12 თებერვლის კურიერ P.S.-ის ერთ-ერთი სიუჟეტი დედაქალაქის საზოგადოებრივ საპირფარეშოებს ეხებოდა. წამყვანის შესავალი ტექსტი თბილისის მერის მიმართ არაეთიკური და შეურაცხმყოფელი იყო .„ის რასაც თბილისის მთავრობა აკეთებს, არის საზოგადოების დაცინვა, შეურაცხყოფა და დანაშაული. დავით ნარმანიას დაავიწყდა, რომ ის დედაქალაქის მერად აირჩიეს და ისევ სადმე სოფელში ჰგონია თავი, სადაც ტუალეტებს დიდი ორმოების თავზე აშენებენ“.წამყვანმა თბილისის მერია „უფუნქციო ტუალეტებს“ შეადარა.მაუწყებელთა ქცევის კოდექსი, მუხლი19: "მაუწყებელი ვალდებულია ჯეროვანი სამართლიანობისა და პატივისცემის დაცვით მოეპყროს ყველა ფიზიკურ და იურიდიულ პირს".

კატეგორია: ეთიკა
გიორგი ცერცვაძე 15 იანვარს კიევის აეროპორტში დააკავეს. მასზე ინტერპოლმა ძებნა რუსეთის მოთხოვნით გამოაცხადა. ვრცლად საქმის შესახებ: http://netgazeti.ge/news/168752/
კატეგორია: ეთიკა
ტელეკომპანია GDS-ზე პირველი სექტემბრიდან კვირაში ორჯერ, ორშაბათს და ხუთშაბათს გადის გადაცემა “შეხვედრა რეგიონულ მედიასთან“ და მისი ერთადერთი სტუმარი საქართველოს ყოფილი პრემიერმინისტრი და პოლიტიკური გაერთიანება „ქართული ოცნების“ დამფუძნებელი, ბიძინა ივანიშვილია. ფორმატის მიხედვით, ივანიშვილი პირდაპირ ეთერში ხვდება რეგიონის ჟურნალისტებს და პასუხობს მათ შეკითხვებს.

გადაცემებში ივანიშვილი საუბრობს, რა პოზიტიური ცვლილებები მოიტანა „ქართულმა ოცნებამ“, როგორ გაიზარდა ინვესტიციები, გაძლიერდა ტურიზმი, აშენდა საწარმოები, როგორ უსისხლოდ გადაიბარეს ხელისუფლება. სტუმარი იძლევა საარჩევნო დაპირებებსაც: „კიდევ ერთჯერ შევახსენებ კვირიკაშვილის დაპირებას ჩვენს ტელემაყურებელს, რომ 4 წელიწადში, და ჩემი აზრით, ამ მთავრობას ხელეწიფება, რომ საქართველოში ძირითადი ინფრასტრუქტურული მშენებლობა, ძირითადი მაგისტრალები უნდა დასრულდეს“.

მიწვეული ჟურნალისტები, როგორც წესი, სტუმარს ისე უსვამენ შეკითხვებს, როგორც ქართული ოცნების წევრს. ეკითხებიან, როდის დაიგება ესა თუ ის გზა, როდის დაიწყება ესა თუ ის ინფრასტრუქტურული პროექტები. მთელი გადაცემათა ციკლის განმავლობაში ბიძინა ივანიშვილი ფაქტობრივად, პოზიციონირებულია, როგორც „ქართული ოცნების“ წევრი.

ასევე, ხშირად ისმის მისი მხრიდან კრიტიკა სხვადასხვა საარჩევნო სუბიექტის მიმართ, მაგრამ ფორმატიდან გამომდინარე, მათ არ ეძლევათ ბიძინა ივანიშვილის ბრალდებებზე რეაგირების ან პასუხის გაცემის საშუალება.

მაუწყებელთა ქცევის კოდექსის მიხედვით, საარჩევნო პროცესი მაუწყებლებმა მიუკერძოებლად უნდა გააშუქონ, „არჩევნებთან დაკავშირებული პროგრამის მონაწილის შერჩევა უნდა ეფუძნებოდეს სამართლიან და გამჭვირვალე კრიტერიუმებს“.

გარდა ამისა, გაუგებარია, რა საჯარო ინტერესი არსებობს იმისა, რომ ტელეკომპანიამ კვირაში ორჯერ, საარჩევნო პერიოდში საათ-ნახევრიანი ქრონომეტრაჟის გადაცემა მხოლოდ ერთ რესპონდენტს, ბიძინა ივანიშვილს დაუთმოს.
კატეგორია: ეთიკა
ლევან ვასაძე ტელემედიაში - "მედიაჩეკერი" წარმოგიდგენთ სამი დღის მონიტორინგის რაოდენობრივ შედეგებს. შედეგები მოიცავს 4 ტელევიზიის მთლიან საეთერო ბადეს (24 სთ). პირდაპირი გაშუქება ნიშნავს, როცა ეთერში ვასაძე თავად საუბრობს, ხოლო ირიბი გაშუქების შემთხვევაში ჟურნალისტები ან სხვა რესპონდენტები საუბრობენ მის შესახებ.
კატეგორია: ეთიკა
კვირას, 20 მარტს, ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემა „იმედის დროში“ გავიდა სიუჟეტი სახელწოდებით „თვალთვალის საქმე“, რომელიც ფარულ ჩანაწერებს ეხებოდა. რეპორტაჟში გიორგი ფარესიშვილი საკუთარი პირადი ცხოვრების ამსახველ ვიდეომასალასთან დაკავშირებით ამბობს, რომ ლაშა ამირეჯიბი დაუკავშირდა და გადასცა ნუგზარ ფოფხაძის ნათქვამი.

„ეს იყო დანაბარები ნუგზარ ფოფხაძისგან, თუ არ შევწყვეტდი ჩემს ინტერვიუებს რომელიც იყო მიმართული გარკვეულ ბიზნესინტერესებზე გელა ხვედელიძის, ლაშა ნაცვლიშვილისა და გია ხუხაშვილის ინტერსებზე ბიზნესის კუთხით და კიდევ სხვა კუთხით, ამ შემთხვევაში გამოქვეყდნეებოდა“.

ამასთან, ფარესაშვილი სიუჟეტში ამბობს, რომ ნუგზარ ფოფხაძეს პირადი ცხოვრების ამსახველი დიდი მასალა აქვს, რომელსაც პირად სერვერზე ინახავს.

რეპორტაჟში არ ჩანს ნუგზარ ფოფხაძის პოზიცია და არც მცდელობა, დაუკავშირდა თუ არა ჟურნალისტი მას კომენტარის მისაღებად. ამასთან, რეპორტაჟის შემდეგ, ეთერში თემაზე სასაუბროდ იყვნენ მოწვეული სტუმრები, თუმცა მათ შორის არ იყო ფოფხაძე, არც წამყვანს აღუნიშნავს, სცადეს თუ არა დაკავშირება მასთან.
კატეგორია: ეთიკა
რაჭის ულამაზესი ხედები, სასიამოვნო მუსიკალური ფონი, დასაქმების ახალი პერსპექტივებით კმაყოფილი რაჭველები, მთაზე შეყვარებული კვირიკაშვილი, მისი ბავშვობის ისტორიები, საარჩევნო დაპირებები და ხელისუფლების მიერ უკვე გაკეთებული წარმატებული პროექტები - ეს ყველაფერი „იმედის დორში“, პრემიერის რაჭაში სტუმრობის შესახებ გასულ 15 წუთიან სიუჟეტში ვნახეთ.

წამყვანმა სიუჟეტი "იმედის დროს" ექსკლუზივად დააანონსა. შესავალი ტექსტი:

„ახლა კი "იმედის დროს" ექსკლუზივი...ქვეყნის პრემირ-მინისტრი რაჭაში. გიორგი კვირიკაშვილის აზრით, მეცხოველეობის ფერმა „ბლაუენშტაინი“ , რომელიც ონის რაიონში მდებარეობს, კარგი მაგალითია იმისა, თუ როგორ უნდა დასაქმდეს ხალხი მაღალმთიან რაიონში, როგორ უნდა დაიწყონ ადგილობრივებმა საკუთარი მცირე ბიზნესი და აღარ იყვნენ იძულებულები დასაქმების საძიებლად სახლები მიატოვონ. მარიამ ოშხნელის სიუჟეტიდან გაიგებთ, როგორია მთის განვითარების გეგმა და რა აკავშირებს თავად გიორგი კვირიკაშვილს საქართველოს მთიანეთთან“.

სიუჟეტის პირველ ნაწილში ვხედავთ, როგორ გაატარა კვირიკაშვილმა ერთი სამუშაო დღე ფერმაში.

„როგორც გიორგი კვირიკაშვილი ამბობს, გვერდში დგომა ადგილობრივებსთვის მნიშვნელოვანია. ერთი სამუშაო დღის ფერმაში გატარება კი, სტიმული ფერმერებისთვის“ - ამბობს სიუჟეტის ავტორი.

ფერმის დათვალიერებისას პრემიერი თან სამომავლო გეგმებზეც საუბრობს, ამბობს, რომ ამ ტიპის ფერმები სხვა მთიან რეგიონებშიც აშენდება:

კვირიკაშვილი: „თუ ჩვენს სხვა მთიან რეგიონში გავამრავლებთ ასეთი ტიპის საწარმოებს, მე დარწმუნებული ვარ რომ 5-7 წელიწადში მთლიანად შეგვიძლია, რომ მოვაგვაროთ სოციალური პრობლემები მთიან რეგიონში“.

ჟურნალისტი: „ბატონო გიორგი, მე ვიცი რო თქვენ მაშინ ეკონომიკის მინისტრი ბრძანდებოდით, როცა თქვენთან ამ ინიციატივით მოვიდნენ. მაშინვე მიხვდით, რომ ეს იქნებოდა წარმატებული პროექტი?“

ამ კითხვის შემდეგ, პრემიერი იხსენებს, როგორ მივიდნენ მასთან პროექტის ავტორები, როგორ აღტაცებით უსმენდა მათ და როგორ გადაწყვიტა, რომ მსგავსი პროექტები სხვა მთიან რეგიონებშიც უნდა განეხორციელებინათ. აქვე, პრემიერი პროექტის განხორციელებაში მთავრობის მიერ შეტანილ წვლილზეც საუბრობს:

„დავუსაკუთრეთ მიწები აქ ფერმერებს, საძოვრები მივეცით, სწორედ ამიტომ შეძლეს, რომ აეღოთ სესხები და, სახელმწიფოს სპეციალურ პროგრამებში მიიღეს მონაწილეობა, გაიმართა მათი ბიზნესი“.

ჟურნალისტი: კიდევ თუ შეიძლება, ასეთი ტიპის ბიზნესის ხელშეწყობისთვის, დაინერგოს ახალი პროგრამები სახელმწიფოს მხრიდან?

ჟურნალისტის კითხვის პასუხად, კვირიკაშვილი სამომავლო გეგმებს გვიზიარებს: „რა თქმა უნდა, ეს იქნება ჩვენი უმთავრესი პრიორიტეტი. მთიანი რეგიონები არის საქართველოს უდიდესი სიმდიდრე

მოგვიანებით, სიუჟეტში ჟურნალისტის მხრიდან მსგავსი ტიპის შეკითხვა კიდევ ერთხელ ისმის: „სახელმწიფო როგორ შეუწყობს ხელს, რომ თუნდაც მსგავსი ინიციატივები გაჩნდეს სხვა რეგიონებშიც?“

პრემიერი: „სახელმწიფომ ინფრასტრუქტურა უნდა გაუკეთოს, მთიან რეგიონებში გზები უნდა გავიყვანოთ და ეს ჩვენი პირდაპირი გეგმებია, გვაქვს გაწერილი ნაბიჯ-ნაბიჯ, სად, რა, როდის, უნდა გაკეთდეს და რა თქმა უნდა, გრძელვადიანი სესხები გაგრძელდება. მეცხოველეობას წავახალისებთ“.

მთავრობის წვლილს ჟურნალისტიც უსვამს ხაზს:

„როსტომ გელოვანის ოჯახიც მთიან რაჭაში სახლმწიფოს მხრიდან ფერმერებისთვის შეღავათების დაწესებამ გააჩერა. ვიდრე საქონელს საძოვრებიდან ჩამორეკავს, იაფი აგროსესხით ფერმის მოწყობასაც დაასრულებს. შემდეგ, ოჯახის წვერებთან ერთად, მეზობლებსაც დაასაქმებს და ასე გადარჩება სოფელი თლუხი დაცარიელებას“.

ამავე სიუჟეტში, ფერმერები ამბობენ, რომ თივის დასამუშავებელი ტექნიკა არ აქვთ, თუმცა პრემიერი პირობას დებს, რომ მათ ეს ტექნიკა ექნებათ:

„მცირე მექანიზაციის მიმართულებით, გვაქვს სპეციალური გეგმა, რომელიც განხორციელდება მაღალმთიან რეგიონებში . რასაც თქვენ ახლა ბრძანებთ, ეს არის ზუსტად გათვალისწინებული, რომ ის ტექნიკა რომელიც მთიანი რეგიონებისთვის არის, უფრო გამოსადეგი იყოს, იყოს მიწოდებული აი თქვენნაირი ფერმერებისთვის. საქართველოს სიმდიდრე არის მთა. განსაკუთრებული ყურადღება იქნება მთისკენ მიმართული“.

სიუჟეტის კიდევ ერთი ხაზი, პრემიერის მთასთან დაკავშირებული მოგონებები და გრძნობებია.

ჟურნალისტის კითხვა: თქვენ რამე გაკავშირებთ ან მთასთან, ან სოფელთან?

პრემიერი: ნუ, მთასთან როგორ შეიძლება ქართველ კაცს არ აკავშირებდეს არაფერი? ჩვენ გვქონდა ტრადიცია ოჯახში, ბავშვობაში, რომ ზაფხულში აუცილებლად 2 კვირა უნდა გაგვეტარებინა მთაში. ყოველ ზაფხულს, როგორც წესი, ჩვენ მივდიოდით მთაში. ამიტომ მოვლილი მაქვს პრაქტიკულად ყველა მთიანი რეგიონი. ბავშვობიდანვე მაქვს შეთვისებული ეს მთის სიყვარული.

ჟურნალისტი: თქვენი ოჯახის მიმართებაშიც თუ არის ეს ტრადიცია?

პრემიერი: ჩემი შვილები ყოველ შაბათ-კვირას სადღაც არიან, კარავში ათენებენ და ჩემზე მეტი აქვთ უკვე ნანახი, მე რაც მახარებს. მე მინდა, რომ ეს სიყვარული მათაც ისეთივე ჰქონდეთ, როგორც მე მაქვს.

სიუჟეტი პრემიერის მიერ რაჭული ხვანჭკარას დაგემოვნებით გრძელდება.

„მას შემდეგ, რაც ფერმებმა მთის მოყვარული პრემიერისგან მთის პრობლემის მოგვარების პირობა მიიღეს, სოფელში რაჭული ხვანჭკარას დასაგემოვნებლად დაპატიჟეს“ - ამბობს ჟურნალისტი და კადრში პრემიერს ფიალით ხელში ვხედავთ.

პრემიერის სადღეგრძელო:

„ჩემს სიხარულს საზღვარი არ აქვს, როცა ვხედავ დაცლილი სოფელი როგორ ივსება და როცა დასაქმებულ ადამიანებს ვხედავ , ღმერთმა ბევრი ასეთი ოჯახი მანახოს, რაჭა უნდა გაივსოს ისე, როგორც იყო და რაჭას უნდა დაუბრუნდეს, და საერთოდ მთას უნდა დაუბრუნდეს ჩვენი მოსახლეობა. გაგიმარჯოთ, ღმერთმა ხელი მოგიმართოთ“.

სიუჟეტის კულმინაცია ამბროლაურის მშენებარე აეროპორტია.

კადრში ჩანს პრემიერი, რომელიც თავისი სმარტფონით ფოტოს მშენებარე აეროპორტს უღებს, ჟურნალისტის საკადრო ტექსტი: „ახლა პრემიერის ფოტოობიექტივში ამბროლაურის მომავალი აეროპორტია. სამუშაო პროცესი ათი დღის წინ დაიწყო და თვის ბოლოს აქ უკვე 1100 მეტრიანი ასაფრენი ბილიკი უნდა იყოს, ამიტომ სამუშაო პროცესს თვალყურს თვითონ ადევნებს. გეგმას არ უნდა გადაუხვიონ“.

სიუჟეტი კვლავაც რაჭის პეიზაჟების კადრებით დასრულდა. ჟურნალისტი: „ასე დასრულდა ერთი სამუშაო დღე რაჭაში, მზის ჩასვლის ულამაზესი პეიზაჟით და იმ მთების პანორამული ხედით, რომელიც პრემიერის დაპირებით , სულ მალე ხალხით გაივსება“.

მთელი სიუჟეტის განმავლობაში პრემიერი პოზიტიურადაა გაშუქებული. გაუგებარი დარჩა, რა საინფორმაციო ღირებულება ჰქონდა ამ სიუჟეტს და რატომ გადაწყვიტა „იმედის დრომ,“ რომ 15 წუთის განმავლობაში მაყურებლისთვის ეჩვენებინა რაჭაში უკვე აშენებული და მშენებარე პროექტები, ბედნიერი რაჭველები და „მთაზე შეყვარებული პრემიერის“ წინასაარჩევნო დაპირებები, მისი ბავშვობის მოგონებები. ამ სიუჟეტში მხოლოდ პოზიტივი გვიჩვენეს, რაჭაში არსებულ პრობლემებზე არაფერი თქმულა.
კატეგორია: ეთიკა
1 მარტს ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის ეთერში გასული გადაცემის, “კურიერ P.S.“-ის წამყვანმა დავით კიკალიშვილმა ერთ-ერთი სიუჟეტის დასრულების შემდეგ განაცხადა:

„ამ ისტორიიდან მე დასკვნა გამოვიტანე, რომელიც, მომიტევეთ და, უნდა გაგანდოთ. ის, რაც სკრისა და ხურვალეთის გარშემო ხდება, ხდება მთელ საქართველოში. ესაა სახე დღევანდელი ხელისუფლების, რომელსაც არათუ სხვისი დაწყებულის ბოლომდე მიყვანა, არამედ სხვისი გაკეთებულის გამოყენების უნარიც კი არ გააჩნია“.

„მაუწყებლობის შესახებ“ კანონის (მუხლი 54) თანახმად, მაუწყებლები ვალდებული არიან უზრუნველყონ ფაქტების ზუსტი და სამართლიანი გაშუქება, ფაქტისა და აზრის მკაფიო გამიჯვნა და აზრის ავტორის იდენტიფიცირება.

მაუწყებელთა ქცევის კოდექსის მიხედვით (მუხლი 12) კი მაუწყებელმა უნდა დაიცვას ჯეროვანი სიზუსტე, რაც გულისხობს იმას, რომ „ახალი ამბები და ფაქტებზე დაფუძნებული ინფორმაცია მიეწოდება მიუკერძოებლად და ჯეროვანი სიზუსტით.“

განსხვავებული რეგულაცია მოქმედებს საავტორო გადაცემებისთვის, რაც მაუწყებელთა კოდექსში ცალკე მუხლით რეგულირდება.

აღსანიშნავია, რომ PS-ის არც დაწყებისას და არც მსვლელობისას მითითებული არ ყოფილა, რომ გადაცემა საავტოროა.

მაუწყებელთა ქცევის კოდექსის თანახმად (მუხლი 17), „საავტორო პროგრამის შემთხვევაში, უშუალოდ პროგრამის დაწყების წინ, აუდიტორიას უნდა ეცნობოს, რომ პროგრამა საავტოროა. საავტორო პროგრამებში აუდიტორიას უნდა მიეწოდოს მოსაზრებათა ფართო სპექტრი, თავიდან უნდა იქნას აცილებული ფაქტების დამახინჯება და განსხვავებული აზრის არასწორი ინტერპრეტირება.

საავტორო პროგრამის წამყვანმა არ უნდა გამოიყენოს საკუთარი მდგომარება საკუთარი მოსაზრების იმ ფორმით გავრცელებისათვის, რომელმაც შეიძლება ხელყოს პროგრამის მიუკერძოებლობა“.